|ode Kruis: „Veiligheidszoner
oor burgers van Port Stanley
PLO dringt vergeefs aan
op staakt-het-vuren
aus vertrekt teleurgesteld uit Argentinië
Onlusten in twee Poolse steden
Modernistische Fahd nieuwe heerser Saoedi-Arabië
'INTA PROBEERT VREDESOPROEP TE SMOREN
ITENLAND
tnam: Alle politieke
fangenen mogen naar VS
YORK Alle Vietnamezen die momen-
n,f n heropvoedingskampen verblijven en daar
■--••beid verrichten, mogen naar de Vere-
aten vertrekken. Dat heeft de Vietname-
jnister van buitenlandse zaken, Nguyen co
h, gisteren gezegd in een vraaggesprek voor
merikaanse televisie. „Als Amerika ze wil
>n, mogen ze allemaal vertrekken", aldus
h De Verenigde Staten hebben al te ken-
1? gegeven elke maand duizend Vietnamese
fke gevangenen op te willen opnemen. Vol-
een onlangs gepresenteerd rapport van Am-
International over Vietnam verblijven
vauizenden Vietnamezen in heropvoed ings-
ten. Voor velen is die gevangenschap het
van banden, in het verleden, met de Ver-
e Staten of het in 1975 omvergeworpen be-
in Saigon.
Honderden arrestaties
in Soweto
JOHANNESBURG Dc Zuida-
frikaanse politie heeft gisteren
meer dan 200 mensen aangehou
den, onder wie zwarte vakbonds
leden en journalisten, die hadden
deelgenomen aan een herden
kingsdienst voor een onlang bij
een ongeval om het leven geko
men zwarte vakbondsleider. De
aanhoudingen werden verricht
in Soweto. de zwarte woonstad
bij Johannesburg, waar overmor
gen precies zes jaar geleden meer
dan 500 zwarten de dood vonden
tijdens hevige gevechten met de
oproerpolitie. Een reden voor de
actie van de politie van gister
avond is niet gegeven.
Wiesenthal: Aanslag was
mogelijk werk neo-nazi s
WENEN De aanslag op het huis
van nazi-jager Simon Wiesenthal en
zijn Joods Documentatiecentrum in
Wenen is waarschijnlijk het werk
geweest van Oostenrijkse neo-nazi's.
Volgens de politie van Wenen was
de bom, die vrijdagavond laat grote
schade aanrichtte aan Wiesenthals
woning maar geen gewonden tot ge
volg had, „krachtig maar van een
voudige makelij". Volgens Wiesent
hal is de aanslag onderdeel van de
al jaren durende campagne van
neo-nazi's tegen zijn persoon. Die
campagne werd tot op heden vooral
via extreem-rechtse kranten in
Zuid-Duitsland en Oostenrijk ge
voerd.
MAANDAG 14 JUNI 1982 PAGINA 7
WARSCHAU Tussen aanhangers van
de verboden Poolse vakbond Solidariteit
en de politie hebben zich gisteren in
Gdansk en Wroclaw korte incidenten
voorgedeaan. Het was gisteren zes maan
den geleden dat in Polen de noodtoestand
uitgeroepen. Het persbureau PAP meldde
dat „onverantwoordelijke groeperingen
op straat onrust wilden stoken. De onrust
ontstond na de zondagse kerkdiensten.
Het persbureau beschuldigde „extremisten
van Solidariteit" jongeren te hebben opge
hitst. De politier ziou er snel in geslaagd
zijn aan de rellen een eind te maken. In
Poznan is een clandestiene commissie op
gericht van Solidariteit. Eerder ontston
den die al in Warschau. Gdansk en Kra-
kau.
Drie jonge Polen uit Wroclaw zijn zater
dag met een klein eenmotorig vliegtuigje
naar West-Berlijn gevlogen en hebben
daar politiek asiel gevraagd.
Paus Johannes Paulus II is hartelijk wel
kom voor een tweede bezoek aan zijn ge
boorteland Polen, maar het bewind moet
het wel eerst met het Poolse episcopaat en
het vaticaan eens worden over eendatum
Normalisering van de toestand is de be
langrijkste voorwaarde voor het bezoek
van de paus, zo liet het persbureau PAP
weten. De Poolse aarstbisschop Glemp
had vorige week gesteld dat het bezoek
hoe dan ook zou plaats moeten hebben.
LEIDSE COULANT/
Simon Wiesenthal, wiens huis bij een bom
aanslag ernstige schade opliep.
RIAAD Kort voor zonsondergang is koning Khaled gisteren
volgens de sobere riten van de puriteinse Wahabi-sekte van de
islam begraven op de koninklijke begraafplaats buiten Riaad. De
koning, al jaren hartpatiënt, was eerder op de dag overleden aan
een hartaanval. De bevolking van Saoedi-Arabië heeft het be
richt zonder grote opwinding ontvangen.
Khaled besteeg in 1975 de troon, maar gezien zijn hartkwaal oe
fende zijn halfbroer prins Fahd de dagelijkse macht uit. Deze is
uitgeroepen tot de nieuwe koning van Saoed-Arabië. Hij wordt
volgens de geldende regels tevens premier. Fahd heeft zich
voortdurend ingespannen een bemiddelende rol te spelen bij
conflicten in het Midden Oosten. Hij geldt als een vriend van
het Westen, is voorstander van een gematigde olieprijspolitiek
en staat achter de PLO van Arafat.
De overleden koning Khaled werd in 1913 geboren. Hij volgde
op 25 maart 1975 zijn vermoorde broer koning Feisal op. Koning
Khaled was net als Feisal en Fahd een zoon van Saoed Ben Ab-
del Aziz, de stichter van het koningshuis en vormgever van het
huidige Saoedi-Arabië, dat naar hem ook werd vernoemd.
In de Saoedische politiek speelt het machtsevenwicht tussen de
verschillende clans van de koninklijke familie, tezamen iets
meer dan tweeduizend personen tellend, een belangrijke rol. Ibn
Saoed sloot veertien huwelijken met dochters van stamhoofden,
waaruit zesendertig zonen werden geboren van wie er nu onge
veer nog dertig in leven zijn. Dit stelsel van huwelijksverbinte
nissen diende ter versteviging van zijn machtsbasis.
Fahd wordt de vijfde koning van Saoedi-Arabië. Met hem komt
voor het eerst sinds de stichting van het koninkrijk een lid van
de Soedeyri-clan aan de macht. Deze clan die behalve Fahd nog
zes broers telt, is voortgekomen uit het tweede huwelijk van Ibn
Saoed, met Hossa, dochter van een belangrijk nomadenleider
van de familie Soedeyri. Deze clan vertegenwoordigt de „mo
dernistische stroming" in de Saoedische politiek.
Als tegenwicht voor de modernisten is nu Emir Abdallah Ibn
sticlflDEN BUENOS AI-
Het Rode Kruis
in het belegerde Port
ley een „veiligheids-
inrichten, waar de
tie ;ers die zich nog in de
a land-hoofdstad be-
fenc en een goed heenko-
kunnen zoeken wan
de werkelijke slag
Port Stanley begint,
den en Buenos Aires
jen het Rode Kruis
voor toestemming ge-
In Port Stanley
zouden zich nog 600 van
de oorspronkelijke 1.800
inwoners bevinden. De
overigen zijn naar neder
zettingen op het platte
land gevlucht.
Het verzoek van het Rode
Kruis kwam na berichten, dat
de onophoudelijke Britse be
schietingen van de Argentijnse
stellingen bij Port Stanley het
leven hebben gekost aan twee
vrouwelijke burgers. Twee an
dere inwoners zouden gewond
zijn geraakt.
Deze beschietingen vormden
vrijdagavond de inleiding tot
de verdere Britse opmars naar
Port Stanley. Zaterdagmorgen
bleek dat Britse troepen (4.500
man) door de eerste Argentijn
se verdedigingslinies waren
heengebroken. Op minder dan
tien kilometer van Port Stan
ley zijn nu nieuwe posities in
genomen, vanwaaruit een vol
gende aanval wordt voorbe
reid. De afgelopen dagen zou
den zeker 400 Argentijnen zijn
gevangengenomen, over aan
tallen slachtoffers, zowel aan
Argentijnse als aan Britse
kant, is niets bekend.
De Britse minister van defen
sie John Nott maakte gister
avond wel melding van slacht
offers aan boord van Britse
schepen. Op het fregat „Gla
morgan" vielen zaterdag ne
gen doden en zeventien ge
wonden, toen het schip voor
de kust van Port Stanley door
Argentijnse granaten werd ge
troffen. Bij de Argentijnse
luchtaanvallen van begin vori
ge week op Britse landings
schepen ten zuiden van Port
Stanley zijn 50 doden en 57 ge
wonden gevallen, aldus Nott,
die van vele kanten scherp is
aangevallen over het dagen
lang achterhouden van deze
informatie.
Intussen zijn in Argentinië
ruim 1.100 soldaten aangeko
men, die bij de Britse landing
bij Port San Carlos en de op
mars naar Port Stanly door de
Engelsen waren gevangen ge
nomen. Zij werden met Britse
schepen naar Montevideo in
Uruguay gebracht en daar
overgedragen aan vertegen
woordigers van het Rode
Kruis en Argentijnse diploma
ten. In Montevideo kwam gis-
■1
SNOS AIRES Te-
j gesteld heeft paus Jo-
rkm mes Paulus zaterdag-
in md, eerder dan in de
loeiing lag, zijn twee-
-n agse bezoek aan Argen-
®j lie beëindigd. De paus
volgens plan pas gis-
wrgen weer naar
6 zijn teruggekeerd.
stir Reos Argentijnse waar-
icrs is de reden voor
rvroegde vertrek de
cherping van de vij-
ilijkheden op de Falk-
Eilanden geweest,
de Engelsen het be-
■ond Port Stanley ver
sterkten. Als officiële re
den werd opgegeven dat
de paus nog voor de ge
bruikelijke zondagstoe
spraak in het Vaticaan te
rug wilde zijn.
Ook de organisaties voor de
mensenrechten in Argentinië
hebben hun teleurstelling ge
uit, omdat zij geen toegang
kregen tot de paus en omdat
deze de schending van de
mensenrechten niet in zijn
toespraken had gekritiseerd.
Op zijn terugreis naar Rome
verklaarde de paus dat hij
met de militaire junta had
gesproken over het lot van
de vijftienduizend vermisten.
De in het algemeen zeer be
houdende, juntagetrouwe
Argentijnse bisschoppen zou
den op hun beurt teleurge
steld zijn over het feit dat de
paus zo weinig over Maria,
de patrones van Argentinië,
had gesproken en zo nadruk
kelijk over de gevolgen van
het Tweede Vaticaanse Con
cilie.
Ofschoon de paus door het
volk massaal en met veel en
thousiasme is ontvangen, viel
het iedereen op dat hij in te
genstelling tot in Groot-Brit-
tatjnië, gesloten was en wei
nig spontaan, zelfs bijzonder
ernstig, vooral in aanwezig
heid van de Argentijnse mili
taire autoriteiten.
De paus ontmoette de leider
van de junta, president Leo-
poldo Galtieri, vier maal.
Over de kortstondige ge
sprekken is niets meegedeeld
Vijfhonderd familieleden
van vermisten probeerden
vrijdag tevergeefs een ver
zoekschrift aan de paus te
overhandigen. Zij werden
door politietroepen uiteenge
jaagd, waarbij een van hen
werd gearresteerd.
Het bezoek van de paus aan
Argentinië heeft vooralsnog
geen tastbare resultaten op
geleverd, of het moest zijn
dat radio en televisie het
verspreiden van oorlogspro-,
paganda staakte.
Het hoogtepunt van het pau
selijk bezoek was de misvie
ring van zaterdag in het cen
trum van Buenos Aires. An
derhalf miljoen van de tien
miljoen inwoners van deze
stad kwamen daarvoor, op de
been. De toespraak van de
paus werd onderbroken toen
hij zei dat ook de Engelse
jeugd vrede wil en dat geen
van beide volkeren oorlog
wil en dat de jongeren elkaar
de hand moesten reiken om
zo een keten te vormen, die
sterker is dan de kettingen
van de oorlog.
Dit gebeurde ook tijdens zijn
afscheidsrede op het vlieg
veld. De menigte eiste steeds
fanatieker: „Wij wilen vre
de". Dit ondanks de pogin
gen van officiële zijde om via
de luidsprekers deze oproep
om te buigen in „Wij willen
paus Johannes Paulus". En
kele groepen zetten in „Wij
willen dat onze soldaten te
rugkeren." Onmiddellijk
werden toen via luidsprekers
religieuze liederen ten geho
re gebracht. De paus reageer
de niet op deze uitingen, die
in Argentinië de laatste we
ken steeds vaker te horen
zijn.
Wachten op redding
Doodsangst spreekt uit de ogen van zes personeelsleden van
een verzekeringskantoor in Detroit, als zij uit het raam van hun
brandende kantoor op de 8e verdieping hangen en zien dat de
ladder van de brandweer hen net niet bereikt. De brand, zo
bleek later, was gesticht door een man die geen geld van de ver
zekering kreeg uitgekeerd. Eerst rende hij schietend door het ge
bouw rond. Daarbij werd een vrouw gedood en raakten vier
mensen gewond. Even later stichtte hij brand, als gevolg waar
van 34 mensen verwondingen opliepen. De zes mensen op de
foto werden door de brandweer gered.
is er Arafat (L), voorzitter
hen de PLO, op weg naar zijn
Ikwartier in Beiroet. Naast
twee van zijn medewer-
Aboe Wali (M) en Aboe
1091 (R). Achter Arafat loopt
ijfwacht. Dit was de eerste
sinds de Israëlische inva-
"Jorige week zondag begon,
_j.ï de PLO-voorzitter in het
1 wiiiH (baar verscheen.
- k er: In Jeruzalem werd gis-
dins 1 d00r ongeveer 2.000 Is-
s gedemonstreerd tegen
"Tsraëlische invaise in Liba-
De demonstratie vond
ts voor de ambtswoning
premier Begin, waar op
moment de regering in
wekelijkse zitting bijeen
De demonstranten droe-
borden mee, waarop on-
si.ocfneer stond: „Geen oorlog
24,m Libanon" en „Stop het
8331 dbad in Libanon".
men, werd verbroken.
'Zen Israëlische woordvoerder
bevestigde berichten uit Bei
roet, dat Israëlische vliegtui
gen steun hadden verleend
aan de Israëlische artillerie die
in vuurgevechten was gewik
keld met Palestijnse guerrilla
strijders. Het Israëlische op
perbevel beschuldigde de Pa-
lestijnen ervan het bestand te
hebben geschonden. Volgens
radiostations in Beiroet con
centreerden de Israëlische
bombardementen zich gisteren
op Palestijnse stellingen in de
even ten zuiden van Beiroet
gelegen kustplaats Khalde.
Aan het Israëlisch-Syrische
front heerste ook gisteren rust.
Daar zwijgen de wapens sinds
vrijdag.
Terwijl Israëlische troepen
hun belegering van Beiroet
voortzetten, wordt in Jeruza
lem gezocht naar een politieke
regeling van de kwestie Liba
non. Premier Begin heeft gis
teren de Amerikaanse afge
zant voor het Midden-Oosten,'
Philip Habib, een plan voorge
legd dat een oplossing zou
moeten bieden voor de huidige
crisis in Libanon. Het Israëli
sche plan zou uitgaan van een
multinationale troepenmacht,
die een buffer zou moeten vor
men tussen Israël en de Pales-
Habib wilde na afloop van zijn
onderhoud met Begin geen
commentaar geven. De woord
voerder van de Israëlische
premier zette echter uiteen op
welke uitgangspunten de Is
raëlische onderhandelingsposi
tie zou zijn gebaseerd. Volgens
hem kan op de volgende twee
punten niets worden afgedon
gen:
Er komt een veiligheidszone
van 40 tot 45 kilometer vanaf
de Israëlische grens tot in Li
banon.
•De PLO mag zijn infrastruc
tuur niet opnieuw opbouwen
in de gebieden, die nu door de
Israëlische zijn bezet.
De Israëlische woordvoerder
voegde eran toe dat Israël zich
niet uit Libanon zou terug
trekken als de voorgestelde
veiligheidszone niet zou wor
den ongesteld en als de PLO
er niet van zou worden weer
houden om terug te keren in
de nu door Israël bezette ge
bieden. Habib vertrekt op zeer
korte termijn naar Damascus
om daar de Israëlische voor
waarden te bespreken. Pre
mier Begin zou van plan zijn
morgen naar de VS te ver-
trekkken om met president
Reagan de kwestie Libanon te
bespreken. 4,
De Verenigde Staten eisen
niet dat Israël zich onmiddel
lijk terugtrekt uit Libanon
Dat heeft de minister van bui
tenlandse zaken, Haig, giste
ren gezegd. Israël moet zich
„op den duur" terugtrekken,
maar iedere terugtrekking
moet „het geheel van buiten
landse elementen" behelzen,
aldus Haig. Daarmee zinspeel
de hij op de aanwezigheid van
Syrische troepen en de Pales
tijnse guerrillastrijders. Israëli
sche regeringsfunctionarissen
zeiden dat terugtrekking van
de ongeveer 30.000 Syrische
militairen uit Libanon voor
waarde is voor een Israëlische
terugtrekking uit dat land.
Israëlische militairen hebben
gisteren in de stad Nabloes op
de bezette westelijke Jordaan-
oever opnieuw een Palestijn
gedood. Twee raakten er ge
wond. Dit gebeurde tijdens de
monstraties tegen het israeli-
sche optreden in Libanon. Een
dag eerder hadden Israelsiche
autorteiten de Universiteit van
Bethlehem voor onbepaalde
tijd gesloten.
De buitengewone vergadering
van de ministers van buiten
landse zaken van de Arabische
Liga, die gewijd zou worden
aan de crisis in Libanon, is tot
een nader vast te stellen da
tum uitgesteld. Aanvakelijk
had de conferentie afgelopen
zaterdag al hebben moeten
plaatsvinden.
Nederlander omgekomen in Beiroet
BEIROET De Nederlandse Henk Velders, die directeur-gene
raal en vice-president was van de Chase Manhattan Bank in
Beiroet, is afgelopen zaterdag om het leven gekomen toen zijn
appartement getroffen werd door een raket. Dit hebben functio
narissen van de Amerikaanse ambassade in Beiroet laten weten
Velders was een van de 200 personen, die omkwamen tijdens de
Israëlische bombardementen op Beiroet voordat tussen Israëli
sche troepen en de PLO zaterdagavond om negen uur van
kracht werd.
Abdel Aziz aangewezen tot kroonprins en daarmee tot tweede
man in het koninkrijk. Aziz, tevens oppperbevelhebber van de
nationale garde, geldt als een vertegenwoordiger van de voor
standers van een zuivere, niet verwaterde islamitische staat. Tot
dusverre werd de tegenstelling tussen beide clans verzacht door
de matigende invloed van koning Khaled. De spanningen tussen
beide richtingen zijn erg groot. Zij kwamen levensgroot naar
buiten toen orthodoxe islamieten in november 1979 overgingen
tot de bezetting van de grote moskee van Mekka. Bij het neer
slaan van de bezetting kwamen naar Schatting vierhonderd man
om. Als gevolg van de olieprijsexplosie veranderde er na 1973
veel in het land. De vaart van de ontwikkeling was onstuitbaar,
maar in de filosofie en stijl van bestuur van het handvol man
nen dat een van 's werelds rijkste landen regeerde, kwam geen
merkbare verandering. De plannen voor een raadgevende as
semblee die na de bezetting in Mekka ontstonden, kwamen pas
drie maanden geleden rond.
teren ook een schip aan met 60
gewonde Britse soldaten. Later
op de dag zijn zij naar Londen
overgevlogen.
In een interview met de Ita
liaanse journaliste Oriana Fal-
laci, dat zaterdag verscheen in
de Londense Times, heeft de
Argentijnse leider generaal
Galtieri gezegd, dat zijn land,
als het nodig is, ook wapens
zal kopen van de Sovjet-Unie.
„Op dit moment is dat niet het
geval, maar als wij meer mili
taire steun nodig hebben, dan
zullen wij die van iedereen
aanvaarden", aldus Galtieri.
BEIROET/TEL AVIV
De woordvoerder van het
Israëlische ministerie van
buitenlandse zaken heeft
vanochtend bevestigd, dat
een verzoek om een be
stand van de PLO in Bei
roet afgelopen nacht aan
Israël was gestuurd. Egyp
te heeft hierbij bemid
deld.
De Israëlische minister van
buitenlandse zaken, Sharon, is
gisteravond in Oost-Beiroet
geweest en heeft vervolgens
de blokkade door Israëlische
militairen van de strategisch
belangrijke hoofdweg Beiroet-
Damascus geïnspecteerd. Dit is
door de Israëlische radio be
kend gemaakt. Sharon sprak
in Oost-Beiroet met de Liba
nese rechts-christelijke leiders.
„Zij bedankten hen voor de Is
raëlische operatie tegen de Pa
lestijnse Bverijdingsorganisatie
PLO", aldus de Israèlsiche ra
dio.
Israëlische gevechtsvliegtui
gen en artillerie hadden giste
ren bombardementen uitge
voerd op de Libanese hoofd
stad, waarmee het Israëlisch-
Palestijnse bestand, dat zate-
ragavond was overeengeko-
Koning Khaled
