Vakmanschap
heiken je zo.
Veteranenziekte" maakt slachtoffers
CcicbcSomant
GOUDEN PALM VAN CANNES
VOOR MISSINGENYOL
enenland
AZL EN AMSTERDAMS ZIEKENHUIS
JDENDE RADAR NIEUW WAPEN
GEN „SNELLE JONGENS"
ijpels: nog niet echt zaken gedaan
Historische reis
Zigeunerkoning Petaio
berucht bij verzekering
weer
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 27 MEI 1982 PAGINA 11
Kjtkerkerk zet
\tszaak door
u.
ERKER K De gemeente Lekkerkerk
een civiele procedure voor de Rotter-
rechtbank schadevergoeding eisen van
tterdamse containerbedrijf Wijnstekers.
Ickerkerkse gemeenteraad heeft hiertoe
- n Eerder heeft de gemeente al een ge-
ijjk verhoor bij de rechtbank aangespannen
11 te gaan wie verantwoordelijk is voor de
e bodemverontreiniging die in 1980 leid-
ifgraving van de woonwijk Lekkerkerk-
Volgens de gemeentelijke advocaten zijn
per. verhoor genoeg aanwijzingen gekomen
jnstekers de schuldige is en dat het be-
ch niet heeft gehouden aan de toenmali-
ireenkomst met de gemeente voor het
j van vuil. De hele schoonmaakoperatie
a 150 miljoen gulden. De hoogte van de
yiaim is nog niet vastgesteld.
ia
Tl"
ui
'AN
H.
Amerikaans
consulaat Amsterdam
weer open
AMSTERDAM Het Ameri-
kaans consulaat in Amsterdam
is gisteren weer voor publiek
opengesteld.
Het consulaat werd op 26
maart gesloten, nadat er door
stenengooiers voor 70.000 gul
den schade werd aangericht
tijdens een demonstratie uit
protest tegen de moord op de
vier IKON-journalisten in El
Salvador. De gemeentelijke
hekken rond het consulaat
blijven staan. Deze zijn destijds
geplaatst ter bescherming van
het consulaat, dat twee maan
den dicht is geweest.
Drinkwater op schepen
van slechte kwaliteit
ROTTERDAM Met drinkwater
op schepen wordt vaak onzorgvuldig
omgegaan. Op de meeste schepen
wordt niet bijgehouden wanneer het
drinkwater is ingenomen en wan
neer de tanks worden schoonge
maakt. Bij controle op schepen in
Rotterdam bleken monsters uit veer
tien van de 41 drinkwatertanks niet
in orde. Dit schrijft de keurings
dienst van waren voor het gebied
Rotterdam in haar jaarverslag. De
keuringsdienst verwacht verder dat
de methylbromide-resten in gewas
sen uit met name het Westlands kas-
sengebied zullen dalen. De controle
op ontsmettingsmiddelen in kassen
is na de gebeurtenissen vorig jaar
verscherpt.
Engels bedrijf levert
truien aan Nederlands
leger
DEN HAAG Een Engels bedrijf
heeft de order van 72.000 truien
voor het Nederlandse leger in de
wacht gesleept. Van de binnengeko
men offertes kwam het Engelse be
drijf er als beste uit op grond van
prijs, kwaliteit en levertijd. Dit
heeft staatssecretaris Stemerdink
van Defensie geantwoord op schrif
telijke vragen. Hij ontkent dat het
merendeel van de defensie-op
drachten in de textielbranche naar
het buitenland gaat. In de eerste
vier maanden van het jaar heeft
Defensie volgens de staatssecretaris,
22 miljoen van de geplaatste 30 mil
joen textiel-opdrachten bij de Ne
derlandse industrie ondergebracht.
Bedrijfsleven A'dam
verwacht veel van CDA
AMSTERDAM De belangen
van de bedrijven in de Amster
damse binnenstad zullen de ko
mende gemeenteraadsperiode het
best worden behartigd door het
CDA. Dat concluderen de Amster
damse Middenstands Centrale, de
vereniging Amsterdam City en de
Raad voor het Filiaal- en Groot
winkelbedrijf Kring Amsterdam.
Zij doen dat na toetsing van ant
woorden van kandidaat-raadsle
den aan het prioriteitenprogram
ma van de politieke partijen. De
vragen gingen over economische
ontwikkeling en werkgelegenheid,
verkeer en vervoer en de onveilig
heid in de stad.
EN/AMSTERDAM
het Academische
nhuis Leiden (AZL)
et Academisch Me-
Centrum in Amster-
hebben, zo blijkt
zich in totaal negen
[en van „veteranen-
voorgedaan. Dat is
orm van longontste-
die wordt veroor-
door de bacterie „le-
la pneumophila",
van de negen zijn
Jeden, maar ze waren
geneeslijk ziek door
-< ;r. De veteranen-
kan voor mensen
Ieinig weerstand fa-
jn-
AZL stierven onlangs
ran de drie mensen die
iteranenziekte hadden,
•paalde antibiotica is de
te behandelen, maar bij
eakke mensen heeft toe
ervan zoveel conse
quenties, dat de mensen toch
aan de infectie overlijden; de
medicijnen vernietigen behal
ve de kwade cellen ook goede. -
In het Amsterdamse Acade- Mystiek
misch Medisch Centrum is de
bacterie gevonden bij de sectie
op de zes daar overleden pa
tiënten. Deze mensen zijn in
januari van dit jaar doodge
gaan. Er was twijfel over hun
doodsoorzaak. Of zij aan de
veteranenziekte overleden zijn
staat nog geenszins vast.
Volgens de Leidse internist
P.L. Meenhorst, die in Neder
land als dé deskundige op dit
gebied wordt beschouwd, was
hun ziekte in vijf van de
zes Amsterdamse en in twee
van de Leidse gevallen kan
ker al in zo'n vergevorderd
stadium, dat ze praktisch niet
meer te behandelen waren. Er
valt naar zijn mening daarom
ook niet met zekerheid te zeg
gen of de veteranen- of legio
nairsziekte van ondergeschikt
belang is geweest. „Het kan
voor die mensen wél de drup
pel zijn geweest die de emmer
Voor zover bekend deed zich
het eerste geval van de ziekte
voor in 1973 in het Spaanse
Benidorm. Drie vakantiegan
gers uit Engeland overleden
erdoor en honderden andere
Britse vakantiegangers wer
den daarna geëvacueerd. De
ziekte ontleent haar met mys
tiek omgeven naam echter aan
een epidemie van longontste
king onder oud Vietnam-strij-
ders die in 1976 in Philadelp
hia (VS) op een reünie waren
geweest. Tenminste 182 men
sen kregen de ziekte. 147 van
hen werden in een ziekenhuis
opgenomen. Er stierven 29
mensen, dat is 16 procent. Uit
hun longweefsel werd een
bacterie gekweekt die „legio-
nella pneumophila" werd ge
noemd.
De ziekte kan, zo is inmiddels
bekend, behandeld worden
met bepaalde antibiotica. Maar
of de patiënt geneest is zeer af
hankelijk van zijn toestand.
Mensen met weinig weerstand
hebben meer kans erdoor te
overlijden. Maar behandeling
is lang niet altijd nodig en ook
niet iedereen die met de bacte
rie in aanraking komt wordt
ziek.
Tot eind 1980 waren er in Ne
derland in totaal 40 gevallen
van veteranenziekte geregi
streerd. Dat aantal is volgens
Meenhorst inmiddels opgelo
pen tot 60. Daarvan zijn men
sen overleden, maar het me
rendeel genas. Meenhorst is er
van overtuigd dat er nog veel
meer gevallen zijn. („Die 60,
dat is het topje van de ijs
berg"). Die zijn gewoon thuis
behandeld en niet geregi
streerd. Dit is danook reden
geweest om van de sterfgeval
len in Amsterdam en Leiden
geen grote ophef te maken.
Ziektebeeld
Bij een 49-jarige Nederlandse
man die in 1976 aan de ziekte
leed deed zich het volgende
ziektebeeld voor: spierpijn en
daarna keelpijn, koude rillin
gen en lichte hoofdpijn. Zijn
lichaamstemperatuur liep fors
op. De huisarts behandelde
hem, maar de koorts hield aan
en de patiënt werd steeds ver
warder. Hij werd in een zie
kenhuis opgenomen. Daar
diende men de ernstig zieke
man eerst andere middelen
toe, maar toen dat niet hielp
kreeg hij bepaalde antibiotica.
Zijn toestand verbeterde lang
zaam. De patiënt werd in re
delijke toestand ontslagen.
Longafwijkingen bleken gelei
delijk weg te gaan. De patiënt
genas vrijwel volledig.
De bacterie komt voor in het
oppervlaktewater en in de bo
dem, maar niet in huishou
dens. Besmetting met de ziekte
gebeurt niet via rechtstreeks
contact met een andere pa
tiënt. De ziekte komt zeer wei
nig voor en levert alleen ge
vaar op voor oude en zieke
mensen. Er is volgens de des
kundigen geen reden tot onge
rustheid. In de twee zieken
huizen is de bacterie in de
warmwaterleidingen gevon
den. Men heeft de bacterie
door verhitting van het water
tot boven de 65 graden kun
nen doden.
Meenhorst noemt de „legionel-
la pneumophila" „een hele ba
nale bacteriële infectie". „Dat
waas van geheimzinnigheid
verdient ie niet. Andere infec
ties geven vaak veel grotere
problemen. Veel patiënten
overlijden aan allerlei infec
ties, maar deze komt weinig
voor. In de VS zijn er tien tot
vijftien gevallen op de 100.000
inwoners en in ons land zal
dat niet zoveel verschillen".
Meenhorst geeft wel toe zeker
nog niet alles over de bacterie
te weten. Zo is het volgens
hem de vraag of de bacterie
ook in andere grote gebouwen
behalve ziekenhuizen voor
komt. En hij kan ook niet met
zekerheid zeggen of het lei
dingwater voor de besmetting
gezorgd heeft.
MARTIN VOORN
iBURG De korpsen
>litie in de districten
pcht en Leeuwarden
binnenkort de be-
g over een nieuw sy-
Q voor snelheidscontrole:
de (en fotograferende)
Daarmee kunnen zelfs
M Vi tst doorgewinterde snel-
naniakken worden be-
Momenteel wordt proef-
in op de snelweg Am-
Den Haag.
een gewone personenwagen is
in de grille een radarantenne
gemonteerd. De fotoappara
tuur zit voor het raam naast de
besuurder. De achterruit is
voorzien van materiaal dat
„doorkijk" onmogelijk maakt.
De apparatuur kost zestigdui
zend gulden, maar voor die
prijs kan het apparaat dan ook
bijna alles. Vrachtauto's kun
nen worden gescheiden van
personenwagens. En de poli
tieman - die het werk in zijn
eentje kan doen - kan het ap
paraat zó programmeren dat
vrachtwagens bij een lagere
snelheid worden „gepakt" dan
personenauto's. De controle
wagen rijdt - dankzij een spe
ciale voorziening - constant
negentig, zonder dat het gas
pedaal hoeft te worden inge
drukt. Het achteropkomend
verkeer dat z'n dertig kilome
ter harder rijdt, komt automa
tisch op de kiek. Bovendien
kan stilstaand worden gewerkt
en ook kan de snelheid van te
gemoetkomend verkeer wor
den gemeten.
Door het openzetten
van de kooien van 61
vrouwtjesvossen in
een pelsdierenfarm in
Dijkerhoek werden
het afgelopen week
einde een groot aan
tal jonge vossen ge
dood. Na het vangen
van de ontsnapte
vossen bleek dat
deze de overgeble
ven jonge vossen niet
accepteerden. Er zat
niets anders op dan
de jongen, in leeftijd
variërend van zes da
gen tot enkele we
ken, met de fles
groot te brengen.
folg van de voorpagina)
vertelde dat er gis-
j| nog niet inhoudelijk
esproken. „Ik heb
een toelichting ge-
op mijn brief aan
formateur Steen-
Er zijn nog niet
aken gedaan en ook
l *een nadere afspra-
1 gemaakt", aldus Nij-
daarmee het infor-
.iAve karakter van de
gespreksronde van
^fcteur Van Agt bena-
dragscode
formatie
odzakelijk
ged
ame RAAG „Een zomer-
Qoo van groot formaat". Zo
982 minister Ed van Thijn
estel nlandse zaken) het feit
de&e politici nu zij er niet
'or° uitkomen, vervroegde
'fPïzingen willen, terwijl de
1° s „geen enkele garantie
3,s n dat hun stem invloed
op de samenstelling van
>nm "euw te vormen kabi-
otc
erd( ^'ln zei dlt g'steren b'J
d 2 stallatie van een staats-
lissie, die moet gaan on-
eken hoe de kiezer wel
ii d invloed kan krijgen op
-erp Ser'n8svorming en daar-
de beleidsvorming. De
ec|| issie staat onder voorzit-
ii dt van oud-premier mr.
Jntwbiesheuvel. De bedoe-
s dat zij eind 1984 verslag
u '"S1-
Holl 'ns minister Van Thijn is
lu zo dat kabinetten op
volstrekt ondoorzichtige
lot stand komen. Rege-
daarvoor zijn er niet.
staatsrecht leeft, heeft
"rmateur (Van Agt) ooit
Dat mag zo zijn, maar
orde lijkt mij wel ge-
aldus Van Thijn. Hij
n ook dat de commissie
ontwerpt
drukkend.
Dat neemt niet weg dat de be
manning van het minder
heidskabinet intussen vrijwel
rond is. D'66 publiceerde giste
ren de namen van haar twee
nieuwe kandidaten voor dit
kabinet. De Leidse hoogleraar
in het sociaal recht, prof. mr.
M.H. Rood. zal de PvdA'er
Van Thijn op Binnenlandse
Zaken opvolgen. Het Tweede-
Kamerlid Erwin Nypels zal
van de PvdA'er Van Dam het
departement van Volkshuis
vesting overnemen. Prof.
Rood kreeg bekendheid als
strafpleiter, ondermeer voor
vakbonden. Nypels is sinds
1967 kamerlid en sinds lang
gespecialiseerd in de volks
huisvesting.
De vier overige departemen
ten die vrijkomen door het
vertrek van de PvdA-minis-
ters vallen het CDA toe. De
vice-voorzitter van de CDA-
Tweede-Kamerfractie, Louw
de Graaf, zal van Den Uyl het
departement van Sociale Za
ken en Werkgelegenheid
overnemen. De Graaf was in
het eerste kabinet Van Agt
hier al staatssecretaris. Op de
ministeries van Onderwijs en
CRM promoveren twee staats
secretarissen tot minister: Wim
Deetman (Onderwijs) en Hans
de Boer (CRM).
Op Buitenlandse Zaken is de
opvolging van de PvdA'er
Van der Stoel nog niet geheel
zeker. Het CDA vindt het pro
moveren van zijn staatssecre
taris Van den Broek op dit de
partement te riskant omdat hij
nog te onervaren zou zijn.
Daarom is het waarschijnlijker
dat premier Van Agt het mi
nisterschap van Buitenlandse
Zaken er voor enkele maan
den bij zal doen. Politiek Den
Haag houdt rekening met het
aantreden van dit kabinet op 8
juni, mits Van Agts formatie
voortvarend blijft verlopen.
In de tuin van het Catshuis
heeft formateur Van Agt de
fractieleiders van de vier grote
partijen ontvangen. Op een
mooie zomerse namiddag
sprak hij gisteren met PvdA-
fractieleider Meijer,
waaraan de deelnemende par
tijen zich houden tijdens de
vorming van een kabinet.
Ook is het de bedoeling dat de
commissie zich buigt over de
voor- en nadelen van een refe-,
rendum, in welke vorm dan
ook, en de vraag bekijkt of
burgemeesters en commissaris
sen van de koningin benoemd
of gekozen moeten worden.
Van Agt, Den Uyl
en Terlouw weer
lijsttrekkers
DEN HAAG CDA. PvdA
en D'66 zullen de komende
verkiezingsstrijd ingaan met
zeer waarschijnlijk dezelfde
topmensen als vorig jaar: Van
Agt, Den Uyl en Terlouw. Alle
«drie zijn zij formeel of in
formeel weer beschikbaar
voor het lijsttrekkerschap.
De meeste twijfel was er de
laatste tijd gerezen rond Jan
Terlouw (50), vice-premier en
minister van economische za
ken. In interviews zei hij te
betwijfelen of de grote partijen
er verstandig aan zouden doen
de tachtiger jaren in te gaan
met mensen uit de zeventiger
jaren. Joop den Uyl (62), even
eens vice-premier en minister
van sociale zaken, voelt zich
fit genoeg om de PvdA nog
maals aan te voeren. Dries van
Agt (51) heeft zich nog niet of
ficieel beschikbaar gesteld,
maar niemand in het CDA
twijfelt eraan dat hij weer de
lijst zal aanvoeren
ADVERTENTIE
Al meer dan
300 jaar brouwt
Grolsch haar bier
op natuurlijke en
ambachtelijke wijze.
En dat proefje.
Vakmanschap is Meesterschap
De paus gaat dan toch naar Engeland. Dat wordt een histo
rische reis. Een pelgrimage van Rome naar Canterbury komt
niet alle eeuwen voor. Als Johannes Paulus straks de kille
bodem van het eiland kust, zal hij ook zelf niet verwachten,
dat hij door iedereen met open armen zal worden ontvangen.
Engeland is geen rooms-lütholiek land, het is nauwelijks
meer een anglo-katholiek land. Het behoort al decennia lang
tot de meest geseculariseerde van de westerse wereld. Boven
dien leven er in het Verenigd Koninkrijk nogal wat dwaze
en onverzoenlijke fanatiekelingen, zoals ds. Ian Paisley, die
niets zullen nalaten om aan hun ongemotiveerde en opgebla
zen woede over de komst van de paus te pas en te onpas ui
ting te geven.
De reis,van de paus getuigt dus van enige stoutmoedigheid
van zijn kant. En dit temeer nu het eiland, dat wordt om
spoeld door de golven van herinneringen aan een groots,
maar voorgoed voorbij verleden, gewikkeld is in een gewa
pend conflict met een land, dat weliswaar veel katholieker is
maar ook, door de wijze waarop het wordt bestuurd, veel
slechter. Door de crisis rond de Falkland-Eilanden heeft de
reis van de paus een heel bijzondere politieke bijbetekenis
gekregen, een precaire zaak voor de bisschop van Rome, die
meer dan eens bisschoppen en priesters heeft gemaand zich
buiten de politiek en politieke conflicten te houden.
ZlJN reis is nu ook in het teken van het conflict komen te
staan. De paus zal zich, gezien ook het nationalistische senti
ment dat de Britse ziel bevangen heeft, over de crisis rond de
Falklanden nauwelijks kunnen uitspreken. Hij zal de eilan
den zelfs niet bij hun Engelse of Spaanse naam kunnen noe
men, zonder de kans te lopen misnoegen op te wekken. Te
recht heeft men dan ook besloten de nodige omzichtigheid in
het programma in te bouwen. Premier Thatcher en haar re
gering zullen de paus niet ontvangen. De koningin ontmoet
hem op Windsor Castle, maar dat kan politiek geen kwaad.
De reis van Johannes Paulus II wordt dus een reis met be
perkingen, een meer voorgeprogrammeerde dan al de eerde
re reizen die hij tot dusver heeft gemaakt.
Er is tussen de anglo-katholieke en de rooms-katholieke
kerk leerstellig niet zoveel verschil. Een groot struikelblok is
het primaat van de paus, maar ook daarover zou van angli
caanse zijde te praten zijn, zoals onlangs bleek bij het ver
schijnen van het rapport van de anglicaans-rooms-katholieke
theologische commissie, een document, dat evenwel kortgele
den door het Vaticaan terzijde is geschoven.
Zo zit de pijn toch dieper, ondanks de oprechte pogingen tot
toenadering die de laatste jaren zijn ondernomen. Een „pel
grimage" van Rome naar Canterbury kan zeker vooral oecu
menisch vanuit het belang dat gehecht moet worden aan
toenadering tussen de grote kerken van het westen zin
hebben. Maar de omstandigheden van de tijd en de wonden
van de geschiedenis maken desalniettemin, dat de paus zich
op weg begeeft naar een verder en onbekender land dan me
nigeen tot nu toe kon vermoeden.
AMSTERDAM „De
„Petalo-schade" is een be
grip in het verzekerings
wezen. Een huurauto be
zoekt Petaio's kamp en
rijdt altijd achteruit tegen
een caravan op. In die ca
ravan staat altijd een ka
chel te branden en de
zaak brandt af.
De WA-verzekering van de
huurauto draait voor de scha
de op waarbij uiterst dubieuze
claims worden ingediend.
Komt er onenigheid dan vol
gen openlijke bedreigingen
waarvoor menige maatschap
pij door de knieën is gegaan.
Dat moet ophouden". Zo be
sloot de Amsterdamse officier
van justitie gisteren zijn requi
sitoir tegen zigeunerkoning
Koko Petaio. Hij eiste twaalf
maanden celstraf waarvan
drie maanden voorwaardelijk
tegen Petaio wegens bedrei
ging. Petaio drijft, zo bleek op
de zitting, met zijn schade
claims al jarenlang de verze
keringsmaatschappijen tot
wanhoop. Volgens een getuige
heeft de zigeunerkoning in de
afgelopen vier jaar minstens
een miljoen gulden buitge
maakt met zes schadeclaims.
Dat ontkende Petaio niet,
maar het zou altijd op een fat
soenlijke manier gegaan zijn.
„Mijn rol was die van bemid
delaar. Ik weet toch hoe ver
zekeringsmaatschappijen op
treden tegen zigeuners en an
dere minderheidsgroepen, hoe
ze discrimineren".
Weer weer beter
DE BILT Vandaag trok een
kleine depressie over Neder
land naar het noordoosten. De
depressie heeft vooral in En
geland overvloedige regenval
gebracht. Een rug van hoge
luchtdruk breidt zich over de
Golf van Biskaje naar het
noordoosten uit. Dit brengt bij
ons een weersverbetering mee,
die zich voortzet over het
Pinksterweekeinde. Het nade
rende hogedrukgebied veroor
zaakt een noordwestelijke
wind, die afneemt van vrij
krachtig tot matig. De tempe
ratuur zal in de middag uit
eenlopen van 14 graden aan
zee tot 18 graden in het bin
nenland. Er komen geleidelijk
meer perioden met zon. vooral
in de kustgebieden. Regen- en
onweershaarden van de hier-
voorgenoemde depressie zul
len ons land vrijdag al weer
voorbijgetrokken zijn.
Mallorca onbow. 28 12 - a
Münctwn onbew. 23 9 0 a
Casablanca rw bow. 22 17 On
latanboel zw.bew. 20 160.2 a
Las Paimas n.ontv. - - - a
Tal Aviv onbew. 24 0 0 n
Tunis onbew 25 11 On
99
CANNES De Gouden Palm voor de
beste film op het filmfestival van Can
nes is toegekend aan de Amerikaanse
inzending „Missing" van Costa-Gavras
en aan de Turkse film „Yol" van Yil-
maz Guney. Jack Lemmon kreeg voor
zijn optreden in „Missing" de prijs voor
de beste mannelijke hoofdrol, terwijl de
onderscheidinbg voor de beste vrouwe
lijke hoofdrol ging naar de Poolse Jad-
wiga Jankowska-Cieslak voor haar spel
in de Hongaarse film „Olelkezo Tekin-
tetek" (Een ander blik) van Karoly
99
Maak. De Westduitser .Werner Herzog
(Fitzcarraldo) kreeg de prijs voor de
beste regie, terwijl Jerzy Skolimovski
(Moonlighting) de scenarioprijs kreeg.
De Italiaanse regisseur Michelangelo
Antonioni kreeg de Grote Prijs van het
festival voor zijn „onderzoekende geest
en de constante actualiteit van zijn
werk". De speciale prijs van de jury
werd toegekend aan de Italiaanse film
„La notte di San Lorenzo" van de ge
broeders Paolo en Vittorio Taviani.
Deze inzending kreeg ook de Oecume
nische Filmprijs van het Internationale
Katholieke Filmbureau. De bekroonde
Turkse film „Yol" geeft eenm beeld van
het leven van de Koerden in Turkije.
Regisseur Yilmaz Guney werd destijds
in Turkije schuldig bevonden aan
moord op een openbare aanklager en tot
19 jaar gevangenisstraf veroordeeld. Vo
rig jaar wist hij uit de gevangenis te ont
snappen. Vervolgens werd hij bij ver
stek opnieuw tot een gevangenisstraf
veroordeeld in verband net zijn boek
„over het fascisme"