Lekker eten voor bejaarden noodzaak
Na acht jaar aarzelen maakt D'66 de oversteek
hofb
hof"b
Ui.lHLJjLULÜ:aiR
HOOGLERAAR VERPLEEGGENEESKUNDE J. MICHELS:
de
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 22 MEI 1982 PAGIlj
iBinawsi«Bia»iiii>rsiiiia
STEENKAMP
„Fijn dst u er bent". Het zijn
z'n eerste woorden op de pers
conferentie die maandagmor
gen klokke tien begint, We
nebben geen seconde te lang
hoeven wachten, want infor
mateur Piet Steen kamp, hoog
leraar in hét sociaal recht aan
de Technische Hogeschool in
Eindhoven is een man van de
klok. Minzaam glimlachend
blikt hij het zaaltje in perscen
trum Nieuwspoort rond, waar
een gezelschap van ongeveer
zeventig journalisten, fotogra
fen en cameralieden met pen
of camera in de aanslag de
man met de dwingende twin-
kei ogen gadeslaat. „Voor som
migen van u is dit misschien
een vroeg tijdstip, maar u
moet weten dat ik normaal ge
sproken op dit moment al col
lege sta te geven", veront
schuldigt hij zich. Dan zet hij
met een flitsend gebaar een
bril op en steekt van wal over
de opdracht die de koningin
hem heeft verstrekteen op
lossing zoeken voor de kabi
netscrisis.
„Voor alle duidelijkheid nog
even dit", zegt hij nadrukke
lijk, terwijl hij een dictaatca
hier met dicht opeengekrab-
belde aantekeningen open-
slaat „Ik ben géén CD A-in for
mateur". Enkele aanwezigen
fronsèn de wenkbrauwen. Wat
zullen ive nou krijgen? Heeft
de man die jarenlang streed
zelfs de bijnaam St Eenkamp
verwierf, zijn geesteskind de
rug toegekeerd? Maar Piet is
alweer een zin verder. „Ik ben
een informateur, die afkomstig
is uit het CDA. Afkomstig uit
U moet dus goed begrijpen dat
ik hier niet vóór of namens
het CDA zit te werken, want
ik heb momenteel maar één
baas, u weet wie ik bedoel".
Aha, Piet zit op de formalisti
sche toer. Zeker, zijn baas
of liever gezegd bazin is
wat dit karwei betreft de ko
ningin en niemand anders. De
formele inleiding verdrinkt
echter al gauw in een zee van
gelach, als één der aanwezigen
na het „u weet wie ik bedoel"
droogjes opmerkt: „Natuurlijk.
De paus van Rome"
OOGKLEPPEN
Informateur Steenkamp. Ach,
de oude tijden herleven weer.
De VA RA-televisie vertoont
maandagavond opnieuw de
beroemd geworden beelden uit
de zomer van 1971, toen Steen-
kamp als informateur de basis
legde voor het kabinèt-Bies-
heuvel. Piet in de tram van
Scheveningen naar het Bin
nenhof, Piet in zijn werkver
trek in het gebouw van de
Eerste Kamer, Piet die een de
monstratie geeft van de uiltjes
die hij tussen de bedrijven
door knapt: liggend op een di
van, de ogen bedekt met klep
pen die de KLM op lange
vluchten aan haar passagiers
verstrekt.. Gijs van der Wiel,
de massieve baas van de Rijks
voorlichtingsdienst die als
woordvoerder van Steenkamp
optreedt, citeert dinsdag tegen
over de pers nog eens het tele
gram dat de jonge minister
van Justitie Dries Van Agt in
1971 aan Steenkamp stuurde,
toen deze na zijn informatie-
arbeid voor een vakantie naar
de Canarische eilanden ver
trok. „Mijn vriend en politieke
heiland, vaarwel naar uw Ca-
narisch eiland".
De oogkleppen heeft Steen-
kamp deze keer niet bij zich,
maar zijn oude gewoonte om
elke morgen om half zeven op
te staan en des avonds rond
half elf zijn sponde weer op te
zoeken is nog ongewijzigd ge-,
bleven. Dinsdagmorgen om-
acht uur reeds ontbiedt hij in
zijn hotel aan de Lange Poten,
op honderdvijftig passen van
het Binnenhof, CDA-fractie-
leider Ruud Lubbers voor een
ontbijtgesprek. Een gevolg
daarvan is dat Lubbers wan
gen en kin aan het eind van
de middag al een zware five
o'clock shadow" vertonen. Ei
genlijk zou de man zich op dit
soort dagen twee keer per et
maal moeten scheren.
SCHOENEN
De volgende ochtend is Lub
bers opnieuw om acht uur de
klos. Het ontbijt met zijn par
tijgenoot is Steenkamp kenne
lijk goed bevallen. Als Lub
bers aan het begin van de
avond een persconferentie
geeftkrijgen enkele journalis
ten een plotselinge aanval van
slappe lach en stoten anderen
elkaar verkneukeld aan. De
voeten van de CDA-fractielei
der blijken gehuld in een
zwarte en een bruine schoen.
„Een voetfout", bromt iemand
die in een grijs verleden Wel
eens sportverslagen heeft ge
schreven. Lubbers heft de
handen ten hemel als hij op
zijn tweekleurig schoeisel ge
wezen wordt „Je bent de zo
veelste al die dat zegt Zo zie je
waar die vroege gesprekken
met Steenkamp toe kunnen
leiden. M'n ogen zaten nog
dicht toen ik me vanmorgen
aankleedde".
BRINKHORST
Binnenhof vanwege zijn ver
zameling modieuze monturen
nu en dan aangeduid als
„Brilly the Kid", heeft woens
dagmorgen te lijden onder de
werkdrift van vroege vogel
S teen kamp. De klok in huize
Brinkhorst wijst nog geen
kwart voor zeven aan als de
telefoon gaat.. Aan de andere
kant van de lijn deelt Steen-
kamp opgeruimd mee dat hij
met Laurens Jan nog even een
paar zaken op een rijtje wil
zetten alvorens hii met Lub
bers aan de ontbijttafel zal
aanschuiven. Het vroege ont
waken komt Brinkhorst overi
gens wel goed uit, want om
tien uur zal in de Tweede Ka
mer de fractie van D'66 bijeen
komen om een belangrijk be
sluit te nemen: meedoen in
een tussen kabinetje met het
CDA of de handen vrij houden
en het CDA een paar maanden
alleen laten regeren.
Voor de deur van de fractieka
mer wacht de gebruikelijke
groep nieuwsgaarders gelaten'
de gebeurtenissen af. Het frac-
tieberaad duurt lang. veel te
lang om de uitkomst ervan
nog gedetailleerd in de avond
bladen te kunnen laten af
drukken. Jammer. Morgen is
het Hemelvaartsdag en dat be
tekent: geen kranten. De ver
dere ontwikkelingen van deze
dag zullên vrijdag pas in ge
drukte vorm kunnen verschij
nen. Rond half twee doemen
in de gang een gedistingeerde
vrouw en een meisje van een
jaar of vijftien op. Het blijken
de echtgenote en dochter van
Brinkhorst te. zijn. Mevmuw
Brinkhorst wil haar man spre
ken, maar een medewerkster
van het D'66-secretariaat
maakt duidelijk dat zulks nu
echt niet kan. omdat haar man
veel te druk bezig is. De alou
de zegswijze „zaken gaan voor
het meisje" wordt hier tref
fend in beeld gebracht. Gebo
gen over een tafeltje staand
schrijft mevrouw Brinkhorst
een briefie, De medewerkster
belooft, dat het ,zo snel moge
lijk aan Laurens Jan zal wor
den overhandigd.
it
NIJPELS
Op hetzelfde moment jï
de banden van de ft
VVD-fractieleider Edj
zich een weg over de hp
rijlaan dié naar het
voert. Premier Van Aw
hem daar uitgenódiai
een lunch, omdat hu
eens wat nader met dj
liberale voorman keri\
maken. „Hartstikke kf
het Heel gezellig", zeg
opgetogen als hij Zweék
ter op het Binnenhof
gekeerd. „Misschien
deze zomer zelfs met I
mee naar de Tour de
Hij zou proberen, dat
ter Post voor me te
heeft-ie beloofd". Wat
de voormalige woons
Jacob Cats nog meer is
ken. wil Nijpels niet
.maar wie de politieke j
kelingen volgt zal daak
duur waarschijnlijk II
wel achter komen. ij
DICK VAN RIETSCl
BEEK „Appelmoes".
De heer Toon Nelissen
noemt maar wat. „Dat
kan je, hup, in een bakje
kwakken en op tafel
kledderen. Lekker mak
kelijk, maar mij krijg je er
niet voor. Ook appelmoes
moet je afgarneren. Glad
strijken. En dan, met een
mesje, inkartelen. Hori
zontaal en verticaal, zodat
er mooie vierkantjes ont
staan. In één van de hoe
ken leg je een rood kersje.
Wat kost dat nou? In zo'n
groot blik van een paar
gulden zitten honderd
kersen. Ik snii ze door
midden, dan neb ik er
tweehonderd. Want eten
zo is het toch? doe
je ook met je ogen".
Als chef-kok van het ver
pleegtehuis Kalorama in Beek,
bij Nijmegen, staat Toon Nelis
sen in hoog aanzien. Vanwege
zijn persoonlijke kwaliteiten,
maar ook doordat zowel de pa
tiënten als de staf Nelissens
vakgebied van eminent belang
achten. Hetgeen eens temeer
zal blijken op een symposium
dat volgende week donderdag
(27 mei) in Utrecht wordt ge
houden over „Ontwikkelingen
binnen de Bejaardenvoeding":
De directeur van Kalorama,
dokter Joop Michels, zal daar
een inleiding houden, waarin
hij aandacht vraagt voor voor
al de sociale aspecten van eten
en drinken in bejaarden- en
verpleegtehuizen. „Want voe-
dingstechnisch valt er aan be
jaardenvoeding niet zo bar
veel meer te verbeteren", al
dus Michels die tevens hoogle
raar is in de verpleeggenees-
kunde. „Maar eten en drinken
houden nu eenmaal meer in
dan de benodigde eiwitten en
koolhydraten naar binnen
werken. Zeker voor bejaarde
mensen, die terugvallen op
hun basisbehoeften, is ook de
zintuigstrelend functie heel
belangrijk. Het moet lekker
zijn, je moet ervan kunnen ge
nieten. Er wordt ook heel veel
over gepraat. Op1 het weer na,
is het het belangrijkste ge
spreksonderwerp. Samen eten
verbroedert ook. Aan de maal-
tijd kom je het makkelijkst
met elkaar in contact. Verder
moet je de tijdsoriënterende
functie van voeding niet on
derschatten. Komt het bezoek
vóór of na het eten? Leggen
we nog een kaartje na de
avondboterham? Zo wordt de
tijd ingedeeld"
Protestacties
Dat aan de „meerwaarde" van
voeding voor oudere mensen
vaak te weinig aandacht wordt
besteed, mag bijvoorbeeld blij
ken uit protestacties die be
jaarden in Den Haag en Am
sterdam recentelijk onderna
men tegen een te flauwe en te
lauwe hap. En voordat bejaar
den in het geweer komen,
moet er wel wat aan de hand
zijn.
Ook in verpleegtehuis Kalora
ma kan niet elke dag aan alle
individuele wensen van de
ruim tweehonderd patiënten
tegemoet worden gekomen.
Prof. Michels: „Het probleem
met veipleég- en bejaardente
huizen is: *t zijn confectiepak
ken. En van een confectiepak
kan je nooit het maatpak ma:
ken, dat die ene man of vrouw
nou echt als gegoten zit Maar
je kan wel wat verstellen hier
en daar. Je kunt aan persoon
lijke voorkeuren wel enigszins
tegemoet komen. Dat proberen
we bijvoorbeeld te doen met
onze dieetkaarten. Als hier
een nieuwe patiënt arriyeert,
komt de kok bij hem of haar
op bezoek om samen na te
gaan in hoeverre het eten aan
de persoonlijke wensen kan
worden aangepast. Elke dag
biefstuk zou natuurlijk te dol
worden, maar als de patiënt
bepaalde dingen extra lekker
vindt, houdt de kok daarmee
wel degelijk rekening. Ieder
een mag twee voorkeursge
rechten opgeven en twee din
gen die hij of zij per se niet
door de keel krijgt Dat wordt
dan op de dieetkaart aangete
kend'
De dieetkaart geeft bovendien
aan of de betrokken patiënt
een grote dan wel een kleine
Chef-kok Toon Nelissen: „Er Is een heel stevige band tussen de koks en c
Dat stimuleert ons ook, natuurlijk".
eter is terzake voor-, hoofd-,
nagerechten en broodmaaltij
den. Zodat het beeld ontstaat
van mevrouw A. die graag ex
tra veel soep heeft, extra
groente, weinig aardappelen
en als toetje bij voorkeur van-
illevla gebruikt. Méneer B.
blijkt een normale hoeveel
heid soep te wensen, nimmer
bietjes, ook nooit speklapjes en
ten alle tijde een extra portie
aardappelen. Als daarbij ver
der in aanmerking wordt ge
nomen, dat de koks elke dag
twee menu's samenstellen,
mag de mogelijkheid om te
kiezen alles bij elkaar redelijk
groot worden genoemd.
Het belang dat Kalorama aan
eten en drinken hecht, blijkt
ook hieruit, dat de keuken de
hele dag voor iedereen toegan
kelijk is. Chef-kok Nelissen:
„De mensen kómen hier een
praatje maken en koffie drin
ken. Er is een heel stevige
band tussen koks en patiënten.
Dat stimuleert ons ook, na
tuurlijk. We vinden het leuk
om het eten zo lekker en geva
rieerd mogelijk te maken. Eén
keer in de week doen we „bui
tenlandse dag". Nasi goreng,
chili con carne, babi panggan.
V9or hoogtijdagen laten we
menu's drukken en komt er
altijd iets bijzonders op tafel.
Gefrituurde vogelnestjes val
len bijvoorbeeld erg in de
smaak. Komende Pinksteren
maken we kip-filet in blader
deeg".
Op feestdagen wordt het eten
ook niet op tableaus opge
diend, zoals op gewone dagen
om praktische redenen onont
koombaar is, maar worden de
gerechten in schalen op fraai
gedekte tafels uitgeserveerd.
Personeel en patiënten eten
dan gezamenlijk".
Samen eten
Samen eten biedt bii uitstek de
gelegenheid elkaar beter te le
ren kennen en daarom is het
volgens prof. Michels spijtig
dat dat vooral in bejaardente
huizen maar zo weinig ge-
patiënten. beurt. „Mensen, ook oude
mensen, hebben behoefte aan
zowel privacy als gemeen
zaamheid, vriendschap. In
verpleegtehuizen, waar de be
woners vrijwel altijd zijn on
dergebracht in zespersoonska-
mers, is er te weinig gelegen
heid om je in je eigen hoekje
terug te trekken. In bejaarden
tehuizen is de mogelijkhèid
daarvoor vaak juist te groot.
Vooral in de wat duurdere te
huizen zitten de bewoners niet
zelden de hele dag eenzaam op
hun kamertje. In zo'n situatie
is een gezamenlijke maaltijd
verschrikkelijk belangrijk.
Nou zou het wel erg duur wor
den om dat elke dag te doen.
Het halen en brengen van en
naar de eetzaal kost erg veel
tijd en daardoor personeel.
Voordat een bejaarde zijn spul
letjes bij elkaar heeft gezocht,
zijn plas gedaan en zijn geld
verstopt, is er zo een kwartier
voorbij. Toch zou men er naar
moeten streven die gezamen
lijke maaltijden althans een
paar keer per jaar te organise
ren".
In Kalorama is enige tijd gele
den geëxperimenteerd met
maaltijden waaraan ook fami
lie en vrienden van de bewo
ners konden deelnemen. Dat
experiment is mislukt. Er ble
ken teveel Nijmegenaren op af
te komen die weliswaar gezel
lig mee-aten. maar overigens
nalieten hun opa of tante zelfs
maar een hand te geven.
Naast de hoofdmaaltijden, zo
benadrukt Michels, moeten
ook de dranken en „tussen
doortjes" in het horecapakket
een volwaarige plaats inne
men. „Koekjes, cake, snoepjes,
snacks zijn net zo goed belang
rijke miadelen om met elkaar
wat gezelligheid op te bouwen.
Hoe vaak begint een gesprek
niet met de vraag: wilt u een
stukje chocola, wilt u een hop
je? En wat de dranken betreft:
in veel bejaardentehuizen is er
na half zeven 's avonds geen
kop koffie meer te krijgen.
Dat werkt de in de avonduren
toch al nijpende eenzaamheid
nog eens extra in de hand. Als
de bewoners daarvoor een op
lossing zoeken, zie je vaak dat
ze naar alcohol grijpen. Dat
hoef je niet te bereiden, dat is
Prof. Joop Michels: „Op het weer na, is eten het
rijkste gespreksonderwerp".
zo bij de hand. Nu is in Kalo
rama de keuken 's avonds ook
dicht. Maar we hebben wel op
alle afdelingen een koffie- en
thee-apparaat. Zodat je hier al
tijd iets warms kan krijgen,
ook midden in de nacht, als je
niet kan slapen".
Beste Toon
veel aanci
drinken wordt besteed als dat
in Beek, voelen de bewoners
zich allicht wat gerc
eventuele kritiek ook
Toch gebeurt dat w|
Chef-kok Nelissen: „0
geleden kreeg ik een i
roerd schaaltje bloer^
rug met een brief^
stond: „Beste Toon.
rommel zelf maar op]
dat er in dat schaaltje
geluk alleen de stronj
een bloemkool waren,
gekomen. Ha ha. Nou^
zo'n iemand_ heeft]
hoor".
WILLEM
,ONZE IDENTITEIT BLIJKT UIT DE AFSTAND TOT DE PvdA'
DEN HAAG.„Er is een
einde gekomen aan vijf
tien iaar Samen Uit, Sa
men Thuis," concludeerde
PvdA-fractievoorzitter
Wim Meijer deze week
kort nadat D'66 het be
sluit had genomen door te
regeren met alleen het
CDA. Helemaal correct
was die voorstelling van
zaken niet
Het was eigenlijk al zo'n jaar
of acht geleden dat zich het
gebeuren van nu begon af te
tekenen. Nadat het „krankzin
nige avontuur" (het omsmel
ten van PvdA, D'66 en PPR
tot één progressieve volkspar
tij) eind 1972 geleid had tot
een halvering van D'66 in het
parlement was de tijd van de
charismatische leider Hans
van Mierlo voorbij. Toen ver
volgens de beweging ineen
schrompelde tot een zielig
hoopje van zo'n vierhonderd
leden, waren het vooral de
„andere" D'66'ers, die over
bleven: de Democraten die
niet per definitie vastgekleefd
wilden zitten aan de andere
progressieve partijen.
„Voor hen is de samenwerking
m*i PvHA rn PPR wdlwsar
nog waardevol en duidelijk ge
bonden aan afspraken, maar
op langere termijn niet meer
zo vanzelfsprekend. Voor hen
geldt ook dat de identiteit van
onze partij in de eerste plaats
gestalte moet krijgen door het
aangeven van de afstand tot
de PvdA", aldus D'66-voorzit-
ter Jan ten Brink in maart
1974. Men was dus gewaar
schuwd. D'66 was niet langer
zo'n „natuurlijke bondgenoot"
van de PvdA, als vooral de
PvdA zelf graag dacht.
In de gordijnen
Voor wie zich dit realiseert zal
h'et niet meer zo'n schok zijn
dat het in feite Jan Terlouw
was, die het doodzieke tweede
kabinet-Van Agt aan een toch
nog verrassend snel einde
hi«lp. Dezelfde Jan Terlouw,
die tijdens het eerste kabinet-
Van Agt met zijn Tweede-Ka
merfractie al duidelijk afstand
had genomen van de PvdA en
niet aarzelde bepaalde onder
delen van het bezuinigings
plan Bestek '81 goed te keuren.
Begin deze maand wendde de
minister van economische za
ken zich tot premier Van Agt
met een verzoek om steun aan
een plan. waarvan hii vrii re-
ker kon weten dat het collega
Den Uyl en de zijnen hoog in
de gordijnen zou jagen. Er
diende een extra lastenver
lichting te komen voor het be
drijfsleven, in de vorm van
een premieverschuiving, in de
richting van de werknemers.
En inderdaad: Den Uyl ge
raakte des duivels. Hij wees op
de afspraak met CDA-fractie-
leider Lubbers, dat er na het
intrekken van de ziektewet-o
peratie geen premieverschui
ving meer plaats zou hebben.
Maar Van Agt verklaarde zich
niet gebonden te achten aan
een buiten hem om - hij was
in Amerika - gesloten ak
koord. De door Terlouw voor
gestelde lastenverlichting,
door de indiener gemotiveerd
met „we moeten zorgen dat de
kip met de gouden eieren te
eten heeft", werd opgenomen
in het eindvoorstel van de pre
mier.
„Onze enige hoop is nog de
fractie van D'66," vertelden de
PvdA-bewindslieden toen.
Aanvankelijk leek die hoop
gerechtvaardigd. De zeventien
Democraten in de Tweede Ka
mer zorgden ervoor dat de
CDA- en D'66-bewindslieden
niet zomaar samen konden
doorrr«pf>rpn 7.ii dipndpn h»m
portefeuilles ter beschikking
te stellen van het staatshoofd,
zodat er een open situatie zou
ontstaan. Maar toen uit het
werk van informateur Steen
kamp bleek dat de sociaal-eco
nomische kloof met de PvdA
niet te overbruggen was,
maakte vervolgens de één na
de andere Democraat de over
steek. Uiteindelijk resteerden
er vier, die tegen deelneming
aan een tussenkabi.net van
CDA en D'66 stemden, of, in
de woorden van Jan ten Brink
anno 1974, „die aan hun activi
teiten de voorwaarde stellen
dat de zelfstandige koers niet
ten koste gaat van de bestaan
de samenwerking met de an
dere progressieve partijen".
Centrum-rechts
Hoewel fractievoorzitter
Brinkhorst het op èeh pers
conferentie met klem ontken
de. was het duidelijk dat de
scheidslijnen in politiek Ne
derland althans voorlopig ver
legd waren. In een tijd dat er
zulke diep insnijdende sociaal-
economische maatregelen ge
nomen gaan worden, is ver
schil van inzicht op dit gebied
hpclisspnd Brinkhorct rrtag
nog steeds de hoop hebben, de
PvdA na de vervroegde ver
kiezingen toch weer bij de ka
binetsformatie te kunnen be
trekken, ook in zijn eigen
fractie menen velen dat de af
gelopen twee weken hun
stempel zullen zetten op de
ontwikkeling van D'66 in de
komende vier a vijf jaar.
Immers, het CDA zal straks
weer proberen een centrum
rechtse regering te vormen.
Een andere keus hebben de
christen-democraten trouwens
niet, nu het echt uitgesloten is
dat Den Uyl en Van Agt ooit
nog samen in een kabinet gaan
zitten. De samenstelling van
de ploeg, die na de vervroegde
verkiezingen zal worden ge
vormd, laat zich dan nu ook
vrij gemakkelijk raden: CDA
VVD (en misschien)
D'66.
Hoho, niet zo snel!, zal nu wel
licht iemand roepen. Eerst
moet dat tussenkabinetje
CDA-D'66 er immers nog ko
men. En wie moet dat eigen
lijk aan een meerderheid hel
pen in de Kamer? Om die
vraag te beantwoorden reizen
we weer even terug in de tijd.
„Als VVD en CHU een schijn
van kans willen maken om r»fl
1967 weer mee te doen, dan
zullen ze zo'n kabinet wel
móeten steunen, willen ze de
KVP niet weer in de armen
van de PvdA drijven". Het is
Norbert Schmelzer, politiek
leider van de KVP. die dit zei
vijf maanden vóórdat hij het
kabinet-Cals, waarin KVP en
ARP regeerden met de PvdA.
in de later naar hem genoem
de Nacht (22 november 1966)
naar huis zou sturen.
Schmelzer was in gesprek met
VVD-voorman Toxopeus. Hij
probeerde, zo legt hij in het
boek „Het Verschijnsel
Schmelzer" uit, steun te ver
werven voor een interimkabi
net van KVP en ARP, dat het
kabinet-Cals (waarvan hij toen
al vond dat het moest verdwij
nen) zou moeten opvolgen.
Herhaling
Door VVD en CHU weer een
positie in de regering in het
vooruitzicht te stellen, wist hij
deze partijen te bewegen, na
de val van Cals het tussenka-
binet-Zijlstra te gedogen. Na
dit kabinet, dat er ruim vier
maanden heeft gezéten, trad
het ministerie-De Jong op, be
staande uit KVP. ARP. CHU
pn VVD
ken dat de geschiedenis zier
weliswaar niet echt herhaalt,
maar dat er toch lessen uit ge
trokken kunnen worden. Die
genen. die denken dat de VVD
van vandaag wel eens echt zou
kunnen weigeren een interim
kabinet van CDA en D'66 te
steunen, weten nu wellicht be
ter. Ze waren al zover ge
weest. als zij woensdagmiddag
de nieuwe VVD-leider Ed Nij
pels hadden kunnen horen.
„We hebben besloten samen
passief deel te nemen aan de
Tour de France", vertelde
deze trots, toen hij op zijn fiets
terugkwam van een lunch in
het het Catshuis met de demis
sionaire premier Van Agt.
Desgevraagd voegde Nijpels er
nog aan toe: „Nee, hij heeft
ons geen garanties gegeven,
maar hij wil wel zo vlug moge
lijk wéér met de VVD rege
ren''. De voorman der libera
len besloot zijn mededelingen
met te zeggen dat de minister
president zich nu niet bepaald
prijzend had uitgelaten over
de PvdA.
Wetmatigheid
Vrij vertaald komt dat eroo
neer dat de VVD de
boden is opnieuw ee
zetels in ae ministe
gaan bezetten. Of dat
D'66 geldt, is overigen
zeker. Eén van de
fe wetmatigheden
itiek is namelijk dat i
ringscoalitie altijd zal
uit zo min mogelijk
Politici houden er nifl
macht te delen. Nu
volledig op zichzelf
partij is, verkeert D'
mee in een zeer onze)
atie. Wanneer CDA
straks samen willen
ken, komt D'66 er al)
te pas in het geval
noemde partijen zetel
komen voor een
meerderheid in
Kamer.
i
hebben. Want
van het veto over saj
king met centrum-re
de partijleiding nu
feld zal adviseren, zal!
der gevolgen blijveii
niet als een man als
Mierlo. die weer veel
teit geniet, zich daart^
zet.
RTK TV 1
