hatcher: Geen vreedzame
itverkoop van Falklanden
Dader mislukte
aanslag op paus
volgeling Lefevre
Reagan wil spoedig
antwoord Brezjnev
Yanden Boeynants
waarschijnlijk voor
gewone rechter
>ok Amerikaanse regering laat ons in de steek
Sombere rede paus
3eul van Cordoba*"
lijft voorlopig
Britse handen
Haig: „Turkije is
waardevolle vriend"
AGL—
ITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 14 MEI 1982 PAGINA 13
WASHINGTON De Amerikaanse president Reagan hoopt dat
de Russische president Brezjnev gauw antwoordt op zijn voorstel
eind juni onderhandelingen te beginnen over een vermindering
van de oceaanoverschrijdende kernraketten.
Tijdens een persconferentie in Washington verklaarde Reagan
dat het Sovjet-volk en zijn leiders er het belang van inzien een
oorlog te verhinderen. „Ik geloof dat een standvastige Ameri
kaanse houding tegenover wapenbeheersing een overeenkomst
naderbij brengt." Hij zei dat bij dit overleg de kruisraketten,
waarover op dit moment in Genève overleg plaats heeft, niet
zullen worden uitgesloten.
Reagan maakte ook duidelijk dat het door zijn voorganger Car
ter tot stand gebrachte verdrag SALT-II over de beperking van
de strategische kernbewapening „de verkeerde weg" was. Vol
gens Reagan stelde het verdrag de Sovjet-Unie in staat haar
kernwapencapaciteit bijna te verdubbelen. SALT-II werd niet
bekrachtigd door de Amerikaanse senaat na de Russische inval
in Afghanistan.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
BRUSSEL De Belgische kamer van volksvertegenwoordigers
zal vandaag achter gesloten deuren een besluit nemen over de
vraag of oud-minister Paul Vanden Boeynants door het parle
ment zelf moet worden vervolgd of dat een gewone rechtbank
zijn vermeende belastingontduiking moet behandelen. Een twee
weken geleden speciaal samengestelde kamercommissie van ne
gen leden is tot de slotsom gekomen dat zij niet bevoegd is Van
den Boeynants te vervolgen. Het betrokken grondwetsartikel,
dat aan het parlement de rol van rechter van instructie toebe
deelt tegenover (ex-)ministers die van een misdrijf worden ver
dacht, zou niet van toepassing zijn. Zulks omdat de belastingont
duiking van Vanden Boeynants een privé- aangelegenheid zou
zijn en los zou staan van zijn eertijdse functie als minister.
Z^iilie Kortsjnoj
1 vrij
IKJAVIK De echtge-
Ojen de zoon van de naar
1^Vesten uitgeweken Rus
te schaker Viktor Korts-
jnogen over twee of drie
-iden de Sovjet-Unie
t Roiten. Dat heeft de voor
aan. van de Internationale
akfederatie, Olafson, na
—(et met Russische auto
dief0 verklaard. Beloofd is
tooile famiüe Kortsnoj mag
■entjekken, als zoon Igor de
,rtit>en een half jaar straf
ei heeft volmaakt, waar-
f hef'J wegens dienstweige-
4ahlveroor(^ee^ was- Mor
bus het zover,
'der-
ichtelingen Pinkstergemeente:
Paisley weggehoond
in EG-parlement
STRAATSBURG De Noordierse
dominee Paisley is gisteren in het Eu
ropees parlement in Straatsburg weg
gehoond.
In felle bewoordingen had hij het ge
bruik van plastic kogels door de Britse
militairen in Noord-Ierland verde
digd. Paisley werd herhaaldelijk in de
rede gevallen. Toen hij klaar was
werd hij onthaald op hoongelach en
boe-geroep, waarna hij de zaal verliet.
Paisley was de enige spreker in het
EG-parlement die het gevaar van de
plastic kogels niet inzag. Het parle
ment nam een resolutie aan, waarin
wordt geëist dat het gebruik van de
plastic kogels in de gemeenschap
wordt verboden.
Laatste poging om chaos
in EG te voorkomen
BRUSSEL De Belgische minister
van buitenlandse zaken Tindemans
en de voorzitter van de Europese
Commissie, Thorn, hebben een laat
ste poging gedaan de problemen in
de Europese Gemeenschap over de
landbouwprijzen en de Britse con
tributie op te lossen. Londen wei
gert in te stemmen met de nieuwe
landbouwprijzen, zolang geen oplos
sing is gevonden voor het probleem
van de Britse bijdrage. Als de Brit
ten na het voorstel van Tindemans
en Thorn op dit standpunt blijven
staan, zal de komende week eventu
eel via een beroep op het Europese
Hof van Justitie worden geprobeerd
alsnog een beslissing te forceren.
an onze correspondent
Roger Simons)
DEN De Britse
Thatcher heeft
middag gezegd, dat
het conflict om de
and Eilanden wil
verken aan een
dzame regeling, niet
en vreedzame uitver-
De haviken van
Conservatieve partij
jubelden toen Thatcher in
het Lagerhuis verklaarde,
dat haar doelstellingen
onveranderd gebleven
zijn. Groot-Brittannië zal
zich niet door de Argentij
nen in de luren laten leg
gen.
De premier ontkende, dat
Groot-Brittannië bereid is be
langrijke concessies te doen.
Ruim 60 extreem rechtse Con
servatieve Lagerhuisleden
hadden de vrees uitgesproken,
dat de Falkland-kwestie uit
eindelijk toch voordeel zou op
leveren aan Argentinië, omdat
de Britse regering slappere ei-*
sen begon te stellen. Premier
Thatcher zei opnieuw, dat de
wensen van de ongeveer 1.800
Falklanders van primair be
lang zijn. „Deze mensen moe
ten kunnen kiezen, onder
welk regime zij willen leven",
Premier Thatcher poogde het
Lagerhuis ervan te overtuigen,
dat haar kabinet zes weken na
het begin van de Falkland-cri
sis nog niets van haar krijgs
haftigheid en oorlogszuchtig
heid heeft ingeboet. Minister
Pym benadrukte dat er géén
staakt-het-vuren komt voor de
Argentijnen het betwiste ge
bied beginnen te ontruimen.
Hij waarschuwde Buenos Ai
res voor de mogelijkheid van
toenemende militaire acties.
„Wij betreuren de Britse do
den en zijn niet voldaan over
de verliezen die Argentinië
zijn toegebracht, maar we mo
gen niet vergeten wie de aan
valler is en wie de eerste scho
ten afgevuurd heeft. De ver-
antwoordlijkheid ligt geheel
bij de Argentijnen. Zij kunnen
met de terugtrekking begin
nen - nu".
(Vervolg van
de voorpagina)
LISSABON In zijn toe
spraak drong de paus ook aan
op maatregelen om de kloof
tussen rijk en arm te versmal
len en op internationale hulp
aan vluchtelingen die hun ge
boorteland verlaten vanwege
politieke, religieuze of ethni-
sche verschillen.
De paus drong tevens aan aan
op een rechtvaardige en voor
beide partijen eerzame vrede
in de Falkland-crisis. Hij be
vestigde dat zijn bezoek aan
Groot-Brittannië alleen door
gang zal vinden, wanneer het
conflict om de Falkland -ei
landen is bijgelegd.
De Poolse kardinaal Machars-
ki zei dat de paus door het in
cident diep was geschokt. Fer
nandez Krohn had de paus
toegeroepen dat deze een
„agent van Moskou" was en
had hem verantwoordelijk ge
steld voor de crisis in Polen.
Over de gang van zaken rond
de aanslag doen overigens ver
schillende versies de ronde..
Het Vaticaan besteedde mini
male aandacht aan het inci
dent. De Vaticaanse woord-
Het gebruik in Fatima te wui
ven met witte zijden zakdoe
ken werd door de paus over
genomen, toen hij na het cele
breren van de pontificale mis
voor een miljoen pelgrims op
het reusachtige plein van de
menigte afscheid nam.
voerder Romeo Panciroli ver
klaarde gisteren dat de paus
het wapen niet heeft gezien.
Volgens de Amerikaanse
aartsbisschop Paul Marcinkus,
de lijfwacht van de paus, was
de Spanjaard niet zo dicht bij
dat hij een bedreiging voor de
paus was geweest. Maar vol
gens het relaas van ooggetui
gen was de man wel zo dicht
genaderd dat hij de paus had
kunnen steken.
,rhBKOU De zes leden
da de Pinkstergemeente
gerSinds 27 juni 1978 in de
- '*ïr van de Amerikaanse
issade te Moskou op
h] uitreisvisum wachten,
dfen dat de regering van
/erenigigde Staten geen
luze aandacht aan hun
,T besteedt. Wanneer dat
e' het geval zou zijn ge-
fit, dan waren we al lang
fiigreerd. Dit zei de 29-ja-
Ljoebop Vasjtsjenko
^Jren tijdens een vraagge-
^k met twee Nederlandse
ialisten.
oont met haar ouders
!r en Augustina) en haar
"ige zuster Lila in een
irkamer van drie bij vijf
!r. In een aangrenzende
t woont Maria Tsjmoe-
v met haar 20-jarige zoon
iteus. Pjotr Vasjtsjenko en
ichtgenote proberen sinds
een uitreisvisum te ver-
|en, daar zij als niet-erken-
jelovigen nu eens gevan-
zaten en dan weer uit de
Irlijke macht ontzet wer-
vorig jaar begon hun
ter Lidia een hongersta-
om op deze manier een
isvisum af te dwingen. Zij
I op 12 februari, na in een
inhuis te zijn behandeld
de oorspronkelijke woon-
s Tsjernogorsk in Siberië
gezonden,
j twaalf kinderen die in
'nogorsk zijn achtergeble-
hebben op 23 april in hun
ts en op 29 april in
nabijgelegen Krasnagorsk
Dnstraties gehouden. Op
emaakte spandoeken eis
ten zij toekenning van een vi
sum. De eerste keer werden ze
door de politie hardhandig
aangepakt. Na de tweede de
monstratie werd de elektrici
teit in hun huis afgesneden. Zij
worden nu dag en nacht be
waakt. Ljoebop heeft de in
druk dat dit geschiedt met het
oog op het vredescongres der
wereldgodsdiensten, dat deze
week in Moskou plaatsvindt.
„De overheid is bang dat zij
naar Moskou komen om bij
het congres te demonstreren".
Het bezoek dat Billy Graham
dinsdag aan de Vasjtsjenko's
bracht, was voor Ljoebop een
zeer ongebruikelijke ontmoe
ting, zeer vreemd allemaal.
„De gordijnen moesten dicht
en er mocht naderhand niet
over gesproken worden. Mijn
ouders hebben zich hier fel te
gen verzet, zei Ljoebop. Mijn
vader zei: onze kinderen wor
den in het openbaar mishan
deld en als wij gasten ontvan
gen moeten de gordijnen
dicht".
Tijdens de persconferentie op
woensdag praatte Billy Gra
ham op een persconferentie
om deze zaak heen. Hij zei dat
hij alleen voor de mensen in
de ambassade had gebeden
maar hij vertelde niet dat hij
hen had bezocht.
„Mijn ouders geloven niet dat
de stille diplomatie van Billy
Graham helpt", zei Ljoebop.
„Als de Russische regering al
iets aan hem beloofd heeft, zal
dit toch niet worden uitge
voerd". Zij had in april Gra
ham in een open brief ge
vraagd het congres in Moskou
te boycoten. „U kunt beter het
ANKARA De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Haig heeft Turkije geprezen als
een „waardevolle en standvastige vriend" van de
Verenigde Staten en een „onvervangbaar lid van
de Navo".
Haig zei dit aan het begin van een tweedaags be
zoek aan Turkije. Hij verklaarde vetrouwen te
hebben in de belofte van de generaals om tegen
1984 de democratie te herstellen. Verder wasa hij
onder de indruk van de vooruitgang in de strijd
tegen het politieke geweld. Bij de beteugeling
van dat geweld zijn duizenden Turken opgepakt;
velen van hen zouden in de gevangenissen zijn
gemarteld.
(Van onze correspondent)
zijdDEN Kapitein Alfredo Astiz, die bevelhebber was van
ïstefgentijnse troepen op het door Groot-Brittannië heroverde
Md Zuid-Georgië, blijft nog een poosje in Britse gevangen-
t rt. Zijn soldaten en enkele burgers, in totaal 189 Argentijnen,
ingjisteren onder auspiciën van het Rode Kruis met een DC-10
vloMartinair van het eiland Ascension via Uruguay naar Ar-
lasthië teruggekeerd.
rd"J
jesluit kapitein Astiz vast te houden werd op het laatste mo
le, I genomen. Volgens het ministerie van buitenlandse zaken
igrpnden is daartoe besloten op aandrang van Zweden en
mejkrijk.
astitein Alfredo Astiz, die „de beul van Cordoba" wordt ge-
n tid, zou tal van misdaden op zijn geweten hebben, waaron-
ïtigzerkrachting en marteling. Frankrijk wil hem ondervragen
e k) het verdwijnen van twee Franse nonnen in Argentinië in
idtl de zusters Alice Domont en Leonie Ducquet. Volgens di-
aghi getuigen zou Astiz persoonlijk de ontvoering van de beide
eladeuzen georganiseerd hebben. Alle door Parijs aangewende
projigen om opheldering te krijgen zijn steeds op niets uitgelo-
t zi
3.J.ens Zweden is Astiz de vermoedelijke moordenaar van een
gdetige Zweedse, Dagmar Heglin, die vijf jaar geleden in Bue-
kaïjAires spoorloos verdween na een razzia onder studenten,
oalfens bepaalde bronnen werd zij doodgemarteld; volgens an-
dej heeft Astiz haar op straat in de rug doodgeschoten,
tkejtein Astiz zou ook de organisator zijn van het „uitzaaien"
indpolitieke gevangenen: het boven zee uit helikopters gooien
vejtegenstanders van het regime. Verminkte lijken zijn her-
itigdelijk aangespoeld in Argentinië zelf, maar ook in Uruguay,
tiedrgentinië zijn tussen 1976 en 1980 meer dan 15.000 echte of
neende tegenstanders van de militaire junta verdwenen,
k fde meesten van hen is nooit meer iets vernomen,
rat! de Britten op 25 april Zuid-Georgië heroverden hadden zij
1 zq'in de gaten dat de blonde kapitein Astiz internationaal be-
2 hit is. Ze nodigden hem zelfs uit om aan boord van één van
biiritse oorlogsschepen te dineren.
lastl verzoeken tot uitlevering hebben Groot-Brittannië in een
>od lijk parket gebracht. Kapitein Astiz is een krijgsgevangene,
:inap grond van de Conventie van Genève van 1949 alleen zijn
ijnh en stamnummer moet onthullen. Hij kan niet onder-
d. kd worden over zaken die niets te maken hebben met zijn
ove&ire gevangenneming op Zuid-Georgië.
vai -
Twee van de 189 Argentijnen die gisteren door Martinair vanaf Ascension naar huis zijn
bij hun aankomst op de Britse basis in het midden van de Atlantische Oceaan. De Argentijn links
op de foto is de soldaat, die bij de Britse aanval op Zuid-Georgië zijn linkerbeen kwijtraakte.
LISSABON De 32-jari-
ge Spanjaard Juan Fer
nandez Krohn, die woens
dagavond in Fatima een
aanslag op paus Johannes
Paulus II heeft willen ple
gen, blijkt een priester te
zijn en aanhanger te zijn
van de conservatieve
Franse bisschop Marcel
Lefebvre, die tegen de
hervormingen van het
tweede Vaticaanse conci
lie is. Dit heeft de Portu
gese politie meegedeeld
na verhoor van de Span
jaard.
Krohn is woensdag vanuit
Frankrijk naar Portugal ge
gaan. Volgens de Portugese
wet kan hij veroordeeld wor
den tot maximaal twintig jaar
gevangenisstraf.
De Spanjaard placht iedere
zondag een mis op te dragen
voor een klein groepje volge
lingen in het Normandische
Rouen. Fernandez-Krohn
kwam daar een jaar geleden
aan.
Volgens sommigen is hij een
mysticus. Hij zou aan een on
bekende ziekte lijden. In
Rouen namen zijn volgelingen
met verbijstering kennis van
het bericht dat hij met een ba
jonet een aanslag op de paus
had willen plegen.
Krohn was aanvankelijk stu-
Drie leden van de
familie
Vasjtsjenko in
hun kelderwoning
in de
Amerikaanse
ambassade in
Moskou: moeder
Augusta (rechts)
en haar twee
kinderen Lilia en
Lubov.
hoorden we dat zij zich hier op
de ambassade moeilijk kunnen
vertonen. Maar waar waren
Pimen (de Russich-orthodoxe
patriarch) en Bitsjkop (Baptis
tenleider), toen Lidia na haar
hongerstaking in een zieken
huis hier in Moskou lag?"
Ljoebop zegt dat zij en haar fa
milieleden nooit de hoop heb
ben verloren eens te zullen
emigreren. En zuster Lila zegt
over het verblijf in de kelder:
„Dit zal niet mijn hele leven
duren". In de Verenigde Sta
ten heeft vorig jaar de senator
Carl Levin een wetsontwerp
ingediend waarbij aan de fa
milies Vasjtsjenko en Tsjmoe-
chalov het Amerikaanse
staatsburgerschap wordt toege
kend. Dit wetsontwerp komt
pas in behandeling als het sub
comité voor immigratie en
vluchtelingen behandeling er
van toestaat. In Amerika is in
tussen een massale briefcam-
pagne op gang gekomen om
deze commissie daartoe te
dwingen. Ljoebop vertelde dat
tijdens de hongerstaking van
Lidia er soms honderd brieven
per dag binnen kwamen en de
steun over de hele wereld
groeit nog steeds. „Als jullie in
het weekend de ambassade
niet binnenkomen, ga dan
maar gewoon in de venster
bank van het (getraliede) kel
derraam zitten. Zo kunnen we
ook wel praten". En wijzend
naar het gazon in de Tjaikows-
kistraat zegt ze met een lach:
„Dat is onze voortuin".
Het zevendertig centimeter lange mes, waarmee de
priester Juan Krohn van plan was een aanslag te plegen op paus
Johannes Paulus II. Het zat verborgen in een, ook op de foto
afgebeelde, aktetas.
dent in de economie en had
geen bijzondere godsdienstige
belangstelling. In 1976 sloot hij
zich aan bij de katholieke tra
ditionalistische beweging die
in 1970 door aartsbisschop
Marcel Lefebvre werd opge
richt. Lefebvre wijdde Fer
nandez-Krohn tot priester in
1978, maar ongeveer twee jaar
verbrak hij de nauwe banden
met Lefevre omdat hij weiger
de de paus te erkennen.
De Spanjaard sloot zich ver
volgens aan bij een obscure
katholieke groep in Frankrijk,
de sedevacantistes, een sekte
die er van uitgaat dat de pau
selijke zetel vacant is geweest
sinds de dood van paus Pius
XII in 1958. De groep stelt zich
op het standpunt dat alle late
re pausen ketters waren.
Fernandez-Krohn verwekte al
eerder opschudding tijdens een
gebedsdienst voor Polen in de
Parijse Sacre Coeur, die geleid
werd door de Franse aartsbis
schop Jean-Marie Lustiger. Hij
greep toen plotseling de micro
foon van Lustiger en begon
daarin te schreeuwen. Het was
bekend dat Fernandez-Krohn
een grote afkeer had van de
belangstelling van paus Johan-
nes-Paulus voor Polen. In een
artikel voor het blad Fideliter
van mgr. Lefevre vergeleek
hij de leider van Solidariteit,
Lech Walesa met Stalin.
Russische bewind vragen de
internationale verdragen na te
komen die zij wel ondertekend
heeft, maar waar het nooit de
hand aan houdt".
Ljoebop toonde zich ook te
leurgesteld over het feit dat tot
nu toe nog geen enkele deel
nemer bij hen langs is geweest.
Van de Russische kerkleiders,
die ook meermalen een brief
van de Vasjtsjenko's hebben
ontvangen, hebben ze nog
nooit iemand gezien. „Via via