■es uw eigen
voordeelpakke
■5QOS
„M'n ouders huilen wel eens mee,
als we het niet meer zien zitten
Til geefjij die po eve
BINNENLAND
REUMA-PATIENTJE:
„KLEINTJES"
071-122244
Boja
Verstopt tel.
Cévé b.v.
Tel.beantw.
Erkende
verhuizers
Adverteren doet verkopen!
H IS! JiÊBÊbk 0//5H
klasse die zichzelf bewijst
U bent van harte welkom bij:
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 13 MEI 1982 PA
DEN HAAG Reuma is niet
alleen een ziekte voor oude
mensen, zoals velen -denken.
De ongeveer zesduizend reu
mapatiënten in ons land van
nog geen vijftien jaar, ervaren
dagelijks hoe deze ziekte hun
leven beïnvloedt. Net als ieder
ander kind willen zij buiten
ravotten en touwtje springen,
maar omdat ze reuma hébben
moeten ze altijd oppassen, zich
rustig houden en mogen zich
niet te veel inspannen. Voor
de ouders van reumapatiëntjes
een loodzware taak om dit hun
kind aan het verstand te bren
gen.
„Behalve dat de verzorging
het hele gezinsleven bepaalt,
krijgen de ouders te maken
met bijzonder moeilijke opvoe
dingsproblemen", zegt me
vrouw D. Verstegen in Den
Haag, van de Nederlandse
Bond van Reumapatiënten
verenigingen. „Een reumapa
tiëntje voelt zich namelijk niet
altijd ziek. Leg zo'n kind dan
maar eens uit dat het wel moet
bewegen om de gewrichten
soepel te houden, maar zich
niet overmatig mag inspannen.
En wat zeg je tegen je acht
tienjarige dochter als ze in een
rolstoel zit met ontstoken ge
wrichten en zich ernstig be
zorgd maakt over haar toe
komst? Wat voor mogelijkhe
den kan je voorspiegelen als
het gaat om studie, een baan,
trouwen, kinderen en vooral,
zelfstandig wonen?"
Bij reuma denken veel mensen
aan de slijtage aan de gewrich
ten waar vooral ouderen last
van hebben. Wie reuma zegt,
heeft het echter over een ver
zamelnaam voor ziekten waar
aan ongeveer drie miljoen Ne
derlanders lijden, variërend
van een pijnlijke duim of knie
tot ernstige ontstekingen aan
gewrichten, waar een medisch
specialist aan te pas moet ko
men. Hieraan lijden ongeveer
250.000 van de drie miljoen
reumapatiënten. Technisch ge
zegd hebben zij ontstekingen
Jarenlang met de regelmaat van de klok naar de fysiotherapeut. Oefenen, oefenen, oefenen, an
ders worden de gewrichten helemaal stram.
van het bindweefsel, dat de
gewrichten omhult. Maar in
de praktijk betekent dit jaren
last van zwellingen, pijn, stijf
heid en warmte op plekken als
heup- schouder-, enkel-, pols
en nekgewrichten. De ziekte
kan het hele lichaam aantas
ten onder meer door koorts,
gewichtsverlies en bloedar
moede. Kinderreuma verschilt
daar in zoverre van, dat de
ziekte zich tot één plaats be
perkt.
Mevrouw Verstegen: „Per jaar
komen er ongeveer vierhon
derd nieuwe gevallen van kin
derreuma in ons land bij en in
ongeveer veertig gevallen
daarvan is de ziekte heel ern
stig. In alle gevallen gaan er
jaren overheen voordat de
ziekte zich niet verder uit
breidt. Maar meestal is dan al
in mindere of meerdere mate
invaliditeit ontstaan'1.
Behalve dat aangenomen
wordt dat de ziekte niet erfe
lijk is en ook niet wordt ver
oorzaakt door gebrek aan be
paalde voedingsmiddelen, is
over de exacte oorzaak van
reuma niets bekend. Vandaar
dat er geen genezende medicij
nen zijn. De patiënten moeten
het doen met grote hoeveelhe
den pijnstillers en medicijnen
die de ontstekingen remmen.
Maar dan zitten zij wel opge
scheept met de bijwerkingen
van die medicijnen, die soms
zo ernstig zijn, dat niet de reu
ma maar de noodzakelijke me
dicijnen iemand invalide ma
ken.
Mevrouw Verstegen: „Laatst
vertelde een reumapatiëntje
me hoe zij soms moest huilen
van ellende. Maar niet altijd in
m'n eentje, vertelde ze, soms
huilen m'n ouders even hard
mee". Omdat er weinig hoop
is, voelen de ouders en de pa
tiënt zich aan het verloop van
de ziekte overgeleverd. Reu
matische kinderen moeten
veel rusten om hun weerstand
zo goed mogelijk te behouden,
vaak medicijnen slikken,
zwemmen en naar de fysiothe
rapeut. Veel medici zijn er niet
van op de hoogte welke span
ningen de verzorging voor de
ouders meebrengt, anderen
nemen er niet de tijd voor de
ouders te steunen. Daarbij zijn
er maar weinig ouders die én
deren kennen met een reuma
tisch kind bij wie ze hun hart
kunnen uitstorten".
Themadag
Met de themadag „Kinderreu
ma en de psycho-sociale aspec
ten daarvan voor de ouders",
15 mei in de Utrechtse Jaar
beurshallen, wil de Nederland
se Bond van Reumapatiënten
verenigingen hier verandering
in brengen. Gedeelde smart is
halve smart, zou het motto van
die dag kunnen zijn, omdat
daar ouders en verzorgenden
van reumapatiëntjes elkaar
kunnen ontmoeten om te ont
dekken dat zij er niet alleen
voor staan, als 't lijkt. Daar
naast zullen medici hun vra
gen beantwoorden.
De voorlichting en onderlinge
steun op zo'n dag zijn om nog
een andere reden belangrijk.
Wanneer de ouders hun
kind niet aan de leefregels
houden uit onwetendheid, of
omdat het ze allemaal wat te
veel wordt, dan kan het kind
te veel z'n gang gaan. Het zal
zich waarschijnlijk te veel ver
moeien, terwijl de broodnodige
verplichte rust-uren en de me
dische behandeling er bij in
zullen schieten. Die verwaar
lozing kan hogere invaliditeit
tot gevolg hebben".
Een goede opvoeding en een
uitstekende medische behan
deling maken bovendien de
kans groter dat het reumapa
tiëntje ten gevolge van meer
weerstand in de puberteit,
over de ziekte zal „heen-
groeien", zoals dat ook vaak
gebeurt bij astmatische kinde
ren.
Volgens mevrouw Verstegen
kan de themadag de ouders en
patiënten meer hoop op een
betere toekomst geven. Zij
wijst op het bestaan van het
reuma-centrum in Amster
dam, waar psychologen, fysio
therapeuten, reuma
artsen samenwerker
ten dienste staan va
reumapatiënt en zi
We hopen dat er
dergelijke centra ii
land komen. Binner
er misschien al een
Den Haag, op initiat
Haagse Juliana-kin
huis".
Werkelijke verlicl
het uit Zweden ov<
F ocus-woonsysteem
Volgens dat systeem
reuma-patiënten in
woningen in eer
woonwijk, terwijl ee
uur per dag bescl
ook voor jonge pati£
is de beste mogelijl
hen om later onafh;
zelfstandig te lev<
mevrouw Verstegen
Wie aan de themada
nemen moet eerst di
len: 05407-1762^
HENK ENGEI
DAG VAN DE
VERPLEGING:
DEN BOSCH In het
hele land hebben ver
pleegkundigen en verzor
genden gisteren de Dag
van de Verpleging „ge
vierd". De grootste de
monstratie vond plaats in
Den Bosch, waar bijna
tweeduizend verpleeg
kundigen bij de vereni
ging „Het Beterschap''
een resolutie aannamen
waarin uitbreiding wordt
geëist van het aantal ver
pleegkundigen en verzor
genden.
Vanwege de bezuinigen is de
verpleegduur korter geworen
en de zorg daardoor intensie
ver. Minder mensen komen
aan een baan dóórdat de sala
rissen stijgen tengevolge van
het geringe verloop. Boven
dien verdwijnen er nog 15.000
99
tot 20.000 banen in jdeze sector,
als de plannen om het aantal
ziekenhuisbedden versneld
met 8000 terug te brengen,
doorgaan. De verpleegkundi
gen vinden dat er onevenredig
veel uitgegeven wordt aan
specialisten én miljoenen ver
slindende apparatuur. Een zie
kenhuis dat onlangs twintig
verplegenden ontsloeg nam te
gelijk een specialist aan met
een jaarsalaris van 700.000 gul
den.
„Harde" acties zoals het weige
ren bepaalde werkzaamheden
te verrichten zijn gisteren niet
beraamd. Men was er huiverig
voor dat patiënten en pupillen
daar de dupe van zouden wor
den. Niet alleen met spandoe
ken gericht aan het adres van
minister Gardeniers („Til geeft
jij die po even' en „Wij willen
geen ziekenfabriek"), maar
ook uit praktijkervaringen
maakten de verleegkundigen
duidelijk dat de verpleging
zwaar onder druk staat. Die
ervaringen zullen nog worden
gebundeld in een zwartboek
dat met de resolutie, zal wor
den overhandigd aan kamer
voorzitter Dolman.
Justitie
Volgens een Beterschap-be
stuurder zijn er enkele bijdra
gen voor het zwartboek bin
nengekomen die „regelrecht
naar justitie kunnen". Hij
noemde een verpleegtehuis
waar demente bejaarden ten
gevolge van personeelsgebrek
maar een keer in de maand in
bad of onder de douche kun
nen. Verder een ziekenhuis
waar psychiatrische patiënten
„groepsgewijs" hun medicijnen
krijgen aangeboden in plaats
van individueel. Ook is het
volgens hem geen uitzonde
ring dat patiënten hun ontbijt
pas om voor kwart voor twaalf
krijgen en hun middagmaal
om kwart over twaalf. Leer
lingen klagen in gn
over gebrek aan l
en aan tijd voor
verzorging van de
Ze krijgen ook take:
gen die ze eigenlijl
aankunnen. In een
geninrichting moet t
tiehulp - zonder opl
het weekend soms
twaalf pupillen optr
De vergadering spra
solutie het „onaani
"uit over het massa<
van pas gediplome
leegkundigen. Het 1
vindt verder dat ee
dering van het aan!
huisbedden niet gej
gaan met een ver
van het aantal ver
en verzorgenden,
kunnen ziekenhuisv
gen pas worden ing
als de thuiszorg (v
ging, kraamzorg, ges
ging) de patiënten
opvangen.
I LEIDSE COURANT
Roel Bosscher - meubelmaker
Uw eigen ontwerp bij mij in goede banden.
Ook voor reparaties.
De Bruynelaan 27. Hoogmade.
Telefoon 01712-844, na 16.00 uur.
Plavuizen
Nu v.a. 19.50 p. m2. Wandtegels nu v.a. 18 p*m2. Handvorm-
steenstrippen v.a. 29.- p. m2. Oude eiken balken voor de tuin,
260 cm lang, 40.- per stuk.
Lestellav.d. Broek B.V.
W. Barentszstraat 19, 2315 TZ Leiden. Tel. 071-134541.
Open haard plaatsen is duur
maar niet bij Lestella v.d. Broek B.V. Wij plaatsen een open haard
vanaf 2.250. En alles-branders v.a. 995. Wij maken vrijblijvend
offerte voor u.
Lestellav.d. Broek B.V.
W. Barentszstraat 19, 2315 TZ Leiden. Tel. 071-134541.
Verdien duizenden guldens.
omkeukens met 60 tot 70°/
Lestellav.d. Broek B.V.
W. Barentszstraat 19. 2315 TZ Leiden. Tel. 071-134541.
Uw meubels stofferen?
Keuze uit honderden diverse meubelstoffen.
Losse kussens, hoezen voor bankstel, boot oj caravan.
Stof per meter, schuimplastic in alle maten.
Donderdagav. koopavond
Morsstraat 41
Leiden
Telefoon 071-124133
Opheffingsuitverkoop
gordijnen en tapijten
(met toestemming van K.V.K.)
Sla nu uw slag! Allee moet weg!
Goedkoper kan nooitl
Randstad Vloerbedekkingen
Planciusplantsoen 19, winkelcentrum Noord-Hofland.
Voorschoten, tel. 071-767947
071-141665
Dag en nacht, zon.- en feestdagen direkt! Modernste apparatuur,
vijftig jaar ervaring, deskundig personeel.
Barthen Riolerings Service
Hoofdkantoor: Adm. Banckertweg 22. 2315 SR Leiden.
Leiden
opgelet. Huur een bruidsjapon
bij v.d. Kwast, na 17.00 uur tel.
02522-15758.
Wilt u veilig en energiebewust stoken laat dan de c.v.-ketei en an
dere gasapparatuur schoonmaken of sluit een onderhoudsabon-
nement af. Boiler lekt? Belt u even, wij geven gratis advies, zodat u
tot een energiezuinige vervanging kunt overgaan. Is uw c.v.-ketel
defect? Laat u zich geheel vrijblijvend voorlichten over de energie
zuinige H.R.-ketel. Bij ons aan het bedrijf kunt u een H.R.-ketel
zien branden. Bij aanschaf van een H.R.-ketel ontvangt u 250,-
subsldie. G. v.d. Veenstraat 59-61, Lelden.
Telefoon 071-765500
Ook te huur. Tel. 02522-10063.
Gordijnen gratis gemaakt. Gor
dijnen gratis gemaakt. Tapijten
gratis gelegd. Tapijten gratis
Mateba
Verliefd-Verloofd
Vraag ons uitzetboekje. Kom
pleet met verlanglijstjes en een
leuke attentie. Oudshoom,
Haarlemmerstraat 160, Leiden.
bruidjes
Zalencentrum
partyservice Boerhaave, Ma-
riënpoelstraat 69a, Leiden.
Voor bruiloften, diners, be
drijfsfeesten. feestavonden,
koude en warme buffetten, kof
fietafels. bridge-drives, exposi
ties modeshows etc. Leiden.
Tel. 071-172682/142726.
Kaartclub
nieuwe leden welkom. Boerhaa
ve elke maandagavond klaver
jassen va.a. 20.00 uur Mariën-
poelstr. 69a. Voor inl. 071-
172682/142726.
Voordelige schrijf-, tel-, reken-,
kopieermachines
Ookoccesions.P.-M. Industrie
weg 13, Voorschoten. 01717-
8513.
0. A van Leeuwen
Zn. B.V.
Hoofdstraat 369. Sassenheim
Tel. Q2522-11699-10670
Ook voor uw opslag.
Boeken
inkoop van boeken op bijna elk
gebied
Zowel enkele stuks als hele bi
bliotheken.
Boekhandel
Sweris
KUNSTGEBITTEN REPARATIE,
klaar terwijl u wacht. Elke dag
beh. zat. van 9-11.30 en 2-4 uur.
Maand - en dond.avond van 19-
19.30. Fa. v. Berge Henegou
wen, Schel -
Tel. 12079'
Uw TROUWREPORTAGE
kleur, één feest om naar te kij
ken. Foto van Bemmelen. Ker-
klaan 2, Zoeterwoude (dorp),
tel. 01715-1353.
Heeft u nog geen
glazenwasser
bel dan
PETER
Billijke prijzen.
Tel. na 17.00 uur:
01720-94064
Trekhaak
475,-
Zonnedak
450,-
Windschermen voorportieren
per set
135,-
Speciale grille met
Ingebouwde mistlampen
ofvèrstralers
280,-
Luxe imperiaal
125,-
5-versnellingsbak, vanaf
425,-
Metallic lak, vanaf
250,-
Achterruit-lalouzle
195,-
Extra buitenspiegel
85,-
Kokosmatten voor en achter
105,-
2 Spallappen
32,-
Wielslerringen rondom
116,-
Stereo komblnatle, vanaf
475,-
Voorspoiler
225,-
Achterspoiler
190,-
Speciale wieldoppen
160,-
Brandblusser
29,-
Sierlijsten rond
de wielkasten
40,-
Kunststoften opbergbakje
in koffernilmte
43,,-,
(Alle prijzen zijn inkl. BTW en evt montage)
ter waarde van max.
of I500,- kontant
Er is alle reden om juist nu voor Mazda te
kiezen. Want elke Mazda heeft 'n verrassende
veelzijdigheid, 'n uitgekiende prijs-kwaliteitsver-
houding, bewezen betrouwbaarheid en lage
kosten-per-kilometer, volop ingebouwde veiligheid' en een verbluffend komforta-
bele standaard-uitrusting. Bovendien geeft de Mazda-dealer u een extra royaal
Inrallbod op uw wagen - ook als u geen Mazda inruilt, zult u versteld staan!
Mazda 323 HB vanaf f4.995,-
En... van 1 mei tot en met 19 juni krijgt elke kope
'n nieuwe, uit voorraad leverbare Mazda
tijdelijk een extra voordeelpakket naar keuze, 'n
dak, of 'n trekhaak, of spoilers voor en achter, o!
metallic-lak naar keuze, of... tot een maximum waarde van 1500 kunt u uw
nieuwe Mazda gratis nóg mooier, nóg kompleter, nóg persoonlijker maken!
(Natuurlijk kunt u in plaats van extra's ook kiezen voor vijfhonderd gulden kontant gek
Mazda 323 Sedan vanaf 17.495.—
Mazda 323 Estate 16.895,-
Mazda 626 vanaf 18.795,—
Mazda 929 Sedan vanaf 26.355,—
NIEUW!,
kosten 340,—. Alle prijzen zijn inkl. BTW. Prijs- en uitvoeringswijzigingen voorbehouden.
Iri.pprteur Auto Palace - Oe Blnckhoret B.V., Binckhorstlaan 312-322, corr. adres: postbus 148. 2501 CC Den Haag. tel.: 070-855100/101
ALPHEN A/D RIJN, BOOGAARD'S AUTOBEDRIJF, KOPERWEG 2 GOUDA, AUTOBEDRIJF STOLK VAN VEGTEN B.V.,
NIJVERHEIDSSTRAAT 79» LEIDERDORP, AUTO HOME LEIDERDORP B.V., WEVERSBAAN 27 LISSE, AUTOMOBIELBEDRIJF
A. L. V.D. DOOL, WESTERDREEF5 OUDEWATER, AUTOBEDRIJFGEBR. VAN DAM B.V., GOUDSESTRAATWEG 18-20 SASSENHEIM
AUTOMOBIELBEDRIJF A. L. V.D. DOOL, ESSENLAAN 36 VALKENBURG,ZOET AUTO'S VALKENBURG B.V., VOORSCHOTERWEG17
