aarschuwing tegen nieuwe
assademonstraties in Polen
Oproep Amnesty International: Maak eind aan politieke moorden
Binnen twee jaar
nationale assemblee
Duarte
officieel
president
af
Opnieuw offensief Iraans leger
Regeringsleider Nicaragua:
|,Wij streven naar
duurzame vrede met VS
I
Egyptische minister
wil Arabische
interventiemacht
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 3 MEI 1982 PAGINA 7
tfghaans verzet
herenigd in een front
I \W ALPINDI De versplinterde Af-
taanse verzetsbeweging heeft gisteren
igekondigd, dat zeven grote verzets-
eperingen zich hebben verenigd in de
ijd tegen de Russische troepen in Af-
ianistan. Het doel van de verzetsbewe-
Ing is de vestiging van een islamitische
aat in Afghanistan. De voorzitter van de
p^Uamitische Eenheid van de Moedjahe-
ien. Rasoel Sayaf, zei dat het hoofdkwar-
x van de verzetsbeweging in de Paki-
lanse provinciehoofdstad Peshawar ge-
stigd zal worden. Hij voegde eraan toe
it de verzetsbeweging over 200.000 ge
spende opstandelingen kan beschikken,
.it verschillende bronnen is vernomen
*e kt de gevechten in Afghanistan de afge-
•n dagen weer zijn verhevigd.
SURINAAMSE PREMIER:
PARAMARIBO De nieuwe Surinaamse regering
streeft ernaar binnen de komende regeerperiode van
twee jaar een nationale assemblee te vormen „als hoog
ste orgaan van de volksmacht". Dit heeft premier Ney-
horst zaterdag in een rede voor de Surinaamse televi
sie bekend gemaakt. De regering-Neyhorst werd op 31
maart geïnstalleerd na verwikkelingen, die leidden tot
het aftreden van de regering-Chin a Sen. De rege
ringsverklaring moet de komende twee jaar het richt
snoer vormen voor het kabinet. Uitgangspunt daarbij
is „de uitbouw van de nieuwe democratie in Suriname,
die elke burger op ieder niveau in staat stelt de revolu
tionaire omvorming van het land te bepalen".
Twee gijzelaars verlaten onder begeleiding van een geestelijke het Hondure-
se vliegtuig, dat drie dagen eerder was gekaapt.
Vrije aftocht voor
kapers Hondurees
vliegtuig
TEGUCIGALPA Aan de kaping van
een Hondurees vliegtuig is zaterdag een
eind gekomen. De kapers hadden na drie
dagen alle gijzelaars vrijgelaten in ruil
voor een vrije aftocht naar Cuba. Het
einde van de kaping kwam nadat de vier
guerrillastrijders van het linkse Com
mando van het Volksleger voor de Be
vrijding van Honduras hun eis lieten val
len voor de vrijlating van politieke ge
vangenen en een losgeld van 350.000 gul
den. Tijdens de kaping heeft de regering
van Honduras niet toegegeven. Volgens
haar zijn er geen politieke gevangen in
Honduras en is het land te arm om het
losgeld te kunnen betalen.
Gewonden tijdens
acties tegen aanleg
startbaan Frankfort
FRANKFORT Bij botsingen mei
tegenstanders van de aanleg van
een nieuwe startbaan bij het vlieg
veld van Frankfort zijn gisteren op
het bouwterrein in totaal twintig
agenten gewond geraakt. Wegen?
vredebreuk, het toebrengen van li
chamelijk letsel en vernielingen
zijn twintig personen, onder wie
een vrouw, gearresteerd. Zaterdag
was het al onrustig geweest. Vol
gens de politie hadden toen tussen
de 600 en 800 „politiek-criminele
geweldplegers" getracht de afraste
ringen rond het bouwterrein neer
te halen.
K//;
j»n demonstrant draagt hier een „Solidariteit" T-shirt tijdens
massale betoging voor de vrije Poolse vakbond, die op 1
lei in Warschau is gehouden. De politie hield de demon-
ranten scherp in de gaten, maar greep niet in. Volgens
parnemers echter, heeft politie in burger enkele demon-
(ranten die het insigne van Solidariteit op de jas hadden ge-
eld, meegevoerd.
WARSCHAU Nadat in
Warschau en andere Pool
se steden afgelopen zater
dag tienduizenden aan
hangers van de verboden
vakbond Solidariteti de
straat zijn op gegaan als
grote tegen-demonstratie
van de officiële 1 mei-vie
ring, heeft het Poolse mi
nisterie van binnenlandse
zaken ernstig gewaar
schuwd tegen nieuwe,
voor vandaag geplande
demonstraties waarvoor
geen toestemming is gege
ven.
Tegelijkertijd is het uitgaans
verbod in het land verzacht en
zijn gisteren voor het eerst
sinds de in december afgekon
digde staat van beleg weer
nieuwslezers in burger voor de
Poolse televisie verschenen.
De offciële waarschuwing is
waarschijnlijk bedoeld voor de
Polen die gehoor willen geven
aan de oproep van Solidariteit
om vandaag 3 mei, vroeger de
nationale feestdag van Polen,
opnieuw in de St. Jan kathe
draal in Warschau bijeen te
komen.
In antwoord op oproepen van
het verzet en na het bijwonen
van speciale kerkdiensten, de
monstreerden zaterdag in het
centrum van Warschau tien
duizenden Polen, getooid met
het rood-witte emblemen van
de geknevelde vakbond Soli
dariteit. Daarbij werden leu
zen geroepen als „Wij willen
vrijheid", „Weg met de junta"
en men zong nationale en pa
triottische liederen. Een kilo
meter verderop hield generaal
Jaruzelski een toespraak tij
dens de officiële en met onge
kend zware veiligheidsmaatre
gelen omklede 1 mei-parade.
Vergeleken met vorige jaren
was deze manifestatie veel
kleiner, terwijl er weinig toe
schouwers waren. Ook in de
havenstad Gdansk kwamen
verscheidene tienduizenden
bijeen voor een door Solidari
teit uitgeroepen 1 mei-mani
festatie. Ook in deze stad hield
de politie zich afzijdig. Volgens
waarnemers had de politie de
opdracht niet in te grijpen zo
lang de officiële 1 mei-viering
niet zou worden verstoord.
Alle tegen-demonstraties zijn
zonder incidenten verlopen,
hoewel de stoet in Warschau
onder het roepen van „Gesta
po! Gestapo!" langs de linies
van de rellenpolitie trok.
In de hoofdstad werd de te
gen-demonstratie beëindigd
aan de rivier de Vistula. Daar
klommen enkele mannen op
een vrachtwagen en vroegen
de mensen naar huis te gaan.
Ze zeiden daarbij dat bij de po-
litie-actie van afgelopen vrij
dagavond niemand van „Radio
Solidariteit" gevangen is geno
men. De zender was vrijdaga
vond uit de lucht gehaald kort
voordat de voortvluchtige So-
lidariteit-leider van Warschau.
Bujak, en toespraak zou hou
den.
Het afgelopen vrijdag gekaap
te Poolse Antonov-vliegtuig is
zaterdag vanuit West-Berlijn
met een nieuwe bemanning
naar Polen teruggekeerd. Uit
eindelijk hebben 34 van de 57
passagiers politiek asiel aange
vraagd. De acht kapers zijn za
terdag aan de rechter voorge
leid. Zij kunnen veroordeeld
worden.
De gaande man in
El Salvador, José
Napoleon Duarte,
schudt de hand van
de voorzitter van de
Nationale Vergade
ring majoor Roberto
D'Aubuisson tijdens
een afgelopen za
terdag in het presi
dentiële paleis fn
San Salvador ge
houden receptie ter
ere van de vertrek
kende regering. De
man die toekijkt is
Hugo Barrera, die
de strijd om het
waarnemend presi
dentschap verloor
van Alvaro Magana.
BEIROET Na het overste
ken van de strategisch belang
rijke rivier de Karoen in het
zuidwesten van Iran, heeft het
Iraanse leger gisteren voor de
tweede maal binnen drie da
gen een offensief ingezet. Dat
is uit oorlogscommuniqué's
van beide partijen gebleken.
Het Iraanse persbureau en de
staatsradio meldden dat tijdens
het eerste offensief een aantal
gebieden ten noordoosten van
de havenstad Khoramsjahr
was heroverd. In een commu
niqué van Iraakse zijde werd
bevestigd, dat de Iraanse troe
pen in de aanval waren ge
gaan en de rivier de Karoen
waren overgestoken.
De Iraakse opperbevelhebben
meldde echter dat de Iraanse
troepen maakte daarentegen
bekend, dat de Iraanse troepen
waren ingesloten bij het over
steken van de rivier en dat het
Iraakse leger en de luchtmacht
„de vijandelijke strijdmacht in
deze omsingeling wegvagen".
Ayatollah Sjariat Madari, die
beschuldigd is van een samen
zwering tegen de Iraanse Isla
mitische Republiek, heeft gis
teren voor de televisie ver
klaard dat het spijt de autori:
teiten te hebben gewaar
schuwd. Hij verzocht tevens
aan ayatollah Khomeini de br
penbare aanvallen op hem te
doen ophouden. Enkele weken
geleden werd Madari onder
huis arrest geplaatst omdat hij
zou deelgenomen hebben aa?»
een komplot tegen Khomeini-
Sindsdien wordt hij door d.
Iraanse leiders niet langer be
schouwd als een religieuze
waardigheidsbekleder.
I
Amsterdam Een zware
fiilitieke delegatie uit Nica-
jgua onder leiding van jun-
•lid Sergio Ramirez is za-
•dagavond in Nederland
ïarriveerd. Ramirez wordt
irgezeld door de ministers
in Arbeid, Sociale Zaken
Handel en twee ondermi-
iters. De Nicaraguaanse
'legatie heeft al Spanje en
'eden bezocht.
Jamirez verklaarde bij zijn
Inkomst dat Nicaragua de
iuropese regeringen uitleg wil
Iven over zijn politiek ten
Jtnzien van de Verenigde Sta
in en het vredesvraagstuk in
Hidden-Amerika. Ook wordt
let de Europese regeringen
isproken over hulpverlening,
dus het junta-lid. De Nicara-
Lanen, die vier dagen in ons
ïnd blijven, zullen besprekin-
sn voeren met premier Van
Agt en de ministers Van der
Stoel (Buitenlandse Zaken),
Den Uyl (Sociale Zaken) en
Van Dijk (Ontwikkelingssa
menwerking).
„Het bezoek is onderdeel van
de actieve diplomatie in ver
band met bedreigingen van
Nicaragua van buitenaf. Mid-
den-Amerika is een gebied
met grote spanningen. Wij
streven naar duurzame vrede
en willen daarvoor gehoor
vinden", aldus Ramirez. Een
belangrijk onderwerp van ge
sprek zal het vrerdesinitiatief
van Mexico zijn. Mexico pro
beert Nicaragua en de VS aan
de onderhandelingstafel te
krijgen.
Vorig jaar staakte de Ameri
kaanse regering de hulp aan
Nicaragua, omdat dit land wa
pens zou doorvoeren naar de
verzetsbeweging in El Salva
dor. Nicaragua heeft deze be
schuldiging steeds van de
hand gewezen. De spanning
tussen beide landen bereikte
in maart een hoogtepunt toen
Nicaragua de regering-Reagan
ervan beschuldigde een gewa
pende interventie voor te be
reiden. Daarbij zouden de VS
zich bedienen van aanhangers
van de in 1979 verdreven dic
tator Somoza. Vanuit het na
burige Honduras voeren zij
sindsdien gewapende acties uit
in Nicaragua. In Florida wor
den Somoza-aanhangers ge
traind.
Ramirez herhaalde zaterdaga
vond de Nicaraguaanse bereid
heid met de VS te gaan praten.
Bij de onderhandelingen moet
volgens hem Mexico aanwezig
zijn. Hij wees tevens op de
vredesvoorstellen die zijn land
vorige maand heeft gedaan.
Nicaragua eist in deze voor
stellen dat de VS ondermeer
een einde maakt aan de hulp
aan dde Somoza-aanhangers.
„Strijd voor
vrede niet
verwarren
met tandloos
pacifisme"
MOSKOU Een leidende
krant in de Sovjet-Unie, de
door het Centraal Comité van
de Communistische Partij uit
gegeven Sovjetskaja Rossija,
heeft de Russische lezer er op
1 mei op gewezen dat strijd
voor de vrede niet verward
mag worden met „tandloos pa
cifisme".
De Sovjetrussische politiek
loopt parallel met de strijd
voor vrede, maar er is geen re
den voor de Sovjet-Unie, aldus
het blad, haar militaire appa
raat eenzijdig af te breken. De
lessen van de geschiedenis be
wijzen dat het voor de Sovjet-
Unie van wezenlijk belang is,
zo vervolgt het blad, dat zij
haar strijdkrachten gevechts-
klaar en in de hoogste graad
van paraatheid houdt.
Tegelijkertijd heeft Sovjet-lei
der Leonid Breqnev de rege
ringen dit weekeinde opgeroe
pen „hun gezond verstand te
gebruiken". Hij deed dat in
Een meisje geeft Leonid Brezjnev een bos rode anjers
op het spreekgestoelte op het Rode Plefn tijdens de 1
mei-viering.
een brief gericht aan de presi
dent van het recente congres
van „Dokters van de wereld
voor het voorkomen van een
kernoorlog". Daarin uitte hij
zijn bezorgdheid over de toe
stand in de wereld en wees hij
op het groeiende gevaar van
een kernoorlog.
zig bij de parade ver gelegen
heid van de 1 mei-v.;ering. Hii
zwaaide zwakjes in antwoord
op juichkreten van de duizen
den die deelnamen aan het de-
filé. Af en toe ging de 75-jarige
leider even zitten om zijn
krachten te sparen. De ambas
sadeurs van de meeste Navo-
landen bleven weg van de pa
rade met oog op gebeurtenis
sen in Afghanistan en Polen.
KAIRO De Egyptische minister van defensie, Aboe
Ghazala, heeft vandaag in een interview met het in
Kairo verschijnende tijdschrift Mayo de oprichting
voorgesteld van een Arabische snelle interventiemacht,
die de olievelden zou moeten verdedigen tegen het
„Sovjet-gevaar".
Ghazala oppert dat de VS deze Arabische interventiemacht be
wapenen en dat zij wordt gefinancierd door een heffing van een
dollar accijns per vat olie afkomstig uit de Arabische landen
Volgens de Egyptische minister heeft de Amerikaanse snelle in
terventiemacht „alleen zinnebeeldige waarde", omdat een divi
sie niet voldoende is om een eventuele Russische aanval af te
slaan. Bovendien is zij te kostbaar. Ghazala wijst er op dat „een
Amerikaanse militair in het Midden-Oosten 150.000 dollar per
jaar kost en een EWgyptische maar 1.200 dollar". De Egyptische
minister merkt tenslotte op dat „de Sovjet-Unie slechts een doel
nastreeft: het beheersen van de Arabische wereld en Afrika om
Europa op de knieën te dwingen".
Marokko is van plan de diplomatieke betrekkingen met Egypt-
„zeer binnenkort" te herstellen en verwacht dat andere Arab
sche landen dit voorbeeld zullen volgen. Dit is gisteren het Sa
dische dagblad Al-Jaziera bekend gemaakt. Al-Jaziera citeei
niet nader genoemde bronnen in Rabat. Deze bronnen zei-L
dat „veel Arabische landen er dezelfde mening als Marokko op
na houden" en dat de Egyptische terugkeer in de Arabische we
reld sneller tot stand zal komen dan iedereen verwacht".
AMSTERDAM „Er
moet direct een einde ko
men aan de buitenwette
lijke executies, politieke
moorden die in opdracht
van of met medeweten
van regeringen op hun
onderdanen worden ge
pleegd. Dergelijke moor
den, meestal vanwege po
litieke aktiviteiten, reli
gie of etnische komaf,
zijn nooit goed te praten
in een streek met natio
nale wetten en het inter
nationale recht".
Deze klemmende oproep
werd gisteren de wereld inge
stuurd door de internationale
mensenrechtenorganisatie
Amnesty International, die
met een manifestatie in thea
ter Carré en een korte de
monstratieve optocht door
Amsterdam, een driedaagse
conferentie over politieke
moorden afsloot.
Gedurende drie dagen hebben
120 deskundigen uit dertig
landen gesproken over het fe
nomeen „Buitengerechtelijke
executies". Deelnemers aan
de conferentie waren o.a. de
bekende Amerikaanse jurist
Ramsey Clark, Theo van Bo
ven, tot voorheen directeur
van de VN-Commissie voor
de Mensenrechten in Genève
en mevrouw Marga Klompé
van de Commissie Justitita et
Pax. Verder waren er verte
genwoordigers van de We
reldraad van Kerken en men-
senrechtenactivitisten als lan
den uit Argentinië, Chili, de
Filippijnen en Marokko.
De conferentie kwam tot de
slotsom dat in de afgelopen
tien jaar vele honderdduizen
den mensen het slachtoffer
zijn geworden van executies
door of met medeweten van
regeringen. Deze praktijken
gaan nog steeds door. Men
hoeft daarbij maar te denken
aan de terreur in landen als
El Salvador en Quatamala.
In de slotverklaring werd ge
wezen op de noodzaak van
een goede samenwerking tus
sen burgers en mensenrechte
norganisaties om zodoende
schendingen van de mensen
rechten snel wereldwiid be
kend te maken. Het belang
werd onderstreeft van indivi
duele burgers, die in aktie ko
men tegen de buitengerechte
lijke executies. Verder werd
gevraagd om meer mogelijk
heden om beschuldigingen te
onderzoeken. Conclusies en
aanbevelingen zullen in de
eerste plaats binnen Amnesty
zelf ter harte worden geno
men, maar ook worden door
gestuurd naar tal van regerin
gen en internationale organi
saties.
In zijn toespraak tot de confe
rentie afgelopen vrijdag had
De manifestatie van Amnesty werd besloten met een korte demonstratieve optocht door Amsterdam.
minister van Buitenlandse Za
ken, Van der Stoel, al het be
lang van Amnesty Internatio
nal onderstreept. Hij zei, dat
op het terrein van de strijd
voor de mensenrechten Am
nesty International een even
belangrijke rol vervuld als de
Verenigde Naties. Tijdens de
door ongeveer 2.000 mensen
bijgewoonde manifestatie in
Carré sloten veel sprekers
zich bij deze mening aan. In
het Amsterdamse theater
werd onder meer het woord
gevoerd door de voorzitter
van het Europese Parlement,
Piet Dankert, en Roberto Cu-
ellar, tot de moord op aarts
bisschop van San Salvador
Oscar Romero diens persoon
lijke juridische adviseur. Mo
menteel houdt hij zich in San
Salvador bezig met het onder
zoek naar politieke moorden
op burgers. Hoe gevaarlijk dat
werftns, blijkt uit het feit dat
dit jaar al vier leden van de
Salvadoraanse commissie
voor de rechten van de mens
in koelen bloede zijn ver
moord.
Theo van Boven herhaalde in
zijn reden zijn visie op de
houding, die de VN dienen in
te nemen als het gaat om
schendingen van „het meest
fundamentele van alle men
senrechten, het recht op le
ven". Deze mening heeft
hem. zoals bekend, zijn baan
gekost als direkteur van de
VN-Commissie voor de Men
senrechten. In verschillende
interviews heeft Van Boven
er geen twijfel over laten be
staan dat met name Argenti
nië op zijn ontslag heeft aan
gedrongen. Van Boven had de
verdwijning van meer dan
15.000 Argentijnen als een
van de ergste schendingen
van de mensenrechten aan de-
kaak gesteld.
In Carré zei Van Boven:
„Vijfendertig jaar na de
Tweede Wereldoorlog en het
opstellen van de verklaring
van de Rechten van de Mens
door de VN zijn er nog steeds
getuige van genocide, worden
we geconfronteerd met mas
samoorden, politieke liquida
tie, willekeurige en stan
drechtelijke executies, marte
lingen, verdwijningen en het
vermoorden van vluchtelin
gen. Als we deze kwestie niet
dringend ter hand nemen,
zijn wij als VN-Commissie
voor de Mensenrechten, onze
naam niet waardig. Het ver
lies van mijn baan valt in het
niet bij het verlies van leven
en vrijheid. Honderdduizen
den mensen die dagelijks in
doodsangst leven, doen een
klemmend beroep op ons".
Na de afsluiting van de bij
eenkomst in Carré trokken de
deelnemers naar het Amstel-
veld ter herdenking van de
vermoorden.
JOS TIMMERS
