nnalë
„Eerste de beste
fietstoerist steekt
me nu voorbij"
Europa
zonder
slagbomen
EDDYMERCKX:
S
STRAATSBURG Op het
Drielandenpunt bij Vaals
vindt volgende week donder
dag een grote manifestatie
Europa zonder Slagbomen"
plaats, met het doel de af
schaffing te bespoedigen van
politie- en douanecontroles
aan de grens tussen West-
-Duitsland en de Benelux. De
manifestatie is een initiatief
van een aantal christen-demo
cratische leden van het Euro
pees Parlement (Europese
Volkspartij, EVP), onder wie
de burgemeester van Aken,
Kurt Malangre. Tot het pro
gramma behoort een wande
ling van minstens duizend
schoolkinderen van vier na
tionaliteiten uit deze Europese
regio over Belgisch, Neder
lands en Westduits grondge
bied.
Deze ontmoeting van scholieren,
die onder anderen zullen worden
toegesproken door het Nederlands-
-Limburgse parlementslid Harry
Notenboom, zal in de ochtend wor
den voorafgegaan door een bijeen
komst van politici in het gemeente
huis van Aken. Daar zal de Neder
landse minister van financiën, Van
der Stee, het woord voeren, evenals
Egon Klepsch, vice-voorzitter van
het Europees Parlement en leider
van de EVP-fractie.
De Europese christen-democraten
willen als eerste stap naar een EG
zonder binnengrenzen, naar een si
tuatie aan de Benelux-Duitse grens
zoals die al jarenlang binnen de Be
nelux bestaat: Slechts steekproefs
gewijs controle op personen en goe
deren. De initiatiefnemers tot de
manifestatie van 6 mei zullen de
komende maanden de nationale
parlementen en regeringen van de
vier betrokken landen in persoon
lijke ontmoetingen aansporen om
de vereiste besluiten voor zo'n „Be-
neludui" te treffen.
Ergernis
Tijdens een persconferentie in
Straatsburg werd het standpunt
van de EVP-fractie in het Europese
parlement beklemtoond, dat on
danks de bestaande grote verschil
len in nationale wetgevingen bin
nen het EG-gebied, interne grens
controles in Europa als regel volko
men overbodig zijn. Zo kunnen
btw-afrekeningen in beginsel veel
beter bij betrokken bedrijven ge
schieden dan aan de grenzen. Het
zelfde geldt voor accijnsverschillen.
Ontduiking van grensbelastingen
(smokkel) kan even goed bestreden
worden door samenwerking van
nationale politiekorpsen. Er is geen
feitelijke reden om de controle te
concentreren op de landsgrenzen,
waar onevenredig veel burgers er
de dupe van worden. Omgekeerd
zou afschaffing van de binnengren
zen de lidstaten ook aanzetten tot
een grotere gelijkvormigheid in ie
ders btw- en accijnsregime.
Voor het personenverkeer geldt
volgens de EVP eveneens dat met
een politiecontrole in het centrum
van het land evenveel of even wei
nig drugshandelaren of andere ge
zochte personen zullen worden ge
vonden als bij de grens gebeurt. Er
is alleen een aantal formele beslui
ten voor nodig van de Europese
ministerraad en de nationale rege
ringen, om de „veelvuldige", veelal
dagelijkse ergernis en hinder weg
te nemen voor Europese toeristen
en winkel- en werkforensen in de
grensgebieden.
„Als in 1985 het Europese paspoort
zal zijn ingevoerd, zullen de bur
gers het als bedrog ervaren als dan
de ellende aan de landsgrenzen nog
niet is opgeheven", aldus de EVP-
-fractie. Het „Europa zonder Slag
bomen" zou moeten worden ver
wezenlijkt te zamen met een verbe
tering van het politie- en douane-
toezicht aah de EG-buitengrenzen
op personen en goederen.
Ballonnen
Uitgerekend is dat de bestaande in-
d
terne grensformaliteiten de to
Europese Gemeenschap per jl
een economische schadepost var Sl
miljard gulden opleveren. Dal
bijna evenveel als het totale la&
bouwhoofdstuk in de EG-beie,
ting. sl
De christen-democratische pa
mentsleden van het Europese j
lemen t die afkomstig zijn uit e.<
'Beneludui'-grensgebied heb ft
een groot aantal scholen tot dee. r
me aan de manifestatie rond
Drielandenpunt uitgenodigd, id
burgemeester van het Belgis
Eupen heeft daartoe reeds
scholen in zijn gemeente op 61
a.s. vrijaf gegeven. De scholie
zullen ballonnen oplaten die B
hankelijk van de windrichting
vrijelijk over een of meer lat ai
grenzen zouden moeten zweven ui
MARC DE KONIH !r
ZATERDAG 1 MEI 1982
BRUSSEL Eddy Merckx, de
grootste aller tijden, de fietsende
kannibaal die nooit een ander wil
de laten winnen, de desondanks
zachtaardige natuur die men in zijn
raadselachtige persoonlijkheid ver
moedde, won in 1964 zijn eerste
wereldkampioenschap. Bij de ama
teurs, de liefhebbers zoals ze in Bel
gië zeggen, op de weg in het Franse
Sallanches. Hij had aanvankelijk
niet mee zullen strijden. De dokter
van de Belgische ploeg had ontdekt
dat de 19-jarige Eddy „iets" aan
zijn hart had, dat nader moest wor
den onderzocht. De knaap uit Brus
sel reed toch en het resultaat was
niet slecht voor iemand met een
hartkwaal.
April 1982, achttien jaar later, zit
Eddy Merckx achter een klein bu
reautje in zijn tot fietsenmakerij
omgebouwde boerderij te Meise aan
de noordrand van de Belgische
hoofdstad. Het heeft meer dan der
tien maanden geduurd vooraleer
een afspraak met de nieuwbakken
zakenman een heuse ontmoeting
werd. Zijn reisagenda is er sinds
het einde van zijn actieve renners
loopbaan (in 1978) nauwelijks lich
ter op geworden.
Al die jaren van ongelooflijk zware
inspanningen op de fiets, hoeveel
groter dan normaal hebben die uw
hart gemaakt?
„Het is drie tot vier maal groter
dan normaal. Wat de inhoud be
treft dan. Dat is een sporthart. Het
is niet gevaarlijk, maar je moet het
wel in de gaten houden als je ge
stopt bent met koersen. Aftrainen
is belangrijk. Ik denk niet dat ik te
snel ben teruggevallen. Het eerste
jaar heb ik nog heel veel met de
fiets gereden. Soms wel tegen de
goesting, maar ik deed het toch".
Eddy Merckx, die er ontspannen
en dienstwillig bij zit en veel ge
makkelijker lijkt te praten dan
vroeger, vertelt dat tijdens zijn
sportcarrière een hartslag van acht
endertig per minuut s ochtends
na het ontwaken heel gewoon
was. Nu zullen het zo'n vijftig bon
ken zijn per zestig seconden.
Ook het gewicht van de man met
de langste erelijst uit de wielerge
schiedenis is toegenomen. De we
reld torst 13 kilo's Eddy Merckx
meer dan enkele jaren terug.
Daar moet het zeker bij blijven?
„Zeker. Dat mag niet verder om
hoog, nee, nee. Ik probeer zo goed
mogelijk op te letten, maar het is
niet gemakkelijk in het zakenle
ven. Je moet meer naar restaurants
en zo. En je hebt nog weinig tijd
om aan sport te doen. Dat mis ik
het meest. Ik doe nog wel iets en ik
blijf niet heel de dag in m'n zetel
zitten, maar toch
Eddy voetbalt nu en dan met de
veteranen van Anderlecht, in een
elftal met mannen als Pol van
Himst, George Heylens en Pierre
Hanon. En hij staat af en toe op de
tennisbaan. Maar fietsen?
Cruijff
Zegge en schrijve driemaal is hij dit
jaar pas in het zadel geklommen.'
„Dat is veel te weinig natuurlijk.
De eerste de beste fietstoerist steekt
me nu voorbij. Als ik een paar da
gen zou trainen is dat uiteraard
niet meer zo. Wielrennen is een
pure conditiesport. Als een renner
een paar maanden niet gereden
heeft legt hij het af tegen iedereen
die elke dag op de fiets zit. Dat is
heel anders dan bij een voetballer
bijvoorbeeld. Die kan drie weken
niet spelen en dan ineens weer een
volle wedstrijd"
In de kleedkamer van het Olym
pisch Stadion in Amsterdam heeft
Eddy Merckx eens Johan Cruijff
ontmoet. Die vertelde dat hij vier
maal per week twee uur trainde.
Zijn Belgische collega-vedette had
die dag al weer zijn gebruikelijke
zeven uur de trappers rondge-
Het is al weer vier jaar
geleden dat Eddy
Merckx, de man die bij
zijn leven al een
wielerlegende werd, een
punt zette achter zijn
succesvolle carrière.
Sindsdien heeft Merckx,
die kan bogen op de
langste erelijst uit de
wielergeschiedenis, zich
met hart en ziel
geworpen op de
fietsenmakerij. Zeventien
werknemers staan hem
daarbij inmiddels
terzijde.
Onze correspondent Mare
de Koninck zocht hem
na een wachttijd van
meer dan dertien
maanden op in zijn
werkplaats in Meise en
sprak met „de grootste
aller tijden" over
verleden, heden en
toekomst.
a
Tweetalig
Aldus spreekt het gezond verst r(
van de kruidenierszoon uit Bruilc
Een echt Brussels gezin was ,a
vroeger thuis, waar alles zich in ,r
wonderlijke tweetaligheid afsp
de die deze stad eigen is. Al wac
Eddy's ouders van Vlaamse korfj
de ene zin was Frans, de volge)e
Nederlands. En zo gaat het ve
daag ook nog in Eddy's eigen ge;j
„Met mijn vrouw spreek ik Vla u
•en met mijn kinderen Frans. n
gaan naar de Franse school, net t
ik ben geweest". Geen wonder n
de beroemdste fietsenmaker p
wereld, op de vraag waarom v
zich niet pak-weg in het zonij
Italië is gaan vestigen, vol ovei a
ging antwoordt: „Ik heb hier ia,
familie, mijn vrienden en ken^
sen en ik hou gewoon van Belg }j
Woorden die lang niet al zijn k r
genoten hem in deze verschei j
natie van Vlamingen en Walen n
len nazeggen. ,u
MARC DE KONIfl r
■■■mi h
man niet te hoog grijpen. Zijn fi
senmakerij hoeft niet veel gro
meer te worden. Toch heeft hij 5
start van zijn nieuwe leven 6
cursus van Leading Succes Peo
(LSP) gevolgd, zo'n geesteli t
slachtpartij die de deelnemers
(financieel) geslaagd leven beloo'
Hoe beviel het Eddy Merckx
vernederd te worden?
draaid. „Wat is je volgende wed
strijd?", vroeg Johan. „De Amstel
Gold Race", zei Eddy. „Hoeveel ki
lometer is dat?" „Tweehonderdvijf
tig". Waarop de voetballer infor
meerde: „In hoeveel dagen doe je
dat?"
Een van de problemen van de eeu
wig trainende beroepsrenner is dat
hij er niets bij kan doen. Ook Eddy
Merckx was op alle gebied een
maatschappelijke amateur toen hij
na 445 overwinningen als wieler-
prof afstapte. Het voor de hand lig
gende 'leiderschap van een jonge
Belgische wielerploeg kon hem
maar luttele maanden bekoren.
„De mentaliteit van de jonge ren
ners is niet alles. Je bent altijd hard
voor jezelf geweest, maar als je'
maar iets tegen ze zegt is het ver
keerd. Over het eten of zo, tijdens
etappewedstrijden. De Belgische
renner eet te veel. Soms moeten ze
erna even gaan liggen, 's Anderen
daags staan ze gezwollen aan de
start. Ik ging altijd met honger van
tafel. Wat eten betreft heb ik veel
geleerd van de Italianen".
Het is „meneer De Rosa" geweest,
ook een Italiaan, die Eddy het
schone vak van fietsenmaker
heeft geleerd. Altijd reeds was de
coureur die vijfmaal de Ronde van
Frankrijk het snelst reed en die
thans na tien jaar nog altijd het in
Mexico gevestigde monumentale
werelduurrecord (49,431 km) in zijn
bezit heeft, geboeid geweest door
het tengere materiaal waarop hij
zijn krachten botvierde.
„Meneer De Rosa was de laatste zes
jaar mijn mechanieker, die ook
mijn fietsen zelf bouwde. Hij is van
Milaan, heeft daar een eigen be
drijf. De Rosa heeft me de stiel ge
leerd. Hij is de beste fietsenmaker
ter wereld. Ik ben een paar maan
den bij hem geweest en hij is een
paar keer naar hier gekomen om te
helpen mijn fabriek op te zetten".
Zeventien werknemers, onder wie
enkele ex-wielrenners, heeft de
NV Eddy Merckx Rijwielen thans
in dienst. In de werkplaats staan
enkelen van hen in uiterste toewij
ding met dunne vijltjes langs de
lasnaden van vers ineengestoken
fietsframes te aaien. De meest „ge
sofistikeerde" koerskarretjes wor
den hier geboren. Ze zullen de be
gerige klant minstens 2.500,-
gaan kosten. Een aërodynamische
variant is meteen al meer dan
f 3000,-. Voor nog geen negen kilo
fiets.
De naakte frames hebben vaak
reeds een afnemer. Alle volledig
opgetuigde tweewielers vinden de
weg naar 's heren wegen langs de
winkeliers, die de particuliere
klant veelal eerst naar Eddy
Merckx sturen om de maat te laten
nemen. De buizen worden dan op
de aangewezen lengten gezaagd.
Verreweg de meeste onderdelen,
van remkabels tot spaken, komen
uit de Italiaanse fijnmetaalindus
trie. Twee jaar geleden is de pro-
duktie in Meise echt begonnen.
Thans levert het bedrijf per week
vijftig fietsen af plus vijftig frames
die elders worden gecompleteerd.
Directeur Merckx reist alle „sa
lons" in de wereld af om met zijn
bekende gezicht, een catalogus en
een glanzend modelexemplaar de
handelaren tot bestellingen te ver
leiden. In Nederland denkt hij er
inmiddels zo'n 300 te hebben rond
rijden.
„Ik ben juist terug uit Amerika. Er
ligt daar een grote markt. De wie
lersport is er in opmars en fietsen
van dit niveau kunnen ze in de
Verenigde Staten nog niet maken.
Er bestaat al enkele jaren een Ron
de van Colorado, die veel publiek
trekt. Dit jaar mogen er geen Euro
pese renners naar toe. Bernard Hi-
nault had willen gaan. Maar de
mensen die het in Europa voor het
zeggen hebben houden dat tegen.
Ze zijn bang dat er renners naar
Amerika verdwijnen. Het is spij
tig".
Een vraag die iedere fietsconstruc
teur bezighoudt is natuurlijk of dit
simpel uitziende, maar nauwelijks
honderd jaar geleden uitgevonden
toestelletje, nog wezenlijk verbe
terd kan worden. Of er in het me
chanisme, het model en het ge
wicht nog ontwikkelingen mogelijk
zijn die hogere snelheden ofwel ge
ringer energieverbruik van de be
rijder mogelijk maken?
De man die van zichzelf zei dat hij
van alles in de wereld het meeste
verstand heeft van de fiets: „Je zou
fietsen kunnen maken die nog lich
ter zijn. Maar dan worden ze min
der stevig. Je moet niet vergeten
dat die jongens er met snelheden
van tegen de tachtig tot negentig
kilometer per uur mee van de cols
moeten rijden. Misschien komt er
in de toekomst nog een metaal dat
lichter maar niet minder stevig is.
In Amerika schijnt zoiets in de
maak te zijn. Het wordt in het
luchtledige vervaardigd. Ze doen er
proeven mee in de luchtvaart. Ik
hou zulke ontwikkelingen wel in
de gaten, maar voor het ogenblik is
dat nog niet aan de orde".
Ambitie
Er wordt nog altijd geëxperimen
teerd, bijvoorbeeld met wielen
waarin de spaken niet kruisen om
minder wind te vangen en met een
ovaal tandwiel om het dode mo
ment te vermijden als de trappers
op hun hoogste of laagste punt zijn.
Eddy Merckx moet erom glimla
chen. „Ik geloof daar niet in. Ik
heb op allerlei experimentele fiet
sen gereden, maar het blijkt zeer
moeilijk om iets wat heel eenvou
dig is nog te verbeteren. Het wordt
dan al gauw kwetsbaarder en inge
wikkelder en dat moet niet. De
fiets zal altijd maar een kleine rol
spelen in vergelijking met de man
die erop zit. Het is niet zoals in de
autosport waar het materiaal tach
tig procent maakt en de piloot
twintig. Ook wat de stroomlijning
betreft zijn de mogelijkheden tot
verbetering heel klein. Er zijn wel
fietsen met afgeplatte of ruitvormi
ge buizen, ik maak er zelf ook,
maar de aërodynamica begint pas
te werken boven vijftig kilometer
per uur en dat rijd je niet gauw".
Een recente geringe perfectione
ring aan de racefiets betreft bij
voorbeeld de verbindingsstukjes
tussen de framebuizen. De Eddy-
Merckxfiets is de eerste waarin die
„knietjes" uit één stuk gegoten me
taal bestaan, hetgeen de sterkte van
het geheel bevordert. Maar indien
de wielersport nog records in petto
heeft zullen die toch vooral uit de
menselijke factoren moeten komen:
verbeterde trainingsmethoden, spe
cialisatie, misschien een nieuwe
modebeweging om weer met klei
ner verzet te gaan rijden en ten
slotte gewoon nog meer bereidheid
om af te zien.
De eertijds superatleet met de ver
schroeiende ambitie wil als zaken-
Hij lacht wat verlegen. „Ach,
zal ik zeggen. Ik had nog nooit
LSP gehoord. Ze hadden me
zegd dat ik beter een zaak zou kic
nen leiden als ik dat gedaan hi.
Voor mij ging het niet op. Heir
misschien iets voor mensen n
schrik hebben om zich te op]
plooien. Maar ik had al zoveel
venservaring en was al met zov
mensen in aanraking geweest,
ik tegenwoordig wat losser pr n
dan komt het daar toch niet van r
kunt een karakter niet in een p e
dagen veranderen. Ik leer gewin
van het zaken doen. In het be c
loop je wat verloren rond en m
je fouten, maar die ga je verbi-i
Kunt U zich voorstellen dat
LSP-cursus gevaarlijk kan zijn'
„O zeker. Ze maken je kapot onjr
te zeggen en dan hijsen ze je
op. Daarom kun je er met opgei n
zen zelfvertrouwen uitkomen,
heb me niet echt kunnen on< il
werpen aan die overdreven ver e
deringen. Een mens moet zich
te veel laten beïnvloeden. Je
alles nuchter kunnen beredejai
jjS j
|j|lSpil- k
fr:
ftlpi Hf
fcg «f
Eddy Merckx bekijkt met onze correspondent in Brussel het vijlwerk aan het frame van wat een „gesofistikeerde" racefiets gaat worden.