„Voorlichting over erfelijke
afwijkingen bittere noodzaak
Leiden onmachtig
werkloosheid zelf
aan te pakken
Ontevredenheid over herverdeling
personeel kinderdagverblijven
;tad
De
Jiwerkmap
D'66-VOORZITTER WIJST
COALITIE MET CDA-VVD AF
HOOFD KLINISCH GENETISCH CENTRUM AZL:
LEIDSE COURANT
DINSDAG 27 APRIL 1982 PAGINA 3
irril LEIDEN De visboer
Ne werd bij een controle
>ee|gevangen in het rech
terlijke net. Alles was
bjdik in orde, alleen een
vazoëenaamc*e wer"kmap
r tij ontbrak in de vracht-
t ajwagen van de vishan-
vljjdelaar. Zo'n map moet
^paperassen met rijtij-
ac«"en' kilometerstanden
faajen meer van dergelij-
r Ike wetenswaardighe-
vaden bevatten.
velL
rV0|De koopman beweerde bij
£oopjn aanhouding, dat de re-
A„gel van het werkmapje ze-
jeJker niet op hem van toe-
ma|passing was. Toen wist de
Goi|0gent het ook niet meer.
k^Deze vroeg de visboer of
Ihet oké was, dat eerst na-
^Igegaan zou worden of hij
in overtreding was. Zo ja,
lan zou hij na verloop van
ien aantal dagen alsnog
:en bon toegestuurd krij-
[en. Maar de visboer vond
[at een vreemde gang van
aken. Mosterd dient men
immers niet na, maar tij
lens de maaltijd op tafel te
irengen. De man was niet
oor één gat te vangen en
iprak de wens uit voor de
;antonrechter te verschij-
zo gebeurde het, dat de
1 zlbisboer gisteren het Leidse
S„UI cantongerecht binnentrad.
Ai
hoo^ndanks dat de visboer
't hp'jn bevlekte en met kuit
beschoten witte werkjasje
le rbad verruild voor zijn
s ni aeste zondagse pak, ge-
bv iroeg hij zich tegenover al
h(lie stemmige toga's als
g vis op het droge. De ver-
h<k>chte had zijn verweei
w <3p schrift gesteld; hij was
s la niet zo'n beste prater. Hij
ke as het verweer resul-
jdeilaat van urenlang geploe
l Ier met een ondefi-
-sCh nieerbare tongval voor.
fet kwam erop neer, dat
e vishandelaar het alle-
naal geen stijl vond
/ooral de verwarring on
Ier de ambtenaren kon
•j 'olgens hem niet door de
>eugel.
Als de ambte
niet weten wit
Hiivi /ei en wje njet een werk_
nap in de auto moet heb-
7.00,oen, kan je toch niet ver
dachten, dat een eenvou-
k heqjge visboer daarvan op de
lllverW)gte is. Ik heb het veel
e druk met mijn gebak
inasLen schollen," aldus de
2s imiandelsman.
diojo
'|Toen de politie geen dui
chte gelijkheid kon verschaffen
;n de visboer vermoedde,
e,rlbllat de vis veel te duur be-
>p mitaald zou gaan worden,
Irachtte hij zelf orde op za
te stellen. Hij kreeg de
I9.0jedactie van een vakblad
^Qiover, dat de scribenten
ne qJfoezegden binnenkort
iedenKerbelderend artikel over
IO) vhet fenomeen 'rijmapje' te
iek -kullen publiceren. Volgens
de visboer zou het artikel
jjs herhaling moeten voorko-
02 PDen van de rampspoed
waardoor hij ténonder
Q oQ preigde te gaan.
i stud
m vanlDoor hier te verschijnen
ien ik al duurder uit dan
vanneer ik de bon direct
Jetaald zou hebben. Door
hijn toedoen verschijnt er
1 ten artikel over het on-
erwerp en dat is toch ook
2.02 pel wat waard. Ik verdien
VERCjeen straf. Zelfs de politie
ist destUds niets met ze-
Kletaer^e'd'" aldus de ver'
13 ojachte. „Om alle onzeker-
Een weid weg te nemen...," zei
pgiscttantonrechter Oomen, ter-
''vijl hij het bedoelde wets-
3n uMf^el voor de dag blader-
r.02 ij®- En daar stond zwart op
pit geschreven voor wie
en werkmap zoal bedoeld
astiekU zeifs een visboer dien-
Parlenp er een aan boord te
gang 'ebben,
de vij
j®rqgïe officier van justitie,
oor HPr- Gerretsen-Visser,
hooiryond gezien de gehele
Radhjang van zaken, dat de
f nC0oLerda°hte ontslagen zou
hoollhr0eten worden van
14 öO^htsvervolging.
Leef- ti
oank 0e kantonrechter bepaal-
ieuwsje, dat de vishandelaar
frel schuldig was, maar
8.3*e6de hem geen straf op.
ng en|
ans -IGa nu maar snel weer ge-
s van |akken schollen verko-
euwsDjpri raa(j^e rechter de
man aan.
de wIPgeluchte i
t voo
lïcalat liet de lachende
n - jofisboer zich geen twee
nentoL 0
Confaal zeggen. Snel
o De (lipte hij, als door de
SMu!razen van een ne'.
na-woiaar buiten.
WIM BUNSCHOTEN
LEIDEN „Ik ben er niet
voor om als D'66 samen met
VVD en CDA een college te
gaan vormen. Ik denk dat je
dan beter in de oppositie kan
gaan zitten". Dit zei D'66 voor
zitter Pieter van der Heiden
gisteravond op een ledenver
gadering van zijn partij.
Van der Heiden lichtte toe
slechts zijn eigen mening te
verkondigen en geenszins een
partijstrategie naar voren te
brengen. Over deze strategie
nam D'66 gisteravond een wei
nig verrassend standpunt in.
Na gesprekken met alle par
tijen is D'66 tot de conclusie
gekomen dat samenwerking
met de PvdA de voorkeur ver
dient. Een coalitie met andere
partijen wordt niet uitgesloten.
Van der Heiden vond dat het
niet aan D'66 was om de PvdA
nog meer duidelijkheid te bie
den. „Voor de samen uit-sa-
men thuis strategie zijn er nu
eenmaal twee nodigaldus
Van der Heiden. Met deze uit
spraak wordt bedoeld dat twee
of meer partijen reeds voor de
verkiezingen overeenkomen
niet zonder elkaar aan een col
lege deel te nemen. „Wanneer
de PvdA een dergelijk gebaar
had gemaakt, hadden wij dat
op dezelfde manier beant
woord", aldus Van der Heiden.
Henk de Geus
overleden
LEIDEN De heer H. de
Geus is afgelopen zaterdag op
65-jarige leeftijd na een korte
ziekte overleden. Henk de
Geus was van 1974 tot 1978 na
mens de CHU voor het CDA
lid van de gemeenteraad. De
heer De Geus was sportin-
structeur en majoor bij de Ko
ninklijke Landmacht. Hij was
ook voorzitter van het bestuur
van de stichting Recreatie- en
Ontwikkelingscentrum Beek
bergen van het Koninklijk Ne
derlands Gymnastiek Ver
bond. De heer De Geus zat
verder in de bouwcommissie,
die de restauratie van de
Hooglandsekerk begeleidde.
Vrachtwagen verliest
LEIDEN Een 17-jarige
Leidse heeft gistermiddag op
de Hooigracht haar linker en
kel gebroken. Zij zat achter op
een brommer, die in een slip
raakte in een groot plas bagger
die op het wegdek lag. De be
stuurder van de brommer, een
16-jarige Leidenaar probeerde
te stoppen voor een voor hem
stil staande auto. De plas bag
ger was een kwartier eerder
verloren door een vrachtwa
gen. Vermoedelijk door te snel
optrekken schoot de plas bag
ger uit de laadruimte van de
auto. Door het spoor van auto
terug te volgen ontdekte de
politie, dat de auto afkomstig
was van de Kijfgracht.
!>T>
LEIDEN „Niet alleen
bij de burger, maar ook
bij huisartsen, specialisten
en in consultatiebureaus is
veel te weinig bekend
over erfelijke afwijkingen
en de kans dat er een
kind met een erfelijke
ziekte of afwijking wordt
geboren. Daarom is dit
Klinisch Genetisch Cen
trum een bittere nood
zaak. Maar 10 procent van
de mensen die een ver
hoogde kans hebben op
een kind met een afwij
king, laten een genetisch
onderzoek doen. Tijdig
onderzoek en adequate
voorlichting kunnen der
gelijke aandoeningen
soms voorkomen". Dat
zegt dr. J.J.P. van de
Kamp. Hij is kinderarts en
het medisch hoofd van het
„Klinisch Genetisch Cen
trum Leiden" (KGCL),
dat vanmiddag door mi
nister Gardiniers van
Volksgezondheid is geo
pend.
Dit centrum is een samenwer
kingsverband tussen het AZL,
vijf ziekenhuizen uit Leiden
en omgeving, de Rijksuniver
siteit, de medische faculteit en
de verenigingen van ouder- en
patiëntenorganisaties, die zijn
betrokken bij erfelijke en /of
aangeboren ziekten. Er zijn in
Nederland zeven van dergelij
ke centra. Ze hebben in de
eerste plaats een regionale
functie, maar er wordt ook sa
mengewerkt. „Het centrum is
per se geen voorlichtingscen
trum waar iedereen kan bin
nenlopen om geïnformeerd te
worden over erfelijke ziekten.
We onderzoeken hier mensen,
waarvan wordt vermoed, dat
ze een verhoogde kans hebben
Dokter Van de Kamp: „Meer informatie over erfelijke afwijkingen vermindert apgst en
maakt zo'n afwijking makkelijker te accepteren.
om kinderen te krijgen met
een erfelijke afwijking", aldus
dokter Van de Kamp. „Ieder
een heeft de kans op een kind
met een afwijking, maar als er
erfelijke ziekten of afwijkin
gen in de familie zijn kan de
kans daarop groter zijn", ver
volgt hij. „We doen aan „Ge
netic Gouseling". „Dat wil zo
veel zeggen als erflijkheids-ad-
visering. Door onderzoek pro
beren we te achterhalen hoe
groot de kans is, dat er een
kind geboren wordt met een
afwijking, met wat wij een
„defect" noemen".
Stroomversnelling
Jaarlijks worden in Nederland
10.000 kinderen geboren met
min of meer ernstige erfelijke
afwijkingen. Dat is 4 a 5 pro
cent van het aantal geboorten.
Veel van deze kinderen over
lijden in het eerste jaar. Al ja
renlang wordt er onderzoek
naar erfelijke ziekten gedaan,
maar dat is de laatste twintig
jaar in een stroomversnelling
geraakt. „Dat heeft twee oor
zaken", aldus de kinderarts.
„De gezinnen worden kleiner
en het werd dus belangrijker
dat kinderen gezond zijn. De
tweede oorzaak is uiteraard
dat de kennis is toegenomen".
Er worden vier categorieën
onderscheiden wanneer het
om een kind gaat met een de
fect. Zo zijn er kinderen zon
der afwijkingen in de genen
(de dragers van het erfelijke
materiaal, in elke cel zitten ge
nen). De afwijkingen kunnen
dan ontstaan doordat de moe
der bijvoorbeeld rode hond
had tijdens de zwangerschap.
In dit geval is de herhalings
kans, de kans dat het defect
zich bij een volgende generatie
of kind weer openbaart, nihil.
Een tweede categorie is wan
neer door een erfelijke afwij
king in de familie met de ge
nen van het embryo iets niet
in orde is en er ook in de baar
moeder iets fout gaat door bij
voorbeeld rode hond of alco
holgebruik. Een open ruggetje
of een hazelip kan het gevolg
zijn. De herhalingskans is in
dit geval 1 tot 5 procent. Een
derde mogelijkheid is louter
een afwijking in de genen met
als mogelijke gevolgen bijvoor
beeld een bloederziekte of de
ziekte van Huntington met
een herhalingskans van 0 tot
50 procent. De laatste categorie
handelt om een afwijking in
de chromosomen, de dragers
van de genen. Mongoloïde
kinderen kunnen het gevolg
zijn met een herhalingskans
van 1 tot 100 procent.
In het meeste gevallen is de
herhalingskans 1 tot 10 pro
cent. Dokter Van de Kamp:
„Wij onderzoeken om wat
voor afwijking het gaat. Dat is
lang niet altijd eenvoudig vast
te stellen want er bestaan zeer
veel afwijkingen en sommige
komen maar zeer sporadisch
voor" In het AZL zijn vorig
jaar 254 van dergelijke onder
zoeken gedaan. Het aantal van
dit jaar wordt geschat op 350.
De kinderarts benadruk dat
het KGCL informatie ver
strekt, (die gebaseerd kan zijn
op prenatal onderzoek) over
de kans op een kind met een
defect. „We vertellen wat we
weten. Het is niet aan ons om
de beslissing te nemen over
wel of geen (volgend) kind of
wel niet abortus. Dat moet een
beslissing van de ouders zijn,
waar ze volledig achter staan."
Kostenbesparing
Mr. J.H. Peters, directeur van
het AZL en voorzitter van het
bestuur van het KGCL stelde
in zijn toespraak bij de ope
ning van het centrum, dat het
uit het oogpunt van kostenbe
sparing belangrijk is dat er
maar zeven genetische centra
zijn in Nederland die intensief
samenwerken en dat niet in
elk centrum hetzelfde dure
onderzoek wordt verricht. Hij
wees verder op de samenwer
king met patiëntenverenigin
gen. Zo zit er een vertegen
woordiger van de patiëntenve
renigingen in het bestuur van
het centrum.
GEMEENTE STELT RUK VERANTWOORDELUK
LEIDEN Het Leids werk
gelegenheidsplan bevat nage
noeg geen nieuwe voorstellen.
Naar het plan is reikhalzend
uitgekeken: reeds enkele
maanden wordt er naar ver
wezen wanneer op politiek ni
veau de werkloosheidsproble-
matiek wordt besproken. Eén
van de uitgangspunten is, dat
Leiden kiest voor een voor
waardenscheppend beleid,
waarbij voor de belangstellen
den zelf de hoofdrol is wegge
legd. In dit kader wordt een
jeugdwerkloosheidsplan, zoals
minister Van der Louw dat
heeft ontworpen, te betutte
lend geacht. De gemeente
wordt nauwelijks in staat
geacht een effectief antwoord
op de steeds groter wordende
werkloosheid te geven. Vooral
het rijk is een sta-in-de-weg,
zo wordt geconcludeerd. Het
beleid van het rijk betekent
een afbraak van de werkgele
genheid. Daarentegen gaat de
financiële steun van de rijkso
verheid onevenredig naar de
vier grote steden. Wethouder
J. Fase van economische za
ken heeft gisterochtend bij de
opening van de ondernemers
dag het eerste exemplaar van
het plan aan gedeputeerde J.
Noorland overhandigd.
Eén van de bijdragen die de
gemeente Leiden aan de oplos
sing van de werkloosheid wil
leveren is het op grote schaal
bij het rijk aanmelden van
stadsvernieuwingsprojecten.
Bij het ministerie ligt voor
twintig miljoen aan Leidse
plannen, tezamen kunnen ze
750 manjaren werk opleveren.
Daarnaast kunnen er per jaar
zo'n 50 mensen een tijdelijke
baan krijgen in de administra
tieve sector. Voor het geld om
deze plannen te verwezenlij
ken is de gemeente echter
aangewezen op de rijksover
heid. Via arbeidstijdverkorting
bij het onderwijs kunnen 70
personen extra aan de slag.
In het werkgelegenheidsplan
wordt de conclusie getrokken
dat het rijk, ook al in het ka
der van de decentralisatie, be
ter de uitkering aan de ge
meente zou kunnen verhogen
dan de uitkering aan Leiden
omlaag te schroeven. „Wan
neer de gemeente over meer
geld zou beschikken, zouden
er inplaats van 50 arbeids
plaatsen wegbezuinigen, 200
mensen aangetrokken kunnen
worden", zo staat in het plan.
Op lange termijn moet de
werkgelegenheid verbeterd
worden door vestiging van mi
lieuvriendelijk bedrijven in de
binnenstad te stimuleftn. Bo
vendien dienen scholingspro
jecten meer aandacht te krij
gen. Zo wordt het Centrum
voor Vakopleiding voor Vol
wassenen uitgebreid van 62
naar 155 plaatsen. Op korte
termijn zullen plannen wor
den gemaakt voor een admini
stratieproject, een proiect kin
deropvang en bewaakte par
keervoorzieningen worden ge
maakt. Bij elkaar zijn deze
projecten goed voor 40 ar
beidsplaatsen. Van deze semi-
commerciële projecten hoopt
de gemeente er 20 binnen
twee jaar op gang gebracht te
hebben.
De ondernemers in de Stadsgehoorzaal.
Minderheden
Augustinus en „Leiden International Students' Club"
(LISC) houden vanavond een forumavond over het
culturele minderhedenbeleid in het gebouw van de
LISC aan de le Binnenvestgracht 22. De bijeenkomst
begint om half negen. Aan de discussie wordt deelge
nomen door een aantal gemeenteraadsleden.
Hot House
Neo- en hardbop liefhebbers kunnen zaterdagavond 1 mei
bun hart ophalen in jazzzolder Hot House. Dan speelt een
kwintet bestaande uit de drie saxofonisten Leo van Oost-
Tum, Pieter en Ron van Bergen, de bassist Dick van der
Capellen en slagwerker Wim Jansen. Behalve eigen com
posities speelt het kwintet werken van Thelonius Monk en
Duke Ellington. Het concert begint om tien uur 's avonds.
Hot House (Breestraat 66) is vanaf negen uur open. De toe
gang bedraagt zeven gulden vijftig en zes gulden voor
LVC-leden.
Gamelan
Bezoekers van het Rijksmuseum voor Volkenkunde
aan de Steenstraat kunnen 1 mei zelf een gamelan be
spelen. Dit gebeurt na afloop van een film over een
Kratonhuwelijk in Solo. De filmvoorstelling begint
om twee uur. De bezoekers kunnen dan onder leiding
van Annetje Kortmann de grote gamelan op de afde
ling Java bespelen. Deelname kost drie gulden vijftig.
Balische dansen
In het Rijksmuseum voor Volkenkunde verzorgt de Bali
sche dansschool Diah Tan tri uit Den Haag een voorstelling
op zondagmiddag 2 mei. Er worden twee voorstellingen ge
geven, elk van ongeveer een uur, te beginnen om twee en
drie uur. Het programma bestaat uit twee losse dansen, de
Topeng Keras (maskerdans) en de Tamuliling (bijendans),
gevolgd door de Radja Pala. De toegangsprijs bedraagt vier
gulden vijftig voor volwassenen en twee gulden voor de
jeugd en 65-plussers. Voor reserveringen: tel. 132641.
Natuurwan deling
De afdeling Leiden van het Instituut voor Natuurbe
schermingseducatie organiseert op zondag 2 mei een
natuurwandeling door De Horsten. De wandeling be
gint om twee uur 's middags bij het parkeerterrein
aan de Papelaan in Wassenaar. De wandeling duurt
ongeveer twee uur en wordt geleid door natuurgidsen.
Vooraanmelding is niet nodig.
Toerfietsen
De Leidse toerfietsvereniging Swifttoer houdt zondag 2
mei de zogenaamde „Oranjetoeht". Deelnemers kunnen
kiezen uit twee afstanden namelijk de 25 en 50 kilometer.
In de route van 50 kilometer is een rustplaats opgenomen.
De start is bij het clubhuis van Swifttoer aan de Admiraal
Banckertweg, waar ook de inschrijving plaats heeft. Het
inschrijfgeld bedraagt drie gulden vijftig en twee gulden
vijftig voor personen om de 16 jaar. Gestart wordt tussen
negen en tien uur.
.IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIII
Foto-apparatuur gestolen
LEIDEN Uit de etalge een winkel aan het Diamantplein is
vannacht voor enige duizenden guldens aan foto-apparatuur ge
stolen. De dieven sloegen hun slag door de ruit van de winkel in
HOGE RENTE, DIRECT OPVRAAGBAAR.
Girosparen op de Sterrekening. Simpel via
het giroboekje, voordelig dankzij de huidige rente
van liefst 10%.
En te allen tijde direct opvraagbaar tegen
2% kosten over het opgenomen bedrag.
Bel nu 020-5918013 voor de folder. Bij een
minimum inleg van f 50,- profiteert u tevens van de
tijdelijke openingspremie van f 7,50.
f postgiro
rijkspostspaarbank
LEIDEN De Leidse
kinderdagverblijven voe
len zich achtergesteld ten
opzichte van het kinder
dagverblijf in de Meren-
wijk. De gemeente wil het
nieuwe kinderdagverbhjf
in de Merenwijk in ruime
mate van leidsters voor
zien in verband met mo-
ben.
Dit bleek gisteravond, tijdens
een informatieve bijeenkomst
over het ontwerp-plan kinder
dagverblijven. „De kans om
uit te bouwen moeten ook wij
hebben. Het gaat te ver om
met de komst van het kinder
centrum in de Merenwijk de
verhoudingen scheef te trek
ken. Bovendien is nog niet ge-
gelijke Uitbreiding in de heel duidelijk hoe het verblijf
toekomst. De 'oude' kin- *n de Merenwijk gaat functio-
evenveel recht op te heb- bij de Merenwijk moet met de
utoekomst rekening gehouden
worden. Moeten ook wij niet
een steuntje in de rug krijgen.
Als dit stuk gehanteerd wordt
om tot een juiste verdeling te
komen, is het twijfelachtig of
de gemeente daarin slaagt," al
dus de algemeen geuite kri
tiek.
De leidsters van de Merenwijk
vinden daarentegen, dat zij in
derdagverblijven
daar echter
incxicix neren- Waarom wordt voor
minstens °nS h,et huidi«e aantal kinde-
minsiens ren norm gebrul. Net
hun mogelijkheden beknot
worden. Om de brede opzet
van het centrum goed uit de
verf te laten komen, zouden
juist meer personeelsleden no
dig zijn. Met name de ar
beidsintensieve buiten
schoolse activiteiten in het
centrum kunnen niet tot hun
recht komen. „Dat is nogal
sneu. Temeer, omdat in het
centrum wel allerlei fraaie
voorzieningen zijn getroffen.
Die moeten nu jammerlijk bui
ten spel blijven," aldus een
woordvoerdster van het kin
derdagverblijf in de Meren
wijk.
Een duidelijk antwoord op de
gestelde vragen kon van de
zijde van de gemeente niet ge
geven worden. De verant
woordelijke wethouder, H. van
Dam (onderwijs en samenle
vingsopbouw) is reeds enige
tijd geveld door ziekte. De kri
tiek dient echter op schrift ge
steld te worden en zal binnen
kort tijdens een commissiever
gadering nader besproken
worden. Tevens kan de ge
meente die gelegenheid te baat
nemen om de feitelijke on
juistheden in het ontwerp-plan
aan te passen. In het bijzonder
enkele cijfers in het plan ble
ken ondertussen niet meer
met de waarheid in overeen
stemming te zijn.