aliaans fatalisme na
mp op antiekbeurs
Studie over Zuidmoluks terrorisme
en de media toont zwakke plekken
Glemp: kerk wil
geen partner
autoriteiten zijn
hmidt wijzigt kabinet
t
Moebarak: laatste
grensprobleem
snel afhandelen
JNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 27 APRIL 1982 PAGINA IS
ieuw aanklacht tegen
tse ex-premier Ecevit
IA Een militaire rechter heeft gisteren
ira opnieuw een aanklacht ingediend te-
voormalige Turkse premier Bulent Ece-
zou een klaagbrief hebben geschreven
n televisieploeg van de Nederlandse
en daarmee het militair gebod geschon-
iben op het afleggen van politieke ver-
(n in het openbaar door voormalige poli-
ders. Ecevit werd gisteren onder strenge
ig voorgeleid voor een militaire recht-
i een uur lang verhoord. De 56-jarige
liende als Turkse premier in '74 en later
tot '79. Hij is leider van de verboden en
Is opgeheven republikeinse volkspartij,
remier zat sinds 10 april al enkele dagen
Sire gevangenschap wegens het bekritise-
[de Turkse regering in een vraaggesprek
I Noorse krant.
Maffia-baas Coppola in 1971,
toen hij weer eens door de
politie werd aangehouden.
„Drie Vingers"overleden
ROME In een kliniek in de buurt van
Rome is gisteren op 83-jarige leeftijd maffia-
baas Frank Coppola, bijgenaamd „Drie Vin
gers", overleden. De bejaarde man werd er
van verdacht een belangrijke rol te hebben
gespeeld in de heroïne-handel tussen Sicilië
en de Verenigde Staten. Coppola, geboren op
Sicilië, emigreerde in 1926 naar de Verenigde
Staten, waar hij goede maatjes werd met be
ruchte gangsters als Frank la Motta en Lucky
Luciano. Coppola dankt zijn bijnaam aan de
ontsnapping na een bankoverval in de jaren
dertig. Hij kwam toen met twee vingers van
zijn linkerhand vast te zitten in een kluis
deur. Om aan arrestatie te ontkomen sneed
hij zich eigenhandig de vingers af. In 1948
werd hij de VS uitgewezen. In Italië heeft
Coppola daarna verschillende malen moeten
terchtstaan wegens moord en smokkel, maar
werd hij steeds weer vrijgesproken.
Hinckley voor
rechter
WASHINGTON
In de VS is na mee
dan een jaar voorbe
reiding vandaag he
proces begonnen te
gen John Hinckley
die vorig jaar maart
president Reagan een
kogel in de borst
schoot. De advocaten
van Hinckley zullen
vrijspraak bepleiten
op grond van het feit
dat Hinckley niet bij
zijn verstand was en
met zijn daad indruk
wilde maken op de
actrice Jody Foster.
SCHOLIEREN IN'MOSKOU
HOUDEN PRO-NAZIBETOGING
MOSKOU Middelbare scholieren in Moskou hebben vorige
week dinsdag de geboortedag van Adolf Hitler gevierd met een
pro-Nazi-demonstratie op het Poesjkin-plein, zo is gisteren van
onofficiële zijde in Moskou vernomen.
Van officiële zijde is niets over het incident gemeld; onofficiële
demonstraties zijn in de Sovjet-Unie verboden. Volgens een oog
getuige kwamen vijftien jongeren met armbanden met haken
kruisen het plein op, juist toen het er erg druk was. Daardoor
kon de politie maar twee of drie jongeren arresteren. Volgens
een andere lezing werden enkele demonstranten afgeranseld
door oorlogsveteranen.
Volgens een ooggetuige verbreidt zich de laatste jaren een pro-
Nazibeweging onder de jeugd. Vorig jaar kwam het voor dat le
raren ouders waarschuwden voor sommige sportclubs, die als
dekmantel voor de organisatie van fascistische groeperingen
zouden dienen. Deze jongeren zouden in iets of iemand willen
geloven omdat zij het Sovjet-systeem als waardeloos beschouwen
en omdat de staat de godsdienst beheerst.
Volkstelling in China
PEKING De Volksrepubliek Chi-
na wil vaststellen wat het exacte in
wonertal is van het land op 30 juni
'82 om middernacht.
De volkstelling die ongeveer 500 mil
joen gulden zal kosten en door 5,1
miljoen mensen wordt uitgevoerd,
moet uitwijzen of China al meer dan
1 miljard inwoners heeft.
Achttien jaar gheleden werd er in
China voor het laatst een volkstelling
gehouden. Een proeftelling van de
946.000 inwoners van de stad Wuxi in
het zuidoosten van China leverde
slechts een afwijking op van 0,017
procent met eerdere cijfers. Eind '80
telde China volgens officiële cijfers
982,55 miljoen inwoners.
'OOr-onze correspondent
play Hees Manders)
Italië geeft de
itoffers van de an-
rsbrand in Todi
een rechtstreeks
televisie uitgezon-
l.Jtatsbegrafenis. De
it van de repu-
;omt er voor uit
kosten noch
illen worden ge
in de doden de
r te bewijzen. De
itaren in de Ita-
edia zijn dezelf-
die van na elke
het land de laat-
heeft geteisterd:
't mogelijk dat dit
en gebeuren, en
zijn wij, de Italia-
ïijd de klos. Het
fatalisme komt
ramp kijken.
De ongeveer 60 gewonden
(van wie enkele er zeer ernstig
aan toe zijn) krijgen de beste
medische behandeling die er
in de Romeinse brandwonden
klinieken te krijgen is. Dit al
les blijkt in fel contrast te
staan met de financiële midde
len die de Italiaanse overheid
aan steden als Todi ter be
schikking stelt om zich appa
raten ter bestrijding van bran
den en andere rampen aan te
schaffen. De ramp van afgelo
pen zondag heeft de buitenwe
reld geleerd dat een stad als
Todi, een provincieplaats met
20.000 inwoners, geen brand
weer heeft. Branden worden
daar altijd geblust door enige
vrijwilligers of gaan meestal
vanzelf uit
De eerste brandbestrijders die
zondagochtend ten tonele ver
schenen, waren leden van een
speleologenclub, uitgerust met
ladders, emmers en touwen.
De echte professionele brand
weer moest helemaal uit Peru
gia en Terni komen. Beide
plaatsen liggen 50 kilometer
van Todi. Maar toen zij drie
kwartier later met hun hy
draulische ladders en moderne
brandspuiten waren gearri
veerd, was het 15de eeuwse
gebouw allang een rokende
oven waar slechts doden wa
ren aan te treffen.
Italië heeft sinds vorig jaar
een rampendienst-minister,
Zamberletti geheten, en deze
man, zondagochtend ijlings per
helikopter uit Rome aange
voerd, heeft met verbijstering
kunnen constateren dat Todi
elk principe van rampenbe
strijding aan zijn laars had ge
lapt. De burgemeester van de
stad, die een lokale rouw van
enkele dagen heeft afgekon
digd, schuift elke verantwoor
delijkheid van zich af. De an
tiekbeurs was een privé-aan-
gelegenheid, gesponsord door
het ministerie van Toerisme in
Rome en volgens hem had
Rome dan ook moeten toezien
op de brandveiligheid van het
gebouw, waarin de antiek
beurzen gehouden worden. Hij
heeft de hoofdstad al strijk en
zet om geld voor een brand
weer gevraagd, maar daar is
nooit op gereageerd.
De Italiaanse bond van brand
weerlieden heeft nu actie aan
gekondigd. Zij willen proteste
ren tegen de veel te geringe
middelen die de overheid hen
geeft. Want telkens als het
fout gaat, krijgen de brand
weerlieden de schuld. Zoals
zondag in Todi.
De materiele
schade van de brand wordt ge
raamd op miljoenen guldens
en vele standhouders, bekende
antiquairs uit grote Italiaanse
steden, hebben het beste van
hun handel in rook zien op
gaan. De jaarlijkse antiekbeurs
in Todi, was de bekendste in
het land.
Een blik in de kerk van Todi. waar de kisten staan opgesteld van
de 34 mensen die zondag bij de brand tijdens de antiekbeurs in
deze Italiaanse stad om het leven zijn gekomen.
WARSCHAU, VATICAAN
STAD De primaat van Po
len, aartsbisschop Jozef
Glemp, heeft gisteren onmid
dellijk na zijn aankomst in het
Vaticaan een onderhoud gehad
met de paus. „Ik ben nogal be
zorgd", aldus Glemp bij aan
komst. „De kerk wil vrede en
een sociale dialoog met de hele
Poolse gemeenschap, Solidari
teit inbegrepen. Wij willen een
klimaat scheppen voor een
werkelijk gesprek." Voor zijn
vertrek uit Warschau had hij
overigens ontkend dat de
Poolse kerk een rol zocht te
spelen in het politieke leven.
„De kerk wil dienares van de
samenleving zijn, maar geen
partner van de autoriteiten",
aldus Glemp. Het Poolse pers
bureau PAP berichtte over het
onderhoud tussen Glemp en
sterke man Jaruzelski op zon
dag dat was gesproken over
het probleem van de nationale
eenheid en maatschappelijke
vrede, iets dat bereikt moet
worden „door een dialoog,
waarin de betrekkingen tussen
kerk en staat een belangrijke
rol spelen". Over Solidariteit
werd met geen woord gerept.
Het Warschause dagblad Zycie
Warszawy heeft gisteren rege
ringsfunctionarissen beschul
digd van tegenwerking van
economische hervorming van
het land. „Bepaalde ambtena
ren trekken zich niets aan van
de wet op de economische her
vorming die het parlement
heeft aangenomen, waarin ge
probeerd wordt oude bestuurs
structuren te handhaven. Het
blad verwijst met name naar
restanten van het arbeiders-
zelfbestuur, dat onder de staat
van beleg werd opgeschort.
nze correspondent
■ni van Vree)
Direct na het voor
stig verlopen partij
en de SPD in Mün-
eft bondskanselier
gisteren definitief
het gereorganiseerd,
fling van de reorga-
i om met fris bloed
helft van de rege-
die tot najaar
te beginnen,
jskanselier kleeft na
igdurig onderhoud
met de fraktievoorzitter in
het parlement, Herbert Weh-
ner, besloten om vier nieuwe
ministers in zijn regering te
benoemen. Een van de be
langrijke wijzigingen is de
komst van de huidige staats
secretaris in de kanselarij,
Manfred Lahnstein, naar Fi
nanciën.
Hij neemt daar de
plaats in van Hans Mattho-
fer; deze gaat om gezond
heidsredenen naar het de
partement van postzaken.
Verder heeft de bondskanse
lier twee oude bekenden in
zijn kanselarij teruggehaald:
uit de partij-centrale Hans-
-Jurgen Wischnewski die
staatsminister wordt en
Klaus Boiling ais regerings
woordvoerder. Bölling komt
terug uit Oost-Berlijn waar
hij de permanente vertegen
woordiger van de Bondsre
publiek was. Het aandeel
van de liberale FDP in het
kabinet van Schmidt (vier
ministers) blijft ongewijzigd.
fcomers in het kabinet van Helmut Schmidt. Van links naar rechts Klaus Böiling, die
>geringswoordvoerder wordt; Manfred Lahnstein, de nieuwe minister van financiën; Heinz
de nieuwe minister van arbeid en Anke Fuchs, de nieuwe minister van volksgezondheid.
Nood
landing
Politiemannen
staan bi) het
staartstuk van
een Frans
gevechts
vliegtuig dat in
de buurt van
Bordeaux een
noodlanding
moest maken
op de
snelweg. BI)
die landing
werd het
toestel
vernield. Een
van de
brokstukken
raakte een
auto, die
vervolgens in
brand vloog.
De bestuurder
van de wagen
kwam daarbl)
om het leven.
De piloot van
het vliegtuig
wist zich in
veiligheid te
brengen.
KAIRO UDe Egyptische
president Moebarak heeft
gisteren in een toespraak
tot het parlement gezegd
dat hij hoopt dat het laat
ste grensconflict met Is
raël snel zal worden opge
lost. Hij zei echter niet be
reid te zijn „ook maar een
centimeter van ons heiige
land op te geven".
Moebarak eist de soevereini
teit op over het stukje kustge
bied van ongeveer duizend
vierkante meter in het uiterste
zuiden van de Sinaï, dat even
eens door Israël wordt op
geëist. Gisteren bereikten Is
raël en Egypte, nadat de Sinaï
al was overgedragen, een
voorlopig akkoord dat inhield
dat het omstreden gebied zal
worden beheerd door de inter
nationale vredesmacht van de
Verenigde Naties. Een ge
mengde Egyptisch-Israëlische
militaire commissie zal een de
finitieve overeenkomst moe
ten uitwerken.
De Egyptische president her
haalde dat zijn land de vredes
politiek ten opzichte van Israël
zal voortzetten en zei tevens te
hopen dat binnenkort de on
derhandelingen met Israël zul
len worden hervat over het
zelfbestuur voor de Palestijnen
op de westelijke Jordaanoever
en op de strook van Gaza. Hij
sprak zijn verontrusting uit
over het toenemende aantal
Israëlische nederzettingen op
de westelijke Jordaanoever,
waardoor de kloof tussen Is
raël en de andere Arabische
landen slechts breder zal wor
den, aldus Moebarak. Twee
Arabische staten, die de be
trekkingen met Egypte had
den verbroken nadat dit land
een vredesverdrag met Israël
had gesloten, Jordanië en Ma
rokko, hebben Moebarak gis
teren geluk gewenst met het
terugkrijgen van de Sinaï.
De Egyptische president Moe
barak spreekt het Egyptische
parlement toe.
i mettt
HAAG „Er zijn aan-
|en dat terreurgroepen
welddadige acties ver
en als bleek dat huif
de voorpagina's niet
laaiden". Dat is een
n de Publieke Opinie,
de samenhang wordt
>cht tussen terreurac-
de manier waarop
nde pers, radio en tv
er berichten.
itudie komen alle be-
partijen (anoniem)
woord, behalve de
lukse actievoerders
van hen, Joop Riri-
die de bezetting van
onesische consulaat in
lam 1975 leidde, ont-
t de media zo'n grote
op de acties hebben
consulaat hadden wij
hikking over radio en
teraard volgden we de
litzendingen gespan-
'ij hadden als actie-
echter minder te
met de media dan met
erlandse regering. Als
pen van de regering
dig maakten iets in
rategie te veranderen,
ke dat. Van de media
uu'" I we ons minder aan".
sse ontkent niet dat
h, radio en tv onmis-
•1140tfcren en ziin om bepaal-
lieke idealen bekend te
bij de massa.
actievoerders hebben
_^jk nooit in de hand
■■wat de media wensen
^Bjven. We hebben bij
^^Bties ook meegemaakt,
dat er sensatieverhalen wer
den gemaakt op momenten,
dat er echt niets gebeurde.
Berichtgeving bij dergelijke
acties is vaak niet in overeen
stemming met de werkelijk
heid, mabr dat is begrijpelijk.
Als een actie aan de gang is,
willen de mensen daar iets
over horen en lezen, dan wor
den verhalen vol spanning en
sensatie gemaakt, ook als er
een dood punt in de onder
handelingen is".
Joop Ririmasse, die zijn straf
voor het aandeel in de bezet
ting van het consulaat (die ge
lijk liep met de kaping van de
trein in Wiister) heeft uitgeze
ten, heeft gemerkt dat
nieuwsjagers alle politieke ac
tievoerders over één kam
scheren. „Of het nu gaat om
Israëliërs, Basken of Zuid-Mo-
lukkers, elke actie wordt met
eenzelfde sausje overgoten.
Dat komt de nauwkeurigheid
niet ten goede en maakt het
voor de lezers niet altijd ge
makkelijk een gegrond oor
deel te vormen".
Zoals Ririmasse tot de conclu
sie komt dat de pers de Zuid-
molukse acties heeft benaderd
als bronnen voor sensationele
verhalen en niet altijd nauw
keurig te werk is gegaan, zo
doen ook drs. Janny de Graaf
en Alex B. Schmid PhD. Deze
medewerkers van het cen
trum voor Onderzoek van
e tegenstellen,
de Rijksuni
versiteit in Leiden, hebben
uitvoerig onderzocht wat de
rol van de media was tijdens
de terroristische acties van de
Zuid-Molukkers.
Niet best
De massamedia komen er in
deze studie niet best vanaf. Zo
wordt ze ongeveer aangewre
ven de Zuid-Molukkers op
het idee te hebben gebracht
gijzelingsacties uit te voeren.
Hoewel de schrijvers diezelf
de media verwijten dat men
de zaak nog wel eens heeft
opgeblazen, gaat men voor het
leveren van het overvloedige
bewijsmateriaal veronderstel
lingen niet uit de weg. Zo
wordt er verwezen naar be
richtgevingen over studenten-
terrorisme en de acties van
Palestijnen en Latijns-Ameri
kaanse terroristen. De Zuid-
molukse acties, zo constateren
de onderzoekers, waren daar
niet nauw mee verwant.
„Toch is het bestaan van deze
buitenlandse bewegingen èn
de portrettering ervan in de
nieuwsmedia welhaast zeker
verantwoordelijk voor het
feit, dat het Zuidmolukse na
tionalisme zich in terroristi
sche acties ging manifeste
ren", schrijven De Graaf en
Schmid. En even verder valt
in het boek te lezen: „Het is
dan ook zeer wel mogelijk,
dat het Zuidmolukse nationa
lisme zonder de beelden van
en verhalen over deze buiten
landse voorbeelden in de me
dia, nooit een terroristische
keer had genomen".
Ook noemt men de mogelijk
heid, dat de bezetting in het
Maagdenhuis in 1969 een idee
kan hebben geleverd om de
mabtswoning van de Indone
sische ambassadeur in Wasse
naar te bezetten. „Als dat zo
was, is het het meest waar
schijnlijk dat ze die inspiratie
via de media hebben opge
daan". Ook zouden de Zuid-
Molukkers via de pers hebben
vernomen, dat je een trein
kan kapen. „Het idee om een
trein te kapen hadden de ter
roristen duidelijk via de me
dia opgedaan".
Zwakke plek
Het is de duidelijkste zwakke
plek van het boek, ontstaan
omdat de terroristen weiger
den met de onderzoekers te
spreken. Ook weet men wei
nig te berichten over wat er
na de acties bij de Zuid-Mo
lukkers zelf is veranderd.
„Nergens zijn de gevolgen
van deze terroristische acties
verderreikend geweest dan bij
de Zuidmolukse gemeenschap
zelf", schrijven De Graaf en
Schmid. „Door de gesloten
heid van deze gemeenschap is
het voor een buitenstaader
echter moeilijk de invloed
van het terrorisme te schat
ten. Toch kan men veilig stel
len, dat de verdeeldheid bin
nen de gemeenschap door
deze acties groter werd dan
ooit"
Waar wel betrouwbare infor
matie over wordt verstrekt is
over de gedragingen van de
pers tijdens de diverse acties.
En die gedragingen waren
vaak verre van behoorlijk. Er
werden de wildste stunts uit
gehaald om maar dicht in de
buurt van de treinen te ko-
men. £je een probeertje op
topsnelheid op een motorfiets
door de controlepost te ko
men, de ander huurde een
vliegtuig. Er kwamen foto's in
de krant, die zwaarbewapen
de soldaten op een pantser
voertuig lieten zien. De sug
gestie was dat de soldaten
klaar waren voor een overval
op de trein. In werkelijkheid
was de foto in Portugal geno
men. Volgens de samenstel
lers van het boek was de Ne
derlandse pers echter niet
alert op andere ontwikkelin
gen. Niemand had bijvoor
beeld de voorbereidingen van
de mariniers om een eind te
maken aan de treinkaping in
1977 gezien.
„In hun strijd om het publiek
te informeren en mee te sle
pen en hun rivalen de loef af
te steken, vergaten de media
zich enige vragen te stellen",
menen de schrijvers. „Zoals
bijvoorbeeld of de maatschap
pelijke betekenis van de acties
de enorme hoeveelheid infor
matie wel rechtvaardigde, en
of die maatschappelijke bete
kenis die van ander nieuws,
dat voor de verhalen over de
actie moest wijken, wel over
trof; of die enorme aandacht
anderen zou uitnodigen om
ook op die manier in de publi
citeit te komen; of het publiek
niet meer geïntimideerd dan
geïnformeerd raakte èn of de
media zélf niet tot instrument
werden van de terroristen of
de hen bestrijdende regering".
Bij de bezetting van het pro
vinciehuis in maart 1978 werd
via de radio bekend gemaakt,
dat zich onder de gijzelaars
twee gedeputeerden bevon
den. Eén daarvan werd bij de
bestorming door de mariniers
van het gebouw nog neerge
schoten door een terrorist. „Al
haalde het medium dan niet
de trekker over. het wees wel
het doelwit aan".
Mediaraden
Mede dit voorval is voor de
onderzoekers reden te pleiten
voor „een nieuwe opvatting
van het nieuws" als het moet
„gedeactualiseerd". Dat bete
kent pas de berichten brengen
als alles achter de rus is. Men
beseft dat een dergelijke stap
niet van de media zelf is te
verwachten. Maar er zal wel
druk komen van „pressie
groepen, bestaande uit slacht
offers van onzorgvuldig han
delen van de media".
Tevens pleit men voor het in
stellen van democratische in
stituten, mediaraden, die kun
nen beslissen over wat en hoe
er in het nieuws komt
„Zuidmoluks Terrorisme, de
Media en de Publieke Opi
nie"; Uitgegeven door Inter
mediair te Amsterdam. Priis
f 35,-. J
