£d Nijpels: gematigd
jrogressief binnen VVD
i)en Uyl: korter werken moet
oorzitter
\f oedingsbond
bekritiseert
echters
Raad van State sluit
Volksunie en Glimmerveen uit
Kamerlid: Geen
reclame in treinen
£eidóc6oiwa/rti
Geforceerde benoeming
De PvdA en de realiteit
weer
INNENLAND
IHDSE COURANT
DINSDAG 20 APRIL 1982 PAGINA 9
,ucht regio Eindhoven
ilste van Nederland
NDHOVEN De regio Eindhoven heeft de
>est vervuilde lucht van heel Nederland. Dat
jkt uit een onderzoek dat ir. J. van Lier en P.
n Boer in opdracht van de werkgroep voor
tuurbehoud en milieubeheer hebben uitge-
Brd. Stoffen zoals zwaveldioxyde, stiksto-
ityden, koolmonoxyde, ozon en lood komen
de omgeving van Eindhoven in hogere con-
ïtraties voor dan in andere delen van ons
nd. Volgens het onderzoek kunnen die over-
Nirijdingen bij de bevolking leiden tot irritatie
i de luchtwegen en hebben vooral bronchi-
jatiënten en astmalijders daar last van.
rzaak van deze grote luchtvervuiling is vol
ts de onderzoekers de geografisch ligging,
i idhoven krijgt vervuilde lucht aangevoerd
00.. het Ruhrgebied, de regio Luik, het havenge-
d Antwerpen en het Rijnmondgebied.
INC
Lekker dicht
op elkaar
DEN HAAG Nederland zal
in het jaar 2000 ruim een half
miljoen inwoners méér tellen
dan tot nu toe werd aangeno
men. Het zullen er tussen de
15,3 en 16 miljoen zijn. Dat de
nieuwe becijferingen hoger
uitvallen komt door de groei
van het aantal buitenlanders
en de daling van het sterftecij
fer. De prognose is gemaakt
door het cenraal bureau voor
de statistiek, het CBS. De vori
ge dateerde van 1976. Het aan
tal 65-plussers zal in het jaar
2000 gestegen zijn tot 2,1 mil
joen, d.i. 13,5 procent van de
totale bevolking.
vende reclame" in de treinen dienen direct te worden
gestaakt De reiziger moet met rust worden gelaten.
Dit stelt het kamerlid Willems (PSP) in vragen aan
staatssecretaris Van der Doef van verkeer en water
staat De NS zou in de treinen informatrices inlichtin
gen willen laten geven over vakantiereizen. Ook de
omroepinstallatie in de treinen moet alleen NS-infor-
matie geven en dient volgens het kamerlid niet te wor
den gebruikt voor reclameboodschappen.
Willems wil opheldering over deze kwestie en ook
over het feit hóe de NS te weten komt dat de reizigerrs
door de reclame geïrriteerd raken zodat de proeven
moeten worden gestaakt
Minder eerstejaars
hoger onderwijs
DEN HAAG Het aantal eerstejaars dat zich
voor studie aan een universiteit of hogeschool
heeft aangemeld, vertoont een lichte daling in
vergelijking met de aanmeldingen vorig jaar.
Dit blijkt uit een rapport met prognoses over
het aantal studenten tot het jaar 2000. De ko
mende jaren verwacht men weer een stijging
van de eerstejaars door een groeiend aantal
vrouwelijke studenten. Pas na 1985 treedt dan
weer geleidelijk een daling van het totale aan
tal studenten op. Voor het komende studiejaar
is de belangstelling voor rechtsgeleerdheid, eco
nomie en sommige tehnische vakken toegeno
men. Opvallend is de aanmelding voor infor
matica: ongeveer 850 eerstejaars hebben voor
deze studierichting, die vorig jaar werd inge
steld, ingeschreven.
ervolg van de voorpagina)
Nijpels, de opvolger
i Wiegel als fractie-
orzitter van de VVD in
Tweede KAmer, is een
;end voorstander van
gematigd progressieve
binnen zijn partij,
is al jaren lid van de zoge-
mde Des Indesgroep, een
ital mensen uit VVD, PvdA
D'66, dat in het Haagse ho-
Des Indes, vooralsnog vrij-
vend, praat over onderlinge
n hefcenwerking. Nijpels zou het
loord st een kabinet gevormd
EN 29 n van deze drie partijen,
.m. in arbij het CDA in de rol van
oppositie zou worden gédron-
gen. Een uitspraak in een in
terview met een landelijk
avondblad illustreert die voor
keur treffend: „Vier jaar avon
turen met het CDA is, denk
ik, voor de gemiddelde libe
raal en socialist wel een aan
sporing om wat milder over
elkaar te gaan denken".
Toen Nijpels zijn intrede in de
Kamer deed hield hij zich aan
vankelijk bezig met het depar
tement van justitie. Daar ligt
nog steeds zijn eerste speciali
teit, zij het dat hij het laatste
jaar zijn blikveld al opvallend
was gaan verruimen. In de
Tweede Kamer werd hij steeds
meer gezien als Wiegels
kroonprins en later werd hij
gedoodverfd als diens opvol
ger.
Nijpels' naam dook dan ook als
eerste op toen vorige week vrij
onverwacht de benoeming van
Hans Wiegel tot commissaris
van de Koningin in Friesland
bekend werd. Naast tal van al
gemene kwaliteiten wordt Nij
pels vooral aantrekkerings-
kracht op jongeren toegedicht.
Met name in Noord-Brabant is
hij, mede door zijn enthou
siaste carnavalsvieren, een be
kende persoonlijkheid. Hij
stond als lijstduwer onderaan
de VVD-lijst bij de laatste sta
tenverkiezingen en wist toen
zoveel voorkeurstemmen op
zich te verenigen, dat hij op
een haar na in de provinciale
staten zou zijn gekozen.
De scheidende VVD-leider
Wiegel, vice-fractieleider Riet
kerk en partijvoorzitter Kam-
minga wonnen gisteren de
hele dag adviezen in van frac
tieleden en vooraanstaande
VVD'ers over het nieuwe frac
tievoorzitterschap. Gistera
vond beraadde het VVD-
hoofdbestuur zich over de op
volging van Wiegel. In al deze
gevallen kwam er steeds dui
delijk één naam uit de bus: die
van Ed Nijpels.
bez|n onze sociaal-economische
redactie)
)0RDWIJKERHOUT
dagel^e rechters in Neder-
Id tonen veel ter weinig
Tip voor acties van de
3n ^beweging. Met hun
missen, waarin acties
n de vakbeweging te-
werkgevers en over-
gnd worden veroordeeld,
^^ken de rechters de
ibeweging keer op
r monddood. Hun hele
iken en doen is door-
©H ngen van het in stand
iden van de bestaande
houdingen. Met deze
tiek aan het adres van
rechterlijke macht
ïnde Cees Schelling,
eidgj jrzitter van de Voe-
gsbond FNV vanmor-
het tweejaarlijks con-
van zijn bond in
ordwijkerhout.
hters mogen dan wel in
jheid gezeten zijn, maar ze
ïten wel met kennis van
en oordelen. Dat betekent
ze wat vaker uit hun stof-
studeerkamers zouden
ten komen, want daar
en ze de noodzaak van
tschappelijke veranderin-
niet", aldus Schelling. Bit-
itelde hij vast dat rechters
rakbeweging vaak verwij-
®3IPERKTE GROEI, NIET MEER WERK
ilblo
C0<
Schelling
ten, dat zij te vroeg in actie
komt, omdat staking slechts
een uiterste middel mag zijn.
„Maar als de vakbeweging in
de hoek is gedrongen, is actie
het enige middel", aldus
Schelling. „Dan zijn stakingen,
blokkades, bezettingen en boy
cotten nodig om resultaat te
behalen". Volgens Schelling
moet de benadering van „sta
king als laatste middel" verla
ten worden, omdat daarvan te
gemakkelijk misbruik ge
maakt kan worden. De minis
ter van Justitie zou wat dit be
treft een nieuwe richtlijn moe
ten uitvaardigen, zo meent
Schelling.
Meubelfabriek
afgebrand
In Waddinxveen is gisteren
de meubelfabriek G. van
Wijk door brand verwoest.
Zowel de werkplaats als de
toonzaal brandden geheel
uit. Naar de oorzaak van
de brand wordt nog een
onderzoek ingesteld. Per
soonlijke ongelukken heb
ben zich niet voorgedaan.
Fietsen
foetsie
AMSTERDAM In de ach
tertuin van een Amsterdamse
woning heeft de politie giste
ren veertig zo goed als nieuwe
fietsen in beslag genomen. De
politie hield de 45-jarige be
woonster op verdenking van
diefstal aan. De vrouw ver
klaarde dat zij de fietsen op de
Waterloopleinmarkt had ge
kocht, aldus een politiewoord
voerder. De politie was getipt
door omwonenden, die het
maar vreemd vonden dat er in
de tuin zoveel nieuwe fietsen
stonden te verroesten.
DEN HAAG De Neder
landse Volksunie en de
lijst Glimmerveen mogen
niet onder die namen
deelnemen aan de ge
meenteraadsverkiezingen
op 2 juni. De Centrumpar
tij mag zich wel laten re
gistreren, zo heeft de af
deling rechtspraak van de
Raad van State gisteren
bepaald. Het Haags initia
tief tegen fascisme en dis
criminatie betreurt dat de
Raad van State niet de
„doorgaans geraffineerde
verpakking van de racisti
sche ideologie van de
Centrumpartij heeft door
geprikt".
De Raad van State ziet echter
geen zwaarwegende redenen
die verband houden met de o-
penbare orde en goede zeden
om op grond daarvan registra
tie van die partij te weigeren,
al had het Haags initiatief erop
gewezen dat de Nederlandse
regering de Centrumpartij als
racistisch had afgeschilderd.
Over de Nederlandse Volksu
nie zegt de Raad evenwel dat
deze partij in een recent verle
den is opgetreden op een wijze
die niet anders dan in strijd
met de openbare orde en de
goede zeden kan worden ge
noemd. Tegenstanders van de
Volksunie hechtten zwaar ge
wicht aan het feit dat die partij
door de Europese Commissie
voor de rechten van de mens
als racistisch is bestempeld. De
Raad van State zag in die uit
spraak voldoende grond om de
registratie van de Volksunie te
vernietigen.
Wat betreft de lijst Glimmer
veen wees de Raad van State
ook naar het oordeel van de
Europese Commissie, die in
dertijd concludeerde dat de
denkbeelden van Glimmer
veen duidelijk rassendiscrimi
natie ten toon spreidden. In
een ochtendblad reageerde
Glimmerveen vanmorgen met
de uitspraak dat hem de weg
was afgesneden om zijn me
ning op legale wijze kenbaar
te maken. Hij sluit illegale ac
tiviteiten niet uit. „Het zou mij
niet verbazen als binnenkort
een paar van die linkse jon
gens dood op straat worden ge
vonden".
Hoewel de Raad van State be
nadrukt dat de inhoud van het
politieke programma van een
politieke groepering niet kan
leiden tot afwijzing van een
verzoek tot registratie, wil zij
niet voorbijgaan aan de wijze
waarop Glimmerveen zijn par
tijprogramma uitdraagt. „De
rechten van anderen worden
geraakt", aldus de Raad van
State in zijn toelichting.
Ook over een aantal kleine
splinterpartijen deed de Raad
van State uitspraak. In de
meeste gevallen ging het hier
bij om het wel of niet accepte
ren van een bepaalde naam
van een groepering. Zo had de
kringraad van de A-kring Be
scherming Bevolking Zuid-
Holland bezwaar gemaakt te
gen de naam Burgerband. De
Raad van State achtte de naam
inderdaad verwarrend en
daardoor niet aanvaardbaar.
Het beroep van D'66 tegen de
naam Democraten Roermond
werd verworpen, omdat D'66
niet het alleenrecht heeft op
het woord democraten. Verder
besliste de Raad van State dat
de VVD in Culemborg en D'66
in Spijkenisse niet mee kun-'
nen doen aan de verkiezingen
omdat het verzoek om regi
stratie te laat werd ingediend.
msv<
(Van onze sociaal-
economische redactie)
N HAAG Minister
Uyl van sociale zaken
werkgelegenheid ziet
tijdverkorting als de
|e mogelijkheid om de
kloosheid effectief het
>fd te bieden. Dit te-
omdat er een tijd-
van beperkte econo-
che groei in het ver
iet ligt zonder dat dit
er banen oplevert. Den
1 is zo overtuigd van de
Klzaak van herverde-
van werk door inkor-
van de arbeidstijd,
hij deze eventueel
lijk wil gaan afdwin-
ninister zei dit gisteren tij
de openingszitting van
het congres van het Europees
Verbond van Vakverenigin
gen (EVV). Hij voegde eraan
toe, dat arbeidstijdverkorting
op verschillende manieren
kan worden gerealiseerd. Zijn
voorkeur gaat echter uit naar
bekorting van de dagelijkse
werktijd. Die zal in de eerste
plaats via cao-onderhandelin
gen moeten worden geregeld,
maar als dat niet lukt sluit
Den Uyl wettelijke maatrege
len niet uit. Bij dit alles moet
gelden, aldus Den Uyl, dat met
korter werken een evenredige
korting op het loon moet
plaats vinden. Dezelfde loon
kosten voor eenzelfde produk-
tie, maar dan voor meer men
sen, zo verduidelijkte hij.
De woorden van de Neder
landse minister spraken de ge
delegeerden van de Euroopese
vakcentrales bijzonder aan.
Niet alleen staat in de komen
de dagen de bestrijding van de
werkloosheid in West-Europa
(nu reeds 13 miljoen geregi
streerde en zeker 2 miljoen
verborgen werklozen) cen
traal, maar ook heerst vrij al
gemeen de opvatting, dat
slechts werktijdverkorting een
wezenlijke bijdrage in die be
strijding kan opleveren.
De meningen lopen enigszins
uiteen als het gaat om de me
thode van werktijdverkorting.
Sommigen mikken vooral op
langere vakanties, eerdere
pensionering en een vroegere
VUT-leeftijd. Anderen, de Ne
derlandse FNV voorop, willen
de 40-urenweek op korte ter
mijn rigoureus doorbreken.
Via een Europese actie zou
men moeten overgaan naar
een 35-urige week. Dèt werkt
pas goed uit, zo meent deze
groepering.
In een ontwerp-resolutie is dit
aan het congres voorgelegd.
Pikant daarbij is, dat hieraan
is toegevoegd de eis, dat ar
beidstijdverkorting met be
houd van loon dient te ge
schieden. Dit lijkt een duide
lijk verschil in opvatting met
de mening van minister Den
Uyl. De tegenstelling is echter
minder groot, want Wim Kok,
aftredend EVV-voorzitter, zei
ons gisteren, dat onder behoud
van inkomen moet worden
verstaan het huidige nominale
loon. Er is dus wel een bereid
heid om in te leveren van dat
gene, wat men anders had ge
dacht binnen te kunnen halen,
dus bijvoorbeeld een deel van
de prijscompensatie.
In de ontwerp-resolutie wordt
ook gepleit voor een interna
tionale bestedingsimpuls om
de economie op te peppen.
Ook wat dit betreft vond het
EVV minister Den Uyl aan
zijn zijde. Maar, zo voegde de
bewindsman eraan toe, het
moet ook weer niet zo worden,
dat de verschillende landen
hun geld gaan steken in de
zelfde innovaties en investe
ringen. Dan immers gaat men
elkaar dood concurreren. Elk
land moet zijn eigen specialisa
ties krijgen en daarvoor is in
ternationale samenwerking
nodig. Die verloopt maar
moeizaam, zo verzuchtte Den
Uyl. Hij stelde voorts, dat aan
bezuinigingen in de collectieve
sector en aan beheerste inko
mensontwikkeling niet te ont
komen valt.
Vandaag is het EVV-congres
pas echt aan het werk gesla
gen en dat gaat door tot en
met vrijdag. Gisteren was nog
slechts sprake van een voor
spel met vele begroetingstoe
spraken, ontvangsten door
prinses Juliana en prins
Bernhard en recepties van de
regering en het Haagse ge
meentebestuur in de Ridder
zaal.
Gardeniers:
opvangcentra
agressieve
patiënten
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Minister
Gardeniers van Volksge
zondheid wil vijf psychia
trische inrichtingen in ons
land aanwijzen voor de
opvang van zeer agressie
ve psychiatrische patiën
ten, die moeilijk in andere
inrichtingen te handha
ven zijn.
Voor de provincies Groningen,
Friesland en Drente zou één
instelling met die taak belast
worden. Gelderland en
Utrecht dienen eveneens over
een dergelijk opvangcentrum
te beschikken; Zuid en Noord-
Holland en Zeeland zouden
het evenals Brabant en Lim
burg samen met één opvang
centrum moeten doen. De mi
nister volgt daarmee in grote
lijnen het advies van een com
missie, die daar eerder een
rapport over heeft uitgebracht.
Eind mei zal de Tweede Ka
mercommissie voor Volksge
zondheid zich over het voor
stel van Gardeniers uitspre-i
ken.
Dat ook minister van binnenlandse zaken Van Thijn zo
nodig bereid is gebruik te maken van z'n positie door een
bepaalde benoeming er doorheen te drukken, is eind vorige
week wel gebleken. Dwars door alle overleg met de betrok
ken regio heen regelde hij op onwaarschijnlijk korte termijn
de benoeming van Hans Wiegel tot Commissaris van de Ko
ningin in Friesland. Welke Commissaris van de Koningin uit
de Nederlandse geschiedenis kan trots zeggen dat hij dins
dagavond besloot kandidaat te zijn om reeds de daaropvol
gende vrijdagmiddag te worden benoemd? Uniek zo'n proce
dure, dwars door alle inspraak heen.
We kunnen ons moeilijk aan de indruk onttrekken dat
deze unieke procedure vooral is gevolgd omdat ongeveer alle
politieke partijen in Den Haag in elk geval die van de re
geringscoalitie belang hadden bij het vertrek van Wiegel
uit de landspolitiek. Anders gezegd: bij het onthoofden van
de oppositie. De benoeming van Wiegel is een typisch voor
beeld van het laten prevaleren van het eigen, landelijk-poli-
tieke belang boven de wensen en belangen van tie betrokken
regio.
Dat politieke eigenbelang, gecombineerd met de kennelij
ke vriendendienst van minister-president Van Agt voor zijn
ex-collega Wiegel, heeft een sterk geforceerde benoeming tot
gevolg gehad. Het is voor het verdere benoemingsbeleid van
de minister van binnenlandse zaken te hopen dat de benoe
ming van Wiegel uniek zal blijven.
ENKELE maanden geleden was het PvdA-voorzitter Max
van den Berg zelf, die het zogenaamde Nieuw Realisme in de
PvdA presenteerde. Geen dreigementen en onmogelijke ei
sen meer maar alleen het haalbare, geen minimumvoorwaar
den meer maar zoveel mogelijk alles bespreekbaar houden.
Uitgerekend diezelfde Van den Berg is het afgelopen week
einde gekomen met een super-dreigement, een super-eis, een
super-voorwaarde: indien het kabinet de koopkracht van alle
minima met meer dan één procent laat zakken, dan treedt de
PvdA-voorzitter af.
In hetzelfde weekeinde meldt de politieke leider van de
PvdA, Den Uyl, ook voor de radio, dat zijn partijvoorzitter
het allemaal eigenlijk niet zo best „heeft kunnen verwer
ken". Een publiek verwijt van incompetentie dus eigenlijk.
Het is diezelfde Den Uyl, die enkele maanden terug niets
moest hebben van het gepraat over Nieuw Realisme. Waar
mee in korte tijd een complete rolverwisseling in de partijtop
van de PvdA heeft plaatsgevonden. Den Uyl als de nieuwe
realist. Van den Berg opnieuw vervallen in z'n oude rol van
radicaal.
Den Uyl heeft gelijk: Van den Berg geeft er blijk van nog
steeds niet te weten waarover hij praat. Tijdens de huidige
kabinetsperiode bleken PvdA-politici aanvankelijk minder
goed dan hun CDA-collega's te beseffen hoe benard de eco
nomische situatie werkelijk is. Dat was niet zo verwonder
lijk. Het CDA is sinds jaar en dag tot regeren geroepen en
heeft niet kunnen wegvluchten in het zonnig dagdromen in
de oppositie. Het zag er aanvankelijk naar uit dat naast de
PvdA-ministers voor een goed deel ook de PvdA-Tweede-
Kamerfractie de achterstand vrij snel had ingehaald. Van
den Berg heeft echter gisteravond steun gekregen van de
fractie in de Tweede Kamer, die heeft laten weten vast te
houden aan een koopkrachtverlies van de laagste inkomens
met maximaal één procent Ook de fractieleden hebben het,
om met Den Uyl te spreken, kennelijk „niet kunnen verwer
ken". Een zorgwekkende situatie.
Student „steelt
eigen auto
LEIDEN Een student in de
rechten heeft bij de politie
aangifte gedaan van de dief
stal van zijn gloednieuwe auto.
Dat zou gebeurd zijn aan het
Stationsplein. Twee maanden
later werd ontdekt, dat de stu
dent zijn automobiel nabij het
andere station. Lammen
schans, had geparkeerd.
Toen de student terug kwam
van vakantie concludeerde hij
dat zijn auto was gestolen. Hij
had het voertuig achtergelaten
op het parkeerterrein tussen
het Stationsplein en de Mors
singel. Althans, dat meende hij
zich te herinneren. Het brein
van de student was echter van
slag af. Na verloop van tijd
belde een omwonende van het
station Lammenschans met de
mededeling, dat al twee maan
den lang een auto op een en
dezelfde plaats stond gepar
keerd. Even later kon de auto
door de student worden geïn-
dentificeerd. Hij had inmiddels
een nieuw automobiel aange
schaft.
Bromfietser gewond
Aanhoudend
droog
'DE BILT/KNMI Er komt
morgen nog weinig verande
ring in het huidige weerbeeld.
Ons land bevindt zich nog'
steeds dicht bij de as van een
langgerekt hogedrukgebied
dat zich van Ierland en Enge
land via de Noordzee tot over
Zweden en Noorwegen uit
strekt. Het blijft droog. In del
nacht kan de temperatuur op-|
nieuw tot dicht bij het vries
punt dalen. In de middag loopt,
de temperatuur op tot onge-|
veer vijftien graden. Dit is ook
het geval in Duitsland, België,
Luxemburg en Noord-Frank
rijk. In de zuidelijke helft van
Frankrijk komt de tempera
tuur 's middags iets boven de
twintig graden. De hogedruk-
gordel op de Noordzee neemt
geleidelijk in betekenis af.
NOORDWIJKERHOUT
Een 17-jarige bromfietser uit
Noordwijk is gistermiddag op
de kruising Westeinde-Lange-
laan om kwart voor drie ge
wond geraakt bij een frontale
botsing met een personenauto,
bestuurd door een 35-jarige
vrouw uit Noordwijkerhout.
jHet ongeval ontstond toen de
•bromfietser uitweek voor een
groepje fietsers en daardoor op
de andere weghelft terecht
kwam. Met onbekende ver
wondingen is hij opgenomen
in het Academisch Ziekenhuis
Leiden.
Geen uitspraak ,zaak Kat'
LEIDEN De kantonrechter
heeft gisteren nog geen uit
spraak gedaan in de zaak van
de vuurwerkfabriek Kat, die
illegaal te zwaar vuurwerk zou
hebben ingevoerd. Volgens de
rechter is het onderzoek nfèt.
volledig genoeg geweest. De"
officier van justitie wordt ver
zocht een nader proces verbaal
te laten opstellen. Op 14 juni
wordt de zaak voortgezet-
Metselaar valt
en breekt enkel
LEIDEN Een 43-jarige me
telaar uit Katwijk is gisteren
van een steiger gevallen en
heeft daardoor zijn enkel ge
broken.
De man was aan het werk aan
de Kooilaan. De man verstapte
zich en viel van een 1,25 meter
hoge stelling af. De metselaar
kwam op een stalen trog te
recht Het slachtoffer is naar
het ziekenhuis overgebracht
Twintig mille
gestolen bij
Mae Donalds
LEIDEN Twintigduizend
gulden is gestolen vanuit de
kluis bij Mac Donalds aan de
Beestenmarkt Vermoedelijk is
de kluis geopend met een val
se sleutel. Het is vooralsnog
niet bekend hoe de dieven zijn
binnengekomen.