Markt van komkommers
en sla nader bekeken
IN EN OM DE KAS
Kruiden kweken
LAND EN TUINBOUW/HOBBY LEIDSE COURANT ZATERDAG D APRIL 1982 PAGINA I
A.utostofzuigei
cwestie van een paar
u><-
Onderzoek gezinsverbruik
bloemen in zestal landen
Het Produktschap voor Siergewassen (P.S.V.) is het afgelopen
jaar begonnen met instellen van een onderzoek betreffende het
gezinsverbruik van bloemen en planten in zes landen. Dat be
treft Denemarken, Zweden, Noorwegen, Zwitserland, Oosten
rijk en Groot-Brittannië. De betekenis van dit panelonderzoek
voor onze export kan blijken uit het feit dat over 1981 de ex
port door Nederland naar de zes genoemde landen 247 miljoen
gulden bedroeg, hetgeen 14% van het totaal (1.706 mihoen gul
den) betekent voor wat de snijbloemen betreft en 102 miljoen
gulden aan potplanten of 22% van het totaal (464 miljoen). De
hoogste koperspercentages voor bloemen geven Zwitserland en
Zweden, voor planten zijn dat de Scandinavische landen. En
geland stond in 1981 op een totale derde plaats.
Het panelonderzoek heeft uitsluitend betrekking op de aanko
pen van bloemen en planten voor huishoudelijk gebruik. Aan
kopen voor instituten, horeca en bedrijven zijn buiten beschou
wing gelaten. De huishoudingen per land zijn zodanig gekozen,
dat zij het koopgedrag weerspiegelen van alle gezinshuishou
dingen van het betrokken land. Het thans aangevangen onder
zoek zal zich in 1982 voortzetten. Per vierwekenperioden wor
den worden in betrokken zes landen de koperspercentages ge
noteerd voor bloemen en planten. Vastgesteld is dat de hoogste
percentages worden genoteerd op feestdagen en moederdag
terwijl in alle landen gedurende de vakanties de laagste cijfers
worden genoteerd. De hoogste koperspercentages in Zweden
worden geconstateerd gedurende vier weken van februari tot
en met april. Dan komt bijna de helft van het aantal gezins
huishoudingen aan de markt voor bloemen en planten. Groot-
Brittannië blijft vrijwel steeds achter vergeleken bij andere
landen.
De koperspercentages voor bloemen in de Scandinavische lan
den dalen aanzienlijk na afloop van het vQor deze landen be
langrijke tulpenseizoen. De koperspercentages voor potplanten
liggen in het algemeen hoger in de Scandinavische landen vol
gens de aangegeven vierwekenperioden waarover elk onder
zoek verdeeld is. Over de 13 perioden elk van vier weken is
een opstelling gemaakt van de bestedingen in guldens door 100
willekeurig gekozen huishoudingen. Voor de omrekening uit
de diverse valuta's is gebruik gemaakt van een gemiddelde
jaarkoers. Blijkens de gemiddelde bestedingen aan bloemen en
planten per huishouding is deze het hoogst in Zweden en Zwit
serland. Engeland komt met een gemiddeld besteed bedrag van
27 gulden aan bloemen en planten niet zo best uit de verf. Oos
tenrijk bezet met bijna 90 gulden een goede derde plaats.
In de zes genoemde panellanden wordt door ruim 32 miljoen
gezinshuishoudingen 1.612.000 gulden besteed aan bloemen en
planten, hetgeen ruwweg neerkomt op plm. vijftig gulden per
gezinshuishouding in 1981. Er blijkt dat de consumptie van
snijbloemen het hoogst is in Zwitserland en Oostenrijk, naar
later blijkt o.m. veroorzaakt door grote bestedingen aan het ge
mengde boeket, zoals Bunter Strauss. Engeland en Denemar
ken liggen wat betreft de bloemenconsumptie aanzienlijk lager
dan de andere vier landen. Samenvattend wordt geconstateerd,
dat het verbruik van bloemen en planten in de zes landen we
kelijks van 13.150 gezinnen de aankopen van siergewassen
worden genoteerd. Het totaal aantal gezinshuishoudingen in de
zes landen bedraagt ruim 32 miljoen. De totale bestedingen aan
bloemen en planten bedroeg in die landen 1.6 miljard gulden
in het afgelopen jaar, waarvan ruim 763 miljoen gulden aan
snijbloemen en 848 miljoen gulden aan potplanten. Over 1981 is
de verhouding in bestedingen voor snijbloemen en potplanten
gesteld op 48 - 52. De gemiddelde besteding in 1981 per huis
houding aan bloemen en planten ligt het hoogst in Zweden met
102 gulden en het laagst in Engeland met 27 gulden.
Warmte voor een
kwartje per uur
Warmtebronnen die ver
plaatsbaar zijn, geen stroom of
gas verbruiken, geen afvoer
nodig hebben en ook nog reu
kloos funktioneren, zijn zeld
zaam. Toch zijn die met petro
leum gestookte apparaten er
nog wel en er wordt ook lang
zaam een markt zichtbaar.
Daarop inhakend introdu
ceert Van Vugt B.V. in Oss de
RSA-10G, een „petroleum-
vergasser" die voor een kwar
tje per uur maximaal 2.350
Kcal geeft.
Het energiebesparende ka
cheltje is fraai van vormge
ving en past prima in elke
Geen koude soep meer met
deze schotelwarmer.
kleinere ruimte primair, doch
ook in weekend-huisjes, sta
caravans (stukken goedkoper
dan kachels op flessengas),
hobbyruimten en als bij-ver
warming in woonkamers,
keukens, studeerkamers en
kantoren. Voor de slaapkamer
is het toestel minder geschikt
het zuigt natuurlijk wel
zuurstof weg maar dat zijn
per definitie vertrekken voor
plaatselijke warmte: onder de
dekens.
De RSA is 53 cm breed, 49 cm
hoog en 39 cm diep en weegt
11 kilogram. Het verbruik be
draagt 2 liter petroleum in
tien uur (tankinhoud 10 liter)
en de prijs is 525,-. Er wordt
door de importeur vijf jaar ga
rantie gegeven, maar niet op
de katoenkousjes, gloeispiraal
en batterij. Die laatste is nodig
voor de elektrische ontste
king. De kachel is beveiligd
tegen omvallen en de inhoud
van de tank is afleesbaar. Inl.
04120-37755.
Draaien, altijd maar
draaien
niveau
De hele reeks voorzorgsmaat
regelen die vaders en moeders
doorgaans nemen om hun
knutselende kinderen geen
kans te geven in aanraking te
komen met de 220 volts net
spanning, kan achterwege
blijven door over te schakelen
om „minitool"-gereedschap.
Boormachientjes, cirkelzaag
jes, haakse slijp- en schuur-
machines e.d. die gevoed wor
den door een 6 of 12 volts
transformator. Deze kan aan
gesloten zijn op het elektrici
teitsnet, maar ook een batterij
(speelgoedtransformator) kan
met een adapter gebruikt
worden. Voeding via het net
is goedkoper en geeft een
„constante kwaliteit", omdat
de batterijen niet leeg raken.
Themans BV te Zutphen is de
importeur van het Duitse ge
reedschap, dat vooral bij mo
delbouw van belang is. De di
verse apparaten zijn klein van
formaat, maar de prestaties
liegen et niet om. Met de mi-
nitool-boormachine boort men
in hout, plastic en ook in me
taal met boortjes van 0,8 tot 6
mm diameter. Het gewicht
van deze machine is 285
gram. Het programma is ver
rassend compleet: van flexibe
le as tot bankschroef en zelfs
een regelbare transformator
om het toerental van het ge
reedschap continu te regelen
om het aan te passen aan het
te bewerken materiaal. In
principe is er elk gereedschap
voor elk karweitje. Door ge
leidelijke uitbreiding valt de
prijs nog wel mee. Inlichtin
gen: 05750-16241.
Wandtextiel
Het aanbod in wandtextiel is
overweldigend en het assorti
ment van diverse merken zal
zeker nog worden uitgebreid
nu onder invloed van mode-
tendenzen de jarenlange ge
waardeerde vaste materialen
als granol, hout e.d. op retour
zijn. Althans dat wordt be
weerd. Voor de wanddecora
tie „Nadin" (Duits produkt)
hoeft u de granolmuur niet
„op te doeken" (een karwei
waarmee men in een lang
weekeinde overigens niet ge
reed komt) maar dit materiaal
in diverse schitterende des
sins wordt er met het goed
koopste behangselplaksel op
aangebracht en men ziet na
genoeg geen korreltje. Dit
laatste heeft te maken met
granol-effect (2,3 mm; met de
kwast opgebracht e.d.). Dat
goedkope plaksel is een voor
waarde, want het aardige van
„Nadin" is dat het naderhand
simpelweg van de muur ge
trokken kan worden. In prin
cipe is deze decoratie opnieuw*
en elders te gebruiken,
al moet wel opgemerkt wor
den dat onder invloed van
klimatologische omstandighe
den kleurverschil optreedt.
Het is dus de vraag of het in
hetzelfde huis op een andere
muur in de praktijk ook wer
kelijk opnieuw wordt ge
bruikt. Het kan wel. „Nadin"
is verkrijgbaar in verschillen
de diktes; sommige dessins
hebben een isolerende wer
king, maar de prijs is er ook
na: 19.95 per rol van bijna
zes meter (60 cm breed). In
formatie Van Let BV, 04756-
5339.
Schotelwarmer
Seno Plastics komt met een
nieuwe schotelwarmer in een
vorm, die zo gemaakt is, dat
men heel gemakkelijk meer
dere van deze verwarmers
naast elkaar kan plaatsen.
Daardoor kunnen er ook gro
tere schotels op. De waxine
lichtjes verspreiden gelijkma
tig hun warmte. Prijs onge
veer f 12.50.
Houtdraaibank
Houtdraaien is een DHZ-acti-
viteit waaraan lang niet ie
dereen zich waagt. Enerzijds
omdat de apparatuur prijzig is
en anderzijds vanwege de
vermeende zekerheid dat suc
ces niet in te schatten is. Met
andere woorden: 't is niet ie
ders werk.
Wolfcraft heeft een doordacht
draaibankje ontworpen waar
mee iedereen uit de voeten
kan. Het apparaat is geschikt
om in de lengte en in de
breedte te draaien met een
centerhoogte van 80 mm. De
werkstukken die behandeld
worden mogen een diameter
van 160 mm niet te boven
gaan. De afstand tussen de
centers kan op elke gewenste
lengte beschikken. Vlakke-
en meeloopschijven lopen op
kogellagers. Krachtbron kan
een boormachine met spindel
hals van 43 mm doorsnee zijn:
voor andere bronnen is een
adapter ontworpen. Informa
tie: Postbus 71 te Pijnacker
(L. Hooghart BV).
Spelenderwijs
knutselen op
„vaders-
Het glassla-seizoen zit er weer
voor het grootste gedeelte op.
Het is een seizoen geweest dat
in tegenstelling tot vorig jaar
teleurstellend is geweest. Tot
half maart kwam de gemid
delde prijs uit op 32 cent per
krop. Vorig seizoen lag de ge
middelde prijs op 56 cent bij
een groter aanbod. Het is een
duidelijke zaak dat vooral de
Franse sla-telers de Hollandse
sla sterk beconcurreerd heb
ben. Tot nieuwjaar bleef het
aanbod van sla 15% achter bij
dat van vorig seizoen. In de
periode van 1 januari tot half
maart werd er meer sla aan
gevoerd. Het verschil in aan
bod heeft weinig invloed op
de prijzen gehad. Voor de
jaarwisseling lag de gemiddel
de prijs rond 36 cent, daarna
daalde de prijs naar 32 cent
per krop.
Ten opzichte van het seizoen
'79/'80 zijn de resultaten wel
iets beter geweest. In de afge
lopen 2 jaar zijn de kosten in
de glasgroentensektor zo'n
18% gestegen. De prijs was het
afgelopen seizoen 28% hoger
als in het seizoen '79/'80. Per
m2 lag de opbrengst op 5,50
en in het seizoen '79/'80 was
dit 4,30. Vorig seizoen was
dit maar liefst 9,40. De sla
die in januari en februari
geoogst werd was verliesge
vend, want er moest op elke
krop 5 tot 10 cent worden toe
gelegd. In maart kon er weer
tegen de kostprijs gesneden
worden.
Door de sterke concurrentie
viel de export kleiner uit. Met
name West-Duitsland nam
11% minder af. De export
naar Engeland viel echter
15% groter uit. Oostenrijk,
Zweden, Finland en de ove
rige landen namen ook min
der af. De export naar Dene
marken en Noorwegen nam
iets toe. In het Franse Rousil-
lon is er 42,5 ton sla geoogst,
tegen ruim 30 ton vorig jaar.
Naast de grote sla-oogst is er
ook veel andijvie geoogst en
geëxporteerd naar West-
Duitsland. Daar wordt de an
dijvie veel rauw gegeten als
sla. Hierdoor is de andijvie te
vens een concurrent geweest
voor de sla. De export van
Franse sla en andijvie steeg
van 40% naar 70%. De grootste
hoeveelheden werden gele
verd in november, december
en januari. In februari en
maart werden de hoeveelhe
den kleiner.
De prijs die de Franse sla-te
ler kreeg voor de onder plas
Verf
Een verfsoort waarmee uit
eigen ervaring uitstekende
resultaten te boeken zijn, is
„Wiizonol". Het is een „lekker
strijkende" ouderwetse verf
van Nederlands fabrikaat in
verschillende variaties, afge
stemd op het project dat er
mee behandeld moet worden.
Wijzonol heeft eigenschappen
die de DHZ-huisschilder aan
spreken: niet plamuren (dus
naderhand ook niet schuren),
wel alle loszittende oude verf-
deeltjes verwijderen en goed
afnemen met bijvoorbeeld
ammoniak. Tweemaal moet
het object onder de kwast
door de eerste keer met
verdunde verf en dan zit
het voor jaren. Het product
van Van Wijhe Verf BV in
Zwolle is er in alle gangbare
kleuren (ook transparant) en
verkrijgbaar in de „betere"
verfzaken. De prijs is zonder
meer pittig.
tic geteelde sla komt uit op
ongeveer 45 cent. Dit is dan
sla met een gewicht van 32
kilo. De kostprijs voor de Hol
landse sla die veel lichter in
gewicht is, ligt in de winter
maanden op ongeveer 40 cent.
De teeltduur komt dan neer
op zo'n 12 weken. De Franse
sla-teelt neemt ongeveer de
zelfde tijd in beslag, dit komt
door het meerdere licht dat
men in de wintermaanden
heeft. Ook de Franse sla-te
lers hebben te maken met stij
gende kosten. Vorig jaar zijn
veel plastic opstanden ver
nield door de zware sneeuw
val, dit is zonder meer een be
langrijke kostenpost geweest.
Om dit risico niet opnieuw te
lopen zal men min of meer
gedwongen zijn om glazen
kassen te bouwen. Deze zijn
in Frankrijk ook niet goed
koop. Verder zit de Franse
sla-teler met het nadeel van
de grotere afstand die er
overbrugd moet worden om
kosten bij elkaar dragen ertoe
bij dat de Franse sla-teler be
slist niet rijk geworden is van
de teelt en het is de vraag of
er evenveel animo over is om
er volgend seizoen weer zo te
genaan te gaan. Het heeft er
alles van weg, dat het op een
„gevecht" uitdraait van wie
heeft de langste adem.
Komkommers
De start van het komkom
merseizoen in 1982 is minder
fortuinlijk geweest als de af
gelopen 2 seizoenen. Ook bij
dit gewas was er sprake van
een forse concurrentie en wel
van Griekse komkommers op
de Westduitse markt, Canari-
sche op de Engelse markt en
Spaanse komkommers op de
Franse markt. Al met al was
er dus minder ruimte voor de
Hollandse komkommers. Het
jaar 1981 is een goed kom
kom meijaar geweest, zij het
in mindere mate als in 1980.
Bij de stookteelt kwam men
aan een opbrengst van 47 gul
den per m2. De opbrengsten
van de hete-luchtteelt en de
koude teelt bleven achter bij
die van 1980. De opbrengsten
kwamen uit op 18 en 11 gul
den per m2. In 1980 bracht de
stookteelt 44,50 per m2 op.
In de afgelopen jaren zijn de
energiekosten met sprongen
gestegen. Het aardgas werd
van 1980 naar 1981 zo'n 26%
duurder in h«>t daaropvolgen-
Het bladplukken bij de komkommers.
de jaar, van 1981 naar 1982 Voor de Hollandse komkom-
werd dit zelfs 40%. Ondanks mer is dit 2,5 cent. Daar staat
deze kostenstijging is de tegenover dat de stookkosten
stookteelt toch nog rendabel neerkomen op zo'n 20 cent
geweest.
per stuk.
Zo'n 70% van de produktie Dit Seizoen
wordt geëxporteerd en hier- Tot half maart
was de aan-
van gaat de laatste jaren 82% voer nagen0eg even groot als
naar West-Duitsland. Deze jn voorgaande seizoenen. De
export vindt hoofdzakelijk gemiddelde prijs kwam uit op
plaats in de periode van g dubbeltjes per stuk, dit is
maart t/m september In de een dubbeltje minder als vo-
wintermaanden is de concur- rjg seizoen. Dit slechtere re-
rentie van Griekse komkom- g^^at werd veroorzaakt door
mers sterk toegenomen. Tot een geringere vraag van het
uan lsJ^r. ,l1 se,zoen buitenland. Tot 6 maart werd
33.000 ton aan Griekse kom- er ruim 6 000 ton minder
kommers afgezet op de West- geëxporteerd. Er ging 14%
markt (vorig seizoen ^inder naar West-Duitsland,
26.000 ton). De export van voorai door de toegenomen
Griekse komkommers begint concurrentie van Grieken-
in oktober en loopt door tot in land ook naar Engeland
aPr"- werd er minder geëxporteerd,
n.l. 20%, hier waren de Cana-
Kosten rische Eilanden een belangrij
ke concurrent. De aanplant
Het produceren op Kreta gaat van de stookteelt (poten in
ook niet vanzelf. Ook hier december en januari) komt
heeft men te maken met stij- neer op 445 ha (vorig seizoen
gende kosten. De lonen zitten 424 ha). Hieruit valt af te lei-
in de lift, de kosten van het den, dat de hoge energieprij-
jaarlijks vervangen van het zen nog geen invloed hebben
plastic stijgen eveneens. Ook gehad op de aanplant van
heeft men nogal wat proble- vroege teelten. Er moet nog
men om aan water te komen, ruim 90% geoogst worden
want dat is er schaars. Dan voordat de resultaten van het
zijn er nog de vervoerskosten seizoen '81/'82 op een rijtje
die op het produkt drukken, gezet kunnen worden. De
Om een komkommer van aanloop is in ieder geval te-
Kreta naar Zuid-Duitsland te gengevallen, hopelijk trekt dit
exporteren moet er gerekend gedurende de rest van het sei-
worden op 35 cent per stuk. zoen nog wat bij.
Hoewel sinds onheugelijke tijdei ook in het kleinste
doorgaans enige kruiden gekweelt werden, hield dat mees
met een stuk of wat: selderie, pterselie en soms de „J
plant" of Lavas. Intussen heeft men allerlei andere ki
„ontdekt" en het aanbod van zalen daarvan is zo langz
hand nogal uitgebreid. Ook in ons keukens zijn de kruide
jes vol geëtiketteerde potjes popuair geworden.
De meeste kruiden laten zich gemakkelijk uit zi
en dat geldt ook voor de mensen «p zóveelhoog met een b
tuintje! De planten worden nameljk doorgaans niet zo erg Ck
en kunnen meestal goed gekweek worden in bakken of p'
Van die kruiden noemen we eenzevental op, die doorga
trek zijn: selderie, peterselie, biesook, tijm, bonenkruid, i
en lavas. De meesten zullen al gbaat zijn met wat pete
selderie en bieslook.
Als men peterselie zaait, dan is h<t zaak niet niet ongedu
worden. Het zaad ligt namelijk wikenlang in de aarde, a
eerste groene puntjes zichtbaar w.rden. Wat vochtig hou<
en „vochtig" betekent niet: „nat" en na een paar weken
de peterselie tevoorschijn! Dat luk ook best in een niet te
bloempot. Heeft men een balkontiintje, let dan op, dat de
of bakken met kruiden niet al teveel blootgesteld word<
verzengende zonnestralen of aan larde wind.
Selderie kan men ook zaaien, mar vaak is het ook moge
een kweker jonge plantjes te koien. Dat geldt helemaa
bieslook; we zien nogal eens polldjes aangeboden, zelfs i
bedieningswinkels! Bieslook doet iet overigens beter als t
Bij bieslook gebruiken we de fijigesneden ronde sprietj
smaak is ietwat ui-achtig, maar za<hter dan bijvoorbeeld bers
van de alom bekende sjalot. Men lan ook een knoflookbol erk
ten, of desnoods een paar knofloo:teentjes dicht bij elkaai elij]
knoflook kunnen we ook de blaaqes gebruiken, die hebtx [Qr(;
wat minder „opdringerige" smaak dan de bol.
De Maggiplant (Lavas) wordt eignlijk rijkelijk groot viai}P
teelt in een pot of bak, maar lukten wil het wel. En w Cnt
kan nog wel verder gaan met zijnexperimenten op het b Brs<
er zijn nog veel meer kruidenzadm te koop: dragon, anijg
nenkruid, dille, kamille, marjoleir, venkel.... Zelf zaaien )ssj]
tuurlijk leuk, maar als we jonge pantjes kunnen kopen, i e
gauwer op dreef met onze kruidentuin! Bij de teelt in bak
potten moeten we goed opletten, dit er gaten in de bodem r -
zodat overtollig water kan wegvl<eien! We zetten de pol >no
bakken zodanig op een paar bakstinen of iets dergelijks, Bsc)
gaten in de bodem vrij blijven vande ondergrond; op die i
kan er ook nog een beetje lucht bijde wortels komen. En
grond betreft gebruiken we normile goede potgrond, die
genwoordig in zakken te krijgen. Een handjevol compost e
is prima.
Als men ingezaaide potten of baklen op een balkon heeft
men er vooral op letten, dat de eeBte de beste regenbui n
bovenste laagje grond (èn de zaatjes!) wegplenst. Er mo
glasplaatje op, tot de zaadjes goed *n wel ontkiemd zijn.
Super
„duimstok"
Voor de hobbyist een heer
nieuw stuk gereedschap:
markeermeter, geïmporte
uit Zweden door A. Leffe
Zwolle, tel.05200-17389.
Talmeter is een 2m resp.
lang zelfoprollend stalen
dat op elke gewenste mee
stand stevig kan wordi
vergrendeld. Een uitklapb
100 mm lange meetlip ma
met hetzelfde gemak en
zelfde nauwkeurigheid
nemen van zowel binnen-
buitenmaten mogelijk. De
combineerde meet- en afk
punten bestaan uit dun
hard staal, waardoor zowë
hout als staal kan woren
krast. Over de hele lengte
de schaalverdeling (ook in
;hes) bedraagt de speling
Tim. Druk op de knop en
int rolt weer naar binnen grkfc
L la
Ook In onze keukens zijn de ^etiketteerde kruid
jes populair geworden.
Meel u even al
Iet schoonzuigen van bt Itdet
ling, vloer en kofferbak
le auto geeft problemen.
»noer van de gewone sto
jer is praktisch overal te d
zeker als u op de ...ste e
voont) en speciale auto waP'
'.uigers hebben meestal on luite
doende zuigkracht. Blac aats
Decker heeft nu een auto aars
uiiger op de markt gebr ,r(j^
net een sterke motor,
:elfs het meest hardnek nioI
»tof en vuil verwijdert.
,Carvac" werkt op elke
/ban twaalf volt, ook in
>f caravan. In de auto ka fejnj
aansteker. Zelfs hondeh
sunnen aan de Carvac j
veerstand bieden.
Dpbergen van het appara hris
jeen probleem. In de h eme
;reep is een ruimte u ^ge
paard, zodat de stofzi -
lan de muur kan worden
langen. Het snoer kan b
landgreep worden opge
teld, en de stekker past
erin de handgreep. Het lt erk
'an het vuilreservoir is
len. Wordt het
'erloop van tijd te vuil,
:an het zelfs met water
ien gereinigd.
