ABN Spaardeposito 5 iaar vast. ÏO'A
d
amp in Harrisburg zware klap
oor Amerikaanse kernindustrie
Nu ook met maandrente!
Italië weer in trek bij toeristen
ABN Bank
yerpletter Palestijnse bases'
Reagan wil gesprek
met Sovjet-leider
ITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 6 APRIL 1982 PAGINA 11
-ES
CE]
sident van
livia afgetreden
AZ Het Boliviaanse ka-
van president Torrelio is
•ren afgetreden. In de hoofd-
La Paz werd gisteravond be-
gemaakt, dat nu een nieu-
•gering, welke zal moeten
an uit leden van partijen
;n nationale consensus voor-
i, een oplossing moet vinden
de economische en sociale
lemen van het land.
Jgtereden ministers zijn van
ng dat de huidige crisis
its door een verreikende
leming van alle belange-
n kan worden opgelost.
St.-Helens weer actief
VANCOUVER Na een rustpe
riode van twee weken is de vul
kaan St.-Helens in de noordwes
telijk gelegen Amerikaanse staat
Washington in de nacht van zon
dag op maandag opnieuw actief
geworden. Zondagavond werd
een lichte uitbarsting geregi
streerd, gevolgd door twee korte
„stoten" in de vroege maandag
ochtend. Er is geen melding ge
maakt van slachtoffers, schade
aan bezittingen of overstromin
gen. Evenmin waren er evacuatie-
maatregelen getroffen. De geolo
gen beschouwen de recente uit
barstingen als een voortzetting
van een eruptieve fase die op 19
en 20 maart is begonnen met het
uitstoten van stoom en as.
Saoedi-Arabië krijgt
islamitische democratie
RIAD Over drie maanden zal in Saoedi-
Arabië een „democratie op islamitische basis"
worden ingesteld. De nieuwe grondwet van
het koninkrijk is in opdracht van koning Kha-
led door adviseurs ontworpen. De nieuwe
grondwet is gebaseerd op de strenge principes
van de koran. De leden van de raadgevende
vergadering worden door de koning gekozen
en zullen de heerser bij zijn wetgevende arbeid
adviseren. Volgens kroonprins Fahd moeten
de leden goed-opgeleide mensen zijn. Totnutoe
raadpleegt de koning bij regeringsbesluiten
een raad van oelema's (islamitische rechtsge
leerden), die hij zelf heeft benoemd. Koning
Khaled besloot echter een „democratie op isla
mitische basis" in te voeren, nadat in novem
ber 1979 honderden religieuze fanatici de grote
moskee in Mekka hadden bestormd.
Nieuw proces tegen Ecevit
ANKARA In Turkije komt er op 29
april een nieuw proces tegen ex-pre
mier Ecevit. Tegelijkertijd is het on
derzoek tegen de rechtse ex-premier
Demirel stopgezet. Dit is vanochtend
vernomeh uit goedingelichte bronnen
in Ankara en Istanboel. De vroegere
leider van de sociaal-d emocratische
partij Ecevit kan een gevangenisstraf
krijgen van zeven maanden, wegens
een interview in februari met NCRV'S
Hier en Nu en een in maart met het
het Westduitse blad Der Spiegel. In
beide interviews bekritiseerde Ecevit
het militaire regime in Turkije. Ecevit
heeft onlangs de actualiteitenrubriek
Hier en Nu in een brief al laten weten
ervan uit te gaan de gevangenis in te
moeten, maar zal toch interviews blij
ven geven.
Spectaculaire vlucht
van vier Oostduitsers
MUNCHEN Vier Oostduitsers zijn
het afgelopen weekeinde op dramati
sche wijze naar het Westen gevlucht.
Volgens het Westduitse ministerie van
binnenlandse zaken vluchtten een 38-
jarige en een 21-jarige man zondag op
klaarlichte dag naar Hessen over een
stuk land, dat met mijnen bezaaid is.
Een derde vluchteling, een 18-jarige
jongeman knipte het prikkeldraad door
op een punt waar geen booby-traps
langs de grens liggen en zwom vervol
gens over een zestig meter brede rivier.
Over de vierde vluchteling, een 17-jari:
ge jongen die ook naar Hessen ont
kwam, willen de autoriteiten niets los
laten. Volgens een woordvoerder zijn
alle vluchtelingen in een kamp opgeno
men en zullen zij politiek asiel krijgen.
|/e jaar na het ongeluk in de kerncentrale in Harrisburg
lakt de Amerikaanse kernindustrie de rekening op.
ree Miles Island is nu de grootste grafzerk van heel
nerika.
IASHINGTON Begin
week heeft de commissie
reactors besteld. In de afgelo
pen vijf jaar zijn er slechts
binnenlandse zaken van twee orders geplaatst, beide in
Amerikaanse Huis van 1977. Sinds het ongeluk zijn er
vaardigen een bezoek ge- helemaal geen reactors meer
it aan Harrisburg besteld. Eind 1981 had de
innsylvania) om op Three commissie belast met het toe-
Island de grootste graf- zicht op de kerncentrales drie
vergunningen verstrekt voor
nieuwe reactors. Een hiervan
werd ingetrokken toen duide
lijk werd dat de opvattingen
van de ontwerper ten aanzien
van de aardbevingsbestendig
heid van de centrale, die be
doeld was voor het kwetsbare
Diablo Canyon (Californië),
totaal verschilden van die van
de commissie. Van de overige
twee vergunningen was er
een voorlopig. Alleen de cen
trale William McGuire in
North-Carolina ging op volle
toeren draaien.
Daarentegen werden in de
zelfde periode zes projecten
geheel afgelast en 44 op de
lange baan geschoven. Van de
78 commerciële reactoren in
de Verenigde Staten die in
bedrijf zijn, zijn er vier om
veiligheidsredenen geheel ge
sloten en is van een andere
centrale de vergunning opge
schort. Het laatste doelwit van
de verhitte discussie over
heel Amerika te in
(Beteren. Uiteraard werd het
lel Van hun reis officieel
fet in deze termen omschre-
n. In naam ging het gezel
nap kijken hoever de
noonmaakwerkzaamheden
I de kerncentrale gevorderd
'JL ®ren ^r'e ^aar na ^et ke"
ichte ongeluk. Maar ze had-
in net zo goed een paar graf-
•ansen kunnen leggen en
ngtolar huis kunnen gaan.
ft g^t de dag wordt duidelijker
js eél de alarmbellen die op 28
tchePart de contr°leka-
er begonnen te rinkelen,
aDwfet alleen luidden voor Ge-
iral Public Utilities, de eige-
lar van de centrale. Het on-
»rpe Huk waarbij miljoenen liters
lit heelwater ontsnapten, bete
ten ande een zware klap voor de
/erartnerikaanse kernindustrie.
>rd oeofficiële cijfers spreken
K>r zich. Van 1970 tot 1975
et d«rden er in heel Amerika
nieuwe, commerciële
De kerncentrale in Harris-
burg
kernenergie was de staat
Washington die ondanks de
enorme kosten heeft besloten
de bouw van drie centrales
waarmee reeds was begonnen
voor onbeperkte tijd stil te
leggen.
Wie betaalt
Ook de discussie over de
vraag wie gaat betalen voor
de schoonmaakoperatie in
Harrisburg blijft onvermin
derd voortwoeden. De totale
kosten worden nu geschat op
een miljard dollar (2.6 miljard
gulden). De eigenaar van de
centrale kreeg van de verze
kering 300 miljoen dollar uit
betaald, maar dat bedrag is nu
bijna helemaal opgesoupeerd.
Als gevolg daarvan wordt
door de eigenaar nu druk be
pleit bij het Congres dat het
hier gaat om een nationaal
probleem waarvan de kosten
moeten worden gedragen
door de federale regering.
Maar in deze eeuw van bezui
nigingen zijn er maar weinig
mensen die het hiermee eens
zijn. En evenmin hebben de
collega-fabrikanten in de
energie-industrie een groot
enthousiasme aan de dag ge
legd voor een voorstel om ge
zamenlijk de lasten te dragen.
De miljoenen liters radio-ac
tief water die zijn ontsnapt,
zijn nu goeddeels wegge
pompt, maar met het opdro
gen van de financiële midde
len komt het werk geleidelijk
aan stil te liggen. En het weg
pompen van het koelwater is
nog maar het begin. Vervol
gens moet het gebouw zelf
ontsmet worden en daarna
wacht de onbeschrijflijk zwa
re klus om tot de kern van de
reactor door te dringen. Nie
mand weet precies wat daar
aangetroffen zal worden. On
derzoek onmiddellijk na de
ramp toonde aan^dat de kost
bare verhittingsstaven geheel
waren gesmolten of zwaar be
schadigd waren. De raming
van een miljard dollar gaat
ervan uit dat de schade niet
erger is dan nu wordt aange
nomen.
Dit alles is in reactor nummer
2; een nog beklemmender
verhaal voor de industrie
komt uit nummer 1. Dat ge
deelte van de centrale was ge
sloten toen het ongeluk met
nummer 2 gebeurde en de ei
genaren hadden herhaalde
keren om toestemming ge
vraagd dit gedeelte weer te
mogen opstarten. De controle
commissie gaf uiteindelijk
toestemming, maar werd later
in een gerechtelijke procedure
overstemd. De inkt van de ge
rechtelijke uitspraak was nog
niet droog of er werd ontdekt
dat de stoomgenerator in
nummer 1 ernstig aangetast
was en er minstens een jaar
nodig is om hem te repareren.
Inmiddels is bekend gewor
den dat deze aantasting op
gaat voor alle drukwaterreac-
toren (DWR) en te wijten is
aan een niet voorziene chemi
sche reactie tussen de radio
actieve kern waar het water
gekoeld wordt en de pijpen
waardoor het water wordt
vervoerd. Van de 72 reacto
ren die momenteel in de Ver
enigde Staten in gebruik zijn,
zijn er 49 van het type DWR,
hetgeen betekent dat daarmee
hetzelfde kap gebeuren.
Maar dat is nog lang het einde
niet van het verhaal. John
Stephens, een student van de
Cornell Universiteit heeft on
langs een nieuwe verplette
rende ontdekking gedaan ten
aanzien van deze chemische
aanvreting. Hij ontdekte dat
een van de elementen die
worden toegevoegd om het
staal te verharden, verandert
in het zeer radio-actieve Nio-
bium-94 dat krachtige gam
ma-stralen uitzendt en een le
vensduur van 20.300 jaar
heeft.
Dit betekent dat wanneer een
kerncentrale ontmanteld
moet worden aan het eind
van een nuttig leven (en op
sommige plaatsen gebeurt dat
nu reeds) er een veel groter
gevaar is ten aanzien van ra-
dio-actief afval dan tot dusver
werd verondersteld. De kos
tenberekeningen voor ont
manteling, gebaseerd op een
afvalprobleem van dertig jaar,
zijn al beangstigend genoeg.
Volgens berekeningen uit 1978
komt dit voor een gemiddelde
centrale neer op ongeveer 100
miljoen dollar; het afvalpro
bleem slokt daarvan bijna
tweederde op. Wat zullen de
kosten wel niet zijn als het af
val 700 keer langer veilig
bewaard moet worden?
HAROLD JACKSON THE
GUARDIAN
AMIR BIJ BEGRAFENIS DIPLOMAAT:
Carl
plomi
jever
vani, AV1V Oe lsraëli-
minister van buiten
zaken, Shamir,
gisteren bij de be-
van de zaterdag
darijs vermoorde Israë-
wafce diplomaat gezegd,
-n dc zijn land genadeloos
bearf0eS^aan naar Pa^es"
tiek fe guerrillastrijders,
oor #nir gaat ervan uit dat
landPLO verantwoordelijk
loedipor de aanslag, hoewel
Palestijnse bevrijdings-
'har<rnisatie e^e bemoeie-
,met de moordaanslag
funcfarijs heeft ontkend,
erige
velfen emotionele toespraak
M^et graf van de omgeko-
fensil
f
dha;
men diplomaat zei Shamir, dat
„wij onze kracht zullen ge
bruiken om deze terroristische
organisatie, hun leiders, hun
hoofdkwartieren en hun bases,
waar ter wereld, te verplette
ren. De diplomaat werd giste
ren begraven in de voorstad
Holon bij Tel Aviv.
Enkele Israëlische dagbladen
hebben gisteren de regering
gevraagd terughoudendheid
bij de moord te betrachten en
geen represaillemaatregelen te
nemen voordat zeker is dat de
PLO verantwoordelijk is voor
de aanslag. „Het is niet bewe
zen dat de terroriste, die de di
plomaat doodschoot, een agent
van de PLO was", aldus de
avondkrant Ma'ariv. Volgens
dit blad zaten anti-semitische
groeperingen in Frankrijk
achter de aanslag. Het vak
bondsblad Davar adviseerde
de regering-Begin zich niet
door emoties te laten leiden en
het onderzoek naar de daders
af te wachten. „Het is niet in
Israël's belang nu een massale
aanval op PLO-bases in Zuid-
Libanon uit te voeren", zo
schreef Davar.
In Parijs bespraken de Franse
premier, Mauroy, en de am
bassadeur bvan Israël, Meir
Rosenne, het onderzoek naar
de aanslag. Premier Mauroy
wees de Israëlsiche eis, dat het
kantoor van de PLO moet
worden gesloten, van de hand.
Mauroy zei de Israëlische ver
ontwaardiging te delen, maar
er is geen bewijs dat de PLO
de aanslag heeft beraamd.
De Franse dag bladen wijdden
gisteren hoofdartikelen aan
het toenemende aantal terro
ristische acties in Frankrijk.
Het rechtse blad Le Figaro
schreef dat het regeringsbe
leid, dat verbale steun geeft
aan de guerrillastrijd in La
tijns Amerika tegenstrijdig is.
Le Figaro meent dat steun aan
terroristen elders de terroris
ten in Frankrijk aanmoedigt.
Het regeringsgezinde Le Matin
schreef echter, dat de Franse
regering weinig aan de recente
aanslagen kan doen, omdat de
meeste ervan „geïmporteerd"
zijn. „Hun afdelingen en me
dewerkers in het buitenland
maken het onmogelijk deze
terroristen te arresteren. Zij
verlaten het land zodra zij hun
opdracht hebben uitgevoerd",
aldus Le Matin.
lal
triekwart
merikanen
tor bevriezing
trn wapens
HN YORK Drie op de
Amerikanen is voor
riezing van kernwapens
tjzowel de Verenigde Sta-
I als de Sovjet-Unie. Dit
|ek na een onderzoek van
oniroepmaatschappij
|C en het persbureau AP,
eind maart werd gehou-
i. Vijftig procent is tegen
zijdige ontwapening
de VS, veertien pro-
is hier voor en zesen-
itig procent vindt dat
land helemaal niet
it ontwapenen.
inde-
Laatste paasmaaltijd in Sinai
Leden van de „Stop de Terugtrekking uit de Sinai"-beweging
plaatsen geheel volgens joodse traditie potten, pannen en bestek
in een ton met kokend water ter voorbereiding van de paasmaal-
tijd. De kolonisten kregen begin deze week te horen, dat de hun
regering had besloten het in de Sinai gelegen nederzetting Yamit
pas na pasen te zullen ontruimen. Voor 26 april moet Israël de
Sinai aan Egypte hebben teruggeven.
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Doziers bevrijding
uit handen van de terroristen
heeft Italië in het buitenland
een beter image gegeven en
volgens de toeristenindustrie is
dat nu al te merken bij het
aantal boekingen voor deze zo
mer. Vorig jaar bleven de bui
tenlanders weg uit Italië. On
gebreidelde prijsverhogingen,
wilde stakignen in de dienst
verlenende sector en vooral
het feit dat de Italiaanse staat
de buitenlanders geen onge
stoorde vakantie kon garande
ren waren daar debet aan. In
1981 beleefde het Italiaanse
terrorisme een topjaar, met
drie ontvoeringen tegelijker
tijd en de aanslag op de paus
op 13 mei, die alleen al goed
was voor het annuleren van
talloze boekingen. Nu, een jaar
later, is er van de terroristi
sche bendes weinig meer over:
spectaculaire (Doziers bevrij
ding) en minder spectaculaire
acties (bijvoorbeeld de arresta
tie van 35 Rode Brigadisten
het afgelopen weekend nog)
hebben er toe geleid dat het
terroristisch gevaar goeddeels
is gekeerd. „De buitenlandse
toerist heeft weer vertrouwen
in ons," zegt de minister van
Toerisme, Signorello, „en Do-
zier heeft daar een belangrijke
rol in gespeeld".
Minstens zo belangrijk als Do-
zier is het succes dat de Ita
liaanse regering heeft in de
strijd tegen de inflatie. Verge
leken met 1980 gaven de ho-
telprijzen in 1981 een verho
ging van 25 tot 30 procent te
zien, en dat waren prijsverho
gingen die vele buitenlanders
ertoe noopten een andere va
kantiebestemming op te zoe
ken. Dit jaar geven de prijzen'
slechts een verhoging van
rond de 15 procent te zien, nog
net onder het „inflatie-dak"
van 16 procent dat de regering
voor alle prijsverhogingen in
het land heeft vastgesteld.
Bijkomend voordeel dit jaar
vormen de toeristenreducties
op benzine en op de tolgelden
voor autowegen. Wat de
dienstverlening aan de. toeris
ten betreft, hebben de Ita
liaanse vakbonden beloofd dit
keer geen stakingen te houden
in de sectoren van de maat
schappij waar buitenlandse
toeristen mee te maken zullen
krijgen, althans niet geduren
de de „heetste" vakantieperio
des. Dit kan betekenen dat de
treinen normaal zullen rijden,
de vluchtcontroleurs op hun
post zullen blijven, en het ho
telpersoneel de bedden in het
hotel normaal zullen blijven
opmaken.
President Reagan heeft gisteren tijdens een persconferentie la
ten weten met de Sovjetleider Brezjnev over wapenbehersing te
willen praten.
WASHINGTON President Reagan heeft de Sovjet-Unie giste
ren opnieuw veroordeeld voor zijn activiteiten in Afghanistan,
maar tevens gezegd te hopen op een ontmoeting met president
Brezjnev deze zomer voor besprekingen over wapenbeheresing.
Tijdens de eerste informele bijeenkomst op het Witte Huis her
haalde Reagan tegenover de aanwezige verslaggevers nog eens
dat de Sovjet-Unie een nucleair overwicht heeft op de VS. Rea
gan liet daarop weten dat hij in juni een conferentie van de VN
over ontwapening zou toespreken in New York en hij sugge
reerde dat Brezjnev hetzelfde zou doen. Daarna, zo voegde Rea
gan eraan toe, zouden de leiders van de grootmachten bij elkaar
kunnen komen en een gesprek hebben.
Belgische
arbeiders
geven strijd
op tegen
bezuinigingen
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
BRUSSEL De 12.000 werk
nemers van de staalfabrieken
van Cockerill-Sambre rond
Luik zijn gisteren na een sta
king van vijf weken weer aan
het werk gegaan, nadat een
voorlopig compromis over het
behoud van hun werkgelegen
heid was aanvaard. Daarmee
is een lange serie van sociale
acties, in tal -van regio's en be
drijfstakken tegen de rege-
ring-Martens voorlopig afge
sloten. De Belgen lijken zich te
hebben neergelegd bij het har
de bezuinigingsbeleid nu het
katholiek-liberale kabinet niet
blijkt te bezwijken onder de
druk van de sociale onrust.
Martens-V dankt zijn voortbe
staan vooral aan de katholieke
vakcentrale in Vlaanderen
(ACV) die de- voorbije maan
den steeds geweigerd heeft om
met de socialistische centrale
(ABVV) een gemeenschappe
lijk actie-front tegen het rege
ringsbeleid te vormen. Het
ACV protesteert wel tegen de
ingevoerde kortingen op lonen
maar wijst stakingen af. Door
die gematigde houding kon de
regerings-coalitie in stand blij
ven. Sinds jaar en dag bestaat
ongeveer de helft van de Ka
merleden en de ministers van
de CVP ('s lands grootste poli
tieke partij) uit leden van het
ACV.
Het bezuinigingsbeleid van het
kabinet-Martens dreigt wel de
vakbondswereld in afzonder
lijke Vlaamse en Waalse orga
nisaties uiteen te drijven. De
Franstalige afdelingen van het
ACV zijn eerder geneigd tot
harde acties en tot een ge
meenschappelijk front met de
socialistische oppositie. De
Franstalige ABVV-afdelingen
hebben afgelopen weekeinde
tijdens een eigen Waals bonds-
congres hun katholieke colle
ga's opgeroepen tot een hechte
Waalse frontvorming tegen de
regering.
ADVERTENTIE
rijda
0.69
3md
ABN Spaardeposito met maandelijkse rentevergoeding stortingen giraal of per kas vanaf f 15.000,-
vaste rente: nominaal 9,80%, effectief rendement lO'/Wo looptijd 5 jaar
tussentijdse opname is niet mogelijk, maar bij overlijden is de inleg beschikbaar
ADVERTENTIE
Londen wil
beperkt
zelfbestuur
voor Noord-
Ierland
LONDEN De Britse re
gering heeft gisteren haar
plan voor een 78 leden
tellende gekozen assem
blee voor het door twisten
verscheurde Noord-Ier-
land bekend gemaakt.
Het is een nieuwe poging de
protestanten en katholieken
er toe te brengen de macht te
delen. In Noord-Ierland be
staat evenwel grote tegen
stand tegen het al eerder uit
gelekte plan. De minister
voor Noordierse zaken,
Prior, die het plan gisteren
aankondigde in het Lager
huis, zei dat de bevolking
van Noord-Ierland dringend
beghoefte heeft om eigen
aangelegenheden zelf in de
hand te nemen.
Sinds 1972 wordt Ulster be
stuurd door de Engelse rege
ring, nadat zij het door pro
testanten overheerste parle
ment had opgeheven. In 1974
had Londen geprobeerd een
zekere mate van zelfbestuur
terug te geven, maar dit mis
lukte omdat de protestanten
een staking van 15 dagen
hadden uitgeroepen.
