'Brezjnev is supermens'
Kwartiermakers op
"weg naar de Sinaï
'Staatsbezoek 'n voortreffelijk succes'
Bouwbond FNV:
zelf bouwen broodroof
Herstel uit recessie
nauwelijks mogelijk
^BUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 5 MAART 1982 PAGINA 1
3ritse „Schutters" komen terug
(Van onze correspondent Roger Simons
JONDENGroot-Brittannië gaat een nieuwe Landwacht
iprichten, die in geval van oorlog ongeveer duizend vitale
nstallaties zal beschermen tegen aanvallen door Sovjet-sa-
IMoteurs. Het wordt een moderne Dad's Army wat letter-
®/A' vertaald ..Vaders Leger" betekent. Bij buitenlandse tv-
dijkers is deze Landwacht bekend door de populaire BBC-
ierie „Daar komen de Schutters".
Oeze nieuwe „Schutters" krijgen geen eigen wapens, leden
tan „Dad's Army" bewaarden hun geweer thuis onder hun
ijed. De manschappen moeten kunnen worden ingezet bij
t ie bescherming van gaspijpleidingen. telefooncentrales,
I dectrische centrales en andere belangrijke installaties te-
1 jen aanvallen, zoals minister van defensie John Nott aan-
1 *af. door Sovjet-parachutisten. Volgens Nott beschikt Mos-
kou over goed getrainde speciale troepen, die overal inge-
tet kunnen worden om de vijand hulpeloos te maken en
?en invasie te vergemakkelijken. Opvallend is dat Noord-
ïerland in tegenstelling tot andere delen van het Verenigd
Koninkrijk geen nieuwe Landwacht krijgt.
IRA-lid ontsnapt
op vliegveld
PARIJS Een lid van het
Ierse Republikeinse Leger
(IRA), die onder Canadese
politiebewaking van Canada
naar Dublin moest worden
gebracht, is gisteren op het
vliegveld Orly bij Parijs ont
snapt. De man nam de be
nen toen hij en zijn begelei
ders op het vliegveld zouden
overstappen in een ander
vliegtu ig. De verdachte. Ed
ward Howell, zou betrokken
zijn geweest bij de in 1979
gepleegde aanslag op lord
Mountbatten. Hij was door
Canada uitgewezen op be
schuldiging van het kopen
van wapens voor de IRA.
Thorpe legt functie
bij Amnesty neer
LONDEN De vroegere lei
der van de Britse Liberale Par
tij. Jeremy Thorpe, heeft giste
ren bekend gemaakt dat hij
geen hoofd van de Engelse af
deling van Amnesty Interna
tional zal worden. De benoe
ming van Thorpe leidde de af
gelopen weken tot scherpe pro
testen binnen Amnesty. Aan
Thorpe's carrière kwam in
1979 een eind na een gerucht
makend proces dat tegen hem
werd gevoerd. Een manlijk fo
tomodel beschuldigde Thorpe
ervan hem te hebben willen la
ten vermoorden, omdat zij een
homofiele relatie met elkaar
zouden hebben gehad.
Belgisch parlement
verwerpt abortus
BRUSSEL Het Belgische parle
ment heeft gisteren met 95 tegen 92
stemmen een door twee socialisti
sche afgevaardigden ingediend
voorstel verworpen, dat elke juridi
sche vervolging van vrijwillige
abortus voor de duur van twee jaar
wilde opschorten. De bedoeling van
het voorstel was om allereerst de
abortuszaken, die momenteel bij de
rechtbank in Brussel lopen, uit te
stellen opdat er een beter klimaat
zou kunnen ontstaan voor een her
ziening van de wet die vrijwillige
abortus verbiedt. België is met Ier
land het enige land in de Europese
Gemeenschap waar vrijwillige
abortus op enkele zeer beperkte
uitzonderingen na verboden is.
Satirisch artikel in Russisch blad:
MOSKOU Een artikel in
Jiet Leningradse literaire tijd
schrift Aurora, dat bij verschij
nen in december over het
hoofd werd gezien, wordt nu
^beschouwd als een satire op de
g75-jarrige president Brezjnev.
J,Hij is een supermens. Hij
Reeft en denkt er niet over om
^lood te gaan, tot verbazing
van iedereen", zo staat in het
verhaal van Viktor Goljavkin
hMonder de titel „een jubileum-
toespraak". Het is opgenomen
Ollin een nummer van Aurora
dat geheel was gewijd aan de
75ste verjaardag van Brezjnev
op 19 december van het vorige
jaar.
Het lijkt op een ironisch arti
kel over een bejaarde schrijver
die langer leeft dan men had
verwacht: „De meesten menen
al dat hij dood is, zo groot is
hun verbazing voor zijn talent.
Maar daar zit hij voor mij, met
rode wangen en dik en het is
moeilijk eraan te denken dat
hij zal sterven. Hij zelf denkt
misschien ook niet dat hij dood
gaat, maar gebeuren doet het
zeker". Het was onmogelijk
Goljavkin of redacteuren van
Aurora te bereiken. Volgens
westerse kringen waren er in
de kiosken geen december
nummers van het tijdschrift
meer te koop.
„Eergisteren hoorde ik dat hij
was gestorven", aldus het arti
kel, „ik wil het niet verhullen,
ik voelde vreugde en trots
voor onze vriend en collega.
Maar de vreugde was voorba
rig. Ik hoop dat ik niet lang
hoef te wachten. Hij zal ons
niet teleurstellen. We vertrou
wen hem allemaal. We
dat hij zijn werk beëindigt en
ons zo gauw mogelijk gelukkig
maakt".
Een westerse Kremlindeskun-
dige zei dat hij het artikel ter
zijde had gelegd toen hij het
voor de eerste keer las, maar
het later met andere ogen ging
bekijken. „Als het niet voor
Brezjnev is bestemd, dan is het
toch ongelooflijk stoutmoedig.
Maar te oordelen naar hoe het
verhaal is gesteld is het onmo
gelijk te geloven dat het louter
toeval is", zo meent hij.
De speculatie sover de dubbel
zinnigheid van de inhoud van
het artikel nemen toe op een
moment dat Brezjnev in verle
genheid wordt gebracht door
de omstandigheden dat twee
vrienden van zijn dochter Ga-
lina beschuldigd zijn van
smokkel. Daarmee zouden
miljoenen guldens zijn ge
moeid. Ook gaat het gerucht
dat Brezjnevs zoon Joeri zijn
functie van eerste onderminis
ter van buitenlandse handel
spoedig verruilt voor een min
der belangrijke post.
Bentley
van
350.000
gulden
Op de Zwiters M
auto-salon i fl
Genève is dez;l|
nieuwe Bentleijl
een van d IB
pronkstukken.
Het gaat orU
een BentieU
Mulsanne Tui Bi
bo. met ee I|
maximum sne 1|
heid van 240 k I]
lometer per uuH
en een mini.II
mum prijs va
350.000 gulden Jin
Palestijnse studenten demonstreren
tegen bezoek Mitterrand
JERUZALEM Premier Be
gin deed in zijn antwoord op
de rede van Mitterrand ook
een scherpe uitval naar de
Franse minister van buiten
landse zaken, Cheysson, die de
zitting in de Knesseth bij
woonde. Diens recente sugges
tie, die de steun van Mitter
rand had, dat Israël besprekin
gen zou moeten beginnen met
de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie PLO werd zondermeer
verworpen.
Palestijnse studenten op de be
zette westelijke Jordaanoever
hebben gisteren geprotesteerd
tegen het bezoek van Mitter
rand. Zij eisten Franse erken
ning van de PLO als enige
vertegenwoordiger van het
Palestijnse volk. Minister
Cheysson had gisteren een
ontmoeting met vier Palestijn
se burgemeester van de weste
lijke Jordaanoever in Jeruza
lem. In verband hiermee had
den de Israëlische autoriteiten
tijdelijk de beperkingen van
bewegingsvrijheid voor de bu
rgemecsters opgeheven. Al
langer d an anderhalfjaar mo
gen zij hun steden niet meer
verlaten.
De vertegenwoordiger van de
PLO in Parijs, Ibrahim Soess,
zei teleurgesteld te zijn over de
rede van Mitterrand in Jeru
zalem. Hij vond dat de Franse
president onvoldoende uiting
had gegeven aan het „lijden
van het Palestijnse volk o nder
de zionistische militaire bezet
ting". Ook maakte Soess be
zwaar tegen het onderscheid
dat Mitterrand volgens hem
heeft gemaakt tussen enerzijds
de Palestijnen die in de bezette
gebieden leven cn anderzijd flj
de overige Palestijnen.„Her,
Palestijnse volk is een cn on||
deelbaar cn herkent zich in d|!
PLO, die het strijdende Pales IN
tijnse volk vertegenwoordigt'li
aldus Soess. Mitterrand ha Jij
zich tijdens zijn rede in d IN
Knesseth niet duidelijk uilgell
sproken over de vraag wie hcjj
Palestijnse volk moet verte;
genwoordigen. Wel suggereer:
de hij dat de PLO van bcleiJI
zal moeten veranderen, wil z gj
een aanvaardbare onderhanr
delingspartner worden Hier
mee doelde Mitterrand onderII
meer op artikel zes in het Pal;
lestijnse handvest, waarin d r
vernietiging van de joods H
staat wordt geëist. De PLO zat
eerst Israël moeten erkenneilj
alvorens onderhandelingcil
van start kunnen gaan, alduU
de Franse president.
Carl Marks eist
van Sovjet-
Unie
ii zijn geld terug
i.
WASHINGTON In het
C Kremlin is waarschijnlijk
[t vreemd opgekeken toen
daar de telex binnen
kwam, dat Carl Marks de
Sovjet-Unie een proces
aandoet. Hij is het niet
eens met de gevolgen van
de revolutie (1917) en eist
een schadevergoeding van
ruim 1,5 miljard gulden
j plus rente over de afgelo
pen 65 jaar. Het liefst zou
i hij het bedrag in goud ont-
1 vangen.
Ma rks vertegen woordigt
nakomelingen van drie
duizend Amerikaanse bur
gers die ten tijde van de
tsaar obligaties hadden ge-
kocht tegen een alleszins
I aantrekkelijke rente van
5,5 procent, uit te betalen
in goud. De revolutie gooi
de roet in het eten.
De reden dat de nazaten
van de gedupeerden pas
J nu hun schadeclaim heb
ben ingediend komt omdat
het tot 1976 voor Amerika
nen onmogelijk was een
buitenlandse regering te
vervolgen. De totale waar
de van alle betrokken
obligaties bedraagt bijna 60
miljard gulden. Zodra de
rechter Marks in het gelijk
heeft gesteld is alles wat
hij nog moet doen de poli
tieke erfgenamen van Le
nin in het Kremlin zover
te krijgen, dat zij aan de
eis van de Amerikaanse
rechter gehoor geven.
MINISTER VAN DER STOEL OVER BEZOEK KONINGIN AAN BONDSREPUBLIEK:
(Van onze correspondent
Ami van Vree)
BONN „Een uitzonderlijk
warme ontvangst, een uiterst
geslaagd bezoek, een voor
treffelijk succes". In deze
toonaard zong minister Van
der Stoel van buitenlandse
zaken de lof over het staats
bezoek dat koningin Beatrix
en prins Claus deze week aan
de Bondsrepubliek hebben
gebracht. De positieve en
soms uitbundige reacties van
de fjastgevers, alsmede van
de media bevestigen, dat men
aan Westduitse zijde dezelfde
mening is toegedaan. Het
staatsbezoek aan onze ooster
buren heeft voor Nederland
een hoop „goodwill" ge
kweekt.
Belangrijk is verder dat ko
ningin Beatrix in de relatie
met de Bondsrepubliek nieu
we accenten heeft gezet. An
ders dan haar moeder heeft
Beatrix de oorlogstijd slechts
als kind en daarom maar ten
dele bewust meegemaakt. De
staatsbezoeken van koningin
Juliana en de toenmalige
president Heinemann in het
begin van de jaren zeventig
ontleenden hun belang voor
al aan het feit dat zij een
doorbraak in de door het oor
logsverleden gestoorde be
trekkingen betekenden.
Daarbij werd een begin ge
maakt met de verzoening en
normalisering van de ban
den.
Nieuwe generatie
Met koningin Beatrix dat
werd bij dit staatsbezoek heel
duidelijk treedt echter een
nieuwe generatie op de voor
grond. Mensen voor wie, zon
der het leed uit de oorlogsja
ren te vergeten of te verdrin
gen, de oorlog een hele ande
re betekenis heeft. Het was
niet meer alleen het verleden
dat een stempel op het be
zoek drukte. Tegelijkertijd
kwamen de problemen van
deze tijd aan de orde. De ko
ningin sprak hier verrassend
vaak en open over: werkloos
heid en economische achter
uitgang, de houding tegeno
ver de Derde Wereld, de mi
lieuvervuiling. energiepro
blemen en de zorgen en ang
sten van de jeugd. Allemaal
zaken die in Nederland net
zo op de voorgrond treden als
in de Bondsrepubliek, proble
men die beide landen voor
gemeenschappelijke opgaven
stellen.
Een ander aspect van
Beatrix' reis naar de Bonds
republiek was de nadruk op
de economische banden. Her
en*der is nogal neerbuigend
gesproken en geschreven
over de koningin als een
soort handelsreizigster voor
het Nederlandse bedrijfsle
ven, culminerend in het
beeld van Beatrix als een
soort Hollands kaasmeisje.
Een dergelijke voorstelling
van zaken getuigt van be
krompenheid en van een
verkeerd of achterhaald be
grip van de functie van het
staatshoofd in een moderne
constitutionele democratie.
De vorst of de president is
niet alleen vertegenwoordig
er van het volk naar buiten,
hij of zij moet ook voor de
belangen van het land opko
men. En tot die belangen be
horen niet in de laatste plaats
de economische, zeker in een
tijd als de onze. Het is dan
ook niet vreemd of onwense
lijk dat koningin Beatrix een
officieel bezoek aan Neder
lands grootste handelspartner
aangrijpt om de banden nog
nauwer aan te halen.
Impuls
Dit gebeurde in Stuttgart,
Gedurende hun driedaagse staatsbezoek aan de Bondsrepu
bliek hadden koningin en prins zoveel activiteiten op hun pro
gramma staan, dat zij een enkele keer met de tijd in de knoop
kwamen. Zoals bij het begin van het gala-diner van bondspre
sident Carstens op de eerste avond van hun bezoek, toen mi
nister Genscher (rechts naast minister Van der Stoel) op zijn
horloge kijkend moest constateren dat het strakke tijdschema
niet gehaald kon worden.
waar twee zware Nederland
se en Zuidduitse delegaties
van Economische Zaken en
van het bedrijfsleven elkaar
ontmoetten om af te tasten in
hoeverre de onderlinge han
delsbetrekkingen uitgebouwd
kunnen worden. Koningin
en prins hebben zich in deze
gespreksronde niet een keer
in de discussie gemengd. Dat
hoefde ook niet, het ging om
de impuls die zij gegeven
hebben. Als deze concrete re
sultaten oplevert wat ge
zien de reacties niet moet
worden uitgesloten heeft
ook dit deel van het staatsbe
zoek zijn positieve uitwer
king gehad.
Koningin Beatrix en bondspresident Carstens.
Foto's Milan Konvalinka.
SCHIPHOL Vanaf
Schiphol vertrekken mor
gen 28 militairen naar Tel
Aviv. Zij zijn de kwartier
makers voor het detache
ment Nederlandse militai
ren dat deel gaat uitma
ken van het Multinational
Force and Observers
(MFO), de zogenoemde
V vredesmacht die de terug-
1 gave van de Sinaï door Is
raël aan Egypte moet
gaan begeleiden. Volgen
de week worden zij ge
volgd door een groepje dat
zorg draagt voor de admi
nistratieve afhandeling
van allerlei zaken. Op 20
maart vertrekken de eer
ste Nederlandse militai
ren, een 73 man sterk de
tachement, in de richting
van de Sinaï.
Een onzekerheid betreft voor
alsnog het deelnemen van
vrouwen in de Sinaï-macht.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van defensie is wat dat
betreft uiterst voorzichtig.
Belangstelling is er wel. Nu al
hebben meer dan 50 vrouwe
lijke militairen zich aangemeld
voor Sindet, zoals het Sinaï-
detachement wordt genoemd.
Als vrouwen inderdaad wor
den toegelaten, verwacht men
nog meer aanmeldingen. Voor
de Bedouïnen in de Sinaï is de
komst van de militairen nau
welijks een spectaculaire ge
beurtenis. Deze grote zandbak
is vanaf 1956 overspoeld met
buitenlandse soldaten die de
vrede kwamen bewaken. De
MFO-macht echter dient als
waarnemer en bewaker van
de overdracht van de Sinaï, de
laatste fase op weg naar echte
vrede tussen Egypte en Israël.
De mensen die verantwoorde
lijk zijn voor de opleiding van
de Nederlandse Sindet-militai-
ren zijn zich van deze toch wel
historische taak van het deta
chement zeer bewust. Er
wordt in die opleiding ruim
aandacht geschonken aan on
derwijs in de geschiedenis van
het conflict tussen Egypte en
Israël. De militair van de Si
naï-macht moet op de hoogte
zijn van de achtergronden van
de komende gebeurtenissen.
Luitenant-kolonel Aalbers:
„Een vakopleiding heeft men
al gehad als verbindingsman
of marechaussee. Hier in As
sen geven wij vooral voorlich
ting over de achtergronden
van de situatie, het land, de
conflicten en de wijze van om
gang met de mensen daar".
Aalbers coördineert de scho
ling en training van de Sindet-
militairen. Behalve uit voor
lichting bestaat die opleiding
uit een korte training in En
gelstalige radiocommunicatie.
Dat laatste is haast het belang
rijkste in de opleiding. De Ne
derlandse militairen behoren
namelijk tot de verbindings
eenheden. Dat houdt in, dat
ze, in tegenstelling tot de Uni-
fil-soldatcn, verspreid worden
over de troepen van andere
landen. In samenwerking met
militairen uit Fidji, Columbia
en Amerika doen zij hun
werk. En het is juist die men
geling van nationaliteiten, die
maakt dat alle communicatie
in het Engels plaatsvindt.
Over de taak van het Sindet is
men op de Johan Willem Fri-
so-kazerne in Assen zeer gun
stig gestemd. „Er is vandaag
de dag zoveel ellende in de
wereld, dat het een ontzettend
goede zaak is dat zo'n macht er
is", legt de heer Aalbers uit.'
„Kijk eens naar Unifil in Li
banon. Dat heeft daar een ze
ker effect gehad. Door Unifil
wordt er weer gebouwd, gaan
mensen weer naar de akkers.
Structureel lost een vredes
macht niets op, maar stel je
eens voor dat het er niet was.
Dan ging men elkaar nog
steeds te lijf".
(Van onze sociaal-econömische
redactie)
AMSTERDAM Be
stuurder Joop van der
Glas van de Bouw- en
Houtbond FNV heeft het
zelf bouwen van wonin
gen door amateurs brood
roof genoemd. Tijdens een
conferentie over zelf
werkzaamheid hekelde hij
minister Van Dam van
Volkshuisvesting, die aan
een zelfbouwproject in
BELEGGINGSFONDS ESMERALDA:
AMSTERDAM De beheerders van het beleggingsfonds Esme
ralda zijn sceptisch voor de mogelijkheden voor beleggers in de
nabije toekomst. Op een persbijeenkomst zei directeur D. van
Raalte gisteren, dat de huidige recessie geen snel voorbijgaande
„normale conjuncturele neergang is".
Als redenen voor het afwijken van het gewone patroon noemde
hij de scherpe daling van de olieprijs en het opdrogen van de
vraag naar produkten van de Westerse industrie. Veruit de be
langrijkste factor is echter het in vrijwel alle landen uit de hand
lopen van de overheidsfinanciën. De rente zal hoog blijven, al
dus van Raalte, waardoor herstel nauwelijks mogelijk is. „De
conclusie moet dan ook zijn: sta in beginsel wantrouwend tegen
over zakelijke waarden". Deze visie ligt ook ten grondslag aan
het beleggingsbeleid van Esmeralda. Het fonds, dat zijn tienjarig
bestaan viert, heeft veel geld gestoken in Amerikaanse obliga
tieleningen met een hoog rentepercentage. De meeste aandelen
zijn van dienstverlenende bedrijven, die volgens Esmeralda bij
een recessie minder kwetsbaar zijn dan industriële aandelen.
Rotterdam hartelijke me
dewerking heeft verleend
en zelf bouwen heeft aan
bevolen.
Tegen het zelf opknappen van
woningen had Van der Glas
geen grote bezwaren het is
voordeliger en men heeft er in
toenemende mate de tijd voor.
Wel waarschuwde hij voor een
onderschatting van het werk.
Niet voor niets heeft een vak
man in de bouw een opleiding
van acht jaren achter de rug.
Van der Glas waarschuwde
ook voor de risico's bij het uit
voeren en veranderen van
constructies: In de bouw ge
beuren jaarlijks 17.000 onge
vallen en vallen 30 doden cn
dat nog wel onder gerouti-
neerden.
Anders wordt het als het gaat
om het zelf uitvoeren van
nieuwbouwprojecten. Dan
stoot men bouwvakkers het
brood uit de mond, al gauw
gaat het bij een complex van
dertig huizen om een werkge-
legenheidsverlies van tien
manjaren. Misschien mag je
het de mensen, die geen (be
taalbaar) huis kunnen krijgen
niet kwalijk nemen, aldus Van
der Glas. maar als een ge-
meentebstuur (in dit geval
Rotterdam) projecten voor
zelfbouwers gaat opstellen en
de begeleiding bij de bouw
gaat overnemen, dan gaat men
toch wel te ver, meent de
bouwbond.
Spookstem ontmaskerd
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN Het raadsel van de spookstem „Chopper" in een i|j
tandartspraktijk in Regensburg is opgelost. Maar de officier 11
van justitie kon of wilde gisteren op een druk bezochte pers-l
conferentie niets meer meedelen, dan dat het mysterie was
opgelost.
Het was pure zwendel, zei de officier, en het had niets te ma- J
ken met spoken, geesten of buiksprekers. Zelfs technische 'i j
hulpmiddelen waren er niet aan te pas gekomen. Deze sum-ij
miere informatie had tot gevolg dat de persconferentie in 1
een chaos ontaardde, de aanwezigen bijna met elkaar op cle jk]
vuist gingen, en de geruchten aanhouden. Zeker is dat meer BI
dan één persoon in het complot betrokken was: de tandarts7]
zelf? Zijn assistente Claudia? De politie misschien ook? Nie-iB
mand weet het: misschien wordt „Chopper" nog wel eens het j
Duitse monster van Loch Ness. In elk geval zijn de eerste
Chopper-liedjes inmiddels op de hitlijsten verschenen.
Haig: crisis Guatemala
bedreigt veiligheid Mexico
LOS ANGELES Guatemala staat aan de vooravond van een
crisis die vergelijkbaar is met de toestand in El Salvador cn die
in de naaste toekomst een zeer ernstige bedreiging kan vormen
voor de veiligheid van Mexico. Dit heeft de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, Haig. verklaard in een gisteren door
de Los Angeles Times gepubliceerd interview.
Volgens Haig is die crisis geen kwestie van „weken of maan- i
den" en lijkt een veel grotere bedrei ging voor de Amerikaanse
belangen te worden dan de oorlog in El S alvador. „Het is met
het probleem van een domino waardoor de een na de ander valt.
maar het is een duidelijke op zichzelf staande reeks gebeurtenis
sen die heel Midden-Amerika kunnen wegvegen en onder in- i
vloed van Cuba kunnen brengen", aldus Haig.
Het onderstreepte onder meer dat een bedreiging van Mexico
vanuit Guatemala gevaarlijker zou zijn, omdat zich in het zuiden
van Mexico grote oliebronnen bevinden.
