?lan Stevenshof laat onvoldoende
uinte voor aanleg rijksweg 11
Japanse min of meer curieuze houtsneden
ook al met het oog op het dure morgen
Onderwijswinkel geeft
muziekboekje uit
Maredorp
boos op
gemeente
Veiliger
vervoer
gevaarlijke
stoffen
■ST~AD/REGIO
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 4 MAART 1982 PAGINA 5
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch'vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
ernaast! Dat zegt ze als de
waarschijnlijk enige, echt ge
specialiseerde Japanse pren-
tenhandel in het Hollandse.
Galerie Hofland begint inter
nationale bekendheid te krij
gen, en Rita stuurt brochures
over de ganse wereld.
Verzamelaars
Haar bedoeling is: prenten
kopen die een ander niet
heeft, en het „voeden" van
verzamelaars. Daarbij zijn
ook "doorsnee prenten" die
voor iedereen betaalbaar zijn.
Aardige bijkomstigheid:
Rijksmuseum (Amsterdam,
uiteraard) en Haags Gemeen
temuseum tonen interesse
voor de dingen die Rita op
touw zet. „Ik noem dat de
krenten uit het vak", vindt
Rita Meijer zelf. Ze zal zich
blijven concentreren op be
taalbare prenten van 150 tot,
zeg maar 400 gulden: „een ei
gen stock, van een goed ver
koopbare klasse. En dan het
exposeren van thema's rond
„trouvailles", opgedoken
vondsten. Japan: de mooie
vrouwen en vliegende
kraaien, de courtisanes en
neerhurkende (want in Ja
pan moet de mens neerhur
ken, in het dagelijks fatsoen)
liefdesparen (ik zag daar
maar één van), karpers en
goudvissen in een vijver, en
neerhangend loof; doorge
voerde symboliek en aange
vlogen langstaarten en ande
re vogelachtigen. Ik hou er
mee op. Ga zelf maar eens
kijken, bij Hofland Galerie,
halverwege de Langebrug.
Heus, het zit allemaal prach
tig in elkaar, wat mensen aan
kunst opbrengen. Nou, en in
dit geval zit er een aardig
woord Japans bij. Rita
Meijer-Hofland: „Je gaat din
gen zien, ontwikkelt je eigen
smaak tot een boeiend ge
heeld".
DEZE MAAND IN GALERIE HOFLAND AAN DE LANGEBRUG
SOVINQLE PLANOLOGISCHE COMMISSIE:
f)EN Een W van
Jen houd) in het
P voor de tevenshof-
fóder onvöoende re-
fcig met irisweg 11.
A-dvinciaUplanologi-
SQommissws tot deze
cojsie gekcien. Mor-
geuigt het trovinciaal
oeir zich oh* alle be
zwaarschriften, die tegen
het plan zijn ingediend.
Met name rijkswaterstaat
heeft bezwaren tegen het be
stemmingsplan naar voren ge
bracht. In de zuidwesthoek
van de Stevenshof zou ruimte
ontbreken voor realisering
van het knooppunt rijksweg
11/rijksweg 44. Tevens heeft
de gemeente er geen rekening
mee gehouden, dat de realise
ring van de rijksweg gevolgen
heeft voor de ontsluiting van
de nieuwe woonwijk. In het
plan wordt uitgegaan van aan
sluiting van de Stevenshof op
rijksweg 44 ter hoogte van de
Haagse Schouw. Rijkswater
staat is van mening, dat die
oplossing in verband met de
realisering van rijksweg 11
moet vervallen.
De werkgroep Milieubeheer
Leiden heeft gisteren juist bij
minister Zeevalking geprotes
teerd tegen de aanleg van
rijksweg 11. De werkgroep
verzet zich tegen de aanleg,
omdat allereerst de effecten
van frequentieverhoging van
de spoorlijn en de verbetering
van de afwikkeling van het
busverkeer. Daarbij zou de
verkeersdruk op de binnen
stad de pan uit rijzen. De mi
nister wees op het feit, dat re
gering en parlement aan de
rijksweg prioriteit hebben ge
geven. Wel zou de minister
onderzoeken of de urgentie
van de omlegging om de wijk
Kerk en Zanen in Alphen aan
den Rijn moet leiden tot fase
ring van de aanleg van de
weg. De fasering is nu gepland
van Leiden naar Alphen.
LEIDEN De onderwijs
winkel Leiden-Noord
heeft in eigen beheer een
muziek-werkboekje voor
het basisonderwijs uitge
geven. Het personeel van
de onderwijswinkel heeft
gedurende twee jaar op de
basisschool in Noord met
muziek gewerkt. Daaruit
is het boekje voortgeko
men.
Met het boekje 'Liedjes van al
ledag' wil de onderwijswinkel
leerkrachten een aantal voor
beelden en suggesties aanrei
ken. In het boekje staan vijf
entwintig liedjes met noten,
accoorden en tekst. Daarbij
wordt tekst en uitleg gegeven
over hoe de liedjes in samen
spel met de kinderen zijn ont
staan. Tips voor de uitvoering
en het gebruik van muziekin
strumenten completeren het
geheel.
Het is niet de bedoeling, dat de
leerkrachten kant en klare
liedjes voorgeschoteld krijgen,
ze dienen de gegevens naar ei
gen inzicht te gebruiken.
„Liedjes zingen en muziek ma
ken is immers niet zomaar
klakkeloos iets navolgen. Een
ieder dient er op zijn eigen
manier mee om te gaan," aldus
het team van de onderwijs
winkel. Als eventueel hulp
middel is een cassette-opname
gemaakt, waarop de liedjes in
dezelfde volgorde als in het
boekje staan uitgevoerd.
Het boekje kost ƒ4,- en is ver
krijgbaar door het bedrag (en
ƒ2,10 verzendkosten) over te
maken op rekeningnummer
566513315 vanb de ABN tnv:
Stichting Onderwijswinkel
Leiden Noord. De cassette kost
7,50 (bij de aanvraag van cas
sette én boekje bedragen de
verzendkosten 2,60).
LEIDEN Buurtvereniging
Maredorp heeft een brief op
poten gestuurd naar het Leid-
se college. Reden van de boos
heid is het uitblijven van over
leg over de organisatie van
projectgroepen. De buurtvere
niging herinnert aan een brief
die men in december van het
afgelopen jaar stuurde, waarin
werd gevraagd om een stuk,
dat als basis zou kunnen die
nen voor de discussie over de
organisatie van projectgroe
pen. Op die brief is taal noch
teken vernomen, terwijl er in
de tussentijd wel allerlei zaken
besloten zijn rondom de pro
jectgroepen. Voorbeelden
daarvan zijn besluiten om de
informatiestroom naar de ver
tegenwoordigers in de project
groep fors te kappen, de amb
telijke bezetting te wijzigen en
de groepen minder vaak
bijeen te laten komen.
De buurtvereniging Maredorp
laat in de brief weten, het
thans goed zat te zijn. Op basis
van de Wet Openbaarheid van
Bestuur vraagt de vereniging
op korte termijn om een copie
van de ontwerpnota 'functio
neren projectgroepen stadsver-
nieuwingsbieden'.
M. Wilson, Siebe Ludovicus z.v. H. C.
B. Winnubst en A. G. F. Hoogeveen,
Rolf z.v. L. M. E. Schouteten en V. G.
J. M. van der Wielen, Maria d.v. M.
Laaouaj en F. Lakrad.
Overleden: H. Valentgoed, geb. 2-11-
1898 man, A. H. G. Burghart, geb. 25-
TFI1 i 4-1945 man, C. Bontje, geb. 21-6-1914
Vebore,Ed^ard Corné man, F. Z. Rama, geb. 11-11-1979 vrl.,
A. M. G. de Jong, geb. 27-10-1896 vrl.
geh. gew. met W. J. A. G. Bergers,
W, J. Verwegen, geb. 29-10-1906
RT~Kolijn, geb. 4-2-lï
iandewiel n C. de Mol,
J. van d- Meij en S. E.
h Raymoncz.v. J. Flamari
*n Jerofl z v G A M
Tnh,,- Te®uw- laarten Danlei M. P. Hoogendoorn, geb. 25-10-1906
y J- L van Kempen vrl., N. de Mooij, geb. 26-4-1898 vrl.,
jy- Elzenga en C. E. M.
Waaijiisabeth Shone d.v. J. L.
VerheM. L. J. Taalwijk, Shah-
naaz 2, Ghatoenl.v. M. S. Dost-
C Z C Ghafoérkhan.
acobanelia d.wC. W. Ouwe
and e n. Plug.Marloes Maria
iendripetrone]]. d v L M
Ne"st- E. M. J.Smets. Mehmet
unan g yaviz en q t a
ÏPÜ« z v D- van der Plas
n u. JVij Emmerk, Maarbe d.v.
r-ïf." ?nd en 4 Heemskerk,
Mooij, geb.
an der Mee, geb. 12-3-1904 vrl.
geh. g«sw. met P. Homborg, C. Hes,
22-5-1
1. Janssen, geb.
16-8-1891 vrl. geh. gew. met P. C.
van Vliet, C. H. Gantvoort, geb. 2-6-
1911 ifian, P. C. den Hoed, geb. 31-3-
1886 vrl. geh. gew. met W. van Iter-
son, B. van Maanen, geb. 24-4-1913
man.D. C. Jesse. geb. 13-11-1914
man, *W. Bavelaar, geb. 24-6-1903
man1, J. Oomen, geb. 25-12-1904 man,
M. J. op 't Landt, geb. 20-7-1905 vrl.
echtg. van C. H. Voorsluijs, W.
Holswilder, geb. 25-3-1885 man, 1
Störth, geb. 30-6-1911 vrl. echtg. v;
L: Rogier, A. de Jong, geb. 27-4-1967
man, S. G. de Groot, geb. 4-7-1917
man. J. S. F. Koek, geb. 12-1-1931
man, Th. Slierendrecnt, geb. 20-9-
1931 vrl. echtg. van R. Kluyver, J. J.
van Tongeren, geb. 5-11-1901 vrl.
C. Piasmeijer, W. Beij,
lan, J. Slotboom, geb.
J. Robbers, geb. 23-
.ri d "p"""*""1 uailld mccMe n-1344 vri. ecntg. van J. G. W. Die-
J. eter cnC' G Baak' bek' c H Somerwil. geb. 2-10-1900
m t de Bruin en G. Veer- vrl. geh. gew. met A. A. Leget, P.
JJ; wuicharles Louis z.v. S^.jsReumerman, geb. 20-5-1916 man, R.
A",Zeemjn, Eleonore^Remmelzwaal, geb. 28-8-1898 vrl.
'értv S" W- Hofman geh. gew. met C. W. Westdo™ 15
Ri ,e> Frouke d.v. J. van "la Sainte Croix Marquez,
J p Vreugd' Patrick z.v. 1 1914 man.
Neuteboom, Domi-i'3 Gehuwd: H. W. de Wind en J. Rol,
Ch£»d.v. J. M. A. F. M_ P. Sajtos en L. M. de Jong, G. M.
deiy Stipdonk en C. J. van den Eijkel, A.
T"-' J. Bruin en H. H. Zimmermann, A.
Disseveld en A. W. M. Lammerse, F.
L. A. Baart en S. M. A. Spijker, W.
Barnhoorn en A. C. Montanje, J. D.
de Vries en A. M. Heruer, R. de Meij
en G. E. de Jong, B. Keemink en E.
Weiss, P. H. Cremers en A. W. A.
Aben, G. W. Wurzer en M. D. C.
Oostrom, G. C. Pinas en J. H.
Cheong.
A schild, Markus Jan z.v.
«b S ,en?n A- Ibevenagel, Lin-
d v- I- Oudslborn en J. C.
aasnoo_Vianne Erigitte Adriën-
d.v. van HöTel tQt Wester.
m,?n Veld, G. A. M. en A. J.
tnirT yP^Susanne Maijolijn d.v. ecntg. van c.
/\J- Viss*- Maartje Pe- geb. 2-10-1907 r
tnella Clia d.v. s,^ e„ ;8.5.l911 man,
J ™®?waal, Eianca Nicole 11-1924 vrl. echtg. van J. G. W. Die-
B»b"a- i,
riJ" M-lteman, Antonius Jo
nt! VV F J Kanis en J/
rTi £|Paul Diedericus Cor-
en w. E,Dik.
keCorneluhanne, Joiel uv. J.
tiiV, en B M M v»de-
gaaPeter D VarkevissCT en
w ;hem z v E. J:1 van
r y ^"KoppenLisette-Ma-
ria< J vu. Nederstigt ea.Th.
Twee Courtises en een bediende; Tsukimaro, 1805-1820.
de vrouw is herkenbaar aan
haar geschoren wenkbrau
wen en zwarte tanden.
Travestieten
Ik leerde bij Rita, aan de
hand van kostbare catalogi
met kostelijke reproducties,
nog meer. Nederland mag op
het moment de grootste ho
mofiele belangengroepering
ter wereld hebben, in Japan
leek men destijds niet minder
tolerant. Het was bij de oude
Grieken af. Dat is op de ex
positie bij Hofland ook ge
waar te worden: binnen een
aantal passe-partouts raakt
men de kluts bijna kwijt. Zijn
het nu „mooie vrouwen" of
aangeklede kerels, die wij
doorgaans als travestieten
aanmerken? Jawel, het zijn
travestieten; acteurs in goe
den doen, van faam, en wel
gevallig in de ogen van pu
bliek en censurerende Japan
se overheden. Als het maar
binnen een afgebakende con
centratie bleef. Op een soort
„Tivoli" bij Tokio, bijvoor
beeld. Men dient, bij het in
ogenschouw nemen van de
prent, te letten op het hoofd
van de afgebeelde „courtisa
ne". Draagt het model een
lapje op het voorhoofd, dan
behoeft de toeschouwer zich
niet voor 't lapje gehouden te
voelen: dan is het een „als
vrouw verklede man".
Ach, het is maar een onder-
deel van die opmerkelijke,
vlugwegge tentoonstelling bij
galeriè Hofland. Was je lauw
bij het betreden, je wordt al
vrij snel vurig en meege
sleept. Daar zorgt Rita wel
voor (gespecialiseerd in Ja
panse kunst en begeesterd),
en ook de aanlopende verza
melaars en kunsthandelaars
zwepen door hun duidelijke
en priemende aanwezigheid
de belangstelling op. Men
loopt nauwlettend rond, ver
gelijkt signaturen van mees
ters en leerlingen. Kenners
onderkennen scheidslijnen
en overgangen: daar waar de
leerling de naam van de
meester mag gaan voeren.
Allemaal Japans. In hoge
mate. En in hoge voorhoof
den. Pennestreken en de
poëzie van waterverf. Vast
gelegd in houtsneden.
Koffie
Ik ga de categorieën nu niet
opnoemen. U zult zelf naar
de Langebrug moeten om die
Japanse streken in u op te
kunnen nemen. Koffie wordt
eventueel geserveerd, boven,
De Leidse universiteit heeft de
beschikking over een speciaal
ingerichte auto, die het vervoer
van 'gevaarlijke stoffen' met
nog minder risico's moet laten
verlopen. De voorzitter van het
college van bestuur van de
universiteit, K.J. Cath (3e van
links), wijdde de auto dinsdag
middag In.
Sinds 1976 besteedt de univer
siteit gerichte aandacht aan de
veiligheid binnen de Instituten.
Een van de besluiten, die daar
uit voortvloeiden was, dat het
transport yan gevaarlijke stof
fen verbeterd zou worden. De
nieuwe auto kost 75.000 gul
den. De wagen moet radio-ac
tief en chemisch afval weg
brengen, maar tevens zal het
voertuig dienst moeten doen
bij vervoer van gevaarlijke
stoffen van het ene naar het
andere universitaire instituut.
Het gaat om kleine hoeveelhe
den afval (ongeveer 70 ton
chemisch afval per jaar en om
radioactief afval met een lage
activiteit). De wagen kan overi
gens ook worden benut voor
verhuizingen. Tevens sluit de
universiteit niet uit. dat de wa
gen kan worden verhuurd aan
derden.
'Al na vijf minuten „galerie"'
'komt bij Rita Meijer-Hofland
ëen andere wereld aan het'
jicht. Enige tijd later kómen
fer zelfs een paar Japanse
kpen uit de kimonomouw,
hoewel er niets verdoezêra
was. Om een juist beeld te
Icrijgen van wat Rita beoogt,
noet je langer toeven aan de
Langebrug 32a in de Leidse
•innenstad. Je mag nog zo'n
|oed verstaander zijn, er is
och wel meer dan een half
roord nodig om een paar
euwen in houtsneden op je
te laten werken. Galerie
lofland, propriétaire Rita
[eijer, presenteert tot 29
|aart bijna zestig bewonde-
jnswaardige prenten in het
jtgekalkte kunsttempeltje,
-ipanse houtsneden uit de
Je en 19e eeuw. Nog geen
jjmeengoed, in de Lage Lan-
qn, maar er wordt aan ge-
\5rkt. Nu en dan, in Leiden,
lgt het rijksmuseum voor
\>lkenkunde er ook een
shepje bovenop. Maar de ga-
lcie Hofland predikt sinds
neh jaar of drie niet anders
'kin de blijde Japanse bood-
'soap van een rijke picturale
cütuur. Deze eerste lente-
mand is bij Hofland gewijd
aa „Bijin Kacho-Ga":
mooie vrouwen en natuur
studies, gegroepeerd naar pe
riode en karakter.
Wat mooie vrouwen zijn, is
een vraagstelling apart. Wat
is mooi? Hoe zien Japanners
de schoonheid; ookbij hun
mooie vrouwen? Handelaren
hebben zich ervan meester
gemaakt en zo worden trou
vailles uitgedragen naar gale
ries en museums of art en
naar huiskamers, althans de
salons en corridors van wes
terlingen die oog en hart
hebben voor de streken en
lijnen, de composities in vaak
symbolische kleuren of vage
colorieten. Als in vroeger tij
den de Heer zwaarlijvig was
en de onderste knoop van z'n
vest los moest maken, volgde
hem het hele Hof na, en nog
vandaag knopen vestdragers
die onderste knoop niet
dicht. Een Japanse samoerai,
misschien wel een keizer of
roofridder, mocht een slecht
gebit hebben, tot en met
zwarte snijtanden: zijn
vleiers en nabootsers zagen
het hoogste goed in het zwart
kleuren der zichtbare tanden.
Ziedaar een stukje schoon
heid bij een Japanse vrouw.
Je leert het in een wip, bij
galerie Hofland: de getrouw
die Japanse kunst. Zo tussen
de 3000 en 4000 gulden. Maar
over een jaar of vijf zijn de
prenten onbetaalbaar, of he
lemaal niet meer te koop. De
Japanse kunst is in opmars.
Maar het is een hausse die
over een aantal jaren geset
teld zal zijn. Dan ben ik „out
of business", vermoed ik. Dit
is een hectisch vak: slopend
en opwindend. Het bloeit in
Amerika en in Engeland, en
hier is het nog vrij rustig.
Gek, eigenlijk, wat die Ja
panse kunst betreft: we heb
ben, als Hollanders, al eeu
wen een sterke binding met
Nippon gehad". Wat Rita
Meijer-Hofland maar wil zeg
gen is: mensen, wees alert,
koop nu, want straks grijp je
Nu de filosofie achter het rei
len en zeilen van galerie
Hofland. Rita Meijer ontbloot
haar intentie ten dele. Tien
jaar geleden begon ze naast
33a een antiekwinkeltje.
Japans liefdespaar, Kunisada, (1786 - 1864).
„Slapende schoonheid" („Dre
1839-1892.
in een optrekje. Zelf drinkt
Rita geen koffie meer, want
enige tijd geleden begon haar
maag daartegen in opstand te
komen. Opgeklopt schuim, ja
dat wil het nog wel doen. Of
karnemelk. De prijzen aan de
wand spreken een duidelij
ker taal: van zeer gematigd
(300, 400 gulden) tot vrij fors
(1100 en 3400 zijn geen uit
zonderingen). Maar na aan
koop bezit men exponenten
van een kunst, die niet alleen
uit de kunst is maar ook nog
beloften inhoudt van een
„steigering" der prijzen. Men
zal er derhalve vlug bij moe
ten zijn, bij het vastleggen
van een min of meer waarde
vaste collectie of het aan
schaffen van enkele specimi
na. Al was het maar een een
ling. Daar is zowel Rita als de
Japanse prentkunst mee ge
baat In elk geval is het geen
„Rita eenling" meer, want in
de eerste week van de expo
sitie zitten er al aardig wat
rode rondjes (verkocht) op de
opgestelde houtsneden.
beauty"), van Yoshitoshi,
Daar kwamen ook wat Ja
panse prenten in. „Ik werd
gegrepen door het perfectio
nisme van de Japanners en
de boeddhistische wijsbegeer
te sprak me 't meest aan. Die
is prachtig weergegeven, ze
ker in de pentekeningen. Ik
wil zo twee of drie keer per
jaar (maar dat is wel moei
lijk) thema's houden in m'n
galerie. Schetsen, bijvoor
beeld, of over een bepaalde
kunstenaar en die „school"
verder uitdiepen, 's Vrijdags
en 's zaterdags ben ik hier
open; verder, de rest van de
week, schrijf ik brieven, be
zoek handelaren, ga naar vei
lingen, in Londen of zo. Ik
laat prenten zien en probeer
ze te verkopen". Haar Man
fred nee, haar man Fred
Meijer laat Rita daartoe
alle ruimte. Fred is niet zo
Wagneriaans en dwingend.
„Het is nu nog betaalbaar en
interessant voor beleggers,