felgischkabinet: Vlaamse en
industrie scheiden
Hl
1
Italië,
Achilleshiel
van NAVO
m
HP
wm
Arron wilde via uitgelokte coup macht grijpen
m
m
jsverlaging
ordzee-olie klap
ar Britse schatkii
I1WRS
DE TIJD
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 4 MAART 1982 PAGINA 13
e iaand extra
Ë-vergadering
ABI De ministers van
Organisatie van Olie Ex-
Landen (OPEC) rullen
lCïid van deze maand een ex-
réring houden om te praten
lelie-overschot op de wereld-
i 4e daling van de prijzen. Dit
3 liorzitter van de OPEC, Mana
Ateiba, woensdag verklaard,
r i »ng er bij de olielanden die
hun prijzen te verlagen op
v.ipoor de vergadering niet te
UJn vastbesloten oplossingen
ÉVa die deze landen en andere
•vilen helpen, aldus de OPEC-
Sexuele activiteit oudere mannen blijft hoog
MUNSTER De vruchtbaarheid bij mannen blijft tot hoge leeftijd
bestaan. De sexuele activiteit van gezonde oudere mannen is
vergeleken bij jongere mannen onverwacht hoog. Dit blijkt uit
een onderzoek dat weid verricht aan de vrouwenkliniek van de
Universiteit van Münster.
Het onderzoek werd utgevoerd onder 23 grootvaders van 60 tot 89
jaar en 20 vaders van 24 tot 33 jaar. De studie weerspreekt de oude
ïin de medische weteischap vaak besproken theorie, dat de voort-
plantingsdrift bij mainen tussen 40 en 60 jaar net als bij vrou
wen in de menopaue afneemt, hetgeen tot impotentie zou lei
den. Over de zaadiroductie bij mannen van boven de 60 jaar was
tot dusver niet vee/bekend, „omdat het gehele gebied van de sexu-
aliteit onder oudecn in de taboe-sfeer lag", aldus de Westduitse
onderzoekers. Bij lun studie onderzochten zij alleen gezonde oude
re mannen, omd* elke langdurige ziekte de zaadproduktie kan
aantasten.
Verrassend hoog^as het aantal keren dat de onderzochte grootva
ders sexueel vexeer hadden: „Zeker negen mannen waren een
maal per week exueel actief, tien waren dit eenmaal per maand
en maar vier ntnnen mannen deden het minder dan eenmaal in
de vier weken' aldus de onderzoekers.
Verdachten aanslag
vrijgesproken
BRESCIA Negen Italiaanse neo
fascisten, verdacht van een bom
aanslag in 1974 waarbij acht men
sen omkwamen, zijn deze week een
Hof van Beroep vrijgesproken.
Tijdens het eerste proces in 1979
werden twee verdachten tot levens
lang veroordeeld, de rest werd vrij
gesproken. Tegen dit vonnis ging
de officier van justitie in hoger be
roep. Een van de twee in 1979 ver
oordeelden, die ervan werd beschul
digd de bom te hebben gemaakt die
acht mensen het leven kostte en
ruim honderd mensen verwondde,
is vorig jaar door twee rechtse ge
detineerden in de gevangenis van
No vara gewurgd.
Kunstbeen voor ezel
LONDEN Lucv, een ezel van 26 lentes
uit het Zuidengelse dorpje Wormley, zal
de medische geschiedenis ingaan als de
eerste ezel met een kunstbeen. De ingreep
was nodig omdat ze tijdens de sneeuwstor
men eind vorig jaar was uitgegleden en
daarbij haat heup gebroken en haar been
bezeerd had. In het been ontwikkelde
zich koudvuur en de veearts wilde haar
afmaken. Maar de dierenliefhebber John
Lockwood die zich al 25 jaar voor ezels in
zet, wist hem tot andere gedachten te
brengen. Deze week zette Lucy in het re
servaat waar ze samen met 500 andere
ezels geniet van een onbezorgde oude dag,
haar eerste aarzelende schreden op haar
nieuwe been. die nauwelijks van de echte
te onderscheiden is. Al eerder waren een
flamingo en een racepaard van vijf mil
joen gulden met een kunstbeen uitgerust
Arbeidsonrust In
Wallonië. Staken
de staalarbelders
Is tegenwoordig
een vaak gezien
verschijnsel.
nze correspondent
;tfcde Koninck)
$L De Belgi-
"jering stuurt aan
herdere economi-
•iding van Vlaan-
Walbnië. Onder
de voortdurende
»n in de noodlij-
'aalie staalindus-
idt het kabinet
de opsplitsing
'ai^ de vijf zoge-
i Rationale indu-
;to*en", die stuk
"uk afhankelijk zijn
I wrheidssteun. Ne-
toren zijn de staaliverheid,
de steenkoolwinPg. de
scheepsbouw, de tejel- en de
glasindustrie. Jaarts pompt
de Belgische staat tde natio
nale belastingopbrefst miljar
den guldens in de bedrijfs
takken, ter dekkir van gele
den verliezen en lancering
van investeringer De reus
achtige groei va de over
heidssteun aan e waalse
staalindustrie het in het
overwegend chrien- emo-
cratische Vlaand«n evnre-
dig verzet doen /oeien egen
de „verspilling fan ^er-
landstalig belastiggeld aan
het overwegendsocialissche
Wallonië.
en Franstalig De Walen op Hn beuiziin
U411j11» hot Haar mee ens, Oiznks
vrjllen dus elk voor
nijverheidsver-
gen -saneringen
^opdraaien.
hartens bracht giste
Belgische senaat
.ibarende boodschap,
-;aande gevolgen kan
oor het economisch
het daar mee ens, <>rtn
het feit dat hui staalinctrie
is aangewezen ap de rEbe-
groting, die vt>r het gDtste
deel wordt gspekt do< het
economisch irnder zwa ge
troffen en meer belkte
Vlaanderen. Vallontë w im
mers zijn depe econotche
crisis aan onophouijke
w. Vlaamse sabtage van hsco-
het land en volgens nomisch heitel in het den
i zelfs kan resulteren van het laid. Bovendiëvij-
de van de Belgische zen de cjfers uit daillp
Éaat. De onderhande- bijeen de meeste
|>er deze industriële naar indistrieën in Vlde-
^iding zullen spoedig ren gaat. Oe Vlarningemter
Maar vooral de fi- denken 4at geld zelf tun-
handeling lijkt voor nen opbrengen als ze z/er-
eilijkheden te gaan lost van het armlastigeulo-
fet een akkoord voor- nië. Het grote probleeiordt
ftr onzeker is. echter de manier wa; de
pnale industrie-sec- Vlaamse en Waalse dege
lsm
ringen aan het benodigde geld
moeten komen om hun eigen
industriële boontjes te gaan
doppen. De Vlaamse partijen
staan op het standpunt dat
daarvoor in beide landsdelen
gewestelijke belastingen moe
ten worden ingevoerd, zodat
een daadwerkelijke volledige
scheiding van het industriebe
leid optreedt.
De weinige „unitaristen" die
België nog rijk is, achten de
splitsing van de industrie-sec-
toren heilloos. Ondermeer om
dat ze onderling sterk met el
kaar samenhangen. Zo is de
grootste klant van de Vlaamse
steenkolenmijnen de Waalse
staalindustrie, die op zijn beurt
de Antwerpse haven aan het
werk houdt. Daarenboven lij
ken volgende stappen naar de
economische en staatkundige
opsplitsing van België onver
mijdelijk. Extra knoop in het'
kluwen is nog de positie van
de tweetalige hoofdstad Brus
sel, die bij geen van beide ge
westen hoort
(Van onze correspondent
Roger Simons) -"s
- Groot-Brittannië heeft de prijs vafi zijP'fzee"
I week verlaagd met vier dollar tot 31 dollar ..van
waarmee de prijs beneden de officiële OlT1^ ÏSf
i. Oorzaak van de gevoelige Britse priisverl'.15
ï-overschot. dat zich momenteel in heel de
heeft ook tot gevolg, dat de benzineprijzen *KeüJK
ren.
Britse schatkist betekent de forse prijsdfYan ye
i-olie echter een vermindering van de ii* tP'
tijd kan het verlies één miljard pond bed'.j? ~}S
p door de rekening van de minister van
Howe, die volgende wek zijn nieuwe t>' voor*
IhetL Lagerhuis.
heeft minister Howe nu twee derde vajjjS jjLY'*"
hij volgende week door middel van 1CT,
;en wilde verdelen onder zijn landgen^
insêrvatieven uiterlijk over twee jaar ni,drjnffendI
teif-uitschrijven, wordt het voor heirM
Jcie&er blij te maken met kleine cadeai dt l
Je vbor hij zijn nieuwe begroting introdf*
/minister Howe plotsklaps nog moeiljr" r tre'"
Tterklaais te spelen.
"verwacht, dat het Britse voorbeeld ^Producenten
Midden-Oosten zal dwingen over twr?en °°K n
t verlagen. Op de wisselmarkt hee«"f„v,frla-
I de Britse Noordzee-olieprijs (het is;1
>n) ondertussen een lichte waard ed. an,
takt. Gevreesd wordt, dat de Noor?'*;
Jeen belangrijk deel van de Britse O*
llost'beeft, in de toekomst nieuwe creër-
ADVERTENTIE
reizen-'
i tevreö^ geK*jg
re^sQ^^
1 V-aoPb»
\jr aa9f
(Van onze correspondent Cees Manders)
ROME De naar men aanneemt Russische on
derzeeër die vorige week in de Golf van Taranto werd
betrapt, maar vervolgens aan zijn achtervolgers wist te
ontkomen, heeft grote opwinding in de Italiaanse poli
tieke en militaire kringen veroorzaakt. Gisteren is mi
nister van defensie Lagoria door de defensie-commissie
van het parlement op het matje geroepen. Zijn euforie
vlak na de ontdekking over het goede speurwerk dat
de Italiaanse marine had geleverd wordt hem niet in
dank afgenomen. Zeker niet nu steeds duidelijker
wordt dat het Italiaanse afweermechanisme in de zui
delijke wdteren volledig heeft gefaald.
Italië is de Achilleshiel van de NAVO. Amerikaanse NAVO-ge-
neraals hebben over de situatie al hun grote bezorgdheid geuit.
Vorig jaar nog vloog een Libisch gevechtsvliegtuig zomaar het
Italiaanse luchtruim binnen, zonder dat iemand het in de gaten
had. En hoelang de Victor, zoals de Sovjet-onderzeeër in de Ita
liaanse pers wordt genoemd, voor de Baai van Taranto gelegen
heeft, weet niemand. In elk geval heeft hij zijn tijd daar uiterst
nuttig kunnen besteden. Met drie belangrijke marine- en lucht
machtbases binnen een straal van 60 kilometer moet er voor
elke onderzeeër met moderne afluisterapparatuur heel wat te
observeren zijn.
De Russen weigeren overigens elke verantwoordelijkheid voor
het incident te aanvaarden, maar dat had ook niemand ver
wacht Het officiële protest (waarin de naam van de Sovjet-Unie
als schuldige wordt vermeden) hebben de Russen rustig aange
nomen en verder doen ze alsof hun neus bloedt Minder gelaten
hebben de Italiaanse politici de ontwikkelingen gevolgd. De so
cialisten hebben het felst gereageerd en vergeldingsmaatregelen
tegen de Russen op handelsgebied geëist, om te beginnen in de
zaak van de Russische gasleveranties. Het gasakkoord met de
Sovjet-Unie staat al maanden op de agenda van de Italiaanse re
gering, en een beslissing is nog steeds tot grote vreugde van
Amerika uitgesteld. De Russische ambassade heeft al vijf keer
met de Italiaanse regering gebeld, maar deze affaire zal de kans
op dit contract voorlopig wel tot nul reduceren.
Ondertussen gaan steeds meer stemmen op het hele Italiaanse
verdedigingssysteem, dat in feite nog steeds gebaseerd is op de
situatie van direct na de oorlog, te herzien. Twee derde van alle
Italiaanse strijdkrachten ligt in het noorden van het land gele
gerd, tussen Venetië en de Zwitserse grens, omdat men daar nog
altijd de Russen verwacht Die situatie moet snel worden aange
past aan de realiteit van 1982, en die wijst in de richting van de
Middellandse Zee als gebied waar Italië de meeste gevaren te
duchten heeft
DEN HAAG De Suri
naamse ex-premier Henck
Arron was in het voorjaar
van 1980 van plan een vak
bondsconflict binnen het le
ger dermate op de spits te
drijven, dat hij de staat van
beleg zou kunnen afkondi
gen, de verkiezingen zou
kunnen uitstellen en vervol
gens de macht voor onbe
paalde tijd geheel in eigen
handen zou kunnen nemen.
De opstandige onderofficie
ren waren Arron evenwel te
snel af. De premier werd het
slachtoffer van de staats
greep, die hij via een consfi-
tutionele omweg zelf had
willen uitvoeren. Dit schrijft
de Nederlandse journalist
Henk Boom in zijn onlangs
verschenen boek „Staats-
verbleef van december 1979
tot medio 1980 in Suriname
en heeft de coup van 25 fe
bruari 1980 van nabij meege
maakt
De hoofdstukjes over de wij
ze waarop Arron het vak
bondsconflict in het leger
van plan was te gebruiken
zijn samen met opmerkingen
over de rol van de huidige
sterke man, luitenant-kolonel
Desi Bouterse, de enige inter
essante passages in een over
het geheel genomen zeer saai
boek.
Uitgebreid schetst Boom het
uiteindelijk door Arron ver
loren politieke schaakspel.
Arron hoopte dat de onderof
ficieren de straat op zouden
gaan. Een dergelijke „poging
tot een staatsgreep" zou voor
Arron aanleiding zijn ge
weest de staat van beleg af te
kondigen en de verkiezingen,
die voor hem op een neder
laag dreigden uit te lopen, af
te gelasten. De militairen zet
ten Arron schaakmat en de
den daarna juist datgene, wat
de ex-premier van plan was
geweest Verder besteedt
Boom aandacht aan de vraag
wat nu de aanleiding was
voor de militiare machtso
vername: het vakbondsconf
lict binnen het leger of het
misnoegen over de onwikke-
lingen in Suriname sinds de
onafhankelijkheid in 1975.
Maar ook Boom slaagt er niet
in duidelijke antwoorden van
de militairen boven tafel te
krijgen. Was Bouterse tot be
gin 1980 de enige onderoffi
cier met duidelijk omlijnde
ideeën voor een staatsgreep
of werden al maandenlang
plannen gesmeed en hoe
groot was de invloed van
links-radicalen op de militai
ren? Heeft Arron nooit in
een militaire coup geloofd en
wat was de rol van de Neder
landse militaire missie in Pa
ramaribo én de groep van
dertig Amerikaanse militaire
cartografen, die op de och
tend van 25 februari onder
bewaking naar het gesloten
vliegveld Zanderij werden
gebracht en vandaar in een
onbekend toestel vertrok
ken? De ware geschiedschrij
ving van de militaire machts
overname in Suriname zal
waarschijnlijk nog jaren op
zich laten wachten.
De algemene indruk van
Booms boek is ondanks bo
vengenoemde passages vrij
negatief. Een punt van kri
tiek betreft de veertig blad
zijden interviews met politici
van de „oude garde", afgeno
men vóór de militaire coup.
Zij zijn wellicht aardig ais
historisch document, maar de
uitspraken zijn inmiddels
achterhaald door de gebeur
tenissen in de afgelopen twee
jaar. Daarnaast kan men zich
afvragen of het eindeloos ci
teren uit verslagen van Suri
naamse radiostations en
kranten over de gebeurtenis
sen op 25 februari niet een
beetje goedkope manier is om
een boek vol te schrijven.
Pas in het laatste hoofdstuk
wordt weer duidelijk, dat
journalist Boom in febitiari
1980 inderdaad in Paramari
bo was. Een gemis is verder
het ontbreken van duidelijke
uiteenzetting van de politieke
en economische chaos in Su
riname corruptie! na de
onafhankelijkheid in 1975.
Hierdoor onstond een kli
maat, waarin een staatsgreep
mogelijk was. Tot slot lijkt,
met inachtneming van bo
vengenoemde punten van
kritiek, de vraag gerecht
vaardigd of Booms boek, dat
alleen de periode kort voor
en kort na de revolutie be
handelt. niet als mosterd na
de maaltijd komt
JOS TIMMERS
Henk Boom: Staatsgreep in
Suriname. Uitgeverij:
Veen, Utrecht. Prijs:
f. 19,50.
Elsevier hoorde in Den Haag
dat de klap voor het huidige
kabinet binnen een week
komt. „Zakelijk gezien lijken
de verschillen onoplosbaar.
Maar de vraag is of de hoofd
rolspelers politiek een crisis
aandurven. Het is niet de eer
ste keer dat een naderende po
litieke knal tenslotte niet meer
geluid maakte dan een nat
klappertje". Aandacht ook
voor het plan van de Heidemij.
dat werk zou bieden aan tien
duizenden jongeren. „Niet op
de wijze zoals men in de jaren
dertig aan werkverschaffing
deed door het leger werklozen
een schop in de hand te geven.
Maar meer door gemechani
seerde arbeid te laten doen bij
het inhalen van groot achter
stallig onderhoud, het aanleg
gen van milieutechnische
voorzieningen, bedrijfsver-
plaatsingen en stads- en dorp
sontwikkeling". Het omslagar
tikel gaat over Piet Dankert,
die Europa de oren wast. „Ik
merk dat het onderwerp van
de twee pijlers onder het At
lantisch bondgenootschap
een Europese en een Ameri
kaanse echt rijp begint te
worden. Het Europees Parle
ment heeft zich tot nu toe niet
met de vredesvraagstukken
beziggehouden, maar ik sluit
niet uit dat we de NATO-as-
semblée op termijn voor een
deel zouden kunnen vervan
gen". Lof tenslotte voor de
staatsbezoeken-nieuwe-stijl
van Beatrix. „Wil het konings
chap in deze tijd een optimale
functie vervullen, dan is de ei
genzinnigheid van de konin
gin de beste aanpak. Te hopen
is dat regering en parlement
haar voor die aanpak de ruim
te geven". Het blad heeft een
auto-special.
81
De Haagse Post praat met ba
nenplan-architect prof. Ritzen.
„Ik denk dat we over vier jaar
op een gemiddelde arbeidstijd
zitten van 32 uur. Ik denk dat
we een heel eind zullen ko
men met de herverdeling van
arbeid als de ontwikkelingen
zo doorgaan zoals ze nu bezig
zijn. Maar ik ben daarin inder
daad een grote optimist. Er
zullen nog heel wat problemen
overwonnen moeten worden".
Een artikel ook over de ver-
rechtsing van D'66. Harry van
Woerden van de Adviesraad:
„Als ik er zo over nadenk, is
de VVD toch eigenlijk econo
misch realistischer. Het vrije
produktiesysteem biedt toch
de beste garanties? Daar gaan
prikkels van uit. D'66 bepleit
;en soort sociaal libe-
Het omslagartikel
gaat over de tegen maatschap
pij van de aktiegroepen.
PvdA'er Reckman: „Ik vind
dat op het ogenblik in de har
de kernen van de sociale be
weging iets van besef aan ge
schiedenis ontbreekt. Bijvoor
beeld Trotski, de permanente
revolutie, kent men dat? Ik
hoor het nooit. Ze leggen geen
enkele verbinding naar de ar-
beidersbeweging en dat is een
ontzettende missing link". De
acteur Joop Admiraal, die op
het ogenblik triomfen viert,
zegt in een vraaggesprek: „Ik
geloof toch dat iedere acteur
iets heeft van: ik kan het niet
kwijt in het dagelijks bestaan,
zet me nou op een toneel met
veel spots en ik geef 'm van
Jetje, dan laat ik mijn ziel
zien. Omdat je het eigenlijk
niet kwijt kunt".
In Vrij Nederland de suggestie
dat de OPEC-landen de olie
prijzen verlagen om alternatie
ve energieplannen de wind uit
de zeilen te nemen. „Als het
voornemen slaagt, is de buit de
moeite meer dan waard. Dan
zal het westen straks weer aan
de OPEC-haak liggen te kron
kelen. En de OPEC, die nu
niet meer meetelt, zal weer in
de oude luister worden her
steld en zijn positie als mach
tigste economische kartel ter
wereld weer innemen". Het
blad start een serie artikelen
over de uitgeversgigant VNU.
„De VNU is geen uitgever,
maar een drukker met een
van de meest geavanceerde fa
brieken op dat gebied. Dat het
maken van een kwalitatief
weekblad iets anders is dan
het uitvoeren van drukorders
en het introduceren van mo
derne zetvarianten, is het be
drijf eigenliik een zorg". Een
gesprek ook met Rients de
Boer, de ambtenaar achter het
banenplan. „Als we er dit jaar
in zouden slagen de toename
van de werkloosheid een halt
toe te roepen, verdient Den
Uyl een standbeeld. Dan heb
je aan de adembenemende
steiging van honderdduizen
den per jaar een einde ge
maakt. Dan is er iets spectacu
lairs gebeurd. Maar het valt
niet te ontkennen dat de
werkloosheid dan nog steeds
rond het half miljoen ligt".
Aandacht tenslotte voor de
terreur in Tsjechoslowakije te
gen Charta ^77. „Het regiem
werkt hard aan wat ik zonder
overdrijving de complete liqui
datie van onze cultuur moet
noemen. Het is allemaal mors
dood: toneel, film en vanzelf
sprekend de literatuur in de
eerste plaats".
De Tijd constateert dat de hek
senjacht op Terlouw geslaagd
is. Uit een enquête blijkt: „Po
sitief over hem oordeelt vrij
wel niemand. Pijnlijkste cijfer
47 procent van de D'66-kiezers
vindt dat hij tegenvalt of
zwaar tegenvalt. Terlouw,
voor de verkiezingen nog wel
eens getipt als mogelijke pre
mier, blijkt nu nog maar door
twaalf procent van de kiezers
gezien te worden als de man
die de problemen van Neder
land de baas kan". Een kri
tisch artikel ook over bevol
kingsonderzoek tegen kanker.
„Een van mijn bezwaren tegen
bevolkingsonderzoek is dat we
niet meer weten wat het na
tuurlijk beloop van de ziekte
is. Als ik iemand helemaal in
stukjes zou snijden, zou ik op
verschillende plaatsen ver
dachte plekjes vinden, tijd-
bommetjes, die echter maar bij
een heel gering percentage
ooit tot echte kanker zouden
leiden". Freek de Jonge zegt
in een interview. „Ik heb ge
kozen voor de liefde. Ik heb er
voor gekozen geridiculiseerd
te worden. Maar misschien
pak ik over drie jaar toch een
stengun. Dat is geen eindpunt
in mijn denken. De gedachte is
rond, maar ik kan weer uit de
cirkel worden gestoten". Het
blad publiceert in vier afleve
ringen de memoires van Patty
Hearst, de Amerikaanse miljo
nairsdochter die terroriste
werd.
Hervormd Nederland vindt
dat onze regering zelfs de
schijn moet vermiiden betrok
ken te zijn bij de NAVO-oefe-
ningen in de Middenameri-
kaanse wateren. De bekende
bioloog Midas Dekker hekelt
in een interview de modieuze
aanbidding van de natuur. „De
natuur is een soort god gewor
den. De eerste de beste In
diaan, die een paar honderd
jaar geleden iets heeft gezegd
in een toespraak, wordt wijzer
beschouwd dan 100 professo
ren met computers: In werke
lijkheid is de natuur vreselijk,
één grote roof- en moordben-
de. List en bedrog. Alles is toe
gestaan". Een ander artikel
concludeert dat de technische
gebreken van kerncentrales
goedkope stroom tot een illusie
maken. Vanwege lekkende
pijpen, verbrossing, foute klep
pen. haarscheuren en andere
gebreken doen kerncentrales
het gemiddeld veel slechter
dan verwacht. Telkens zijn
weer uiterst kostbare repara
ties nodig. Een eerlijke Kost
prijsberekening geeft aan dat
kernenergie niet twintig pro
cent goedkoper is, maar tien
procent duurder". Een gesprek
tenslotte met Hans Zoet van
het klassieke radioprogramma
Für Elise. „Ik denk dat Gil
bert O'Sullivan muziek heeft
geschreven die net zo de eeu
wigheid in zal gaan als Beet
hoven. Dat kun je niet zeggen
van de dreun van vader Abra
ham. Dat zeg ik met alle res
pect voor het creatieve karak
ter van dat genre. Ik ben ook
een groot aanhanger van An-
dré van Duin en Johnny
Kraaykamp. Zon vakman
schap is zeldzaam".
