België kalmeert
Duits concern kreeg
belastingontheffing
van hoge politici
CcldócGommit
Wiegel: Terlouw
staat economisch
herstel in de weg
7
Honderd
procent
ziekengeld
kan echt niet
De oliebrief
BINNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 27 FEBRUARI 1982 PAGINA 7
Iroom-ongeluk Rotterdam
oed afgelopen
OTTERDAM Mede als gevolg van een
instige windrichting is het broom-ongeluk
l de Rotterdamse Waalhaven gisteren be-
•ekkelijk goed afgelopen. Vijftien werkne-
iers raakten bedwelmd. Eén van hpn
ioest in het ziekenhuis worden opgeno-
len.
broom zat in flessen, die verpakt waren
Tcfsten. "De Ttïstën warén opgestapeld in
tn container. Door onbekende oorzaak
[el deze container uit de greep van een
Lheftruck, waardoor de flessen braken,
na het ongeluk sloot de politie de
jtzijde van de Waalhaven tijdelijk af.
aar de vraag hoe het ongeluk kon gebeu-
en wordt een diepgaand onderzoek inge
leid. Vastgesteld is inmiddels dat de ver-
akking van het broom voldeed aan de in-
«rnationale veiligeheidseisen.
iel dei
Vrl| orkhef
lirect i
i kisten die in totaal 9000
Suiker drie
cent duurder
DEN RAAG Een
kilo suiker gaat vani-f
maandag 1 maart met
drie cent in prijs om
hoog. De minimum
prijs komt hierdoor op
2,10 cent per kolo. De
verhoging is een gevolg
van een door de suiker
industrie toegepaste
prijsverhoging. De mi
nimumconsumenten
prijs is het bedrag
waarvoor de winkelier
de suiker inkoopt. De
laatste prijsstijging
van suiker was op 4 ja
nuari en bedroeg vijf
cent per kilo.
Britse jeugdwerkloze
drie weken „soldaat"
LONDEN De Britse regering
is van plan, werkloze jongeren
tussen 15 en 20 jaar in de gele
genheid te stellen enkele weken
op te trekken met soldaten. De
regering van mevrouw Margaret
Thatcher wil met name jongeren
uit de steden in de gelegenheid
stellen een periode van drie we
ken door te brengen in eenheden
van leger, marine en luchtmacht.
Er zal geen sprake zijn van een
verplichting en evenmin krijgen
de jongeren die op het aanbod in
gaan, schietles. Het ministerie
van defensie dekt de kosten van
het project, die men op ruim 7
miljoen gulden raamt
IN
merikaanse
)efening in
aribisch
rebied
WASHINGTON De Ameri-
aanse marine zal midden
>ril onder de codenaam
Dcean Venture 82" een grote
[fening houden in het Cari-
sch gebied. Naar in kringen
an het ministerie van defen-
e in Washington verluidt, zal
ak een landingsoefening wor-
jn gehouden bij het Ameri-
aanse marinesteunpunt
uantanamo op Cuba.
egin deze week werd be-
endgemaakt dat de Navo van
tot 18 maart haar eerste ma-
ne-oefening in het gebied
]en Florida en Cuba zal
ijlen.
ittissen wilde het pentagon
steten geen commentaar ge
en op het bericht dat de
merikaanse onderzeebootja-
er „Caron" patrouille-oefe
ngen houdt voor de kust van
icaragua en El Salvador,
aar uit militaire bronnen in
Washington is vernomen, zou
schip enkele dagen geleden
de baai van Fonseca zijn
angekomen, ter vervanging
an -de onderzeeboot „Deyo
ie naar zijn basis Charleston
I teruggekeerd. De „Caron"
>u opdracht hebben radiosig-
alen op te vangen, in het bij-
>nder die tussen Niacaragua
i El Salvador. Volgens de
merikaanse regering stuurt
icaraqua wapens naar de
nkse opstandelingen in El
alvador. Aan de Navo-ma-
oeuvres die op 8 maart onder
codenaam „Safe Pass 82"
linnen, nemen behalve de
en Canada ook Nederland,
elgië, West-Duitsland en En-
eland deel. In hetzelfde zee-
ibied houden eerst Canada
de VS van 27 februari tot 3
laart een gemeenschappelijke
potoefening.
St Tweede-Kamerlid Walt-
lans (PPR) wil weten of er
en samenhang bestaat tussen
e komende NAVO-oefenin-
en in de Golf van Mexico en
plannen van de Verenigde
laten voor een blokkade te
en Cuba. Ook heeft Walt-
lans de ministers van buiten-
ndse zaken. Van der Stoel,
defensie, Van Mierlo, ge
raagd of de oefeningen be-
neld zijn om het belang van
et Caraïbisch gebied en de
olf van Mexico voor de Navo
onderstrepen.
'urkije:
i4 linkse
ntellectuelen
earresteerd
STANBUL De militaire
liders in Turkije zijn een
ootscheepse actie begonnen
tgen linkse intellectuelen. Zij
iven opdracht tot de arresta-
e van 44 vooraanstaande ad-
acaten, onder wie de presi-
ent van de balie in Istanbul,
ihrijvers, hoogleraren en
urnalisten.
eegedeeld werd dat de arres-
nten beschuldigd worden
an onwettige communistische
separatistische activiteit,
aarop straffen tot vijf jaar
evangenis staan. De opdracht
'as uitgegaan van een tribu
nal krachtens de staat van
eleg in Istanbul, de schrijver
taol Behramoglu, éen journa-
st van het dagblad Cumhu-
yët en de vrouw van Istan-
uls vroegere burgemeester
hmet Isvan. Vernomen werd
at de betrokkenen maandag
ip de hoogte waren van hun
handen zijde arrestatie. Zij
iloten echter zich niet aan
restatie te onttrekken,
e militaire openbare aankla-
r te Ankara heeft gisteren
18 keer de doodstraf geëist,
ij deed dit bij de opening van
ït proces tegen 574 activisten
in ,Dev-Yol (revolutionaire
eg), de belangrijkste onder-
rondse organisatie van links
J Turkije. De aanklacht tegen
8t verdachten, onder wie veel
opstukken van Dev-Yol,
lidt dat ze „geprobeerd heb-
sn de grondwettige orde in
tn volksoorlog omver te wer-
n, teneinde een communis-
•ch regime te vestigen".
het
ADVERTENTIE
(Vervolg van de voorpagina)
BONN Het omkoop
schandaal schijnt te ma
ken te hebben met het
Flick concern dat een om
vangrijk aandelenpakket
Daimler-Benz ter waarde
van 1,6 miljard DM heeft
kunnen afstoten zonder
dat het daarover belasting
hoefde te betalen. Deze
belastingontheffing is mo
gelijk door de politici toe
gekend in samenhang met
giften voor de diverse po
litieke partijen. Het is een
deel van de slepende be
lastingaffaire waarin de
Westduitse politieke par
tijen al geruime tijd zijn
betrokken. Het openbaar
ministerie verstrekt hiero
ver geen verdere gege
vens.
Het onderzoek richt zich be
halve tegen de bewindslieden
ook tegen de vroegere minis
ter van Economische Zaken en
huidige president van de
Dresdner Bank, Friederichs
(FDP), tegen de minister Eber-
le (CDU) van Economische Za
ken van de deelstaat Baden-
-Wurtemberg, tegen zijn voor
malige collega in Noordrijn-*
-Westfalen, nu Bondsdag-afge
vaardigde, Riemer (FDP) en
tegen twee directeuren van
het Flick-concern, Karl Frie-
drich Flick en Eberhard Von
Brauchitsch en een directeur
van een dochteronderneming
daarvan. Von Brauchitsch, die
mogelijk ook betrokken was
bij de affaire van de (Duitse)
Paters van Steijl heeft inmid
dels als gevolg van het onder
zoek zijn functie als vice-voor-
zitter van het overkoepelende
werkgeversorgaan, het Duitse
industrieverband, opgegeven
en zal daar volgend jaar ook
geen president van worden.
Een regeringswoordvoerder in
Bonn zei gisteren ervan over
tuigd te zijn dat de verdenking
tegen de ministers onjuist zal
blijken te zijn en betreurde te
vens dat de indruk wordt ge
wekt dat de betroffenen schul
dig zijn, hoewel het nog pas
om een onderzoek gaat. Hij
waarschuwde voor een voortij
dige veroordeling. Over de
kwestie zelf wil de regering
geen standpunt innemen, zo
lang het onderzoek duurt. De
ministers behouden hun func
ties. Hun parlementaire on
schendbaarheid kan pas wor
den opgeheven als een open
bare aanklacht tegen hen
wordt ingediend. Zowel Matt-
hofer („een leugen") als
Lambsdorff („krenkend en
ongegrond") ontkenden cate
gorisch geld voor hun partij te
hebben ontvangen of daarvan
te hebben geweten.
Het omkoopschandaal volgt op
een andere affaire waarbij de
vakbonden, de traditionele ba
sis van de sociaal-democraten,
zijn betrokken. De voorzitter
en het bestuur van het groot
ste bouwbedrijf in Europa, het
door de bonden beheerde
Neue Heimat, zijn beschuldigd
van belastingontduiking door
nep-firma's op te richten en
het geld in eigen zak te steken.
De beschuldigingen worden
onderzocht, maar de voorzitter
en twee andere directieleden
zijn al ontslagen. In de zoge
naamde „Spenden-affaire"
waarbij de partijen SPD, FDP
en CDU op illegale manier aan
geld zouden zijn gekomen, lo
pen al tegen meer dan 1000
ondernemingen gerechtelijke
onderzoekingen omdat zij op
die manier geld voor de belas
ting zouden hebben ontdoken.
Het huidige onderzoek bete
kent een nieuwe, zware belas
ting voor de regering-Sc-
hmidt-Genscher die al gerui
me tijd met grote interne en
externe problemen te kampen
heeft.
In Charleroi werd gisteren nog druk betoogd door verontruste staalarbeiders
REGERING EN VAKBONDEN WEER AAN TAFEL
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
BRUSSEL De devalua
tie van de Belgische frank
blijkt, ondanks de stakin
gen van afgelopen week
in Wallonië, nieuwe kan
sen te hebben geschapen
op sociale vrede in het
land. Na maanden van
koude oorlog gaan de
vakcentrales komende
maandag weer met de re
gering en de werkgevers
aan tafel zitten om voor
de problemen van het
„post-de valuatietiidoerk'
oplossingen te zoeken.
Beide grote vakcentrales, het
katholieke ACV en het socia
listische ABVV, hadden de re
gering om het overleg ge
vraagd, omdat de devaluatie
een „nieuw feit" is. Aan de
orde zullen komen het „te-
werkstellingspakt" (banen
plan) dat het kabinet-Martens
voorstelt, het voornemen van
de regering om na de intussen
afgekondigde loon-inlevering
met 3 procent ook de sociale
voorzieningen te gaan inkrim
pen en tenslotte de vraag hoe
lang de van kracht geworden
prijzenstop moet duren.
Intussen leek bisteren de sta
kingsactiviteit in het Frans-ta
lig landsgedeelte te luwen. Het
arbeidersprotest geldt vooral
de aanslepende onzekerheid
over de sanering van het staal-
-fusiebedrijf Cockerill-Sambre.
De werkonderbrekingen be
troffen gisteren dan ook voor
namelijk nog de fabrieken van
dit concern in Luik en Charle
roi.
Het verzoek van de vakbewe
ging om onderhandelingen
met regering en werkgevers
wordt beschouwd als een poli
tieke overwinning voor het
centrum-rechtse kabinet-Mar
tens en als aanwijzing dat de
devaluatie een groot psycholo
gisch effect heeft gehad. De
hele bevolking lijkt nu door
drongen van de diepte van de
economische crisis en de nood
zaak tot ingrijpende herstel-
maatregelen. De vakbeweging
ziet nieuwe mogelijkheden
voor een veelomvattend een-'
traal accoord, omdat de werk
gevers thans de verplichte
loonmatiging, belastingver
lichting en devaluatie hebben
„gekregen" en nu de werkne
mers hun aandeel in het be
oogde economisch herstel ge
waarborgd moeten krijgen.
Voor het geval het gesprek
mislukt bereiden ABVV en
ACV overigens wel een - zo
mogelijk gemeenschappelijk -
actieplan voor.
Reagan zou
aanleg Sovjet
pijpleiding
willen
blokkeren
WASHINGTON De Ameri
kaanse president Reagan zou
de aanleg van een pijpleiding
die aardgas uit Siberië naar
West-Europa moet brengen
willen blokkeren.
Het Amerikaanse kabinet is
ernstig verdeeld over deze
zaak. Vooral minister Wein
berger van defensie is tegen de
aanleg. Hij is bang dat Europa
afhankelijk van de Sovjets
wordt en vreest dat de Russen
te veel geld aan de leiding zul
len verdienen. Minister Haig
van buitenlandse zaken echter
is juist bang dat het tegenhou
den van de pijpleiding door de
VS de verhoudingen binnen
de NAVO schaad. Reagan wil
nog overleg plegen met de
bondgenoten in West-Europa.
De pijpleiding zou 25 miljard
gulden kosten.
TEN langen leste heeft minister Terlouw van Economische
Zaken deze week de Tweede Kamer geïnformeerd over de
stand van zaken bij de investeringen van de oliemaatschap
pijen, met het geld dat zij verdienen aan de exploitatie van
de grote aardgasvelden in ons land. Die brief heeft weinig
nieuwe gegevens opgeleverd. Daarom blijft de vraag, waar
om Terlouw zo lang moest doen over het schrijven ervan,
waardoor hij immers.de opgeschroefde verwachtingen over
grotere investeringsafspraken met de dag verder deed
Het lange uitblijven van de brief heeft bovendien geleid
tot toenemende politieke tegenstellingen. Zowel politici van
D'66 als van de PvdA rekenden zich rijk aan extra winstver
wachtingen van de oliemaatschappijen, ten bedrage van
maar liefst vier miljard bovenop de reeds bekende veertien
miljard. Het ziet er steeds meer naar uit dat die ëxtra winst
uiteindelijk nog wel eens flink zal kunnen tegenvallen en
wellicht zelfs in het tegendeel zal kunnen verkeren; het ligt
er maar aan hoe je rekent. Waaruit maar weer blijkt dat voor
je beurt spreken weinig zinvol is, en voor een politicus nog
de extra moeilijkheid met zich meebrengt, dat de weg terug
moeilijk begaanbaar is en de geloofwaardigheid niet ten goe
de komt.
WAT de zaak zelf betreft: de lijn die Terlouw uiteindelijk
gekozen heeft, lijkt een goede. De oliemaatschappijen moeten
aan hun gentlemer.sagreement worden gehouden. De veer
tien miljard aan investeringen in Nederland of ten behoeve
van de Nederlandse economie, moeten er ook inderdaad ko
men. Daartoe moet Terlouw het indertijd vrij vaag geformu
leerde „herenakkoord" met de oliemaatschappijen nader toe
spitsen. Het is te hopen dat hij daarbij eindelijk eens wat
voortvarender wordt. Want als hij deze kwestie in het ver
volg niet krachtdadig aanpakt, dan blijft de investeringszaak
een politiek hachelijk onderwerp. En dat zou helemaal niet
zo behoeven te zijn.
(Van onze parlementaire re
dactie)
LEEUWARDEN D'66-
minister Terlouw is door
zijn falen als bewindsman
van economische zaken
een sta-in-de-weg voor
economisch herstel in ons
land. Dat betoogde VVD-
fractieleider Wiegel gis
teravond op een vergade
ring van zijn partij in
Leeuwarden.
Wiegel noemt het falen van
Terlouw niet alleen persoon
lijk triest, maar extra te be
treuren omdat hij de filosofie
van de D'66-minister redelijk
acht. „Ik vermoed overigens
dat zijn gedachten in een door
hem geblokkeerd kabinet vart
CDA, VVD en D'66, op meer
steun zouden hebben kunnen
rekenen dan in het huidige",
stelde de VVD-leider.
Terlouw blijkt volgens Wiegel
niet de centrale rol in het ka
binet te kunnen spelen die van
een minister van Economische
Zaken mag worden verwacht.
VVD-partijvoorzitter Kam-
minga noemde vanochtend op
de partijraad van de liberalen
in de Friese hoofdstad D'66 de
„kameleon van de vaderlandse
politiek". Hij wees op een aan
tal zaken die D'66 voor zij in
de regering kwam te vuur en
te zwaard bestreed, zoals gas
boringen op Ameland, de weg
door Amelisweerd en de dum
ping van radioactief afval in
zee, maar waarmee zij. een
maal in tot het kabinet toege
treden, wel akkoord ging.
PREMIER VAN AGT:
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Premier Van Agt heeft het gisteren „ontoelaat
baar" genoemd als de aanstaande ziektewetmaatregelen uitein
delijk een lastenverzwaring voor de ondernemingen zou beteke
nen. Zo'n lastenverzwaring zou optreden als de bonden hun zin
krijgen en de mogelijkheid blijft dat het ziekengeld voor 100
procent netto volledig wordt uitbetaald. Met zijn stelling onder
schreef de minister-president in feite impliciet de verwachting
in politiek Den Haag dat als de sociale partners alsnog zou wor
den toegestaan de korting op het ziektegeld in onderhandelin
gen ongedaan te maken, langs een ander overheidsingrijpen
toch voor voldoende lastenverlichting voor het bedrijfsleven zal
moeten worden gezorgd. Zoals deze krant gisteren al meldde
denkt men in het CDA dan aan een algemene inkomensstop per
1 juli.
Premier Van Agt verklaarde na afloop van het kabinetsberaad
het eens te zijn met de sociaal-economische experts in de CDA-
fractie die vrezen dat van werkelijke lastenverlichtingen voor
het bedrijfsleven via de ziektewetmaatregelen weinig of niets
meer terecht dreigt te komen. Inhoudelijk wilde Van Agt echter
niet op het wetsvoorstel ingaan dat het kabinbet begin maart bij
de Tweede Kamer wil indienen. De ministerraad heeft de con
crete invulling van de ziekengeldbezuinigingen gisteren gedele
geerd aan de zogenaamde vijfhoek. Die bestaat uit de ministers
van Economische Zaken, Sociale Zaken, Financiën. Binnenland
se Zaken en staat onder leiding van de premier. Dit vijftal zal
maandag aanstaande de knoop over de bezuinigingen op het zie
kengeld doorhakken.
Banenplan
Het kabinet heeft gisteren overeenstemming bereikt over de
tekst van het werkgelegenheidsplan. De financiële onderbou
wing ervan is echter nog allerminst rond. Er ligt slechts een be
perkt financieel verhaal bij het banenplan, dat minister Den Uyl
volgende week dinsdag aan de pers wil presenteren. Een belang
rijk deel van de financiering van het plan is volgens premier
Van Agt doorgeschoven naar de voorjaarsnota, het regerings
stuk waarin nieuwe miljardenbezuinigingen concreet gemaakt
zullen moeten worden. Verwacht wordt dat met name het mil-
t'ard extra dat Den Uyl voor het halen van zijn werkgelegen-
ïeidsdoelstelling nodig denkt te hebben via nieuwe bezuinigin
gen gevonden zal moeten worden.
Werkgevers
wijzen
ultimatum
grafische
bond af
UTRECHT De grafische
werkgeversorganisaties heb
ben gisteren het ultimatum
van de grafische bond „Druk
en Papier" afgewezen. „Druk
en Papier" (FNV) had de
werkgevers tot gistermiddag
vijf uur de tijd gegeven om
alle eisen die de bonden bij de
CAO-onderhandelingen heb
ben gesteld, in te willigen. De
bond heeft voor 3 maart acties
aangekondigd als de werkge
vers dat niet zouden doen.
In een brief aan „Druk en Pa
pier" verwijten de werkgevers
de bond een oneerlijke voor
stelling van zaken. Volgens
hen heeft de bond de indruk
gewekt, dat de werkgevers op
geen van de belangrijke vak-
bondseisen zijn ingegaan, ter
wijl partijen het in werkelijk
heid eens zijn geworden over
de prijscompensatie, vervroeg
de uittreding op 61-jarige leef
tijd, een studie naar arbeids
tijdverkorting en een basisva
kantie van 25 dagen. De werk
gevers becijferen de kosten
daarvan op acht procent en
dat is al ver boven de norm
van zes procent.
Door de absolute voorwaarde
van een garantie van honderd
procent ziektegeld te stellen
zonder over de kosten te wil
len spreken, frustreert „Druk
en Papier" normaal CAO-
overleg, aldus de werkgevers.
Zij zeggen dat de FN V-bond
door een extreme houding
schade dreigt toe te brengen
aan de goede verhoudingen in
de bedrijfstak en binnen de
ondernemingen. De grafische
bond CNV heeft eerder déze
week laten weten op 3 maart
niet mee te doen met de acties
van „Druk en Papier" en een
bijdrage in de meerkosten bij
handhaving van de ziekte-uit
kering wel bespreekbaar te
vinden.
3LUVEN
I HELPEN!
i 'ulm 400 projecten
n Alrika. Aüé
'n Latijns-Amerika
VASTENAKTIE
GIRO
5850
te Zeist
