Autobiografisch verhaal van
Jack London fraai verfilmd
Fassbinder stelt Duits
burgerdom aan de kaak
Miljoenen brilletjes
in de handel voor
driedimensionale tv
TELEVISIE VANAVONI
TELEVISIE ZATERDAGS
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
gekleurd gezien
RADIO/TELEVISIE
LEIDSE COUEAN
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1982 PAGI
HILVERSUM De
Amerikaanse auteur Jack
London leverde met zijn
boek „Martin Eden" een
grotendeels autobiogra
fisch werk af. De hoofd
rolspeler, de ruwe Martin
Eden, die als jonge zee
man gewend is aan span
ningen en gevaren, aan
ruig vertier en heftige ru
zies toont veel overeen
komsten met de schrijver.
Tijdens London's leven
werd het boek al een
bestseller. Het is dan ook
niet zo vreemd dat er in
dit „televisie-tijdperk"
een serie van werd ge
maakt. In navolging van
de BRT en ZDF, die de
serie eerder vertoonden,
zendt de TROS de eerste
aflevering vanavond uit
op Ned. H om 22.00 uur.
In die eerste episode komen
de tegenstellingen tussen de
gegoede burgerij en het ar
moedige milieu van Eden
prachtig in beeld. Christopher
Connelly, die Martin Eden
speelt in deze Duits/Italiaanse
co-produktie, zet met zijn rau
we stem, bruine hoofd en ziin
ruwe bewegingen de hoofdfi
guur uitstekend neer. Vooral
zijn manier van handelen in
beide milieu's is levensecht.
Bij zijn ontmoeting met de rij
ke Ruth is hij verlegen, weet
hij met zijn houding geen
raad en is hij vol bewonde
ring voor alle nieuwe dingen.
Wanneer hij echter Lizzy
Connolly, een vriendinnetje
uit zijn eigen milieu tegen
komt, vallen alle spanningen
van hem af en is hij de sterke
man, die alles weet.
Christopher Connelly Norman Harrington uit Peyton Place speelt de rol van Martin Eden in het gelijknamige
autobiografische verhaal van Jack London.
De serie begint met de thuis
komst van Martin Eden. Als
hij aan wal stapt, ziet hij zijn
aartsvijand Cheeseface in ge
vecht met Arthur Morse, de
zoon van rijke ouders. Hij
neemt het op voor Arthur,
geeft Cheeseface een pak
rammel en wordt uit dank
baarheid bij de familie Morse
uitgenodigd. De verwonde
ring is van ziin gezicht af te
lezen als hij het grote land
huis betreedt. Bij een zee
vaart-schilderij constateert hij
dat de schilder nooit heeft ge-
varen en een boek heeft al
zijn aandacht. Martin is ook
onder de indruk van Arthur's
zus Ruth, die later verliefd op
hem wordt. Eenmaal aan tafel
heeft hij problemen met het
bestek en de tafelmanieren
van de familie Morse zijn heel
anders dan die van Eden. De
familie is echter erg onder de
indruk van de verhalen die
hij vertelt. Na dat bezoek be
sluit hij een ander leven te
gaan leiden. „Ik koop een wit
boordje en tandpasta om elke
dag mijn tanden te poetsen"
zo spreekt hij zichzelf 's a-
vonds toe.
Martin wil, gefascineerd door
Ruth, ook iets aan zijn alge
mene ontwikkeling doen. Hij
besluit zijn losbandig leven op
te geven, hard te studeren en
schrijver te worden. Als Ruth
echter verlangt dat hij een
baan zoekt die in overeen
stemming is met haar sociale
positie, besluit hij naar Alaska
te gaan.
Jaok London schreef het ver
haal in 1909 toen hij al een
bekend auteur was. Hij had
toen al heel wat avonturen
achter de rug. Ooit had hij bij
de visserij-politie gewerkt en
was oester-stroper geweest.
Hij had ook in 1897 meege
daan aan de goldrush bij de
beroemde Klondike-rivier (in
de eerste aflevering gaat ook
Eden op zoek naar goud bij
die rivier en koopt van zijn
vondst een typemachine).
Jack, die aan de Westkust van
de Verenigde Staten werd ge
boren, was ook journalist en
versloeg voor de Amerikaanse
Hearst-bladen de Japans-Rus
sische oorlog. Op een van zijn
vele reizen kwam hij in 1902
in Londen terecht waar hij
zich verdiepte in het leven in
de achterbuurten. London's
sociale bewogenheid is onder
meer terug te vinden in boe
ken als „The war of the clas
ses" en „Human drift". Hoe
wel Jack London succes had
als schrijver was hij teleurge
steld in het leven. Als rijk
man vluchtte hij in de alcohol
en pleegde tenslotte in 1916
op veertigjarige leeftijd zelf
moord, vijftien romans, to
neelstukken en verhalen na
latend.
Het verhaal van Martin Eden
werd in Italië op lokatie ver
filmd. De acteurs en actrices,
die meedoen zijn op de hoofd
rolspelers na van Duitse en
Italiaanse afkomst. Veel stem
men zijn dan ook nagesyn
chroniseerd. Bij de eerste
vechtpartij tussen Eden en
Cheeseface is aan de klappen,
die worden uitgedeeld duide
lijk te horen, dat het namaak
is. Maar buiten dit soort „fout
jes" is het een levendig ver
filmd verhaal.
HANS PIËT
Hanna Schygulla als Maria Braun in de Fassblnderfilm „Maria
Braun en het huwelijk".
De Schotse zangeres Sheena Easton Is te
gast In de „Showblzzquiz".
In „Maria Braun en het
huwelijk" van de Duitse
regisseur Rainer Werner
Fassbinder (1978) wordt
het Duitse burgerdom aan
de kaak gesteld. Fassbin
der schildert een vrouw,
die weigert het stilzwij
gend pact te aanvaarden,
waardoor mannen menen
over vrouwen te mogen
beschikken. Het verhaal
speelt zich af tijdens de
ineenstorting van het Der
de- Rijk en de wederop
bouw na 1945. Het meisje
Maria trouwt tijdens de
oorlog met Hermann, die
na een halve dag en een
nacht terug moet naar het
front. Als ze bericht krijgt
dat Hermann vermist
wordt, twijfelt ze er geen
minuut aan dat hij terug
komt. Ze tracht zich on
dertussen op alle mogelij
ke manieren staande te
houden, wat ook betekent
dat ze met allerlei man
nen omgaat. De rol van
Maria wordt gespeeld
door de favoriete actrice Haagse bluf
van Fassbinder, t.w. Han
na Schygulla.
voor om en nabij de 350.000
gulden.
Ned. I 19.00 uur.
Ned. I 22.35 uur.
Willem Ruis
Paren met een vriendschaps-
of familierelatie worden door
de Lotto-trekking aangewe
zen om met Willem Ruis een
aantal spelletjes te spelen.
Het winnende paar krijgt
een winnaarsronde te spelen
met grote en kleine prijzen
en gaat door naar de volgen
de ronde. In totaal worden
vijf ronden gespeeld. Cen
traal staat de trekking van
de Mid-Lotto door middel
van de balletjesmachine. Het
winnende getal van de Mid-
Lotto, een uit acht getallen
bestaand eindcijfer is goed
Het gevariëerde politieke pro
gramma „Haagse bluf" wordt
direct vanuit de bar van het
Kurhaus te Scheveningen uit
gezonden. Medewerking verle
nen Marjolijn Uitzinger en
Paul Witteman.
Ned. I 20.35 uur.
Democratie
In „Wie past er op de demo
cratie" wordt in de laatste af-'
levering gediscussiëerd over:
Handhaving van de rechtsorde
in de parlementaire democra
tie.
Ned. I 21.55 uur.
André
Hoogtepunten uit vier pro
gramma's van Andre van
Duin worden uitgezonden in
„And're André".
hou tl
het lJ
scherm
in het
oog
Ned. II 1&59 uur.
Grace Brothers
Het personeel in het waren
huis Grace Brothers krijgt in
een nieuwe aflevering van
„Wordt u al geholpen?" te ma
ken met allerlei moderniserin
gen. Zo wordt besloten te ad
verteren via het gesloten' tele
visienet en ook buiten de win
kei.
Ned. II 19.20 uur.
Showbizzquiz
In de Jaarbeurs Congreszaal te
Utrecht test Ron Brandsteder
drie kandidatenparen op hun
kennis van theater, film, re
vue en televisie, alsmede hun
vaardigheid op het gebied van
typische showbizz-situaties.
Vanavond als gast: Sheena
Easton, Tamara Lund
Alexander Tonita, buikspreker
Rod Hull and his Emu, Rudi
Falkenhagen, Bueno de Mes-
quita en Frankie Laine.
Ned. II 20.27 uur.
WEESP „Dit is nooit de bedoeling geweest. We dachten
aan de verkoop van zo'n vijfhonderd roodgroene brilletjes,
maar nu zitten we al op meer dan een miljoen en de orders
blijven binnen komen".
Dit zegt verkoopleider J. van 't Hoff van de Zeiss-brillenfabriek.
Het experiment met driedimensionale beelden, dat zondagavond
op de televisie te zien is (Ned. I om 22.40 uur), lijkt op een com
plete rage uit te lopen. Zeiss Nederland in Weesp kan daar van
meepraten als een van de drie leveranciers van het hiervoor
noodzakelijke brilletje met een rood en een groen „glas". Het
brilletje maakt het mogelijk de speciale beelden op de kleurente
levisie in drie dimensies te zien. Voor een gulden kan men zo'n
brilletje kopen van Philips of Iventive Mailings uit Heemstede
die het grootwinkelbedrijf levert en via de veertienhonderd op
ticiens die Zeiss-brilletjes verkopen.
„Het loopt werkelijk fantastisch", vertelt de heer van 't Hoff. In
West Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk, waar ook met deze
brillen wordt geëxperimenteerd, zette Zeiss al ruim zes miljoen
brilletjes af.
Voor een commercieel succes heeft Zeiss het volgens Van 't Hoff
niet gedaan. Winst zit-er -behalve een cent of zestien voor de
opticien voor Zeiss Nederland- nauwelijks in. „Commerciëel is
deze verkoop voor ons niet echt interessant. Dat wij hier toch
aan meedoen is om meer naamsbekendheid te krijgen. Er is in
de wereld van de brillenglasfabrikanten een ongeschreven wet
om geen reclame met brillenglazen te maken. Dat leidt ertoe,
dat mensen die zestien uur per dag zeven dagen lang door hun
bril kijken niet weten welk merk glas men heeft. Daarom heb
ben we meegedaan, want Zeiss heeft in Nederland tussen 14 en
21 procent van de markt in handen".
POSITIEVE KANT
Behalve dit aspect heeft volgens Van 't Hoff het experiment nog
een andere positieve kant. „Het zal tevens een leuke graadmeter
zijn hoe het met de ogen van de kijkers is gesteld. De afwijkin
gen die men zonder het te weten heeft, komt zondagavond wel
boven. Normaal kijk je namelijk met twee ogen naar een beeld,
maar nu moet je je instellen op twee beelden".
Van 't Hoff adviseert de kijkers zondagavond niet steeds het
brilletje op en af te zetten. De ogen moeten zich dan steeds weer
instellen op de normale situatie en dat leidt met het steeds maar
herhalen tot „zwemmende" ogen en hoofdpijn.
Bij onderzoekingen is al regelmatig vastgesteld, dat heel wat Ne
derlanders, zonder het te weten, met oogafwijkingen rondlopen.
Van 't Hoff denkt dat zondagavond voor veel mensen de ogen
nog wel eens op dit punt „open" zouden kunnen gaan wat de
volgende week tot groter bezoek aan de opticiëns kan leiden.
BERT MOLENAAR
NEDERLAND 1
NOS
18.20 Nieuws voor doven en
slechthorenden
O.S.-TELEAC
18.28 Follow me I, les 13
18.43 Rechtoples 2
NOS
18.58 Journaal
VARA
19.00 De Willem Ruis
Lottoshow
20.35 Haagse Bluf
NOS
21.37 Journaal
HUM. VERBOND
21.55 Maar wie past er dan op
de democratie?
Discussie
VARA
22.25 Maria Braun en
het huwelijk
(Die Ehe der
Maria Braun),
Duitse speelfilm
NOS
00.25 Journaal
00.30 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND 2
NOS
18.25 Paspoort: Informatie
voor Spanjaarden
18.35 Sesamstraat
18.50 Jeugdjournaal
TROS
18.59 De beste uit And're
Andre
19.20 Wordt u al geholpen,
tv-serie
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.27 De Showbizzquiz
22.00 Martin Eden, tv-serie
22.50 AktuaTV
NOS
23.40 Journaal
23.45 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
(Reg. progr.: NDR: 18.00 Oh,
Vater, tv-serie 18.30 Actual. J
Kleuterserie. 18.55 Die Fische»
Moorhoevd, tv-serie. 19.25 I
progr. 19.59 Progr.overz. WDR: J
Gevar. progr. 18.30 Chicken s
les. tv-serie. 18.40 Gevar.
19.15 Actual.) 20.00 Journ.
Schlussakkord, speelfilm. 21.55ljer
nomlsch magaz. 22.30 Actual.r
parlementair nws. 23.00 Phanta5
tv-spel. 0.25-0-30 Journ.
DUITSLAND 2
18.20 Slapstick. 18.35 Western.
Progr.overz. 19.00 Journ. 19.3f
tenlandse report. 20.15 Inform.
(Eurovisie). 21.15 Sport. (Eur<
22.00 Actual. 22.20 Cult.
22.50 Inform, progr. 23.00
23.50 Journ.
DUITSLAND 3 WDR
18.00 Poppenspel. 18.30 Cursuf
schiedenis. 19.00 Vrijetijdsmagj
19.45 Journal 3. 20.00 Journ.
Actueel magaz. 21.00 Kolleg^
triebsrat, tv-serie. 21.30 Rel»
progr. 22.00 Das Licht der Gered»
tv-serie. 22.55 Docum. serie.
Journ. Y
BELGIE NEDERLANDS 1
18.00 Kinderserie. 18.05 Klè
progr. 18.20 Kleuterprogr.
Open School. 19.05 Docum. I
Tekenfilm. 19.37 Meded. en Mc|l
19.45 Journ. 20.10 Weerber. tl
Docum. serie. 21.40 Jazu
22.20-22.35 Journ.
BELGIE NEDERLANDS 2
19.00 Cult, magaz. 19.30 PlanteijD]
19.37 Morgen. 19.45 Journ.
Weerber. 20.15 Ontsnapplngsif1
tv-serie. 21.05-22.50 The
Connection (II), speelfilm.
BELGIE FRANS
19.00 Reg. magaz. 19.25 Medej
weerber, 19.30 Journ. 19.55 i
21.15 Comix and Musix - Damnf
kees, muz. comedie. 23.00-jer
Journ. en weerber. g(
BELGIË FRANS 2 n
Tot 19.00: Zie Net 1. 19.00 Artt
gazlne. Kunstmagazine. 19.30 f*
naai. 19.55 L'Adieu aux As. Tv-f.
Afl. 5. 20.50 Vendredi-Sports. Aljie
sportmagazlne. 22.00-22.25 TêN^j
risme. Toeristisch magazine.
NEDERLAND 1
TELEAC
10.00 Peuters en kleuters,
les 1, herh.
OS
10.30 Fries voor Fries
taligen, (herh).
TELEAC
10.50 Micro-electronica in
bedrijf, les 12 (herh)
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
15.30 Journaal
AVRO
15.32 Dag huis,dag tuin,
dag opbergschuur
16.10 Stuif es in
NEDERLAND2
NOS
DUITSLAND 1 J
10.00 Journ. en aktual. 10.23 ScL
sakkord, speelfilm. 12.00 Umsf
12.25 Cultur. magaz. 12.55 Persd
13.00-13.15 Journ. 13.40 Progr.dt
14.10 Joourn. 14.15 Kleuter®
14.45 Inform, progr. 15.30
speelfilm. 17.00-17.30 Docum. L
gion. progr.: NDR: 17.00-17.30r
gr.overz. WDR: 17.30
17.55-18.00 Tips).
DUITSLAND 2
12.00 Progr.overz. 12.30 Progr.l
buit. werknemers. 14.45 Journ.
Tekenfilserie. 15.10 Heimatlos, i
rie. 16.00 Hobbymagaz. 16.10 J
serie. 16.35 Poppenshow. 17.0(
kendmaking van de weekwinij1
17.05 Journ. 17.10 Aktual.
BELGIE NED. 1
14.00 Open School. 15.30 Cultii0b
tua. 16.00-17.25 De oorlog. d«
ziek, Hollywood en wij. speelfilrr
HILVERSUM 1
18.06 Echo 18.20 Punt Uit. 19.55 Overwe
ging. 20.03 Country time. 21.02 Nine
O'clock Jazz. 22.02 Goal. NOS: 23.02-24.00
Met het oog op morgen NCRV: 0.02 Dro
menland. 4.00 Vroegdienst.
d. CPN.
OVERHEIDSVOORLICHTING: 18.30 De Ne
derlandse Antillen. 20.00 Nws.) 20.03 Mono.
21.00 Suara Maluku. O.S.: 21.40 Open
Schooltijd. RVU: 22.10 Fascisme (3). NOS:
22.30 Nws. 22.40 NOS-Cultuur. 23.5!
en Roll Methode. VPRO: 20 00 0<
20.30 Radio Nome 22.02 De RadkXa
visalie Salon. 22.30-24.00 De Ander
HILVERSUM 4
NOS: 20.00 (S) Europees Concertpi
BerlIJns Filharmonisch Orkest mmv. 6
hedendaagse muziek (In de pauze:
spiegel). 22.00-23.00 (S) NOS-Jazz.
IJ B
12.03 Tussen
13.06 In de Roole Haan. 15.03
Muziek uit Studio I 16.02 Oe
10.30 Nws. 10.33 Bosboom e
volg. 11.30 Nws. 11.33 Samen. O.S.: 11.56
Open Schooltijd. NOS: 12.26 Meded. tbv
14.00 Coulissen (14.30 Nws). 15.0( 1
Jans en de kinderen. 15.05 Han e
(15.30 en 16.30 Nws.). 17.00 AktuaU
17.30 Nws. 17.36 Aktua.
ion stop. 12.03 Les
14.03 Op stap. 15.03 (S
co-express. 16.03 NCRV
dag-Sport.
AVRO: 7.00 Nws. 7.02
no-an. 8 00 Nws. 8.05 0
klein stationnetje, 's morg
de vroegte. 9.00 Passe-p
10.00 Concerto Mattin,
Liever de lucht In. 13.0(
13.05 Klassieke liederen. 15.00
ziek. 15.15 Opera metw be
AVRO-bestuur
in gelijk gesteld
AMSTERDAM De onder-
nemingskamer bij het ge
rechtshof in Amsterdam
heeft de bezwaren van de on
dernemingsraad van de
AVRO inzake de voorgeno
men reorganisatie in de top
van dit bedrijf van de hand
gewezen.
Die reorganisatie, waarvan de
uitvoering in afwachting van
de uitspraak was geschorst,
kan doorgaan. De onderne
mingsraad was naar de ree m
gestapt, omdat naar het c
deel van de OR het beszi<
aan de gang ging met eersje
deeltelijke reorganisatie ii o
top, terwijl nog niet duid
is hoe de uiteindelijke st-
tuur van het bedrijf er
gaan uitzien.
De ondernemingskamer 1
uitgesproken wel begrij
hebben voor het stand
van de ondernemingsi
maar vindt dat niet zo z'
wegen dat het bestuursbe
inzake de reorganisatie t< J
gedaan zou moeten worde
De man, wiens naam en door
dachte stukjes velen sinds 2 ja
nuari van dit jaar op deze
plaats hebben gemist, Herman
Hofhuizen, kwam gisteravond
zelf in beeld bij Aad v.d. Heu
vel in diens mediashow „Alles
is Anders". Langer dan een
kwart eeuw vertoefde hij
avond aan avond voor de buis
teneinde de tv-programma's
door de zeef van zijn rondbor
stige geweten en persoonlijke
smaak te schudden. Eerst ten
bate van dagblad De Tijd,
maar toen dit een weekblad
werd voor de Brabant Pers en
de Pers Unie, waar dit blad
deel van uitmaakt. Al die ja
ren kijkend viel hij van de ene
verrukking in de andere te
leurstelling, doch hij keek on
versaagd voort, zoals de boer
vanouds pleegt te ploegen.
Welig tierende kijkcijfers sta
ken daarbij als doornen in zijn
oog. Hij zag regelmatig grote
groepen kijkers ernstige ver
nederingen aangedaan op het
scherm, dat minstens zo gedul
dig lijkt als papier. Maar het
tv-beeld is hem blijven boeien,
zoals ook hij boeide nu hij zelf
beeld werd. Niet als een roe
pende, wiens stem door de
woestijn schalt, maar als een
recensent in ruste, nog altijd
bekommerd om waardevol
kijkwerk.
Het beeld van de Hilversumse
woestijnroeper kreeg men in
de v.d. Heuvelshow ook aan
gereikt door STER-directeur
Smeekes, die zeer onlangs een
brochure open deed over het
traag reageren van de Neder
landse tv op buitenlandse sa
tellieten, die langs een omweg
de commercie op de tv zullen
binnenbrengen als er geen tij
dig tegenbeeld komt. Net zo
min als Hofhuizen toonde
Smeekes zich boos, wel ver
ontrust of misschien wel ver
drietig, maar toch nog lang
niet verslagen of uitgekeken
op de Nederlandse tv.
Wel uitgekeken op de pers
blijkt de Nijmeegse promoven
dus Jungblut, die via het ANP,
een gezamenlijke instelling
van de Ned. pers, de inhoud
van zijn proefschrift wereld
kundig maakte. Daarbij werd
ten eerste het embargo ge
schonden, d.w.z. men hield
zich niet aan de voorgestelde
publicatiedatum. Maar ten
tweede werd over de inhoud
van zijn proefschrift bericht^
dat schoolmeisjes dommer zou
den zijn dan jongens. Sloeg na
tuurlijk nergens op. Zijn we
tenschappelijk onderzoek stel
de alleen maar vast, dat de ge
middelde leraar nog steeds
rondloopt met het vooroordeel,
dat meisjes minder interesse
zouden tonen voor bepaalde
leerstof en een voorkeur aan
de dag leggen voor leuke les
sen. De leraar zou als gevolg
daarvan bij de behandi
van de leerstof het bevatti
vermogen van de meisje
laag inschatten. De fout
dus bij de leraren. Dat die
echter ook niet ligt, kon
eerder op de avond ervare II
„Ot en Sien", dat de v jjj
voorlegde waarom me
overwegend wiskunde als
zevak afwijzen, terwijl de
komstige banen voor een
langrijk deel in de sfeer
de electronica liggen, w,
voor wiskundekennis on
heerlijk is. Die weg snijde
meisjes dus voor zichzell
Bij navraag bleken voors
moeders de schuld hiervoc
zich te willen nemen. Die
den bij hun dochters no
veel op het persoonlijk 1
van het huwelijk ham«
Openhartige moeders, i
ontwapenend van oprechtte
als Herman Hofhuizen. E
door onopgesmukte tv,
niet door kijkcijfers verl
beid.
TON OLIEMULt:
