iet hele jaar door lente op Tenerif e
akantieganger zal dit jaar iets dieper in de beurs moeten tasten
WE ZUUEN BiWUZEN
dat O-TOURS de
GOEDKOOPSTE IS!
OEI 020-198822
El Al biedt u een zon garantie...
ZATERDAG 6 FEBRUARI 1982
!AAG Het vergelijken
ikantieprijzen is bijna on-
geworden. Nu is de één,
x de ander voordeliger in
Ie hotel of appartement. Al-
istanties, de consument wei
hebben zich er al mee be
en legden de keiharde feiten
1. D-Tours heeft hierop inge-
b'en komt sinds kort met een
laapie Prijsgarantie. Wanneer
j D-Tours een zomervakan-
heeft geboekt en men kan
andere touroperator precies
|e aanbieding goedkoper ont-
i, dan krijgt men prompt het
betaalde terug plus nog een
19eïiran vijfentwintig gulden ex-
f*e Ie goedkopere aanbieding
nets 'an we* voorkomen in de
2 b editie van het officiële zo-
te. zpgramma 1982 van een er-
ko&ANVR-touroperator.
w*"'le komende zomervakantie
r overigens meer belangstel
zijn voor bungalows en ap-
k enten dan voor hotels. Voor
i naar het buitenland valt del
kam meer op de eigen auto,
de groep vakantiegangers
vliegtuig pakt zich toch min
>r heeft gestabiliseerd. „De
bjnensen die op het randje ba-
oud de is een paar jaar terug al
^u| len. Je hebt nu te maken
categorie die sowieso met
J2^8|ie naar het buitenland gaat.
|n toch wel naar Spanje of
Italië en dat ze praktisch elke dag
zelf koken in plaats van in een res
taurant uitgebreid te gaan tafelen,
vertellen ze „het thuisfront" niet.
Soberheid is troef, het is niet an
ders". Aan het woord is de heer De
Roever van Neckermann.
Eenzelfde geluid is te horen bij
Holland International, waar de
heer Santbergen constateert dat
Italië een tegenvallend jaar heeft
beleefd. De lire is gedevalueerd ten
opzichte van de gulden en dat bete
kent dat Italië toeristisch gezien nu
weer in de lift zit. HINT heeft een
eigen charter op Sicilië en richt
zich meer dan voorafgaande jaren
op Griekenland. De cruise-vakan
ties hebben het ondanks alle som
bere berichten goed gedaan.
Dollargebieden
Directeur Fransen van Arke zegt
„alle prijzen te garanderen behalve
die in dollargebieden". Dat spreekt
vanzelf omdat de dollar ruim een
jaar geleden op 1,90 stond, daarna
opliep tot 2,85 en toen weer in
zakte tot rond de rijksdaalder. „We
hebben beslist geen angst voor de
economische situatie. Deze winter
boekten we zelfs een stijging van
zeven procent. Daar hadden we
echt niet op gerekend. Integendeel,
we verwachtten twee tot drie pro
cent minder. Op het gebied van
jongerenreizen is er flink uitge
breid (May Way-programma). In
Griekenland zijn de bestemmingen
Skiathos en Mikanos nieuw. Ver
der zitten de busreizen in de lift: 20
nieuwe bestemmingen.
,De heer Van Steenis (Hotelplan)
zegt de basis te verbreden. Vanaf
elke bestemming in Nederland mag
via Hotelplan gratis per trein
naar Schiphol worden gereisd. De
prijsstijgingen liggen in doorsnee
op zeven a acht procent. Nieuw zijn
excursies naar Rome en Sorrento
en naar het Griekse eiland Korfoe.
De heer De Vries van De Jong In-
tï-atours ziet gouden tijden voor de
bus. „We hebben uitbreiding van
de bestemmingen naar praktisch
alle landen, uitgezonderd Groot-
Brittannië en Scandinavië. Onze
prijsstijgingen zijn gemiddeld zeven
procent, voor Oostenrijk slechts vijf
procent, maar er zijn ook landen
met tien procent. Italië goedkoper?
Vergeet het maar. Integendeel, zegt
De Vries, die veel oudere passa
giers heeft die vroeger zelf achter
het stuur zaten.
„We blijven nagenoeg gelijk aan
vorig jaar en dekken ons in tegen
inflatie. Vroeger waren we mis
schien gericht op de elite, dat is
verleden tijd. We hebben geen bus-
programma's meer, maar er zitten
wat uitbreidingen in het vliegpro-
gramma, onder andere in het aan
bod Israël en Jordanië. Onze doel
groep is de middengroep", aldus di
recteur Van Tol van NRV-Holiday,
die de volgende prijsverhogingen
meldt: Spanje vijf procent, Portugal
acht procent, terwijl de rest van de
bestemmingen zich in* diezelfde
orde van grootte bevindt.
Prijsbewust
Directeur Piet Jongens van Boot en
Co. mocht zich vorig jaar verheu
gen in een stijging van 19,97 pro
cent aan omzet. Het Frankrijk-pro
gramma bleek een gouden greep te
zijn. „Ons priisbewustzijn nood
zaakte ons het dicht bij huis te zoe
ken óf in gerenommeerde projecten
verder weg. De gemiddelde -prijs
verhogingen liggen tussen de twee
en tien procent. Blijvende succes
sen zijn de Iberbus (Spanje) en
Transmontana-trein (Italië). Trans
(directeur Jonker) constateert dat
het met het prijspeil erg meevalt.
Een gemiddelde stijging van vijf
procent. „Bezuinigen doen we zo
ongemerkt mogelijk, bijvoorbeeld
door hier en daar een lunch weg te
laten omdat er toch geen restaura
tiewagon aanwezig is".
Huisjesmarkt
Een typische vertegenwoordiger
van de huisjesmarkt is Ennia. In de
folder „Vakanti
worden zo'n 2000 accommodatie
mogelijkheden opgesomd. Er zijn
zestien verschillende parken, tien
in Nederland en zes in Duitsland.
„We mikken vooral op jonge gezin
nen in het voor- of hoogseizoen. In
genoemde periode kan men ergens
drie weken verblijven terwijl maar
2 weken in rekening worden ge
bracht. We streven in 1982 naar de
„all-in"-prijs. Behalve de schoon
maakkosten zit alles in één prijs,
dus ook energiekosten, annule
ringsverzekering, kosten voor la
kens en slopen en niet te vergeten
de toeristenbelasting. We willen
een groter deel van de weekeind-
markt veróveren en streven naar
verbetering van accommodatie van
bestaande parken. Per saldo zullen
de prijzen iets zakken in 1982. Onze
kracht ligt in de grote verscheiden
heid van huisjes, in de Nederlandse
bedrijfsleiding (ook in Duitsland)
en in de geringe afstand van onze
huisjes tot het Westen van het land.
De heer J.L. Laan van Sporthuis
Centrum Recreatie meldt dat de
voor 1982 zijn ge-
van Economische
ken op kwaliteitsverbetering en
vergroting van het aantal facilitei
ten. Er zullen straks op zes com
plexen (nu vier) tropische zwemba
den zijn.
Vrij Uit (vakantieverblijven) re-
kënt voor Nederland met een prijs-
verhogiging van één tot vijf pro
cent en voor het buitenland van
vijf tot acht procent. „De revaluatie
en devaluatie van buitenlandse va
luta ten opzichte van de gulden
hebben geen invloed op onze prij
zen omdat de contracten al in de
zomer van 1981 met de eigenaars
van de huisjes zijn afgesloten in
guldens. De verhogingen die de
Spaanse hotels doorberekenen,
mede in verband met de komende
wereldkampioenschappen voetbal,
zullen in veel mindere mate gelden
voor huisjes. Over het algemeen zal
de prijstrend in het bewuste land
worden gevolgd", aldus de heer
Van Eeghen van Vrij Uit.
Extra btw
Een typisch op één land gerichte
reisorganisatie is de Franse Toeris
ten Service (FTS). Men rekent daar
met een prijsstijging van zeven pro
cent. Op grote schaal wordt voor
het eerst ook gebruik gemaakt van
de bus. „De Elizas en Normandië
zijn wel per trein bereikbaar, maar
helaas wat omslachtiger dan andere
bestemmingen in la douce France.
Dat is de reden waarom voor de
bus is gekozen bij bepaalde regio's.
regering van
socialistische
Francois Mitterrand heeft op 4-
sterrenhotels een extra btw gelegd
van 10,6 procent. Het oude percen
tage van zeven proent (dat wel
voor alle andere hotels blijft gelr
den) komt daardoor op 17,6 pro
cent. Per saldo betekent het in deze
duurste categorie een prijsverho
ging van veertien tot vijftien pro
cent. Van de ongeveer 200 hotels
die in het pakket van FTS zitten
zijn er maar tien in de categorie
„vier sterren". De heer Van Leeu
wen van FTS noemde de Proven-
ce-Rivièra als de beste van de rond
160 bestemmingen. Parijs is als
„evergreen" natuurlijk nauwelijks
te overtreffen. Door de devaluatie
van de Franse franc behoefden de
prijzen niet te worden aangepast.
Tot zover het verhaal van de pro
fessionele reizenverkopers. Natuur
lijk is er een grote categorie die het
elk jaar helemaal op eigen houtje
doet en die bij wijze van spreken
nog nooit een reisbureau van bin
nen heeft gezien. De touroperators
hebben nu eenmaal hun eigen pu
bliek van rond de 700.000 Neder
landers, die jaarlijks een reis boe
ken. Diegenen die per se op vakan
tie willen zullen blijven komen. De
auto en de vakantie schijnen het
laatst aan de kant te worden gezet.
Moge dat een lichtbaken zijn voor
de Nederlandse reisindustrie.
JOCHEM GREVEN
Ondanks
de crisis
blijven
zonzoekers
komen
Moderne voorzieningen: het strandbad van Puerto de la Cruz.
Surfen op de oceaan, een prachtige sport.
A DE LAS AMÉRICA^*
stralende avond in de-
van het vorig jaar.
ran handeling de tiende
ing van een van die
lossen in Playa de las
as op het Canarische
Tenerife. In een oog-
erandert het beeld. De
e wandelaar op de door
i omzoomde boulevard
even voor staan. De
ons de hele dag niet
rerlaten, zinkt weg in
rperen zee. De maan-
ïeemt de dienst over en
en zilveren schijn over
ding. De veerboot naar
i komt zoals elke avond
de rotsen vandaan en
zich naar „het groene
In de bergen begin-
lichtjes op te vlammen:
,in hun auto op weg
is, ergens hoog tegen
ngen.
ond in december: thuis
sneeuw centimeters
koste van een paar
heb je dat kunnen ho-
de telefooncel op de
'an de straat. En jij
hier een koel glas bier
Jalkon.
momische crisis treft
een Nederland. In alle
ie landen draaien de
de franks, de pfenni-
de dubbeltjes een keer-
i om. Maar in decem-
:ht je toch nog blij zijn
problemen een hotel-
op Tenerife te bemach-
oor een warme vakan-
de winter heeft men
k toch nog wel een
iten over, hoe die dan
•gen heten. Want Te
meer nog dan an-
anden van deze prach-
chipel voor de Afri-
kust een vakantie-
en daar kost de zon
ieta: die wordt gratis
bij het hotelarrange-
J eigenlijk een merk
je affaire met dat ei-
•de-zon. Nog maar en-
intallen jaren geleden
]een toerisme. De ver
in waren slecht en
de allerrijksten uit de
samenleving konden het zich
permitteren een dagenlange
tocht over zee te maken naar
hun vakantiebestemming. De
opkomst van het'vliegtoerisme
veranderde dat. Toen de DC-
drietjes nog een tussenstop in
Casablanca moesten maken
omdat de afstand niet in één
keer te overbruggen viel, gin
gen de mensen op Tenerife al
aan de slag. Er waren natuur
lijk al hotels in de grote hoofd
stad Santa Cruz. maar de toe
risten wilden iets anders en zo
verrees de eerste hotelkolos in
Puerta de la Cruz, een onoog
lijk vissershaventje. Het is nu
een badplaats geworden die
zijn weerga nauwelijks kent.
En elk jaar komen er nieuwe
faciliteiten bij.
Puerto, zoals dè eilanders zeg-
ADVERTENTIE
ÏHsnniïïwiSERRftHTll
Indien u boekt bij D-TOURS
en in de (1e) zomergids 1982
van een andere reisorganisatie
een lagere reisaom vaststelt,
voor precies de zelfde reis:
(seizoen - duur - dag en tijdstip)
KR'JGT U HET VERSCHIL
PLUS 25 GULOEN
DIREKT ALS EXTRA
KORTING TERUG
A.N.V.R-reisbureau of bank
DE GOEDKOOPSTE inSOUDE!
gen, profiteerde van de erva
ring die de toeristenindustrie
op het vasteland van Spanje
had opgedaan. Er kwamen
fraaie hotels, even fraaie win
kels en uit de hele wereld do
ken min of meer deskundigen
op om het de toerist naar de
zin te maken. Ook Nederlan
ders, die er de croquet en de
uitsmijter introduceerden en
die aan de boulevard minia
tuur-schilderijtjes gingen ver
kopen. Zij zijn er nog, hoewel
de vestigingsvergunningen
voor buitenlanders steeds
moeilijker te verkrijgen zijn.
Papegaaienpark
Het meest opmerkelijke toeris
tische gebeuren vindt plaats
even buiten de stad, waar een
fantasierijke Spanjaard een
prachtig papegaaienpark heeft
aangelegd. Duizenden van die
kleurrijke vogels zetelen te
midden van de mooiste bloe
men die men zich maar kan
voorstellen. Juichend begroe
ten vooral kinderen de show,
waarin fraai gevederde vrien
den allerlei vreemde kunst
stukjes uithalen: papegaaien op
rolschaatsen, springend over
hekjes, ringen gooiend om
stokjes, kortom papegaaien ge
dresseerd tot ze zich als mens
jes gedragen.
Maar dat is een grap. Daar
voor ga je niet naar Tenerife.
Wie meer wil dan alleen maar
de zon en het water, kan er
vooral genieten van de natuur.
Er zijn prachtige tuinen, schit
terende vergezichten, onover
troffen natuurschoon. Dank zij
het gematige klimaat (gemid
delde jaartemperatuur twintig
graden en maar zelden opmer
kelijk veel daarboven of daar
onder) bloeit er een weelde
aan bloemen en vindt men in
de botanische tuin bomen en
planten uit de hele wereld.
Voor natuurliefhebbers dus
een paradijs, ook al omdat de
meer dan 3500 nieter hoge vul
kaan De Teide ervoor zorgt
dat er altijd genoeg water op
het eiland voorhanden is. Hoe
wel de historie niet zo ver te
rug gaat als in het oude Euro-
Het ene hotel is nauwelijks klaar, of het volgende staat al weer
op stapel.
pa en men vergeefs zal zoeken
naar fraaie tempels en histori
sche bouwwerken is er toch
nog genoeg cultuur en vooral
traditie te vinden in de ver
schillende steden.
De laatste jaren is er op het ei
land trouwens in ander op
zicht veel veranderd. Niet alle
toeristen komen voor de bloe
men, de steden, de eeuwenou
de drakenbloedboom van Icod
en de toch wel wat rumoerige
vermaakstempels van de in
middels druk geworden va-
kantiestad Puerto de la Cruz.
Het overgrote deel vraagt zon
en zee en daarop heeft de toe
ristenindustrie handig inge
speeld. In het zuiden is het
landschap anders: woestijnach
tige velden met veel cacteeën
en een kustlijn die verrassend
gevarieerd is. Hier kan men
zonnen en baden, op de
haaienvangst gaan en luiste
ren.
Twee gebeurtenissen hebben
voor de opkomst van het zui
den gezorgd. In de eerste
plaats het tragische vliegonge
luk op de luchthaven Los Ro
deos, waar een Nederlands
vliegtuig in botsing kwam met
een Amerikaanse jumbo. Dat
grootste vliegongeluk uit de
historie heeft ervoor gezorgd
dat het oude vliegveld in on
bruik raakte voor internatio
nale vluchten. Het was er te
vaak mistig en de weersom-
BRACL
Wie absoluut zeker wil zijn van zomerzon in de winter komt naar Israël. In Eilat bijv. regent 't
maar drie dagen per |aar. Zon, zee en geschiedenis op ca 4 uur vliegafstand. Vergelijk de
prijzen en kom dan naar het zonnigste alternatief: ISRAEL Waag uw retsburo of neem kontakt
op met het Israëlisch Nationaal Verkeersburo. Wijde Kapelsteeg 2. Amsterdam, 020-249642.
standigheden konden soms
van minuut tot minuut veran
deren. Het vliegveld in het
zonnige zuiden, dat al jaren
lang gepland was, werd na dit
ongeluk met spoed voltooid.
Pas toen kon het woestijnland
schap goed tot ontplooiing ko
men.
Ommekeer
Het overlijden van dictator
Franco en het instellen van
een democratisch bewind in
Spanje betekenden ook een
ommekeer voor de Canarische
archipel. Was het voorheen zo,
dat het verdiende gèld alle
maal naar het vasteland
stroomde, tegenwoordig wordt
ook veel geld op de eilanden
zelf geïnvesteerd. De infra
structuur van Tenerife bij
voorbeeld is de laatste jaren
aanzienlijk verbeterd. Er wed
den nieuwe wegen aangelegd
en allerlei voorzieningen wer
den door de overheid ver
zorgd. Het vliegveld in het
zuiden is daarvan wel het be
langrijkste voorbeeld.
De toeristenindustrie heeft
adequaat gereageerd. Niet al
leen doordat er betere verbin
dingen kwamen tussen de ei
landen, zoals de draagvleugel
bootverbinding tussen Teneri
fe en Gran Canaria en luxe
cruiseschepen die het voor
gasten mogelijk maken een
mini-cruise te boeken waarbij
de belangrijkste eilanden wor
den aangedaan, maar ook
doordat nieuwe vakantiecom
plexen uit de grond rezen. Het
begin was al in de Franco-
tijd overigens het opspuiten
van twee stranden in het zui
den, waarvoor zand werd ge
haald uit de Sahara. Later zijn
er hotels, winkelcentra en an
dere zaken gekomen en nu is
het opmerkelijk te zien, hoe
veel nieuwe vakantiedorpen
er worden gebouwd. De bun
galowparken rijzen als padde
stoelen uit de grond en er zijn
nog vele plannen voor het
aanleggen van strandjes, ha
ventjes en andere voorzienin
gen. Surfen is een gewilde
sport aan het worden.
Toeristische geneugten
Mensen die willen reizen om
cultuurschatten te bezoeken
en die contact met de bevol
king van andere landen op
prijs stellen, moeten niet direct
een eiland als Tenerife als va
kantiebestemming kiezen,
maar wie van mooi weer
houdt en wie met een gevoel
van luxe wil kunnen genieten
van allerlei toeristische ge
neugten kan nauwelijks er
gens anders beter terecht. Er is
van alles te vinden, voor de
dag, de avond en de nacht.
Prachtige natuur en vermaak.
Het meest opmerkelijke van
Tenerife is overigens, dat de
modernisering niet alleen be
trekking heeft op het toeris
tisch gebeuren. De ontsluiting
van het zuiden heeft ook door
gewerkt in de landbouw. Het
aantal bananenplantages is
verveelvoudigd, de kweke
rijen voor groenten en fruit
vroeger met mondjesmaat aan
wezig beheersen het land
schap. Op die manier krijgt
het gele en grijze zuiden er
een nieuwe tint bij: helder
groen. Het zal de vakantiegan
ger die niet alleen maar aan
het strand ligt, maar die er
met een huurautootje op uit
wil trekken, goed doen. En ge
lukkig zijn er ook onder de
zonzoekers nog genoeg avon
turiers. Zij kunnen alle moge
lijke excursies maken maar ze
kunnen er juist op een ei
land dat door zijn grootte nog
overzichtelijk is ook zelf op
uit. Bijvoorbeeld voor een
tocht over de vulkaan De Tei
de, die de automobilist van
zeeniveau tot een hoogte van
3500 meter brengt waarbij hij
een wonderlijk geschakeerd
landschap te zien krijgt.
Wie met een tussentijd van bij
voorbeeld vijf jaar Tenerife
heeft bezocht kijkt zijn ogen
uit. En de ontwikkeling is nog
lang niet tot stilstand geko
men, zo blijkt uit de vele half
afgebouwde complexen en uit
de nog niet betrokken winkel
tjes langs de boulevards. Een
plaatsje als Los Christianos,
van ouds een schilderachtig
vissersplaatsje, heeft nu een
aantal flinke hotels, maar de
fundamenten voor enkele an
dere en een stratenplan
liggen al klaar. Natuurlijk gaat
er iets verloren van de charme
van vroeger, maar de mensen
van het eiland zelf varen er
wel bij en de toerist houdt toch
nog voldoende over van de
oude aanblik. Want dat zij ge
zegd, de uitbreidingsplannen
zijn met smaak geconstrueerd.
K. L. KOOPMANS
ADVERTENTIE
