Amerikanen liepen niet
warm voor Polen-show
Iraaks-Iraanse oorlog versterkt
verdeeldheid in Arabische wereld
VAN AGT: BEGIN VAN VRIJHEID IN
POLEN MET HARDE HAND GEBROKEN
Nieuwe acties VS
tegen pijpleiding
voor Sovjet-gas
Belgische staatsschuld
catastrofaal
NIEUW BLOEDBAD
IN EL SALVADOR
BUITENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 1 FEBRUARI 1982 PAGINA 7
Opnieuw rellen 1
in Bristol
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Twee politiemannen heb
ben ernstige verwondingen opgelopen
tijdens nachtelijke kloppartijen in de
verpauperde Sint Paulswijk van Bris
tol.
Twee jaar geleden was dat deel van de
Westengelse havenstad het toneel van
zeer ernstige botsingen tussen jongelui
en politie. De nieuwe onrust begon vrij
dagnacht met verwoede gevechten tus
sen blanke en zwarte benden, maar
volgens de politie was het geen rassen-
strijd. Een politieman liep zware ver
wondingen op aan de schedel en de
ogen.
Nazi-goud terug naar
T sjechoslowakije
PRAAG De Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië hebben met Tsjechoslowakije een over
eenkomst gesloten voor het teruggeven van
18,4 ton goud aan het Oosteuropese land. Dat
goud werd aan het eind van de Tweede We
reldoorlog van de nazi's afgenomen en door de
geallieerden in beslag genomen.
Het goud heeft thans een waarde van tegen de
zeshonderd miljoen gulden. Van zijn kant heeft
Tsjechoslowakije zich verplicht om de Verenig
de Staten 200 miljoen gulden en Groot-Brittan-
nië 120 miljoen gulden te betalen wegens ontei
gening van bezittingen bij de overneming van
de macht door de communisten in Tsjechoslo
wakije in 1948. Ongeveer 2800 bedrijven heb
ben in verband hiermee vorderingen op
Tsjechoslowakije.
SUNDAY TIMES:
Coup in Syrië
in kiem gesmoord
LONDEN Meer dan 300 Syrische officieren
van land- en luchtmacht zijn gearresteerd door
veiligheidstroepen, die trouw zijn gebleven aan
president Assad. Dit meldde gisteren het Engel
se blad de Sunday Times.
De arrestaties zouden gevolgd zijn nadat in Sy
rië plannen bekend waren geworden om het
regime van president Assad ten val te brengen.
De Sunday Times, die diplomaten en bronnen
in het Midden-Oosten aanhaalde, schreef ver
der dat de poging tot een staatsgreep eerder
deze maand in de kiem werd gesmoord. Aange
haalde diplomaten zeiden dat „sporadische bot
singen zich bleven voordoen tussen groeprin-
gen binnen het leger en de gevreesde Syrische
veiligheidspolitie".
Schmidt onwel
tijdens
partijvergadering
HANNOVER Tijdens een
vergadering van de Westduitse
SPD in Hannover is Bonds
kanselier Helmut Schmidt on
wel geworden. Doktoren ver
klaarden evenwel dat er niets
aan de hand is met Schmidt,
die eind verleden jaar een
pace-maker kreeg ingebracht.
Er was slechts sprake van een
lichte flauwte. Tijdens de ver
gadering in Hannover had
Schmidt eerdere berichten te
gengesproken, als zou hij van
plan zijn om af te treden als de
regeringscoalitie het niet eens
wordt over een werkgelegen
heidsplan.
Franse buskaper in
jeugdgevangenis
LAON De zestienjarige jon-
igen, die vorige week donder
dag een schoolbus kaapte en
de chauffeur onder bedreiging
met een vuurwapen dwong
naar het Nederlandse Veldho
ven te rijden waar zijn vrien
din woont, is gisteren ergens
in Noord-Frankrijk in een te
huis voor jeugdige delinquen
ten geplaatst.
De jongen, die alleen geïdenti
ficeerd is als Philippe, keerde Onder politiebegeleiding werd zaterdagavond de jonge
zaterdagavond uit Nederland Franse buskaper op Schiphol naar een toestel van Air
naar Frankrijk terug. France geleid. In Frankrijk werd hij urenlang ondervraagd.
(Van onze
correspondent Dick Toet)
WASHINGTON Zelden
was een tv-programma al
op voorhand zo wijdver
breid verguisd als de
„grootste show in de ge
schiedenis van de we
reld", die de Amerikaanse
regering zondag aanricht
te om de wereld de gele
genheid te geven zich uit
te spreken tegen het mili
taire regiem in Polen. De
„Let Poland be Poland"-
show heeft waarschijnlijk
echter nergens in de we
reld minder deining ver
oorzaakt dan in de Vere
nigde Staten zelf. De
Amerikaanse media vol
stonden de afgelopen
week met summiere
weergaven van de elders
ontstane opwinding. Het
negentig minuten duren
de programma zelf werd
hier uitsluitend uitgezon
den via de Public Broad
casting Service, de zonder
winstoogmerk opererende
Amerikaanse tv-tak.
Van de vijftien grote PBS-sta-
tions zonden er dertien het
programma uit, twee (Dallas
en Philadelphia) lieten de
show op de plank liggen. Aan
gezien PBS voor wat de kijk
cijfers betreft nooit aan de weg
getimmerd heeft, is het aanne
melijk dat slechts een zeer be
perkt aantal Amerikanen de
show heeft gezien.
Het gros van de Amerikaanse
tv-kijkers pleegt zich op zon
dagmiddag over te geven aan
de met sport en films overla
den programma's van de tv-gi-
ganten CBS, ABC en NBC. De
„grote drie" maakten slechts
in hun nieuwsuitzendingen
melding van het tv-gebeuren.
De meest officiële schatting
maakte melding van een
Over de hele wereld zijn het afgelopen weekeinde acties gehouden uit solidariteit met
het Poolse volk en om steun te betuigen aan het vakverbond Solidariteit. Was de
opkomst bij dergelijke manifestaties in ons land teleurstellend, In het buitenland ga
ven vele duizenden gehoor aan oproepen om de straat op te gaan. In Tokio hielden
leden van Japanse vakbonden een tocht door de stad.
rechtstreekse uitzending in 28 die een bandje van de show bij de Poolse kwestie blijkt nog
landen, een verlate en meestal kregen toegestuurd. steeds geen weerslag te zijn
sterk bekorte uitzending in 20 De intensieve betrokkenheid van de gevoelens bij het grote
andere landen en 27 landen, van de Amerikaanse regering publiek. Afgezien van de vele
Amerikanen van Poolse af
komst en de sterke anti-com
munistische gevoelens van de
gemiddelde Amerikaan, ligt de
belangstelling van een over
grote meerderheid van de
Amerikanen op dit moment bij
de in hoge nood verkerende
economie. Zelfs in Chicago,
waar meer mensen van Poolse
origine geconcentreerd zijn
dan in enige andere stad be
halve Warschau, bleven zater
dag bij een demonstratie 7.000
van de 15.000 plaatsen in het
stedelijk amfitheater onbezet.
Een demonstratie in New
York trok niet meer dan 2500
mensen, de aantallen in steden
als Washington en Dallas kon
den slechts in de honderden
geteld worden. Het Internatio
nal Communications Agency,
het voorlichtingsbureau van
de Amerikaanse regering, dat
de uitzending had uitgevonden
en verzorgd, legde de ware
aard van de show barmhartig
bloot.
Bij de beelden van dë
demonstratie in New York
werden ingeblikte geluidsban
den gedraaid, die de indruk
gaven van een gigantische me
nigte.
Meligheid troef
in Amerikaans
showprogramma
In het Amerikaanse showpro
gramma over Polen waarvan
de NCRV gisteravond laat een
selectie uitzond, was meligheid
troef. De uitspraken van de
vele regeringsleiders die in het
programma aan het woord
kwamen, bleken weinig
nieuws te bevatten en zij léken
dan ook slechts gedaan te zijn
óm de Amerikaanse gastheren,
te gerieven. De korte flitsen
met enkele Amerikaanse film
sterren die ook onder normale
omstandigheden weinig be
trokkenheid opbrengen voor
het wel en wee in de wereld,
vergrootten de indruk van op
pervlakkigheid. Echte betrok
kenheid kon door de vorm
van het programma niet tot ui
ting worden gebracht. Deze in
druk gevoegd naast het feit
dat de belangstelling in de
Verenigde Staten zich op heel
andere zaken dan Polen richt
te, versterkten de reeds be
staande impressie dat het hier
om een tamelijk zinloze propa
gandaslag ging. De betrokken
heid bij de Poolse zaak zou
veel aan geloofwaardigheid
hebben gewonnen, wanneer
een dergelijk programma was
ontstaan direct na het uitroe
pen van de staat van beleg in
Polen. Hier was in dit geval
geen sprake van. Het Ameri
kaanse programma leek vooral
bedoeld om een ferme tik uit
te delen aan het oostblok en
vooral aan de Sovjet-Unie.
Maar omdat het ook nu weer
aan eenheid in het westelijke
kamp ontbrak, was het pro
gramma ook in dit opzicht
weinig succesvol.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG „Een sim
pel begin van vrijheid,
een allereerste aanzet
naar hervormingen is met
harde hand gebroken".
Dit zei minister-president
Van Agt zaterdag in een
tv-toespraak over de toe
stand in Polen. Het be
wind in Polen moet vol
gens hem dan ook het
overleg met de vrije vak
bond en de kerk in vrij
heid en redelijkheid her
stellen. De duizenden
geïnterneerden moeten
worden vrijgelaten. Er
moet een einde komen
aan repressailles en be
dreigingen tegen Polen,
die het hoofd niet buigen
voor het bewind, aldus
Van Agt.
„Het feit dat Nederland niet
deelneemt aan de show over
Polen betekent niet, dat wij
geen constructieve dialoog met
de Verenigde Staten willen
voeren. Soms zijn goede vrien
den het wel eens niet eens
over een bepaalde zaak en
over deze denken wij net iets
anders". Dit zei minister van
buitenlandse zaken, Van der
Stoel, gisteravond in een tv-
programma van de NCRV, dat
als inleiding op de show „Let
Poland be Poland" werd uitge
zonden.
In Amsterdam hebben zater
dagavond slechts een paar
honderd mensen deelgenomen
aan een demonstratieve fakke
loptocht. Deze was bedoeld als
protest tegen de onderdruk
king van Solidariteit in Polen.
De tocht werd georganiseerd
door de FNV en het CNV. In
Nijmegen hielden maar vijftig
mensen een demonstratieve
optocht, die door het plaatselij
ke Polencomité was georgani
seerd.
Rode Brigades:
plan voor reeks
van aanslagen
(Van onze correspondent
Dick Toet
WASHINGTON Een,
werkgroep binnen de
Amerikaanse regering be
studeert de mogelijkheid
een handelsembargo af te
kondigen voor bedrijven
in Europa, die in licentie
Amerikaanse onderdelen
produceren voor de om
streden pijpleiding voor
Siberisch aardgas naar
West-Europa. Met derge
lijke maatregelen wil de
regering Reagan proberen
het project sterk te vertra
gen.
Het gaat om een produktie
van Amerikaanse turbines,
compressoren^ en andere on
derdelen ter waarde van drie
miljard gulden door Europese
bedrijven. Deze onderdelen
zijn van vitaal belang voor de
pijplijn.
Uitstel van de aanleg van de
gasleiding zou een zware klap
betekenen voor de Russische
economie. De regering-Reagan'
heeft zich steeds fel verzet te
gen het Russisch-Westeuro-
pees gasakkoord, ook uit vrees
voor een veel grotere Russi
sche invloed op West-Europa.
Verwacht wordt dat. president
Reagan deze week een beslis
sing over eén dergelijk embar
go neemt. Voorstanders zijn
defensie-minister Weinberger,
de CIA-top en de nieuwe na
tionale veiligheidsadviseur
William Clark. Tegenstanders
van maatregelen die de tegen
stelling Europa-VS alleen
maar kunnen vergroten zijn
minister van buitenlandse za
ken Haig en de meeste finan-
cieel-economische adviseurs
van de regering.
SAN SALVADOR Mili
tairen van het leger van
El Salvador hebben in het
stadje San Antonio Abad
17 mensen uit hun huizen
gehaald en op straat
geëxecuteerd. Volgens
woordvoerders van de
strijdkrachten ging het om
een gevecht tegen „onder
mijnende cellen".
Een vrouw, die bij het bloed
bad haar twee zoons verloor,
verklaarde dat de militairen
de jongens zaterdagavond wa
ren komen ophalen voor een
verhoor. Korte tijd later hoor
de zij schoten. Gistermorgen
vond zij haar zoons. Zij waren,
samen met vijftien anderen,
doodgeschoten. Een andere
vrouw vertelde dat haar 20-ja-
rige zoon was doodgeschoten
en haar dochters van 13, 14 en
16 jaar door militairen waren
verkracht. Vorige week meld
de de New York Times een
bloedbad in het noorden van
El Salvador, waarbij 735 man
nen, vrouwen en kinderen dor
militairen zouden zijn doodge
schoten.
VERONA De Rode Bri
gades waren van plan,
voorafgaand aan de exe
cutie van NAVO-generaal
Dozier, een reeks aansla
gen te plegen op hoge Ita
liaanse functionarissen en
journalisten.
Dat heeft de Italiaanse politie
bekendgemaakt na onderzoek
van de woning in Padua, waar
verleden week donderdag ge
neraal Dozier werd gevonden
en bevrijd. In de woning in
Padua werden documenten
gevonden, waaruit de plannen
voor de aanslagen vielen op te
maken. Volgens de politie wa
ren de Brigadisten van plan
Dozier binnen afzienbare tijd
om het leven te brengen.
e wijst
j veroordeling af
I
I ANKARA De Turkse mili-
taire machthebbers hebben
gisteren de resolutie van de
Raad van Europa, waarin de
schending van de mensenrech
ten in Turkije scherp wordt
veroordeeld, als „vijandig"
van de hand gewezen. Turkije
wil echter niet zo ver gaan, dat
het uit de Raad van Europa
1L In toespraken zeiden
wel de Turkse premier Ulu-
als president generaal
vren, dat alle veroordelingen
rkije er niet van zullen
kunnen weerhouden de gestel
de doelen een geleidelijke
terugkeer naar de democratie
te verwezenlijken.
ITurkij
Met schilden, helmen, wapenstokken en honden
trok de Westduitse Mobiele Eenheid zaterdag ten
strijde tegen demonstranten, die betoogden tegen
de aanleg van de startbaan bij het vliegveld van
Frankfort.
Twintig zwaargewonden na
betoging tegen startbaan
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN Bij een demonstratie tegen de bouw van
de nieuwe startbaan voor de luchthaven van
Frankfort en daarop volgende ongeregeldheden in
de stad zelf, waaraan ongeveer 10.000 mensen
deelnamen, zijn tientallen mensen gewond, van
wie enkelen zeer ernstig.
De militante tegenstanders van de startbaan traden vol
gens waarnemers met een nog niet eerder gekende agressi
viteit op. Zij gooiden met molotov-cocktails, schoten met
katapulten, stenen en stalen kogels en wierpen met bran
dende takken en knuppels. Individuele agenten werden
afgetuigd. Meer dan 50 betogers werden gearresteerd.
Tot vroeg in de zondagmorgen bleef het onrustig in Frank
fort zelf. Tientallen ruiten van winkels en bankgebouwen
moesten het ontgelden. Ook hier trad de politie met wa
penstok, traangas en waterkanonnen op. In verband met
de groeiende gewelddadigheid hebben de leiders van het
comité tegen de bouw van de startbaan besloten de komen
de tijd niet meer tot grote demonstraties op te roepen.
TEHERAN De Iraaks-
Iraanse oorlog heeft de
verdeeldheid in de Arabi
sche wereld het afgelopen
weekeinde verder ver
sterkt Als reactie op het
besluit van de Jordaanse
koning Hoessein vrijwilli
gers naar het Iraakse
front te sturen, heeft Iran
zaterdag aangekondigd
een „Golan-bataljon" te
zullen vormen. Radio-Te-
heran berichtte dat dit ba
taljon uit vrijwilligers on
der Iraakse krijgsgevange
nen zal bestaan en dat het
naar Syrië zal wórden ge
stuurd om dit land by te
staan in de strijd tegen Is
raël.
„Er zijn", zo liet Radio-Tehe-
ran gisteren weten, „vele ver
zoeken gekomen van Iraakse
krijgsgevangen die hun fouten
van het verleden willen goed
maken en tegen godslastering
willen strijden". Met de strijd
tegen godslastering bedoelde
Radio-Teheran de strijd tegen
het zionisme. Maar gezien de
verdeeldheid in de Arabische
wereld en de militaire sterkte
van Israël is het niet waar
schijnlijk, dat het „Golan-ba
taljon" werkelijk voor een
aanvals-oorlog tegen Israël ge
bruikt zal worden. De Iraanse
onderminister van buitenland
se zaken, Azizi, heeft zaterdag
gezegd, dat het plan van de
Jordaanse koning Hoessein om
vrijwilligers naar Irak te stu
ren gelijk staat met een open
lijke oorlogsverklaring. Vol
gens functionarissen in de Jor
daanse hoofdstad Amman heb
ben zich al 500 vrijwilligers
gemeld voor de strijd tegen
Iran.
Behalve de Iraaks-Iraanse oor
log heeft de zaterdag begon
nen reis van de Egyptische
president Moebarak naar
West-Europa ook voor verdere
verdeeldheid tussen de Arabi
sche landen gezorgd. Syrië le
verde scherpe kritiek op Moe-
barak's reis. Het dagblad Al
Ba'ath, spreekbuis van de re
gerende Ba'ath-partij in Syrië,
meent dat de reis van Rfoeba-
rak een bijdrage is aan de
agressie, die Israël voorbereidt
tegen de Arabische natie". De
grote Arabische rivaal van Sy
rië, Irak heeft de Europese
reis van de Egyptische presi
dent daarentegen geprezen.
Een hoge Iraakse functionaris
heeft gisteren verklaard, dat
zijn regering bereid is te stre
ven naar een verbetering van
de relaties tussen Egypte en
andere Arabische staten, mits
„Egypte het beleid van Camp
David overboord zet".
Afgelopen zaterdag begon
Moebarak aan zijn eerste bui
tenlandse reis sinds hij vier
maanden geleden aan de
macht kwam. Zijn reis zal tien
dagen duren. Momenteel ver
blijft Moebarak in Rome, daar
na zal doorreizen naar Frank
rijk, Engeland, West-Duitsland
en de Verenigde Staten. Be
halve dat Moebarak in Europa
wapens probeert los te krijgen,
wil hij tijdens reis ook de aam
dacht vestigen op de kwestie
van autonomie voor de Pales-
tijnen. Met Europese steun zou
de Egyptische president de im
passe rond het autonomie-
overleg willen doorbreken.
Moebarak heeft zaterdag de
Italiaanse regering geprezen
voor het besluit deel te nemen
aan de internationale vredes
macht voor de Sinai. Israël
stemde gisteren officieel in
met Europese deelname, waar
onder Nederland, aan de Si-
nai-vredesmacht.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
BRUSSEL De jongste
cijfers van het Belgische
ministerie van financiën
laten een ware catastrofa
le toestand van de staat
huishouding zien.
De gehele Belgische overheid
(rijk, provincies en gemeen
ten) heeft thans een totale
schuld aan binnen- en buiten
landse geldschieters van 226
miljard gulden. Dat is meer,
dan twee en een half maal de
hele rijksbegroting 1982 van 86
miljard gulden (uitgavenzijde).
De overheidschulcf begint ook
het niveau van anderhalf maal
het Belgisch nationaal inko
men van 168 miljard gulden
(in 1981) te benaderen. Dat be
tekent dat de Belgen ander
half jaar lang „voor niets" zou
den moeten werken om hun
geleende welvaart af te beta
len. De Belgische nationale
bank heeft uitgerekend dat te
gen het eind van dit jaar de
schuldenberg van de overheid
de tegenwaarde van goud en
dollarreserves zal overschrij
den, zodat het land onvoldoen
de solvabel wordt om nog
nieuwe leningen uit te schrij
ven.
Grote delen van El Salvador zijn onder de controle van
het verzet. Zo kan het gebeuren dat een bus tot stoppen
wordt gedwongen en de Inzittenden van een verzetstrij
der (voorgrond) een verhandeling krijgen te horen over
de strijd tegen de junta in San Salvador.
