andeelhouders willen
GEM op het matje roepen
s
EeidóQ&owant
■andweerofficier gebukt onder lage waardering
INEENS BEN JE
GELDSCHIETER GEWORDEN
VAN STERFHUIS BV"
9
Onaanvaardbaar verzet
Ombuiging blijft nodig
Jaap van
Zweden nu
definitief
benoemd
weer
-NENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 29 JANUARI 1982 PAGINA 13
amp treft natuurgebied
Jssel
Het natuurgebied „De Buiten-
jn" aan de IJssel ter hoogte van
k volgens Staatsbosbeheer getrof-
[r een olieramp. Over een afstand
Icele kilometers is het terrein als
van een op 22 december vorig
een kribbe lekgestoten tanker
ton zware stookolie besmeurd.
vegetatie en de vogelstand lo-
raar. Tientallen dode vogels zijn
nden en vastgesteld is dat 700 tot
men van een zeldzame soort die
IJsselmeergebied overwintert, in
ing met de olie zijn geweest. De
mate van vervuiling komt nu
het licht, doordat in december
de hoge waterstand, de uiter-
n niet konden worden gecontro-
is toen het water deze week ging
werd de omvang duidelijk.
Energiediscussie
voor 25 miljoen
DEN HAAG Ambtenaren van het mi
nisterie van Economische Zaken gaan
met de stuurgroep die de brede maat
schappelijke discussie over (kern)energie
leidt, bekijken hoe de kosten voor de dis
cussie tot 25 miljoen gulden kunnen
worden teruggebracht. Daarna gaan mi
nister Terlouw (Economische Zaken) en
stuurgroepvoorzitter De Brauw weer om
de tafel zitten. Dit is het resultaat van
een gesprek dat Terlouw en De Brauw
gisteren hebben gevoerd. Over het geld
is nog steeds geen overeenstemming be
reikt. De discussie gaat nu langer duren
dan gedacht. Terlouw meent, met steun
van de Kamer, dat 25 miljoen genoeg is,
terwijl De Brauw vindt dat er dertig mil
joen voor nodig is. Alleen als er een an
dere discussieopzet komt zou het voor
twintig miljoen gulden kunnen. De ka
mer heeft dat idee echter afgewezen.
Kabinet: beraad
over Zestienhoven
DEN HAAG Het kabinet gaat zich beraden
over de positie van de luchthaven Zestienhoven
bij Rotterdam, onder zware druk van de PvdA
in die gemeente die het vliegveld dicht wil heb
ben om er woningen te bouwen.
Staatssecretaris Van der Doef (Verkeer en Wa
terstaat) heeft de Kamer mede namens minister
Van Dam (Volkshuisvesting) laten weten dat
een voor medio maart geplande vergadering
over het Structuurschema burgerluchtvaartter
reinen niet door kan gaan. Dit vanwege het ka
binetsberaad over Zestienhoven. In dit schema,
opgesteld door de vorige regering, komt sluiting
van Zestienhoven niet aan bod. Van der Doef
laat de kamer weten dat de regering besloten
heeft onderdelen van het structuurschema in
heroverweging te nemen. Navraag leert dat het
bij de heroverweging alleen gaat om de positie
van Zestienhoven.
Vissers: EG-beleid kost
ons 3000 arbeidsplaatsen
DEN HAAG Als het visserijbeleid van de Europese
Commissie door gaat, moet de Nederlandse zeevissérij-
vloot in de toekomst met een kwart inkimpen. Dat gaat
gepaard met een verlies van 3.000 arbeidsplaatsen. En
het betekent al snel een verlies van 100 miljoen aan
omzet.
Dit hebben het Visserijschap en de Stichting van de Nederland
se Visserij gisteren in Den Haag gezégd na een gesprek met mi
nister De Koning (Landbouw en Visserij). De vissers vinden dat
zij van de Europese Commissie veel te weinig vis mogen vangen.
Hun vernieuwde vloot is afgestemd op grotere vangsten. Vol
gens de vissers, die de houding van de minister „te slap" vinden,
is het onzin dat bijvoorbeeld haring aan vangstbeperkingen is
onderworpen. „Er is nu zoveel haring in de Noordzee dat de
tong- schol- en kabeliauwstand wordt bedreigd. Haring leeft van
kuit van deze vissen
partij die in het tumult rondom OGEM nog nauwelijks aan het woord is gekomen maar
ernstig getroffen wordt door de splitsing van het concern in twee aparte holdingmaat-
ipijen, is de aandeelhouder. „Aandeelhouders?", vroeg voorzitter van de raad van bestuur
Mathot wat onthutst, nadat hij de toekomstplannen van zijn concern bekend had ge-
ct. „Nee hoor, wij hebben hun toestemming niet nodig. Overigens zijn aandelen OGEM
rijwel niets meer waard".
laag bezoekt een delegatie aandeelhouders niettemin de 21ste étage van het OGEM-
Ikantoor in Rotterdam. Halen de geldverschaffers nu dan toch hun gram? Directeur van
ereniging voor Effectenbescherming, drs J. Hogetoorn, vertelt er meer over.
1 gafclAAG „De tele-
n twf*33* afgel°Pen
niet stil. Wat
Sommige mensen
bedin de ene op de an
us oitlag duizenden gul-
tot^wijtgeraakt. Ze be-
ikbasj er niets van. Op
din9|ie moment heb je
indeel in een groot
•n met bijna twee-
rd bedrijven, een
Iter hoor je dat jf
glhouder bent ge-
van een Sterfhuis
n stVaar zijn al die ge-
gebleven?
in weer een andere
je dan. Maar over
en heb je ineens
ieer te vertellen. Is
zo verwonderlijk
imige aandeelhou-
1 boos en veront-
;d zijn?".
ir Hogetoorn heeft er
lC|usSen vol aan. „Nee me-
!ht, er is niets aan te
nderdaad: uw aandelen
niets meer waard,
intig gulden per stuk
Dat is nu jammer. U
eerder van de hand
doen. Udink voor de
slepen? Het spijt me,
R ben geen been om op te
nderd
di„re>1
routineuze reacties
itiepe vragen,
n in aandelen en in
igere mate specule-
Tis een riskante bezig-
ls individuele aandeel-
iheb je weinig vat op
Itwikkelingen. Een be
lt de krant, een uit-
iran een topmanager of
een gerucht" kan de
'aarde van een aandeel
beurs in Amsterdam
Ig fors doen stijgen,
)k sterk doen kelderen,
ïk'ringen wordt je dan
sicodragend kapitaal-
Ier" genoemd. Bij het
nent van een onderne-
ijkt dat overduidelijk,
boedel verkocht, dan
aandeelhouder (dus
r) pas als laatste par-
beurt. Meestal schiet
jvoor je over, nadat de
het personeel en de
iers hun deel van de
klisten al hebben, op-
Hjrn: „Begrijp me goed.
Prpeze gang van zaken
k geen bezwaar. Daat-
u een keer aandeel-
oor. Wat mij en veel
louders met mij wèl
it, is dat je geen blik-
irtellen hebt over wat
;en firma of concern
:uren. De bonden en
lingsraad wordt keu-
itemming gevraagd
IlÈnP aandeelhouder wordt
Hns geïnformeerd".
:ich eens voor. U bent
een zaakje te gaan
lebt daar duizend gul-
Drs, J. Hogetoorn: „uw aandelen zijn vrijwel niets meer waard"
den voor nodig en u vertelt
een mooi verhaal, namelijk dat
van dat bedrag beslist in één
jaar tijd vijftienhonderd gul
den kunt maken. Ik zeg: ak
koord. ik leen u dat geld. Ik
wil dan wel een deel in de
winst. Na een jaar klop ik bij u
aan en u zegt: het spijt me. De
boel is mislukt. Gaat u maar
bij de curator vragen of u nog
wat kunt vangen. Dat is dan
toch te gek om los te lopen?"
Wonden likken
Het door Hogetoorn geschetste
voorbeeld vormt de achter
grond van het bezoek dat de
Vereniging voor Effectenbe
scherming vandaag brengt aan
het bestuur van OGEM. Vol
gende week hoopt Hogetoorn
met ABN-directeur Langman
te spreken. Doel: voorkomen
dat aandeelhouders in de toe
komst opnieuw buitenspel
worden gezet en achteraf ver
baasd hun wonden kunnen
likken. Hogetoorn wil om dat
te voorkomen zo veel mogelijk
aandeelhouders mobiliseren en
op korte termijn een aandeel
houdersvergadering uitschrij
ven.
Directeur Hogetoorn realis
tisch: „Wat absoluut niet mijn
bedoeling is, is de nu gevon
den oplossing voor de proble
men bij OGEM in het honderd
te sturen. Hoewel ik het na
tuurlijk vervelend vind dat
veel aandeelhouders hun cen
ten zijn kwijtgeraakt, moet ik
toch het belang van de werk
gelegenheid zwaarder laten
wegen. Een beetje aandeelhou
der kon toch weten, dat hij
met de aandelen OGEM een
groot risico liep? Het bedrijf
zat in moeilijkheden, dat was
bekend. De aandelen waren
gekelderd van twintig gulden
naar rond de twee gulden.
Koop je dan aandelen, dan doe
je dat vooral uit speculatie-
overwegingen. Ga je de mist
in, wees dan tenminste een
good sport".
Hogetoorn zal in het gesprek
met het bestuur van OGEM en
de ABN de belangrijkste
geldschieter van het con
cern daarom niet driftig te
gen schenen schoppen of de
splitsing van het OGEM-con-
cern in twee holdingmaat
schappijen aanvechten. Wel
wil hij duidelijkheid over hoe
het zo gelopen is en wat de
rechten van de aandeelhou
ders precies zijn. De directeur:
„Ik heb zelf het slechte nieuws
óók uit de krant moeten lezen.
De splitsing in twee aparte be
drijven, een OGEM Holding
en een Vijverbos Holding lijkt
mij juridisch volkomen in de
haak. Toch wil ik eens precies
horen hoe het zo ver heeft
kunnen komen. In een aan
deelhoudersvergadering moet
het bestuur dat maar eens aan
iedereen uitleggen. De verga
dering is in feite het enige
middel dat je als aandeelhou
der hebt om overleg te ple
gen".
Een loer draaien
Om te voorkomen dat aan
deelhouders in de toekomst
opnieuw voor onaangename
verrassingen worden gesteld,
wil Hogetoorn in de aandeel
houdersvergaderingen bij alle
grote concerns in Nederland
gaan voorstellen de statuten te
wijzigen. Hij stelt: „Volgens
het Nederlands recht is toe
stemming van aandeelhouders
nodig om een concern te liqui
deren. Maar over de materiële
ontbinding van een concern,
wat bij OGEM eigenlijk is ge
beurd, heeft een aandeelhou
der niets te zeggen. Het uitein
delijke formele failliet van
zo'n totaal uitverkochte ven
nootschap is dan een wassen
neus. Door de statuten te ver
anderen moeten aandeelhou
ders over ingrijpende beslis
singen zoals bij OGEM en Van
Gelder zijn genomen kunnen
meepraten".
Het is overigens nog fnaar de
vraag of een aandeelhouders
vergadering bij OGEM de
nieuwsgierigheid van Hoge
toorn enigszins zal bevredigen.
Het bestuur van OGEM liet er
in het verleden al niets aan
gelegen liggen om de aandeel
houders een loer te draaien.
Kwam in een aandeelhouders
vergadering een „gevoelig"
punt aan de orde, dan verrees
plotseling een onbekende ge
stalte die dan over een meer
derheid van de aandelen bleek
te beschikken. Ze ook in janu
ari 1981 toen mevrouw Ober
man met 320.000 aandelen, die
via de OGEM bij het bedrijf
Kempart 5 waren beland, de
benoeming van een nieuwe
raad van commissarissen er
praktisch op haar eentje door
kon drukken. Veel saillante
vragen, zoals: „Heeft de
OGEM zekerheden aan de
banken gegeven?" werden
nooit beantwoord.
Al met al heeft OGEM geen
indrukwekkende staat van
dienst wat de informatievoor
ziening "betreft. De sympathie
van de meeste aandeelhouders
was al in 1977 verspeeld, toen
het veelbesproken bestuurslid
J. Boersma tactisch verklaar
de: „Aandeelhouders kunnen
ons geld verschaffen, maar
verder moeten ze hun mond
houden".
In 1979 schoten de koersen
van OGEM-aandelen koorts
achtig heen en weer als gevolg
van soms tegenstrijdige ver
klaringen over het resultaat in
dat jaar. Udink hield het aan
vankelijk op een winst van
enkele tientallen miljoenen,
later bleek dat OGEM ruim
dertig miljoen gulden verlies
had geboekt. Veel aandeelhou
ders moesten er door de
forse koersval flink voor
inleveren.
Affaires
Tenlotte speelt nog een respec
tabel aantal tot de fantasie
sprekende maar nog niet ge
heel opgehelderde affaires: de
Cyprus-constructie (belasting
voordeel van OGEM-directeu-
ren door op het eiland Cyprus
op de loonlijst te staan), de
Roosendaal-affaire (dubieuze
transacties met aandelen voor
de aankoop van een pand in
Roosendaal) en de „zwarte
pot" (een geheim reserve
fonds waarin „kwantum-kor
tingen" die de KLM verleende
bij de aankoop van vliegtickets
werden gestort).
Dit alles: de lange waslijn met
vuile was, het persoonlijke ge
win van enkele OGEM-direc-
teuren (de gouden handdruk
voor Udink bijvoorbeeld) en
de ondoorzichtige oplossing die
uiteindelijk werd gevonden
voor de problemen van het
concern, heeft het financieel
debacle van de aandeelhou
ders een extra wrange smaak
gegeven. Hogetoorn wordt er
evenwel niet zuur onder.
„Ik geloof niet dat die hele on
verkwikkelijke OGEM-affaire
het vertrouwen in het beleg
gen in aandelen ernstig heeft
geschaad. Wel willen wij er
voor strijden dat de statuten
van zo veel mogelijk aan de
beurs genoteerde ondernemin
gen gewijzigd wordt. Ook de
aandeelhouders hebben er
recht op te weten wat er met
hun kapitaal gebeurt. Ik hoop
dat wij dat in goed overleg
voor elkaar kunnen krijgen".
PAUL KOOPMAN
'avafflAAG De Nederlandse brandweerman gaat
pti onder een matig imago. De officier bij de Ne-
fse brandweer voelt zich ondergewaardeerd,
ikt uit een onderzoek, dat door sociologen en
•gen van de Rijks Psychologische Dienst werd
'n onder de ruim 300 Nederlandse brandweer-
in. De resultaten van dit onderzoek werd gis-
ag officieel aangeboden aan staatssecretaris drs.
Leijenhorst van Binnenlandse Zaken.
icier meent dat zijn werkelijke iuiv ie en taak
grote publiek nauwelijks bekend is. Het publiek ziet de
ïii-lnjeerder als een figuur, die al kaartend de dagen door-
Tei lotdat ergens brand uitbreekt en er uitgerukt moet wor-
n als een manager van niveau. Het publiek kent de
brandweerofficier een lage status toe. Lager dan die van bijvoor
beeld verkeersvlieger, leraar en officier bij leger en politie. Dat
menen de brandweerlieden althans zelf. Ook over de salariëring
is men niet bijzonder tevreden. De meesten meenden, dat de of
ficier minder verdient dan vergelijkbare geüniformeerde over
heidsfunctionarissen.
In het onderzoek wordt een duidelijk antwoord gegeven op de
vraag waarom iemand bij de brandweer gaat werken. Veelzij
digheid en afwisseling is daarbij het voornaamste argument.
Veel brandweerofficieren hebben voor de in dienst treding ge
werkt bij de koopvaardij. Uit het onderzoek komt naar voren,
dat de brandweerofficier, naarmate hij hoger in rang wordt,
steeds minder tijd besteedt aan uitrukken voor brand en hulp
verlening, en meer tijd nodig heeft voor vergaderen. Overigens
is het de algemene mening, dat juist het vergaderen een van de
minst geliefde onderdelen van het beroep is.
Over de wens om een strenge discipline binnen het brandweer
korps te handhaven, lopen de meningen uiteen. De ouderen zien
veelal de discipline, ook binnen de kazerne, als een voorwaarde
om tijdens uitrukacties slagvaardig te kunnen optreden, terwijl
de jongeren die een opleiding aan de Rijksbrandweeracademie
achter de rug hebben, minder hechten aan discipline.
Het ligt niet voor de hand, dat de Nederlandse brandweer bin
nen afzienbare tijd ook vrouwelijke brandweerofficieren binnen
haar geledingen zal hebben. „De kans is niet groot; gezien de
vereisten op het terrein van opleiding (Technische Hogeschool
of HTS), ligt het niet voor de hand dat binnenkort een groot
aantal vrouwen zich aandient", aldus ing. Passchier, directeur
van de Rijksbrandweeracademie. Staatssecretaris Van Leijen
horst: „Er zijn geen belemmeringen ten aanzien van inzetbaar
heid en gelijkwaardigheid. Wel moeten eventuele vrouwelijke
kandidaten beoordeeld worden vanuit de functies die vervuld
moeten worden".
Vrijheid van meningsuiting het recht om te demon
streren, te protesteren is een grondrecht in onze samenle
ving. Een waardevol grondrecht, waarmee uiterst zorgvuldig
dient te worden omgesprongen. Dat geldt zowel voor gezags
dragers als voor hen die van deze grondrechteh gebruik ma
ken.
DiE zorgvuldigheid is totaal niet in acht genomen door de
demonstranten tegen de munitietransporten per trein. Inte
gendeel: zij grepen bij wat begon als een gebruikmaking van
het recht op vrijheid van meningsuiting, een demonstratie
dus, naar ontstellende middelen als het leggen van versper
ringen en explosieven bij de spoorbaan en het opblazen van
apparatuur, die onmisbaar is voor de veiligheid van het
treinverkeer. Een ronduit schandelijke zaak, die een harde
en ondubbelzinnige aanpak en stellingname door de over
heid behoeft.
Een uiterst kleine minderheid heeft naar gewelddadige
middelen gegrepen om de eigen zin door te drijven. Daarbij
draaide men de zaak om en paète middelen en methodes toe,
waarvan men de overheid juist betichtte. De onverantwoor
delijke elementen, die zich hieraan hebben schuldig ge
maakt, hebben naar men moet aannemen niet beseft hoe in
grijpend op deze manier onze democratische samenleving
kan worden aangetast: bijvoorbeeld doordat extreem links in
dit soort situaties tegenkrachten van extreem rechts oproept.
Het is te hopen dat het gezond verstand uiteindelijk zal zege
vieren. In elk geval mag de overheid voor dit soort onaan
vaardbare vormen van gewelddadig verzet niet wijken bij
het nemen van een uiteindelijke beslissing over de proef met
de munitietreinen.
De minister heeft de eigen bijdrage voor geneesmiddelen
een riks per geneesmiddel voorlopig afgevoerd. Daarmee
is in de volksgezondheidssector een gat van 175 miljoen gul
den gevallen, dat nu met een aantal ad hoe-maatregelen zal
worden opgevuld.
Op zich is het goed, dat de Tweede Kamer en het kabinet
grote aarzelingen hebben met cfe invoering van de eigen bij
drage. Het hele beleid in de volksgezondheid is immers ge
richt op een verschuiving naar zoveel mogelijk opvang in de
eerste-lijnszorg (een aanpak die overigens ook bezuinigend
werkt). En juist in die eerste lijn zou door de eigen bijdrage
nu een drempel worden opgeworpen, die het doeltreffend
functioneren van die eerste-lijnszorg en de preventieve wer-
king ervan teniet kan doen.
VANUIT sociaal-economisch oogpunt ligt het echter moei
lijker. Nederland zit in een diep economisch dal. Er ligt een
periode voor ons met diep ingrijpende, pijnlijke maatregelen,
om ons aan te passen aan de magere jaren waaraan we nu
begonnen zijn. De psychologische werking van het vooruit
schuiven van de eerste de beste pijnlijke maatregel moet niet
worden onderschat. Zo kan al gauw de redeneertrant ont
staan dat, nu die riks is afgevoerd, het allemaal zo'n vaart
wel niet zal lopen. Zo'n houding zou in volstrekte tegenstel
lingen zijn tot de barre werkelijkheid.
DAAROM is het goed dat de minister heeft duidelijk ge
maakt dat het hier slechts gaat om uitstel, niet om definitief
afstel. Want ook al zijn nu vervangende ombuigingen gevon
den op de volksgezondheid, vast staat nu reeds dat ook in de
komende jaren nog aanzienlijk verder zal moeten worden
gekort. En daarbij kan niet op voorhand een van de moge
lijkheden, hoe bezwaarlijk op zichzelf ook, als onbespreek
baar worden afgevoerd. Die luxe kan de Nederlandse samen
leving zich niet meer permitteren.
NCHP: compensatie voor aftopping
DEN HAAG De vakorganisatie NCHP voor middelbaar en
hoger personeel gaat in de cao-onderhandelingen compenseren
de looneisen stellen om het effect van de loonmaatregel onge
daan te maken.
De NCHP noemt de loonmaatregel een „onrechtvaardige in
greep in de inkomens". De NCHP is wel bereid zich in de loon
kostensfeer te matigen, als in die matiging door iedereen en in
gelijke procentuele mate wordt bijgedragen. Dat staat in het ar-
beidsvoorwaardenplan van de bond. Volgens de NCHP heeft de
recente loonmaatregel van het kabinet een te verwaarlozen in
vloed op de werkgelegenheid. Maar wel wordt de koopkracht
van de middengroepen en het hoger personeel erdoor op onaan
vaardbare wijze aangetast.
AMSTERDAM Jaap van
Zweden is definitief benoemd
tot eerste concertmeester van
het Concertgebouworkest
naast Theo Olof. In verband
met de vacature, ontstaan door
het vertrek van Herman
Krebbers had hij een tijdelijke
aanstelling gekregen. Deze is
nu, na raadpleging van de
chef-dirigent, de Artistieke
Commissie, de beoordelings
commissie voor deze aanstel
ling en het bestuur van de
Vereniging der orkestleden
omgezet in een aanstelling
voor onbepaalde tijd.'
Zacht weer
DE BILT In een sterke
westelijke stroming wordt
zachte lucht naar onze omge
ving getransporteerd. Die stro
ming wordt in stand gehouden
door depressies die via IJsland
naar Scandinavië trekken. Bij
behorende regengebieden
doen ook Nederland aan en de
kans op zon is voorlopig klein.
Het meest actieve regengebied
trekt waarschijnlijk in de
avond en nacht van vrijdag op
zaterdag over. Zaterdag over
dag valt uit de laaghangende
bewolking af eh toe motregen.
De temperatuurverschillen
tussen dag en nacht zullen
klein zijn: in de nacht een
temperatuur van circa zes gra
den en overdag 8 a 9 graden.
De westenwind is in het bin
nenland krachtig, windkracht
6 en aan de kust hard, wind
kracht 7. Het zachte weer*
houdt nog zeker tot midden
volgende week aan.
Weersgesteldheid v.
Amsterdam regen
De Bilt regen
Deelon geh.bew.
Eelde zw.bew.
Eindhoven regen
Den Helder geh.bew.
Twente
Vlisslrtgen regen
Z.-Limburg regen
Aberdeen regen
Londen regen
Luxemburg m.regen
3 -2 On
■9 -190.2 rr
3 -20.3 IT
1 -2 0 IT
Split
Stockholm
Wenen
Zurich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Beiroet
Tel Aviv
Tunis
geh.bew. -3 -3
sneeuw 3 20.:
geh.bew. 2 0 i
l.bew. 18 9 i
geh bew. 8 4
