Hoger beroep zaak-Koos H.
niet eerder dan juni
Rolf Sibrandy
vindt het
allemaal wel bes
I -
1
jr695"l
Kaski in rapport: Ingrijpende reorganisatie van
het aantal parochies lijkt niet te vermijden
BINNENLAND
kerk
werek
Korte metten
FAMILIE VAN HAAGSE PORTIER VERBREEKT STILZWIJGEN
Het Karpettenhuis
Tel.beantw.
Nu PHILIPS KLEURENTEEVEE voor zeer aantrekkelijke prijzen.
fijnen*
enegouwen
uw vakhandelaar
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 28IANUARI1982 PAGINj
T'
J'.
Een gevoelige sanering
van het bestand aan ka
tholieke kerkgebouwen,
gepaard gaande met een
ingrijpende reorganisatie
van het aantal parochies*
lijkt niet te vermijden.
Om te beginnen moet de
r. k. kerkprovincie in Ne
derland in de gemeenten
boven vijftigduizend in
woners grondig inventa
riseren wat zij aan kerke
lijke ruimten nodig heeft.
Deze overtuiging is te
vinden in memorandum
220 van het Katholiek So
ciaal-Kerkelijk Instituut
(Kaski), getiteld „Het ge
bruik van kerkelijke ac-
comodaties".
Volgens de jongste tellingen
zijn per weekeinde voor de
1.227.000 katholieke kerkgan
gers 1.073.000 zitplaatsen be
schikbaar in de 2.360 kerkge
legenheden (kerken, kapellen,
parochiehuizen, schoollokalen
en dergelijke). Dat lijkt een
verhouding van ongeveer één
op één. In elke zielzorgeen
heid (parochie en dergelijke)
worden echter per weekeinde
gemiddeld 3,7 diensten gehou
den. Dit wil zeggen, dat de
feitelijke bezetting van de ac
comodates op eenendertig
procent ligt. Tijdens de vie
ringen in het weekeinde zijn
de kerkgelegenheden door
gaans voor meer dan tweeder
de deel onbezet In de ge
meenten met minder dan
tienduizend inwoners ligt de
gemiddelde bezetting rond de
veertig procent In steden bo
ven de honderdduizend inwo
ners is dat percentage slechts
twintig. Hier zijn dus door
gaans vier van de vijf plaat
sen niet bezet
Het Kaski werpt de vraag op
of men met name in de grote
re gemeenten zo wel kan ver
der gaan. Een schraal bezette
dienst komt de motivering
van de kerkgangers niet ten
goede. Verder wordt het on
derhoud van kerkgebouwen
steeds duurder, alleen al van
wege de gestage stijging van
de verwarmings- en verlich-'
tingskosten.
Het Kaski vraagt zich af op
welke gronden men soms een
zeer slecht bezet kerkgebouw
in stand wil houden. Soms
schijnt heimwee naar het ver
leden de doorslag te geven,
soms het vertrouwen, dat het
straks wel weer beter zal gaan
met het kerkbezoek. Anderen
gaan, blind voor de feiten,
stug door met wat zij gewend
zijn te doen.
Liturgische diensten
Het Kaski heeft ook het aan
bod van liturgische diensten
onder de loep genomen. Het
stelt voorop, dat de Neder
landse kerkprovincie in deze
op voorbeeldige wijze service
verleent. Een feit is echter,
dat men in plaats van ge
middeld 3,7 diensten per pa
rochie per weekeinde ge
noeg zou hebben aan 1,2 vie
ringen, indien de capaciteit
aan zitplaatsen ten volle werd
benut.
Theoretisch overtreft, volgens
het Kaski, het aanbod de
vraag met meer dan tweehon
derd procent. Dit hangt sa
men met het feit, dat een pa
rochie meer dan één kerkge
legenheid kan hebben. Maar
ook als men daarmee reke
ning houdt, blijft het aanbod
de vraag verre overtreffen.
Dat betekent, dat een om
vangrijk aantal priesters als
voorgangers beschikbaar moet
zijn. Door het verminderen
van het aantal diensten zou
de geloofsgemeenschap het
met minder mankracht kun
nen stellen. Nu gaat iedere
.priester gemiddeld twee keer
per weekeinde voor, een aan
tal zelfs drie of vier keer. Het
Kaski noemt het voor de ker
kelijke beleidslieden van be
lang te achterhalen waardoor
het overtollige aanbod is zoals
het is. Vervolgens zouden zij
moeten overgaan tot een ver
standige besnoeiing van het
aantal liturgische vieringen
op zaterdag en zondag.
Priesterbestand
Het Kaski heeft zich ook be
ziggehouden met de vraag of
er inderdaad te weinig pries
ters zijn, zoals een veelge
hoorde klacht luidt. Het komt
tot de verrassende condlusie,
dat de helft van de nu funge
rende priesters aan de vraag
naar eucharistievieringen
ruimschoots kan voldoen. Af
gelopen voorjaar werden in
de ongeveer achttienhonderd
parochies ruim 6500 eucharis
tievieringen per weekeinde
gehouden. Zou dit aantal wor
den gehalveerd dan waren er
nog twee per parochie per
weekeinde.
Een en ander betekent niet
zonder meer, dat er in de Ne
derlandse kerkprovincie geen
gebrek aan priesters is of
komt. In de komende jaren
zal men dienen vast te stellen
epe
de
Am
of er gebrek heerst aan pastojddi
rale hulpverlening, die mi&0ps
der met eredienst heeft te mj »jal
ken. Het een kan immei w
naast het ander voorkomen, jg
Het Kaski plaatst een vraag JJal
teken achter de klacht vaj 1
veel priesters dat zij het er|M°(
druk hebben. Wortelt dat nie11)11
in een zekere overdaad? Ver
standige inperking, ook vai
de vieringen in het weekein
de en een betere afstem mini
van de aanvangsuren op di
in naburige parochies zoude
kunnen leiden tot mind<
werk voor de pastor gedurei
de het weekeinde. De b«
schikbaarheid van de pasta
voor de gelovigen hoeft daar
door niet minder te zijn, 2 n o
meent het Kaski.
Ml
NN
De Wereldraad van Kerken heeft onder de titel „Beelden
van leven" een serie bijbelstudies in het Engels uitgegeven
ter voorbereiding van de zesde assemblee van de wereld
raad die volgend jaar van 24 juli tot 10 augustus in Vancou
ver (Canada) wordt gehouden. Het thema van deze bijeen
komst zal zijn „Jezus Christus het leven van de wereld".
De bedoeling van de serie bijbelstudies is, dat men „met
nieuwe ogen gaat kijken naar het leven in de jaren tachtig".
De studies zijn ontwikkeld door bijbelgeleerden uit ver
schillende delen van de wereld. De lidkerken kunnen de
bijbelstudies, die in de loop van het jaar ook in andere talen
worden uitgebracht, onder meer gebruiken bij de voorbe
reiding in de gemeenten op de assemblee van 1983.
De afdeling „Geloof en Kerkorde" van de Wereldraad
van Kerken vraagt de ledenkerken precies aan te geven in
hoeverre zij akkoord gaan met de tekst waarin de huidige
theologische overeenstemming inzake doop, avondmaal en
ambt is vastgelegd. Deze tekst is unaniem aangenomen op
de vierjaarlijkse vergadering van de ruim honderd leden
tellende commissie, die deze maand in Lima, de hoofdstad
van Peru, is gehouden. De commissie besloot verder om in
1987 een wereldconferentie over geloof en kerkorde te hou
den. Daar zullen de antwoorden van de kerken op genoem
de vraag worden behandeld, alsmede de resultaten van
twee studieprojecten, waartoe in Lima werd besloten: „Op
weg naar een gemeenschappelijke vertolking van het apos
tolisch geloof" en „Eenheid van de kerken en vernieuwing
van de menselijke gemeenschap".
De Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging organiseert za
terdag 13 februari een informatiedag over de liedbundel
„Gezangen voor Liturgie", die in het najaar zal verschijnen
en bestemd is voor de gehele r. k. kerkprovincie. De dag is
in het bijzonder bedoeld voor die parochies die overwegen
deze liedbundel in hun liturgische praktijk in te voeren. De
bijeenkomst wordt gehouden in de kerk van Onze Lieve
Vrouw ten Hemelopneming, Biltstraat 389 te Utrecht van
elf tot drie uur. Diverse sprekers zullen inleidingen houden.
Ook kunnen vragen worden gesteld.
Van 28 februari tot en met 7 maart organiseert de Raad
voor de Zending van de Nederlandse hervormde kerk de
vooijaarszendingsweek met Kameroen als middelpunt. De
hervormde kerk heeft sinds geruime tijd banden met de
evangelische kerk van Kameroen. In de hervormde ge
meenten zal met name op zondag 7 maart voor het werk
van de zending worden gecollecteerd. Het blad „Dezer da
gen in Oegstgeest", een uitgave van de Raad voor de Zen
ding, meldt, dat de financiële uitkomsten over 1981 dusda
nig zijn, „dat we dit jaar alles op alles zullen moeten zette m
om het richtbedrag van ruim elf miljoen (gelijk aan dat va ,icJ-
1981) te kunnen halen". -
Het is onder het rooms-katholiek kerkelijk recht „teel ut"
nisch juist", dat iemand die niet tot geslachtsverkeer iitie
staat is, niet voor de kerk kan trouwen. De kans is echt d
groot, dat het Vaticaan in hoger beroep alsnog toestemmin in
geeft voor de kerkelijke inzegening van een huwelijk.
heeft een juridisch expert van het Vaticaan gisteren gezej e
naar aanleiding van het afwijzen van een verzoek om et
kerkelijk huwelijk van een Amerikaan, die aan het onder!
chaam is verlamd. De beslissing van de priester is, volgei f'j
de deskundige, wel in overeenstemming met het kerkeli™
recht en trouwens ook met het Amerikaanse burgerli
recht, maar de priester had de kwestie wel anders kunne
benaderen.
opt
jij]
DEN HAAG De behan
deling van de zaak-Koos
H. in hoger beroep begint
op zijn vroegst in juni en
niet in april, zo verwacht
de raadsman, mr. B. Mos-
zkowicz, van de tot le
venslang veroordeelde
Hagenaar. Een psychia
trisch onderzoek van zijn
cliënt is de oorzaak van
deze vertraging.
Begin volgende maand zal mr.
Moszkowicz het Haagse Ge
rechtshof verzoeken de zaak
terug te verwijzen naar de
rechter-commissaris, opdat het
gerechtelijk vooronderzoek
kan worden heropend. „Er
zijn te veel twijfels aldus de
raadsman. Mr. Moszkowicz zei
gisteren dat hij even had over
wogen zich terug te trekken
als advocaat van Koos H. na
dat drie broers van zijn cliënt
in het openbaar allerlei be
schuldigingen hadden geuit
Overigens buiten medeweten
van de advocaat en hun broer
om. Mr. Moszkowicz noemt
het „onverkwikkelijke uit
spraken, die niets te maken
hebben met de feiten waar
voor mijn cliënt terecht moet
staan". Hieronder volgt het re
laas van de drie broers.
Sinds de aanhouding van de
voor drievoudige moord ver
oordeelde Haagse portier Koos
H. heeft zijn familie van zich
voor de eerste maal laten ho
ren. Een emotioneel telefoon
tje van Koos kon zijn drie
broers er gistermorgen niet toe
bewegen hun monden te hou
den. „We moeten het nu
kwijt", aldus Hannes H., 27-ja-
rige broer van de tot levens
lang veroordeelde Koos. En
vervolgens riep de familie de
pers bijeen en doorbrak het
stilzwijgen.
Het gaat de familie H. er niet
zo zeer om over Koos' ver
meende onschuld te praten,
maar meer over de naar de
mening van de familie aanwe
zige gaten in de bewijsvoering.
Hannes, Guus en Peter, broers
van de 32-jarige portier, heb
ben de indruk dat zij wel we
ten hoe die leemten kunnen
worden opgevuld. Als Freddy
de B., vroegere makker van de
portier, eerlijk zou vertellen
wat hij weet, is de bewijsvoe
ring rond, aldus de broers. Al
leen moet dan niet Koos, maar
Freddy zo'n jaar of twintig ge
vangenisstraf opknappen voor
de moorden op de meisjes Emy
den Boer en Edith Post, aldus
de broers.
Het derde meisje dat door
Koos zou zijn vermoord, Tial-
da Visser, kan niet door
Freddy zijn vermoord. Die zat
vast Wie dan wel de dader is,
weet de familie H. niet. De
broers beweren ook te weten
wie de twee Zweedse meisjes
in de lente van 1980 ver
moordde in de bossen onder
het Belgische Luik: Freddy de
B., ongeveer tot 1988 gedeti
neerd in het Huis van Bewa
ring wegens het plegen van
een waslijst inbraken, diefstal
len, mishandelingen en ver
krachtingen.
Doodsbang
Volgens broer Hannes is het
op verschillende punten fout
gegaan tijdens net proces.
„Ten eerste de verklaringen
van Ingrid, de ex-vriendin
van mijn broer. Zij heeft een
vies spelletje gespeeld. En dan
bedoel ik hetgeen ze zei over
de nacht waarin Koos zoge
naamd Emy vermoordde toen
hij op zolder gestommel hoor
de. Het gestommel was waar
schijnlijk de bal of het bot van
Hector, de Deense Dog van
Koos. Dat heeft zij tegen de
politie meermalen gezegd.
Maar op de rechtbank en voor
de rechter-commissaris was
het ineens: „ik hoorde twee
doffe klappen". Waaruit werd
opgemaakt dat dat de schoten
waren geweest waarmee Emy
werd vermoord".
Peter vult aan: „Maar ja, de
politie heeft gedreigd haar
kind weg te halen. Ingrid was
doodsbang. Want Freddy
wie anders bedreigde haar
ook al".
Hannes: „We zijn na het pro
ces bij Ingrid geweest en neb
ben twee en een half uur met
haar zitten praten. Ze heeft
spijt van wat ze heeft gezegd,
en wil haar verklaringen wel
terugtrekken. Ze heeft Koos
ook al weer een brief geschre
ven".
Guus: „Ze vindt nu ook dat de
proeven, die de politie in het
huis van Koos heeft gedaan, in
haar bijzijn genomen hadden
moeten worden. Want nou
zegt een rechercheur in de
slaapkamer waar Ingrid was
toen zij dat geluid hoorde: „Ja,
ik hoor plof plof" als zijn col
lega boven een pistool afschiet,
„dus Koos heeft een pistool af
geschoten". Als ze nou in
plaats daarvan Ingrid erbij ha
len en die hond laten spelen
met een balletje, maar nee
hoor. Het lijkt wel of de politie
het niet eerlijk wil houden".
De broers plaatsen nog ver
scheidene andere vraagtekens
bij de werkwijze van de poli
tie.
Guus: „Kijk, we willen Koos
heus niet schoonpraten, want
het is natuurlijk geen lieve
jongen. En als hij het gedaan
heeft mogen ze hem van mij
ophangen, ook al is het mijn
broer. Maar het had beter on
derzocht moeten worden. Die
jongen is nu helemaal kapot
gemaakt en ik ben bang dat hij
op zo'n manier het volgende
proces niet haalt".
AP VAN DER MEULEN
Baby in
moederlichaam
geopereerd
LUIK In het Bavierre-zie-
kenhuis in Luik is een Belgi
sche vrouw bevallen van een
kerngezonde zoon, die als ze
ven maanden oude foetus in
de buik van de moeder was
geopereerd. Dat is gisteren
door het ziekenhuis bekendge
maakt. Tijdens de operatie
hebben de artsen bij de foetus
een gezwel verwijderd, dat het
normaal functioneren van de
nier belemmerde. Het gezwel
was in de vijfde maand van de
zwangerschap ontdekt Moe
der en zoon maken het vol
gens het ziekenhuis uitste
kend.
Penningmeester
DS'79 zoek
DEN HAAG De 40-jarige
John Uylen, penningmeester
van de eerste divisieclub DS'79
alsmede promotor van de prof-
wielerronde van Nederland, is
al geruime tijd spoorloos. Van
frauduleuze handelingen is bij
een accountants-onderzoek
niets gebleken. DS'79 zegt
„geen cent" te missen. Ge
ruchten willen dat Uylen,
werkzaam als hoofdboekhou
der bij de Dordtse oliehandel
Frisol, in een Frans ziekenhuis
ligt
DEBUTANT IN SCHAATSPLOEG VOOR EK IN OSLO
lijn
OSLO - Rolf Sibrandy, de
debutant in de Neder
landse schaatsploeg voor
het EK, heeft het naar zijn
zin. De mondige Amster
dammer, met 26 jaar de
oudste van de vier Neder
landers, bereidt zich on
danks een lichte verkoud
heid, met plezier voor op
zijn eerste grote toernooi.
Met een openheid, die zijn
collega's missen, maakt hij
de buitenwereld attent op
zijn aanwezigheid. Dat
leidde dinsdag in het
Grand-Hotel te Oslo tot
een merkwaardig inci
dent. Toen hij, in verband
met de verkoudheid, één
van de leden van het ho
telpersoneel om zout
vroeg, kreeg hij niet on
middellijk antwoord. Nog
maals verzocht hij op een
overduidelijke manier om
het „medicijn". Hierop
ontstak de hotelemployé
in woede en wees Si
brandy de deur van het
restaurant De Amster
dammer mocht er niet
meer in.
De aparte manier van optre
den van de blonde schaatser
brengt buitenstaanders nogal
eens in verwarring. Sibrandy
bedoelt het echter in de mees
te gevallen goed. Een dergelijk
voorval is hij zelf snel verge
ten. Ook binnen de ploeg botst
zijn opportunistische optreden
af en toe met de Friezen Hil-
bert van der Duim en Yep
Kramer, die qua karakter het
tegengestelde zijn van de luid
ruchtige loodgieter. Deson
danks is de confrontatie met
de gevestigde namen binnen
de kernploeg hem meegeval
len. „Ik moest wel even aftas
ten, hoe de jongens in de om
gang waren. Ik leefde altijd
met de gedachte, dat zij zich
als full-profs zouden gedragen.
Maar het viel reuze mee", al
dus Sibrandy.
Het heeft overigens lang ge
duurd, voordat de toptrainers
in Nederland de schaatskwali-
teiten van de Noordhollander
waardeerden. Zijn leeftijd
heeft daar alles mee te maken.
Pas op zijn zeventiende jaar
begon hij met schaatsen. In
1979, op 23-jarige leeftijd,
mocht hij voor het eerst deel
nemen aan de Nederlandse A-
k'ampioenschappen,
hem een twaalfde plaats
verde. Per jaar is hij
drie plaatsen opgeschove
Heerenveen, ruim twee w
geleden, resulteerde dat
verrassende derde plaats
noeg om in elk geval
plaats voor het EK in Os
te dwingen. Dit seizoen
kende ook pas het eerste
kernploeg. Daarvoor werL
zeven jaar dang begeleid 'uv
Floor van Leeuwen, de tr 1S€
van het gewest Noord-Hcjggj
d/Utrecht.
De enige kans, die Sibran
feite in de afgelopen
heeft gekregen,
op de tien kilometer vo|enc
Olympische Spelen in
Placid. Bij voorbaat waf
Amsterdammer evenwel
loos, omdat hij op de 1
Davos alleen zou worden
lecteerd, indien hij met
verschil van tien seconde 'dse
winnen van zijn tegenstM v
Yep Kramer. Hij reddf
niet. Sibrandy: „Het wa
geen reële kans. Ik was d d<e
zo teleurgesteld in alles 1 v
dereen in de schaatsw ie
dat ik abrupt wilde stoj
Mijn vriendin Coby, die
veel aan de schaatssport
heeft mij destijds omgepr
LSI!
IBfha
„KLEINTJES"!
I 071-122244
I KUNST EN ANTIEK
,Oe Nootedop". Dr. v. Noort-
straat 19 te StompwIJk. tel.
01715-2303. heeft grote keuze
antiek.
H.J. Visser
vraagt te koop oud goud tegen
hoogste dagkoers. Tevens ook
muntverzamelingen. Te bevr.:
H. J. Visser. Haaghulshof 19,
Leiderdorp. 071-
691271/412025.
ART GALLERY „1900.,
Voor al uw inlijstwerk. Nieuw:
aluminium lijsten in verschillen
de kleuren. Geversstraat 25,
Oegstgeest. Tel. 170544.
13//17 contant p. gram. Le
gitimatie verplicht, van Ruiten
Antiquair, Kort Rapenburg 12.
Lelden. Tel. 126290.
Herensingel 10-11-12, Lelden, tel. 071-126003.
Leids Reformhuis
Voor al uw reformartikelen, diëten, krulden en zuivere plantaar
dige kosmetika vraag vrijblijvend en deskundig advies. Gerecht
14. Lelden. Tel. 133001.
KUNSTGEBITTEN REPARATIE,
klaar terwijl u wacht. Elke dag
beh. zat. van 9-11.30 en 2-4 uur.
Maand.- en dond.avond van 19-
19.30. Fa. v. Berge Henegou
wen, Schelpenkade 47. Leiden.
Tel. 120794.
Uw TROUWREPORTAGE In
kleur, één feest om naar te kij
ken. Foto van Bemmelen, Ker-
klaan 2, Zoeterwoude (dorp),
tel. 01715-1353.
Grote partijen
mei kortingen tol 40%
karpetten enz. uit faillissemen-|
iten voor halve prijzen. Verkoop
ook aan particulieren. Tapijt-I
kampioen. Sterren weg 13 in
Bertcel. TeL 01891-5930.
Speciale verkoop van lederen
Ook te huur. Tel. 02522-10063. T£f5!? »»""okkell|ke prl]a ran
7-1/97.50. Zoek niet verder maar
Gordijnen gratis gemaakt. Gör-1kom w 9auw Mn „alen Ia
dljnen gratis gemaakt. Tapijten; op Z|,„. ^5, sierhuiden oen
gratis gelegd. Tapijten gratis tra,a Noordelnde 31-37. Tel.
9ele2d' 071-120716, na 16.00 u. 01720-
36062.
Groente-en
bloemzaden, bloemkool, sla
planten, aardbeien, fruitbomen,
een ruiters. Tuincentrum Plet
r.d. Meer. Veerstraat 45. Oude
Wetering, tel. 01713-3868.
Opgelet? Zig-zag naaimachines
95,- 125,- 145,- 165,-.
Losse motoren 35,- ƒ45,-.
Houten voetstukken 20,-
25,-. Herenstraat 23, Lelden.
Tel. 071-132027.
Open
haarden en
alles-
branders
voor te gekke prijzen In onze
nieuwe showroom. WIJ maken
vrijblijvend offerte voor u, ook
voor complete verbouwingen.
Lestella v.d. Broek. Willem Ba-
rentzstraet 19, tel. 134541.
Wol eq Handwerkhuis
Stukia
voor al uw handwerk, klelnva-'
kartikelen en Durable katoen..
Ruime sortering Scheepjeskwa-
llteiten. Gespecialiseerd in het
inlijsten van al uw borduurwerk.
Ruime keuze bij: Paula v.d.
Pluym. Groenesteeg 14, Lelden.
Tel. 125955.
Te koop: unieke halfjaarlijks ge
bonden uilgaven
Vrij Nederland
aug. 1940 t/m april 1946. Prijs
n.o.t.k. Tel. 01748-3008.
binnen enkele u
t gereed.
C.v. Berge Henegouwen,
tel. 071-892777.
Ook zaterd. van 10.00 - 14.00
uur, Vronkenlaan 23, Leider
dorp, bereikbaar m. bus 15 en
42. Geen filiaal.
beste kwaliteit (discus)
voor 15.95. 7 balen
Vlieland, Nieuwe Rijn 50.
Filterwatten
om uw aquarium schoon4npet
ken, 500 gram slechts I
Vlieland's aquarium* de
Nieuwe Rijn 50.
Aquariumfilter
die 240 Itr. water schoon
p. uur kost maar 75 4
land. Nieuwe Rijn 50.
1 Philips 26 C1006
66 cm grootbeeld
26CS 1270
Philips grootbeeld
met afstandsbediening
26CS 1204"
Philips grootbeeld
met afstandsbediening
Al was het alleen maar om de service bij
nu op voorraad 26CP 3470
met afstbed. en HIFI geluid
U betaalt maar de helft bij
plaatsing en de andere
helft In 6 mnd. zonder
rente of kosten
NOOIT
VOORRIJKOSTEN
Aalmarkt 12-14-15-16
Ttl 121782, Lelden
Radio en televitiemeubelen
Keuze uit minimaal
50 verechillende modellen.
