Parijseprêt a porter zomers,
at
Freesia neemt ijzersterke positie in
OM HET HUIS
EN OM HET HUIS
speelde remmende
in de bloemen
Waterkwaliteit: grote zorg glastuinbouw
LEIDSE COURANT
MAANDAG 18 JANUARI 1982 PAGINA 9
Wit flanellen bermudapak
met een fijn streepje, één
zwarte revers en zwarte
netkousen, (Krizla, Italië).
Giorgio Armani met een
wollen ensemble in de pl-
ratenstijl. Kleuren rood
blauw. Bijpassende zuiver
zijden blouse in rood, don
kerblauw, turquoise en
paars.
Van Chloë deze marine
blauwe blouson met dub
bele rij goudkleurige kno
pen. Witte, wijde rok.
Strandensemble voor lente
1982.
terse dagen hebben een stempel gedrukt op de gang van
in de bloemenveilingen. Niet alleen dat menige kwe-
zorg naar de verwarmingsmeter keek, maar ook de
van het produkt gaf zorgen. Ook de export verliep
en menig exporteur deed het dan ook zachtjes aan.
sport bracht te veel gevaren bij de strenge vorst te-
IJPat alles had uiteraard invloed zowel op aanvoer als
Vanwege de rrtatige aanvoer liepen de prijzen voor be-
irtikelen, zoals chrysanten en rozen, aardig op. Ook de
!RDE iura, chrysanten en irissen deden het niet slecht.
ad de CCWS over de afgelopen week een aanvoer die
Mijdreer twee miljoen stuks lager was dan in dezelfde week
Lisse.l vorig jaar en een omzetbedrag van rond een- miljoen
^ynden minder. Waaruit dus wel blijkt dat de prijzen het nog
;n. it ophaalden!
evenwel worden verwacht dat bij wat milder weersom-
S leden het deze week wat vlotter zal gaan in de aanvoer
Eerkoop. Daarbij komt dat zo zachtjes aan ook de bol-
fc een groter plaats gaan innemen in het pakket. Deze
preidt gewoonlijk die markt zich aardig uit en aan de
">otste veilingen van Rijnsburg, Aalsmeer en CCWS
lename van de bolbloemen verwacht, ook al zal die
Jjjnlijk minder zijn dan vorig jaar. Vooral de tulpen be-
ilos te komen en de CCWS had afgelopen week een
Ivan ruim V/2 miljoen, hetgeen iets meer is dan vorig
fch de gemiddelde prijs bleef op precies gelijke hoogte
.ent hetgeen ook met de top het geval was.
kleinhandel trad de vorst remmend op; bij zo'n tien
'orst is er weinig kans voor de straathandel. Van free-
x afgelopen week een aanvoer van bijna 5 miljoen aan
rS, iets minder dan in dezelfde week van het vorig jaar
een gemiddelde prijs van 27 cent, iets hoger dan vorig
h de topprijs wel hoger lag. Een soortgelijk beeld toon-
1 mm «jaarrond troschrysanten met aanvoer van ruim 3 mil-
yzemiddelde prijs van 60 cent. Van de import trosanjers
fajfiinke hoeveelheden uit Israël, ruim een miljoen bij een
%lde.prijs van 21 cent, die lager was dan vorig jaar. Ge
le prijs met tussen haakjes die van vorig jaar zijn: als-
ria 64 (68), amarillys 26 (25), Amerikaanse anjers 41 (44),
irs 19 (26), anthurium 1,30 (1,09), asparages 17 (20), bou-
F> (34), troschrysanten 60 (60), euphorbia 53 (47), freesia
gerbera 87 (76), irissen 19 (17), leliekelken 68 (70), lelie-
-—-,1,06 (86), neurina 88 (77), cymbidium 38 (47), idem klein
fschrijt grote rozen 60 (59), idem klein 38 (38), sonia 53 (56),
33 (35), red garnette 25 (29), strelitzia 1,78 (1,83), tulpen
portbloemen werden er afgelopen week 633.586 aange
zet een omzet van 311.487,35 tegen vorig jaar 434.431
-engst f 268.516,75.
omzetbedrag van de CCWS beliep afgelopen week
706,07 bij een aanvoer van 21.002.357 bos of stuks tegen
r een omzetbedrag van 11.093.271,83 en een aanvoer
1 plak)220.937 bos of stuks.
»bod van potplanten was niet slecht, totaal 785.606 stuks
n opbrengst van 2.043.967,87 tegen vorig jaar een op-
t van 1.872,166,78. Ook bij deze aanvoer speelde de kou
^nmende rol. Er kan een ruimer aanvoer worden ver-
iei prijzen die een kans tot verbetering geven.
In het bolbloemenassortiment
neemt de freesia een ijzerster
ke positie in. Om te beginnen
zijn de energiekosten laag en
bovendien werken de klima
tologische omstandigheden al
leen maar in het voordeel van
de Nederlandse teler. Niet
minder dan 70% van het
wereldareaal van de freesia
staat in Nederland. Concur
rentie van derde landen is er
niet of nauwelijks en daar be
hoeft men ook in de toekomst
niet bang voor te zijn. Een na
deel van die freesia in de
Duitse filosofie is de geringe
omvang. Het artikel heeft
geen volume en heel wat
Duitsers huldigen het stand
punt dat iets niet persé lekker
behoeft te zijn als je er maar
wel veel van krijgt.
Breder assortiment
Het is echter wel nodig, dat er
een veel breder assortiment
komt. Er is gebrek aan meer
kleuren en meer rassen die
men-het-jaar-rond kan telen.
Tijdens een druk bezochte
voorlichtingsmiddag van
bloembollenkwekers in
Emmeloord, heeft de voorzit
ter van de Ver. Bloemenvei
lingen Nederland, drs. Gerrit
Hogewoning, daar met na
druk op gewezen. In dat ka
der vroeg hij ook aandacht
voor het Kwekersrecht. Men
begrijpe mij goed, zo zei hij, ik
ben vóór Kwekersrecht en ik
ben er ook voor als de verede
laars voor hun werk goed
worden beloond. Maar er zijn
grenzen. De markt moet
steeds tijdig worden voorzien
van nieuwe, goede variëteiten
tegen een billijke prijs. Dat is
noodzakelijk om een ruim
bloemenassortiment te kun
nen verkopen. Het Kwekers
recht mag dat niet belemme
ren, maar het lijkt er soms op
dat dit wel het geval is.
Lelies
Vrijwel alle nieuwere free-
sia's vallen onder het Kwe
kersrecht en dat is ook vaak
het geval met de lelies die de
laatste jaren zijn gewonnen.
Ook daarvan komen nieuwe
re aanwinsten niet tijdig be
schikbaar voor de bloemen
handel, omdat de bollen
kunstmatig te duur worden
gehouden. Wat is het gevolg?
Het aanbod is veel te eenzij
dig. Op de CCWS werden in
1981 21 miljoen takken van de
gele Connecticut King aange
boden en 19 miljoen takken
van de oranje Enchantment.
Daar stonden slechts drie mil
joen rode cultibars (Firecrac
ker, Fire King, Pirate, e.d.)
tegenover. Dat is een onjuiste
ontwikkeling, al moet hieraan
direct worden toegevoegd dat
het geringere aanbod van
rode cultivars die hier werden
genoemd,geen gevolg is van
Kwekersrecht. Maar het is
niettemin een juiste stelling
dat het uitgangsmateriaal van
nieuwere cultivars niet te
duur moet worden gehouden.
Soms bedragen de Kwekers
rechten van een knolgewas
als de Alstroemeria 20% van
de kosten per m2.
Groot aanbod
Om nog even op de freesia te
rug te komen: dit knolgewas
heeft in de groep bol- en
knolgewassen de leidende po
sitie. Ook wat de aanvoer be
treft. Het afgelopen jaar wer
den er bij de veilingen die bij
VBN aangesloten zijn niet
minder dan 521 miljoen voor
de klokken gereden. Daar
kan zelfs de tulp met 465 mil
joen nog niet aan tippen. Al
moet men natuurlijk wel in
calculeren dat men de free-
sia's vrijwel twaalf maanden
per jaar aanvoert en met de
tulpen houdt dat met zes
maanden per jaar wel op. De
iris een artikel dat erg veel
in het Westland wordt gepro
duceerd 8 neemt met 184 mil
joen stuks de derde plaats in
en dan volgt de narcis met
152 miljoen stuks. Vervolgens
komen de taklelies met 131
miljoen en de gladiolen met
106 miljoen stuks. De Hippa-
strums ook een uitgespro
ken Westlands artikel staat-
op de zevende plaats vap de
toptien met 55 miljoen. Daar
na komt een hele tijd niets en
dan verschijnen de kelklelies
in beeld met 30 miljoen stuks.
De rij wordst gesloten door
Nerine met 10 miljoen stüks
en de hyacint met zes miljoen
stuks.
Overstag
Hogewoning noemt het ver
der een goede zaak dat de tul-
penbroeierij overstag iijkt te
gaan wat betreft het assorti
ment. Het aandeel van de
Darwintulphybriden Apel
doorn, Golden Apeldoorn,
Striped Apeldoorn, enz. is
de laatste drie jaar dalende en
de „kleurtjes" veroveren
meer terrein. Dat is een goed
teken, maar het is niet ge
noeg. £)e broeierij zal ook
meer aandacht moeten beste
den aan de kwaliteit, want die
is zeker niet altijd om over
naar huis te schrijven. De tulp
is een artikel dat bij uitstek
geschikt is voor de impuls-
markt- zowel bij de traditio
nele kleinhandel als bij de su
permarkten. Het kwaliteitsbe
sef is bij producent en klein
handelaar lang niet altijd
zoals het wezen moet. De su
permarkten hebben te veel de
fout altijd „op prijs" te willen
kopen, en de broeiers moeten
veel meer aandacht schenkén
aan de kwaliteit van het uit
gangsmateriaal en het juiste
oogststadium. De tulp is een
typisch Nederlands produkt
dat ook in het buitenland zeer
populair is. Als men dat zo wil
houden, dient men te gaan
werken aan een opvoering
van de kwaliteit cq de houd
baarheid. Over deze zaken
zijn alle betrokkenen het wel
eens, maar hoeveel malen is
dat alles al niet gezegd.' Waar
blijft echter de werkelijke wil
om deze problemen op te los
sen?
De heer Hogewoning sprak
verder nog over de import
van bloemen uit derde lan
den. Met name over de tro
sanjers uit Kenia. Dat land is
de laatste jarqn weer flink op
de markt en daar ondervin
den de Nederlandse kwekers
nadelen van. Steunen van een
ontwikkelingsland? Accoord,
maar dan dient men wel te
weten dat de produktie van
trosanjers in Kenia gebeurt
door een Engelse koffiemaat-
schappij. Die plukt de vruch
ten van de Ontwikkelingsgel
den, die daarin gepompt wer
den. De VBN-voorzitter liet
zich uiteraard de kans niet
ontgaan om ook de gasprijs-
verhogingen onder de loep te
nemen, hij liet van de onzali
ge voornemens die men heeft,
geen spaan heel. Hij toonde
aan dat een snelle verhoging
Van de tarieven tot desastreu
ze gevolgen voor de vader
landse sierteelt zal kunnen
leiden. Maar over dat onder
deel in de volgende rubriek
meer bijzonderheden.
in de collecties
duidelijk
de broek voor
lente- en zo
lang niet heeft
Daarnaast
lichtstad zijn
kant: folklore,
malle jurken,
en lange-,
kniebroeken
jasjes voor
brengt in
een grote groep
gabardines in
print. Hij
witte en zwarte
tunieken over
rokjes
af-
vinden we
zomers vervolg op
le 1981: laag over
eterie ensembles, V-
aters, kortom een
1 tegenstellingen en
<ten. De ontwerpers
areer eens gekeken
tountry style", de pi-
zigeuners, met een
6nt van boerenblou-
icen, vesten, en kle-
isterse culturen: Chi-
ieken bij Perzische
jn, „Nehroe"-jassen
mmetrische details,
en of splitten. Alle
i van de wintermode
terug in de prêt a
in Parijs en Rome.
brengen kor-
te rokjes, maar daarvan hoeft
niemand te schrikken. Alleen
de allerjongsten zullen ervoor
kiezen en dan alleen als het
erg warm is.
Resumerend kan je stellen dat
door de grote verscheidenheid
de kleding van vorig jaar: ber
muda's, shorts, gebloemde Ti-
roler rokken, nog best een zo-
mertje mee kan. Want ook
over de roklengte doet nie
mand moeilijk. De materialen
tenderen misschien naar wat
steviger stoffen, maar knie- en
harembroeken blijven soepel
rond de benen fladderen.
Over de kleuren valt weinig te
vertellen. Er is veel wit, vaak
in combinatie met parelgrijs of
beige, maar ook aardetinten
zijn erbij. Toetsen rood tref je
steeds aan; goud en brons is
gebleven.
Terug van weggeweest zijn de
wijde hoesjurken, waarvan de
royale ruimte met brede ge
drapeerde ceintuurs wordt bij
eengehouden. Maar van een
vast silhouet is geen sprake,
een bepaalde stijl of lijn zit er
niet in. Elke ontwerper doet
waar hij zin in heeft en dit
moeten vrouwen in 1982 dan
ook doen In de mode gaat
iedereen hoe langer hoe meer
individueel zijn eigen gang.
Negatief—
positief print
uit Milaan,
waarbij ge
bruik is ge
maakt van
verschillende
soorten ruit-
desslns,
(Laura Bia-
gotti).
Van „Yukata"-katoen deze bloes en rok in marine-wit.
Volgende zomer zal er veel donkerblauw in de mode
zijn. Deze oosters geïnspireerde, grappige, vrolijke kle
ren zijn van Hanae Mori, Parijs. De sokken in de sanda
len (rechts) zijn van dezelfde stof als de blouse.
Ungaro met een witte wol
len crêpe spencers, half
lange broek; zwarte bie
zen.
Bijna doorzichtig avondjurkje van Philippe
Salvet, de rok uitlopend in multicolour pun
ten.
Fiets-set van glanzende stof in fruitkleu-
ren, (Courrèges).
Piratenmeisjes In voile-imprimé's, door
schoten met Lurex, (Ishwar).
St. Laurent met de nautische look, over
slag blazer met grote goudkleurige kno
pen. 100 procent wol.
Wie volgende maand om
precies te zijn van 2 tot en
met 6 februari op de Ne
derlandse Tuinbouw Vak
beurs in Bleiswijk zijn licht
•wil opsteken over de water
voorziening in de moderne
glastuinbouw kan zijn hart
ophalen. Alles is er en er is
volop gelegenheid het een
met het ander te vergelijken.
Een ding wordt de bezoeker
van de beurs al gauw duide
lijk: de hele watervoorziening
is'tegenwoordig in hoge mate,
geautomatiseerd. Men streeft
naar systemen, waarbij elke
vorm van nacontróle overbo
dig is. En als de tuinder tege
lijk met het watergeven-zon-
der-een-hand-te-hoeven-uit-
te-steken ook nog de nodige
voedingsstoffen aan de plan
ten kan toedienen is hij hele
maal in zijn nopjes. De tradi
tionele kunststof regenleiding
met sproeidoppen wordt uit
eraard nog steeds op veel be
drijven toegepast, maar de
teelten op steenwol en op
stromend water breiden zich
sterk uit. Geen wonder, dat
veel beregeningsfirma's zich
op dit terrein zijn gaan bewe
gen. De computer heeft het
helemaal gemakkelijk ge
in deze rubriek destijds uit
voerig aandacht aan al met
een uitgekiend systeem op de
markt, dat aan deze kwalen
niet leed, maar dat door veel
tuidners toch (nog) te duur
werd gevonden. Merkwaardig
is, dat men het eerst in de
fruitteelt tot de ontdekking
kwam, dat dit Iraëlische Ne-
tafimsysteem tot dergelijke
resulaten leidde dat het geld
er wel weer uit zou komen.
Iedere boom krijgt de juiste
hoeveelheid water en kunst
mest toegevoegd zonder dat er
nog naar omgekeken behoeft
te worden. Het Wateringse
bedrijf had voor men op deze
markt verscheen wel de veili
ge weg bewandeld via Wage-
ningen, waar deskundigen het
systeem uitvoerig hebben ge
test. De proeven toonden on
dubbelzinnig aan, dat de af
gifte van het gefilterde water
hoegenaamd geen en het on
gefilterde water nagenoeg
geen afwijking vertoonde.
Pas twee jaar daarna begon
men zich vanuit de tuinbouw
sector, mede als gevolg van de
goede resultaten in de fruit
teelt, voor deze manier van
watergeven te interesseren.
Uiteraard speelde daarbij de
invoering van de substraat
teelt, hydrocultuur, gootje
broodje-systeem en hoe die
teelten allemaal mogen heten,
een belangrijke rol. De hoge-
druk en de bijzondere con
structie van de druppelaar
maken verstopping praktisch
onmogelijk. Dat is vooral ge
bleken in gebieden waar men
last heeft van sterk verontrei
nigd water. Behalve druppe
laars voor de substraatteelt,
huydrocultuur en potplanten
zijn er men kan dat op de
NTV gewaar worden ook
druppelaars-in-lijn, die vooral
voor de bloementeelt worden
aangewend.
Intussen zijn zowel de handel
sondernemingen op dit ge
bied, die volgende maand op
de NTV staan, als de tuin
bouw zelf gebaat bij een goede
waterkwaliteit. Bij het Proef
station voor tuinbouw onder
glas in Naaldwijk is al een
aantal jaren geleden een on
derzoek naar de mineralen-
huishouding van een glastui-
nohuwbedrijf begonnen.
Daarbij zijn vooral de toma
ten- en komkommerteelt be
trokken geweest. Nu wil men
bij dit proefstation beginnen
met bekijken van het water
en meststoffenverbruik in de
jaarrond chrysantenteelt, de
water- en mineralenhuishou-
ding op een tomatenteeltbe-
drijf met een laag meststof
fenverbruik en dezelfde
„huishouding" op een jaar-
rond chrysantenbedrijf. Later
wil men ook nog andere teel
ten onderzoeken.
Teelt in andere media dan
kasgrond maakt een goede
dosering van meststoffen mo
gelijk, geeft geen problemen
met grondonsmetting en kent
over het algemeen een lager
energieverbruik. Zo'n sub
straatteelt is echter alleen uit
voerbaar bij een goede water
kwaliteit. Het gaat er bij het
onderzoek dan ook niet alleen
om te zien hoe groot de scha
de is, die de zouten aanrichten
maar vooral hoe men te werk
moet gaan die schaden te
voorkomen. Deze week beslis
sen Provinciale Staten van
Zuid Holland of zij weer een
bijdrage (groot één) ton aan
dit onderzoek zullen verle
nen. In het belang van het
Westland, waarbij de provin
cie in sterke mate is betrok
ken, mag ongetwijfeld een po
sitieve beslissing tegemoet
worden gezien.
De laatste zes jaar Is heel wat know-how opgedaan
met verschillende druppelbevloellngssystemen. Hier
wordt het Netafimsysteem toegepast bij substraatteelt.
maakt om het watergeven in
de hand te houden: er zijn
zelfs speciale beregenings-
computers.
Een grote zorg is en blijft ook
nog wel de kwaliteit van het
gietwater. Het zoutgehalte in
het westen van het land blijft
zo hoog, dat veel telers zonder
het nemen van speciale maat
regelen niet kunnen over
schakelen op steenwolteelten.
Probleem bij systemen voor
druppelbevloeiing, die bij die
teelten een grote rol spelen,
was in het begin, dat de slan
getjes, waar het water door
moest, nogal eens verstopt
raakten, zodat men een onge
lijkmatige waterafgifte kreeg.
Het bekende Wateringse be
drijf Revaho kwam zes jaar
geleden wij wijdden daar
