kenpakket van kardinaal was veel te zwaar
„Jammer dat meer
inspraak bij
benoeming
niet haalbaar was"
de en drie
jonden door
blmonoxyde
Eddrukte op
tiebeurs
CDA en VVD zouden weer
meerderheid vormen
Werkgevers in
industrie doen niets
aan ziekteverzuim
Betoging tegen weg
door Amelisweerd
LEIDSE COURANT
MAANDAG 18 JANUARI 1932 PAGINA 5
De Utrechtse Vakantiebeurs,
<nd werd gesloten, heeft een re-
jezockers getrokken. Waren er
at 46 if000 bezoekers, nu kwamen vol-
Het «Snisatoren tussen de 50.000 en
kJediiJn de Jaarbeurs binnenwande-
n t?aias de verminderde belangstel-
knmJjTe reizen. Veel bezoekers infor-
ïlrpn ir de dichtbij gelegen bestem
eden let eigen land. België, Duitsland
Tjast'etJcen- Overigens moest men gis-
'decu#nwege de grote toelo°P reke"
Dorn*met ernstiS oponthoud. Vanaf
aan de Utrechtse binnenstad
juto's bumper aan bumper.
Paard op hol:
amazone dood
SEVENUM De 29-jarige
Marion Bcks uit het Bra
bantse Ecrsel is zaterdag
bij een ongeval met haar
paard in Sevenum om het
leven gekomen. Volgens
een woordvoerder van de
rijkspolitie sloeg het paard
van de amazone plotseling
op hol, verliet het ruiter
pad, rende de weg op en
werd daar aangereden door
een vrachtwagen. De
vrouw was op slag dood.
Het paard raakte licht ge
wond en werd onder behan
deling van een dierenarts
gesteld.
Rolstoelgebruikers
willen toegang
tot bioscopen
HAARLEM - Naar schat
ting honderd rolstoelge
bruikers en sympathisan
ten hielden zaterdagavond
de ingang van een nieuwe
bioscoop op de Grote
Markt in Haarlem een
korte tijd bezet. Zij de
monstreerden hiermee te
gen het feit dat de bio
scoop eerder die week aan
rolstoelgebruikers de toe
gang had geweigerd. Pas
over enkele maanden wor
den slechts twee van de
vijf zalen toegankelijk
voor rolstoelgebruikers.
PPR: geen recht
voor ontslag van
homo-leerkrachten
BRUNNE „Een beroep op de vrijheid
van onderwijs om ontslag en verwijdering
van homofiele leerkrachten, respectieve
lijk leerlingen te rechtvaardigen gaat niet
op. Wij nemen dan ook met grote be
zorgdheid kennis van het standpunt van
de protestants-christelijke besturenraad
die vindt dat dit mogelijk moet zijn". Dit
zei gisteren een woordvoerder van de
PPR. Volgens het partijbestuur van de
PPR kan het recht van vrijheid van on
derwijs nooit worden uitgespeeld tegen
andere grondrechten, zoals in de voorge
stelde anti-discriminatiewet worden vast
gelegd.
Bhagwan niet
naar Barlo
AALTEN De Bhagwnn-
beweging zal „om prakti
sche redenen" vrijwel zeker
afzien van de aankoop van
het voormalige vakanticccn-
trum Groot Deunk in het
buurtschap Barlo. Dit heeft
een woordvoerster van de
beweging zaterdag meege
deeld. Onder de plaatselijke
bevolking is zoals bekend
fel verzet gerezen tegen de
vestiging van een nieuw
Bhagwan-centrum in Barlo.
Begin deze maand brandde
een groot deel van het cen
trum af. De politie vermoedt
dat de zaak is aangestoken.
Veek
t. Het\
vinden
it de Aj
'meeviê vaI\ Jotter-
Hi/nse lermond dateert
weikok van het aarts-
'ke visrecht om de
Zijllaan van hulpbis-
pastoojj van jaren her.
Willebrands,
jaar „niet meer
zoals hij zelf
Jilt niet alleen
van aartsbis-
is ook voorzit-
Secretariaat
"IJlheid in Rome.
eld ejijis hij bisschop
5 /cuuqjdkrachten. Al-
7J7-3ö%rd zijn taken-
„veel te zwaar"
;t en in katho-
Anders dan Rek Nederland is men
dan ook zonder uitzonde
ring ermee ingenomen dat
hierin nu verlichting is
gebracht.
De benoemingen in Rotterdam
(mgr. Bar) en Roermond (mgr.
Castermans) zijn echter zo vol
slagen onverwachts gekomen,
dat velen hierachter onmid
dellijk een „truc" van Rome
vermoedden. De achtergrond
van deze „truc" zou onder
meer te maken hebben met de
machtsverdeling binnen de
Nederlandse bisschoppencon
ferentie. Kardinaal Wille
brands en de „post-conciliair"
(progressief) georiënteerde bis
schoppen beschikken daarin
thans over de tweederde
meerderheid die in belangrijke
gevallen wordt aangehouden
om beslissingen te nemen. Met
de komst van mgr. Bar en
mgr. Castermans komt de
stemverhouding tussen kardi
naal Willebrands en de zijnen
enerzijds en de „fractie" van
mgr. Simonis en mgr. Gijsen
anderszijds uit op 7:4, waar
mee de tweederde meerder
heid dus verloren is.
Om commentaar gevraagd
willen gezaghebbende katho
lieken die kardinaal Wille
brands steunen hierop geen of
ficiële reactie geven uit angst
de polarisatie verder aan te
wakkeren. De bewoordingen
waarin zij hun officieuze woe
de vervatten zijn echter des te
feller.
Voor de KRO-radio nam gods
dienstsocioloog prof.dr. W.
Goddijn gistermorgen geen
blad voor de mond. „Op een
koude zaterdagochtend komen
er opeens vier hulpbisschop
pen uit de lucht vallen. Waar
bij de indruk wordt gewekt
dat men een systeem van kop
pelverkoop heeft gehanteerd.
Twee in Utrecht, maar dan
meteen ook één in Rotterdam
en één in Roermond. Velen
zullen deze benoemingen op
vatten als bevestiging van de
vertrouwenscrisis sinds de be
noeming van bisschop Simonis
in Rotterdam in 1970. In dat
jaar al heeft kardinaal Alfrink
gewaarschuwd dat het benoe
men van bisschoppen zonder
uitvoerig raadplegen van de
achterban gezagsondermijnend
kan werken. In 1972 is deson
danks de aanstelling van bis
schop Gijsen gevolgd. En nu
maakt men weer dezelfde fout.
Het gevolg is dat er twee
werelden ontstaan. De wereld
van de bisschoppenconferentie
en de wereld aan de basis van
de geloofsgemeenschap.
Zorgen delen
Mgr. Simonis heeft er gisteren
in een brief aan de priesters
en gelovigen van zijn bisdom
op gewezen dat zijn verzoek
aan de paus om een hulpbis
schop aan te stellen is voortge
komen uit verschillende mo
tieven. Op de eerste plaats wil
de hij zijn zorgen voor de ziel
zorg in de complexe samenle
ving van zijn bisdom graag de
len met een collega-bisschop.
Daarnaast acht hij de benoe
ming ook van belang voor de
kerkprovincie als zodanig en
wel tegen de achtergrond van
de besluiten van de bijzondere
bisschoppen-conferentie van
januari 1980. In deze besluiten
kwamen onder meer de con
tacten van de Nederlandse bis
schoppen met de Romeinse cu
rie-departementen ter sprake
alsmede de contacten met de
wereldkerk. Ook werd de na
druk gelegd op meer persoon
lijke relaties met priesters, re
ligieuzen en leken.
Overigens zijn met de benoe
ming van de franciscaner pa
ter prof. De Kok en van de be
nedictijn dr. Bör voor het eerst
sinds 1853 weer religieuzen
opgenomen in het Nederland
se bisschoppencollege.
'ennis -
tafel^O „Natuur-
ebouwjt mij liever ge
ien o*an mijn benoe-
rdwijïjj uitgebreider
jn raadpleging
is gegaan. Als
Hk was geweest
[er de voorkeur
ian vooroverleg
kerijb§voorbee\d het
Hazct[ kapittel en de
chtingifi Maar ik ben
ujffPfeefssck°P Simonis
//andio'n overleg on-
CNV&ige omstandig-
mkwttg veel risico's
defneebrengt." Al-
üeuwe hulpbis-
Rotterdam,
Ph. BSr.
ïeren van het idee
wl11PbisschoP leg je
de vraag op tafel:
dan worden?", zo
worden namen
lekken haast on-
uit en er gaan
pro en contra een
oon vormen. Het
n weinig frisse
na de benoeming
in nawerken. In-
ileging - dat zijn
aarmee we nog
goed om te gaan.
I (beheersen we de
Uet overleg nog on-
IjTegen die achter
waard ik, dat de
pan de paus is ge-
r uitgebreide con-
jaar oud, is gebo-
bes in het toenma-
pds Indië. Zowel
van moeders-
hij uit een predi-
ht. Zelf wilde hij
ook predikant
de oorlog naar Ne-
•epatrieerd, begon
net de studie theo-
e Rijksuniversiteit
TT I ^ort daarna 8'n2
cVr de rooms-katho-
fn jp ;n in 1954 trad hij
nidda|$enecjjctjjnen. 2ijn
jden jng volgde in 1959.
HierJ
:rs de
der {Studeerde hij ondèr
isterse liturgie en
Van 1965 tot 1975
als aalmoezenier,
m ofdluchtmacht-aal-
1. Uitr Sinds 1 november
straat vicaris-generaal in
wil zeggen
MGR.DRS. R. PH. BAR,
HULPBISSCHOP VAN ROTTERDAM:
„Echte" bisschop
Welke gevolgen heeft nu zijn
benoeming tot hulpbisschop
voor zijn functioneren binnen
het bisdom? Blijft hij, in de
praktijk van alle dag niet de
rechterhand, die hij altijd al
was?
Mgr. Bör: „Natuurlijk blijft
bisschop Simonis de eerst ver
antwoordelijke voor het bis
dom Rotterdam. Toch treedt
er wel degelijk een belangrijke
verandering op. Een hulpbis
schop is een „echte" bisschop.
Hij heeft dezelfde rechten en
hetzelfde gezag - ook in sacra
mentele zin. Aan de nabijheid
van dat bisschoppelijk gezag
bestaat in deze tijd een enorme
behoefte. De mensen zeggen
zo vaak: „We zouden willen,
dat de bisschop zich intensie
ver met ons bemoeide. Laat de
bisschop toch vaker met ons in
contact treden".
„Dat bisschoppelijk charisma
is onmisbaar en in deze tijd
van verandering doen de men
sen er met steeds groter regel
maat een beroep op. Ze heb
ben behoefte aan bisschoppe
lijke betrokkenheid bij het
ontplooien van nieuwe initia
tieven - en aan het bisschoppe
lijk fiat. Welnu, aan die be
hoefte kun je gemakkelijker
voldoen wanneer je met zijn
tweeën bent dan wanneer je
alleen opereert. Ook op lande
lijk niveau geldt, dat het zoe
ken naar nieuwe wegen in het
geloofsleven het werk van een
bisschop veel omvattender en
zwaarder heeft gemaakt.
Vraagstukken rond liturgie,
katechese en oecumene vergen
de aandacht van de bisschop
binnen zijn eigen bisdom,
maar ook binnen de Neder
landse kerkprovincie als ge
heel. En ook binnen de
wereldkerk. De noodzaak tot
studie en overleg is sterk toe
genomen en vanuit de basis
wordt erop aangedrongen dat
nog te intensiveren. Hoe vaak
hoor je het niet: „Ga eens kij
ken hoe ze de zaak in dat an
dere bisdom aanpakken en:
„Let eens op hoe het in Brazi
lië gebeurd".
Als die argumenten voor Rot
terdam, Roermond en Utrecht
gelden, gaan ze ook op voor de
overige bisdommen. Waarom
zijn er daar dan geen hulpbis
schoppen aangesteld?
„Mijn persoonlijke mening is,
dat het erg zinvol zou zijn om
ook in de andere bisdommen
hulpbisschoppen aan te wijzen.
De bisschoppen van bijvoor
beeld Den Bosch en Breda
hebben daar kennelijk een an
dere mening over. Ik heb al
thans nooit, zelfs niet bij ge
ruchte gehoord, dat ze van een
wens in die richting hebben
blijk gegeven. Dat is uiteraard
hun eigen verantwoordelijk
heid.
De benoeming van twee hulp
bisschoppen in Utrecht is in
zoverre niet onverwacht geko
men, dat kardinaal Wille
brands daarom al sinds zijn
ambtsaanvaarding bij herha
ling en openlijk heeft ver
zocht. De benoeming van u en
van mgr. A. Castermans in
Roermond betekent wel een
grote verrassing. Het feit, dat
de kardinaal zolang heeft
moeten wachten op zijn hulp
bisschoppen is uitgelegd als
een weigering van „Rome" om
de progressief gekleurde
Utrechtse kandidaten te aan
vaarden. De aanstelling van u
en mgr. Castermans wordt nu
geinterpreteerd als een „ortho
dox" tegenwicht, dat moest
worden aangebracht om de be
noemingen in Utrecht voor
Rome acceptabel te maken.
„Geruchten over de reden van
het lange uitblijven van de
hulpbisschoppen in Utrecht
zijn mij ook ter ore gekomen,
natuurlijk. De werkelijke re
den is mij niet bekend. Wat
dat tegenwicht betreft: ik zal
mij ook binnen de bisschop
penconferentie niet zo makke
lijk verwijderen. Toch ligt het
voor de hand, dat er binnen
dat college wat gaat verande
ren. Er komen vier nieuwe ge
zichten bij. Vier individuen
met een toch weer wat andere
kijk op de zaken en een wat
andere aanpak. Dat heeft, on-
ontkombaar, invloed op de be-
raadsslagingen. Wat er binnen
dé bisschoppenconferentie ge
beurt kun je ook beschouwen
als een groepsproces. Dat
groepsproces zal ongetwijfeld
veranderen. En hopelijk ver
beteren".
Belangrijke beslissingen wor
den binnen de bisschoppen
conferentie met tweederde
meerderheid genomen. Bij het
vroegere aantal van zeven bis
schoppen konden mgr. Simo
nis en mgr. Gijsen samen een
tweederde meerderheidsbeslis
sing niet tegenhouden. Nu
Rotterdam en Roermond sa
men over vier van de elf zetels
beschikken kan dat wel.
„Gesteld al, dat Rotterdam en
Roermond een tweederde
meerderheidsbeslissing zouden
willen tegenhouden, weet ik
nog zo net niet of dat ook zal
lukken. Het stemmen is een
heel ingewikkelde zaak bin
nen de bisschoppenconferen
tie. Een factor die de besluit
vorming in het bijzonder be
moeilijkt is dat de verantwoor-
delijheid van een bisschop te
genover' enerzijds zijn eigen
diocees en anderzijds de Ne
derlandse kerkprovincie als
geheel, soms moeilijk op een
lijn te brengen zijn".
Denkt u zelf daarin te kunnen
slagen?
„Ik zal doen wat ik kan. De
kerk staat in mijn geloofsover
tuiging heel centraal. Ik wil
me daar met al mijn vermo
gens voor inzetten. Als je stelt,
dat alle mensen tot doel heb
ben de wereld tot de verlos
sing te brengen, kan je zeggen,
dat God aan ons katholieken
de opdracht heeft gegeven dat
binnen de kerk te doen. Aan
mij heeft God eerst het pries
tersschap en nu dus het ambt
van bisschop binnen die kerk
toevertrouwd. Dat is mijn roe
ping. Die volg ik. Ook in de
spreuk die ik heb gekozen ter
gelegenheid van mijn benoe
ming heb ik dat tot uitdruk
king willen brengen: „Voor
Christus en zijn Kerk". Heel
nadrukkelijk heb ik de kerk
willen noemen".
Uw bekering tot het katholi
cisme had daarmee destijds
wellicht ook te maken.
„Zeker. Ik wilde aanvankelijk
predikant worden. Maar met
net ouder worden groeide in
mij steeds sterker de overtui
ging, dat de ene kerk van
Christus de kerk is waartoe
wij moeten behoren. Op mijn
25ste ben ik katholiek gewor
den en een jaar later trad ik in
bij de benedictijnen, in de ab
dij van Chevetogne.
WILLEM SCHEER
Sfinxen terug op toegangshek
Burgemeester Polak heeft zaterdagmiddag in de Amsterdamse
Plantagebuurt, de wijk waarin Artis ligt, twee marmeren sfinxen
onthuld. De beelden, die samen 145.00 gulden hebben gekost,
zijn geplaatst op het toegangshek van het Wertheimpark, waarop
tot 1950 ook twee sfinxen stonden. De sfinxen keerden terug ter
gelegenheid van het driehonderdjarig bestaan van de Plantage-
buurt, dat zaterdag werd gevierd.
(Van onze parlementaire redactie)
HILVERSUM Bij de in maart te houden verkiezin
gen voor de Provinciale Staten zal de PvdA zware ver
liezen gaan leiden. Een VARA-Rooie Haan verkic-
zingsonderzoek voorspelt een daling van deze partij
naar 24 procent. Vier jaar geleden haalde de PvdA nog
34 procent van de stemmen. Het dreigende record-ver
lies houdt in dat VVD en PvdA lijken te gaan vechten
om de positie van de tweede partij van ons land. Bij de
Statenverkiezingen zou D'66 in sommige provincies in
grootte de tweede of derde partij kunnen worden.
Zouden er vorige maand verkiezingen zijn geweest, dan zou de
VVD er drie zetels bij hebben gekregen en op 29 zijn gekomen.
Het CDA zou een zetel hebben verloren en er 47 overhouden.
CDA en VVD samen zouden dus weer een meerderheid hebben
in de Tweede Kamer van één zetel. De PvdA zou weer zeven
zetels verliezen en zakken tot 37: een dieptepunt sinds 15 jaar.
D'66 zou opnieuw vier zetels groeien naar 21. CPN, PPR, SGP
en GPV zouden op hetzelfde zetelaantal blijven staan, de PSP
zou er twee bij krijgen en op vijf komen, de RPF zou een van
beide zetels verliezen.
Het verkiezingsonderzoek werd gehouden in de periode van 7
tot 21 december, dat wil zeggen voor de PvdA-bewindsliedcn
Den Uyl en Dales met hun gewraakte voorstellen kwamen voor
bezuinigingen op het ziektegeld. Deze voorstellen zullen overi
gens, aldus CDA-leider Lubbers geen verder verlies voor de
PvdA meebrengen. „Die voorstellen egtuigen van moed en
moed wordt in de politiek beloond".
UTRECHT Werkgevers in de industrie doen nauwe
lijks iets om het ziekteverzuim in hun bedrijven tegen
te gaan. Van de ondernemers neemt 65 procent geen
enkele maatregel.
Dat blijkt uit een enquete die de Industriebond FNV eind 1981
in 389 bedrijven uitvoerde. Het werk is voor de meeste werkne
mers de voornaamste oorzaak is van het ziek worden. Het ver
zuim wordt in de hand gewerkt door eentonig, vuil of lawaaiig
werk. 51 Procent van de ondervraagde werknemers noemde on
aantrekkelijk werk als belangrijkste „ziekmaker". Daarna kwa
men: slechte beloning, slechte sfeer op het werk, onzekerheid
over werkgelegenheid, onderbezetting en slechte werkomstan
digheden. De FNV hield de enquete om een antwoord te hebben
op de kritiek die werkgevers uiten over het ziekteverzuim in
Nederland. De regering denkt dat de werkgevers, omdat ze niet
de eerste twee maar de eerste vijf ziektedagen moeten gaan be
talen, zich meer om de kwaliteit van het werk zullen bekomme
ren. De bond vreest juist dat de werkgevers, het ziekteverzuim
zullen aanpakken via „botte" methodes als extra controle en ex
tra druk op zieke werknemers.
ring
en
t Gla
rd N
re W<
ionen
ilscha
ijpw
ogerv
rijdaj
•ij de'
T i
inhei
vene
De 37-jarige mevrouw Van Hoof uit Be-
dmburg is zondagmiddag door koolmonoxy-
dwedfeinS om het leven gekomen. Haar 40-jarige
;n zjeert in levensgevaar. Twee kinderen van der-
iag: i iertien jaar zijn ernstig gewond naar het zie-
'ost; Jebracht.
i Ess
ke I /er(j door een buurmeisje bewusteloos in de woonka-
vareI roffen. Volgens de politie hing er een dichte gaslucht
0 fan een lekkende leiding, een al lang brandende gei-
4 scf| ventilatie. In de gasleiding werden meerdere lekken
ke D
den 0
n eeh de Meppeler Woningstichting alle bewoners uit
rredew buurt laten weten dat zij bij een van de huizen in de
la en|i te grote hoeveelheid koolmonoxyde heeft gemeten.
Tomgn een kat overleden als gevolg hiervan. Om verdere
t% te voorkomen moet goed geventileerd worden.
UTRECHT 1500 Tot 2500 mensen hebben zaterdag
in Utrecht tegen de aanleg van Rijksweg 27 door het
bos Amelisweerd betoogd. Een clownsgroep bood de
gemeenteraadsfracties in Utrecht namens de elf jaar
oude actiegroep „Vrienden van Amelisweerd" een peti
tie aan waarin geëist wordt dat alle werkzaamheden
aan Rijksweg 27 worden stopgezet.
Voor de doortrekking van die weg, die door de bosrand van
Amelisweerd loopt, moet een stuk bos gekapt worden. De
Utrechtse gemeenteraad heeft zich al tegen de aanleg van de
weg door het bos verklaard. Minister Zeevalking (Verkeer en
Waterstaat) neemt vermoedelijk op 25 januari de beslissing. Hij
had al laten weten, dat het besluit Riiksweg 27 door te trekken
„vreselijk moeilijk terug te draaien is'Hij haalde zich de woede
van de Amelisweerd-actievoerders op hals door het stuk bos
„een rij struiken" te noemen. Het D'66-tweede-kamerlid Tom
mei kondigde in Utrecht aan dat zijn fractie bij de begrotingsbe
handeling van verkeer en waterstaat zal vragen om een onder
zoek naar de noodzaak van het doortrekken van Rijksweg 27.
Hij verwacht niet dat Zeevalking dat zal weigeren. Mocht de mi
nister besluiten de weg wel te laten aanleggen dan zullen de
Vrienden van Amelisweerd overgaan tot „bosverdediging". De
stukken van Amelisweerd die voor de weg zouden moeten wij
ken worden dan door actievoerders bezet.
KNMI-DE BILT - Er komt
maar weinig verandering in
het ongewone winterweer met
zeer warme lucht op enkele
honderden meter hoogte. Op
200 meter is de temperatuur
circa 9 graden boven nul.
Dicht bij de grond is de lucht
kouder en 's nachts vriest het
op veel plaatsen licht. In het
noordoosten van het land
daalde de temperatuur in de
afgelopen nacht zelfs tot min
tien graden. In de middag
slaagt de zon er in om de tem
peratuur ruim boven nul te
brengen. Gisteren werd het op
een enkele plaats 10 graden.
Belangrijkste druksysteem is
een krachtig hogedrukgebied
boven Roemenië dat bij ons
een zwakke zuidoostelijke
stroming is stand houdt. Ook
morgen is dat zo. In de nacht
en ochtend vriest het meest
licht waarbij enkele mistban
ken kunnen ontstaan. In de
middag loopt de temperatuur
tijdens zonnige perioden tot
ongeveer plus vijf graden op.
Er waait een matige zuidoos
ten wind ongeveer windkracht
3. Bij Portugal ontstaat de ko
mende dagen een nieuw hoge
drukgebied dat in de tweede
helft van de week naar onze
omgeving moet trekken. Het
rustige winterweer met
's nachts lichte vorst en over
dag lichte dooi houdt daarom
waarschijnlijk deze week aan.
Weersgesteldheid van gisteren
Amsterdam
Oe Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Lh. R'dam mist
Twente onbew.
Vlissingen onbew.
Z-Limburg onbew.
Aberdeen rw.bow.
Barcelona n.ontv.
Berlijn onbew.
