Leidse Courant | 1982 | 7 januari 1982 | pagina 3

Nieuwbouw postkantoor

ian Schuttersveld
begint in oktober

}Joods raam als dank

voor gemeen teli jke h ulp

S

Gezondheidscentrum Merenwijk kampt met ruimtegebrek

.L

SOCIALE
WONINGBOUW
IN GERESTRAAT

1

Sloopzilver

J. C. v. Ruiten

[gTAD"

<1

LEIDSE COURANT

DONDERDAG 7 JANUARI 1982 PAGINA 3

omite
olen
iestolen

san

■utlDEN H
ia,lté „Regio 1
Ulpt Polen" is

Het co-
o Leiden
'is besto-
n'a* In de nacht van
nsdag op woens-
g zijn uit het pand
n het comité aan
2'fÏRijn- en Schieka-
tv' 58 pakken koffie
ptolen. De dieven
(ramen het pand
rmoedelijk via een
ursi^m binnen.

LEIDEN Het gezond
heidscentrum in de Meren
wijk kampt met ernstige
ruimteproblemen. Reeds in
1980, toen het centrum er
nog maar net gereed was,
zijn er al plannen gemaakt
om tot verbouwing over te
gaan. Een en ander is te le
zen in het jaarverslag over
1980.

Met name voor de stichting
Interkruis en de fysiotherapie
zijn de bestaande ruimtes niet

voldoende. Een bouwcommis
sie heeft zich beziggehouden
met een nuttiger indeling van
het centrum. Intern zou meer
ruimte moeten worden ge
creëerd. Onlosmakelijk hier
mee verbonden is het maken
van een extra in- en uitgang
voor de GG GD. Voor alle
plannen is vlot toestemming
verleend. Alleen de bouwver
gunning voor deze extra uit
gang laat op zich wachten.

Hoewel het bestuur van het
centrum dit bestrijdt, stelt de
gemeente dat deze ingang in

strijd zou zijn met het bestem
mingsplan voor de Merenwijk.
Het team van wijkverpleeg
kundigen kreeg met meer ge
vallen te maken dan in 1979
het geval was. In totaal wer
den er 229 gevallen behandeld
tegenover 134 in 1979. Het
maatschappelijk werk werd
geconfronteerd met 106 hul-
paanvragen van bewoners uit
de Merenwijk, hiervan waren
47 doorverwezen door een an
dere medewerker van het ge
zondheidscentrum. In hun
verslag stellen de huisartsen
van het centrum dat dit aantal

zo laag is gebleven, omdat de
samenwerking met de maat
schappelijk werker nogal pro
blematisch verloopt. De maat
schappelijk werker is niet vast
verbonden aan het centrum.
Bovendien stellen de artsen
dat de ontstane vertrouwen-
band met de patiënt vaak
moeilijk te doorbreken is. De
huisartsenpraktijk binnen het
centrum groeide in 1980 tot
1400 patiënten.

De afdeling fysiotherapie
kreeg in totaal 1080 patiënten
te behandelen. 560 van hen

werd verwezen door artsen in
het centrum en 520 door art
sen daarbuiten. Met man en
macht wordt binnen de afde
ling gewerkt om té voorko
men dat er een wachtlijst
moet worden ingesteld. Met
name voor deze afdeling is de
op handen zijnde verbouwing
van belang. Het is gebleken'
dat het werken in de huidige
ruimten een grotere ver
moeidheid tot gevolg heeft
dan nodig is. Een en ander
wordt veroorzaakt door de ge-
horigheid, de slechte ventila
tie en het inpandig zijn.

3de

vanfilDEN Het ministerie
aan/1 ^nanc^n beeft zijn
erbét gegeven voor de
wiepuwbouw van het Leid-

t* hoofdpostkantoor, dat
elijk' aan de Gere
cht is ondergebracht.
rij» het Schuttersveld, in
bijschaduw van de spoor-
wtejk, wordt de nieuwbouw
'^-ealiseerd. Behalve de
jidse PTT-directie is ook
gemeente (vanwege ge-
ande woningbouw aan
Gerestraat) bijzonder
genomen met de ver-
lizingsplannen. Einde-
"gjc, na dertig jaar, kun-
:um:n deze gestalte krijgen.
(n bouwkosten bedragen
*geveer 7,5 miljoen gul-
n.

oolt«or de nieuwbouw wordt het
ofdkantoor aan de Gere-
aat uit een benarde positie
rlost. De gemeente heeft de
T al laten weten, het huur-
itract, waaraan per 1 janua-
oort<83 een einde komt, niet te
.tien verlengen. Zij wil in de
'Ver- en Gortbuurt, op de

lats van het postkantoor, so-

■"He woningbouw realiseren.
ben inderdaad blij, dat het
idelijk zover is. Wij zaten ei-
Mailijk op de schopstoel van de
5 s neente. Begrijpelijk, want
ctrori ging allemaal erg lang du-
4. Nu de nieuwbouw eraan
1 mt, kan mogelijk souplesse
!t betrekking tot verlenging
n het contract betracht wor-

ji," aldus a h. Vos, direc- ^et 'tijdelijke' hoofdpostkantoor aan de Gerestraat gaat plaats maken voor woningbouw.

ir van het Leidse postkan

van het Leidse postkan-
1 ^pend

■^ftien jaar geleden barstte de

Leidse PTT-wereld uit de te verspreid over de binnenstad, de expeditie-afdeling in een bleek echter een betrekkelijke

krappe jas aan de Breestraat. De afdeling bestellingen ver- tijdelijk gebouwtje aan de Ge- waarde te hebben. Volgens de

Nieuwbouw zat er vooralsnog huisde naar de Middelste- regracht werden onderge- plannen zouden de barakken

niet in. De afdelingen werden gracht, terwijl de loketten en bracht. Dat tijdelijke karakter ten hoogste vijf jaar aan de

Gerestraat blijven staan. Maar
pas nu, na vijftien jaar komt
de verhuizing naar een nieuw
pand in zicht. De allereerste
plannen dateren zelfs van drie
decennia terug. In oktober
verdwijnt de eerste paal in de
grond en in 1984 moet het
postkantoor operationeel zijn.
Met de nieuwbouw gaat in de
binnenstad het nodige veran
deren. Zoals vijftien jaar gele
den aan de Breestraat het ge
val was, worden de diverse af
delingen weer in één gebouw
(aan het Schuttersveld) onder
gebracht. Behalve dus het
kantoor aan de Gerestraat,
gaat ook de afdeling bestellin
gen aan de Middelstegracht
verdwijnen. In de plaats daar
van komen eveneens wonin
gen. Tevens wordt het kan
toortje aan de Lammermarkt
opgeheven (het nut daarvan is
verminderd doordat de functie
min of meer is overgenomen
door de huidige loketvoorzie
ning aan de Breestraat en
straks door de nieuwbouw). In
de buurt van de Gerestraat
tenslotte, wordt een nieuw
postagentschap gerealiseerd.
De PTT denkt daarbij aan het
Levendaal.

Het nieuwe postkantoor wordt
uiteraard meer aan de eisen
van deze tijd aangepast. Een
andere belangrijke vooruit
gang is, dat de zware containe
rauto's zich niet meer een
moeizame weg door de bin
nenstad behoeven te banen.
De bereikbaarheid zal aan
zienlijk verbeteren en de aan
grenzende gemeenten kunnen
snel met ongeveer 6-tons
vrachtwagens worden bereikt.
Momenteel wordt Leiden niet
per spoor van post voorzien.
Indien dat in de toekomst
weer mocht veranderen, is de
ligging van het postkantoor al
vast ideaal.

mm

rl$

pLEIDEN Vertegen-
- woordigers van de joodse
gemeenschap in Leiden
en leden van het college
van B en W zullen mor
gen aanwezig zijn bij de
officiële onthulling van
een glas-in-loodraam, dat
een paar weken geleden
is aangebracht op de
tweede verdieping van
het Leidse stadhuis. Het
raam symboliseert de
dank van de joodse ge
meenschap voor gemeen
telijke -financiële- hulp
bij de restauratie van de
synagoge aan het Leven
daal. Op het raam is een
Davidster afgebeeld.

Het werd hoog tijd, dat het
raam geplaatst en onthuld
werd. De restauratie van de
synagoge werd immers al
vier jaar geleden afgerond.
Dat gebeurde in maart 1978.

De voltooiing van de res
tauratie was een feestelijke
en plechtige dag voor de
joodse gemeenschap in Lei-
'den. De hulp van de ge
meente aan de restauratie
van synagoge bestond uit
een subsidie van ruim
184.000 gulden aan het Ne
derlands Israëlitische Ge
nootschap. Als dank bood
het genootschap een uit de
c J synagoge afkomstig raam

aan de gemeente aan. Het
zou tot eind vorig jaar du
ren, voordat de gemeente er
in slaagde een geschikte
plaats voor het raam in het
stadhuis te vinden.

De restauratie van de syna
goge was een bittere nood
zaak. Het synagogecomplex
aan het Levendaal werd in
de Tweede Wereldoorlog
ernstig beschadigd. Kort na
een eredienst in september
1942 werd het interieur uit
1762 bijna geheel door plun
deringen van de NSB ver
woest. Pas in juni 1947 kon
het kleine groepje joden,
dat de oorlog had overleefd
zijn godsdienstoefeningen
in de synagoge hervatten.

In de jaren zestig en zeven
tig raakte de synagoge
steeds meer in verval, om
dat de kleine gemeenschap
niet in staat was de noodza
kelijke reparaties te bekos
tigen. Even zag het er zelfs
naar uit, dat de synagoge
moest worden afgebroken.

Met steun van Monumen
tenzorg, particulieren en
van de gemeente werd er
voldoende geld bijeenge
bracht om de noodzakelijke
twee miljoen gulden op ta
fel te brengen. In februari
1978 werd de stichting
„Vrienden van de Leidse
Synagoge" opgericht om bij

Het glas-ln-loodraam dat
op de tweede verdieping
van het Stadhuis is aan
gebracht

te dragen aan de „instand
houding van de synagoge
als joods gebeds- en leerhuis

en cultuurhistorische mo
nument". Tijdens deze laat
ste restauratie werd het in
terieur van de synagoge
vervangen door dat van de
voormalige synagoge in de
Wagenstaat in Den Haag.

Al eeuwenlang woont er in
Leiden een joodse gemeen
schap. In de archieven van
Leiden komen in de 16e
eeuw sporadisch vermel
dingen van joden voor, ter
wijl in de 18e eeuw de jood
se gemeenschap in Leiden
ontstond. Nederland trok in
die tijd joden uit geheel Eu
ropa aan. Enerzijds was dit
een gevolg van de vervol
gingen in Midden- en Zuid-
Europa, „anderzijds van de
tolerante houding, dié men
met name in Holland ten
opzichte van de joden aan
nam en de economische
mogelijkheden, die hier
voor hen openstonden". De
grootste groep joden vestig
de zich in Amsterdam.

Het aantal joden dat zich in
het begin van de de 18e
eeuw in Leiden had geves
tigd, nam te snel toe in de
ogen van de burgemeester
en er werd van heneen
verklaring van goed gedrag
verlangd. Geprobeerd werd
het aantal vreemdelingen
die een beroep op de ar
menkas deden, te vermin
deren, maar al te streng

Een archieffoto van de synagoge voor de restauratie.

werden de voorschriften
niet nageleefd. De typische
Hebreeuwse namen van de
joden verdwenen in 1808
door het decreet van Napo
leon waarbij hij de joden
letterlijk voorschreef een
familienaam aan te nemen.

In de 18e eeuw woonden de
meeste joden in de omge
ving van de synagoge aan
het Levendaal. In die tijd
bestond de gemeenschap uit
zo'n 270 mensen. Haar
hoogtepunt bereikte de ge
meenschap in 1833 toen er
550 joden in Leiden woon
den. Een dieptepunt deed
zich rond de crisisjaren
voor. Vlak voor de oorlog
was de gemeenschap weer
enigszins hersteld en na de
Tweede Wereldoorlog bleek
dat de joodse gemeenschap
niet geheel was vernietigd

en nog maar uit ongeveer
150 mensen bestond. Een
zwarte dag was 17 maart
1943 toen bij een grote raz
zia alle Leidse joden, die
niet waren ondergedoken,
werden weggehaald. De
joodse gemeenschap maakte
nooit een belangrijk deel
van de bevolking uit en be
staat momenteel uit onge
veer honderd mensen.
Een echte joodse buurt
heeft Leiden nooit gehad
maar de joodse inwoners
woonden wel dicht bij el
kaar. In 1941 wonen de
meeste joden verdeeld over
58 straten in de stad waar
van de meesten in de Haar
lemmerstraat (45) en in de
Rooden burgerstraat (ook
45). In de 20e eeuw blijken
de joden volledig te zijn op
genomen in Leidse gemeen
schap.

Baarmoederhalskanker

Volgende week wordt met de derde ronde van het on
derzoek naar het voorkomen van baarmoederhalskan
ker onder de Leidse bevolking begonnen. Alle vrouwe
lijke ingezetenen, geboren in de jaren 1929, 1932, 1935,
1938, 1941, 1944 en 1947 krijgen in de komende weken
een oproepkaart thuisgestuurd. In de afgelopen jaren
was de opkomst ongeveer 60 procent Het onderzoek
wordt gehouden in de volgende gebouwen: GG&GD-ge-
bouw, Roodenburgerstraat (11-21 jan.); Kruisgebouw,
Bevrijdingsplein (22 jan.-3 febr.); Verenigingsgebouw
Topaaslaan, Morswijk (4-10 febr.); Kruisgebouw, Bern-
hardkade (11-19 febr.); Kruisgebouw, Merenwijk (1-11
maart); Kruisgebouw, Marislaan (15-19 maart).

De Hutspotten

De Leidse carnavalsvereniging De Hutspotten houdt zater
dag 9 januari het traditionele nieuwjaarsbal in de 'residen
tie' adn de Lange Mare 41. Het bal wordt muzikaal opge
luisterd door de dansorkesten Mahogany en The Melody-
makers, terwijl als gaste in het programma optreedt de
Belgische Verta Werter met een twirling act. Gedurende
de avond wordt de jaarorde uitgereikt aan de man, vrouw
of groepering die zich in het afgelopen jaar verdienstelijk
heeft gemaakt voor een of ander doel in Leiden. Het bal
begint om negen uur. De toegangsprijs bedraagt vijf gulden
voor leden en vijftien gulden voor niet-leden.

Antonioni

'La Notte', de beroemde film van regisseur Antonioni,
met Marcello Mastroianni en Jeanne Moreau, draait
maandag 11 januari in het Kijkhuis aan de Vrouwen
kerkkoorstraat 17, Leiden. In deze film wordt via een
huwelijkscrisis van een beroemd schrijver de ver
vreemding en de eenzaamheid in de consumptie-maat
schappij behandeld. Dinsdag 12 januari draait L'
Avantura. Tijdens een vakantietochtje van een groep
rijke en zich vervelende Italianen, verdwijnt op myste
rieuze wijze één van de dames, waardoor het verhaal
een echt avontuur wordt. Donderdag 14, vrijdag 15 en
zaterdag 16 januari wordt de nieuwste film van Anto
nioni 'Mistere di Oberwald' vertoond. In deze film
leeft de Italiaanse regisseur zijn passie voor kleuren
uit De film heeft een magisch realistische sfeer en
speelt aan het begin van deze eeuw. Er wordt een ko
ning vermoord. Ook de koningin zou dit lot moeten
treffen. Wanneer zij echter tegenover haar moordenaar
staat, ontwikkelt zich een mysterieus drama. Aanvang
steeds om acht uur en om kwart over tien, behalve
dinsdag 12 januari bij de film L'Aventura, dan is de
aanvang alleen acht uur.

Familieconcert

In de Stadsgehoorzaal wordt morgenavond een familiecon
eert gegeven door het Residentie-orkest. Het concert begin
om half acht. Dit in tegenstelling tot eerdere publicaties
(onder meer in de UIT-bijlage van de Leidse Courant) als
zou het concert op 12 januari worden gegeven.

Shakespeare

Een Shakespeare-liederenavond wordt maandag 11 ja
nuari gegeven in de Kapelzaal van K&O aan de Oude
Vest Mezzo-sopraan Meta Bourgonjen, bariton Peter
Goedhart, pianist Chris Veelo en de voordrachtskun
stenaars Nota Boerman en Jan Veelo zullen dan optre
den. Zangeres Meta Bourgonjen is de geestelijke moe
der van dit aparte Shakespaere-programma. De compo
nisten van de liederen op Shakespeare-teksten zijn van
onder anderen Morley, Arne, Haydn, Schubert, Sibeli
us en Chausson. De liederen worden aan elkaar ver
bonden door korte declamaties. Aanvang is om kwart
over acht Voor toegangsbewijzen en inlichtingen.
K&O tel. 141141.

ADVERTENTIESJ

30 - 35 ct per gram
Legitimatie verplicht

ANTIQUAIR

Drie inbraken
in de Mors

LEIDEN In drie woningen
aan de Jan Luykenlaan in het
Morskwartier is gisteren inge
broken. Vermist worden siera
den en cheques. De precieze
schade is nog niet vastgesteld.

De dieven kwamen de wonin
gen via de balkons binnen. In
alle drie de woningen bleken
de balkondeuren niet afgeslo
ten. In twee woningen werd
de telefoon onklaar gemaakt.
De dieven verdwenen door de
voordeur.

fFTggggggpj

Oók de weg naar
'n perfekte ambiance
voor uw diner of
receptie!

Hotel -Restaurant
PUINOORD"