BUITEIMLAND
ïerikaanse diplomaten vrij
Amerikaanse diplomaten die meer dan een jaar in Iran hadden vastgezeten kwamen na
leloos durende onderhandelingen vrij. Achteraf bleek dat de Iraniërs het de aftredende pre--
int Carter niet gunden dat hij de vrijlating van de gijzelaars nog op zijn conto zou kunnen
rijven. Hoewel de gijzelaars lichamelijk geen letsel hadden opgelopen, bleken de meesten
hen geestelijk zwaar geleden te hebben onder hun gevangenschap in Iran. In het Westduit-
Wiesbaden konden zij onder luid gejuich na 444 dagen weer vrij adem halen.
ïzjnev
ionn
Russische
esident Leonid
•ezjnev kwam
y voordat eind
mber in Ge-
i de lang ver-
bespre-
3n begonnen
het voorko-
van de
ktsing van
middel-
-afstandsra-
3n in Europa,
Bonn om de
tduitsers te
tuigen van
vredeswil,
fidskanselier
Schmidt
liettemin dui-
Ijk waar het
stond en hoe-
het bezoek
tastbare re-
aten oplever-
leidde het wel
een aanzien-
verbetering
de betrekkin-
Giscard ruimt
het veld
De Fransen bleken in
meerderheid vermoeid
te zijn van ruim twintig
jaar gaullistisch-liberaal
bewind. Giscard d'Es-
taing die pas heel laat
de verkiezingsstrijd aan
ging en steeds de in
druk wekte dat hij zou
worden herkozen,
moest het veld ruimen
voor Mitterrand. De so
cialist had al twee keer
eerder een gooi naar
het presidentschap ge
daan en behaalde nu
een verrassend grote
overwinning. In hoog
tempo voerde hij spec
taculaire hervormingen
door, waaronder natio
nalisering van de be
langrijkste Franse on
dernemingen en ban
ken.
kni-Sadr vlucht
far Parijs
Iraanse president
ii-Sadr moest zijn
|jd tegen de islamiti-
ie fundamentalisten in
opgeven, nadat hij
ir het parlement uit
presidentsambt was
tzet. Na geruime tijd
:ijn ondergedoken ge-
ist verscheen hij in
'Ijs om samen met de
^tier van de linkse
edjahedien-beweging,
iavi, het verzet tegen
Iraanse geestelijkheid
liden. Het verzet van
Moedjahedien-bewe-
ig waaraan veel isla-
-lische leiders en gees-
lijken ten offer vielen,
niet verhinderen dat
Iraanse leven op een
rst strenge leest
'd geschoeid.
IRA-gevangenen in hongerstaking
Leden van het Ierse Republikeinse leger gingen met steun
van een deel van de katholieke bevolking in de Ierse Maze-
gevangenis in hongerstaking om een politieke status te ver
krijgen. Het kort tevoren in het Lagerhuis gekozen IRA-lid
Bobby Sands (27) overleed na zesenzestig dagen. Anderen
namen zijn actie over, maar de Britse regering bleef weige
ren op de eisen van de IRA in te gaan. Steeds meer honger
stakers gaven daarom voortijdig hun actie op. Wel versoe
pelde de Britse regering enigszins de regels in de Maze,
maar dat bleek voor de IRA niet voldoende. Uit wraak startte
zij in het najaar een bommencampagne die in Londen ver
scheidene slachtoffers maakte. Een protestants parlements
lid werd vermoord, hetgeen weer tot felle protesten van mili
tante protestanten leidde.
Bomaanslag in Antwerpen
De hevigste uiting van nieuw opkomend antisemitisch geweld in Europa was een zware bom
aanslag in de joodse wijk van Antwerpen op 20 oktober. De aanslag kostte twee mensen het
leven, verwondde tientallen anderen en richtte een enorme ravage aan. Uit de zwaar bescha
digde Diamantbeurs, een van de vier diamantshuizen in de wijk, vlogen de edelstenen over
straat. De verantwoordelijkheid voor de aanslag werd opgeëist door de Belgische afdeling van
de rechtse organisatie Action Directe, maar de eigenlijke daders konden niet worden gepakt.
Solidariteit onderdrukt
In Polen maakten de militairen resoluut een einde aan het unieke Poolse experiment met de
vrije vakbond Solidariteit. Berichten over nieuwe grote stakingen en een regelrechte confronta
tie van de vakbond met het communistisch bewind, vormden voor generaal Jaruzelski op 13
december het excuus om hard in te grijpen. Vrijwel alle bestuurders van Solidariteit, onder wie
Lech Walesa, werden in een goed voorbereide actie gevangen gezet. Maar de Polen boden
massaal actief en passief verzet, zoals op bijgaande foto uit Warschau. Het felst verzetten zich
de mijnwerkers in Katowice en de havenarbeiders in Gdansk. Een groot aantal slachtoffers viel,
maar door de gemuilkorfde berichtgeving werd niet duidelijk om hoeveel mensen het precies
ging.
Reagan Amerika's nieuwe president
Nog vermoeid van de verwikkelingen rond de afloop van het gijzelaarsdrama in
Iran, was aftredend president Carter een van de eersten die zijn opvolger Ronald
Reagan feliciteerde. De nieuwe president wilde na de vernederingen die Amerika
in Iran had ondergaan de grootheid van Amerika opnieuw laten uitstralen. In de
binnenlandse politiek wilde hij ruimte scheppen voor het bedrijfsleven en kortte
daarom sterk op het overheidsbudget. Met name de sociaal zwakkeren in Ameri
ka leden daaronder. Spectaculaire resultaten van Reagans economische politiek
bleven tot nu toe uit.
Spaans parlement onder vuur
Een luitenant van de Spaanse Guardia Civil, Antonio Tejero, nam in februari bet
Spaanse parlement onder vuur in een poging het Spaanse democratische bewind
aan de kant te schuiven. De helpers van Tejero bleken talrijk, maar door de vast
beradenheid van koning Juan Carlos mislukte hun opzet. Hoe groot de macht van
de samenzweerders in feite nog was, bleek wel uit de wijze waarop zij door de
politici werden aangepakt. Zij bleven vele voorrechten houden die gewone gevan
genen niet kenden en de grootte van hun straf is nog steeds niet bepaald.
President Sadat vermoord
President Sadat, stuwende kracht
achter de vrede tussen Israël en
Egypte, werd tijdens een parade in
Kairo vermoord door een moord
commando uit het Egyptische leger.
Maar terwijl zijn dood in het Westen
algemeen werd betreurd, leek zijn
eigen volk er nauwelijks door ge
raakt. De successen op het terrein
van de buitenlandse politiek van Sa
dat stonden in geen verhouding tot
de binnenlandse. Onvrede over de
nog steeds grotp armoede en de on
derdrukking van andersdenkenden,
onder wie ook fanatieke pioslims,
leidden tot zijn dood.
