Mina Jongman-Vis produceert op haar
73ste nog de ene textiele pop na de andere
hond
huis
REGIOMOURINAAL
REGIOUOURINAAL
Kerst-in Zoeterwoude
in teken
van gehandicapten
Tan ja is een hondje met pit
JIO
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 24 DECEMBER 1981 PAGINA 5
jEN VOLLENHOVENSE DIE LEIDSE WERD EN MET BAKEREN EEN TOEGEWIJD LEVEN VULDE
Ler met dit weer komt ze
niet uit, Mina
ngman-Vis. Hooguit
jigewijs. Ze is trouwens al
b paar dagen een beetje in
[lappenmand, en 't liefst
i ze zo naar bed gaan, zei
[gistermorgen tegen twee
hwezige dochters, „maar
l kan niet, want er komen
n paar meneren naar m'n
lipen kijken". Daar kon
|en dochter ook maar iets
n doen, want moeder is
h stijfkop en wat ze in
ar hoofd heeft gebeurt
Wilhelmina Jongman,
|f, als meisje. Vis geheten,
(3 jaar. Ze vertikt het om
«een verzorgingshuis te
Ikken en redt het thuis
uitstekend. „Moeder is
tg te vitaal om haar kras te
een goeie, lieve
varsligger die niet stil kan
vond één van haar
Daarom ben ik
Ik bij Mina Jongman
"rechtgekomen. Ze bewoont
in huisje, in de
trap, in de
in Leiden,
lepklein huisje, in een rijtje
In wat hoger naar laag;
lakend in de sneeuw. Er is
fjwelijks een geveltje aan
bespeuren. Mina zal het
>n zorg wezen, ze schikte
(en haar ziekelijk
Indoende duster, keek naar
fciten en zei: „Het lijkt wel
J hongerwinter, toen was
t ook zo ijzig en
wit",
pina Jongman is met haar
1 jaren een gezegende
Touw. 't Lopen buiten gaat
let meer en het gehoor is
jet meer je dat, maar ze
ijkt helder uit haar
«verijsselse ogen en vertelt
s de beste causeur. En als
er niet helemaal meer
tkomt, is er een dochter
ie bijspringt en tekst en
itleg geeft. De weduwe
ongman is dit jaar
met poppen te
naken. Het 75ste exemplaar
>eeft ze op schoot; een
igebakerde pop.
igebakerde poppen zijn
ir specialiteit. Ze
'inneren hun maakster
Mevrouw Jongman-Vis met een paar van door haar gemaakte poppen.
aan een werkzaam leven,
dat in Vollenhoven begon.
„Ook mijn man was een
Vollenhovenaar. Toen ik 32
was, ben ik in Blokzijl
begonnen met baby's te
bakeren. Ik had daarvoor
een cursus gevolgd, maar
geen diploma behaald. In
Blokzijl waren begin van
deze eeuw twee bevoegde
bakers, daarbij vergeleken
was ik een onderkruiper
maar de dokters
accepteerden me". „O ja",
zegt een dochter, „moeder
was zo bedreven in het
bakeren dat ze wel alleen
een kind op de wereld had
kunnen helpen".
In 1928 kwam het echtpaar
Jongman van de kop van
Overijssel naar Leiden en
Mina herinnert zich nog erg
goed de stadhuisbrand in
februari '29. In Leiden heeft
ze tot haar 68ste nog
gebakerd, en daar waren het
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
er alleen al een stuk of 80
van die pasgeborenen die ze
ongediplomeerd maar
bekwaam in de watten heeft
gelegd. De baby's werden
helegaar ingepakt en stevig
ingewikkeld, gebakerd dus
wie weet waar de
uitdrukking heetgebakerd
vandaan komt? Als in een
harnas. Ook haar eigen
dochters, een stük of vijf,
werden gebakerd, maar niet
door moe. Als er eenmaal
gebakerd was, kwam zo'n
kind in geen dagen uit de
doeken. „Swaddling
clothes", zoals de
Angelsaksers, rond de
kribbe, zo treffend zeggen.
Er werd niets verschoond en
zo'n arm wurm lag zowat in
dubbele vuile luiers te
stomen. Althans, dat stel ik
me ervan voor. „Zo is het
ook wel ongeveer", knikt
Mina Jongman.
Dat bakeren heeft
doorgewerkt tot in haar
handenarbeid. Mina
Jongman mag dan 93 zijn, ze
is nog volop actief in de
handwerkclub van het
dienstencentrum, dat op
„Ons Eiland" zetelt. En 's
maandags wordt ze
opgehaald voor de
bejaardengym, ook in de
speeltuin „Ons Eiland".
Mevrouw Jongman beperkt
zich daar tot zittende
oefeningen: „Wij van de
bejaardengym doen een
hoop op de stoel". „Wat
zeggen wil", zo vult een
dochter aan, „dat moeder in
de vakantietijd, als er geen
gym is, zich gewoon stijf
voelt. Dan verlangt ze al
weer naar die oefeningen".
Omdat Mina Jongman (ze
denkt nog steeds dat die
meneren van de televisie
zijn; „nee moeder, heus niet,
je komt niet op de teevee...")
geen ogenblik stil kan zitten,
als ze zich kiplekker voelt, is
haar leven geheel gevuld
met beddespreien en
gordijnen. Zelfgemaakte. Als
je die produkten zou kunnen
opstapelen, zouden ze het
Waardstraathui6je doen
uitpuilen. Ze kan het niet
uitstaan, dat ze nu een beetje
ziek is. Normaal werkt Mina
tot half twaalf 's avonds aan
haar poppen, met een
produktiegemiddelde van
twee per week. Daar is ze
dus dit jaar op de
handwerkclub mee
begonnen. Met die
Vollenhovense typetjes, met
mutsjes en zo. Veel kant ook
eraan. Iedereen kwam
kijken bij „Ons Eiland" als
mevrouw Jongman weer
zo'n exemplaar voor elkaar
had. Van die 75 stuks is het
merendeel in handen
gekomen van kinderen,
kleinkinderen, vrienden en
kennissen. Een mevrouw
van de handwerkclub, die
haar komt ophalen en weer
thuisbrengen met de auto,
tekent de poppengezichtjes
op het panty-materiaal.
„Dat doe ik zelf niet, want
er mag geen streepje
misgaan. Die mevrouw geeft
de poppen een lekker mooi
bekkie. Eén streepje
verkeerd, en 't ding kijkt
sjagrijnig als een aap. Dan is
het hele effect weg, vindt u
ook niet? Verdienen doe ik
er niks aan. Hooguit
wildvreemde mensen mogen
er iets voor betalen. Voor de
onkosten. Verder krijg ik
van de mensen, die "zo'n pop
willen hebben, alle
benodigde kant, strikjes,
lapjes en lintjes. En vilt voor
de schoentjes. Daar gaat
natuurlijk geld in zitten, als
je dat allemaal zelf zou
moeten bekostigen."
Ja, het lijken wel kinderen
van Vollenhovense
vissersvrouwen, met die
dubbelgelaagde broekjes en
rokjes aan. Alles met de
hand vervaardigd door Mina
Jongman, die geen
naaimachine meer heeft. En
maar panty's kapotknippen,
voor de gezichtjes. Haar en
vlechtjes van wol. Tot bij
kennissen in Duitsland zijn
haar poppenkinderen
terecht gekomen. De
ingebakerde poppen waren
werkelijk „het einde". Mina
heeft er tot nog toe een paar
van gemaakt, maar wie ze
zag zou er veel meer van
willen hebben. Hiermee
bereikt mevrouw Jongman
werkelijk „antiquarische"
waarden, in de Waardstraat.
Als ze straks weer om en
nabij de honderd procent is,
kan ze haar ingebakerde
schepseltjes bij dozijnen
slijten, en als ze commercieel
was ingesteld zou Mina er
goud bij kunnen spinnen.
Maar dat is het laatste waar
ze aan denkt, thuis,
boordevol goede en fijne
herinneringen. Niet stuk te
krijgen, is ze. De twee
aangelopen dochters kijken
naar haar met trots. „Dat is
nou moeder ten voeten uit.
Geen verdienste, maar een
goede gave van het leven.
Moeder, je komt nou toch
een keer in de krant.." Het
schokt Mina Jongman in 't
geheel niet. Ze zal blijven
gymmen in de speeltuin,
zolang de Heer van Kerstmis
en Pasen haar te gymmen
laat. En lappen poppen
maken. Buitendien zo
zegt een dochter, als haar
public relations officer
„moeder, nee, die krijg je
niet stuk. Ze is alleen veel te
bescheiden... Ga nu maar
gauw naar bed. Dan ben je
morgen wel weer de gouwe
ouwe". De logerende poppen
gaan hun hoek weer in. Het
zijn er niet zoveel; een stuk
of zeven nog. Daar
verbeiden ze hun tijd om
later, bij deze of gene, een
langer leven beschoren te
zijn. Zo zal Mientje Vis tot in
lengte van dagen bij velen
haar handwerkzame kracht
blijven uitstralen.
r
nja houdt van
rotten en met de
eeuw amuseert ze
h prima.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel ver
blijft om daar een zekere dood tegemoet te gaan... tenzij
het dier een goed tehuis vindt. De in de rubriek beschre
ven honden zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters
naar het asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopende re
denen afgestaan, vaak begrijpelijk, maar soms ook vol
slagen onzinnig. De in „hond zoekt huis" beschreven die
ren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur onder
gaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van circa 60
gulden ten bate van zwerfdieren zijn ze af te halen.
Adres: Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden.
Tel.: 411670. Geopend di. t/m vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10
Jot 12 en 14-16 uur. Zondag en maandag gesloten.
LEIDEN Het toeslaan
van de winter kan de
hond van deze week niet
deren. Tanja want zo
heet de hoofdpersoon van
deze week zit welis
waar met haar krullen in
de sneeuw te rillen, maar
dat is niet zo bijzonder
wanneer je als hond plot
seling buiten aan een
paal wordt gebonden,
omdat je op de foto moet.
Tanja heeft geen idee wat
er met haar gaat gebeu
ren. Moet ze weer haar
hok in, of mag ze echt
naar buiten om een luch
tje te scheppen, lijkt ze
zich wat vertwijfeld af te
vragen.
Wanneer Tanja echt mee naar
buiten wordt genomen voor
een stevige wandeling blijkt,
dat ze cfol op de winter is. Het
rillen van de kou en de onze
kerheid zijn dan ook snel ver
dwenen. Ze holt af en aan,
snuffelt overal rond en ze is
niet te beroerd om achter een
sneeuwbal aan te gaan. Tanja
maakt duidelijk dat ze een
hondje met pit is.
lylisschien is het niet zo erg
vreemd, dat ze zich prima
amuseert, want haar uiterlijk
heeft wel wat weg van dat
van een poolhond. Ze zit ste
vig in de krullen ze moet
zelfs nodig naar de kapper ge
zien de lange, donzig aanvoe
lende vacht en de pony die in
haar ogen hangt en de wit
tot lichtbruine kleur van de
vacht van Tanja zou haar ook
geen slecht figuur doen slaan
op de Noordpool. Met een
beetje fantasie is het niet niet
zo moeilijk om Tanja voor een
Eskimoslee voor te stellen.
Tanja zit nu een week in het
asiel. Ze is als zwerfhond in
Leiden gevonden en naar het
asiel gebracht. Dat ze in de
krant terecht is gekomen, is
volgens Wil Tiele, de beheer
der van het asiel, een gevolg
van het slechte weer. Drie
maal overkwam het haar, dat
z$ werd gereserveerd, maar
helaas kwam er ondanks alle
afspraken uiteindelijk nie
mand opdagen.
Tanja is een hond, waar je alle
kanten mee op kan. Ze is ze
ven maanden oud en vertoont
alle karakteristieken van een
jonge hond. Ze is speels en erg
lief. Ze is prima geschikt voor
een gezin, want met kleine
kinderen kan ze goed opschie
ten, met andere honden stoeit
ze wat ze kan, ze is doel op ra
votten en onder poezen heeft
ze haar beste vrienden. Tanja
is wel een hond die aandacht
vraagt. Om die reden en om
dat ze nog zo jong is, is het
niet zo best haar alleen te la-
Neelt je
De poes van vorige week
Neeltje heeft niet veel geluk.
Er meldde zich geen gegadig
de. Omdat ze al een jaartje ou
der wordt en omdat ze al
ruim een jaar in het asiel zit,
blijft er nog maar één moge
lijkheid over: ze zal moeten
indftpen.
Kerstconcert
In de „Sint Petrus Banden" in Roelof arendsveen
wordt Tweede Kerstdag vanaf drie uur een kerstcon
cert gegeven. De toegang is gratis. Medewerking aan
het concert wordt verleend door „Liefde voor Harmo
nie" onder leiding van J. Cornelissen, Vox Laeta on
der leiding van Jan van der Meer en het kinderkoor
onder leiding van C. Meeuwissen.
Schoolbasketbaltoernooi
Circa tweeduizend leerlingen van scholen van het voortge
zet onderwijs nemen maandag deel aan het veertiende
schoolbasketbaltoernooi voor de Bollenstreek. Dit jaar doet
voor het eerst ook een school uit Noord wijk mee: namelijk
de r.k. mavo St. Willebrord. De wedstrijden worden ge
speeld in de sporthallen in Sassenheim en Lisse. Het pro
gramma ziet er als volgt uit: maandag en dinsdag van.acht
uur tot kwart over vijf in de sporthal Sassenheim en van
acht tot zes uur in Lisse: voorwedstrijden, woensdag van
acht uur tot kwart voor zes in sporthal Lisse: voorwedstrij
den, zaterdag in de sporthal Lisse: van acht uur tot kwart
over drie voorwedstrijden en vanaf tien voor half vier fi
nales.
Langlauf kampioenschappen
In de duinen ten noorden van Noord wijk worden zon
dag open langlaufkampioenschappen gehouden. Van
negen uur tot half tien kan men zich aanmelden in
café-restaurant „De Duinrand" aan de Duinweg. De
start is om tien uur. Inlichtingen over de kampioen
schappen zijn te krijgen bij Wally's sport huis aan de
Albert Verweystraat, tel 01719-14991 of bij de VVV's in
Noordwijk en Noordwijkerhout.
Toertocht
In Stompwijk wordt Tweede Kerstdag een toertocht op de
schaats voor dames en heren georganiseerd. Vertrokken
wordt om twee uur bij paviljoen „De Nieuwe Vaart". Hier
kan men zich vanaf half twee laten inschrijven. Zondag
wordt een ouderwetse knobel-ijswedstrijd gehouden. Een
dobbelsteen op zes posten maakt uit naar welke volgende
post wordt gereden. Iedereen kan meedoen per schaats
maar ook per slede, ski of zelfs te voet. De start is eveneens
om twee uur bij „De Nieuwe Vaart". Om half vier wordt
op de Nieuwe Vaart eveneens voor groot en klein een
prikslee wedstrijd gehouden.
Muziek en theater
Jeugdsociëteit „Our House" aan de Stationsstraat in
Roelof arendsveen is morgen gewoon open. Er zal mu
ziek uit de jaren zestig worden gedraaid. Veel beat en
rock dus. Tweede Kerstdag staat het optreden van de
Leidse theatergroep „Villa Muziek Theater" op het
programma. De groep brengt het theaterstuk „Pacific
Islands". Dit is een vrolijke muzikale eenacter waarin
de belevenissen gevolgd kunnen worden van sir
Alexander Coronet Beave, die onderzoek verricht naar
de inheemse bevolking van een van de paradijselijke
eilanden in de Stille Zuidzee. Het optreden begint om
acht uur. De toegans
den betalen vijf guld
ZOETERWOUDE
Tweede Kerstdag wordt
in Ons Huis aan het Kos
terspad in Zoeterwoude
voor de vierde maal in
successie een kerst-in ge
houden. Inhakend op het
„Jaar van de Gehandicap
ten" heeft de uit zeven
jonge mensen bestaande
werkgroep gemeend de
gehandicapte medemens
een centrale plaats te
moeten geven tijdens de
kerst-in. Er zal overigens
op 26 december voor jong
en oud volop te beleven
zijn. Om twee uur gaat het
sfeervolle kerstgebeuren
van start terwijl rond de
klok van twaalf uur het
einde van de kerst-in mu
zikaal wordt aangekon
digd.
„Kerstmis is altijd een feest
van verbroedering. Het lijkt
ons daarom zinvol op een van
de meest sfeervolle dagen van
het jaar een ontmoetingspunt
voor jong en oud te creëren.
Dat we hebben gekozen voor
het thema gehandicapten is
niet alleen vanwege het 'Jaar
van de Gehandicapten' maar
ook door de vestiging van
Swetterhage. Wij zijn van me
ning dat de integratie tussen
gehandicapte en niet-gehandi-
capte mensen moet blijven
doorgaan en intensiever moet
worden", aldus de werkgroep.
De organisatie van de kerst-in
is in handen van het zevental
Conny van der Poel, Joke van
Haastert, Rosa van Hofwegen,
Liesbet Winkelmolen, Jos
Versteegen, Jakkus van der
Salm en Willem van der Salm.
In samenwerking met enkele
instellingen wordt een geva
rieerd programma opgesteld.
Rolstoelen
„Ons Huis" wordt speciaal
voor rolstoelen- toegankelijk
gemaakt. Onder leiding van
dansschool Evert Castelein zal
een demonstratie rolstoeldan-
sen plaatsvinden. Nijmegenaar
Loek van de Leur, nationaal
kampioen tafeltennis bij de ge
handicapten, zal het achter de
groene tafel opnemen tegen
Sjaak den Eisen. Het Gemiva-
cabaret bestaande uit huidig
en voormalig personeel van
Huize De Weipoort onder
werpt het leven van de gehan
dicapten aan een kritisch/hu
moristische noot. De theater
groep „Zwak van Zinnen" uit
Druten zal door middel van
diverse sketsjes het gehandi
capt zijn nader onder de aan
dacht brengen.
Welkom tijdens de kerst-in is
uiteraard ook de jeugd. De o-
pening van het hele gebeuren
zal worden verricht door kin
deren van de vier lagere scho
len die Zoeterwoude-dorp
kent. Op uitnodiging van de
werkgroep „Wouw" speelt het
Arnhemse poppentheater
„Hein - 't konijn". In het stuk
worden alle facetten die met
het konijn te maken hebben
onder de loupe genomen. Spe
ciaal kinderen in de leeftijd
van 6-10 jaar zullen hiervan
ongetwijfeld genieten. De kel
der van Ons Huis zal worden
omgetoverd in een creativi-
teitsruimte waar de jeugd zich,
prima kan uitleven onder des
kundige begeleiding van
't Spinneweb. Herman van der
Post en Cees van Velsen, bei
den lid van de plaatselijke
schaakvereniging, zullen het
simultaan opnemen tegen res
pectievelijk de jeugd en de se
nioren. Er worden videobeel
den vertoond van de Olym
pische Spelen voor Gehandi
capten die vorig jaar in Arn
hem zijn gehoudem; er zijn
beelden over het doen en laten
van lichamelijk gehandicapten
en de films die zijn gemaakt
van Zoeterwoude (een in 1951
en in 1967) zullen worden ge
draaid. Voor de jongste ^ugd
fijn er tekenfilms. 1
