deTijd
Nachtelijke lancering
van vierde Ariane
ubbcrs volgt Duits besluit over kernwapens
82 miljoen
mbuigingen
n onderwijs
■S
HP
Wet ruimtelijke
ordening gaat
op de helling
College Ter Aar wil
dekkende
begrafenistarieven
_én procent gehuwde
jouwen gebruikt
gen achternaam
Mansion
T De whisky die
je pakt
JNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 17 DECEMBER 1981 PAGINA 9
[N Aan het eind
de rondreis van de
irlandse parlementai-
elegatie naar Brussel,
s, Moskou en Bonn,
risteren is afgesloten,
I nog eens duidelijk
iet in de toekomst tot
ernstig conflict kan
flen tussen de rege-
jpartijen CDA en
over de stationering
nieuwe atoomraket-
in Nederland. Want
terwijl de PvdA (in de de
legatie vertegenwoordigd
door fractie-voorzitter W.
Meyer en R. ter Beek) ca
tegorisch elke plaatsing
afwijst, kan volgens frac
tie-voorzitter Lubbers
voor het CDA een tijdstip
komen, namelijk bij een
negatief onderhandelings
resultaat in Genève, dat
er consequenties moeten
worden getrokken.
„Onze positie is dat onderhan
delingen over ontwapening al
leen zin hebben als dit ook de
mogelijkheid inhoudt dat ie la
ter tot plaatsing overgaatal
dus Lubbers. Dit moment zou
volgens hem ziin gekomen als
de Bondsrepubliek zou beslui
ten om tot plaatsing van de
nieuwe raketten over te gaan.
Bonn heeft er namelijk geen
twijfel over laten bestaan dat
West-Duitsland „onder
welke regering dan ook"
het eerste deel van het Navo-
-dubbelbesluit (stationering)
zal nakomen als het tweede
deel (onderhandelingen) niet
tot resultaten leidt. De delega
tie is echter tegelijkertijd ge
confronteerd met het grote op
timisme dat Bonn inzake het
welslagen van de ontwape
ningconferentie in Genève
koestert. Ook is zij onder de
indruk gekomen van het in
tense politieke betrokkenheid
waarmee de Bondsrepubliek
zich voor ontwapening inzet,
waarbij uitdrukkelijk als doel
wordt nagestreefd dat geen
enkele nieuwe raket aan wes
telijke zijde geplaatst behoeft
te worden (de zogenaamde nu
l-optie).
Met name de PvdA-leden van
de delegatie (maar ook ande
ren) hadden overigens de in
druk gekregen dat bij ver
schillende Duitse politici nu
anceringen worden aange
bracht over de precieze inhoud
van het begrip „nul-optie", zo
wel wat betreft de wapensys
temen aan oostelijke kant als
die van de Navo, waarbij een
zekere speelruimte kan wor
den geschapen. Bezorgd zien
de beide PvdA-leden in dit
verband hoezeer Frankrijk
zich nieuw bewapent en daar
bij „een zware hypotheek op
Genève legt" (Ter Beek). In
het kader van de zogenaamde
Scandilux-besprekingen in
Oslo wil de PvdA samen met
de Duitse SPD op hun Franse
geestverwanten proberen in te
werken.
In het algemeen heeft de dele
gatie de typisch nationalisti
sche Franse houding als veel
negatiever beoordeeld als die
van de Westduitsers die vol
gens allen een „sleutelrol" in
het huidige vredesproces spe
len, met name omdat zij als
enig Europees Navo-land in
tensieve contacten met zowel
Moskou als Washington heb
ben. Voor Nederland is daar
om een voortdurende dialoog
met de Bondsrepubliek onmis
baar, als was het alleen maar
om de eigen politieke voorstel
lingen in de Navo te kunnen
doorzetten.
onze parlementaire re
dactie)
HAAG Op de be-
,5 ïg van Onderwijs en
1 nschappen voor 1982
6 totaal voor een be-
7 van 582 miljoen gul-
1 worden omgebogen.
s 36 miljoen gulden
dan in de ontwerp-
iting, zoals die op
jesdag is ingediend,
dijkt uit de nota van
jingen die vandaag
Van Keme-
naar de Tweede Ka-
>uèis gezonden. In cen-
uitgedrukt is de on-
-fijsbegroting 1982 ver-
ei met 97 miljoen gul-
op de toestand van
s financiën moeten be
ngen van deze omvang
onontkoombaar worden
merkt", zo zegt Van Ke-
ide over de 36 miljoen die
xtra heeft moeten inleve-
Dat zal volgens hem soms
ten leiden tot pijnlijke
zi|n. Deze kunnen niet
'den ontlopen door de ge-
ishalve af te wentelen op
arbeidsvoorwaarden van
ien dié toevallig in déze
werkzaam zijn. Toch zal
inkomensstructuur en
(groeide salarissysteem
worden doorgelicht,
'de bewindsman,
irgelijking met de oor-
;elijke versie van de on-
ijsbegroting zijn dan ook
Ie belangrijke wijzigingen
êbracht. Zo heeft Van Ke-
ide de plannen van minis-
jais om de onderwijssala-
duchtig aan te pakken
Indeels laten vallen: van
iljoen naar 13,5 miljoen
en. De bezuinigingen op
jcploitatiekosten van uni-
teiten zijn daarentegen
igen van 10 naar 40 mil-
gulden. De bezuiniging op
jeuwbouw in het voortge-
iderwijs is geslonken van
iljoen naar 3 miljoen gul-
(Beperking van de nieuw-
in het universitair on-
ijs is verlaagd van 50 mil
joen naar 37,5 miljoen gulden.
De door Van Kemenade voor
gestelde tariefsverhoging voor
academische ziekenhuizen (50
miljoen) en beperking van de
prijscompensatie (50 miljoen)
kwamen in het oorspronkelijk
ontwerp niet voor.
Naast alle bezuinigingsposten
is voor een aantal beleidster
reinen toch nog wat extra geld
vrijgemaakt; in totaal voor een
bedrag van 40 miljoen gulden.
Daarvan heeft de minister een
bedrag van 12 miljoen gulden
bestemd voor het zogeheten
onderwijsvoorrangsbeleid. Dat
beleid wordt gericht op de be
strijding van achterstanden in
het onderwijs, zoals de opvang
van culturele minderheden,
achterstandsproblemen in
buurten en wijken en aan
dacht voor kansen op onder
wijs voor jongens en meisjes.
Vanaf 1983 zullen alle school
begeleidingsdiensten een hoge
re subsidie toegewezen krij
gen. Staatssecretaris Hermes
heeft daarbij gekozen voor de
methode van „harmoniserend
verhogen"; dat betekent dat
alle schoolbegeleidingsdien
sten weliswaar meer subsidie
krijgen, zij het dat de een wat
meer krijgt dan de ander.
Hrmes zal eind volgend jaar
-het definitieve wetsontwerp
op de onderwijsverzorging bij
de Tweede Kamer indienen.
Van Kemenade.
Nu de nieuwe
Willemsbrug, de
oeververbinding
tussen Rotter
dam-Noord en
Rotterdam-Zuid
via het Noorde
reiland, op zijn
plaats ligt, kon
gisteren worden
begonnen met
de sloop van de
oude brug die
dateert uit 1878.
Enorme drijven
de bokken licht
ten dit deel van
de overspanning
van zijn plaats
en tilden het op
een ponton,
waarmee het
richting sloper
ging-
(Van onze redacteur ruimte
vaart)
NOORDWIJK Van het
ruimtevaartcentrum bij
Kourou in Frans-Guyana
worden de laatste voorbe
reidingen getroffen voor
de lancering van West-
Europa's vierde Ariane-
raket, waarmee ditmaal
een maritieme telecom-
municatiesatelliet, de Ma-
recs-1, in een baan om de
aarde moet worden gepar
keerd. Slaagt ook deze
lancering, dan is het expe
rimentele stdium van de
Ariane verleden tijd en
heeft de bijna 48 meter
lange Europese draagra-
ket het predikaat „opera
tioneel" tenvolle ver
diend.
Eigenlijk zo zeggen de lan
ceringleiders op de tropische
basis bij Kourou is de Aria
ne al operationeel. De eerste
en de derde proefvlucht slaag
den volledig en het falen van
de tweede test was nauwelijks
meer dan een schoonheids
foutje, zoals je dat nu eenmaal
hebt met een nieuw project
Hetzelfde gedlt voor de ruim
tependel Columbia, een voor
treffelijk en veel perspectie
ven biedend toestel; maar toch
moesten vorige maand de
astronauten Joe Engle en Ri
chard Truly hun vlucht voor
tijdig beëindigen, omdat er
problemen waren met een
brandstofcel en men geen al te
grote risico's wenste te lopen.
Was de Ariane nog niet opera
tioneel, dan zou Marecs-1 stel
lig ook niet al tijdens deze
vlucht zijn gelanceerd. Die
Mare cs-sa teiliet, de eerste
complete schakel in een
wereldomspannende keten
van communicatiesatellieten
die de verbindingen moeten
verzorgen tussen schepen in
volle zee en posten op het vas
teland, vergt namelijk nogal
wat speciale voorwaarden,
waaronder die van een nach
telijke lancering (vrijdagavond
plaatselijke tijd, zaterdagoch
tend in alle vroegte Ned. tijd).
In Kourou verheugt men zich
nu al op het spektakel van
zo'n nachtelijke lancering.
„Dat wordt mooi vuurwerk",
zegt de Belg Raymond Orye,
die voor ESA, het Europese
ruimtevaartbureau, met de lei
ding van het Ariane-prpject
belast is. „Geen enkel pro
bleem; we hebben licht ge
noeg....".
Eén ding vervult het Ariane-
team nog wel met wat zorg.
Het lanceervenster, d.w.z. de
periode van een bepaalde dag,
tijdens welke de start moet
worden gerealiseerd, is maar
heel kort een uur. Technische
problemen of minder gunstige
weersomstandigheden kunnen
in zo'n geval gauw tot uitstel
van een lancering leiden. Eén,
twee, desnoods drie dagen uit
stel is nog geen probleem,
maar als de Ariane op 21 de
cember nóg niet is gelanceerd,
dan zal de start waarschijnlijk
naar januari worden verscho
ven. Enkele Amerikaanse
volgstations met name dat
van Ascension Island laten
hun mensen namelijk met
kerstverlof gaan en om hen
tijdens de feestdagen op hun
post te houden, zou ESA han
denvol geld (aan overuren)
kosten.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Na vijf jaar van voorbereiding ziet het
er eindelijk naar uit dat de voorgenomen wijziging van
de Wet op de ruimtelijke ordening tot stand zal komen.
De nieuwe minister drs. Marcel Van Dam (PvdA), is
vast van plan het wetsontwerp, dat van groot belang is
voor de inrichting van ons land, nog dit parlementaire
jaar in de Tweede Kamer behandeld te krijgen.
„Ik vind dat het nu lang genoeg genoeg geduurd heeft," aldus
Van Dam gistermiddag in een toespraak tot de Raad van Advies
voor de Ruimtelijke Ordening (RARO). De bewindsman herkent
zich in de hoofdlijnen van het ontwerp, zoals getrokken door
zijn voorganger, de CDA'er Beelaerts van Blokland. Van Dam
zei voorts zeer benieuwd te zijn naar wat de Kamer denkt van s
hoofdpunten als het Kroonberoep en de regeling van de planolo
gische kernbeslissing.
Wat het beroep op de Kroon betreft baarde minister Gruyters in\,
1977 opzien door voor te stellen het beroep op de Kroon tegen
bestemmingsplannen af te schaffen. Volgens hem hield dat de^
uitvoering van de plannen vaak onverantwoord lang op. Na
veel studeren kwam zijn opvolger Beelaerts tot de conclusie dal
het Kroonberoep een te waardevolle zaak was om af te gelasten.
Van Dam heeft die redenering nu overgenomen. De RARO wil
nog steeds dat er een middenweg wordt bewandeld: beroep
handhaven maar de proceduretijd drastisch inkorten en een
boete stellen op overschrijding van de termijn, ook voor het rijk
ADVERTENTIE
Godet Cognac
Superieure
Fine Champagne
Kennen
DELCAVE
u ijncn cnj^xlistillccrii
Miljoenendiefstal auto's opgelost
SCHIPHOL De rijkspolitie heeft in samenwerking met de ge
meentelijke politiekorpsen een internationale bende opgerold
inzake een miljoenendiefstal van Nederlandse auto's. In drie
jaar tijd werden in totaal ruim honderd Nederlandse auto's ge
stolen. Volgens de politiewoordvoerder „allemaal perperdure
mercedessen voor een totale waarde van miljoenen guldens".
Alle auto's werden gestolen van de parkeerterreinen op Schip
hol en vanaf parkeerterreinen van nabij de luchthaven gelegen
hotels. De auto's werden vervolgens over de weg vervoerd naar
Zuid-Spanje en gingen vandaar mop de boot naar Marokko. In
dat land werden ze, voorzien van valse kentekenplaten en pa
pieren, verkocht.
TER AAR Burgemeester en wethouders van Ter Aar wilier,
naar een 100%-kóstendekking voor wat betreft dc begrafenista
rieven. Het college volgt daarmee een advies van de commissie
financiën, die eerder opperde om het huidige dekkingspercenta -
ge van slechts 12,5% te verlaten. Het college wil deze sterke ver
hoging van de tarieven uitsmeren over een periode van 7 jaar.
Thans wordt een verdubbeling van de tarieven voorgesteld, zo
dat met ingang van 1982 een 25%-dekking wordt verkregen. Te
vens zijn nu in de ontwerp-verordening, die de raad vanavond
ter vaststelling krijgt aangeboden, tarieven voor het gebruik van
het mortuarium opgenomen. De commissie financiën heeft zich
reeds akkoord verklaard met het voorstel.
f HAAG Maar één procent van de gehuwde
iwen in ons land gebruikt de eigen achternaam in
maatschappelijk verkeer. Dit aantal zal de komen-
aren echter aanmerkelijk toenemen, want als zij op
,i )genblik zouden moeten kiezen, zou 27 procent van
gehuwde vrouwen, jonger dan 35 jaar, de eigen
1 n gebruiken,
staat in een onderzoeksverslag naar het naamrecht in ons
dat is gehouden door het WODC, het Wetenschappelijk
erzoek- en Docmentatie Centrum van Justitie. Op het on-
oek was drie jaar geleden aangedrongen door de Emancipa-
missie en enkele Tweede kamerleden.
_is het WODC wordt de eigen achternaam vooral gebruikt
de vrouw die in de grote stad woont, niet ouder dan 30 is,
langer getrouwd is dan drie jaar, een middelbare of hogere
'^ing heeft en sterk geëmancipeerd is. Het gebruiken van de
achternaam zou vaak negatieve reacties oproepen bij de
familie.
Elsevier verschijnt Volgende
week niet en komt daarom
met een dubbelnummer vol
interviews, variërend van Syl
via Kristel tot de aartsbisschop
van Canterbury. Premier Van
Agt zegt in het eerste vraagge
sprek na zijn beenoperatie: „Ik
geloof dat we door het diepste
dal heen zijn. De rente gaat
dalen, dat is van wezenljk be
lang voor economisch herstel.
Onze exportpositie wordt be
ter. De motor komt langzaam
weer op gang.. Er is werkelijk
uitzicht op zonniger weer. Wij
zijn de gebeurtenissen in een
andere tedding aan het bren
gen". De Poolse vakbondslei
der Walesa zegt in het laatste
interview voor zijn arrestatie:
„Zoals in een gewelddadige re
volutie dingen vernield wor
den door tanks en machinege
weren, zo gaan er ook in deze
onbloedige revolutie dingen
kapot. En dat kost geld. Hoe
dan ook. Ik ben blij met de
helpende hand uit Nederland".
Elders waarschuwt de Suri
naamse president Chin A Sen:
„Nederland wil de kansarme
Surinamers het liefst zo gauw
mogelijk weer kwijt De agres
sieven, de drugsverslaafden.
Ik heb tegen de Nederlandse,
regering gezegd: „Als we gaan
praten over remigratie, moe
ten jullie de financiële para
graaf niet vergeten. De gouden
handdruk van 2,5 miljard is nu
brons geworden, niet waarde
vast". De scheidende president
van Philips, dr.ir.N.Rodenburg
tenslotte zegt „Ik vind dat een
regeringsprogram zoals nu ge
presenteerd is aangaande de
werkgelegenheid, geen enkele
behoorlijke indicatie inhoudt
hoe men die dan wil scheppen.
Wel dat er geld voor nodig is,
maar zonder dat ik ook maar
ergens heb kunnen lezen hoe
men dat kan realiseren".
De Haagse Post acht het on
waarschijnlijk dat er in Polen
een burgeroorlog komt. „Een
volk dat de verpaupering nabij
is, heeft geen reserves om een
burgeroorlog aan te gaan. Het
is trouwens een raadsel wat de
Amerikanen ertoe heeft bewo
gen hun voedselhulp op te
schorten. Het enige dat ze ra
ken, is de maag van iedere
Pool persoonlijk". Arie Groe-
nevelt praat over de loonmaat
regel: ,^ls ze de vakbeweging
geen vrijheid willen geven uit
vrees dat wij onverantwoord-
leijk gedrag ten toon zullen
gaan spreiden, dan maken ze
psychologisch de grootste
blunder die ze ooit hebben
kunnen maken. Het is angst
wat de politici bezig houdt en
ik heb altijd geleerd dat angst
een slechte raadgever is". El
ders een discussie tussen de
voorzitters van PvdA en D'66
Max van den Berg en Jan van
Berkom. „Je stelt je geweldig
defensief op. Alsof er een re
gelrechte overval op een ge
koesterd ideaal als de verzor
gingsstaat door het kapitaal
wordt gedaan. Nee, de verzor
gingsstaat is op een natuurlijke
wijze in het nauw gekomen".
En de eerste: „Wie alleen
maar algemene filosofieën
aanhangt zonder concrete
maatregelen nu, die roept over
zich af dat anderen de kans
krijgen om groepen uit elkaar
te spelen. En dat vind ik uit
eindelijk, dat zeg ik eerlijk,
ook bedreigend voor de
PvdA". Het blad schetst de on-
dergnag van DS'70. „We had
den een pakket dat het beste
op de Nederlandse markt was.
Maar er was geen vraag naar".
Vrij Nederland denkt dat de
Poolse vakbondsleider Walesa
nog niet verloren is. „Wat men
daar in Polen ook wil gaan op
bouwen, zonder arbeiders gaat
het niet Een ijzeren wet. In
een of andere vorm, kleiner of
groter, legaal of illegaal, zal
Solidariteit blijven bestaan.
Een aanhang van tien miljoen
veegt men niet weg". Een an
der artikel beschrijft hoe Rea
gan leeft als een vorst in het
Witte Huis. „In de boekwin
kels van Washington ligt nu
een briefkaart van Nancy Rea
gan te koop waarop zij als ko
ningin staat afgebeeld com
pleet met hermelijnen mantel,
juwelen en een zware kroon.
Het verhaal doet de ronde dat
Nancy voor het bijwonen van
het huwelijk van prins Char
les een kroontje te leen heeft
gevraagd aan de curatoren van
een museum". Veel aandacht
ook voor „de militaire padvin
derij" zoaïls de Nationale Re
serve wordt genoemd die door
minister Van Mierlo tot offi
cieel legeronderdeel is verhe
ven. „De verdediging van huis
en haard wordt weer toever
trouwd aan vrijwilligers. De
traditie van de bijzondere vrij
willige landstorm leeft voort
De binnenlandse vijand is ge
waarschuwd". Twee pagina's
tenslotte over de laatste nacht
van Elvis Presley. „We had
den vijf man nodig om hem op
de brancard te tillen. Hij moet
wel 250 pond gewogen hebben.
Het pyamajasje was tot hele
maal onderaan los geknoopt
enf.ik kon de geweldige vetrol
len van zijn buik zien". Het
blad heeft een boekenbijlage.
De Tijd noemt de militaire
machtsovername in Polen de
wanhoopsdaad van een gene
raal. „Het land lijkt meer een
Zuidamerikaanse bananenre
publiek dan het socialistische
welvaartsparadijs dat het zo
graag had willen zijn. Het zal
van Jaruzelski en zijn medege-
neraals afhangen of Polen al
dan niet het El Salvador van
Oost-Europa wordt". Elders de
constatering dat de overheid
niet weet waar ze het over
heeft in de discussie aangaan
de loonmaatregel en loskoppe
ling. „De Nederlandse inko
mensverhoudingen vormen
een chaos. De lappendeken
van aftrekposten, inkomen
stoeslagen, subsidies, dubbelin-
komens, aftoppingen en in
houdingen maakt het onmoge
lijk om enig inzicht te krijgen.
Een even grote onwetendheid
heerst rond de minstens zo
omvangrijke warwinkel van
uitkeringen". Het blad keek
een week naar de Russische
televisie die wellicht binnen
kort op het Nederlandse ka
belnet komt. „Wat thuishoort
onder de gevaren van een
kernconflict, is voor de Russi
sche kijker een begrip zonder
emotionele lading. Door de
censuur zijn de Sovjet-burgers
even goed op een derde we
reldoorlog voorbereid als in
dertijd op de tweede". Aan
dacht tenslotte voor de proble
men van oudere werknemers.
„Er zijn zeer geringe kansen
voor de ouder wordende
werknemers om als werkelijk
oudere werknemer op een ge
zonde wijze de betrekkelijke
rust van de pensioengerechtig
de leeftijd te bereiken. En de
toekomst wordt nog somber
der".
Hervormd Nederland heeft
eveneens een dubbelnummer
vanwege de kerstweek. Het
blad acht het belangrijk dat de
door Solidariteit in Polen op
gang gebrachte ontwikkelin
gen niet worden afgebroken.
„Ze tergen de mogelijkheid in
zich van nieuwe verhoudingen
in heel Europa, met uitzicht op
een veiliger wereld. Zoveel
staat er op het spel". Een groot
interview ook met de feminis
te Sienie Strikwerda. „Er zal
een grote groep achterblijven.
Inderdaad, ik kan er soms om
lachen. Deze vrouwen zitten
in hun rol opgesloten en gaan
die verkondigen als van God
gegeven. Heel tragisch is dat
eigenlijk. De gelukkige slaver
nij". Het blad start een serie
over de nieuwe vooruitgang.
Het eerste gesprek wordt ge
voerd met de voormalige uit
gever Albert Zweers die ene
topsalaris heeft ingeruild voor
een minimuminkomen. „De
oude maatschappij is gebaseerd
op wantrouwen en macht. Wat
ik wil, is dat mensen de ver
antwoordelijk vor zichzelf
gaan nemen en vandaaruit
zich verantwoordelijk voor el
kaar gaan voelen. Zo weinig
mogelijk afhankelijk zijn van
grootscheepse verbanden".
Aandacht ook voor de opmer
kelijke groei (19,4 percent) van
postorderbedrijven. „Ik keek
graag plaatjes in catalogi en
bestelde dan vanzelf. Onge
vraagd kreeg ik catalogi van
andere postorderbedrijven.
Het lijkt of je in een systeem
zit als je eenmaal bij een pos
torderbedrijf koopt".
PIET SNOEREN
