Tegenstrijdige voedingsadviezen
maken de consument hoorndol
Binnenland
iteacties in korps
Emotioneel maar
jvel begrijpelijk
weer
[chade dijkdoorbraak
las van Gent valt mee
LEIDSE COURANT/
MAANDAG 7 DECEMBER 1981 PAGINA 5
[OOFDCOMMISSARIS
SjEYSTER:
Je
ob
es
rei)
»r
'fJEN HAAG AMSTERDAM De Haagse hoofdcom-
Peyster noemt de reacties uit zijn korps „emo-
jpneel" en „voortkomend uit serieuze betrokkenheid
■et de politietaak en uit oprechte vrees dat het ge-
wik van het vuurwapen ook voor dit personeel straf-
echtelijke consequenties kan hebben". „Hoe begrijpe-
l ook, de korpsleiding vindt het niet op haar weg
gen het Amsterdamse vonnis kritisch te beoordelen.
beoordeling van het dodelijk schot is aan de straf-
(chter toevertrouwd".
het politiepersoneel gaat
yster overleg plegen over de
jvoelens van onzekerheid, in
t bijzonder om mogelijke na-
llige consequenties voor de
Lkuitoefening door de Haag-
politie te voorkomen. In
[erleg met de burgemeester
dt aangestuurd op een dis-
sie over deze problematiek
Hde raadscommissie voor po-
jieaangelegen heden.
s|;: een resolutie die vandaag
ir het Amsterdamse korps
de hoofdbesturen van de
litiebonden wordt aangebo-
staan de drie al eerder
de Amsterdamse politie
itelde eisen nog eens onver-
op schrift:
n duidelijk politiebeleid;
litbreiding van de sterkte
t duizend man;
in extra maandelijkse toe-
je als compensatie voor de
jatieve aspecten van het po-
iewerk in de hoofdstad.
ferder eisen de leden dat er
het landelijk georganiseerd
erleg voor 31 december de-
Litieve beslissingen worden
Jnomen om de drie eisen te
laliseren. Tijdens het overleg
november is de zaak
r de minister van binnen-
idse zaken min of meer te-
jedraaid. aldus de actie-
rders. Zij vinden dit in
rijd met de verwachtingen
e eerder zijn gewekt. Als be-
(ssingen weer uitblijven zal
1 harde actie worden ge-
erd. Niemand wil er intus-
ah voor instaan dat er geen
1de acties zullen uitbreken,
als de inlevering van de
lurwapens door agenten van
bureau Leyenberghlaan,
afgelopen weekeinde, die
doeld was als „solidariteits-
tuiging".
De overhaast georganiseerde
vergadering van vandaag is
verder bedoeld om, zoals de
voorzitter van de Nederlandse
Politie Bond, Leen van der
Linden, zegt: „in alle rust sa
men te overleggen en de leden
in te lichten over wat er de
laatste tijd allemaal gebeurd
is". De geruchten over staking
bij de Amsterdamse politie
vindt hij overdreven. „Er doen
nu allerlei wilde indianenver
halen de ronde, maar de situa
tie is niet zo verschrikkelijk
hopeloos als sommigen schij
nen te denken", zegt hij. „Men
is alleen niet voldoende inge
licht". Toch geeft hij toe dat de
regeringsverklaring niet hele
maal was wat de bonden er
van verwacht hebben. Als eni
ge onmiddellijke maatregel is
het toewijzen van wat extra
mankracht uit de bus geko
men. Volgens vakbondsman
Wally Duursma van de afde
ling Amsterdam doet „zo'n
kreet het politiek altijd wel
goed, maar je koopt er niets
voor, want de realiteit ligt an
ders", zegt hij. „Duizend man
is heus geen loze kreet. Die
hebben we gewoon nodig om
onze taak naar behoren te
kunnen uitvoeren".
avage op
■tijnbrug
ÖLN Een Nederlandse
tomobiliste heeft vrijdag op
ng Rijnbrug tussen Köln en
in ïutz een schade veroorzaakt
t n ongeveer 300.000 DM. De
stuurster reed door rood
ht en ramde daarop twee te
lt moetkomende trams. De
ug moest door het ongeluk
al'kele uren voor het verkeer
ap sloten worden. De bestuur-
j v Br en een eveneens uit Ne
on 'rland afkomstige vriendin
akten licht gewond.
Marineschip te kijk
Publiek bestijgt in de Am
sterdamse haven de loop
plank van het Nederlandse
marineschp de Kortenaer
dat gisteren voor belang
stellenden te bezichtigen
was. Ook op een aantal
andere van een NAVO-
vlooteenheid kon het pu
bliek terecht, zij het dat op
een Amerikaans schip niet
gefotografeerd mocht wor
den.
Prominenten
verlaten PPR
Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het is
vrijwel zeker dat een aan
tal prominente leden, on
der wie NOS-voorzitter
Erik Jurgens en Michel
van Huiten, de PPR gaat
verlaten. Jurgens vertelde
dit zaterdag in een radio
programma. De oorzaak
van het waarschijnlijke
uittreden is dat de PPR
onlangs met grote meer
derheid van stemmen ge
weigerd heeft een andere
koers te gaan varen.
Jurgens en ex-staatssecretaris
Van Huiten, beiden behorend
tot de zogeheten Godebald-
groep, hebben ervoor gepleit
de PPR zodanig te verande
ren, dat ook niet zo erg linkse
maar wel verontruste christe
nen erop zouden kunnen gaan
stemmen. De PPR wil echter
liever de contacten intensive
ren met PSP en CPN. In die
situatie vindt de Godebald-
groep het zinloos nog veel lan
ger in de PPR onderdak te
blijven zoeken.
Op 16 december gaat de groep
zich beraden over wat haar nu
te doen staat. Van Huiten is
van plan een tijdje partijloos te
worden. Jurgens liet doorsche
meren dat hij bij een andere
groepering zijn heil gaat zoe
ken. Hij zei voorts te heben
geconstateerd dat ook binnen
de PvdA velen een nieuwe
koers proberen te vinden.
Geruime tijd
neerslag
DE BILT (KNMI) Over
grote delen van West-Europa
staat een koude noordwestelij
ke luchtstroming. Daarin trek
ken verschillende storingen
mee die de buienactiviteit van
tijd tot tijd verhogen. Een zo'n
storing die zich maandagmor
gen ten noordwesten van
Schotland bevond, trekt in be
tekenis toenemend naar Ne
derland en zal dicht langs ons
land passeren. Er zal dan ook
geruime tijd neerslag vallen.
De vorm waarin hangt sterk
van de precieze baan van de
storing af. Het ziet er naar uit
dat de kans op sneeuw voor
het noorden en oosten het
grootst is, terwijl het zuidwes
ten waarschijnlijk met regen
te maken krijgt. In de nacht
van maandag op dinsdag ligt
de minimumtemperatuur om
het vriespunt. De middagtem-
peratuur loopt uiteen van iets
boven nul in het noordoosten
tot 6 graden in Zeeland. Ook
op wat langere termijn houdt
het koude weer aan.
Do Bilt l.bew.
Doelen h.bew
Eindhoven zw.be
Den Helder onbei
Lh. R'dam zw.be
Twente geh.b
Vllsslngen regen
Z.-Limburg geh.b
Athene n.ontv
Barcelona onbes
Berlijn regen
Frankfort regen
Genéve sneeuw
Innsbruck zw.bew.
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Luxemburg
Stockholm geh.b
ZEIST „Melk moet.
Melk doet je goed". De
slogan is nog maar nau
welijks tot je doorge
drongen of je stuit op een
rapport uit Engeland,
waarin staat dat melk
weliswaar prima voor
het kalf is, maar bij de
mens tot allerhande al
lergieën en ingewands
stoornissen kan leiden.
Minder melk dus en in
plaats daarvan een extra
stukje vlees „Vlees is
kracht". Maar bij het
bakken van een karbo
nade blijken de hormo
nen tegen het plafond te
spatten. Dan liever het
advies van ex-minister
Pais opgevolgd om voor
vegetarische voeding te
kiezen. Nog beter: zoals
Roel van Duin in Drente
eten: vegetarisch èn on
bespoten. Waarom niet
meteen maar, voor alle
zekerheid, het Moerman-
dieet gevolgd Onzin
ook eigenlijk. De profes
soren in Wageningen
weten zeker dat normaal
vleesgebruik volstrekt
geen kwaad kan. Alleen:
niet te vet. Hoewel. Nou
beweert de Amerikaanse
Food and Nutrition
Board weer dat een ge
zond mens zich in de
consumptie van vet en
cholesterol in het geheel
niet hoeft te beperken.
Prof. dr R. Hermus, hoofd
van de afdeling Voeding van
de Centrale Instituten voor
Voedingsonderzoek TNO:
„Ik kan mij goed voorstellen
dat de gewone burger onder
hand hoorndol wordt van al
die tegenstrijdige voedings
adviezen. Het wordt hoog tijd
dat er wat orde komt in die
chaos. De overheid zou een
duidelijker voedingsbeleid
moeten voeren. En zich
krachtiger moeten inzetten
voor voedingsvoorlichting. In
de wereld van de media en
van de reclame zouden ere
codes van kracht moeten
worden met het oogmerk tot
een meer ingetogen bericht
geving rond voedingsaange
legenheden te komen".
Prof. Htermus is één van de
sprekers op de studie-dag die
morgen in Utrecht wordt ge
wijd aan het thema „Contro
verses in voeding en diëte-
tiek". Ter sprake komen bij
voorbeeld de meningsver
schillen die er bestaan ovei
de vraag of en in hoeverre
ons voedsel verontreinigd is
door smaakstoffen, conserve
ringsmiddelen, landbouwgif
ten enz. Ook de rol van voe
ding bij het voorkomen van
hart- en vaatziekten staat op
het programma. Wat dit laat
ste betreft zal Hermus de de
gens kruisen met de Utrecht
se cardioloog prof. dr F.
Meyler. Hermus stelt dat het
terugbrengen van het choles-
terol-gehalte in ons bloed
met 5 een daling van het
aantal hart- en vaatziekten
met 10 tot gevolg zal heb
ben. Meyler betoogt dat een
rechtstreeks verband tussen
de hedendaagse cholesterol-
consumptie en het optreden
van onze gezondheidsvijand
nummer één, nooit afdoende
is aangetoond. Hoe komt het
toch dat voedingsdeskundi
gen het maar zo moeilijk
eens kunnen worden over
wat een gezonde prak mag
heten
Ruzies
Hermus: „Wetenschappelijke
kennis is te allen tijde be
grensd. Elektronica en biolo
gie bestrijken ook maar een
beperkt gebied van „zeker
weten". Daarbuiten werkt
men met veronderstellingen
en is men het onderling on
eens. Van de beoefenaren
van deze wetenschappen
wordt dat door iedereen
geaccepteerd. Als zij er ver
schillend over denken is er
sprake van „uiteenlopende
theoriëen". Als voedingsdes
kundigen onderling van me
ning verschillen, dan betreft
het opeens „ruzies" of „con
troverses". Van ons verwacht
de burger dat we op alles al
een pasklaar antwoord heb
ben. „Hoeveel eieren mag ik
eten om in goede gezondheid
tweeëntachtig en een half te
kunnen worden Ja, voor
we dat kunnen zeggen zal
nog wel even duren".
„En wat betreft het tempo
waarin we onze kennis kun
nen uitbreiden dat wordt
ernstig vertraagd doordat het
op voedingsgebied heel moei
lijk is om te experimenteren.
De effecten van een bepaald
voedingspatroon manifeste
ren zich pas op lange termijn.
Niemand is bereid om ter
wille van de wetenschap
twintig jaar lang een bepaald
proef-dieet te volgen. Iemand
twintig jaar lang een uiterst
ongezond dieet laten volgen
om te kijken of hij daarvan
kanker krijgt, is al helemaal
ondenkbaar. Je kunt natuur
lijk wel dierproeven nemen,
maar de resultaten daarvan
laten zich heel moeilijk „naar
de mens vertalen". Bij ons
onderzoek moeten we dan
ook uitgaan van de bestaande
gezondheidstoestand van de
mensen en vervolgens terug
redeneren hoe die tot stand is
gekomen. Langs die weg tot
spijkerharde wetenschappe
lijke bewijzen komen, is ont
zettend lastig. Bijna steeds
moet je je tevreden stellen
met conclusies die weliswaar
„waarschijnlijk" zijn, maar
waarop niettemin kan wor
den afgedongen. De onder
zoeksresultaten blijven vat
baar voor verschillende
waardering, voor verschil
lende interpretatie. Dat leidt
er in de praktijk bijvoorbeeld
toe dat ik zeg: het verband
Voedingsonderzoek is zo ingewikkeld dat het nooit
éénduidige, onomstotelijke conclusies oplevert.
recht tegenover elkaar. De
een zegt dat er in de koffie
kankerverwekkende stoffen
zitten, de ander noemt dat
onzin. Sommigen menen dat
een buikje heel kwalijk is
voor de gezondheid, anderen
vinden een overgewicht van
tien kilo geen enkel bezwaar.
tussen een hoog cholesterol
gehalte en het ontstaan van
hart- en vaatziekten is uiterst
waarschijnlijk. En dat prof.
Meyler zegt: nou, sorry, maar
mij is het nog niet waar
schijnlijk genoeg. Om ons op
grond hiervan in de publici
teit naar voren te schuiven
als een komisch duo met een
persoonlijke vete, is natuur
lijk niet eerlijk".
Daarmee blijft de liefhebber
van kroket en nassibal wel in
het ongewisse.
„Een mens moet roeien met
de riemen die hij heeft. Een
ernstig zieke verlaat zich op
de dokter, ook al realiseert
hij zich dat het nog maar de
vraag is of de arts voldoende
weet om hem beter te ma
ken. De gezonde mens die
gezond wil eten kan ook niet
meer doen dan zich baseren
op de best beschikbare ken
nis die de voedingsdeskundi
gen daarover hebben ver
gaard. Misschien komen we
over tien jaar tot de conclusie
dat nassiballen een weldaad
zijn voor de mensheid. Maar
voorzover onze wetenschap
nu reikt, is dat uiterst on
waarschijnlijk,
maar stelliger i
we onze uitspraken niet for
muleren".
Kankerverwekkend
Als er een aanvaardbaar mi
nimum aan overeenstem
ming zou bestaan tussen de
voedingsdeskundigen onder
ling, zou met die marge van
onzekerheid nog wel te leven
zijn. In de praktijk echter,
staan deze experts vaak lijn
Zijn kreten als „Melk moet"
zet daar vraagtekens bij.
en „Vlees is kracht" werkelijk neutraal Prof. Hermus
„Die meninsgverschillen be
staan wel, maar ze zijn min-
dei dramatisch dan ze lijken.
Je moet goed in het oog hou
den dat degenen die als „des
kundige" naar voren worden
geschoven of zichzelf een
dergelijke status aanmeten,
vogels van zeer uiteenlopen
de pluimage zijn. Je hebt de
„alternatieve" deskundigen,
die zich niet op „wetenschap"
baseren, maar op intuïtie, ge
zond verstand, persoonlijke
ervaring of wat dan ook. Je
hebt de produkt-gebonden
organisaties zoals het Neder
lands Zuivelbureau, die wel
iswaar pretenderen neutrale
voorlichting te geven, maar
in feite tot taak hebben de
verkoop van hun produkt te
bevorderen en dus de voor
delen ervan benadrukken en
de nadelen verdoezelen. Dan
zijn er de individuele weten
schappers die met hun per
soonlijke opinie, gebaseerd op
hun eigen onderzoek, in de
publiciteit komen. En ten
slotte heb je nog de officiële
wetenschappelijke organisa
ties. Doelstellingen en uit
gangspunten van die ver
schillende categorieën van
deskundigen verschillen
vaak heel sterk. Allicht dat
ze dus ook tot sterk uiteenlo
pende conclusies komen.
Maar die achtergronden ko
men in de publiciteit niet uit
de verf. En de doorsnee-bur
ger doorziet ze dan ook niet.
Die denkt van elke club die
de stichtingsvorm heeft, dat
dat wel een onafhankelijke
organisatie zal zijn. En die
slaat elke voedingsdeskundi
ge met een titel voor zijn
naam even hoog aan. Van
daar de ogenschijnlijke chaos.
De overheid kan daarin ver
andering brengen
„De overheid zou een krach
tiger voedingsbeleid moeten
voeren. En als onderdeel
daarvan duidelijker over het
voetlicht moeten brengen
welke informatie naar haar
oordeel de meest betrouwba
re is. We kunnen het er ver
moedelijk over eens zijn dat
ze zich daarvoor niet moet
wenden tot de alternatieve
voedingsdeskundigen en niet
tot de commercie, maar tot
de de reguliere wetenschap.
En dan niet tot individuele
wetenschappers die allemaal
hun -privé-mening hebben,
maar tot een orgaan waar die
VRAAGTEKENS BIJ „MELK MOET" EN VLEES IS KRACHT"
Fiscus wil iedereen in de computer
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris Kom
brink (Financiën) overweegt de invoe
ring van zogeheten fiscale nummers.
Daarbij krijgt elke belastingplichtige
een eigen nummer, dat ingevoerd
wordt in een computer. Voor de fiscus
heeft dat het voordeel dat zij zeer snel
zeer veel gegevens ter beschikking
heeft. Volgens Kombrink zouden ook
de mensen ervan profiteren, omdat zij
eerder teveel betaalde belasting terug
zouden krijgen.
Het is de Vereniging van Belastingin
specteurs, die het idee van een fiscaal
nummer heeft aangedragen. Voorzitter
Herman Vermeulen meent dat op deze
manier het werk van de belastingdien
sten aanzienlijk verlicht kan worden,
zodat er meer tijd en mankracht is voor
het bestrijden van fraude. Volgens Ver
meulen is vooral de Wet op de Inkom
stenbelasting zo lek („een gatenkaas"^
dat er eigenlijk geen belasting naar
draagkracht meer bestaat. De belastin
ginspecteurs willen dat de regering
daar snel iets aan doet, waarbij er van
hun ervaring profijt getrokken zou
moeten worden.
Kombrink is het er niet mee eens dat
de Wet IB niet meer functioneert. Wel
erkent hij dat er hier en daar nog repa
raties moeten worden verricht. Daar
door wordt de wet misschien nog inge
wikkelder, maar daar is op korte ter
mijn toch niet veel aan te doen. „Zoiets
is een zaak van meer dan één kabinets
periode".
De staatssecretaris wil de belasting
dienst uitbreiden met een aantal hon
derden mensen. Hij heeft daarvoor een
claim gedeponeerd bij minister Den
Uyl (Sociale Zaken en Werkgelegen
heid). „Het geld wat daarvoor nodig is,
verdient zichzelf terug," aldus Kom
brink.
Parochie Limburg direct
onder gezag bisschop
ROERMOND De bisschop van
Roermond, mgr. J. Gijsen heeft de
zielzorg in de St.-Martinusparochie in
Holtum onder zijn direct bisschoppe
lijk gezag geplaatst. Namens hem
worden de kerkdiensten en alle ande
re pastorale kwesties voortaan ver
zorgd door vicaris-generaal J. ter
Schure.
De bisschop is tot deze maatregel
overgegaan naar aanleiding van de al
lang bestaande conflictueuze situatie
in Holtum, die niet in overleg met de
betrokkenen op te lossen lijkt. Pastoor
J. Hegtermans, tot nu toe pastoor van
de St.-Martinusparochie in Holtum,
wordt beschikbaar gehouden voor een
nieuwe taak elders.
verschillende meningen aan
elkaar getoetst worden en
waar uiteindelijk gezamenlij
ke adviezen uitrollen. Welnu
zo'n orgaan bestaat. Dat is de
Voedingsraad. Een adviescol
lege van de regering, bemand
door tal van afgevaardigden
uit de universitaire en de on-
derzoekswereld. Probleem is
echter dat er met de adviezen
van dat orgaan niets gebeurt.
De rapporten die het uit
brengt worden in ontvangst
genomen, er wordt een brief
teruggestuurd dat ze bestu
deerd zullen worden en dan
is het èchluss. Dan belanden
ze in een la. Noch wat betreft
de samenstelling van het
voedsel, noch wat betreft het
stimuleren van een gezond
eetpatroon worden er conse
quenties aan verbonden. Ge
volg is dat de Voedingsraad
een tamelijk onbekend en
weinig gezaghebbend orgaan
blijft".
Geïsoleerd
„Voor de directe informatie
verschaffing aan de consu
ment functioneert in Neder
land als onafhankelijk, we
tenschappelijk georiënteerd
instituut het Voorlichtingsbu
reau voor de Voeding, dat in
Den Haag is gevestigd. Maar
ook de activiteiten van dat
bureau worden door de over
heid te weinig ondersteund.
De voorlichters daar werken
erg geïsoleerd en weten in
feite niet waar ze hun bood
schap vandaan moeten halen.
En in de ogen van de door-
snee-Nederlander is het één
instituut temidden van de
vele die zich met voedings
voorlichting bezig houden.
Het heeft niet het gezag van
„dè" officiële instantie. Als
de overheid de adviezen van
de gezamenlijke wetenschap
pers binnen de Voedingsraad
méér au sérieux neemt en te
gelijkertijd het Voorlichtings
bureau voor de Voeding
meer steun, meer rugdekking
geeft, kan veel van de ver
warring onder de consumen
ten worden weggenomen".
De verwarring die wordt ge
zaaid door al die andere
bronnen van voedingsvoor
lichting is daarmee nog niet
weggenomen.
„Op de produkt-gebonden or
ganisaties, die propaganda
maken voor brood, vlees,
melk enzovoort, zou meer
toezicht moeten komen. Die
clubs pretenderen dat ze lou
ter neutrale informatie wil
len geven. Welnu dan kun
nen ze moeilijk weigeren dat
er onafhankelijke commissies
van advies komen die gaan
toetsen of ze die pretentie
ook waar maken. Zijn kreten
als „Melk moet" en „Vlees is
kracht" werkelijk neutraal
Ik zet daar vraagtekens bij".
„Verder denk ik dat de me
dia meer ingetogenheid moe
ten betrachten in hun be
richtgeving over voedings
kwesties. Niet elke individu
ele wetenschapper die zegt
dat de consumptie van thee,
limonade of spinazie tot kan
ker leidt onmiddellijk op de
voorpagina zetten of voor de
t.v. halen. Eén zo'n geïsoleer
de mening heeft daarvoor
veel te weinig gewicht. Voe
dingsonderzoek is zó inge
wikkeld dat het nooit één
duidige, onomstotelijke con
clusies oplevert. Er is altijd
een marge van onzekerheid.
Om de mate van waarschijn
lijkheid van bepaalde conclu
sies zo verantwoord mogelijk
vast te stellen, is onderlinge
toetsing van de mening van
de verschillende wetenschap
pers onontbeerlijk. Als con
sument zou je dan ook alleen
die informatie moeten gelo
ven die afkomstig is van de
officiële, onafhankelijke
overlegorganen van voe
dingswetenschappers. In Ne
derland dus de informatie
van de Voedingsraad en van
het Voorlichtingsbureau voor
de Voeding in Den Haag.
WILLEM SCHEER
VAN GENT Geen enkele inwoner van het
oceuwsvlaamse Sas van Gent mag voorlopig groenten
uit de volkstuintjes. Deze zijn net als de straten
deze stad, gistermorgen overspoeld door in totaal
ie miljoen liter stinkend bezink water van de suiker-
briek „De Suikerunie".
schade ontstaan door de dijkdoorbraak lijkt mee te vallen
idat het fabriekspersoneel er gisteren vrij snel in slaagde het
I te dichten in de om kwart over tien doorgebroken dijk. Het
3rof een bassin van een hectare groot en drie meter diep. Het
Jter verdween in de straten in de riolering; er kwam niets in
jhuizen. Werknemers van de suikerfabriek begonnen daarop
jt het schoonspuiten van de met modder bevuilde straten. De
[zaak van de dijkdoorbraak is nog onbekend.
Met man en macht werkte men gistermorgen in Sas van Gent aan
de doorgebroken diji< van een bezinkbassin van de suikerfabriek.
Op de achtergrond het leeggelopen bassin.
