conflict
|ij British Leyland
onopgelost
„Verdrag
Israël-VS
is oorlogs
verklaring
Wanhopige Ceausescu probeert Roemenië
oor economische ondergang te behoeden
SÉ
Richard Allen gaat vrijuit
KREMLIN BEREID
TOT COMPROMIS
Nothomb nieuwe
Belgische formateur
l^LTENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 2 DECEMBER 1981 PAGINA 11
en overlevenden bij vliegramp
"CIO Alle 174 inzittenden, onder wie vier bemannings-
van het gisteren op het Franse eiland Corsica neergestor-
igoslavische DC-9 toestel zijn bij de ramp omgekomen. On-
en bevindt zich de 25-jarige Nederlandse stewardess Patri-
oelofs en haar man Dunsan Eisner, een 35-jarige Joegosla-
i boordwerktuigkundige. Het vliegtuig maakte een dagex-
van Ljubljana naar Ajaccio. Vlak voor de landing in
weer verdween het toestel van de radar van de luchtver-
leiding en vloog het tegen een bergtop op. Het vliegveld
"accio staat op de zwarte lijst bij de organisatie van piloten,
er onvoldoende technische apparatuur aanwezig is om
igen te begeleiden bij het door bergen omgeven gebied.
olitiÜ* uur na het on8elulc, om twee uur 's middags, slaagde een
5&ter van do Franse luchtvaartinspectie erin in het onher-
n vai me Sebied het vl»egtuig te vinden. De stoffelijke resten De omgekomen Nederlandse stewar-
..të slachtoffers en de wrakstukken lagen verspreid* over een dess Patricia Roelofs en haar man,
e "öantal rotsblokken. Pas vandaag is met de berging begon- de Joegoslavische boordwerktuig-
n' toe? kundige Dunsan Eisner.
VS deden geen
onderzoek
naar moord op vrouwen
NEW YORK Familieleden van de viei
Amerikaanse vrouwen- onder wie drie
nonnen-, die vorig jaar in El Salvador
werden vermoord, hebben president Rea
gan een brief geschreven waarin zijn re
gering er van wordt beschuldigd niets te
hebben gedaan om het onderzoek naar
deze affaire te voltooien.
Een broer van een van de slachtoffers zei
op een persconferentie, dat hij over infor
matie beschikt waaruit blijkt dat de zes le
den van de nationale garde, die wegens de
moorden zijn gearresteerd, gehandeld
hebben in opdracht van een persoon in de
Salvadoriaanse regering of een hoogge
plaatste legerofficier.
Franse marine
onderschept
Greenpeace-schip
LONDEN Een Frans marineschip heeft
gisteren een schip van de milieuorganisa
tie Greenpeace onderschept. Het schip
mag het atol Moeroeroa, het eiland in de
Stille Oceaan waar Frankrijk kernproe
ven neemt, niet dichter dan tot op 70 kilo
meter naderen. Dit is door Greenpeace in
Londen bekend gemaakt
Volgens de berichten van Greenpeace
heeft de Engelse kapitein van het schip»
de Vega, verklaard dat het Franse bevel
strijdig is met het internationale recht en
dat hij daarom de Franse order zal nege
ren.
EG: Geen politieke
gevangenen in Zd-Afrika
NEW YORK De Britse gedele-
geerde bij de Verenigde Naties
heeft gisteren in het apartheidsde
bat van de algemene vergadering
uit naam van de EG de Zuidafri-
kaanse regering opgeroepen alle
politieke gevangenen onmid dellijk
vrij te laten.
De Britse gedelegeerde, sir Par-
sons, verklaarde dat de tien EG-
landen elke soort discriminering,
onrecht en overheersing van een
minderheidsregering over een
meerderheid afwijzen. Zuid-Afrika
is een voorbeeld van zulk een soort
onderdrukking, omdat zijn rege
ringsvorm steunt op het instituut
verheven rassenonderscheid, aldus
Parsons.
ingefc-
;boni
Drdov
ninit *>er Simons)
etu$DEN De jongste
lono van British Leyland
t geover de hoofden van
mee!)ondsleiders een einde
naken aan een drie
"—"ten oude „theepauze"-
ing is compleet mis-
In plaats van de oor-
nkelijke 2.200 zijn nu
|e fabriek van Long-
Pge- bij Birmingham,
p Metro's, Mini's en
gro's geproduceerd
len moeten worden,
i 3000 arbeiders in
ing; 5.000 anderen zijn
.anjiaag gewoon thuisge-
lijklen. Hoewel 3000 ar
beiders hun normale
werk doen, wordt in
Longbridge toch geen en
kele wagen meer
gebouwd.
Het produktieverlies van Bri
tish Leyland bedraagt al 70
miljoen pond. Pas sinds maan
dag wordt gestaakt met volle
dige steun van de bonden.
Oorspronkelijk was het een
actie, op touw gezet door 340
vertegenwoordigers van de ar
beiders, die weigerden te ac
cepteren dat de tijd voor de
theepauze van 51 op 40 minu
ten per dag gebracht werd.
British Leyland heeft er elf
minuten afgeperst tengevolge
van financiële compensatie
voor het besluit om de lengte
van elke werkweek van 40 op
39 uren te brengen.
Drieduizend werknemers van
Longbridge hebben verkorting
van de theepauzetijd aan
vaard. Omdat 2.200 arbeiders
in wilde staking gegaan wa
ren, was er meteen geen werk
meer voor 6.000 anderen. Af
gelopen weekeinde spoorde de
direktie van British Leyland
evenwel alle werkwillige ar
beiders aan, maandag naar de
fabriek te komen en de stakers
te negeren. Die poging om de
vestiging van Longbridge
weer op gang te brengen, had
echter niet het gewenste resul
taat.
Er werden stakersposten uit
gezet en de bonden begonnen
stakingsuitkeringen te betalen.
Dit laatste had tot'gevolg, dat
bijna alle werkwilligen het ze
kere voor het onzekere namen
en hun geld voor de afgelopen
drie weken gingen trekken.
Dat is de eerste overwinning
van de vakbonden op British
Leyland sedert president Sir
Michael Edwardes het hard
handig aanpakt.
Het brutale ultimatum dat Ed
wardes afgelopen maand uit
vaardigde om alle fabrieken,
waarin gestaakt werd, defini
tief te sluiten, heeft een bijzon
der wrange nasmaak achterge
laten. Ook al werd toen nog
net op het nippertje een vre
desovereenkomst bereikt. De
ontevredenheid onder de ar
beiders is nog steeds opvallend
sterk. Volgens velen zou de
staking in Longbridge nog tot
volgend jaar kunnen duren.
tinrich Böll
it proces
Lsmartegeld
eeni
ijjj onze correspondent Ami
hi van Vree>
p fciN Na zeven jaar proce-
h heeft de schrijver en
Upgflprijs-winnaar Heinrich
r{je| (n hoogste instantie het
,rn^& gewonnen dat hij had
m gespannen tegen de journa-
s 0„Matthias Walden, thans
fc-üi'tgever van Springers
rdtsJad Welt,, en vroeger
2|nehtator bij de „Sender
v0(^s IJerlin". Het Bundesge-
^ar1shof kende Böll gisteren
sinartegeld van 40.000
toe. Böll had aanvanke-
,00.000 ge'eist.
ovember 1974, na de be-
»nis van de door de RAF
_^óorde rechter Von
ikmann in Berlijn, had
len in een tv-commentaar
2 ervan beschuldigd een
dé geestelijke veroorza-
van het terrorisme te ziin
de bodem van het geweld
»st". Daarbij had hij enke-
itaten uit net werk van
voorgelezen. De schrijver
Jde daarop Walden aan
ït deze hem onjuist zou
en geciteerd en de passa-
bovendien uit hun ver-
I gerukt waren. Het Bun-
n ïrjchthof overwoog in zijn
j. ssing dat een citaat het
rpste wapen is dat tegen
geciteerde beschuldigde
'P worden aangewend en dat
tr daarom correct moet zijn
S- at dat anders de identiteit
in de aangeklaagde wordt
f_ alst.
Mitterand in Algerije
De Franse president Mitterrand (r) schudt de handen van Algerijnen, die zeer Ingeno
men zijn met zijn bezoek gistermiddag aan de Kasjbah van Algiers. Mitterrand sloot
daarmee zijn bezoek aan Algerije at, dat de Algerijns-Franse verstandhouding heeft
verbeterd.
General Motors ontslaat 13.000 man
DETROIT Het autobdrijf
General Motors ontslaat de ko
mende weken zeven procent
van haar administratieve per
soneel, wat neerkomt op 13.000
man, aldus een bericht in de
Detroit Free Press van giste-
Bij General Motors werken in
totaal ongeveer 190.000 men
sen in de administratieve sec
tor, onder wie 140.000 in de
Verenigde Staten. Het concern
heeft onlangs al laten weten
dat het in december van dit
jaar zeventien procent minder
zal produceren dan in de laat
ste maand van het afgelopen
jaar. Dat betekent dat de pro-
duktie van personenauto's in
het vierde kwartaal maar on
geveer 850.000 stuks zal bedra
gen tegen in die periode van
het vorige jaar 1.029.000.
WASHINGTON Het Amerikaanse ministerie van justitie heeft gisteren bekend ge
maakt, dat het na een uitvoerig onderzoek heeft vastgesteld dat Richard Allen, de
veiligheidsadviseur van president Reagan, geen enkele wet heeft overtreden.
Allen heeft In februari een geschenk van 1.000 dollar ontvangen van een Japanse
journalist, omdat hij een interview gearrangeerd had met de vrouw van president
Reagan. Allen had sinds het afgelopen weekeinde verlof In verband met het onder
zoek in deze zaak, die nu Is afgesloten.
Zuid-Afrika laat
39 kapers vrij
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse politie heeft 39
man vrijgelaten van de groep
huurlingen, die vorige week
na een mislukte staatsgreep op
de Seychellen een vliegtuig
kaapten en naar Zuid-Afrika
vlogen. Vijf anderen verschij
nen vandaag in Pretoria voor
de rechtbank. Dit is bekend
gemaakt door een Zuidafri
kaanse politiefunctionaris, lui
tenant-kolonel Millet.
Millet liet telefonisch weten,
dat de reden van de vrijlating
niet bekend gemaakt zal wor
den en dat de namen van de
vijf die voor de rechtbank
moeten verschijnen voorlopig
geheim zullen blijven.
Een miljoen
voor een Matisse
LONDEN BIJ een veiling
bij Christie's in Londen
heeft het schilderij „Vrouw
met gladiolen" van Henri
Matisse (1869-1954) 215.000
pond (ruim een miljoen gul
den) opgebracht.
De gehele veiling, waarop be
halve impressionistische ook
moderne kunst werd verhan
deld, bracht twee miljoen pond
(bijna 9.5 miljoen) op. Een
werk van Erich Heckel ging
voor 135.000 pond {f 635.000)
in andere handen over. Voor
twee schilderijen van Auguste
Renoir konden echter geen
kopers worden gevonden.
(Vervolg van voorpagina)
BEIROET Diverse Ara
bische landen hebben het
Israëlisch-Amerikaanse
samenwerkingsverdrag
betiteld als een oorlogs
verklaring.
De Syrische radio waarschuw
de gisteren dat het militaire
akkoord een „samenzwering
tegen de Arabische wereld" is.
De Palestijnse Bevrijdingsor
ganisatie PLO heeft laten we
ten, dat „het Israëlisch-Ameri
kaanse akkoord duidt op
agressieve bedoelingen tegen
de Arabische landen in het al
gemeen en tegen Syrië en de
overige leden van hét Stand
vastigheidsfront (de Arabische
landen die het Camp David-
akkoord verwerpen-red.) in
het bijzonder".
De hechtere militaire samen
werking tussen de VS en Is
raël heeft de kansen op een
succesvolle bemiddelingspo
ging van de Amerikaanse spe
ciale afgezant voor het Mid
den-Oosten aanzienlijk kleiner
gemaakt. Volgens zegslieden
heeft de Syrische minister van
buitenlandse zaken, Khaddam,
gisteren gezegd dat VS vanwe
ge het militaire akkoord niet
langer een bemiddelende rol
kunnen vervullen in het Mid
den-Oosten. Dit zou wel eens
het einde kunnen betekenen
van Habib's missie. Hij ver
blijft momenteel in Syrië om
een uitweg te vinden in de Li
banese kwestie.
P- IKAREST Het re-
b besluit van de Roe-
er iise president Ceauses-
ik lm drie van zijn be-
s- rijkste plaatsvervan-
sr I in de Roemeense
jj* Inunistische partij te
laan, was de wanhopi-
daad van een boos
etHa jarenlang een
e_ (ame, maar vastbeslo-
e- en onafhankelijke
et is te hebben gevolgd
Ceausescu nu dat
d dat hij bijna een
eeuw heeft geleid,
nder gaat aan politie-
sociale en economi-
problemen van een
ongekende omvang.
eerste gezicht lijkt er
een precedent te bestaan aan
de andere kant van de Karpa
ten, namelijk in Polen. Net als
de Polen moeten de Roemenen
steeds vaker in de rij staan
voor eerste levensbehoeften
zoals brood, melkprodukten of
vlees en net als de Polen we
ten zij dat hun land tot over
zijn oren in het krijt staat bij,
het buitenland. Net als de Po
len hebben de Roemenen met
stakingsacties verbeteringen
proberen af te dwingen en
volgens sommige berichten
zou het al verschillende keren
tot geweldsuitbarstingen op
straat zijn gekomen. Ceausescu
is zeker niet de enige Roe
meen die boos is.
Als de geschiedenis van zijn
regeerperiode wordt geschre
ven zonder overdrijven een
uiterst complexe taak dan
zal zo goed als zeker worden
gezegd dat deze periode en
met name de laatste paar jaar
aan het binnenlandse front
worden gekarakteriseerd door
wat men zou kunnen om
schrijven als een gebrek aan
werkelijkheidszin, dat nog
eens versterkt werd door een
teveel aan ambitie. Telkens als
er moeilijkheden dreigen aan
het economisch front roept
Ceausescu de Roemenen op
om de broemriem wat strak
ker aan te halen en nog wat
harder te werken.
In eigenaardige pogingen om
onwaarschijnlijke doelen te
bereiken benoemde Ceausescu
vrienden en verwanten op
hoge posten in het staatsappa
raat en de partij. Dit ging vaak
gepaard met massale zuiverin
gen op het hoogste niveau die
weinig bijdroegen tot een op
lossing van 's lands problemen
en die Roemenië dichter in de
richt)Ag van de Sovjet-Unie
dreven dan jaren het geval
was geweest.
Voor vele Roemenen zit er een
ontegenzeggelijke ironie in
deze ontwikkeling. In de jaren
zestig toen het economische sa
menwerkingsverband voor de
Oostbloklanden, de Comecon,
nog maar net bestond, kwam
het geregeld voor dat Roeme
nië gebruik maakte van zijn
vetorecht omdat het bang was
dat zijn soevereiniteit in ge
vaar kwam. Maar toen eerder
dit jaar duidelijk werd dat Po
len zijn handelsverplichtingen
aan de Comecon niet zou na
komen, was Roemenië een van
de eerste landen die daarover
klaagde.
Samenwerking
Hoewel Roemenië nu een be
hoorlijke hoeveelheid eigen
olie produceert, heeft Ceauses
cu de Sovjet-Unie om nog
meer ruwe olie gevraagd. Tij
dens een bijeenkomst van het
Centraal Comité van de com
munistische partij vorige
week, vroeg president Ceau
sescu: „Welk probleem kan be
langrijker zijn dan een juiste
mate van samenwerking bin
nen de Comecon?"
Hij spoorde de Roemeense af
gevaardigden bij deze organi
satie aan om nog harder te
proberen om de grondstoffen
die Roemenië nodig heeft, vei
lig te stellen en zei dat de han
del tussen Roemenië en de Co
mecon simpelweg opgevoerd
moest worden. Toen hij in de
zelfde toespraak ook opriep tot
bezuinigingen op de defensie
begroting, was bij velen in
Boekarest de indruk gewekt
dat de cirkel rond was. Come
con, t j leek hij te zeggen, kon
erg belastend zijn, maar had
uiteindelijk toch zijn voorde
len.
In Roemenië zijn geen dissi
denten actief zoals in Polen en
ook de kerk speelt nauwelijks
een rol van betekenis. Het te
genstrijdige pluralisme zoals
dat in Polen heerst zal Roeme
nië dan ook de eerstkomende
jaren nog niet bereiken. Maar
er zijn wel sporadische stakin
gen en werkonderbrekingen
geweest in belangrijke indu
strieën, zoals de olievelden en
de kolenmijnen, terwijl er aan
het landbouwfront volgens de
autoriteiten „op grote schaal
verspild, gehamsterd en gepro
fiteerd is". Sinds kort is ham
steren een vaste gewoonte
in vele Oosteuropese landen
in Roemenië strafbaar.
Italiaan
doodsbang
voor
aardbeving
ROME Hoe diep de
wonden zijn die de aard
beving (II Terremoto)
van vorig jaar bij de be
volking van Napels heeft
achtergelaten, en hoe
groot de angst is voor de
volgende, heeft een voor
val in een Napolitaanse
bioscoop afgelopen zon
dag aangetoond. Drie
kinderen verkeren nu
nog in levensgevaar, ver
trapt als ze zijn in de pa
niek die uitbrak toen ie
mand in een bioscoop
„terremoto" riep.
De bioscoop was uitver
kocht zondagmiddag, met
1.700 toeschouwers. De
film die draaide heette
„La Boum" (De fuif), een
spektakel voor jong en
oud, vooral voor jong. De
politie speurt eigenlijk
naar de persoon die te
gen het „happy end" van
de film ineens opstond en
„aardbeving" schreeuw
de. Hij is onvindbaar, en
kan dat beter blijven. De
paniek die zijn kreet aan
richtte was onverstel
baar. Moeders vielen
flauw, kinderen begon
nen te krijsen, en alles
wat nog leven in zich
had, haastte zich naar of
liever stortte zich op de
uitgang. Tientallen per
sonen, en uiteraard voor
al de zwakkeren, werden
onder de voet gelopen, in
elkaar gedrukt of ge
woon vertrapt. Stoelen
werden door wanhopige
mensen eenvoudigweg
losgerukt. Onbeschrijfe
lijke taferelen, volgens
die enkelen die nog bij
hun positieven bleven.
Mensen waren door hun
doodsangst als zodanig
niet meer te herkennen.
Het einde van de „fuif"
bracht zes ernstig gewon
de vrouwen en kinderen
van wie drie het waar
schijnlijk niet meer zul
len halen. Tientallen
hebben lichtere verwon
dingen. Het vreemdst
van dit alles is dat al die
1.700 mensen zich na de
kreet „terremoto" slechts
door de hoofdingang
naar buiten wilden wer
ken, terwijl de nooduit
gangen die dicht maar
niet op slot waren, onbe
nut bleven. De politie
heeft geconstateerd dat
de bioscoop alle veilig
heidsvoorzieningen ge
troffen had, zoals be
hoort. Waarom de onbe
kende persoon die fatale
kreet slaakte is niet be
kend. Heeft hij een grap
willen uithalen, of heeft
hij werkelijk iets gevoeld
of althans gedacht iets te
voelen dat op een trilling
leek? Alleen hijzelf kan
het antwoord geven. De
gevoeligste meters van
de wetenschap hebben in
elk geval die zondagmid
dag in Napels geen enke
le beweging van de
grond kunnen registre
ren. De bevolking van
Napels is na alle aardbe
vingen en andere sociale
rampen van de laatste ja
ren zo schichtig voor elk
nieuw onheil geworden
dat het verschil tussen
inbeelding en realiteit
geleidelijk is gaan verva
gen.
WASHINGTON Terwijl in Genève gisteren de Amerikaanse
en Russische onderhandelaars hun eerste onderhoud hadden
over de beperking van de nucleaire arsenalen in Europa, heeft
het Kremlin aanwijzingen gegeven dat het bereid is tot compro
missen. In het belangrijke weekblad Literaturnaja Gazetta werd
gesteld dat de Sovjet-Unie „bereid is tot compromissen ten aan
zien van evenwichtige, rechtvaardige besluiten die voor beide
kanten aanvaardbaar zijn". „Er bestaan geen redenen een won
der te verwachten", maar de Sovjets willen „alles doen" om een
geslaagd eindresultaat te bereiken. De Sovjet-Unie wil met
name dat de VS niet langer streven naar een „overwicht".
De VS hebben in de onderhandelingen maar een voorstel: de
nul-optie van president Reagan, en zij hebben geen andere voor
stellen om op terug te kunnen vallen. De Amerikaanse nul-optie
houdt in geen nieuwe Amerikaanse wapens als de Sovjets als
hun soortgelijke wapens van het type SS opruimen.
(Van onze correspondent Mare
de Koninck)
BRUSSEL Koning Boude-
wijn van België heeft gisteren
de franstalige christen-demo
craat (PSC) Charles Ferdinand
Nothomb, tot kabinetsforma
teur benoemd, nadat eerder de
liberaal Willy de Clercq zijn
poging daartoe had opgegeven.
PSC-er Nothomb is minister
van Buitenlandse Zaken in het
aftredend rooms-rode kabinet
Eyskens en was eerder voor
zitter van zijn partij en van de
Belgische Kamer van Volks
vertegenwoordigers. Alge
meen wordt verwacht dat Not
homb een zo breed mogelijke
basis zal zoeken voor een nieu
we Belgische regering. Not
homb was evenals de meer
derheid in de PSC-leiding te
genstander van de poging van
de vorige formateur om een
centrum-rechtse regering op
de been te brengen. Partij
voorzitter van de PSC, Van
den Boeynants, was echter
voor een kabinet zonder socia
listen en trok gisteren uit zijn
nederlaag binnen zijn part(j de
consequentie en trad af.