Pionier van weieer verlaat „ambtenarij erzetskruis ►/oor Lissese Leiderdorp presenteert bouwplannen Buitenhof-Oost legom en rmond jr; Katwijker dkoopst uit O hou tm aai is de •oor vi streek a vont enen A g van\ BURGERLIJKE LEIDSE COURANT WOENSDAG 25 NOVEMBER 1981 PAGINA 5 (ter Gerrits feliciteert mevrouw Schaperkötter met het Verzetsherdenklngs- LEIDEN Eens pionier in het overweldigende labyrint van oerwouden, geplaagd door muskieten, moerassen en de verzengende tropenzon. Temidden van mensen, die ondanks de armoede het lachen niet konden vergeten. Dertien jaar lang. Toen liep het mooie vrije leven onder de blote hemel ten einde. Opgroeiend kroost en familie in het verre Holland hadden zo hun stille wensen... Met het accepteren van de baan bij de gemeente Leiden ontstond de angst in „de ambtenarij" terecht te komen. De angst werd ontzenuwd door louter werkplezier. En G. Gaastra (63), de pionier van weleer, heeft rit zelfs over de volle lengte uitgezeten. Na zestien jaar aan het hoofd te hebben gestaan van de 'Directie Groen', treedt hij de volgende maand vervroegd uit. G. Gaastra van professie cultuurtechnicus en bosbouwkundige, kan terugzien op bewogen een loopbaan, die hijzelf gebruikt het woord opvallend vaak, in een steeds weer ander verband „mooi" is geweest. Opmerkelijk genoeg kent het verhaal geen dieptepunten. De drie hoofdstukken, waarin zijn werkzaamheden onderverdeeld kunnen worden, hebben slechts gemeen, dat ze mooi zijn. Wat betreft de inhoud zijn de chapiters zeer verschillend. Uithoeken Na zijn opleiding werd de bosbouwkundige losgelaten in alle woeste uithoeken van het land. Dat gebeurde in dienst van de 'Heidemij'. Onder zijn leiding werden maatregelen getroffen, die nodig zijn om de woeste gronden geschikt te maken voor bebouwing. De 'ontginner' van het eerste uur spreekt met innerlijke rust, waarin tegelijkertijd het beroeps-enthousiasme duidelijk te proeven is. „Voor de honderden arbeiders was het belabberd werk," zegt Gaastra en kijkt, alsof het aan hem gelegen heeft, „Alles werd met de hand gedaan, kruiwagens reden voortdurend moeizaam af en aan. Het loon was niet om over naar huis te schrijven. En wij werden erop aangekeken. Toch lag veel aan jezelf. Aan de manier, waarop je de mensen benadert." Bijvoorbeeld in De Jeel werd door het geploeg van vele handen het eerste ontgonnen resultaat zichtbaar en later, na de oorlog, moest opgebouwd worden wat door het I oorlogsgeweld was vernietigd. Herstellen wat anderen kapot maken. Is dat ook momenteel niet aar de orde van de dag? „Dat valt reuze mee. Het groen in Leiden wordt bijvoorbeeld veel minder vernield dan tien jaar geleden het geval was. Wat dat betreft heeft het bewustwordingsproces zich goed ontwikkeld," meent Gaastra. In die periode verhuisde Gaastra vele malen. Na tien jaar ging hi, in op een ingrijpender verhuizingsaanbod: naar Suriname. 'Bomendoder' In dienst van de 'Stichting Ontwikkeling Machinale Landbouw Suriname' ging Gaastra onder de tropenzon pionieren. De bedoeling was om de nederzetting Wageningen aan de kust te ontwikkelen. Toen de familie Gaastra voet aan wal zette, ontwaarde zij slechts een gering aantal houten huizen en een enkel pionierspad. En vanzelfsprekend ondoordringbaar schijnende oerwouden en ontmoedigende moerassen. Heden telt Wageningen vierduizend inwoners. Het voor de bevolking nutteloze stuk oerwoud van destijds is geweken voor prachtige Tijdens een kor- !le plechtigheid op vervangende ge- ijke 4s is mevrouw l/ner/jjperkötter-Beek- Zintpfx Sisteren on. jfèn met "et Ver" ikingskruis. De overhandiging icht door burge- ierrits van Lisse, eze gelegenheid ne die het kruis post er merhandigde aan tig d/%noot van me- La/3^Pe.rkötter- Bij half £"eic* waren een d-verzetsstrijders isters aanwezig name de regio Burgemeester Gerrits Schetste dat het Verzetsherdenkings- kruis is ingesteld door de ko ningin, op voordracht van de minister. Het kruis wordt uit gereikt aan die groepen en/of enkelingen die hebben deelge nomen aan het verzet in de Tweede Wereldoorlog. „Uiter aard was het de koningin on mogelijk om de vele plechtig heden in dit kader zelf bij te wonen en daarom ben ik in de gelegenheid om deze unieke gebeurtenis af te ronden", al dus de burgemeester. Hij me moreerde vervolgens, dat me vrouw Schaperkötter bepaald niet de eerste de beste was (en is). Vanaf de februaristaking in 1941 zijn door haar velerlei activiteiten in het kader van het verzet tegen de bezetter ondernomen, waaronder het onderbrengen van onderdui kers, koeriersdiensten en het organiseren van bijeenkom sten. Zij was tevens een posta dres, droeg het hare bij aan de vervaardiging van persoonsbe wijzen en werkte mee aan de totstandkoming van de grote spoorwegstaking. Veel moest is door haar getoond, aldus Lis- ses' eerste burger, die tegelijk onderstreepte dat er ook heel veel moed voor nodig is om al die gebeurtenissen uit het da gelijkse leven weg te bannen, om ze op te bergen als herin neringen en deel te nemen aan de „normale" gang van zaken van de huidige tijd. Vervolgens speldde hij me vrouw Schaperkötter de ver sierselen op en overhandigde zoon Ed de posthuum aan de heer Johannes L. Schaperköt ter toegekende versierselen. jking gemeen telijke belastingen: iet nge i vont nen BQCI1 r vau 'ijgbtD Afgelopen za- wijk>e rleed onverwacht Kiewiet de Jonge, pi zijn woonplaats j Hij werd 60 jaar. iewiet de Jonge was bekend oogheelkun- ft m$, die sinds 11 jaar n;'sat?a^te van medi- 1 afdè van het Elisabeth s in Leiderdorp en halve weektaak had. id hij zijn spreekuur ■Mn Warmond en een in Sassenheim. V ifjondse oogarts ver- ÉMBnbrekend werk op m van het inplanten yve lenzen in het oog. Bij bepaalde .j, zoals staar moet de k |}or een nieuwe lens "stof worden vervan- ter Kiewiet de Jonge deze operatie vele s,tut succes. Ook was hij S v van de Europese nbuiv voor lensimplanta- era%r Kiewiet de Jonge orm^ege zijn menselijke g zeer geliefd bij pa- vantjiiega's en personeel. ?^bedaag begraven op de 'J^'iats van de Neder- nd- ïrvormde Kerk aan ®.n ^Iweg in Warmond, aisc"st een dienst in de opgedragen, e mi .LEIDERDORP De presentatie van de plannen voor koopwoningen in Buitenhof-Oost, die aanvankelijk deze maand zou worden gehouden, is verschoven naar 10 en 11 december. In de hal van het gemeentehuis aan de Statendaalder liggen dan de tekeningen van de wo ningen zoals de aannemers die denken te gaan bouwen ter inzage. Ook de prijzen van de panden zullen dan bekend zijn. Het nieuwbouwpakket omvat voornamelijk premie A- en B-wo ningen. De vrije sectorwoningen blijven voorlopig nog in de ijs kast. De aannemers die bij de invulling van de wijk betrokken' zijn, durven het risico niet aan. Zonder opdrachtgevers zijn zij bang om voor de leegstand te bouwen. Wethouder A. H. Meer burg (CDA) van volkshuisvesting en ruimtelijke ordening hoopt dat de vrije sectorbouw, noodzakelijk om de exploitatie van de wijk sluitend te krijgen, op een andere manier toch van de grond komt. Hij heeft zijn hoop gevestigd op groepjes particulie ren die hun eigen plannen willen ontwikkelen. Al diegenen die zich in het verleden voor een stukje grond hebben aangemeld zullen door de gemeente worden aangeschreven. Voor belang stellenden is een aantal kavels grond beschikbaar. Ook kan men bij de aannemers aankloppen om de wensen voor een speciale woning kenbaar te maken. Wethouder Meerburg denkt hierbij aan de hoekwoningen van een rijtje premiehuizen. Gegadigden worden in staat gesteld invloed op de indeling van de woningen uit te oefenen. „De klant is nu koning", zegt Meerburg. G. GAASTRA, HOOFD 'DIRECTIE GROEN': „EEN STAD MOET VROLIJKHEID ADEMEN" Een eigentijds voorbeeld uit het Poggenpohl- programmade HR 52 met massieve ronde hoeken en ambachtelijke hoekverbindingen. Ook van deze Poggenpohl- keuken zijn nog na jaren en jaren onderdelen te verkrijgen. Zodat u altijd kunt uitbreiden of veranderen. Samen met de robuuste kwaliteit en de doordachte vormgeving is het uw garantie dat een Poggenpohl z'n. geld meer dan waard is. Ga maar kijken bij de Poggenpohl- dealer b.v. Gebr. RolfTs Handelmij. Industrieweg 14 De Grote Polder Zoeterwoude-Rijndijk Tel. 071-899206 Winkelcentrum Babyion Den Haag Tel. 070-851308 LEIDEN Ondertrouwd: P. H. J Dickhoff en M. C. Th. van der Wiel; W. L. Dekker en E. Agajame; J. F Gorren en C. Jansen; C. J. Rowley en G. B. Warring; H. K. van der Horst en L. M. Schoonderwoerd; I. Neuteboom en M. F. Th. van Hal; J N. van Bemmel en W. C. M. Jonge- nelen; A. J. M. Bonnet en I. R. Stol, G. Bouwman en S. F L. Coertse, J. J A. van Asten en G. M. Th. Smijs; J R. Bamborough en C. E. H. Blijden- stein; P. F. Lens en I. M. Daey Ou- wens; J. Th. M. Hogenboom en K. P van der Walle; H. W. de Wind en J Rol. Gehuwd: J. A. de Moor en J. L. A M. van Reij; W. P. Zijlstra en NI. Boelsma; A. Th. M. van der Meer en J. M. van Alphen; A. T. de Jager en I. E. H. van Kesteren; L. M. Sneijers en G. M. C. Siebert; G. l'Amie en M. E. van Zijp; K. Duijverman en J. C. Simon; C. P J. van der Werf en J B. M. Alberts; P. van der Wende en J de Keiser; S. van Heijningen en A Ik ben blij, dat ik het allemaal heb meegemaakt. rijstvelden. „Ik was een echte bomendoder," zegt Gaastra met een verontschuldigende glimlach, „Maar het is een geheel andere situatie dan wij hier gewend zijn. Bovendien was het geen echt fraai tropisch regenwoud. Het kappen der bomen was pure noodzaak. Het is een van de beste rijstkavels van de wereld geworden. Kijk maar eens in de winkel, naar de enorme zakken met Wageningen-rijst. Een prachtige korrel. Afkomstig uit een prachtig land met fijne mensen, die dicht bij de natuur staan. In het begin werd je wel overvallen door de zo totaal andere wereld. Daarom kan ik het me nu ook zo goed voorstellen, hoe Surinamers zich moeten voelen als zij naar Nederland komen. Er heerste armoede, maar iedereen was vrolijk. De bevolking is goudeerlijk. Ik ben blij, dat ik het allemaal heb meegemaakt". Na het hoofdmanschap over het Wageningen-project werd Gaastra de eerste man van de cultuurtechnische dienst in Paramaribo. Zijn werkzaamheden strekten zich toen uit over de gehele kustvlakte. Over moeras dus, de illusie van maagdelijke stranden bestond bij de kolonialisten al lang niet meer. Onder meer door de aanleg van wegen werden de inlanders uit hun isolement gehaald en half vergane plantages werden, zoals dat heet, 'gerehabiliteerd'. Ook daar was het contact met de bevolking goed. „Met arrogantie kan je het wel vergeten. De mensen waarmee je werkt en leeft moeten reëel tegemoet getreden worden," is de ervaring van Gaastra. Dertien jaar heeft het leven geduurd, daar bezijden de evenaar. 'Ambtenarij' Eenmaal terug van het overzeese Rijksdeel, zestien jaar geleden, werd Gaastra gevraagd om de leiding te nemen over de afdeling plantsoenen (nu 'Directie Groen' ganaamd) van de gemeente Leiden. Met enige trughoudendheid toog Gaastra naar ambtelijk Leiden: „Ik was natuurlijk een grote werkruimte gewend. Nu kwam ik plotseling in een veel engere situatie terecht. Ik verwachtte in de ambtenarij terecht te komen. Bovendien zag Leiden er in die tijd niet bepaald florissant uit. Daar komt bij, dat ik nauwelijks wist wat een plantsoentje was," schertst Gaastra. Maar de vrees bleek ongegrond. Ook in Leiden werd het dagelijkse werk de hobby van Gaastra. De „ambtenarij" hield evenmin een belemmering is. „Ik heb goed kunnen werken. Onder alle drie de colleges, die ik heb meegemaakt. Met de nodige wilskracht is knap en zakelijk gewerkt," aldus de scheidende ambtenaar. Gaastra is van mening, dat zowel de kleine als de grotere groenvoorzieningen van belang zijn in een stad, want „een stad moet vrolijkheid ademen". Met welgevallen ziet de groenspecialist, dat het rondom molen De Valk weer groen wordt, dat de groengordel rond de grachten wordt hersteld en dat de Cronesteijnse polder wordt geopereerd. Het wordt volgens Gaastra een prachtig polderpark met een fraaie vogelstand, doorspekt met sloten en fietspaden voor recreëren en vissen. Résumerend stelt Gaastra, dat Leiden is uitgegroeid tot één van Neerlands mooiste steden. „Er staan veel aardige heesters en bloemen. Het groen doet veel voor de promotie van een stad. En daarbij is een belangrijke functie van het groen, dat het de bevolking moet oppeppen," zegt Gaastra, met de tropenzon nog in het achterhoofd. Zelf houdt hij niet van bossen. Althans niet zoals we die hier kennen. Ze zijn hem te kunstmatig. Nu hij het op het punt staat het bijltje erbij neer te gooien, is het geenszins weemoed, waarmee hij terugblikt. „In elk geval blijf ik in Leiden wonen. Het is een prima stad. Ik sluit af en kijk weer verder. Zo is het altijd gegaan. Wat dat betreft ben ik nogal fatalistisch." Tot slot pakt hij een volgeplakt foto album, om te laten zien, hoe het er destijds in de Surinaamse kustvlakten heeft uitgezien. WIM BUNSCHOTEN 18.000 ingezetenen bepaald niet de kleinste gemeente. Warmond is voor de ruim 5.000 inwoners een dure ge meente, terwijl Valkenburg met krap 3.000 inwoners daar entegen een van de plaatsen is waar weinig betaald hoeft te worden: 96 gulden per inwo ner. Datzelfde bedrag betalen overigens de ruim 23.500 in woners van Noordwijk. De onroerendgoedbelasting voor gebruikers (dus niet voor eigenaren) is de grote boosdoe ner bij de verschillen. De ge meente Hillegom ontvangt daarmee maar liefst ruim één miljoen gulden. De door deze belasting verkregen inkom sten van de andere gemeenten schommelen tussen de 325.000 en 748.000 gulden. Valkenburg is ook hier weer uitzondering 'met zijn 60.000 gulden. Con clusies uit dit verhaal: Hille gom en Warmond zijn dure plaatsen om te wonen, terwijl Katwijk, Valkenburg en Noordwijk wat betreft de ge meentelijke belastingen goed koop zijn. Ook Sassenheim kan met een bedrag van 98 gulden voor de ruim 12.500 in woners goedkoop genoemd worden. In de overige Bollen streek gemeenten waar de in wonersaantallen tussen de 6.000 en 19.500 schommelen, betalen de inwoners jaarlijks 127 tot 140 gulden aan ge meentelijke belastingen. „DE KLANT IS NU KONING" ikei ij 1 ceni fanc trling jen. :sionis geop i Wasi e met e teni ijks gi 1 tot 1 STREEK In- an Hillegom be- ^'vergelijking met "er^)llenstreekbewo- de int meer gemeente- e pro&stingen. Ingeze-f er Ben Katwijk daar-' f//ciet)etalen het minst é/u/s,|ingsrechten' rio" rhten en onroe- Übelasting. Hille- betalen voor orzieningen 209 ier jaar, de Kat- rksfrJechts 51 gulden. Je^ander blijkt uit v^e?lijking tussen de Sfraappbrengsten in en wfinten gemeenten •n hui en hi Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout, Sassen heim, Voorhout, Katwijk, Rijnsburg, Valkenburg, Warmond en Lisse. Ten opzichte van de rest van het land is de Bollenstreek goedkoop vor wat het de ge meentelijke belastingen be treft. De gemiddelde Neder lander betaalt 194 gulden. In de Bollenstreek komen alleen Hillegom en Warmond (199 gulden) daar bovenuit. De hef fingen houden overigens geen verband met de grootte van de plaats. Katwijk (goedkoopste) heeft wel de meeste inwoners, ruim 38.000, maar Hillegom (duurste) is met zijn ruim

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 5