onservatieve kiezers in Crosby
beien veel voor sociaal-democraten
e Clercq streeft naar rooms-liberaal kabinet
VS licht
optimistisch
na voorstel
Brezjnev
jnieuw een IRA-
in hongerstaking
eMikroGidsis:
en je bent
Mrtotljanuaril983
fndoeni De moeite waard.
X
jl ff'
ORKAAN TREFT FILIPPIJNEN
Pleidooi voor tribunaal over
verdwijningen in L.-Amerika
~rei
Westen ziet weinig
nieuws in voorstel
van Brezjnev
^tENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 25 NOVEMBER 1981 PAGINA 11
„ening
Indigd
ihe (links) en Amerikaanse
soldaten nemen afscheid na
an de grote gezamenlijke oefe-
under de naam Bright Star 82.
jrote Egyptisch-Amerikaanse
vres werden afgesloten met
lonstratie van de Amerikaanse
kracht in de woestijn ten wes-
Kairo, waar nonstop uit de VS
omen B-52's een precisiebom-
-«nt uitvoerden. Tot medio de-
65.C oefenen Amerikaanse troepen
G 78 0 )man, Somalië en Soedan.
120
40.0
Israël verwerpt waarschijnlijk
EG-deelname aan vredesmacht
JERUZALEM Israël zal waarschijnlijk niet
akkoord gaan met de deelname van een aan
tal Westeuropese landen, waaronder Neder
land, aan de te vormen vredesmacht in de Si-
nai-woestijn. Het voornaamste probleem is dat
de EG-landen hun deelname hebben verbon
den met de Palestijnse zaak, zo is gisteren in
Israëlische regeringskringen vernomen.
Het Isra'elische dagblad Ma'ariv drong er gis
teren bij de regering-Begin op aan de Europe
se deelname te weigeren. Ma'ariv ziet in een
deelname van Engeland, Frankrijk, Italië en
Nederland een poging om via een achterdeur
de PLO bij onderhandelingen te betrekken.
Zondag zal de regering-Begin haar standpunt
bekend maken.
Lindbergh-dossiers openbaar gemaakt
WASHINGTON Bijna vijftig jaar na de ontvoe
ring en dood van het zoontje v^n de piloot Charles
Lindbergh zijn de dossiers over deze „misdaad van
de eeuw" openbaar gemaakt. Twee advocaten en
drie journalisten hopen in de 90.000 pagina's tel
lende dossiers en grote stapels ander onderzoeks
materiaal bijzonderheden te vinden, die aantonen
dat de man die in 1936 als moordenaar van Lind
bergh jr. werd terechtgesteld, Bruno Hauptman,
onschuldig was. De advocaten treden op namens
de 83-jarige weduwe van Hauptman, die van de
Amerikaanse regering 100 miljoen dollar schade
vergoeding eist voor het doden van haar man. Ver
der werken de advocaten voor een van de twee
mannen, die zeggen dat zij de de zoon van Lind
bergh zijn. Het lijkje dat in 1932 na het betalen
van het losgeld werd gevonden was volgens hen
niet de kleine Charles Lindbergh.
HONGERSNOOD
DREIGT WEER
IN CAMBODJA
ROME Na overstromingen én pe
rioden van droogte dreigt de Cam
bodjaanse bevolking opnieuw het
slachtoffer te worden van een grote
hongersnood. Volgens de voedsel- en
landbouworganisatie van de Verenig
de Naties, FAO, zijn de mais- en rijs
toogsten grotendeels mislukt. Om de
honger te voorkomen is volgens de
FAO hulp in de vorm van rijst, zaden
en kunstmest nodig tot een bedrag
van meer dan vijftig miljoen gulden.
iN HET
RT.
ing op 41
ntiebewij
er Nederl
ing Servi
100 km. in
ize correspondent Ro
ger Simons)
EN In de bij Li-
"M gelegen stad
t I wordt morgen een
ijdse verkiezing
Lagerhuis gehou-
een belangrijke
kan zijn bij de op-
an de nieuwe So-
emocratische Partij
Volgens opiniepei-
I maakt Shirley Wil-
een van de oprich-
de SDP, een goe
de kans om de zetel op de
conservatieven te ver
overen.
De zetel van Crosby is vrijge
komen door de dood van Sir
Robert Page. Sinds de instel
ling van het kiesrecht in 1918
heeft Crosby altijd een conser
vatieve kandidaat afgevaar
digd. Een winst voor de in ja
nuari van dit jaar van de La-
bour-partij afgescheiden SDP
zou alleen al om die reden op
zienbarend zijn.
Sinds de breuk met Labour
wordt van de sociaal-democra
ten verwacht, dat zij het poli
tieke aangezicht van Groot-
Brittannië grondig zullen ver
anderen. Zij hebben al een al
liantie afgesloten met de libe
ralen en nemen zich vast voor
via de volgende parlementaire
verkiezingen, die pas in in
1984 worden gehouden, geza
menlijk aan het bewind te ko
men.
Wegens haar nationale be
kendheid kostte het Shirley
Williams weinig moeite om de
kiezers van Crosby voor zich
te winnen. Alle opiniepeilin
gen voorspellen dan ook, dat
zij glansrijk gekozen zal wor
den. Haar conservatieve en so
cialistische tegenstanders zijn
niet alleen volslagen onbe
kend, maar ze gaan ook ge
bukt onder het onvoorstelbaar
groot gebrek aan populariteit
van de regerings- en de la-
bour-partij. Sedert premier
Thatcher in Londen de scepter
zwaait, is zelfs in het welge
stelde kiesdistrict Crosby het
werkloosheidscijfer verdub
beld. De kiezers steken hun
afkeer voor Thatcher en La-
bourleider Foot niet onder
stoelen of banken; ze zijn van
plan dit keer op een alterna
tief politiek paard te wedden.
Laatste poging
De conservatieven hebben
deze week nog een laatste po
ging gedaan, om het ongunsti
ge getij te doen keren door een
reeks maatregelen te publice
ren, die in de toekomst de
macht en invloed van de Brit
se vakbonden gevoelig zullen
inperken. Thatchers partij re
kent er kennelijk op, dat de
kiezers van Crosby hun waar
dering voor de anti-vakbonds-
maatregelen zullen tonen door
morgen opnieuw conservatief
te stemmen.
Maar volgens de meeste poli
tieke waarnemers is het al te
laat. Shirley Williams, die in
mei 1979 haar socialistische
Lagerhuis-zetel op smadelijke
wijze moest afstaan aan een lid
van de Thatcher-partij, schijnt
nu praktisch zeker van de
overwinning. In Crosby profi
teert ze zelfs van het feit, dat
bijna een derde van de kiezers
net zoals zij, roomskatholiek is.
TN In de Albany-gevangenis op het eiland Wight is
[Patrick Hill al 31 dagen in hongerstaking. Hill is opge-
in het ziekenhuis van de gevangenis en zijn toestand is,
[de omstandigheden, „bevredigend", aldus een woord-
r van de Engelse regering.
jarige Hill zit een levenslange celstraf uit wegens mede-
Jheid aan een bomaanslag op twee pubs in Birmingham
Daarbij vielen 21 doden en 120 gewonden. Sinn Fein, de
i vleugel van de IRA, liet gisteren weten dat Hill zijn
ictie is begonnen, nadat de Britse autoriteiten zijn ver-
>or heropening van de rechtzaak hadden afgewezen. Eer-
iaar hielden IRA-leden in de Maze-gevangenis een lang-
tëongerstaking, waaraan tien leden zijn gestorven,
de hongerstaking van Hill doorgaat, maken protestanten
■d-Ierland zich op om hardere acties tegen de IRA te on-
hen. De Britse regering zal echter niet toestaan dat parti-
legertjes zich belasten met taken Van ordetroepen in
[Ierland. Dit heeft de Britse mipister voor Noord-Ierland,
j Prior, gisteren verklaard na het machtsvertoon van do-
Paisley. Deze liet maandag op de protestdag tegen het
bewind duixzenden leden van zijn „derde macht" in een
t bij Belfast paraderen. Paisley zei te zullen streven naar
wapende macht van 100.000 man ter verdediging van de
anten tegen het Ierse Republikeinse Leger. Volgens Pais-
trt Londen een te slap beleid ten aanzien van de IRA.
ADVERTENTIE
ikro Gids is klein-maar-kompleet en handig, 't Goedkoopste
van 't land. Nu helemaal. Dan kies je toch voor de KRO
en abonnement op Mikro Gids? Ook goed als kado!
Regen en harde wind hebben gisteren niet alleen in Noordwest-Europa huisgehouden; In Azië wer
den de Filippijnen weer eens getroffen door een orkaan. „Irma" zorgde daar voor een aantal do
den en erg veel materiële schade. Huizen stortten In, wegen verzakten en in de Baai van Manilla
werd het het schip MS Reyna Filipplna van zijn ankers losgeslagen. Windvlagen met een snelheid
van meer dan 200 kilometer per uur dreven het schip zo'n vier kilometer buiten de baal (foto bo
ven). Daar maakte de Reyna Filippina slagzij (foto onder), maar bleef drijven. Wat er met het schip
gaat gebeuren is nog niet bekend.
CARACAS Naar het
voorbeeld van de proces?
sen van Neurenberg moet
een groot tribunaal wor
den gehouden over de
duizenden mensen in Mid
den- en Zuid-Amerika,
die jaarlijks spoorloos ver
dwijnen. Een conferentie
van verwanten van „ver
dwenen personen", die
momenteel in de Venezo
laanse hoofdstad Caracas
wordt gehouden, heeft
daartoe opgeroepen.
Volgens de geestelijke Juan
Vives, een van de organisato
ren van de conferentie, wor
den in Latijns-Amerika mo
menteel ongeveer 90.000 men
sen vermist, van wie tussen de
40.000 en 50.000 in Guatemala.
Al deze mannen, vrouwen én
kinderen verdwenen zonder
één spoor achter te laten. De
autoriteiten van de betrokken
landen zeggen vaak van niets
te weten. De beschuldigingen
worden echter geregeld door
onderzoeken van organisaties
als Amnesty International, het
Rode Kruis en de Verenigde
Naties bevestigd.
De conferentie in Caracas
wordt bijgewoond door ver
wanten van vermisten uit Ar
gentinië, Chili, Uruguay, Para
guay, El Salvador, Guatemala,
Mexico, Haïti en Brazilië.
Nieuwe
stakingsgolf
treft Polen
WARSCHAU In Polen is
gisteren door studenten, boe
ren en arbeiders in de olie-in
dustrie weer gestaakt.
Ruim 500.000 studenten en le
den van het onderwijzend per
soneel aan universiteiten en
hogescholen zijn gisteren een
algemene staking begonnen.
Zij eisen dat het parlement het
wetsontwerp aanneemt, waar
over in maart is onderhandeld.
Het wetsontwerp voorziet in
autonomie voor de hogere on
derwijsinstellingen.
Door boeren werd gisteren in
drie delen van Polen gestaakt.
Zij wilden de aandacht vesti
gen op de groeiende economi
sche problemen. De leider van
de boerenafdeling van de vak
bond Solidariteit heeft gezegd,
dat zich in de komende winter
wel eens een grote hongers
nood zou kunnen voordoen.
Ongeveer 1700 olie-arbeiders
in Krosno in het zuidoosten
van Polen legden gisteren
voor onbepaalde duur hun
werk neer. Zij willen hun eis
kracht bij zetten dat hun fa
briek wordt veranderd in een
zichzelf besturende en winst-
makende onderneming.
inze correspondent Mare
de Koninck)
SSEL Sneller dan
acht is in België be
en aan de vorming
een kabinet van
ten-democraten en li-
Nadat eerder
e geruchten hadden
:uleerd dat het zou
om een Vlaamse
n-democraat, be-
koning Boudewijn
n voorzitter Willy
ereq (54) van de
Vlaams-liberale PVV met
een formatie-opdracht.
De Clercq had gisteravond
meteen al een onderhoud met
de gezamelijke voorzitters van
Vlaamse en Waalse christen-
-democratische en liberale
partijen, om hun bereidheid
tot een „rooms-blauwe" rege
ringscoalitie te onderzoeken.
Vandaag zullen de besprekin
gen worden voortgezet. Wiily
De Clercq is mogelijk ook de
toekomstige Belgische pre
mier. Zelf noemde hij die con
clusie echter „voorbarig". De
PVV is de derde partij van het
land. De Vlaamse christen-de
mocraten van Leo Tindemans
zouden in een centrum-rechts
kabinet de grootste partij zijn.
De aanwijzing van De Clercq
tot formateur was een verras
sing. Maandagavond nog had
koning Boudewijn de Vlaamse
ex-premier Wilfried Martens
(CVP) gevraagd een regering
te vormen, bij voorkeur een
brede „nood-coalitie" van zo
wel socialisten als christen-de
mocraten en liberalen. Na
overleg echter met zijn partij
voorzitter Tindemans weiger
de Martens de formatie-op
dracht, omdat de CVP als ver
liezer van de recente parle
mentsverkiezingen geen ini
tiatief tot een bepaalde regeer-
formule wil nemen.
De Clercq zei gisteren na zijn
benoeming tot formateur dat
blijkens publieke uitspraken
van partijleiders een coalitie
van katholieken en liberalen
de enige reële mogelijkheid is
om uit de politieke impasse te
komen. De formateur doelde
met name op de verklaring
van de Vlaamse socialistenlei
der Karei van Miert, dat de
programma's van socialisten
en liberalen in België onmoge
lijk te verenigen zijn.
De Clercq, die de afgelopen ja
ren de Belgische oppositielei
der is geweest tegen opeenvol
gende rooms-rode regeringen,
verklaarde dat de spoedige tot
standkoming van een nieuw
kabinet geboden is om met an
ti-crisismaatregelen een drei
gende ontbinding van het land
te voorkomen. Hij noemde het
„niet mijn eerste zorg" dat zijn
beoogde coalitie geen meerder
heid heeft in Wallonië, waar
de socialisten de grootste partij
zijn. „Ik vertrouw op voldoen
de besef, overal in het land,
van de ernst van de economi
sche toestand en van wat er
moet gebeuren om die het
hoofd te bieden".
Algemeen wordt verwacht dat
een nationale centrum-rechtse
regering vooral te kampen
krijgt met de sterke linkse op
positie in Wallonië, die boven
dien steeds harder om Waalse
zelfbeschikking roept.
Leonid Brezjnev met CSU-voorman Strauss, één van de
Westdultse politieke leiders die gisteren in kasteel Gym-
nich hun opwachting maakten bij de Russische leider.
wij hebben ons best gedaan die
niet te benadrukken, maar in
tegendeel getracht bruggen te
slaan.
Na een afloop van een onder
houd met president Carstens
had Brezjnev gezegd dat be
paalde krachten in het Westen
het conflict willen. Hij waar
schuwde ook voor „onverant
woordelijk geklets" over de
mogelijkheid van een atoom
oorlog. Nadat hij gisteren nog
gesprekken had gevoerd met
de voorzitters van de Duitse
politieke partijen Genscher
(FDP), Kohl (CDU). Strauss
(SPD) en Brandt (SPD) is de
Russische regeringsleider van
morgen uit Bonn teruggekeerd
naar Moskou.
De Europese vredesbeweging
is op geen enkele manier aan
de orde geweest tijdens de be
sprekingen in Bonn, zo ver
klaarde Brezjnevs woordvoer
der Samjatin nog. De Duitse
woordvoerder Becker voegde
daar lachend aan toe dat Hel
mut Schmidt de beste verte
genwoordiger van de vredes
beweging in West-Europa is.
BONN, PARIJS, WAS
HINGTON Er zit ei
genlijk niets nieuws in het
jongste aanbod van Sovjet
leider Brezjnev om het
aantal SS-20 raketten te
verminderen als „voor
schot" op de Geneefse on
derhandelingen over ont
wapening. Dat is de ten
eur van de reacties van de
regeringen in Bonn, Pa
rijs, en Washington. Het
laatste voorstel van Brezj
nev wijkt nauwelijks af
van eerdere voorstellen
van Brezjnev, zo zeggen
zij.
In Bonn gaf Brezjnev gistera
vond een korte verklaring
voor de pers waarin hij zei dat
„wij evenals de Westduitse re
gering overtuigd zijn van de
wenselijkheid het gesprek op
het hoogste niveau voort te
zetten. Wij hebben natuurlijk
verschillen van inzicht, maar
(Van onze correspondent Dick Toet)
WASHINGTON In Washington lijkt op dit moment
nog slechts gedacht te worden in termen van voor en
na de rede. Met die rede wordt bedoeld presidents
Reagans toespraak van vorige week, toen hij het har
nas aflegde en de fluwelen handschoenen aantrok.
Hoewel Reagan allang weer gewikkeld is in hevige
binnenlandse twisten over de begroting van 1982, staat
Reagans voorstel om Europa te bevrijden van atoom
wapens voor de middellange afstand hier nog steeds in
het middelpunt van de politieke discussies.
De reacties zijn hier en daar sceptisch, maar meestal uitermate
jubelend en vrijwel unaniem wordt geconcludeerd, dat Reagan
na alle gespierde taal eindelijk de juiste snaar heeft weten te be
roeren. Erkend wordt ook, dat de zware Europese druk van
doorslaggevende betekenis is geweest voor Reagans ommezwaai.
De vredesmars, die afgelopen zaterdag plaats vond in Amster
dam viel in de periode „na de rede", en kreeg daarom betrekke
lijk geringe aandacht in de Amerikaanse media. De massale pro
testen in Bonn, Rome, Parijs en Londen eerder deze maand kre
gen die wel, want deze demonstraties werden door de Ameri
kaanse media beschouwd als een felle Europese aanval op de
Amerikaanse buitenlandse politiek, die inmiddels in ieder geval
verbaal belangrijk in Europese richting lijkt te zijn bijgesteld.
Het Witte Huis lijkt voornemens niéuwe verwikkelingen zoveel
mogelijk te willen vermijden, totdat de onderhandelingen met
de Sovjet-Unie, die op 30 november in Genève beginnen, goed
en wel op gang zijn. Officieel commentaar zal de komende we
ken slechts node worden verstrekt. Een tegenvoorstel, dat Brezj
nev gisteren in West Duitsland afvuurde, (een reductie van het
Russische arsenaal tegenover het niet ontwikkelen van de nieu
we Amerikaanse raketten) ontlokte gisteren aanvankelijk geen
enkel officieel Amerikaans commentaar. Later gaf men te ken
nen dat het aanbod van Brezjnev weliswaar niets nieuws is en
dat het een nieuwe versie is van een oud voorstel voor een mo
ratorium ('bevriezing van het aantal Russische wapens), maar
het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken toonde ?ich
vanmorgen optimistisch: eindelijk beginnen de Russen de voor
delen van werkelijke wapenbeperkingen in te zien.
De kans op snelle resultaten bij het aanstaande wapenoverleg in
Geneve wordt overigens nog altijd klein geacht. Waarnemers
menen echter, dat Reagan zo ingenomen is met de positieve
reacties op zijn toespraak, dat hij niet snel de nu ingeslagen weg
van wapenbeheersing zou willen verlaten. Dat neemt niet weg,
dat Reagans voorstel nieuw te ontwikkelen Amerikaanse raket
ten in te ruilen voor de reeds bestaande Russische middellange
afstandsraketten, weliswaar simpel klinkt, maar in de uitvoe
ring uiterst ingewikkeld zal blijken te zijn. De Verenigde Staten
menen dat dè Russen een voordeel hebben van zes tegen een,
volgens de Russen is er op dit moment al globaal sprake van een
gelijke vuurkracht.
De cijfers liggen zover uit elkaar, dat simpele voorstellen vooraf
nog slechts de functie hebben van openingszetten. Het heeft
even geduurd, maar Reagan lijkt ervan overtuigd geraakt hoe
veel waarde in West Europa aan besprekingen over atoomwa
penbeperking wordt gehecht. Overigens is ook het Amerikaanse
protest tegen de wapenwedloop de laatste maanden sterk ge
groeid. Dat komt met name uit de katholieke kerk. De Ameri
kaanse bisschoppen-conferentie besloot zich de komende tijd
sterk te maken op drie gebieden:
de strijd tegen abortus;
hulp aan de slachtoffers van de Reagan-bezuinigingen en
een categorische afwijzing van alle atoomwapens.
