hond
zoekt
huis
Computers waken ovej;
verkeersveiligheid
op Rijksweg A 13
„Looft den Heer" van de Kaag: een halve
eeuw gepaste ontspanning en toewijding
I
Doechka had het niet makkelijk
REGIO LEIDSE COURANT
NIEUW AUTOMATISCH SIGNALERING^
SYSTEEM VOOR SNELWEGEN i
P
De matrixborden boven de rijksweg A 13, die in het vervolg het verkeer van
zingen voorzien.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rutin
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hon(M>
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel Ie
blijft om daar een zekere dood tegemoet te gaan... U I
het dier een goed tehuis vindt. De in de rubriek bescjd
ven honden zijn óf gevonden, óf door hondenbezil^a
naar het asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopend^,
denen afgestaan, vaak begrijpelijk, maar soms ook I
slagen onzinnig. De in „hond zoekt huis" beschreven!
ren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur onL
gaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van cirdl
gulden ten bate van zwerfdieren zijn ze af te h«M
Adres: Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leif
Tel.: 411670. Geopend di. t/m vr. 10-12 en 14-17 uur, zt
tot 12 en 14-16 uur. Zondag en maandag gesloten.
Doechka is een lieve hond.
■--- Als je je koor „Looft den
- Heer" noemt, zou je ër
donder op kunnen zeggen
p (maar dat doe je niet, in die
kringen), dat het ensemble
-niet werd opgericht in het
café van ouwe Toon, maar
in de consistoriekamer. Een
zingend ensemble dat
„Laudate Dominum" heet,
inzingt weliswaar de lof .van
R dezelfde Heer, maar is
vrooms, en eventueel werd in
dit geval aari het prille begin
bier in plaats van doopwater
gebruikt. Vandaag houden
we ons bezig met een
'reformatorische component
<^van de christelijke vreugde.
'-Een gouden gezelschap van
f* Kaagse dames en heren:
«„Looft den Heer", een
''christelijk gemengd koör dat
C'op 17 december vijftig jaar
lang zijn stem heeft
geheven. Een halve eeuw
«van gepaste ontspanning en
toewijding. „Looft den
Heer" uit de Kaag wordt
n niet alleen thuis graag
gehoord, het koor bouwde
een reputatie op die tot ver
over de landsgrenzen een
weerklank heeft gevonden,
i- Inderdaad: „Looft den Heer"
i werd Opgericht in de
4- consistoriekamer, het
vertrek waarin de
Kkerkeraad van de
Hervormde kerk van de
Kaag pleegt te vergaderen.
Jarenlang was er al
r gesproken over de
wenselijkheid van zo'n
j zangvereniging, maar op 17
december 1931, een week
vóór het Kerstfeest, was de
kogel dan eindelijk door de
kerk. De belangstelling, zp
vertellen de boeken, en
vertelt ook een alerte, spitse
zegsman, was meteen al
behoorlijk: 26 dames en
heren, die je vijftig jaar later
eigenlijk nog niet met goed
fatsoen vrouwen en mannen
kunt noemen.
Aanstichter tot dit
gebundeld zanggenot was
Jaap Biemond. Klaas van
Tol en Arendine Reinink
sloten zich van harte daarbij
aan. Het drietal werd
meteen bestuur, met Klaas
als voorzitter, Jaap als
secretaris en Arendine als
penningmeester. Iemand
moest uiteraard als vakman
de stukken instuderen en de
maat slaan (de koorleden
hoefden alleen maar een
redelijke stem te hebben en
de maat kunnen houden);
dat werd J. van Iterson,
onderwijzer uit Nieuwe
Wetering, die als eerste
dirigent een tijdlang drie
gulden per repetitie-avond
kreeg. In die dagen lang niet
onredelijk, maar dé goede
Van Iterson moest wel voor
dat geld door weer en wind
elke keer naar-de Kaag
fietsen.
Kalm aan, in het begin.
Repeteren in de Hervormde
kerk, tot vlak na de oorlog.
Daarna werden de repetities
verlegd naar het
verenigingsgebouw, waar tot
op de dag van vandaag nog
steeds de eerste en de laatste
hand aan een uitvoering
wordt gelegd. Het eerste
schijntje: 15 cent contributie
per week; plus een stuiver
voor de jaarlijkse
uitgaansdag. Een donateur
betaalde in die goeie ouwe
tijd een gulden per jaar. Het
waren er aanvankelijk 22,
van die weldoeners. Na
vijftig jaar is het een legioen
van donateurs geworden:
395, die allemaal jaarlijks
een. tientje dokken om de
lovende zaak in stand te
houden. Daar stond
tegenover, dat de
geldschieters een vrijkaart
voor de uitvoeringen kregen
en, later, ook een gratis
kaartje voor de
toneelvoorstellingen. Jawel,
het Kaagse „Looft den
Heer" leeft zich op gezette
tijden in een aparte afdeling
ook uit op de planken. Maar
daarover straks meer.
Van Iterson werd in 1934 als
dirigent opgevolgd door
Leidenaar C. v. d. Keur, die
op zijn beurt in 1955 weer de
leiding overdroeg aan
Sander Visser uit -
Heemstede. In 1970 kwam
Louis van Wijngaarden en
hij dirigeert „Looft den
Heer" nog steeds. In den
beginne bepaalde de
zangvereniging zich tot het
zingen van traditionele
christelijke liederen. Onder
Sander Visser werd de
belangstelling uitgebreid
met -monumentalere
werken. Zo werd, onder
andere, Mendelssohn in
studie gepomen en met zijn
Op mi|n omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1981 Pff
IC
CHRISTELIJK GEZELSCHAP DAT NIET ALLEEN ZINGT MAAR OOK ACTEERT
;xDe dames en heren van „Looft den Heer", met Sander Visser, in de zestiger jaren, op een hoogtepunt van hun roem.
composities bezocht men
concoursen. Visser zocht het
verder hogerop en waagde
zich aan oratoria, zoals
„Judas Maccabeus" van
Handel. Dertigmaal deed het
koor mee aan concoursen, en
zingende bereikte men de
superieur afdeling.
Eén hoogtepunt, in de
zestiger jaren, zal „Looft den
Heer" niet gauw vergeten:
samen mèt vier andere
koren van Sander Visser
(„Looft den Heer" uit Lisse
was er ook bij) trok men
naar Salzburg en werd
gezongen in eèn aantal
Zuidduitse steden. Het
repertoire was al niet meer
uitsluitend vap een
prot.christelijk gehalte: in
Duitsland prijkten
voornamelijk de namen van
de Nederlandse componisten
Sweelinck, Pijper, -
Diepenbrock en Hendrik
Andriessen op het
programma. Het concert in
een bomvolle Dom van
Salzburg was een belevenis;
lovende Oostenrijkse
kritieken voor de Visser
koren. In Beieren van
hetzelfde laken een pak:
kerk-uitvoeringen in
Neuburg, Würzburg, en zelfs
even op glad ijs (maar de
Führer is er allang niet
meer) in het dorpskerkje
van Berchtesgaden. Overal
„een talrijk en enthousiast
publiek", dat ook al verrukt
was over het solistisch
optreden van de bekende
sopraan Lize Schoo, die vaak
de jaarlijkse Kaagse
uitvoeringen opluistert met
haar zang, aldus de zegsman.
Sindsdien heeft „Looft den
Heer" niet stilgezeten, is de
vereniging haar mondje
blijven roeren „met sacrale
werken en ook veel missen".
Noemen we de Nelson-
Messe, de Krönungs-Messe,
de Cecilia-Messe, alle
ingestudeerd onder de
inspirerende leiding van
Louis van Wijngaarden.
„Looft den Heer" is niet
zozeer de vertolkster van
het Wuf dat spon, of van de
donkerrode rozen die van
Wijngaardens collega Sander
van Marion dikwerf op het
menu heeft staan, nee, men
mag zonder meer stellen, dat
van de gezamenlijke dames
en heren een wijding
uitgaat. Dat was eens de
opzet en dat zal 't ongetijfeld
nog een hele tijd blijven!
Tot tien jaar terug zong men
in de Hervormde kerk. In
1971 werd de Johannes de
Evangelist-kerk aan de
Buitenkaag beschikbaar
gesteld. Het koor voelt zich
daar "uitstekend thuis, al was
het maar om de akoestiek,
waardoor de concerten een
stuk beter tot hun recht
konden komen. Het is niet te
verwonderen, dat „Looft
den Heef" het gastvrije
kerkbestuur van de „St.
Jan" zeer erkentelijk is.
Overigens telt het koor (dat
eveneens actief is bij
bijzondere kerkdiensten,
dodenherdenkingen en
dergelijke zoals vroeger
„ringavonden" van de chr.
zangersbond) onder zijn
ruim dertig zingende leden
ook verscheidene
katholieken.
Dat „Looft den Heer" ook
acteurs en actrices herbergt,
moet zonder meer als een
uitzonderlijk iets in den
lande aangemerkt worden.
Een dctieve toneelclub, die
van, notabene, 1944 stamt.
Honger of niet: men moest
en zou spelen. Eerste
regisseur was de acteur Hans
van Ees. Voordat men ging
toneelspelen werd al gedaan
aan voordrachten, op
besloten bijeenkomsten,
maar daarna ging men echt
„theater" maken. Prie
stampvolle avonden in het
voorjaar, in de
Jeugdherberg, „Wie wil, die
kan", noemen de tonelisten
van „Looft den Heer" zich.
En kan niet, bestaat niet;
vinden ze. Die pretentie
hééft het geestdriftige team
ook steeds staande kunnen
houden, met als stut en
steun Ome Jan (van
Nieuwkoop), die louter
acteerbloed in de aderen
heeft. Twee „geridderden"
telt „Looft den Heer": een
ere-medaille ging tien jaar
geleden naar mevrouw M.
Kroon-Biemond (het enige
lid dat volgende maand 50
jaar in het koor meezingt) en
naar Ome Jan.
Op 10 december is het
vieren en zingen. Het
gouden koor concerteert dan
in de Johannes Evangelist-
kerk, met, onder andere, een
uitvoering van het Te Deum
van Jos. Haydn, de
Krönungs-Messe van
Mozart, Liebes-Liedprwalzer
van Brahms en enkele
instrumentale werken
(waarvan de uitvoerenden
mij onbekend, zijn. Op
donderdag 17 december,
tenslotte, is er van 's
middags 5 tot 7 uur een
receptie in de Jeugdherberg.
gebonden achter moest blij
ven. Doechka maakte vérvol
gens wanhopig de gang naar
een hok van het asiel.
Dqpchka lijkt nog altijd niet
bekomen van dat plotselinge
afscheid van haar „ouderlijk"
huis. Ze is zenuwachtig en
trilt zo nu en dan een beetje.
Maar het gaat al een stuk be
ter met haar, vindt Tiele. De
eerste dagen van het noodge
dwongen verblijf in het asiel
waren niet makkelijk voor
Doechka. Ze liep nerveus in
haar hok rond. Hét lijkt erop
dat zij in vroéger tijden slecht
werd behandeld en misschien
wel werd geslagen.
Doechka is een bastaard.
Daarover is geen twijfel mo
gelijk. Ze is dpnkerbruin ge
kleurd en heeft wat w«fc
een pincher eh van eeflt
kél. Ze is drie jaar öud|d
haar karakter kunnen fg
maar positieve dingerGw
merkt worden. Doech,
een lieve hond, die hetU
met kinderen, honden
ten kan vinden. Ze is eifsi
hankelijk. De toekomstiV
genaar moet er welreljn
mee houden, dat DoechlL
echte huishond is, dk
slecht tegen kan om I
thuis achter te blijvèn. |S*
Whiskey
Het hondje van vorige
Whiskey, is in huis ge
door een al wat opderi
in Leiderdorp, die d<
kig bleek met de kom:
haar nieuwe huisdier.
DEN HAAG/DELFT
Verhalen in de science
fiction literatuur over een
centraal geleid systeem
voor het verkeer op auto
snelwegen, worden - don
derdag 19 november weer
een beetje meer werke
lijkheid. Minister Zeeval-
king van Verkeer en Wa
terstaat stelt dan de eerste
twaalf kilometer van een
nieuw computergestuurd
verkeerssignaleringssys-
teem op de Rijkswég A 13
(Den Haag-Rotterdam) in
werking. Met dit systeem
worden automobilisten tij
dig gewaarschuwd voor
ongevallen, mist en glad
heid. Bovendien kan door
het systeem de capaciteit
van de weg zo doelmatig
mogelijk worden ge
bruikt, wanneer er files
dreigen. De kans op bot
singen wordt hierdoor
aanmerkelijk i geredu
ceerd. Het enige wat de
automobilist er in de
praktijk van merkt, zijn
zogenaamde „matrixbor
den" die afwisselend om
de 500 en 1000 meter bo
ven de rijstroken hangen.
De matrixborden zijn het best
te .vergelijken met de borden,
die momenteel in gebruik zijn
voor rijstrooksignalering. Be
halve het rode andreaskruis
kunnen déze borden echter,
door middel van lichtpuntjes,
veel meer aanduidingen af
beelden, zoals adviessnelheden
(30, 50, 60, 70, 80 of 90), en een
voor Nederland nieuwe aan
duiding: een „verdrijfpijl".
Deze schuinstaande 'pijl
geeft aan, dat het verkeer die
rijstrook moet verlaten in de
richting die de pijl aangeeft.
Het volgende matrixbord geeft
het rode andreaskruis. Op die
plaats moet de rijstrook dan
inmiddels door de automobilis
ten zijn vrijgemaakt. Aan het
einde van alle adviezen of ver
boden tenslotte verschijnt op
het matrixbord het teken „ein
de tijdelijke aanduidingen": 0.
De borden zijn alleen dan in
werking, als daartoe aanlei
ding bestaat. Het beveiligde
weggedeelte wordt echter 24
uur per dag bewaakt doof het
signaleringssysteem.
Elektronica
beeldschermen zichtj
maakt. Als er een v}
van het verkeerspjj
ontdekt, worden aai;
hèerder van het sysij
mand bij de terminate,
of bij de verkeersjr
Driebergen) maatregel
gesteld. Dé centrale vfi
en nacht bemand. k(
kan het systeem ooki;
den afgesteld, dat eri
tisch wordt gereageerj
Demonstratiepm
In het buitenland bësr
belangstelling voor p'
steem. Dit is dan ooke
dat het project op h
A 13. door het inter^
samenwerkingsorgaan'
cost 30" is aangewezff
monstratieproject. In r
30, dat zich bezigha
elektronische hulpr]
voor het wegverké
twaalf Europese land|-
genwoordigd. f
Behalve de twaalf f
op Rijksweg A 13'isf5
terstaat bezig het syi)
te breiden over de nol
helft van de ruit ronjf
dam. Ip het oosten za
steem rejken tot aan'
Brienenoordbrug, in p
ten tot aan de BenelP1
In totaal kost dit syd(
geveér 90 miljoen}
waarvan 25 miljoen ej
ontwikkelingskosten L
gend jaar komt tweeq.
gelijk systeem ook op[J
A 2 tussen AbcoudeM
nen en op rijksweg Bi
der Utrecht, van Oudft
aan Driebergen. De ejg
nabij Utrecht wordt
voorjaar van 1982
neel. In totaal komt i|
land ongeveer 60Ó P1
min of meer zwaar
snelweg in aanmerk!
het nieuwe systeem.
De matrixborden worden, sim
pel gezegd, bediend dopr com
puters. In het wegdek van de
A 13 zijn om de 500 meter de-
tectielussen aangebracht, die
verbonden zijn metdetector-
stations. Dit zijn minicompu
ters, die de eerste bewerking
uitvoeren van de gegevens uit
de detectielussen. De gegevens
worden vervolgens naar on
derstations gevoerd. Behalve
voor de communicatie met een
centrale computer zorgen deze
onderstations voor de bewer
king van de gegevens van drie
voorafgaande detectiestations
en kent aan de verkeerssitua
tie per rijstrook ëen bepaald
kenmerk toe. Hiervoor zijn
vier mogelijkheden: „alles nor
maal", „misschien een inci
dent", „waarschijnlijk een in
cident" en „zeker een inci
dent". Deze informatie wordt
elke vier seconden opgevraagd
door de centrale computer.
Deze staat in dit geval naast de
snelweg bij de afslag Delft-
Zuid. Uit de gegevens van de
afzonderlijke onderstations
wordt vervolgens een com
pleet overzicht vah de wegsi-
tuatie gedestilleerd en op
laat na een dag hard werken,
lui onderuit voör de televisie
zat, hoorde hij buiten wat her
rie. Enig geritsel steeg op uit
de struiken rond het huis en
het asiel, een hond blafte en
jankte niet dat dat nou zo
opmerkelijk is in de omgeving
van een asiel en een brom-
mei^ scheurde weg. Omdat het
klaagelijk gezang van de hond
aanhield, gingen Tiele en zijn
vrouw maar eens buiten kij
ken. Daar bleek dat een goede
gever hen aan een waakhond
had geholpen. Aan een paal
gebonden stond daar in het
nachtelijk duister een klein,
zielig hondje, dat vertwijfeld
om zich heen keek en zich
leek af te vragen, waarom zijn
baas zich op de brommer zo
snel uit voeten maakte en
waarom hij daar aan dié paal
LEIDEN Doechka is de
fraaie naam van de hond
van deze week. Tenminste,
zo heet ze sinds 1 november.
Op die dag had het beestje
de eer kennis te maken met
het asiel aan de Besjeslaan.
En die kennismaking ver
liep op een wat ongebruike
lijke manier. Doechka had
nog het geluk, dat haar
voormalige baas niet zo ver
ging, dat hij haar zonder
verder nadenken het huis
uit schopte. Er werd een wat
„nettere" oplossing gevon
den. Doechka lijkt nog altijd
onder de gevolgen van haar
slechte behandeling te lij
den.
Terwijl Wil Tiele, de beheer
der van het asiel, 's avonds