11,50
ABN Bank
Rapport:Voorrang voor H
geloofsvragen in gesprek
van Reformatie met r.k. kerk
an
had
ucces in
wacs-zaak
ringend nodig
Chinese beelden jken vals:
kunstminnaars in hemd gezet
=6
pen huis
VVENUE
mode
Grandioze dubbelrol Rijk de Gooyer
in „Hoge hakken, echte liefde"
ABN
Spaardeposito's
2 jaar vast.
Korte
metten
NNENL AND/ BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 29 OKTOBER 1981 PAGINA 7
SHINGTON „De is onder Reagan's krachtige
winning geboekt. Maar moge-
M Rcaoan stormloop nog "geenszins ge- lijk zal hij net als zijn voorgan-
ld Reagan Show keerd. Het laatste inflatiecijfer ger Carter moeten constateren
"ctoron i" Ho dat dergelijke zeges eerder
grote en duurzame frustraties
dan tastbare resultaten opleve
ren. Of, zoals een politieke
waarnemer het uitdrukte:
nen gisteren
jerikaanse Senaat
de beweegt zich opnieuw ruim in
de de dubbele cijfers, de werk-
ihouwers, die de ene loosheid neemt toe, Wallstreet
lie andere senator soe- bliift twijfelen over de heilza-
n,door de knieën zagen m? w"k,in« va" d.e «onomi-
L nQ «Pr,tQ ,,^1^;^-" sche politiek en het gemor on-
P- ..De grote verleider ^er <je Amerikaanse bevolking
weer toegeslagen, neemt toe.
twee dagen geleden Op het moment dat Reagan
hoogst onwaarschijn- v'a de wapenverkoop aan Sa-
had geleken, gebeur- oedi-Arabië zijn eerste zege op
de Senaat schaarde L" ^Vk"" tnSt
Top-overleg in het Witte Huis,
terwijl de Senaat stemde over
de levering van de Awacs. Van
links naar rechts minister van
buitenlandse zaken Al Haig,
Reagans adviseur Michael
Deaver, de chef-staf van het
Witte Huis James Baker en
veiligheidsadviseur Richard Al
len.
„Die senatoren, die hun huid
in dit geval zo duur verkocht
hebben, zullen Reagan nu hin
derlijker volgen dan ooit".
seL°
K co jo K puimen uiiiiiciiiiddiuc,
met 52 tegen 48 stem- moest zijn begrotingsdirecteur
*i achter de omstreden David Stockman schoorvoe-
;oop van geavanceerd tend bekennen dat het begro-
ntuig aan Saoedi- tingstekort de kwart miljard
gulden kan gaan passeren, in
wel te verstaan, het jaar
ird gulden, waaronder vijf waarin Reagan voor het eerst
irmoderne spionagevlieg- een slotende begroting heeft
in (de zogenaamde toegezegd. Maar ook het ter-
es), was eerder deze re'n van de buitenlandse poli-
id overtuigend afgewezen *jek hggen de kaarten, on-
het Huis van Afgevaar- danks het succes van van*
en. Alleen een goedkeu- nacht, niet. zo gunstig voor.de
door de Senaat kon het president. Steeds openlijker
redden. Nog slechts twee ^ordt door de Amerikaanse
n geleden telden de tegen- kranten geschreven dat de
ders in de Senaat nog een buitenlandse politiek van de
fortabele meerderheid van regering Reagan grote over-
tens 55 van de 100 senato- eenkomst vertoont met het
Toen echter kwam een honkbalspel van de New York
:ht op gang van senatoren X?,,efsV, gisteravond de
het Witte Huis. Steeds ..World Series verloren van
r kwamen naar buiten met de Los Angeles Dodgers: Ener-
mededeling dat ze „om" gerend, verwarrend en ontac-
»n, de meesten wat verle- *,sch-
enkelen zichtbaar van Hoewel president Ragan nog
stuk gebracht. Senatoren, s*e.rker daj? de verkiezings-
tich maandenlang in soms strijd wordt beschermd tegen
bewoordingen tegen de rechtstreekse vragen, en voor-
teP'oop hadden uitgesproken, daaroP te verstrekken ant-
ïlden stamelend uiteinde- woorden, slaagt hij er in de
baoch tot de conclusie te zijn schaarse onbewaakte ogen-
«men, dat ze „hun presi- b1,kker\ voortdurend nieuwe
aria, niet in de steek konden knellende vragen op te roe-
Pen- Buiten 8e Verenigde Sta-
'tweident Ronald Reagan had TftOC nief in
ge Uge in de Awacs-zaak ove- gesIaa8d de indruk te weerleg-
is bitter hard nodig. Na fn' dat.h,J instuurt op een
emn eerdere eclatante over- gevaarlijke confrontatie met
dringen bij de behandeling de Sovjet-Unie. In analyses in
H-® vooraanstaande kranten als de
de bezuinigingen en de New york Times en de Was
hington Post wordt steeds va
ker de vraag gesteld of Reagan
wel-enig idee heeft waar op
het buitenlands politiek ter
rein om gaat.
In de Awacs-affaire conclu
deerden de meeste politieke
commentatoren overigens ten
gunste van Reagan, de achter
liggende filosofie, dat het ge
matigde Saoedi-Arabië moge
lijk meer in de vredesontwik-
kelingen in het Midden-Oos
ten betrokken kan worden via
sterke militaire Amerikaanse
steun, wordt hier over het al
gemeen onderschreven. Maar
tegelijk wordt ook gewezen op
geweldige risico's. De stabili
teit van het regime in Saoedi-
Arabië wordt als een zeer on
zekere factor beschouwd, ze
ker in het licht van de recente
gebeurtenissen in Iran en
Egypte.
President Reagan heeft in de
zaak van de Awacs een over-
itingverlaging zijn zich
donkerdere wolken bo-
tet Witte Huis gaan sa-
":en. Het economische
ADVERTENTIE
ederezaterdag
ieki|k onze collectie in
confectie-en
uidskleding onder het
enot van een hapie en
eendrank|e
ROTTERDAM
Li|nbaanplem 151
DEN HAAG
Pander Passage 30
(h gr Marktstraat!
(Van onze correspondent Cees
Manders)
ROME Vele „unieke en
24 eeuwen oude" beelden
die China naar het Westen
heeft gestuurd, zijn vals.
Ze komen niet uit de graf
tombe van oeroude Chine-'
se keizers, maar regel
recht uit de imitatiefabrie-
ken van Hongkong. Deze
onthulling heeft tiendui
zenden kunstminnaars en
kunstexperts in hun hemd
gezet.
In Italië en Zwitserland krij
gen de beelden haast onaardse
recensies en kritieken, eenie
der die zichzelf en zijn eigen
kunstkennis respecteerde,
moet zeker naar Lugano, Ge-
nève of Basel reizen, omdat
wat daar aan Chinese archeo
logische kunst werd geëxpo
seerd, nooit meer in Europa te
zien zou zijn. Iedereen ging er
dus heen, en kwam diep onder
de indruk terug.
De man die nu alle pret heeft
bedorven, is de directeur van
het Ztlricher museum. Hij had
de echte beelden in China'ge
zien. Vandaar. Wat hem aan
het twijfelen had gebracht,
was het gemak waarmee enke
le Italiaanse, Zwitserse en
Franse warenhuizen erin wa
ren geslaagd om enkele exem
plaren voor hun uitstalkasten
te bemachtigen, terwijl zijn ei
gen museum daar pas na zeer
moeizame onderhandelingen
en veel geld in was geslaagd.
Desgevraagd heeft de Chinese
ambassade in Bern toegegeven
dat er valse Chinese standbeel
den in de Zwitserse musea
rondlopen.
Het beroemde Metropolitan
Museum dat afgelopen zomer
ook gastheer van de Chinese
beelden is geweest, ontkent
verontwaardigd als zouden die
beelden ook vals geweest zijn.
Maar de twijfel is nu eenmaal
geboren. Het Keulse museum,
waar momenteel ook enige
beelden te zien zijn, garan
deert de echtheid van de daar
tentoongestelde beelden, al
hoewel, je weet maar nooit...
De conclusie van het verhaal
is dat de Chinezen van Hong
kong en Peking in goede sa
menwerking de cultuurmin-
naars in het westen een gewel
dige poets hebben gebakken.
Voor de snobs onder hen,
komt dat hard aan. Maar de
echte kunstliefhebbers moet
het niets kunnen schelen,
want wat van de band komt
van de fabrieken in Hong
kong, is ook kunst. Het aantal
bezoekers van het museum te
Basel is sinds de onthullingen
in elk geval niet teruggelopen.
AMSTERDAM Wan
neer je als Nederlandse
filmcriticus over een ko
medie uit eigen land
schrijft dat-ie „leuk" is
krijg je het idee dat je
voör je collega's een heel
vies woord hebt ge
bruikt. Nu waren de Ne
derlandse filmkomedies
de laatste jaren niet zo
leuk. Maar voor Dimitri
Frenkel Frank's „Hoge
hakken, echte liefde",
vandaag in zestig Neder
landse bioscooptheaters
in première, willen we
een uitzondering maken.
Pretentieloos amuse
ment, vol vaart gebracht
en met een werkelijk
grandioze dubbelrol van
Rijk de Gooyer.
Rijk is een van onze meest
professionele filmacteurs. Na
zijn opleiding in Duitsland
hij speelde o.m. als Gestapo
mannetje in 1960 in „Schach-
novelle met Curt Jürgens
nam hij genoegen met de
kleurloze rol van aangever
voor komiek Johnny Kraay-
kamp. In diverse film- en to
neelproducties bewees Rijk
de Gooyer later gewoon
goed over te komen" bij het
publiek, maar in „Hoge hak
ken, grote liefde" komt zijn
veelzijdigheid volledig tot
zijn recht.
Rijk speelt in de film een on
gelukkige, hoogst verveelde
directeur van een container-
bedrijf. Hij is kotsziek van
zijn serviele rechterhand
John, zijn aan goeroe's ver
slaafde vrouw, zijn verwende
kinderen en de hele Gooise
gemeenschap met al hun
kapsones. Op een nacht
breekt hij uit, maar bemerkt
dat hij bij zijn arbeiders in de
kantine niet wordt geaccep
teerd.
Dus meet hij zich een krul-
lenpruik en een snor aan
terwijl vrouwlief denkt dat
hij in een klooster tot inkeer
komt en mengt hij zich als
Arie Snoek onder het volk,
wordt truckchauffeur in zijn
eigen bedrijf en oproer
kraaier, die tot staking aan
spoort. Zijn verhouding met
het koffiemeisje Jennie
een leuke rol van Monique
van de Ven is aanleiding
tot de uitdaging tot een duel
met zijn opperste werkgever-
.hijzelf.
Rijk de Gooyer als directeur Roggeveen met zijn vrouw Mirabelle (Geert de Jong).
Rijk de Gooyer heeft zich dit
keer helemaal kunnen uitle
ven. Hij is de verbitterde za
kenman Semijns, beu van het
Gooise society-leven, die zo
nu en dan uit zijn rol valt
door in het bijzijn van de
tuinman in plat Amsterdams
zijn vriendin te bellen en ook
de militante arbeider, die het
vak van anderen tracht af te
kijken en zich ernaar te ge
dragen, maar op het moment
dat hij romantisch wordt
voor het koffiemeisje een on
verstaanbaar „bekakt" jargon
bezigt.
Dimitri Frenkel Frank, die
met deze „Hoge hakken, ech
te liefde" zijn eerste bios
coopfilm maakte, geeft eer
lijk toe, dat het open einde
van de film iedereen kan
voor zichzelf verder fantase
ren beter is dan die van
zijn boek. Na talloze televi
sieproducties vindt hij ook
dat het werken met na-syn
chronisatie veel tijd bespaart.
Je kunt vooral bij het fil
men op lokatie veel sneller
werken. Je bent misschien
bang dat er in de dialoog
emotioneel iets verloren zal
gaan, maar daar tegenover
staat dat de acteurs veel meer
tijd hebben om zich later op
hun tekst te concentreren."
Rijk de Gooyer, die ruiterlijk
toegeeft dat hij zich meer
verwant voelde met de arbei
der Snoek dan met Semeijns,
over de bedscènes: Ik zou
ze nooit willen doen. Ik ben
er te oud voor. Maar in deze
film zijn ze decent en func
tioneel. Niet dat gehuppel
met veel blauwe plekken als
in de films van Pim de la
Parra en Wim Verstappen."
Voorlopig is „Hoge hakken,
echte liefde" de film die Rijk
de Gooyer zijn erkenning als
veelzijdig acteur zal bezor
gen. Ook al probeerde produ
cent Rob Houwer tijdens de
perspremière de show te ste
len, door na zijn voorwoord
van het podium te tuimelen.
Ach, na Keetje Tippel is het
wel even wennen aan hoge
hakken.
MILO
Stortingen giraal of per kas
vanaf f 1.000,-.
Elke storting komt vrij na verstrijken
van de looptijd.
De rentevergoeding komt jaarlijks
ter beschikking.
Viditel369.
Awacs reacties
(Vervolg van voorpagina)
JERUZALEM/JEDDAH
De Israëlische regerings- en
oppositiepartijen hebben in
een zeldzaam vertoon van
eensgezindheid de goedkeu
ring van de Amerikaanse Se
naat voor de levering van mo
derne vliegende radarstations
aan Saoedi-Arabië veroor
deeld. Het feit dat een Ara
bisch land voor de eerste maal
over moderne militaire appa
ratuur beschikt dan Israël zeli
wordt in Jeruzalem als een
groot gevaar voor de joodse
staat beschouwd. Het Israëli
sche kabinet kwam vanmor
gen in spoedzitting bijeen en
zal later op de dag met een of
ficiële verklaring komen. De
socialistische ex-premier Ra
bin wil dat de regering eerst
totale opheldering van Was
hington óver de onderlinge
banden vraagt, voor wordt
overgegaan tot de ontruiming
van het laatste deel van de Si
nai. Deze terugtrekking moet
volgend voorjaar worden vol
tooid.
In Saoedi-Arabië is het besluit
van de Senaat met instemming
begroet. „Een grote politieke
overwinning voor alle Arabie
ren", aldus de Saoedische ra
dio in een eerste reactie. Vol
de Senaat „een historische ge
beurtenis die ons lang zal bij
blijven en die Saoedi-Arabie
maakt tot een trouw vriend
van de Verenigde Staten". In
veel commentaren werd er op
gewezen, dat de joodse lobby
in het Amerikaanse Congres
niet machtig genoeg is geble
ken om de levering van de
Awacs tegen te gaan.
dur,ostduitse synode
téaoór burgerdienst
ostbi synode van de evangelisch-lu-
rse kerk in Saksen (DDR) heeft
a tijdens haar vergadering in
ïsden eenstemmig uitgesproken
k^gjr invoering van de burger-
IjJjpst als alternatief voor de mili-
dienstplicht. In haar ant-
ord aan de ruim tweeduizend
geren, die hierbij om de mede-
rking van de kerk hadden ge-
agd, schrijft de synode, dat vele
Bven haar diep hebben geroerd,
t „zij vertolken een bezorgd-
I en een verlangen, die ook de
<e zijn".
kerk heeft al meer dan eens en se
is met de staat over invoering van de
Jerdienst gesproken, zo zegt de syno-
loewel het verzoek met tal van ar-
■enten is afgewezen, zal de kerk het
- -ieuw aan de orde stellen.
73 trigens zijn voor de eerste keer pries-
tudenten in de DDR opgeroepen
r de Nationale Volksarmee. De twee
okken studenten aan het seminarie
ïrfurt zijn niet van plan aan de op-
gehoor te geven. Ook willen zij niet
ien als „bouwsoldaat". Deze draagt
i wapens. Zij kunnen rekenen op een
angenisstraf van anderhalf jaar, ge-
aan de dienstplicht,
nu toe ontliepen theologiestudenten
militaire dienst, omdat ze om „ge-
iheidsredenen" niet werden opgeroe-
Het toenemend aantal dienstweige-
s, vooral uit kerkelijke hoek, stelt
Oostduitse ministerie van defensie
^er voor problemen. Ook maakt men
ich zorgen over, dat de DDR als ge-
J van het sinds het begin van de ja-
uur zestig dalende geboortecijfer, niet
ir in siaat zal zijn de gewenste aan tal-
soldaten ver beschikking te stellen.
4e maatregel tegen de twee semina-
jn wordt een aanwijzing gezien, dat
jegering van de DDR het pacifisme
top wil indrukken.
De gecombineerde synode van de
gereformeerde kerken in Neder
land en de Nederlandse her
vormde kerk zal zich volgende
week donderdag bezighouden
met het rapport „Onze gezamen
lijke opdracht in de jaren '80".
Daarin worden aanzetten gege
ven om de eenheid van de kerk
meer gestalte te geven, in het bij
zonder door samenwerking met
de r.k. kerk. De samenstellers
van het rapport raden de combi
synode aan hoge prioriteit te ge
ven aan een gesprek met de r.k.
kerk over geloofsvragen.
Daarbij moet dan ook de overwe
ging ter sprake komen of de refor
matorische kerken niet gediend
zouden zijn met een „mondiale Pe-
trusdienst". Daarbij zou het niet
gaan om het inpassen van een stuk
pauselijke traditie in een oecume
nische legpuzzel, maar om een
nieuwe start, waarbij voor papalis-
me geen plaats meer is.
Naast het gesprek over de geloofsvragen
moet ook uitvoerig aandacht worden be
steed aan de gemeenschappelijke verant
woordelijkheid die de kerken op het
vlak van de plaatselijke gemeente heb
ben. Volgens de rapporteurs is het nood
zakelijk om als kerken vooral daar als
eenheid naar buiten te treden.
Als thema's voor het gesprek over de ge
loofsvragen worden genoemd: Israël en
de gemeente; de kerk als Volk Gods on
derweg en als teken van heil; openba
ring-bijbel-geloven; gemeente en ambt;
doop en avondmaal en tenslottè de islam.
De samenstellers zijn van mening dat
wat betreft de interpretatie van de Heili
ge Schrift eeuwen een zwart-wit schema
is gebruikt waarbij de r.k. kerk putte uit
Schrift en Traditie en de reformatori
sche kerken uit alleen de Schrift. De re
formatie zal behalve aan zichzelf, juist
op dit terrein kritische vragen moeten
stellen aan de r.k. kerk.
Problemen zien de samenstellers van het
rapport op het gebied van samenwerking
op het terrein van doop en avondmaal.
De commissie „Intercommunie en ambt"
van de Raad van kerken mag dan een
niet-geringe eenheid hebben geconsta
teerd, hier zijn het de bisschoppen die in
overeenstemming met richtlijnen uit
Rome. roet in het eten gooien.
Het rapport noemt het wrang te moeten
ervaren, dat evangelische herkenning
opnieuw stagnatie ondervindt. Niet door
gebrek aan geloofsinzicht of door gebrek
aan moed in de plaatselijke gemeente,
maar door de onderlinge verschillen van
de bisschoppen wat betreft hun oecume
nische gezindheid. De eenheid waar
doop en avondmaal toe oproepen kan in
onze tijd niet meer halt houden bij histo
rische kerkgrenzen, aldus het rapport.
Het rapport heeft grote kritiek op de
kerken ten aanzien van het pastoraat
voor gemengd gehuwden. De verklaring
van 1971 wordt een noodvoorziening ge
noemd, die ervoor moest zorgen dat de
huwelijksdag niet door touwtrekkerij be
dorven zou worden. De kerken beschou
wen het gemengde huwelijk al? een
groot probleem. Zij zouden het echter
moeten benaderen vanuit de gezichts
hoek van de gemengd gehuwden zelf en
een kerk moeten creëren waar gemengd
gehuwden onder verantwoordelijkheid
van de kerken, nu al het samen gemeen
te-zijn kunnen beleven.
Als oorzaak van het mislukken van der
gelijke gemeenten noemt het rapport de
vele pastores die niet bereid zijn eraan
mee te werken, dat hun eigen pastoraat
opgaat in een echt oecumenisch pasto
raat. „Dan valt er ook niet veel te ver
wachten en kan men zich voorstellen dat
het enthousiasme van de jonggehuwden
spoedig wordt geblust, zodat zij afha
ken"!'Om de oecumene speciaal bij de
pastores wat meer onder de aandacht te
brengen doet het rapport de suggestie tij
dens de opleiding ook in de andere kerk
ervaring op te doen. Met dit rapport ho
pen de samenstellers de ruimte voor een
gesprek over die zaken die de kern van
het geloof raken, te hebben vergroot.
Mgr. Jean Vilnet (59), bisschop van
Saint-Dié in de Vogezen, is gekozen
tot president van de Franse bisschop
penconferentie. Hij is de opvolger van
mgr. Roger Etchegarray, aartsbis
schop van Marseille, die twee termij
nen van drie jaar heeft volgemaakt.
Mgr. Vilnet was al plaatsvervangend
voorzitter.
De aartsbisschop van Santiago de Chili,
kardinaal Raoel Silva Henriquez zal half
november in Parijs een ontmoeting heb
ben met de Franse president, Frangois
Mitterand. Dit gebeurt op uitnodiging
van Mitterand.
Er wordt naar gestreefd om de oplage
van de Poolse editie van de „Osserva-
tore Romano" in de nabije toekomst
op tweehonderdduizend exemplaren
te brengen. Volgenis de redacteur, pa
ter Adam Boniecki, is de huidige op
lage van 150.000 exemplaren geenszins
toereikend. Zelfs al zouden er twee
honderdduizend exemplaren worden
gedrukt, dan zou nog niet aan de
vraag tegemoet kunnen worden geko
men. De Italiaanse dagelijkse uitgave
van de Osservatore heeft een oplage
van ongeveer zestienduizend exempla
ren, de Duitse, die eens per week uit-
komt, telt 23.000 stuks. De Poolse edi
tie verschijnt eens in de maand en be
vat de voornaamste toespraken van
de paus, de officiële documenten van
het Vaticaan en van de Poolse bis
schoppenconferentie.
Bij De Horstink, postbus 400, 3800 AK
Amersfoort, is verschenen de encycliek
„Laborem Exercens" over de menselijke
arbeid. Met deze brochure is De Hor-
stink, samen met de Nederlandse bis
schoppen een nieuwe reeks begonnen
onder de titel „Teksten uit de r. k.
kerk". Daarin zullen belangrijke ge
schriften van de paus, van de centrale
bestuursorganen van de kerk en uit de
wereldkerk verschijnen. Gedacht wordt
aan vijf brochures per jaar, waarop men
zich ook kan abonneren.
Uit het team van dertig tot veertig ge
leerden. dat zich bezig heeft gehouden
met het echtheidsonderzoek van de
„Lijkwade van Turijn" is er één ge
leerde van mening dat zij niet echt
is. De microscopist Walter C. McCro-
ne zegt geen sporen van bloed op het
weefsel te hebben gevonden en meent,
dat de lijkwade door een artiest met
een dunne waterverf is beschilderd.
Als de kerk ooit toestaat de lijkwade
met de hypermodernste middelen te
onderzoeken, zo zegt hij, zal haar on
echtheid onomstotelijk vast komen te
staan.
Van de vijf miljoen inwoners van Hong
kong zijn er 260.000 katholiek. Dit blijkt
uit het statistisch jaarboek van de kerk
van de stad. In de vierenvijftig parochies
werken 38 priesters en 1.150 andere reli
gieuzen. In meer dan driehonderd scho
len zorgt de kerk voor 280.000 leerlin
gen. Bovendien houdt de katholieke
kerk in Hongkong zes zienhuizen in
stand met 2.700 bedden, achttien kinder
huizen, drie centra voor gehandicapten,
zestien sociale centra en dertien bejaar
dentehuizen.
