Verdediging: „Te veel gaten in bewijsvoering' Gericht onderzoek ontwikkeling! tempo van kinderen mogelijk ,Het kan ook met tien bedrijfsverenigingen' w Kritiek op Nederland in VN-comité Zeevalking wil Flevolijn langs natuurgebied iU 130 man Skala-personeel boos voor Vara-studio na uitzending ombudsman ZAAK KOOS H. MOGELIJK OPNIEUW BEHANDELÉ BINNENLAND LOOSE COURANT WOENSDAG 280KT0BER 1981 PAGIN1 DEN HAAG Het comité voor de rechten van de mens van de Verenigde Naties heeft kritiek geuit op de wijze waarop in Ne derland het internationaal verdrag inzake burgerlijke en politie ke rechten wordt nageleefd. Nederland denkt te makkelijk over emancipatie van homofie len; de manier waarop het gezin er niet meer wordt erkend als de hoeksteen van de samenleving is gevaarlijk, aldus de kritiek van voormalige islamitische en rooms-katholieke leden van het comité. Verder was er kritiek over de tolerantie ten aanzien van het bezit en gebruik van drugsen het niet verbieden van de Ne derlandse Volksunie. Vragen en opmerkingen waren er verder over opnames in psychiatrische inrichtingen, medische proeven op gevangenen, het afluisteren van telefoons, de censurering van de post en de werking van de Nederlandse inlichtingen diensten. DEN HAAG Demissio nair minister Zeevalking van verkeer en waterstaat heeft gisteren meegedeeld dat het tracé voor de Fle volijn zodanig moet wor den verlegd dat de Oost- vaarderplassen gespaard blijven. Hij zal daartoe een voorstel indienen bij de ministerraad. Zeeval king komt daarmee zijn belofte na dat hij vóór 1 november zou kiezen voor verlegging of handhaving van het oorspronkelijke tracé. De bewindsman meent dat door toepassing van een „spe ciale bouwmethode" de tijd, die Nederlandse Spoorwegen nodig hebben voor het aanleg gen van de spoorlijn, met ne gen maanden kan worden be kort. Hij zal er bij de NS, die alvast toestemming krijgen om met de bouw te beginnen, op aandringen dat de Flevolijn in 1988 gereed is. Om verdere vertraging van de aanleg te voorkomen, wordt bij het verleggen van het tracé de bestemming van de gron den buiten beschouwing gela ten. Het Landbouwschap in Den Haag heeft hiertegen ern stige bezwaren geuit; „De mi nister loopt het risico een be zwaarschrift te ontvangen als hij niet duidelijk maakt welke compensatie wij krijgen voor de gronden die door de verleg ging verloren gaan". De NS wilden nog geen commentaar leveren, maar deelden wel mee geen „speciale bouwmet hoden" te kennen om de aan leg te versnellen. Gedeputeerde Van der Knoop, van ruimtelijke ordening van de provincie Noord-Holland meent dat door het voorstel van Zeevalking de bouwtijd van de spoorlijn ernstige ver traging op zal lopen. Hij denkt dat er vele bezwaarschriften zullen worden ingediend, met name door Lelystad. Burge meester Gruyters van Lely stad was niet voor commen taar bereikbaar. Koopkracht: woning isolatie straft huurder DEN HAAG Het blad Koopkracht van Konsumej Kontakt vindt het onjuist dat huurders worden „gestl met een sterke huurverhoging als zij meewerkefi aan te-isolatie. Steeds meer huurders willen niet aan isolf plannen meewerken, omdat de puntcnwaarde van dej ning, op grond waarvan de huurprijs wordt vastgesj dan hoger wordt. Volgens Koopkracht is er meer aanleiding voor huurvi ging van nog niet geïsoleerde woningen. Volgend jaar l het ministerie trouwens 125 miljoen minder beschik voor isolatiesubsidies. Eerder heeft het Nederlands Chrf lijk instituut voor de volkshuisvesting (NCIV) een plei^ gehouden voor de besteding van isolatiesubsidies aan 1 ders in plaats van aan eigenaren. Het NCIV heeft een |i terstand geconstateerd in de isolatie van hurwoningen! opzichte van huizen waarin eigenaren wonen. „Het Is hier vaak hard werken, maar we hebben het prima naar onze zin", aldus Willie van Es, medewerkster van Skala in Den Haag. „WE KUNNEN HEEL GOED ZONDER FRITS BOM" HILVERSUM Ruim 120 van de in totaal 250 personeelsleden van Skala televisieverhuur hebben gistermiddag voor de Vara-studio in Hilversum gedemonstreerd tegen de televisieuitzending van Vara-ombudsman Frits Bom van afgelopen maan dag. Daarin werd het ont breken van een cao en een ondernemingsraad bij Skala aan de kaak gesteld. Verder zouden al heel wat klanten door de Skala- huurvoorwaarden gedu peerd zijn. Het personeel is nu boos omdat hun me ning over het directie-be- leid niet is gevraagd, laat staan dat ze het met de door Frits Bom verwoorde argumenten eens zijn. Vara-directeur Koopman zegde het personeel een nader onderzoek toe. Enkele punten van kritiek van Frits Bom op de huurcon tracten van skala-televisiever- huur zijn: huur is hoger dan in adver tenties wordt gesuggereerd; over aanlegkosten wordt niet gerept; in kleine lettertjes staat dat huurprijs doorgaat, ook als toe stel defect of in reparatie is; Het Vara-programma stelde de kijker verder in kennis van slechte arbeidsvoorwaarden bij Skala: geen beschermende kle ding, geen goede overwerkre- geling, slechte betaling van overwerk, etc. De VAR A-ombudsman heeft een klacht ingediend bij de Reclame-codecommissie over de Skala-advertentie. Walging Directeur Vara-tele visie M. Koopman, die de demonstran ten gisteren te woord stond, kon alleen maar meedelen dat hij het programma niet had. gezien. Hij zegde echter een intern onderzoek toe en zou nog deze week contact opne men met de Skala-directie. „De demonstratie moet vooral uiting geven aan de walging die we voelden bij het zien van het programma", zegt de heer Van de Bent, woordvoer der van het Skala-personeel en filiaalhouder van Skala in Leiden. „Bom zit met zijn vingers aan onze boterham", zegt de Haag se filiaalhouder van Skala, H. Roelofs. „Als wij het niet naar onze zin hebben, cils we een cao willen of een onderne mingsraad, dan stappen wij zelf wel naar een bond. Het personeel staat echter niet achter deze wensen. Frits Bom heeft ons woorden in de mond gelegd die we helemaal niet "gezegd hebben. Wij kunnen prima opschieten met de direc tie en we hebben het naar onze zin. En het meest absurde is nog dat de Vara bij ons in Den Haag een televisietoestel huurt voor het programma Haagse Bluf". Boterham De achtergebleven vrouwen in de 28 over Nederland ver spreide filialen van Skala, hebben gistermiddag op de winkel, gepast. Een van hen, Willie van Es, is werkzaam bij het Haagse Skala-filiaal: „Bom had nog wat over de service, dat de huur doorgaat wanneer een een toestel in re paratie is. Dat staat inderdaad in de kleine lettertjes van het contract, maar hij leest niet voor de televisie voor dat even verderop staat dat men altijd een vervangend toestel krijgt. Als je dan als personeelslid naar zo'n uitzending zit te kij ken, dan vraag je je toch af, ja man, wat wil je nu eigenlijk?" Over het overwerkpercentage: We werken hier met wissel diensten die niet lang van te zijn vastgesteld. Met het direc tie-voorstel om alle overwerk met 35 procent te compense ren en in het weekeinde met vijftig procent, is het voltallige personeel akkoord gegaan. We werken hier vaak tot negen uur in de avond en soms is het hard aanpakken. Tot nog toe bevalt het me hier overigens prima. En trouwens, overwerk is niet verplicht". Over de vijftig gulden installa- tiekosten; „Natuurlijk krijgen alle klan ten te horen over die vijftig gulden en echt niet wanneer het gehuurde toestel thuis wordt gebracht. Trouwens, ik heb nog geen enkele klant meegemaakt die bezwaren maakte tegen de advertentie". Een FN V-woord voerder liet gisteren een geheel andere mening horen. „De uitspraken van de Vara-ombudsman en de de heer Gorter van de FNV in de uitzending berusten ze ker wel op gegevens die we van het personeel hebben ge kregen, onder meer door een enquête onder de FNV-leden van het Skala-personeel. Op die manier kwamen er nogal wat negatieve gegevens boven drijven. Verder kregen we het sterke vermoeden dat de meeste personeelsleden vrij veel angst hadden om te pra ten". Bom Noch Frits Bom, noch leden van het ombudstream waren gisteren in de Vara-studio aan wezig. „Ze hebben immers een vrije dag", aldus een Vara- voorlichter. Bom reageert zeer geïrriteerd wij hem later com mentaar vragen. Dat 130 per soneelsleden van Skala naar aanleiding van zijn uitzending en masse naar de Vara-studio zijn gekomen zegt hem niks. „Ik weet echt niet wat ik met zo'n demonstratie aan moet. Wij stellen iets en of de men sen het daar mee eens zijn, daar heb ik geen boodschap aan. Het verhaal, de feiten' kloppen gewoon. We hebben getuigen gebruikt, alles is ne tjes uitgezocht, -de zaak is zo klaar als een klontje. En die regels over een vervangend toestel, dat staat^ niet in het contract". „Die mensen van Skala moe ten bij hun directie zijn of een kort geding tegen ons aan spannen. Je zou de honderd mensen moeten horen die niet naar de Vara-studio zijn ge gaan. De personeelsleden die er wel waren, -verdienen na tuurlijk iets meer, ze hebben een autootje. Ze zullen wel bang zijn voor hun boterham. Het is jammer als zoiets naar buiten komt, maar we hebbei\ de uitzending over Skala be sloten met de woorden dat dit alles in het belang moest zijn van de werkgelegenheid, al of niet vervelend voor de directie en het personeel". HENK ENGELENBURG FONS VAN RIJN (Van onze sociaal- economische redactie) UTRECHT Voorzitter P. Wassenaar van de Fe deratie van Bedrijfsvere nigingen heeft vanmorgen de besturen van de aanger sloten organisaties verwe ten, dat zij onvoldoende hebben gedaan aan ver- eenvouding van de uit voering van de sociale verzekeringen. De be drijfsverenigingen, orga nen van werkgevers en werknemers, zijn met die uitvoering belast. Vereen voudiging is thans volop in discussie, uit kostenoog- punt maar vooral ook voor een beter dienstbe toon aan uitkeringsge rechtigden. De besturen, zo zei Wassenaar, hadden wel wat meer initiatief kunnen tonen door blijken van bereidheid tot stroomlij ning en afstemming op eikaars administratie, nog nauwere sa menwerking en het zoeken naar wegen tot fusie van be drijfsverenigingen uit nauw met elkaar verwante bedrijfs takken. „Het in stand houden van 26 autonome uitvoerings organen roept nu eenmaal vragen op over efficiency en rechtsgelijkheid van verzeker den," aldus Wassenaar. Hij is van mening dat als nu nog de uitvoeringsorganisatie zou moeten worden opgezet, men het best met tien bedrijfsvere nigingen zou kunnen stellen. „Wij hebben onze critici een open doel aangeboden," zei de heer Wassenaar tijdens de jaarvergadering van zijn fede ratie. LEIDEN Voor de con sultatiebureaus, waar 90 tot 95 procent van de zui gelingen regelmatig wordt onderzocht, is nu een me thode van gericht en sys tematisch onderzoek van de ontwikkeling van het kind beschikbaar. Elk kind ontwikkelt zich in zijn eigen tempo, vlot of traag. Ook een traag tem po kan volkomen normaal zijn. Maar om dat te bepa len en te kunnen vaststel len wanneer de ontwikke ling van een kind afwij kingen vertoont, zijn standaard waarden nodig die de aangeven op welke leeftijd gezonde kinderen bepaalde ontwikkelings- kenmerken vertonen. Deze standaardwaarden zijn vastgesteld op grond van een onderzoek dat in de jaren 1971 tot 1979 op drie consultatiebu reaus is verricht. Daarbij is van 550 kinderen de ontwik keling gevolgd van nul tot vijf jaar. Daarbij zijn honderden leeftijdskenmerken nagegaan. In de loop van het onderzoek is bij een aantal kinderen eën gestoorde ontwikkeling her kend. Om na te gaan of er ook afwijkingen miskend waren, is ook bij 157 kinderen een diep gaand na-onderzoek verricht. Dit heeft aangetoond dat de gebruikte methode doorgaans zeer efficiënt is geweest. De resultaten van het onder zoek zijn neergelegd in een proefschrift „Ontwikkelt onderzoek van zuigelinge kleuters op het consultati reau", waarop mevrouw Schlesinger-Was uit Ut» vanmiddag in Leiden is gtó moveerd tot doctor in dfc neeskunde. Promotor prof. dr H. van Geldj" hoogleraar in de klinischl pecten van groei en rif1 van het kind. DEN HAAG Vrijspraak voor de moorden op Edith Post, Emy den Boer en Tialda Visser. Tot een andere conclusie dan deze kon advocaat mr. J.Th. Duijnstee gisteren niet komen. Wettig en overtuigend bewijs in de moordzaak tegen de Haagse portier (31) had de aan klager volgens hem niet geleverd. Mocht de rechtbank een andere mening zijn toegedaan, dan hoopt de raads man op terugverwijzing van delen van het onderzoek naar de rechter-commissaris. Met andere woorden: de officier heeft zijn huiswerk niet goed gedaan, dus terug naar „af". op: „Ik wijs er op, dat ik die hele escapade naar Hees en de bijdrage van mijn cliënt daar aan, alleen maar kan begrijpen vanuit de waanzinnige situatie die in Heerlen was ontstaan, en dat geldt ook voor het ge sprek over cocaïne". Wonder De strafpleiter trachtte het re quisitoir van mr. R.A. Schim mel op zoveel mogelijk punten door te prikken. Mr. Duijnstee: „Ik heb al gesproken van een wonder. Er wordt te veel van mijn goedgelovigheid ge vraagd wanneer ik veronder steld word te geloven, dat in april '81, zeven maanden na het plegen van de moord op Edith, op de grondoppervlakte achtergelaten sporen van ha ren en vezeltjes bij toeval uit twee bodemmonsters worden gehaald. De politie zit vooral bij de moord op Edith met het probleem, dat H. wel aanwezig moet zijn in het hele gebeuren, maar niet zichtbaar kan wor den gemaakt". In het onderzoek van de poli tie signaleerde de advocaat voorts gaten, die pas in de maanden januari en februari van dit jaar met belastende verklaringen van Freddy de B. en de voormalige vriendin van Koos, Ingrid N., worden gedicht. De raadsman noemde deze verklaringen evenwei, „te onwaar, te onvolledig, te doorzichtig" om werkelijk te kunnen bijdragen aan de be wijsvoering: Ingrid moest kie zen tussen haar dochtertje en Koos, terwijl Freddy, nadat hij door de portier was aangege ven wegens mishandeling van een jonge vrouw, zo langza merhand zijn bloed wel kon drinken. Dat verklaart ook waarom de advocaat in de schaduw van Koos telkens de figuur van Freddy ziet opdoe men met belastende verklarin- De advocaat hield gisteren een knap en boeiend pleidooi. Zijn pleitnota besloeg 79 bladzijden, die halverwege de rechtszit ting werden aangevuld met dagboekaantekeningen die de portier tijdens zijn gevangen schap had gemaakt. Hierin werd gewag gemaakt van de „keiharde verhoormethoden" die de politie erop na zou heb ben gehouden. Hersenspoeling „Ze hebben geprobeerd me ka pot te maken. Het waren geen verhoren, maar het was één lange hersenspoeling. Hele nachten hebben ze me getrei terd door tegen mijn celdeur te trappen. Ze hielden me uit mijn slaap en lieten me mid den in de vrieskou luchten omdat ik zo wel fit zou blij ven". De raadsman zei de dreiging, die van de zwaar bewapende marechaussee in Heerlen uit ging een aantal malen zelf let terlijk te hebben gevoeld. Een en ander hield ter rechtszitting een zware veroordeling van de politie in: „De politie heeft niet nagelaten een wig te drij ven tussen mijn cliënt en mij door hem te vertellen dat ik het als verdediger niet meer zag zitten. Ik houd er niet van dat ik tijdens een voorlopige hechtenis word geconfron teerd met een cliënt die over stuur en op van de zenuwen is, jankend zijn verslag moet doen van hetgeen hem tijdens de verhoren overkomt. Ik kan mij enig verbaal geweld van beide kanten door toedoen van emoties wel voorstellen, maar in de Limburgse kazerne zijn duidelijk grenzen overschre den". Waanzinnige situatie Koos schreef in zijn dagboek dat het aan het gedrag van de rechercheurs was te wijten dat hij een verhaal verzon over de „begraafplaats" van het reeds zes jaar vermiste Limburgse meisje Maijo Winkens. Re chercheur Bloem van de Haagse politie hield Koos voortdurend een fotootje van het meisje voor en vroeg hem: „Zeg het maar Koos, waar ligt ze? We kunnen veel meer voor je doen als je het ons ge woon zegt". De portier, die „ziek" werd van de verhoor technieken, zei hierop te we ten waar het slachtoffer was begraven: in de bossen van het Brabantse Hees, bij de ge meente Oss. In het holst van de nacht trok een legertje re chercheurs samen met Koos naar de „gefantaseerde" plaats des onheils. Mr. Duijnstee merkte daar gisteren voor de rechtbank het volgende over Kindertehuis Om ten overvloede nog eens duidelijk te maken wat de rechtbank met Freddy de B. voor vlees in de kuip heeft, schetste de advocaat in het kort het strafblad van de ex- opperman: 1) het beschieten van een kindertehuis, waar voor hij tbr kreeg, 2) een steekpartij op de Denneweg, waarvoor hij een veroordeling kreeg, 3) mishandeling van een jonge vrouw, waarvoor hij werd veroordeeld en 4) de po ging een hem bekende vrouw te pakken te nemen, hetgeen door Koos is aangegeven en wat Freddy's terugkeer naar Avereest tot gevolgd had; een strafinrichting waaruit De B. kort tevoren was ontsnapt De lange reeks van gewapende roofovervallen, diefstallen, vechtpartijen en verkrachtin gen, waarvoor de Hagenaar in middels tot acht jaar gevange nisstraf is veroordeeld, liet de raadsman gemakshalve ach terwege. Ofschoon de raadsman grif toegaf dat zijn cliënt niet altijd het rechte pad heeft bewan deld en in zijn „vak" een ge kend persoon is die vaak de dans ontspringt ziet hij Koos niet aan voor de moordenaar van de drie jonge meisjes. „Slechts een keer deed zich in de criminele activiteiten van H. een gewelddadig feit voor 1974, bezetting van de Sche- veningse gevangenis door de Valk-groep, red. maar daar buiten kan rk niet één voor beeld geven van geweld dat hij ooit richtte op vrouwen of kinderen. Integendeel: Toen De B. een meisje mishandelde heeft H. doorgedrukt, dat ze voor behandeling naar een zie kenhuis ging. Hij bracht haar zeil Geen van de vrouwen met wie H. in de laatste tien jaren is omgegaan zult u hem horen beschrijven als ruw of wreed. Wie je ook spreekt: op kinderen is Koos gek en een sprekend voorbeeld daarvan is zijn gehechtheid aan de doch ter van Ingrid". Nep Wederom dook in de strafzaak het geruchtmakende geluids bandje op. Een opname van een telefoongesprek, waarin een onbekende mannenstem melding maakt van de relatie tussen de pinkverwonding van de portier en de ontwrichte hoektand van Edith Post. Het bandje zou eerst zijn uitgewist en later weer gevonden. De laatste versie die gisteren in de rechtszaal werd afgedraaid, geeft de boodschap van een man te horen die door de por tier evenwel niet meer wordt herkend als degene van het eerste anonieme telefoontje. Drie versies van bandjes dus, zo beredeneerde de advocaat, met bijna identieke teksten, maar onmiskenbaar verschil lend. Hoe kan dat?, vroeg hij zich af. Zijn conclusie: „Er zijn nieuwe bandjes gemaakt, meer exemplaren met verschillende teksten. Het afspelen van die bandjes om uit te zoeken wie de anonieme melder is ge weest, was nep". Alibi De verdediging kon gisteren echter niet om alle beschuldi gingen van het Openbaar Mi nisterie heen. Zo hechtten de advocaten veel waarde aan het alibi van Koos op de dag dat Edith werd vermoord, 29 sep tember. Mr. Schimmel merkte naar aanleiding daarvan in zijn repliek op, dat een alibi dat op onwaarheden berust bijna altijd „lek" is. Zo ook het Sassenheim-alibi van Koos. De aanklager: „Ter zitting heeft verdachte verklaard na de kraak van de speelautomaat in het motel Sassenheim in zijn auto op Freddy de B. te heb ben gewacht om samen naar Alkmaar te gaan. Maar hoe kan dat, als nu wordt ver klaard dat Freddy in de auto van Koos „spullen" in Den Haag ophaalde, terwiil Koos bij het motel in diezelfde auto zat te wachten"? De advocaat was niettemin van mening dat er genoeg argumenten over eind bleven staan om de ge compliceerde moordzaak 1 te verwijzen naar de ree commissaris. Bij even heropening van het vodj derzoek gaf hij deze recht! naar de volgende „opd| ten" mee naar huis: Een nader onderzoek i len naar de betrokkenheid Freddy de B. Koos' mfl in het kwaad vanwej enorme kennis van det« alle drie de moordzaken.! Onderzoeken of FredJ 1979, toen hij in Avereesf gedetineerd, proef ver| waren verleend. Dit inf band met de moord op dl jarige Tialda Visser. Uitzoeken hoe het optJ van de recherche tegen1 Koos H. was, met name tij de verhoren. Een reconstructie te plaatsvinden van het afv^ van schoten in het geïsoli kamertje aan de Zuidwatw1 met aanwezigheid van dt^ vriendin van de portier i slaapkamer, die vanuit dit trek de fatale schoten op den Boer zou hebben geh Eveneens een reconstL_ te doen houden van de sifj in de duinen, zowel op ofl J de parkeerplaatsen van Duinoord en het verbodq bied, waar Edith Post (lij getuigen het laatst was i genomen. Verder wil mr. Duijnst«gn alsnog grondig wordt au. zocht waar het anoniem^ foontje aan de recherche^.V daan kwam. Vlak na de rflji op Edith Post werd de ree, ehe door een man opgfóg die een verband legde tjre een wond aan de linkej j van de portier en een kal", schadiging, aldmede eerfsl: wrichte snijtand van V< slachtoffer. Tevens weng verdediging de identiteyj achterhalen van degene ie^ recherche de deken heel zorgd, waarin Emy den (18) is vervoerd. Zijn pleidooi afsluitend r verdediger dat de offici£w der dwang van de da{fa' ding naar de portier als i heeft gezocht, maar hen01 heeft gevonden. „De g* officier heeft gegist naa'T motief voor de moorden,! naar wat zich en waar zi^.e tussen de dader en het sj1 offer moet hebben afgesjv De overtuiging van de ora dat H. een verwrongen-", is, ontleent hij aan een overtuiging, namelijk,?" Koos H. drie jonge vrn heeft gedood. Maar het P van de verwrongenheif de portier moet voonr aan het bewijs van rf schap, en niet andersom^ De rechtbank staat afar0 op hetgeen tijdens dit ls honproces door advoca^ officier te berde is geLj voor de volgende keuzei|e oordeling tot levenslang Le lagere straf, vrijspraak, te verwijzing naar de r& commissaris of de porty'; leen vonnissen voor de v h gengsdelicten en daarbij terugverwijzen van dflfe moordzaken naar het Tol baar Ministerie. te Uitspraak over veertié[e AP' VAN DER MEUI>r PETER VIEJ

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 16