Gladiool: nummereen op toptien van het bollenvak Ïnd en tuinbouw/in en om het huis De schijnobjectiviteit van de ANWB IN EN OM HET HUIS „Leren lappen" gaan verdwijnen; undvlees wordt malserdoor stroom Nederlandse zeepfabrikant introduceert schoon wasmiddel sterke toename van snijbloemen Tuinders kunnen niet onder extra aanpassing gasprijs uit LEIDSE COURANT MAANDAG 19 OKTOBER 1981 PAGINA 9 Br enkele jaren hoeven we I meer bang te zijn een taai k rondvlees op ons bord te bn vinden. Biefstuk, suca- BP. runderlap en andere ;ken vlees die helaas maar vaak het predikaat „leren verdienen, zullen dan lenlijk malser zijn en bo- jdien een mooiere kleur Iben. De oorzaak van deze ieteringen is het gebruik I zogenaamde elektrosti- jatie. Daarbij wordt direct het slachten het vlees on- stroom gezet. De afgelo- anderhalf jaar is uitge lid wetenschappelijk onder- i verricht naar de toepas- Jsmogelijkheden van elek- Ttimulatie. Dat gebeurde |r het Instituut Voor Vee- ltkundig Onderzoek (IVO) 'Zeist, de Vakgroep Voe- gsmiddelen van Dierlijke rsprong van de Rijksuniver- |it in Utrecht en door het itraal Instituut voor Voe- gsonderzoek, eveneens uit »t. Koudekrimp Als vlees bij het slachten de kans krijgt langzaam In tem peratuur te dalen, daalt ge woonlijk ook de zuurgraad. Als het vlees echter snel wordt gekoeld, terwijl de zuurgraad nog hoog is, blijkt dat spier weefsels van het vlees sterk in elkaar schuiven. Door die „koudekrimping" wordt het vlees dus taaier. Die taaiheid kan worden tegengegaan door de zuurgraad met behulp van stroomstoten in een halve tot drie minuten snel omlaag te brengen om pas daarna het vlees te koelen. Een van de leiders van het on derzoek is dr.G.Eikelenboom van het IVO uit Zeist: „We zijn met de elektrostilumatie expe rimenten begonnen naar aan leiding van ontwikkelingen in Nieuw-Zeeland en Amerika Daar wordt het al ene tijdje toegepast. In die landen ge bruikt men hoge voltages, wat niet altijd even veilig Is, of in elk geval vrij grote investerin gen vergt om die veiligheid te bereiken. Het ging ons er om na te gaan of een grotere malsheid ook verkregen kon worden bi) lagere voltages (tussen de 20 en 85 volt). Dat blijkt Inderdaad het geval te zijn", aldus dr.Eikelenboom. „Het resultaat van deze nieu we methode is ongeveer het zelfde. Ik verwacht voor ons land dan ook een grote toe passing. De slagers en slach terijen zullen er zonder meer erg positief tegenover staan. Binnen enkele jaren zal het al gemeen zij ingevoerd". Houdbaarheid Behalve een malser stukje rundvlees dat een mooiere kleur heeft, is er waarschijnlijk nog een voordeel verbonden aan de elektrostimulatle. „Hoewel de literatuur er wat tegenstrijdige onderzoeksre sultaten over laat zien, mag je theoretisch,gezien verwachten dat het vlees ook beter houd baar wordt", aldus dr.Eikelen boom. „Want doordat de zuurgraad van het vlees door de elektrostimulatle direct na de slachting omlaag wordt ge bracht, hebben allerlei bacte- rieën en ziektekiemen minder kansen zich te ontwikkelen". Een klein nadeeltje Is er toch wel verbonden aan deze nieu we methode: tijdens de berei ding van het vlees zal er snel ler vochtverlies optreden. „Maar dat weegt zeker op te gen de voordelen die dit met stroom behandelde stuk vlees oplevert", Is de mening van de onderzoekers. Nu gebleken Is dat tijdens het slachten de eigenschappen malsheid en kleur beïnvloed kunnen worden, kan elektros timulatle indirect mogelijk ook bijdragen aan een beter wel zijn van hun dier. De consu mentenvoorkeur voor wit kalfsvlees heeft er bijvoor beeld toe geleld dat de meste- rljen hun kalveren zo ijzerarm voederen en zo weinig bewe ging geven, dat bloedarmoede optreedt met als gevolg een lichtere kleur van het vlees. Voor varkensvlees is het ge- Varkensvlees komt niet voor elektriciteit in aanmer king. brulk van elektrostimulatle kelenboom verwacht dat het niet toepasbaar, omdat deze gehele onderzoek naar elek- vleessoort dan zacht en wate- trostlmulatie volgend Jaar kan rig zal worden en een afwlj- worden afgesloten, kende kleur zal krijgen. Dr.EI- HENRI BELTERMAN enlang heb ik het idee ge- I dat de ANWB tot één van meest „objectieve" instel len in ons land behoorde. ANWB-er was voor mij een ctisch onbezoldigde jon- een idealist, die bijna itis richtingborden langs de gen plant en met een blijde nlach automobilisten uit de {hnood helpt. De ANWB-er geen geld, hij wil helpen. je een tweedehands auto >pt haal je je wantrouwen bdoor even langs de B te lopen. Een objectie organisatie, een bedrijf dat staat achter de weerloze -tsument. Dét idee heb ik Bnlang van de ANWB ge- begon de laatste tijd al I minder te worden. De tij- Ji worden duurder, mis- llen. Of is de ANWB minder plistisch dan we denken? organisatie geeft een pracht van een Autokampioen uit, waarin iedereen volstrekt objectieve informatie kan le zen over het autogebeuren. Kritisch zijn ze, de autojourna listen van de ANWB. Trou wens, de hele ANWB laat zich op geen enkele wijze inpak ken, door wat voor automo bielfabrikant dan ook. Behalve door Ford, misschien een klein beetje. Want wat stond er op het wikkel van een re cente ANWB-Kampioen? Ford, Ford en nog een Ford. Een Ford-teken op hetzelfde vignet als dat van de ANWB. ANWB en Ford broederlijk sa men, met als grote reclame leuze: „Met Ford meer waard op de weg". Een wikkel vol met Ford-reclame. Je gaat op zo'n manier natuurlijk wel twij felen aan de objectiviteit van een consumentenorganisatie. Misschien wordt het tijd voor een consumentenorganisatie Familieblad op videocassette Daar heb je het al. De auto matisering van onze maat schappij begint zich steeds openlijker aan het publiek voor te stellen. De Amster damse uitgever Tiebosch Is momenteel bezig aan de opzet van een tijdschrift voor het hele gezin op videoband. In de toekomst koopt u dus geen Story of Privé meer, maar een video-cassette. Die stopt u in uw videorecorder en vervol gens kunt u maar liefst drie uur lekker lezen. Het Video blad gaat „Video Magazine" heten. Het geeft Informatie over onder andere reizen, ko ken, sporten en andere alle daagse „gezinszaakjes". Een hapje Mars meer Onder het motto: „Méér voor hetzelfde geld" heeft Mars de Mars en de Snicker een hapje van maar liefst 15 en 8 pro cent groter gemaakt. Waar om? Omdat u ze zo lekker vind natuurlijk. Bovendien heeft het grapje in Amerika en Engeland geleid tot een om zetstijging van maar liefst 55 procent, maar dat terzijde. U krijgt nóg meer energie voor hetzelfde geld. Eh u kunt u na tuurlijk in alle gemoede afvra gen, waarom u voorheen voor datzelfde geld kennelijk altijd te weinig heeft gekregen. Aangepast bestek In Denemarken in een serie bestek ontwikkeld voor men sen die hun armen of handen niet goed kunnen gebruiken. Het bestek wordt onder de naam „Amefa Select" ook op de Nederlandse markt ge bracht. Het is zeer kunstig ge construeerd, in bochtige vor men, waardoor lepel en vork eenvoudiger naar de mond gebracht kunnen worden. Een nuttig ontwerp, dunkt ons. Het wordt tijd dat die Denen zich ook eens gaan bemoeien met de toegankelijkheid van onze openbare gebouwen. Wehkamp op de scholen De alom bekende firma Weh kamp heeft zich nu ook ge stort op de verkoop van talen cursussen. Vogens de firma zelf spreekt de koper van een Wehkamp cursus Frans, Duits, Engels, Spaans of Italiaans „in minder dan geen tijd" de ge wenste taal. Dat is op zichzelf al een leugen, want tijd kost het In leder geval, als zou het maar een minuut wezen. Maar alia, dat is muggezifterij. De Wehkamp talencursus omvat vier cassettes van samen „maar" 99,-. O ja, u moet er nog wel een mooie Silver TX 80 cassetterecorder van „slechts" 149,- bij kopen „want die is onmisbaar". Weet u wat ik nu niet begrijp? Waarom ze in het gewone on derwijs nog steeds geen ge bruik maken van dit soort wondercursussen. Geef nu toe, het maakt je wat wan trouwend. Of er klopt iets niet van ons leerlingstelsel, of de cursussen zijn minder dan de leverancier doet voorkomen. Voorlopig houdt ik het op het laatste. TOM LUCAS Watervervuiling door fosfaathoudende wasmiddelen is niet meer nodig. Er Is nu het „Driehoek-waszakje" op de markt ge bracht door Kortman Schulte B.V., een dochter van het AKZO-concern. Volgens de zeepfabrikant Is dit het eerste was middel zonder fosfaten of fosfaatvervangers dat In de trommel wasmachine kan worden gebruikt. Uniek aan dit wasmiddel is, dat het verpakt is in afzonderlijke papieren zakjes waarin pre cies voldoende zit voor een volle trommel vuile was. Deze ver pakking heeft als voordeel dat de gebruikster of gebruiker niet meer hoeft te gokken welke dosering nodig is. Het gebruikersgemak was eöhter niet de belangrijkste reden» voor deze verpakking. Het was dé oplossing om de twee com ponenten waaruit het wasmiddel bestaat op het juiste moment en in de juiste verhouding in het water terecht te laten komen. Het basis-component wordt gevormd door soda, dat echter al leen op een doeltreffende kan worden toegepast als eerst een „voorbehandeling heeft plaatsgevonden. Soda bezit een aantal milieu- en wasvriendelijke eigenschappen maar daarnaast één onaangename: het veroorzaakt namelijk een kalklaagje op weefsels en op het binnenste van de wasma chine. Jarenlang is er gezocht naar een manier om dat effect te neutraliseren. Uiteindelijk kwam men op het idee daarvoor een zuur te nemen, zoals bijvoorbeeld azijn gebruikt wordt om de koffie-automaat te ontkalken. Vijf jaar is het bedrijf bezig geweest met de ontwikkeling van een wasmiddel op basis van soda en zuur, dat schoon zou was sen, milieuvriendelijk zou zijn en handig in het gebruik. De ont wikkelingskosten en de noodzakelijke investeringen bedroegen ruim zeventien miljoen gulden, waarvan vijf miljoen in de vorm van een technisch ontwikkelingskrediet door het ministerie van economische zaken werd betaald. En nu is het dan zo ver. Het papleren zakje bestaat uit twee „afdelingen": één met mil de zuren en één met soda en andere wasactieve stoffen. Het zakje wordt met het wasgoed in de trommel gestopt, waarna men de machine instelt op de hoofdwas. Als het koude water de machine instroomt, worden eerst de zure bestanddelen van het wasmiddel actief: zij verwijderen het miniscule kalklaagje - en daarmee al een deel van het vuil- dat op het wasgoed zit. Als de temperatuur van het water ongeveer 45 graden is geworden, wordt de lijm losgeweekt van de soda-afdeling" en kan het wasmiddel actief worden. Bij volgende wasbeurt wordt het dan ontstane kalklaagje weer netjes verwijderd. Alle bestanddelen van wasmiddel en verpakking zijn volgens de fabrikant gemakkelijk biologisch afbreekbaar en bovendien zijn gebruik en produktie energievriendelijk. De produktle van het wasmiddel kost dertig procent minder energie dan die van een fosfaathoudend wasmiddel. Daarbij komt een lager stroomge- bruik van de wasmachine, omdat het verwarmingselement niet meer aankoekt. De fabrikant heeft aangekondigd het wasmiddel nog verder te zullen ontwikkelen, zodat het in de toekomst ook gebruikt kan worden voor de was beneden zestig graden. it waren afgelopen week voornamelijk de snijbloemen die n de CCWS voor een gestegen aanvoer- en omzetbedrag rgden. Het was vooral de freesia die plotseling omhoog hoot en vergeleken bij vorig jaar dezelfde week, met tegen jm Ltwee mi|j°en 'n aanvoer overtrof met een totaal van ruim S miljoen. Maar dat betekende wel een prijsvermindering tot •6 Söcent tegen vorig jaar 31 cent, hetgeen dus een tegenvaller Ook de normaalcultuur troschrysanten waren van meer be- ienis. zyjj aanvoer van snijbloemen aan de CCWS beliep afgelopen ien.lek ruim 31 miljoen met een opbrengst van 113.420.974 jen vorig jaar aanvoer van tegen de 30 miljoen en omzet Cr. n 12.745.724 vorig jaar. ettemin was er van sommige produkten, zoals amaryllis, an- d •s, troschrysanten, maar vooral irissen een lager aanbod. iaarP,temin bleef be Pr'js van laatstgenoemden aanzienlijk be- x iden die van vorig jaar. !w-it totale omzetbedrag van de CCWS bedroeg afgelopen ill vjek f 15.507.166,19 bij een aanvoer van 32.081.115 bos of Jks, tegen een omzet van 14.321.355,10 en aanvoer van .115.566 vorig jaar zelfde week. it is vooral aan de rustige weersomstandigheden te danken er een redelijke aanvoer was. De gure weersomstandighe- van voorgaande week door veel regen en wind, hebben de buitenbloemen nogal wat schade toegebracht en het ibod doen verminderen. De kwaliteit liet dan ook nogal te ïsen over. Het zijn omstandigheden die zich bij elke weers- istandigheid laat gelden en zeker in het najaar, het algemeen lagen de prijzen voor de bloemen gunstiger h vorig jaar. Minder goed zat het met de potplanten. Gelei- lijk aan leveren ook de eigen tuintjes niet veel bloemen ir op, hetgeen de bloemenkoopman weer ten goede kan len en de vraag verruimt. seizoen van de normaalcultuur van chrysanten heeft zich ingezet, maar het gaat toch nog rustig aan. In de komende ;en zal deze aanvoer wel van groter betekenis gaan worden ook de invoer van bloemen een groter rol gaan spelen, nu toe doet ook Israel het nog rustig aan. De bijna .000 importbloemen lagen wel iets hoger dan vorig jaar deze tijd. de gemiddelde prijzen, met tussen haakjes die van vorig ir zelfde week. noemen we: astromelia 48 (51), amarillys 41 anjers 37 (39), anjers tros 35 (36), anthurium 1.48 (1.10), urnoses 18 (19), bouvardia 40 (46), tros chrysanten jaarrond I (50), idem geplozen 74 (66), tros chrysanten per bos 1.39 1). freesia 26 (31), gerbera 52 (48), gladiolen 18 (15), irls- 24 (33), leliekelken 68 (57), lelietakken 69 (71), nerine 49 i), cymbidia groot 94 (1.02), idem klein 27 (33), grote rozen (40). idem klein 29 (27), sonia 34 (33), belinda 25 (24), red nette 18 (18), strelitzia 2.88 (2.39). !t aantal potplanten kon afgelopen week niet aan het miljoen men en ook de prijzen trokken niet erg aan. Zij waren lager in vorig jaar. kwamen nogal wat poinsettia, die goede belangstelling >kken. bloemenexporteurs verkeerden afgelopen week nogal in onzekerheid over de gang van zaken met betrekking tot tze gulden in het buitenland, waardoor de handel nogal on- miker was, in elk geval wat andere landen dan West-Duitsland Strot. Het is bijvoorbeeld nog wel een vraag hoe de gang van pen in Amerika zal zijn, ook al is die handel niet van zo gro- ïveloiftetekenis. Maar in enkele andere Europese landen ging het er Zvf1 20 best! 1 export naar Engeland is er in elk geval niet beter op ge- Orden en het wordt dus afwachten hoe het verder zal gaan! 11 Nestland Promotion" vestigt de aandacht op het tuinbouw- bseum aan de Middelbroekweg over het onderwerp: „Tuin- 11612puw en de Kloosters". heil De tuinders moeten er op rekenen dat zij hun gasprijs sneller zullen zien stijgen dan zij tot nu toe verwachten. De prijs voor het tuinders- gas komt niet zoals nu de bedoeling Is begin 1984 op gelijke hoogte met do Industrleprijs voor de enerr!->ctof i:-~cn, maar eerder. Dit betekent c' stijgt en dat de tuinders jaar.., s V..JI meer voor hun brand stof moeten gaan betalen. Dit sombere beeld schetsen Insiders naar aanleiding van de recente kritiek die vanuit de EG is gekomen op de overeenkomst tussen het Landbouwschap en de Gasunie'over het optrekken van de gasprijs voor tuinders aan die voor de Industrie. Een overeenkomst die ondanks felle protesten van de tuinders werd afgesloten door de voormannen van de ver schillende landbouworganisaties die in het schap zijn vertegenwoordigd. Een overeen komst ook die de gemiddelde tuinder dit jaar 50.000 gulden extra aan energie kost en een overeenkomst die de overheid ertoe noopte 300 miljoen gulden uit te trekken aan subsi dies voor tuinders die aan energiebesparing wilden gaan doen. De overeenkomst moet echter op de helling. Na de laatste bijeenkomst van de EG land bouwministers staat dit vast. Op '28 septem ber J.l. namelijk vielen de gezamenlijke land bouwministers met harde kritiek op de over eenkomst over minister De Koning (Land bouw) heen. De aanpassing van de gasprijs voor tuinders gaat te langzaam, do Neder landse tuinders krijgen daardoor voordelen boven hun collega's In andere EG landen, do Nederlandse tuinders doen hun collega's on eerlijke concurrentie aan, zo luidde do kritiek. Personen die bij de vergadering aanwezig wa ren noemden de kritiek de zwaarste die Ne derland ooit te verduren had gekregen waar bij door de andere EG ministers geen blad voor de mond werd genomen. Bij het landbouwschap hoopt men, dat als de gasprijs extra aangepas moet worden, de overheid met meer geld dan de nu genoemde 300 miljoen voor de tuinders over de brug komt. Gezien do financiële ruimte bij de overheid en do protesten van datzelfde landbouwschap tegen bezuinigingen op de begroting voor landbouw en visserij lijkt dit echter IJdele hoop. De tuinders moeten voor de extdra prijsverhogingen van hun gas zelf opdraaien. Dat daarbij bedrijven sneuvelen lijkt onvermij delijk. Tulpen, narcissen en hya cintenIn deze vol gorde worden de bolge wassen ook vandaag In de schoolboekjes ge noemd. Klopt di'3 volgor de? Zeker nletl En vooral niet als men als maatstaf neemt het antal stuks dat wordt geëxporteerd. Dan blijkt dat niet één van de drie genoemde gewassen voor een eerste plaats in aanmerking komt, maar dat de toptien wordt aan gevoerd door de gladiool. Van dat knolgewas werd het afgelopen jaar een in drukwekkend aantal uit gevoerd, nl. bijna ander half miljard stuks. Nu moet hier aan direct wor den toegevoegd dat dit aantal nog niet eerder werd bereikt. De export ging van 1,3 miljard stuks eerst weer terug naar 1,2 miljard om dan nu plotse ling te stijgen naar 1,5 miljard. Tulpen Daar hadden zelfs de tulpen niet van terug, want die reik ten in het afgelopen seizoen niet verder dan 1,3 miljard stuks. In de jaren daarvoor zat men trouwens ook steeds In deze koers. Met andere woorden: de uitvoer van tul penbollen neemt niet toe. Daarentegen Is het verbruik In het binnenland de laatste tien jaar onstuimig gegroeid. In de binnenlandse broeierlj heeft men duidelijk de top gehad. In het afgelopen broelselzoen nam het aanbod tulpenbloemen met 20% toe en daar had men meteen gro telijks balen van. Want die grotere aanvoer resulteerde In een prijsdaling van maar liefst 14%. Rode licht Voor de tulpenkwekers zijn dus duidelijk enkele lichten op rood gesprongen. Dat is In het recente verleden ook al enkele malen gebeurd, maar toen had dat nog geen dra matische gevolgen. Dat was mede een gevolg van het feit dat de oogsten onder nor maal bleven. Behalve in 1980 en toen heeft men het gelijk gewetenl Alles wijst er op dat een areaal van 6000 ha meer dan voldoende en eigenlijk wat te veel is. Nummer drie op de toptien is niet de narcis en evenmin de hyacint, maar de iris. Van dat bolgewas werden In het afgelopen sei zoen 404 miljoen bollen naar het buitenland gestuurd. De iris Is dank zij de resultaten van het wetenschappelijk on derzoek in de zestiger Jaren, een zeer belangrijk jaar-rond- artlkel geworden. Er gaan maar weinig bloemenveilin gen voorbij waarin men geen aanbod van irissen heeft. Hoewel de export van irlsbol- len de laatste drie jaar toe nam - eerst van 321 naar 363 miljoen - en vorig jaar naar 404 miljoen stuks, is het voor de telers van irissen bepaald geen botertje tot de bodem. Ook hier geldt dat de telers hun lot zelf in handen heb ben. In het laatst van de ze ventiger jaren liet men het areaal snel van 800 naar bij na 1000 ha groeien en dat bleek te veel van het goede. Dit jaar volstond men dan ook met 872 bunder. Vele miljoenen irisbollen worden ook in het binnenland ge broeid. Met name in het Westland. In de eerste zes maanden van dit jaar werden niet minder dan 141 miljoen irisbloemen voor de veiling- klokken gereden. Dat was echter 16% meer dan in het zelfde tijdvak van het jaar daarvoor., De resultaten laten zich raden. De prijs liep terug en niet zo'n beetje ook: met 21%. De theorie van de var kenscyclus gaat ook voor iris sen opt Anemonen Op de vierde plaats van de lijst prijkt de crocus met een uitvoer van 35£ miljoen stuks en als we op de stuks-toer doorgaan verschijnt de ane moon met 170 miljoen stuks op de vijfde plaats. .Eerst dan volgt de narcus met 161 mil joen stuks als nummer zes. De hyacint bezet met een uit voer van 153 miljoen stuks de zevende plaats. Nummer acht is de lelie. De export van dit bolgewas is de laatste jaren snel toegenomen. In drie jaar ging men van 52 miljoen naar bijna 96 miljoen stuks. Het scheelt dus niet zo veel of men had in drie jaar een ver dubbeling van het aantal geëxporteerde stuks bereikt. De tijd is stellig niet ver meer of de lelie overschrijdt de 100 miljoen-grens. Het areaal is ook fors gegroield en Is al weer boven dat van de ramp jaren 1977 en 1978. Tot nu toe zonder gevolgen en dat dankt men aan het feit dat men toen in hoofdzaak was toegespits op één cultivar: de oranje Enchantment, terwijl men nu over een veel breder scala van vormen en kleuren kan beschikken. De beplante oppervlakte bedraagt nu 1250 ha en dat lijkt voorlopig wel genoeg. In ieder geval zal men zich moeten wachten voor een nieuwe uitbreiding op grote schaal. Freesia's Op de negende plaats staan de Freesla's, waarvan de ex port de laatste jaren toe neemt. In drie jaar ging men van 63 naar 75 miljoen. De Toptien wordt besloten met een bijgoedgewas als musca- ri, In de volksmond bekend als Blauwe Druifjes. In drie Jaar steeg de export van dit artikel van 45 naar 72 miljoen stuks. Wie had ooit gedacht dat een zo nederig bolgewas- je zo hoog zou gaan scoreni Iris werd belangrijk jaar-rond-bolgewas.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 9