Barry
Hughes
van
hel naar
hemel
Oude
meesten
terug in]
formule
race
SPORT
LE3DSE COURANT
2ATERDAG17 OKTOBER 1981 PAGI1
ROTTERDAM - Barry
Hughes. Zijn naam mérk
te reacties los die va-
riëeerden van laatdun
kend en meewarig tot la
cherig en enthousiast. Niet
zo vreemd als je bedenkt
dat de zich na een twin
tigjarig verblijf binnen
onze grenzen nog steeds
van een veredeld soort
steenkolen-Nederlands
bedienende Brit zich in
nogal wat gedaantes aar
het vaderlandse volk pre
senteerde. Daar was Barry
Hughes, de middelmatige
maar bikkelharde voet
baller die in het begin
van de zestiger jaren bij
Blauw Wit neerstreek;
Barry Hughes de zanger
van een carnavalshit;
Barry Hughes de quizmas
ter; Barry Hughes de tele
visiepersoonlijkheid en
Barry Hughes de voetba-
loefenmeester. Die laatste
hoedanigheid is voor de
zich zonder enige schroom
populairste trainer van
Nederland noemende
Hughes verreweg de be
langrijkste. Maar zijn ge
loofwaardigheid stond tot
voor kort steeds behoor
lijk op de tocht door alle
activiteiten die hij buiten
dat metier ontplooide.
Sinds begin dit jaar echter be
gint er een kentering op te tre
den in de beoordeling van de
man die zich als coach tot dan
liet kennen als de 'uitvinder'
van het meest verdedigende
systeem van het westelijk hal
frond door geruime tijd met
maar liefst twee ausputzers te
spelen en daarnaast bijna
doorlopend de clown uit te
hangen met allerlei potsierlij
ke parades aan de zijlijn.
Waarvan zijn 'laatste' act in
het Feijenoord-stadion tegeno
ver een even schaars behaarde
grensrechter menigeen nog
vers in het geheugen ligt.
Maar. zoals gezegd, de laatdun
kendheid en meewarigheid die
voetbalcoach Hughes tot begin
dit jaar begeleidde begint lang
zaam maar zeker plaats te ma
ken voor naar bewondering
neigende bejegeningen. Want,
het kan niet worden ontkend,
Barry Hughes heeft zich in
middels bij Sparta van een ge
heel nieuwe zijde laten zien:
die van de succésvolle voetbal
trainer. En dat doet de ooit
eerder slechts als entertainer
aangeduide Brit zichtbaar
goed. „Ik ben van de hel in de
hemel terecht gekomen", laat
hij zich ergens in het gesprek
ontvallen. Om er, wanneer
zijn gesprekspartner opmerkt
dat de kop voor dit verhaal
dan voor de hand ligt, direct
aan toe te voegen dat „het be
paald geen hemel was toen hij
bij Sparta kwam", nu ruim een
jaar geleden.
Maling
Op een ander moment laat
Barry Hughes weten er maling
aan te hebben wat de buiten
wacht van hem als voetbal-
(vak)man vindt, maar dit is
nogal in tegenspraak met een
andere mededeling: „Het doet
me pijn als de buitenwacht
meent dat ik niet serieus met
mijn vak bezig ben". Zie daar
de typering van Barry Hughes,
zoals hij zelf ook zegt, de man
met de vele persoonlijkheden.
Een man ook bij wie niet di
rect is vast te stellen waar
scherts en show plaats maken
voor ernst en zakelijkheid.
Waarmee echter tegelijkertijd
de charme van Hughes is aan
geduid. Hij kan ook in een in
terview zijn tegenspeler her
haaldelijk tot een glimlach
verleiden met kenmerkende
kreten, die aan effect winnen
door de wijze waarop hij ze
uitspreekt. Waarbij de indruk
blijft bestaan dat het feit dat
Barry Hughes zich nog steeds
bedient van Engels klinkend
Nederlands een zorgvuldig
deel is van zijn imagovorming,
waarvan hij overigens zelf
zegt dat die van hém een vol
ledig verkeerd beeld geeft.
„Michels wordt de generaal
genoemd. Maar ik ken hem,
hij is zo helemaal niet. Happel
heeft dat mysterieuze stempel.
Ik sta bekend als de lolbroek.
Maar ik ben voor honderd
procent met mijn vak bezig.
Waarbij ik door grappen voor
een zo goed mogelijke sfeer
probeer te zorgen. Er zijn ver
schillende wegen naar Rome
en ik gebruik ze allemaal. Ik
praat vóór een wedstrijd nooit
met een collega, nooit. Dan
ben ik een zwijn. Dat is geen
show, dat is Engels. Ik ken
Linder van de cursus, maar
voor de wedstrijd loop ik zó
langs hem heen. Als ik een
speler van mij zie lachen met
een tegenstander kan hij een
linkse krijgen. Dat hoort niet.
Na afloop wil ik best een bier
tje met m'n collega drinken".
On verschijligheid
Waarna Barry Hughes, gecon
fronteerd met het beeld dat de
'buitenwacht' van hem heeft,
zich uitput in voorbeelden van
hoe hij zich als trainer met zijn
huidige club bezig houdt.
Want onder het laagje zorg
vuldig gepresenteerde onver
schilligheid is juist bij het op
sommen van die reeks van
'bewijzen voor zijn vakman
schap' zijn ergernis merkbaar
over het gebrek aan waarde
ring. „Ik hoop dat ik nu einde
lijk met Sparta echt erkenning
afdwing", zegt hij. „Voor het
eerst in zestien jaar. Bij Haar-
DE VOETBALTRAINER/
ENTERTAINER MET DE VELE
PERSOONLIJKHEDEN
Het gebaar van Barry Hughes sprak voor zich: voor het eerst in zestien Jaar had Sparta Feyenoord in de kuip
versiagen. Het bleek de definitieve ommekeer voor Sparta en de basis voor het succes van nu.
Barry Hughes en één van de spelers van zijn team, David Loggie, van wie hij zegt dat
hij met hen de ploeg van de grond af aan heeft opgebouwd.
lem (zijn vorige club, waar hij
zeven jaar achtereen werkte;
red.) waren geen mogelijkhe
den. De laatste drie jaar waren
daar een hel, steeds tegen die
degradatie knokken. Wat dat
betreft heb ik nu lekkerder
praatstof. Ik vraag nu na af
loop van een wedstrijd: wat
hebben Ajax en PSV gedaan?
Bij Haarlem was dat: wat heb
ben NEC en PEC Zwolle ge
daan? Dat maakt nogal wat
verschil". ^Waarna een brede
grijns van oor tot oor het open
gezicht siert.
Barry Hughes heeft het zeer
duidelijk hoorbaar en waar
neembaar naar zijn zin. Zoals
hij met volle teugen geniet
van de reacties van het pu
bliek, waarvan overigens een
groot deel al in een halve deuk
ligt als Hughes zijn pet maar
boven het dak van de dug-out
uitsteekt. „Ik ben naar Neder-
land-Belgie gegaan om te ge
nieten van wat toeschouwers
zeggen. Toen iemand 'Feye
noord' riep genóót ik. Ik keek
naar die man met zó'n blik.
Maar je denkt toch niet dat ik
in de Kuip zou zijn geweest als
Sparta ergens in de midden
moot zou hebben gestaan? Ben
je gek".
Barry Hughes geniet dus van
het leven op dit moment. Zoals
hij ook met zeer veel genoegen
medewerking verleende aan
allerlei andere activiteiten op
het gebied van entertainment.
Kamerbreed
„Die kraker van 'Kamerbreed'
vond ik geweldig. Ook het
geld trouwens, daar ben ik
eerlijk in. Ik heb 'm zestien
keer moeten zingen vóór de
opname goed was. Maar ook
daarin ben ik een perfectio
nist. Het moet goed zijn. Ook
in het voetbal. Toen ik bij
Sparta kwam heb ik voor
nieuwe douches gezorgd, nieu
we clubkleding, wasgelegen
heid voor de trainingskleren
en een verfje op de tribune,
rood en wit. Dat is toch prach
tig. Het bestuur vond dat ik
een te grote smoel had. Maar
dat keek naar een safe positie,
dus naar beneden. Ik kijk om
hoog. Ik ben ook niet bang om
tegen het bestuur te knokken.
En daarom respecteren de spe
lers me. Ik ben eerlijk, tegeno
ver iedereen. Daarbij ben ik
erg stipt. Ik zeg iets tegen de
spelers en hang die medede
ling op het bord; dan kan nie
mand zeggen: ik wist het niet
Maar het is hier géén concen
tratiekamp. Daarom, ik begrijp
niet dat de buitenwacht me
niet serieus neemt als trainer.
Het doet me pijn. En het is ook
niet terecht. Ik ben hier elke
dag, mijn vrouw ziet me bijna
nooit. Ik doe alles zelf. Vraag
maar eens aan die oude man
netjes die elke dag bij de trai
ning staan te kijken; die heb
ben in de loop der jaren een
behoorlijke kijk gekregen op
voetbal. Je zult van ze horen
dat er iets gebeurt. Er bruist
ook iets in Rotterdam nu".
„Laatst ook iets moois. Bij het
afscheid van Van der Louw
verschenen wij in clubkos
tuum. Mijn opdracht. Ik wist
dat Feyenoord dat niet zou
doen. En inderdaad, die jon
gens van Feyenoord zagen er
uit alsof ze net van de cam
ping kwamen. Er kwam toen
een oude dame naar me toe
die zei: je kunt wel zien welke
ploeg het hoogst staat Kijk,
dat doet me geweldig goed. Ik
heb d'r twee dikke zoenen ge
geven. Daarom, als iemand
zegt dat ik alleen maar voor
sfeer zorg en de discipline
maar bijzaak is, dat is niet
waar. Ik heb onlangs voor het
eerst in de zestien jaar van
mijn trainerscarriere twee spe
lers een boete gegeven. Dat
zegt toch wel iets".
Móóie vrouwen
De voortvarendheid van Barry
Hughes kent nauwelijks gren
zen als hij verder reageert op
het 'oordeel van de buiten
wacht'. „Het voetbal is voor
mij het belangrijkste. Altijd.
Wat ik in mijn vrije tijd doe
gaat niemand iets aan. Er zijn
trainers, en dan vaak de min
der bekende, die op maandag
avond gaan stappen en met
hun naam schermen. Dat doe
ik nooit. Ik kom door mijn be
zigheden vaak genoeg in gele
genheden waar zat mooie
vrouwen rond lopen. Maar
daar begin ik niet aan. Ik vind
het leuk om carnavalswerk te
doen. Binnenkort neem ik
weer een nieuw nummer op;
dat wordt wéér een hit, ik heb
de tekst en muziek al gehoord.
Met 'kamerbreed' moest ik in
een korte tijd veel optreden,
overal: Leeuwarden, Maas
tricht, noem maar op. Maar
m'n werk als trainer heeft er
nooit onder geleden. Ik ging
eens om half zeven uit Rotter
dam weg, moest om negen uur
in Groningen optreden en la
ter op de avond nog in Nijme
gen. Ik lag pas om half drie in
bed. Maar dat is toch mijn
zaak? Als ik 's morgens maar
weer op tijd op Spangen ben.
Dan kan niemand er iets van
zeggen. Ik blijf die dingen
doen zo lang ik respect heb in
mijn club en bij mijn spelers
en ik zorg er wel voor dat ik
die afdwing. Ik werd ooit eens
gebeld door Toppop, voor een
opname. Of ik maar 's middags
om drie uur in Hilversum wil
de zijn. Dat kon niet, zei ik,
want ik moest trainen. Ja,
maar het kon niet anders. Dan
is het jammer, zei ik, dan maar
zonder mij. Uiteindelijk mocht
ik zeggen hoe laat ik kon: op
een ochtend om acht uur. Ik
stond wél om tien uur op het
veld van Sparta. Kijk, dat be
doel ik nou".
Open boek
Barry Hughes noemt zichzelf
een open boek. „Ik ben altijd
mezelf, ik kan met mensen
omgaan, maar soms ben ik in
gewikkeld. Daar heeft mijn
vrouw (VARA-omroepster El-
lis Berger; red.) het nogal eens
moeilijk mee. Ik neem een
standpunt in en ben daar
slechts met hele goeie tegenar
gumenten van af te brengen.
Maar door m'n eerlijkheid
spreek ik de voetballers aan.
Ik kom nooit in een kroeg.
Daar heb ik geen behoefte
aan. Net zo min als aan gou
den ringen en dergelijke. Je
kunt maar één jas aan hebben,
in één auto rijden en één keer
op vakantie. Als ik voor een
training op het veld de ballen
sta op te pompen geeft me dat
óók voldoening. Ik houd van
m'n vak. Maar ik wil het goed
doen. En het gaat nu goed:
Daarom ben ik een gelukkig
man. Ja, als er een heel goed
aanbod uit Amerika zou ko
men waardoor ik in twee jaar
meer kan verdienen dan hier
in zeven jaar, dan ga ik wel.
Maar het Amerikaanse voetbal
is alleen een dak, de fundering
ontbreekt. Ik kwam hier niet
in een opgemaakt bed, dat is
me nooit gebeurd. Brom had
hier succes, maar er was een
goede ploeg toen hij kwam.
Toen ik kwam was het een
puinhoop. Er was geen sfeer,
geen mentaliteit, geen spelers
en geen publiek. Nu is dat er
weer, na vijftien maanden.
Het was geen hemel toen ik
hier kwam, maar dat is het nu
wel. Vóór de wedstrijd tegen
Feyenoord (na 0-2 4-2 voor
Sparta in de Kuip; red) waren
mijn spelers zó groot (wijst ter
hoogte van zijn middel). Na af
loop zó groot (geeft een dubbe
le hoogte aan). Als ik had ge
zegd: jongens we gaan twee
dagen vechten in Vietnam wa
ren ze zó meegegaan. Ik heb
dit team van de grond af op
gebouwd. Op wat er nu is be
reikt ben ik trots. Mag het? Ik
leef nu al toe naar de wed
strijd tegen PSV over een paar
weken. Dan moeten er 25.000
mensen zitten. En het kan. Ik
praat nergens over, geen Euro
pees voetbal volgend jaar,
niks. Ik denk wel na elke
wedstrijd die we winnen: zo
dat is weer twee punten dich
ter bij het kampioenschap".
Kessler lucht
Hughes, de entertrainer/voet
baltrainer, mag dan het gevoel
voor show tot in zijn vinger
toppen beheersen, zijn kriti-
kasters beginnen, zoals gezegd,
ook tot de overtuiging te ko
men dat hij als coach inder
daad tot de beteren behoort.
Sfeer kan hij optimaal verzor-
gen, durf etaleert hij deze we
ken op een bijna even grootse
wijze. Spelen met vier aanval
lers is bij hem geen spelen met
vuur gebleken. Sparta vaart er
wel bij, Hughes evenzeer.
Waarbij hij geen blad voor de
mond neemt als het voorval
met de rolfluit tijdens een
Haarlem-AZ '67 enige jaren
geleden, hoe kan het anders,
weer eens ter sprake komt.
„Ik heb tijden zitten vlassen
op een moment om wraak te
nemen op Kessler. Die man is
lucht voor me. Hij loopt als
trainer op zijn tenen. Kijk, bij
mij kun je zien dat ik zelf
voetballer ben geweest. Bij
hem, nou ja.... Die actie met
die rolfluit was goed gepland.
Er was televisie, de landelijke
pers was er. Ja, aan alle voor
waarden was voldaan. Ik
móest Kessler een keer terug
pakken. Als iemand iets over
mij zegt pak ik hem terug. Na
al dat katten op mij en het En
gelse voetbal moest ik iets
doen. Kessler heeft iets van:
ach jongen wat stel jij nou
voor? Dat neerbuigende, dat
moest ik iets tegen doen. Die
rolfluit was het, prachtig toch?
En dan die Van Doorneveld
(zijn opvolger bij Haarlem;
red.). Die moet niet zulke ver
velende prikken uitdelen. Hij
kwam nota bene ook in een
opgemaakt bed. Wat daar nu
gebeurt, daar ben ik verant
woordelijk voor. In mijn laat
ste jaar bij Haarlem was de
ploeg te jong. Nu kunnen ze
aardig mee. Maar aan wie ligt
dat? Aan Van Doorneveld?
Al die rotzooi
De uitbundige Barry Hughes
maakt naar zijn zeggen regel
matig plaats voor een wat voor
zich heen filosoferende Hug
hes. „Ik zit soms in een kleed
kamer, in mijn eentje. Tussen
al die rotzooi van bandages en
zo. En dan zit ik te denken.
Aan Bill Shankly (de onlangs
overleden Engelse manager;
red.) bijvoorbeeld. En dan be
denk ik: als er iemand op me
af zou komen en zou zeggen:
Hughes jouw tijd zit er op, nou
dan heb ik daar geen pro
bleem mee. Dan heb ik een
mooie tijd gehad. In alle op
zichten. Zoals vorige week, in
de Willem Ruis-show. De regie
vroeg me of ik een geintje wil
de uithalen. Ze moesten twee
dooie minuten in het program
ma vullen. Of ik even als 'Ge
bochelde van de Notre Dame'
wilde optreden? Nou, dat doe
ik dan toch, is toch prachtig!
En die opmerking van Leo
Horn over mijn jasje, dat was
een grap. Echt waar. Ik had al
de hele dag met hem zitten
kletsen. En dat hij zei dat ik
bij hem in het magazijn had
gewerkt, nou dat klopt. En ik
ben er nog trots op. Dank zij
dat baantje bij Hom kon ik
toen als Engelsman in Neder
land blijven en voetballen bij
Blauw Wit. En daarna trainer
worden".
En wat voor één. Het Neder
landse voetbal profiteert er
hoe dan ook van. Van de Hug
hes als trainer en/of entertai
ner. Op beide gebieden de „po
pulairste van Nederland, om
dat ik uitstraling heb, geen
kapsones en speel geen kome
die; dat ziet het publiek".
FRANK WERKMAN
De autosportwereld dret
het „terugroepen" van <L
meesters Jackie Stewatr
Lauda en James Hunt |f&
middels heeft geweigek
raceliefhebber van receor
cennia het recht op ee»e
nostalgie te ontnemen.
toeschouwer maakte in
unieke coureurs mee en;
hun fantastische prestaiP
cuur in het geheugen oo-i
op latere leeftijd eens jt
op te kunnen diepen enL
dikt door te vertellen aj
jongere generatie. Wel c
moeite kan die persoofl1'
besparen. De allerlaatst, I
ting mensen krijgt pitI
de kans zelf kennis te M
met Jackie Stewart, deJ
die dank zij het recortfa
van 27 Grand-Prixzegew
maal tot 's werelds besjje
mule 1-coureur werge
kroond. Stewart nam iirc
afscheid van de weds tri) S(
maar denkt nu hard
een aanbod van 13,5 j>o<
gulden om terug te kei s
de baan. Tweevoudig n
kampioen Niki Lauda,
die half verbrandde
weer uit zijn eigen as
is pas enkele jaren uit h
En hoewel de OostenrijÈ
weert dat zijn jonge vlier
schappij niet in' firi
moeilijkheden verkeert
een miljoenenaanbod ocl
besluiten het volgend
weer te gaan racen.
De formule 1-klasse ken
avond een spannende fit
Las Vegas, maar van ei
goed seizoen kan de lax'1
ren niet meer worden P*
ken. De kosten rijzen
uit en het massapublier*
weg. Grote namen on tl
in de huidige races of
ren niets meer, zoalf"
wereldkampioen Mark
dretti. De volgende ka^'
nen Jody Scheckter (rer
stopt) en Alan Jones Fi
boer) waren ook al geenfy
verbeelding sprekende,
ren. Dat laatste geldt oo
de als stal baas geflopter
son Fittipaldi, die ooiff1
kampioenschappen ttf*
haalde. Ruzies tussen
voorzitter Jean-Marie IsP
en de aanvoerder van ff®
istructeurs, Bernie EccP1
wel of geen zijschorten L
wagens en het tijdelijk y
trekken van de GcwfP
bandenfabriek, hebben*
soort afkeer tegen de air
gekweekt. Met onder nj1
succesvolle opmars van
bo-aandrijving (vooral rf
nault) is wel een nieuw'7
nische wending aan hf'
heidsgebeuren gegevehf/
voor de toeschouwers
niet de belangrijkste zal
willen zich identificeri
een renner, hem was
om wat hij doet en niet
om wat zijn wagen kanVi
laatste brengt Stewart ere
da in kansloze posities, bo,
ren de coureurs met de i
kende techniek. Als zij 2)
ceplannen doorzetten,
zij afhankelijker van hetvc
riaal zijn dan ooit. BeidtU
bovendien een aardig tijei
de actieve wedstrijdsfeee i
Jackie Stewart gaan ook U
ren tellen. De Schot is B
dels 42 jaar en was in ztfo,
ge jaren al geen roekeloi c
reur. En roekeloos lijkt
nieuwe stap toch wel teh
De autosport zit krap
geld, maar toch blijken ön
lars voorhanden om Lal 1
Stewart zulke hoge bettr
te kunnen bieden. Hun $r'
zigheid op de circuits
volk vooral in Europa{tz
in ouderwetse drommeiê
de kassa's moeten lokk tL
eerste race zal dat succéP1
ben, maar het valt te be*.,
len of het publiek rPÏ
eventuele afgang van dên'
nóg zo gretig blijft. Ma w
is wel een mooie herin?1
aan duigen. En de huid
prenners Nelson Piqi
Carlos Reutemann mog
misschien minder aans\ I
dan Stewart en Lauda/
baan zullen zij zich zek
laten aftroeven door d f
ex-gepensioneerden.
Jackie Stewart heeft trc
al dat geld niet nodig,
schatrijk en verdient Da
gelijks massa's muntei
zijn wereldwijde publici
tiviteiten en sport ver
ving. Per jaar maakt de
Schot 600.000 vliegkiloi
met tussendoor de oi
ning van zijn oude hobl
kleiduivenschieten. Eert
digheid die ook de Nel
der Gijs van Lennep on
knie heeft Maar dit ti
want onze vroegere fort
coureur heeft geen aanl
kregen om te racen. He
len we blijven gedenkei
man van Le Mans en t
Grand-Prixpuntje. Nee,
Nederland wacht op de
braak van Jan Lamm
wacht de wereld op zijl
we held. En als het
ment met Stewart en
mislukt, lenen zich nog
weinig recente coureut
nostalgisch dromen. De
gicus heeft één troos
Clark en Graham Hi
men hem in geen ge va
afnemen. Zij verongeluk
kunnen ongestoord als Dl
darische helden blijven
leven. HERMAN JA
