Sociaal bewogen komedie
in Chaplin's „Modern times"
Kabelplan P.T.T. remt kansen regionale t.v.
TERUGBLIK
Schermheiligen verkopen Evangelie
als supermarktprodukt
TELEVISIE ZATERDAC
RADIO VANAVOND
RADIO ZATERDAG
Gezondheid
In cursus
Teleac
Acties door
tv-piraten
kadiU/TELEVISIE
LE2DSE COURANT
VKIJDAG 25 SEPTEMBER 1981 PA«J
NEDERLAND 1
NOS
18.20 Journaal voor doven en
slechthorenden
18.58 Journaal
*9x0! Wollie's Wereld
19.05 Binnenkort op uw
scherm,
programma-overzicht
19.55 Modern Times, speelfilm
21.20 Praten met de Minister
President
NOS;
21.37 Journaal
NCRV
21.55 De Familie Bellamy
22.45 Tot besluit
IKON
23.00 De Schermheiligen,
documentaire
NOS
23.45 Journaal
23.50 Journaal voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
NOS
18.25 Paspoort
18.35 Sesamstraat
18.50 Jeugdjournaal
AVRO
18.59 Een reis naar de
Oerwoudindianen
AVRO
20.27 Dallas
21.15 Televizier Magazine
21.55 De Toestand in de
Wereld
22.00 AVRO's
Platenpublieksprijs
Populaire 1981,
amusementsprogramma
NOS
00.05 Journaal
00.10 Journaal voor dol"u
slechthorenden
DUITSLAND 1 tt.
(Reg. progr.: NDR: 18.00 Amujs
18.30 Actual. 18.45 Klei a,
18.55 Cult, progr. 19.25 Re<V
19.59 Progr.overz. WDR: 18.1 eV
s.progr. 18.30 Chicken siel^,<
tv-serie. 18.40 Amus.progr. 1| id
tual.) 20.00 Journ. 20.15 Der kjei
Strom, Duitse speelfilm. 21 vf>
port. 22.30 Actual. 23.00
tv-serle. 0.35-0.40 Journ.
DUITSLAND 2
18.20 Ole Winde der Wlldnls, i
18.57 Progr.overz. 19.00 Jour
Report. 20.15 Eln Fall fu( U
tv-serie. 21.15 Dierenfilms. 2jne
tual. 22.20 Cult, magaz. 22.5Ïak
23.20 Der Mackintosh-Man (TLbj
klntosh Man), Engels-Amer. s
0.55 Journ.
DUITSLAND 3 WDR va
18.00 Kleuterprogr. 18.30 Cui
schledenls. 19.00 Vrijetijd n,a
19.45 Journal 3. 20.00 Joun 'l£
Inform, serie. 21.00 Report. 2 n
llgleus progr. 22.00 Jugens
Engelse tv-film. 23.05 Inforn jk
0.05 Journ. 0r
er
18.00 Kinderserie. 18.05 Klni4e
18.20 Kleuterprogr. 18.35
School. 19.00 Verkeerstips. 1.
form, progr. 19.37 Meded. Êl
gen. 19.45 Journ. 20.10 V >a
20.15 Loop achter mij, sherll j
key and the bandit), speelfiln k<
Gesprek. 22.45-23.00 Journ.
BELGIE NED. 2 j,
18.00 Kinderserie. 18.05 Klni i.
18.20 Kleuterprogr. 18.3517
School. 19.00 Verkeerstips. lp
form, progr. 19.37 Meded. fV'
gen. 19.45 Journ, 20.10 V|n;
20.15 Wij, heren van Ziqhem,
21.15 Jazzprogr. 22.05-22.2
progr,
BELGIE FRANS
18.00 Gevar. kinderprogr. 18. i
progr. 19.00 Reg. magaz.
Weerber. 19.30 Journ. 19.55
serie. Aansl.: Discussieprogi
L'Aml des negres, toneelstuk
Jazzmuz. 23.20-23.40 Journ.
NEDERLAND 1
NOS
13.00 Journaal voor doven en
slechthorenden
NOS
15.30 Journaal
KRO
15.32 Maja de Bij
16.00 Sjakieende
sjaokoladefabriek
OS
17.30 Voorlichtings
programma
voor najaar 1981
NOS-PB
17.45 Medelanders en
Nederlanders
NEDERLAND2
NOS
13.00 Journaal voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Journaal en actualiteiten. 10.23
Der Mann lm Strom, speelfiln
Umschau. 12.10 Reportages
Persoverz. 13.00 Journaal. 13 J
grammaoverz. 14.10 Journaal
Kleuterprogr. 14.45 Informatie
15.30 Die Grille. 17.00 Ref
(Regionaal progr. NDR: 17.3
grammaoverz. 17.31 Inft
progr. WDR: 17.30 Actus
17.55 Amusementsprogr.)
DUITSLAND 2
12.00 Programmaoverz. 12.3É1
matie en amusement. 14.45
14.47 Tekenfilmserie. 15.10 i
relssern. 15.50 Informatief
16.10 Gevarieerd progr. 16.35
er. 17.20 Informatief progrT
Journaal. 17.10 Informatief pref
DUITSLAND 3 WDR f
BELGIE NEDERLANDS
14.30 Open School. 15.30^
progr. 16.00 Cultureel progrP
Showprogr. 17.00 Muzikaal prn
18.11 Echo. 18.21 (S) Punt uil. 19.55 Over
weging. 20.03 (S) Country time. 21.02 (S)
Nine O'clock Jazz. 22.02 (S) Goal. NOS:
23.00 Nws. en meded. 23.02-24.00 (S) Met
HEIDSVOORLICHTING: 18.40 De
landse Antillen. P.P.: 18.50 Ultz.
VOO: 19.00 Veronica sport. NOSO
Europees Concertpodium: Concerl(!
orkest: klass. muz. (20.50 Accc
Nws. 22.40 NOS-Cultuur. 23.30 (1
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM 3
NOS: 18.04 De Avondspits. 19.02 D<1
Roll Methode. VPRO: 20.02 Ook z
Rub-a-dub. 22.02 Radio art. 23.04-f
No-Budget-Show.
IMF1
7.36 Aktua. 8.00 Nws.
8.11 Toer aktua. 8.30 Nws. 9.00
Gymnastiek voor de vrouw. 9.10
Waterstanden. 9.15 Onder de
mensen. 10.00 Doe. 10.30 Coulissen. 11.30
Janboel. 12.00 Trossen los. 12.26 Mededa
lingen voor land- en tuinbouw. 12.30 Nws.
12.38 Aktua. 13.00 Nws. 13.11 Introductie
Kernpunt. 13.15 Van de blnnenpagla. 14.00
Kernpunt. 15.00 Sport na sport. 15.30 Klas-
Liza Minelli kwam gistera
vond bij de Vara uit New Or
leans tot ons met een soort
bloemlezing van haar chan
sons. Zij bevestigde uiteraard
wat wij al geruime tijd weten:
dat zij een briljante vakvrou-
we is. En dat zij schitterend
gestalte geeft aan al datgene
wat de Amerikanen „show
bizz" plegen te noemen. Een
fascinerende dame.
„Den Haag Vandaag" heeft
het op zich genomen ons wat
napier kennis te laten maken
met nieuwe bewindslieden in
het tweede kabinet-Van Agt.
Deze keer was dat André van
der Louw, minister van CRM.
Cees Sorgdrager interviewde
hem tegen de achtergrond van
wat beelden van een af
scheidsfeestje in Rotterdam.
Het was een uitstekend vraag
gesprek, dat inderdaad de allu
re kreeg van een televisiepor
tret.
„Achter het Nieuws" tenslotte
had plaats gemaakt voor
„Haar vandaag'dat in decem
ber van het vorig jaar een
vraaggesprek had gemaakt
met de toen ongeneeslijk zieke
Joke Smit, met dien verstande
dat het pas na haar dood zou
worden uitgezonden. V
gistermiddag werd zij b
ven. Het ongewoon snel
het scherm brengen va
interview had zodoende
iets ongepasts. Maar natu
was het van de Vara wel
lijk een eerbetoon aar
vrouw die, ook buiten so
tische of feministische
gen, niet anders dan r
kan afdwingen voor de
en de diepe overtuiginj
kennelijk de hare' waren
HERMAN HOFHU
kunst en
kunstenaa
Galerie Abtswoude,
Leeuwlaan 332 Delft,
seert op 26 en 27 septi
schilderijen en grafiek
Loes Wasbauer. Op zd
middag 27 september o
teert in de aula de Ja
harpiste Masumi Nagasa'
AMSTERDAM Het zogenaamde aanvoer-
plan voor buitenlandse programma's, dat de
PTT thans ontwikkelt, is niet in het belang
van kabelabonnees en strijdig met een even
wichtig mediabeleid. Dit is de mening van
de Stichting Moderne Media (SMM), waarin
op het gebied van nieuwe media-ontwikke
lingen samenwerken de Koninklijke Neder
landse Uitgeversbond (KNUB), de Vereni
ging van Nederlandse Dagbladuitgevers
(NDP) en de Nederlandse Organisatie van
Tijdschriftenuitgevers (NOTU).
Volgens SMM is de PTT onlangs begonnen met
de voorbereiding van een project, dat ten doel
heeft een totaal pakket van buitenlandse televi
sieprogramma's door middel van PTT-straal-
verbindingen aan kabelnetten aan te bieden.
Mede op verzoek van de PTT zal de NOS pro
beren de nodige auteursrechten te krijgen voor
de doorgifte van de PTT-verbindingen en de
auteursrechten moeten betalen.
De stichting vraagt zich af of NOS en PTT af
zonderlijk en gezamenlijk hun wettelijke taken
niet te buiten gaan. Door centraal deze voorzie
ning te ontwikkelen is de PTT in feite sterk be
trokken bij de samenstelling van programma's
die aan alle kabelaangeslotenen aangeboden
kunnen worden. De SMM vindt dat de PTT al
leen een transporttaak heeft, die invloed op de
te transporteren informatie dient uit te sluiten.
Wat de NOS betreft wordt opgemerkt dat deze
instantie weliswaar een wettelijke taak heeft
om de belangen van de omroep in het buiten
land te behartigen, maar dat men zich kan af
vragen of daartoe ook de taak behoort om uit
een monopoliepositie de invoer van buitenland
se tv-programma.s te bepalen.
Kritiek ook heeft de SMM op het feit, dat de
abonnees van kabelnetten voor de kosten moe
ten opdraaien, wanneer dit plan werkelijkheid
wordt. Of men er nu wel of geen prijs op stelt,
de bijna 2 gulden PTT-kosten en de nog onbe
kende prijs voor de auteursrechten moeten
door die abonnees betaald worden.
„De kans bestaat bovendien, dat de PTT dit
plan als een bestrijding van de piraterij gaat
aanprijzen. Die bestrijding echter is een directe-
taak van de PTT als overheidsinstantie en moet
dus ook door deze betaald worden" zo vindt de
stichting.
Bij dit alles komt dan ook nog het bezwaar van
de SMM dat door een min of meer geruisloze
invoering van dit PTT-aanvoerplan de alterna
tieve gebruiksmogelijkheden lokale televisie
bijvoorbeeld verminderen. Deze uitbreiding
van de monopoliepositie van de PTT, waardoor
ook- journalistieke mogelijkheden niet benut
kunnen worden binnen de Nederlandse kabel
netten, past evenmin in een wenselijke media
ontwikkeling in Nederland, besluit de SMM
haar „bezwaarschrift"'.
In 1936, toen de geluidsfilm al niet meer was weg te den
ken in de bioscoop, kwam Charles Chaplin met rijn „Mo
dern times". Eèn film met tussentitels en een muzikale
achtergrond door Chaplin zelf gecomponeerd plus
één scène waarin de stem van de grote meester van de pan
tomime zelf te horen was, als zingende kelner die zijn
tekst kwijt is en op een briljante manier aan het improvi
seren slaat. Heel Hollywood dacht dat „Modern times"
vanavond op het scherm te zien een complete misluk
king zou worden. Wie waagde het nog in 1936 een film zon
der dialoog te maken? Het pakte echter heel anders uit
dan men had verwacht en na 45 jaar is „Modern times"
minder gedateerd dan de meeste „sprekende films" uit die
periode.
„Modern times" vergde twee jaar voorbereiding, maar Chaplin
speelde al veel langer met het basisidee van deze film. Het mo
notone werk aan de lopende band in een fabriek inspireerde
hem om een sociaal-kritische komedie te maken en het eerste
gedeelte is dan ook veruit het sterkste deel van de film. Na een
„spekend beginbeeld" schapen, die in een hok worden ge
dreven met daartussen één zwart schaap zien we de kleine
underdog aan de lopende band een paar moeren aandraaien.
Tijd om een sigaretie te roken wordt hem niet gegund en bo
vendien wordt hij als proefkonijn" uitverkoren om'een voed-
selautomaat te demonstreren.
Geen wonder dat hij een zenuwinzinking krijgt. Wat daarna
gebeurt, is even maatschappij-kritisch Charlie die een rode
vlag opraapt en gepakt wordt als socialistisch leider maar
vertoont minder eenheid. De zwerver ontmoet een weesmeisje
Ziegfield-girl Paulette Goddard, met wie Chaplin later in
het geheim zou trouwen en samen slaan ze zich dan zo goed
en zo kwaad als het gaat door het leven. Het is een leven van
twaalf ambachten en dertien ongelukken. Een aantal een-ac-
tertjes, maar vol briljante momenten zoals bijvoorbeeld het rol-
schaatsen-nummer van Chaplin als nachtwaker in een waren
huis. Wanneer tenslotte het tweetal de vlucht moet nemen
voor de voogdijraad, krijgt de film -een open einde. In het slot
beeld zien we Charlie en Paulette toch opgewekt op pad gaan,
de horizon tegemoet. Een klassiek geworden slotbeeld.
In „Modern times" heeft Chaplin al zijn kritiek gespuid op de
door de depressie bijna uitzichtloze Amerikaanse samenleving.
De arbeidsomstandigheden voor de „kleine man" zijn tegen
woordig niet veel rooskleuriger. Vandaar dat de film Tia bijna
een halve eeuw nog niets aan actualiteit verloren heeft.
Vier jaar later zou Chaplin zich nog aan „The great dictator"
wagen, waarin hij op een moment dat Amerika nog niet bij
de Tweede Wereldoorlog betrokken was als Adenoid Hyn-
kel de spot dreef met dictator Hitier. „Als ik geweten had van
die concentratiekampen was ik er nooit aan begonnen heeft
Chaplin later verklaard.
Met .Modern times" begon Chaplin een boodschap in zijn films
te leggen. Later zou dat streven de overhand krijgen en wer
den zijn films minder amumant.
Om met Samuel Goldwyn te spreken Als ik het publiek een
boodschap wil meegeven, dan doe ik dat via de PTT".
OTTO MILO
Charles Chaplin in „Modern times" als de dolgedraaide lopende band-arbeider.
HILVERSUM „Gezond
heidsvoorlichting" is een
nieuwe serie, waarmee Te
leac dit najaar van start
gaat De cursus „In het zie
kenhuis" is de eerste in de
reeks die wordt uitgezonden.
Andere, specifieke onder
werpen uit deze serie zijn:
diabetesvoorlichting, epilep
sie, cara (astma), reuma, ge
hoorgestoordheid en MBD
(Minimal Brain Disfunc
tion: lichte hersenbeschadi
ging bij kinderen).
Velen blijken een vertekend
beeld te hebben over de wer
kelijke gang van zaken fn een
ziekenhuis. Het gevolg hier
van is dat vaak onnodige
angstgevoelens en zorgen wor
den opgeroepen.
Het zal niet lukken om die he
lemaal weg te nemen, maar
om 'n bijdrage te leveren in
ihet verminderen van deze ge
voelens, heeft Teleac de cursus
„In het ziekenhuis" samenge
steld, die start op 3 oktober a.s.
AMSTERDAM De Am
sterdamse televisiepiraten
willen het kabelnet onklaar
maken, nu bekend is gewor
den, dat dit net „op slot"
moet om het illegaal uitzen
den van speelfilms te ver
hinderen.
Volgens tv-pira'at René van
Steen (Mokum-tv) zijn er „gro
ve acties" op til, die neerko
men op sabotage van het Am
sterdamse kabelnet. Deze
plannen, die volgens hem bij
een meerderheid van de pira
ten bijval vinden, zijn voor
Van Steen aanleiding om af te
treden als voorzitter van de
vrije alternatieve televisie
(VAT), het onlangs opgerichte
overkoepelend orgaan van de
piratenorganisaties.
Van Steen verklaarde dit in
een. uitzending van Stad Radio
Amsterdam. „Ik kan niet de
verantwoording nemen voor
het feit dat de Amsterdamse
kijker niet alleen verstoken
blijft van piratenuitzendingen,
maar ook van de reguliere sta
tions", aldus Van Steen.
Dallas
Weer een avondje menselijk
heid in Dallas. Kristin krijgt
een baantje bij J.R, op kantoor.
Ze toont haar dankbaarheid
door openlijk met J.R. te flir
ten. Wat moet déür nu weer
van komen?
Ned. II 20.27 uur.
Platen 10-daagse
De AVRO reikt vanavond de
„Platen-publieksprijs" uit aan
artiesten die het publiek zelf
gekozen heeft. Gasten in het
sportpaleis Ahoy in Rotterdam
zijn onder andere Art Garfun-
kel, Peter Maffay, May Wood,
Flairck, Olivia Newton John,
James Galway met zijn fluit
en het Metropole orkest. De
presentatie is in handen van
Monique van de Ven en Lous
Haasdijk.
Gordon Jackson (Hudson) en Angela Baddeley (mrs. Bridges) vanavond voor het
laatst In dienst bij de Bellamy's, en binnen korte tijd man en vrouw.
Art Garfunkel viert vanavond het (eest met de AVRO
mee.
Een nieuw verschijnsel in de
Verenigde Staten is de „elec-
tronische kerk", ofwel de
evangelisten die hun heils
boodschap vla de televisie
verbreiden. Onlangs tijdens
de „All American day" van
de VARA hebben we dit
nieuwe fenomeen al mogen
bekijken. Honderddertig
miljoen Amerikanen (60 pet.
van de bevolking) ritten
elke zondagmorgen voor
hun radio of televisieappa
raat te luisteren naar de
diensten van de evangelis
ten. Het succes is enorm,
vanwege de verre afstanden
op het platteland naar de
kerk, de formule simpel:
wat willen de kijkers? Amu
sement, een wazige, mooie
ongecompliceerde wereld en
een oplossing voor alle pro
blemen. De shows van de
electronische kerk voldoen
aan deze eisen. Heb geen
schuldgevoelens, zie hoe fan
tastisch je zelf bent, denk
niet na over mensen die hon
ger lijden, je bent toch im
mers gelukkig? Alexander
von Wetter maakte een re
portage over de schermheili
gen die vanavond bij de
IKON te zien is.
Ned. I 23.00 uur.
Winterprogramma
NCRV
Een vooruitblik op de komen
de televisieprogramma's van
de NCRV, zoals we dat eerder
Familie Bellamy
De laatste aflevering van de
Bellamy familie. Vorige afle
vering hoorden we dat James
zelfmoord pleegde. Richard
verkoopt het huis. De stugge,
en altijd plichtsgetrouwe but
ler Hudson trouwt met mrs.
Bridges en gaat een hotelletje
beginnen. Een mooi idee voor
een nieuwe serie. Probleem
voor de programmamakers is
dat de geweldige actrice Ange
la Baddeley (mrs. Bridges)
kortgeleden is overleden. Het
doek valt voor de bewoners
van Eaton Place.
Ned. I 2L55 uur.
Tot besluit
In aansluiting op de deze
maand uitgezonden serie over
de Mennonieten (doopsgezin
den) een gesprek met de Pool
se predikant A. Thimm van
die kerk. Onderwerp is de
huidige situatie van de doops
gezinden in Nederland en in
de wereld.
Ned. I 22.45 uur.
Oerwoud-indianen
Een indianenstam die aan de
Orinocorivier in het Zuidame-
rikaanse land Venezuela leeft,
is het middelpunt Van een re
portage van Wolfgang Brög.
Olivia Newton-John op de
platen-10-daagse.
Hij maakte een unieke tocht
door het oerwoud waar deze
indianen leven, want de wou
den zijn door het leger afgeslo
ten voor bezoekers. Voor deze
keer kreeg een „vreemdeling"
toestemming van de autoritei
ten.
Ned. II 1&59 uur.
