Wegen geen betonlinten,
maar een produktiemidde!
Opnieuw daling
stroomgebruik
BINNENLAND
LE1DSE COURANT
MAANDAG 14 SEPTEMBER 1981 PAGINA 6
Weinig ruimte voor wijziging vervoerbeleid
Ir. D. Tuijnman, die vier
jaar lang het ministerie van
verkeer en waterstaat onder
zijn hoede heeft gehad, heeft
zijn opvolgers Zeevalking
en Van der Doef te verstaan
gegeven dat zij zijn beleid
voor het grootste deel zullen
moeten voortzetten. Voor
een ombuiging van het be
leid in de richting van het o-
penbaar vervoer is geen
ruimte. „De individuele
mens heeft zijn eigen ideeën
over de manier waarop hij
zich verplaatst Om die fac
tor kun je niet heen. Je moet-
iets doen voor én het open
baar vervoer én het wegver
keer", aldus Tuijnman. Ver
der geeft de oud-minister in
een interview met een onzer
verslaggevers naar aanlei
ding van zijn vertrek te ken
nen dat automobilisten en
gebruikers van de trein,
tram en bus meer zullen
moeten gaan betalen voor
hun vervoer. „Zeevalking
krijgt met deze harde reali
teit te maken. Bijsturen van
het beleid kan wel, maar
leuke besluiten zijn niet mo
gelijk", aldus Tuijnman. In
dien de huidige kostenstij
gingen in de aanleg en on
derhoud van wegen zich
voorzet, zullen aan het eind
van de tachtiger jaren geen
nieuwe wegen meer aange
legd kunnen worden. Toch
meent de oud-minister dat
de weg in zijn economische
betekenis bekeken moet
worden. Uit puur economi
sche overwegingen zullen
knelpunten op de wegen
daar waar files ontstaan
opgeheven moeten worden.
Bovendien meent Tuijnman
dat de automobilist heel
lang blijft autorijden en
men hem niet de trein, bus
of tram kan inslaan.
TUIJNMAN WAARSCHUWT OPVOLGER ZEEVALKING
DEN HAAG „Het verkeer- en vervoerbeleid
komt er niet met toverformules. De individuele
mens heeft zijn eigen ideeën over de manier waarop
hij zich verplaatst. Om die factor kan je niet heen.
Je kunt het alleen wat proberen te sturen door het
aanbieden van een goed openbaar vervoer om zo de
automobilist daarheen te lokken. Het is echter een
afweging waarbij je én iets voor het wegverkeer
moet doen én iets voor het openbaar vervoer. Voor
één van beide is niet mogelijk. Zeevalking en Van
der Doef zullen het veel moeilijker krijgen. Dat zijn
openbaar-vervoermensen".
Deze waarschuwende woorden
richt oud-minister Tuijnman
(verkeer en waterstaat) aan
zijn opvolgers, die het volgens
hém zeker niet gemakkelijk
zullen krijgen, nu de gelden bij
l>et rijk opraken, om nog nieu
we wegenprojecten aan te
pakken of de steeds stijgende
tekorten van het openbaar
vervoer op te vangen. Volgens
Tuijnman kunnen Zeevalking
ep Van der Doef dan ook
maar één kant op: de gebrui
ker van de wegen (de automo
bilist), van de trein, de bus en
de tram zal zelf meer moeten
gaan betalen voor zijn ver-
yper.
Nieuwe extra tarief verhogin
gen bij de tarieven van de NS
en het stads- en streekvervoer
zijn nodig om daarmee het
vervoer zelf in stand te hou
den, terwijl de automobilist
meer moet gaan betalen voor
de aanleg van wegen maar
vooral voor het onderhoud
daarvan. De opcenten die de
automobilist nu betaalt op de
motorrijtuigenbelasting voor
het Rijkswegen fonds (waaruit
aanleg en onderhoud van we
gen betaald worden) zullen
omhoog gaan met de stijging
van de kosten van onderhoud. - t -
Maar zelfs met die verhoging f^en heb besteed aan de
afgetreden minister
tuijnman: de gebruiker
van wegen en van open
baar vervoer zal meer
moeten gaan betalen.
Knelpunten werken sluipver-
keer in de hand. Daarbij ko
men, juist door het mengen
van snel en langzaam verkeer,
ongelukken voor. Het is niet
voor niets dat ik in mijn vier
jaar als minister 200 miljoen
van de opcenten staat het nu
al vast dat er geen ruimte is
voor nieuwe wegenprojecten
eji dat ook knelpunten in het
wegennet niet allemaal meer
aan bod komen.
De oud-bewindsman schildert
een somber beeld van de fi
nanciële situatie voor wat de
wegen betreft Hij wijst erop
dat er via het structuurschema
verkeer en vervoer voor de
wegenbouw tot 2000 jaarlijks
600 miljoen gulden is uitge
trokken, op te brengen via het
Rijkswegenfonds. Dit bedrag
blijkt echter helemaal op te
gaan aan de kosten van het
onderhoud van bestaande we
gen. „Financieel kunnen wij
niets doen", zo zegt de minis-
tér, die te kennen geeft dat als
de huidige trend zich doorzet
er rond het eind van de tachti-
aanleg van fietspaden. Juist
vanwege die veiligheid".
Terughoudend
Je zit fout, zo waaschuwt de
oud-minister, als je een keus
maakt tussen wegen, de auto,
en het openbaar vervoer. Bei
de zaken zijn nodig, zo meent
hij, al was het alleen al wegens
het feit dat als één procent van
de autorijders overstapt naar
de trein dit acht procent meer
passagiers oplevert, een stij
ging die de NS niet kan op
vangen. Ondanks dat zal er
vertraging gaan optreden in de
wegwerken, enerzijds door het
ontbreken van geld, anderzijds
door processen die actiegroe
pen en gemeenten en provin
cies voeren tegen rijksplan
nen. Hierdoor ontstaat uitstel
ger jaren geen weg meer en dit kan in de huidige situa-
wordt aangelegd. Ook niet die
wegen waarvoor al afspraken
zijn gemaakt met provincies
en gemeenten. Op onderhoud
valt volgens de minister niets
te korten, omdat daarmee de
veiligheid van de wegen in ge
vaar komt.
Geen betonlinten
Voeg daarbij het feit dat de
minister alleen een compensa
tie krijgt voor stijgende loon
kosten op zijn eigen begroting
en niet op de Rijkswegen-
fonds, het feit dat ditzelfde
fonds voor 92 procent wordt
gevoed door opcenten op de
motorrijtuigenbelasting (op
brengsten die niet stijgen) en
het feit dat uit de algemene
middelen ook niets extra's
komt, en het beeld is voor
Tuijnman duidelijk. De auto
mobilist moet zelf meer gaan
betalen voor de door hem te
gebruiken wegen. Daarbij
wijst Tuijnman een keus vóór
het openbaar vervoer en ten
nadele van de wegenbouw
vanwege de genoemde proble
men af.
,,De auto is een consumptie-ar
tikel. Het is in de mode om te
gen de auto aan te schoppen.
Er wordt daarbij veel te veel
gekeken naar het gebruik van
de auto in het woon-werkver-
keer. De weg is echter een
produktiemiddel, denk maar
aan het zakenvervoer. Let
overdag op de weg daar maar
eens op. Dan is dat heel duide
lijk. Ook overdag komen files
voor en niet door woon-werk-
verkeer. We moeten de weg
zien in zijn economische bete
kenis", aldus Tuijnman.
„Ik wilde geen betonlinten
door Nederland leggen. Het
opheffen van knelpunten was
mijn beleid. Daarmee wordt de
veiligheid op de wegen groter.
tie ertoe leiden dat de weg he
lemaal niet meer klaar komt.
Het maken van keuzes in de
bestaande plannen zal dan ook
noodzakelijk zijn. Keuzes die
door de minister en de Kamer
al voor een groot deel zijn ge
daan voor de komende tien
jaar. In het rijkswegenplan
1982 is al 500 kilometer weg
minder opgenomen dan in het
vorige Rijkswegenplan uit
1968 voor de periode na 1980
voorzien werd.
„Er is al tien jaar terughou
dendheid in de wegenbouw
betracht. Dat is begonnen on
der Drees jr. Toen ik kwam,
heb ik de zaak bekeken en al
les op de aanpak van de knel
punten geconcentreerd. Daar
mee bereik je een doorstro
ming die uit puur economische
overwegingen noodzakelijk is.
Vervoeders kloppen nu al bij
mij aan dat rijtijdenbesluiten
niet gehandhaafd kunnen
worden, omdat chauffeurs te
lang in files staan, waardoor ze
langer dan acht uur achter het
stuur zitten", aldus de ex-mi
nister, die overigens meent dat
het verkeer in ons land nooit
helemaal glad zal verlopen.
Zelf zegt hij niets van verkeer
te hebben afgeweten, toen hij
in 1978 aantrad. Met een half
1'aar studeren heeft hij de
eemtes in zijn kennis opge
vuld. Je denkt dat het logisch
Blijven rijden
Over een daling in het autoge
bruik door stijgende energie
prijzen, en daardoor een min
dere behoefte aan wegen en
meer aan openbaar vervoer, is
de oud-minister niet erg opti
mistisch. „Op de rijkswegen
groeit het verkeer nog altijd.
is duidelijk. Het sociaal ge
bruik van de auto loopt terug,
men koopt zuiniger auto's en
de vervanging van een tweede
auto laat men vaak achterwe
ge. Maar het is zoals ik laatst
bij een benzinestation hoorde,
toen de benzineprijs met vijf
cent omhoog ging: even wen
nen, even slikken en maar
weer rijden. Men blijft heel
lang autorijden en je kunt de
automobilist moeilijk het o-
penbaar vervoer inslaan", al
dus Tuijnman. Tegelijk geeft
hij te kennen dat er rondom
de steden nog veel zal moeten
gebeuren, omdat de grote ste
den het verkeersaanbod niet
kunnen opvangen. Indien men
dat wel wil, dan dienen grote
doorbraken in de steden plaats
te vinden. Rondwegen rond de
steden is de oplossing, zo
meent Tuijnman.
Mede vanwege de stedelijke
Eroblemen noemt Tuijnman
et openbaar vervoer een le
vensnoodzaak, ook al omdat je
als land bij het uitbreken van
een nieuwe energiecrisis een
goed openbaar vervoer moet
hebben. „Ik heb mij voor dat
openbaar vervoer enorm inge
zet. De weg vooruit is ingesla
gen, de weg terug afgesloten.
Toen ik kwam werd er bij de
NS rekening gehouden met
een vervoersdaling van twee
procent per jaar. Dan kon na
tuurlijk niet. Dan hou je op
een gegeven moment niets
meer over. Ik heb dus een be
leid opgezet om het openbaar
vervoer meer body te geven.
Dat heeft gewerkt. Nu stijgt
het aantal passagiers met vijf
procent. Knelpunten op de lij
nen worden aangepakt, er is
nieuw materiaal besteld, er
komen nieuwe stations, er zijn
normen opgezet voor het aan
tal busritten, er zijn experi
menten gestart met buurtbus
sen, er zijn nieuwe kaartsyste
men gekomen, de tarieven zijn
aangepast".
Tuijnman meent echter dat
zijn opvolger het op het punt
van het openbaar vervoer erg
moeilijk zal krijgen. „Ik heb
het openbaar vervoer altijd
buiten de bezuinigingen ge
houden. Gezien de situatie van
's rijks financiën is het de
vraag of dat overeind gehou
den kan worden. In mijn pe
riode is de subsidie aan het o-
penbaar vervoer gestegen met
vijftig procent, van 1,7 miljard
naar 2,5 miljard gulden per
jaar. Daarbij waren wel tus
sentijdse tariefverhogingen
nodig. Binnen de begroting
was het anders niet meer op te
vangen. Op het onderhoud
van wegen kan ik niet toege
ven en bij de natte waterstaat
gaat tachtig procent naar de
Oosterschelde-werken. Toch
moet je niet alleen op de win
kel passen, maar nieuwe mo
gelijkheden aanpakken. Ik
heb in mijn periode enkele
duizenden arbeidsplaatsen in
het openbaar vervoer gescha
pen", zo meent de oud-minis
ter.
„Ondanks de financiële pro
blemen hebben wij een goed
wegennet. Ons openbaar ver
voer is, dat zeggen ook de bui
tenlandse collega's, het beste
van Europa. Aan dat openbaar
vervoer heb ik heel wat ge
daan. Dat is wel een wapenfeit
van mijn periode".
CAREL GOSELING
Wel rijdt men selectiever,
ütijd.
aiil
V
In slaap getrommeld
Ter gelegenheid van het 350-jarig bestaan van de Amsterdamse Westerkerk is
zaterdag de oude traditie van het „beurstrommelen" hersteld. Kinderen mochten
met trommels achter de drumband aan naar het Beursplein lopen. Deze kleine
trommelaar liet het feest echter voorbijgaan, omdat hij met trommel en al in slaap
viel.
Op schippersbeurs
geen vrachten voor
boycotbedrijven
ROTTERDAM Op de Rot-
terdamse schippersbeurs
zijn vandaag geen vrachten
afgeroepen voor mengvoe-
derbedrijven die hun trans
porten laten verzorgen door
huurschepen in plaats van
deze aan te bieden op de
schippersbeurs.
Zat^dag liep een ultimatum
af voor deze bedrijven.
Brand in vleeswarenfabriek
Een brand in een Spakenburgse vleeswarenfabriek heeft voor enige miljoenen schade
aangericht. Boven Spakenburg was de lucht urenlang zwart van de rook. Over de
oorzaak van de brand is nog niets bekend.
ARNHEM Het Nederlandse stroomverbruik zal
dit jaar maximaal een half procent dalen. Dit ver
wacht de directie van de Samenwerkende Electrici-
'teits Productiebedrijven (SEP). Een daling van het
stroomverbruik deed zich vorig jaar voor het eerst
sinds de Tweede Wereldoorlog voor. Toen nam het
verbruik af met 0,2 procent.
Voor de komende tien jaar houdt de SEP rekening met een lich
te stijging van het stroomgebruik van 1,5%. Het nu verouderde
ontwerp-elektriciteitsplan gaat nog uit van een §tijging van 2,4
procent. De daling van het elektriciteitsverbruik wordt veroor
zaakt door de teruggang in de economie en energiebesparingen.
Deze nieuwe verwachtingen van het elektriciteitsverbruik heb
ben tot gevolg, dat de bouw van geplande centrales, zoals een
kolencentrale in Dordrecht en de uitbreiding van de HEM-cen-
trale in Amsterdam, uitgesteld is.
Het Rijk wil dat de centrales zo snel mogeliik op kolen over
gaan, omdat de olie almaar duurder wordt en net aardgas op be
gint te raken. De centrales gebruiken nu 40 procent olie en 40
procent gas. De overige twintig procent zijn kolen- of kerncen
trales.
Twee kinderen verdronken
op Zwarte Meer
KAMPEN Een Westduit-
se zeiler heeft zondag op het
Zware Meer, even boven
Kampen, twee Nederlandse
kinderen voor zijn ogen zien
verdrinken. Hun zeilboot
was omgeslagen, toen bij het
overstag gaan het mid-
zwaardje in het ondiepe wa
ter bleef steken. De twee
slachtoffers, de achtjarige
Wim-Jan Huisman en het
elfjarige meisje Renske Ad
miraal, beide uit Zwartsluis,
zijn zondagavond na een
lange zoekactie geborgen.
De kinderen hebben nog ge
probeerd staande in het water
de boot overeind te krijgen.
Toen dat mislukte is de 14-ja-
rige broer van Renske naar de
jachthaven in Genemuiden ge
zwommen om hulp te halen.
Volgens de Rijkspolitie zijn
Wim-Jan en Renske na enige
tijd echter bij de omgeslagen
zeilboot weggegaan. Een West-
duitse zeiler, die zag dat ze in
moeilijkheden verkeerden,
heeft nog geprobeerd de kin
deren te bereiken. Dat misluk
te omdat de wind te sterk en
het water niet diep genoeg
voor zijn schip was.
Greenpeace-
schip
met motorpech
voor Engelse kus|
DEN HAAG Het ad
tieschip Sirius van
milieu-organisatie
Greenpeace is zaterdag
voor de Engelse kust ter
hoogte van Plymoutl
voor anker gegaan wè
gens een beschadigd»
krukas. Hierdoor moei
Greenpeace misschien
afzien van het vreedza
me protest tegen
dumping van ongeveer
15.000 vaten radio-acti(
afval in de Atlantiscli
Oceaan.
Volgens een woordvoerder
van de milieu-organisatie zul
len de twee dumpschepen mei
radio-actief afval van Nedei,
landse, Belgische en Zwitse*
kerncentrales, al de afgelopen
nacht bij de dumpplaats, 700
kilometer ten noordwesten
van Spanje, zijn gearriveerd
Vanwege een te harde winj
en te hoge golven, zou men i
vaten echter nog niet kunnq
dumpen. De woordvoerder
hoopte op meer slecht weer zo
dat de Sirius alsnog arriveert
voordat de dumping begint
Oud-
bewindslieden
adviseren
ministerie
voor natuur en
milieu
UTRECHT Oud-ministi
Ginjaar van volksgezom
heid en milieuhygiëne en
oud-staatssecretaris Wallis
de Vries van crm, vinden
dat er een departement moet
komen voor de gezondheid
van mens, natuur en milieu,
waarbij ook de monumen
tenzorg thuishoort. Momen
teel is dit terrein verdeeld
over twee ministeries.
De oud-bewindslieden hieldelf
hun pleidooi bij de officiëler
pening van het nieuwe kir
toor van de stichting NaM
en Milieu in Utrecht. Zowii
Ginjaar als Wallis de Vries on»
derstreepten bovendien hel
belang van actiegroepen bij
het behoud van natuur en mii
lieu. Actiegroepen kunnen
echter alleen goed functione
ren wanneer de overheid hen
volledig informeert, zo zeiden
zij.
Gevel' tegen
methylbromide
goedgekeurd
DEN HAAG Ex-ministo
L. Ginjaar van Volksgezoót
heid en Milieuhygiëne heg
afgelopen vrijdag zijn haf
tekening gezet onder
nieuwe beschikking, dl»,
voor tuinders een oplossing
in de methylproblemen kas
betekenen.
Wanneer het woonhuis name»
lijk te dicht bij de te ontsnW
ten kas staat, mogen tuinde#
een gevel van saranex aanleg»
gen. Saranex is het dubbele
gasdichte plastic waarmef
tuinders de ontsmette grond
moeten afdekken. Het aantal
'afwijzingen om te mogen ont
smetten met methylbromide
zal naar verwachting drastisch
teruglopen. In de oude regfr'
ling kreeg een tuinder, wieni
kas te dicht bij zijn woning
stond, pas een vergunning
voor methylbromide wanneer
hij een (dure) glasgevel in 4
kas had gebouwd.
Buurtorganisaties
eisen maatregelen
heroïne-overlast
ROTTERDAM „De heroï-
ne-overlast op de Amster
damse Zeedijk en in de Rot
terdamse wijk het Oud?,
Westen is uitgegroeid tot een;
gevaarlijke en volledig uit!
de hand gelopep situatie. De;
bewoners van beide buurten;
worden ermee opgescheept,
terwijl het om een landelijk;
probleem gaat". Dit staat in
een open brief van de actief
groep „Het Oude Westen" eir
het „Crisiscomité Zeedijk'
aan de regering, politieke;
partijen en aan de gemeente
besturen van beide steden.
INZAMELINGSACTIES HEBBEN EEN SPECIAAL BANKREKENINGNUMMER:
OGW,
Bijvoorbeeld de Nier Stichting
Nederland: 70.70.70.880.
Of het Prinses Beatrix Fonds:
70.70.70.325.
Makkelijk te onthouden als zo'n Dit geldt dus voortaan voor het
nummer op de buis verschijnt bankrekeningnummer van landelijk
Het enige waar u naar moet kijken gevoerde inzamelingsacties: 70.70.70.
zijn de laatste drie cijfers, want ervoor gevolgd door drie cijfers,
staat altijd 70.70.70. publikatie van qe gezamenlijke banken en spaarbanken.
