UIT
Solidariteit wil
referendum over
arbeiderszelfbestuur
stroomverbruikers moet tekorten Kalkar dekken
Hongeracties
duren „nog
twee maanden"
Neo-nazi Hoffmann pleegde dubbele moord
POOLSE GEVANGENENOPROER VOORBIJ
Egyptische regering
neemt moskeeën over
Een week
solidair met
Kaapverdische
Eilanden
Zuid-Afrika ontkent „doorbraak^
inzake Zuidwest-Afrika
Meer discussie nodig
over wetsontwerp
omgangsrecht ouders
Sovjet-Unie
gebruikt
chemisch gif
Deze week
bij de melkman:
JITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 8 SEPTEMBER 1981 PAGINA 11
Van onze correspondent Ami 'an Vree)
NN De ministers van Economische Za-
van de Westduitsc deelstaten hebben
ïeren in principe goedkeuring verleend
tt een verhoging van de stroomprijzen
neer de electriciteitsondememingen
bereid zouden verklaren om het acute
ïtekort voor de bouw van de zogenaamde
elle kweekreactor" in Kalkar bij de Ne-
landse grens aan te vullen. Hiermee
ijnt de vrees van alle consumentenorga-
aties in de Bondsrepubliek bewaarheid
dat uiteindelijk toch de verbruiker zal moe
ten opdraaien voor de miljarden tekorten
van dit ambitieuze atoomproject
Zoals bekend dreigt de bouw aan de omstreden
reactor waaraan ook Nederland voor 15 procent
deelneemt in de herfst te moeten worden stil
gelegd aangezien Bonn de financiële middelen
ontbreken en de stroombedrijven tot nu toe
hebben geweigerd om hun aandeel in het
project drastisch te verhogen vanwege het in
nun ogen te grote risico van deze investering.
Op dit moment is in Kalkar al drie miljard
D-mark geïnvesteerd terwijl de ramingen van
de totale kosten al meer dan 5 miljard bedra
gen. Op korte termijn ontbreken dit jaar nog
circa 180 miljoen mark om met de bouw te
kunnen doorgaan. (Aanvankelijk was Kalkar
begroot op een bedrag van 1,7 miljard mark,
terwijl men tevens had gedacht het project al
afgelopen jaar in bedrijf te kunnen nemen).
De minister van Economische Zaken van de
deelstaat Noordrijn-Westfalen Jochimsen heeft
in een interview in het weekblad Der Spiegel
van gisteren verklaard dat het project in Kal
kar typisch ontsproten is aan het electriciteits-
denken anno 1970 waarvan de prognoses en de
kostenramingen inmiddels allang zijn achter
haald. Een directe economische noodzaak voor
de bouw van de snelle kweekreactor ziet Jo
chimsen op dit moment niet meer. Volgens de
minister is de prijs van door kernenergie opge
wekte stroom aanzienlijk hoger dan men lange
tijd heeft aangenomen. Desondanks wil hij Kal
kar voltooien, al was het maar om de technolo
gische ervaring die men bij de bouw ervan op
doet.
Louise Smits"
adt kernafval
Zeebrugge
EBRUGGE In de Bel-
cbe kustplaats Zeebrugge
gisteren een begin ge
kt met de bevrachting
het Nederlandse schip
Smits" met kernaf-
Het laden zal tot vrij-
duren.
schip „Sirius" van de mi-
jroep Greenpeace, is uitge-
ken naar Oostende. Het
it geen toestemming gekre-
de haven van Zeebrugge
te doen. De haven wordt
raakt door een schip van de
gische marine. Een peloton
i dertig Rijkswachters ziet
op het laden van het afval,
na zaterdag zal worden ge-
ipt in de Golf van Biskaye.
issen is het gisteravond wel
een café in Zeebrugge tot
handgemeen gekomen tus-
betogers en politie en
kswacht Er werden veel
nielingen aangericht. Een
rtigtal betogers werd opge-
lL
fghaanse
ïval
Pakistan
LAMABAD Afghaanse
pringssoldaten die uitge-
it waren met pantservoer-
Igen, zijn gisteren op
kistaans grondgebied
torgedrongen om daar een
»rp te doorzoeken van
urolt eerder aanvallen
iren gedaan op Afghani-
a.
is de eerste keer dat ge
elde Afghaanse troepen
pens zijn overgetrokken
b de marxistische staats-
ip van eind 1979.
issen heeft radio Kaboel
end gemaakt dat alle reser-
en onder de 35 jaar zullen
den opgeroepen.
WARSCHAU De opstand van ongeveer ten, op vrije voeten.
150 gevangenen in Bydgoszcz in het noorden
van Polen is gisteren op vreedzame wijze
geëindigd. De gevangenen zijn van de zwaar
beschadigde gevangenis overgebracht naar
andere strafinrichtingen in Polen, aldus het
Poolse persbureau PAP. Volgens het persbu
reau zijn nog negentig van de 150 gevange
nen die in het afgelopen weekeinde ontsnap-
Bestuurders van de onafhankelijke vakcen-,
trale Solidariteit hadden deelgenomen aan
onderhandelingen ter beëindiging van de
muiterij, maar PAP liet in het midden hoe
de onderhandelingen waren gevoerd. De ge
vangenen hadden verbetering van hun leef
omstandigheden gevraagd.
GDANK De Poolse vrije
vakbond Solidariteit heeft
gisteren op haar congres een
referendum voorgesteld
over de door de bond gewen
ste hervormingen. Als de re
gering de voorstellen niet
steunt, wil Solidariteit aan
dringen op een boycot van
het Poolse parlement en
nieuwe verkiezingen voor
het parlement.
De hervormingsvoorstellen
hebb.en in de eerste plaats
betrekking op het arbeiders-
zelfbestuur in ondernemin
gen. De regering heeft ook
voorstellen in die richting
gedaan en wil deze laten
goedkeuren door het parle
ment, maar die gaan lang
zover niet als die van Solida
riteit. Zo vindt de commu
nistische partij in tegenstel
ling tot Solidariteit dat geen
volledige vrijheid aan de ar
beiders gegeven moet wor
den bij het benoemen en ont
slaan van directeuren.
De 890 congresleden hebben
verder gedebatteerd over de
opbouw van de bond. Lech
Walesa pleitte opnieuw voor
een sterke leiding die nodig is
om Solidariteit te loodsen door
de „zware strijd" die de bond
nog te wachten staat. Hij kant
te zich tegen een gedecentrali
seerd bestuur, dat plaatselijke
afdelingen meer macht zou ge
ven.
Terwijl in Gdansk de vak
bondsleden discussieerden
over het beleid van de bond,
werd in de zuidelijke Poolse
stad Katowice al vast een
voorproefje genomen op het
arbeiderszelfbestuur. Onder de
twintigduizend arbeiders van
de staalfabriek in Katowice,
waar al enige tijd onrust
heerst, werd door plaatselijke
functionarissen van Solidari
teit een stemming gehouden
over een voorstel de directeur
te ontslaan. Resultaten van de
stemming zijn nog niet be
kend.
De Poolse premier Jaruzelski
heeft gisteren een bezoek ge
bracht aan de Russische mili
tairen die grote oefeningen
houden langs de Pools-Russi-
sche grens. De landen van de
NAVO hebben zich op een bij
zondere bijeenkomst van de
NAVO-raad bezorgd getoond
over de aanwezigheid van
honderdduizend militairen.
Ondertussen hebben de minis
ters van buitenlandse zaken
van de Europese Gemeen
schap in Brussel overeenstem
ming bereikt over nieuwe
voedselhulp aan Polen. In Rot
terdam is een werkgroep die
gelden voor Polen bijeen wil
brengen.
Gratis vanaf 23 september a.s. elke woensdag de
bijlage bij uw krant met informatie over:
Films 1
Muziek
1 Theater
Recreatie
Exposities
en een complete agenda
LONDEN Dennis Fanl, een katholiek priester die als fer
vent pleitbezorger is opgetreden van de republikeinse ge
vangenen in Noord-Ierland, heeft gisteren voorspeld dat de
hongerstakingen zich nog „twee maanden zullen voortsle
pen voordat ze tot een ellendig einde komen".
De hongerstaker in de gevangenis van Long Kesh die nu het
eerst in levensgevaar kan komen te verkeren is Liam McClos-
key, een lid van het Ierse Nationale Bevrijdingsleger, die 36 da
gen heeft gevast.
Familieleden van vier hongerstakers hebben inmiddels toestem
ming gegeven aan de autoriteiten om medisch in te grijpen wan
neer de gevangenen als gevolg van hun actie het bewustzijn ver
liezen. Begin vorig maand spraken de familieleden tijdens een
massale bijeenkomst nog hun steun aan de hongerstaking uit,
maar de weigering van de Britse regering m hervormingen in
de gevangenis door te voeren zolang er een hongerstaking aan
de gang is, schijnt deze solidariteit aan het wankelen te hebben
gebracht.
De IRA kondigde gisteren aan dat de „Britse regering in
natura betaald zal worden" voor de dood van tien honger
stakers en meer dan tien aanhangers tijdens straatrellen
die een gevolg waren van de actie. Vrijwel onmiddellijk
daarna ontplofte een landmijn van de IRA bij Pomeroy in
het Noordierse graafschap Tyrone. Twee politiemannen
kwamen daarbij om het leven.
CAIRO De Egyptische regering heeft gisteren bekend ge
maakt dat zij in het kader van de zuiveringen het beheer
over 40.000 particuliere moskeeën overneemt en het toezicht
op mohammedaanse leraren verscherpt. Het ministerie van
godsdienstzaken heeft om te beginnen 65 moskeeën overge
nomen die zijn bestuurd door verenigingen van Islamiti
sche fundamentalisten. Het doel van de actie is te waarbor
gen dat moskeeën alleen voor religieuze doeleinden worden
gebruikt.
Al eerder had een woordvoerder van het ministerie bekend ge
maakt dat alleen nog op vrijdagen predikers mogen optreden die
daartoe door de overheid gemachtigd zijn. Om echter te voorko
men dat er een tekort aan gemachtigde predikers ontstaat, zul
len leraren aan Islamitische instellingen opdracht krijgen het
woord te bedienen in particuliere moskeeën.
De Koptische patriarch Shenouda is gisteren verïïannen naar
het woestijnklooster van Wadi Natroem, halverwege Cairo en
Alexandrië. Hem werden zaterdag door president Sadat alle be
voegdheden en waardigheden ontnomen. Enkele Koptische bis
schoppen hebben verklaard dat men de pope zal blijven be
schouwen als geestelijk hoofd van de kerk van Egypte. In totaal
zijn acht Koptische bisschoppen en zestien priesters zaterdag
aangehouden.
De meeste van de ruim 1500 arrestanten van het afgelopen
weekeinde in Egypte zijn echter leden van de Mohammedaanse
Broederschap en van verenigingen van Islamitische fundamen
talisten die gekant zijn tegen de pro-Westerse politiek van de
president. Tien verenigingen zijn verboden, van andere vereni
gingen zijn de financiële tegoeden bevroren. Een woordvoerder
van het Moslim-Broederschap in Jordanië zei dat het optreden
van Sadat verband hield met zijn recente reis naar de Verenigde
Staten. Hij sprak van een internationale samenzwering en zei
dat men zich moest voorbereiden „op het ergste".
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM In Nederland wordt deze
week een solidariteitsweek met de Kaapverdi
sche Eilanden georganiseerd. Het initiatief
daarvoor is genomen door het Institute Cabo-
verdeano de Solidariedade (ICS), een ontwik
kelingsorganisatie van de Kaapverdische Ei
landen die fungeert als kanaal voor ontwikke
lingsgelden van particuliere organisaties uit
Europa en Noord-Amerika. De week werd gis
teren in het Koninklijk Instituut voor de Tro
pen in Amsterdam geopend met een tentoon
stelling van kunstnijverheidsproducten en fo
to's uit de Kaapverdische Eilanden
Het is niet toevallig dat deze Solidariteitsweek wordt ge
houden op een moment dat in Parijs de conferentie plaats
vindt voor de Minst Ontwikkelde Landen (van 1 tot 14
september). De Kaapverdische Eilanden behoren namelijk
tot deze groep van 31 landen. De Solidariteitsweek is be
doeld om informatie te geven over de huidige ontwikkelin
gen en bestaande plannen op de Kaapverdische Eilanden.
Met dat doel is deze week een delegatie uit dit land op be
zoek in Nederland.
Het land (tien eilanden met 275.000 inwoners, 500 kilome
ter voor de kust van het Westafrikaanse Senegal) is repre
sentatief voor de 31 armste landen. Het nationaal inkomen
per hoofd van de bevolking is 140 dollar, het analfabetisme
ligt boven de zeventig procent en de industrie vormt
slechts vier procent van de gehele economie. Tot 1975 was
de archipel een Portugese kolonie. De Portugezen hebben
zich echter niet of nauwelijks bekommerd om het eiland.
Het milieu werd verwaarloosd, de bomen werden gekapt
zonder dat er van nieuwe aanplant sprake was. Het gevolg
was erosie, uitdroging van de grond en een natuurlijke
verwoesting van de eilanden. Daarnaast kon ook de visin-
dustrie zich niet ontwikkelen, omdat dit concurrentie zou
betekenen voor de visbelangen van Portugal zelf.
Voor de conferentie in Parijs is door de Kaapverdische
Overheid een ontwikkelingsplan opgesteld, dat door een of
meer ontwikkelde landen kan worden gesteund.
In de plannen van de Kaapverdische regering wordt er
naar gestreefd de essentiële behoeften van de bevolking,
zoals voedsel, kleding en wonen, voor 1985 te dekken. Ver
der streeft men naar vermindering van de afhankelijkheid
van het buitenland, naar het scheppen van 12.000 arbeids
plaatsen en het verzorgen van technische opleidingen. Ook
de vele Kaapverdianen in het buitenland (340.000, dus
ruim 70.000 meer dan het huidige aantal inwoners op de
eilanden zelf) dragen bij aan de ontwikkeling van hun
land door per jaar ongeveer 4 miljoen gulden over te ma
ken. De overheid heeft haar hoop gevestigd op de voorde
len van de gunstige geografische ligging. Men wil de vis
vangst, de transitohandel, de koopvaardij en het toerisme
op een hoger plan brengen. Verder is men ervan overtuigd
dat door uitbreiding van de irrigatie de voedselsituatie aan
zienlijk kan worden verbeterd. Buitenlandse hulp blijft
voor de verwezenlijking van veel projekten een bittere
noodzaak. Bitter omdat daardoor de afhankelijkheid van
- het buitenland eerder groter dari kleiner wordt.
FONS VAN RIJN
JOHANNESBURG/SALISBURY Zuid-
Afrika heeft berichten tegengesproken als
zou er in de onderhandelingen over een rege
ling van de kwestie Zuidwest-Afrika/Nami-
bië tussen de Verenigde Staten en Zuid-Afri
ka een doorbraak zijn bereikt
De geruchten over een akkoord tussen Was
hington en Pretoria kwamen op gang nadat de
Amerikaanse minister van buitenlandse zaken
Haig in een interview met de New York Times
had gezegd dat er aanzienlijke vooruitgang is
geboekt bij de besprekingen over de onafhan
kelijkheid van Namibië met de Zuidafrikaanse
leiders. Maar volgens Zuid-Afrika is het pro
bleem na recente ontwikkelingen zoals de af
wijzing van Zuid-Afrika bij de Verenigde Na
ties, waar geen Zuidafrikaanse vertegenwoor
diger aanwezig mocht zijn bij de speciale zitting
over Namibië, alleen maar groter geworden.
DEN HAAG Bij de be
handeling van het wetsont
werp dat het omgangsrecht
van ouders met hun kind te
ren) na een scheiding regelt,
zijn instanties, organisaties
en rechtstreeks belangheb
benden onvoldoende geraad
pleegd. Het opnemen van de
informatie- en hoorplicht in
het wetsontwerp is boven
dien zeer snel in zijn werk
gegaan, waardoor geen we
zenlijke discussie over dit
onderwerp kon worden ge
voerd. Dit stelt de Emanci-
patieraad in een rapport
over de totstandkoming van
het betreffende wetsont
werp.
Begin vorige week adviseerde
de Raad de ministers van justi
tie, algemene zaken en CRM
het wetsontwerp in te trekken.
EMANCIPATIERAAD:
Volgens de raad geeft het geen
pas het contact tussen ouders
en kind na een echtscheiding
wettelijk te regelen. Voorts, zo
tekent de Raad nu aan, gaat
het wetsontwerp te veel uit
van de belangen van de ouder
niet-voogd.
De overheid zou er beter aan
doen zich af te vragen wat ou
derschap nu eigenlijk inhoudt.
zo stelt de Emancipatieraad.
De gezinssituatie zoals die in
het wetsontwerp wordt ge
schetst, met volstrekt gelijke
rechten en plichten van vader
en moeder, is niet reëel. In de
praktijk zijn de machtsverhou
dingen tussen mannen en
vrouwen namelijk ongelijk,
meent de Raad.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN De officier van justitie in Neuren
berg heeft gisteren verklaard er nu van
overtuigd te zijn dat de neo-nazi Karl-Heinz
Hoffmann tezamen met een van zijn aan
hangers de dubbele moord heeft gepleegd op
de Joodse uitgever Shlomo Levin (69) en
diens levensgezelling Frida Poeschke (57)
vorig jaar december in Erlangen. Hoffmann
werd daarbij ondersteund door zijn vrien
din Franziska Birkmann. Zij bevinden zich
sinds juni in gevangenschap wegens diverse
andere misdrijven, waaronder de oprichting
van een terroristische organisatie. De offi
cier beweert een „gesloten keten van aan
wijzingen en uitspraken" te bezitten waar
uit de schuld van Hoffmann onmiskenbaar
blijkt. Aangezien de mededader, van wie de
naam niet werd genoemd, nog op vrije voe
ten is, wilde hij geen verdere details onthul
len.
De 43-jarige neo-nazi is leider van de zoge
naamde „Wehrsport Gruppe Hoffmann", die
pas begin van dit jaar officieel werd verboden.
Lange tijd ging deze groepering namelijk door
voor een weliswaar enge, maar toch vrij on
schuldige uiting van Hitler-nostalgie, die voor
de tv-camera's vrijmoedig haar ideëen kon
spuien. Toen in Hoffmanns slot Ermreuth, bezit
van zijn vriendin Birkmann, echter aanzienlij
ke hoeveelheden wapens werden gevonden,
werd duidelijk dat achter Hoffmanns organisa
tie agressievere bedoelingen staken. Deze in-
De Israëlische premier Menachem begin die een bezoek van tien dagen brengt aan de
Verenigde Staten kreeg gisteren voor zijn hotel In New York, het Waldorf Astoria, te
maken met deze orthodox-Joodse demonstranten. Zl] eisten stopzetting van de arche
ologische onderzoekingen op oude Joodse begraafplaatsen In de buurt van Jeruza
lem. Zoals bekend heeft het Israëlische hooggerechtshof toestemming gegeven voor
de voortzetting van de werkzaamheden.
Weekblad Time:
de Amerikaanse regering
over bewijzen, dat bij mili
taire acties in Cambodja
chemische vergiften van
Russische makelij zijn ge
bruikt
Militaire patrouilles uit Thai
land hebben in Cambodja
blad-, bodem- en watermon
sters getrokken en deze voor
onderzoek naar de VS gezon
den, waar is vastgesteld, dat zij
resten van het giftige T-2 be
vatten. Volgens „Time" aarzelt
het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken <Jm de
Sovjet-Unie openlijk van het
gebruik van chemische wa
pens te beschuldigen. Men wil
wachten tot het gebruik van
chemische wapens in Laos en
Afghanistan kan worden be
wezen.
druk werd versterkt toen in juni van dit jaar
„afvallige" Hoffmann-aanhangers vertelden
over hun ervaringen in opleidingskampen van
de PLO en over de internationale verbindingen
die hun „Fuhrer" met soortgelijke organisaties
in binnen- en buitenland onderhield. Hoff
mann had ook contact met de neo-nazi die vo
rig jaar 13 mensen doodde bij een bomaanslag
op het oktoberfeest in Milnchen en daarbij zelf
om het leven kwam. Een rechtstreekse relatie
tussen deze daad en Hoffmann is echter nooit
aangetoond.
ADVERTENTIE