Kania waarschuwt Solidariteit opnieuw Coalitie in Bonn lijdt onder 'metaalmoeheid' President Meese9neemt zaken van Reagan waar Onschuldiger! in jzel na blunders Ivan deskundige in stille getuigen Tegenstrijdige berichten over strijd in Angola UITENLAND- LETOSE COURANT VRIJDAG 4 SEPTEMBER 1981 PAGINA 15 SANTA BARBARA Onder de naaste medewerkers van presi dent Reagan neemt Edwin Mee- se nadrukkelijk de belangrijkste plaats in. De man, die te boek staat als adviseur van de presi dent. treedt sterk op de voor grond. De 49-jarige Meese heeft de bevoegdheid om over elk on derwerp te spreken namens de president. Toen twee weken geleden twee Amerikaanse straaljagers bij een luchtactie boven de golf van Sir- ife twee Libische gevechtsvlieg tuigen neerschoten, lag de presi dent te slapen. De opdracht tot het neerschieten moet gegeven zijn door de man, die door jour nalisten en personeel van het Witte Huis wel eens geksche rend „president Meese" ge noemd wordt. Het incident niet ver van de Libische kust rakelt een oude vraag op: laat president Reagan te veel regeringsza ken over aan niet gekozen medewer kers? Vorig jaar moest zijn staf, tij dens de campagne voor de verkiezin gen van 4 november, geruchten te genspreken dat hij, toen hij gouver neur was van Californië, zijn bureau verliet ruim voor de werkdag om was en het bestuur in handen liet van me dewerkers. De 70-jarige Reagan heeft echter zoveel vertrouwen in Meese, die al jaren voor hem werkt, dat hij er nauwelijks hartzeer van heeft Overi gens heeft de president in enkele ge vallen laten merken, dat hij ook weer niet over zich laat lopen. Zo werd campagneleider John Sears halverwe ge de campagne plotseling ontslagen, toen hij probeerde de kandidaat voor het Witte Huis naar zijn hand te zet ten. Eerder dit jaar overkwam iets dergelijks minister Haig van buiten landse zaken. Toen het Witte Huis de indruk kreeg, dat de ex-generaal „een greep naar de macht" wilde doen, be noemde Reagan vice-president George Bush tot leider van het crisis team, al had Haig erop gewezen dat hij die post ambieerde. Men meent dat Meese, die naaste me dewerker van Reagan was, toen deze gouverneur was van Californië, een zo langdurige verstandhouding heeft met de president, dat er tussen hen geen wantrouwen kan ontstaan. De oud-professor in de criminologie heeft verscheidene malen de president ver vangen bij protocollaire gebeurtenis sen, iets wat voor een niet-gekozen medewerker van het Amerikaanse staatshoofd niet gebruikelijk is. Edwin Meese, „bljna-president" laaien bewaken söhat e opgedoken brandkast van het een kwart eeuw geleden vergane Italiaanse schip 4ndrea Doria" wordt bewaard op de bodem van een aquarium met haaien In New Drk om te voorkomen dat hij wordt gestolen. De kast wordt binnenkort geopend In et kader van een televisie-documentaire over ondergang van de Andrea Dorla. 'fVan onze correspondent Bert van Velzen) LONDEN Een ex pert aan een gerechte lijk laboratorium in Engeland, dr. Alan Clift, staat in het mid delpunt van een con troverse over zwak be wijsmateriaal, als ge volg waarvan een nan die acht jaar ge hangen heeft gezeten noest worden vrijge- ,aten en de 57-jarige leskundige met ver vroegd pensioen vordt gezonden. Bo vendien zullen alle itrafprocessen, waarin le verdachten staande fielden dat zij on- pchuldig waren en vaarin zij werden ver- •ordeeld op grond van loor dr. Alan Clift langevoerd bewijsma- eriaal, op bevel van tiinister van Binnen- andse Zaken William Vhitelaw moeten wor- len herzien. Het gaat •m strafzaken die tus- en 1967 en nu zijn ge- oerd. Van eerdere irocessen kunnen de erzake doende gege- ens niet meer wor- len opgespoord. Het ou om vele honder- ien en mogelijk om tieer dan 1000 strafza ken gaan. ►p 20 maart 1972 werd ings de verkeersweg A 7 in !umberland het lijk gevon- en van de 53-jarige Helen /ill uit Aberdeen. Zii was oor wurging om het leven ekomen. Op haar jas wer en twee haren aangetrof fen, er was een collectie ve ils en vastgesteld kon wor- en dat het slachtoffer kort or haar dood geslachtsge meenschap had gehad. Op rond van door dr. Clift angevoerd wetenschappe- pk bewijsmateriaal werd de Tachtwagenchauffeur Dhn Preece tot levenslange evangenisstraf veroor- eeld. Maar in hoger beroep oor een hof in Edinburgh 'erd in juni van dit jaar het onnis tegen Preece ongel ig verklaard en werd dr. dan Clift op barse wijze oor de rechter de mantel ïtgeveegd. Hij had zich bij ijn oordeel niet laten lei en door erkende weten- chap en objectiviteit, maar en belangrijk deel van zijn lewijsmateriaal gebaseerd P een persoonlijke theorie. Volgens sommige van zijn collega's is Alan Clift een slachtoffer en kan hem maar weinig worden ver weten.' Anderen daarente gen hebben hem de bijnaam „Dr. Blunder" gegeven of beschuldigen hem van een te grote ijver om als getui- ge-deskundige bij te dragen tot de veroordeling van ver dachten. De rechters in Edinburgh meenden dat hij als getuige zijn betrouw baarheid, precisie en objec tiviteit had verloren. Alan Curry, de chef van Clift, dreigde zelf af te treden als Clift niet uit de laan zou worden gestuurd. Vier jaar geleden werd er zware kri tiek geuit tegen dr. Clift, waarna onder andere door dr. Margaret Pereira een onderzoek werd ingesteld naar de kwaliteit van zijn werk. Zij was buitengewoon kritisch. Maar de veroorde ling van John Preece op ba sis van een uiterst zwakke wetenschappelijke construc tie tot levenslange gevange nisstraf deed de deur dicht en nu woedt er onder de ge leerden in de gerechtelijke laboratoria in Engeland een hevige controverse over de vraag hoe exact deze weten schap behoort te zijn en hoe persoonlijke beoordelingen dat bewijsmateriaal kunnen kleuren ■iiiimnii Nazorg Unifillers moet worden verbeterd TEL AVIV De nazorg van militairen die deel hebben uitgemaakt van het Neder lands bataljon in Zuid Liba non moet sterk worden ver beterd. Dat is de mening van Max (57) en Aat (56) van der Pijl, de „vader en moe der" van de Hollandse mili tairen die in het „Holland House" in Tel Aviv een beet je op verhaal kunnen ko men. Volgens „vader" Max van der Pijl is er in ons land op het mi litaire vlak ten aanzien van de Unifillers weinig sprake van nazorg. Van der Pijl: „Als de dienstplichtigen weer in Ne derland zijn dan zwaaien ze vrijwel meteen af. Dan hebben ze veertien maanden het uni form gedragen en komen ze na terugkeer nog even in de kazerne terug om te rouleren. En zo vallen ze buiten elke na zorg. Ook van de beroepsmili- enorme aanpassingsproblemen in Nederland. Vooral in de werksituatie, wat goed te be- S ijpen is". f schoon „de armee" over be drijfsmaatschappelijke wer kers beschikt, is dat niet vol gens de Van der Pijls niet echt toereikend. WARSCHAU De Poolse partijleider Sta nis law Ka nia heeft gisteren de Poolse vrije vakbond opnieuw ge waarschuwd dat niet gepro beerd moet worden de rege ring „tot de afgrond" te dwingen. Hij voegde er aan toe dat de autoriteiten alle noodzakelijke middelen zul len gebruiken „om het socia- lisne te verdedigen". Eerder deze week werd door een an dere Poolse leider het be roep op het leger gerecht vaardigd genoemd. Intussen heeft de partijtop besloten om een aantal hervormin gen in het arbeidsleven door te voeren, die echter minder ver gaan dan de vakbond So lidariteit wenst De leider van Solidariteit, Lech Walesa, verklaarde dat de vakbond „op alle mogelijke manieren" zal strijden voor meer invloed in de media. So lidariteit heeft een verzoek van de regering naast zich neergelegd, waarin in ruil voor het intrekken van waar schuwingsstakingen meer be richtgeving werd beloofd over het congres van de bond. Beide strijdpunten, toegang tot de media en arbeiderszelfbe stuur, hebben de kloof tussen de autoriteiten en Solidariteit de laatste dagen sterk ver groot. Inmiddels is er tussen de rege- WAftSCHAU Het congres ring en de bond nog een twist dat de Vrije vakbond Solidari- bijgekomen. De vakbond is woedend op de Poolse autori teiten omdat die woensdag be sloten het onderzoek af te slui ten naar de mishandeling van drie vakbondsleden in maart in de stad Bydgoszcz. De vak bondsleiders zijn in spoedzit ting bij elkaar gekomen om zich over de toestand te bera den. Het onderzoek naar de incidenten in Bydgoszcs waar op op 19 maart een aantal vak bondsleden werden afgetuigd, is afgesloten zonder dat de schuldigen zijn gevonden. De Russische pers heeft intus sen veel aandacht besteed aan de grootscheepse militaire ma noeuvres die vandaag langs de Poolse grens worden gehou den. De oefeningen, niet ver van Gdansk waar Solidariteit vorig jaar het levenslicht zag, worden door westerse waarne mers gezien als wapengeklet ter. Het Russische blad Izves- tia verklaarde gisteren echter dat een „uiterst beperkt" aan tal manschappen mee zal doen aan de militaire manoeuvres. De Russische mededeling is een ongewone stap en kenne- teit vanavond begint is een buitengewone gebeurtenis in een communistisch land waar normaal alleen de communis tische partij het recht heeft op massale bijeenkomsten. Dit be wijst op zich al de enorme macht van een beweging die de Poolse samenleving grondig verandert. Waar het nu in het congres vooral om gaat is hoe deze macht die veel verder reikt dan die van een gewone vak bond, in de praktijk van alle dag kan worden aangewend. Het vakverbond heeft bij her haling verklaard geen politie ke partij te willen worden. Toch heeft haar dat niet ver hinderd aan te dringen op in grijpende veranderingen, veel al met succes. Solidariteit meent dat de autoriteiten, zo dra het vakverbond een ver langen formuleert dat haar niet zint dit politiek noemen en het daarom tot onaanvaard baar verklaren. De krant van Solidariteit vertolkte deze op vatting. „Alle onafhankelijke maatschappelijke bewegingen lijk weer bedoeld om de vrees en hun verlangens worden als weg te nemen dat de uitoefe- een rechtss tree kse bedreiging ningen zouden kunnen uitlo- gezien voor het socialisme. Ze pen op een invasie in Polen. vereenzelvigen het socialisme Solidariteit strijkt met congres met de leidende rol van de partij teeen de haren in LUANDA/KAAPSTAD/NEW YORK De berichten over de strijd in Angola zijn zeer verwarrend en tegenstrijdig. Angola meldt dat Zuidafrikaanse troepen verder zijn opge trokken en momenteel zes steden in de zuidelijke provincie Kunene bezet houden. Zuid-Afrika echter noemt dit „bela chelijke propaganda". De Zuldafrikaanse operatie in Ango la zou „vrijwel beëindigd" zijn en is de terugtrekking van de troepenmacht „praktisch voltooid". De spoedzitting van de Verenigde Naties over Namibië, het door Zuidafrika bezette land, is gisteren op initiatief van Afrikaanse landen verschoven naar vandaag. Ze wilden hiermee verhinde ren dat een Zuidafrikaanse delegatie aan de debatten deelneemt. Zuid-Afrika werd in 1974 uit de VN gezet. Gisteren probeerde het voor de derde keer er in terug te keren, maar zijn geloofs brieven werden opnieuw afgewezen. Gisteren is voorts bekend geworden dat van de vier Russiche militairen die bij de strijd in Angola zijn gedood, twee vrouwen waren. De Zuidafrikaanse minister van buitenlandse zaken, Bot ha, verklaarde gisteravond voor de televisie dat de betrokken heid van de Sovjet-Unie in Angola het niveau bereikt heeft van haar rol in Afhanistan, met andere woorden dat de Sojet-troe- penmacht in Angola vrijwel net zo groot is als die in Afghani stan. partij, waardoor alle onwelge vallige het zwijgen wordt op gelegd". Een van de belangrijkste pun ten die op het congres ter spra ke zullen komen is de kwestie van het arbeiderszelfbestuur. Solidariteit wil niets minder dan een werkelijke controle, door middel van arbeidersra den op produktie en leiding van de bedrijven, met in be grip van het recht democra tisch de directeuren te mogen kiezen. De communistische partij heeft nu geprobeerd de vak bond voor te zijn door vlak voor het congres haar ideeën over arbeiderszelfbestuur te presenteren, maar zij gaan lang zo ver niet als de ideeën van Solidariteit. Ontslag en benoeming van directeuren kan geen aangelegenheid van het personeel, hooguit van (be paalde) partijleden, in het voorstel van de partij. De autoriteiten kunnen de be sluiten van het congres nege ren, maar de communistische partij is zich er van bewust ge worden dat ze niet meer kan regeren zonder rekening te houden met Solidariteit. Men kan niet terug naar de oude politieke orde, zo schreef het socialistische blad Kultura, maar de manier waarop dit moet gebeuren is het grote strijdpunt Solidariteit en de partij lijken te ver uit elkaar lopende belangen te hebben. Italië in opwinding over dreigementen Khadaffi (Van onze correspondent) ROME Met ongeloof, ver warring, maar vooral ook met verontwaardiging heeft Italië gereageerd op de dreigemen ten van de Libische staatsman Khadaffi om de nucleaire ba ses van de NAVO in Italië aan te vallen als „het Amerikaanse imperialisme in de Middel landse Zee" niet ophoudt. De Italiaanse premier Spadolini noemde de dreigementen van Khadaffi volstrekt onaan vaardbaar. Ze zijn volgens hem niet te rijmen met het streven van de Italiaanse rege ring om te komen tot een steeds hechtere vorm van sa menwerking met Libië, „een land waarmee sterke economi sche en historische banden be staan". De Libische vertegen woordiger in Rome is op het ministerie van buitenlandse zaken al flink de mantel uitge veegd. Ook in Griekenland is hoogst verbaasd gereageerd op de uit spraken van Khadaffi. NAVO- secretaris-generaal Luns ver klaarde in Turkije dat Kha daffi is als een hond die wel blaft maar niet bijt. De indruk is algemeen dat Khadaffi beheerst wordt door wraakgedachten na de klap die de Amerikaanse lucht macht enige weken terug heeft uitgedeeld. Reagan: rente moet omlaag NEW-YORK President Reagan wil dat de renteta rieven in de Verenigde Staten omlaag gaan omdat ze bijdragen tot het inlatie- probleem van het land. Hij zegt dit in een interview in het blad Fortune. Op een vraag van de ver slaggever of hij het eens is met de minister van finan ciën Regan dat de rente omlaag kan en moet, ant woordt Reagan: „Ja, ik ben bereid dat te zeggen, maar ik kan op dit gebied de wet niet voorschrij ven". In Nederland is het rood staan bij banken weer duurder geworden. De ABN verhoogde deze rente met een half procent, waarmee een recordpeil van 3,5 procent is bereikt In financiële kringen ver wacht men dat andere banken spoedig zullen vol gen. (Van onze correspondent Ami van Vree) BONN Zoals zo vaak in een 12-jarig huwelijk hebben de echtgenoten FDP en SPD hun strijd bijgelegd en zich weer met elkaar verzoend. De christen-democratische buren, die gehoopt hadden dat het nu eindelijk tot een dramatische scheiding zou komen, werden teleurge steld. Het is weer rustig ge worden in het Bonner huis. Maar de schijn bedriegt Be langrijke zaken zijn niet uit gesproken of zijn onder het tapijt geschoven. Er hoeft maar iets te gebeuren, of de tijdbom tikt weer. Dat kan de komende herfst al het ge val zijn indien de werkloos heid drastisch zou toenemen. Veel van wat er de laatste tijd aan conflictstof over de begroting en over de werk gelegenheid met veel lawaai werd aangedragen, kwam neer op loos alarm. De beide partijen probeerden posities in te nemen, waarmee zij aan de onderhandelingstafel het sterkst souden staan. En tenslotte zegevierde het nuchtere verstand: het haal- bare werd overeengekomen, het onoverkomelijke uitge schakeld. Zoals gezegd: dit is vaker ver toond in Bonn. Toch zijn er te kenen die erop wijzen, dat de vitaliteit uit de Westduitse re geringscoalitie wegsijpelt en dat de harmonie steeds moei zamer tot stand moet worden gebracht, zoals deze week is gebleken. Dit is niet zo ver wonderlijk, nu ook West- -Duitsland zich voor grote, nog niet eerder gekende sociaal- en financieel-economische problemen ziet gesteld (zoals alle Westerse industrielanden), die niet met een handomdraai zijn op te lossen en waarbij de dokters bovendien met uiteen lopende recepten komen aan dragen. Daarbij komen princi piële politieke verschillen tus sen de liberale en de sociaal democraten aan de dag, die vroeger minder betekenis had den of die geen rol speelden. Bij de recente discussies bij voorbeeld werd duidelijk wat de FDP van oorsprong is: een economische belangenpartij. Zij moet niets hebben van een grotere belastingdruk die vol gens haar al hoog genoeg is of van werkgelegenheidspro gramma's, waarin zij geen en kel heil ziet. Nee, wat er moet gebeuren, is het bedrijfsleven meer ruimte geven, daarmee de investeringslust bevorde ren, wat dan weer tot een op leving zal leiden. Om dat te bereiken en te kunnen beta len, moeten de sociale uitke ringen worden beknot omdat deze op dit moment niet meer kunnen worden opgebracht en in de huidige omstandigheden al te luxueus zijn. Genscher sprak in dit verband eens van „een sociale hangmat". Trots Bondskanselier Helmut Schmidt (rechts) In vertrouwelijk gesprek met zijn minister van buitenlandse zaken Hans-Dletrlch Gen- Een geheel andere mening is acher. de SPD toegedaan, die de trots van haar historische prestaties, een sociaal net dat armen en zwakken een zekere toekomst geeft, met alle kracht zal ver dedigen en die de welgestelde Duitsers best wat meer geld uit de portemonnee wil klop pen ten einde de zwakke con junctuur een duwtje omhoog te geven. In Bonn circuleren de laatste tijd steeds meer geruchten, dat de FDP onder bepaalde om standigheden en in bepaalde situaties bereid zou zijn om een overstap naar „de buur man" CDU-CSU te maken. Of de huidige coalitie in Bonn het tot de verkiezingen in 1984 zal uithouden, is zeker de vraag. Behalve de sociaal-economi sche problemen begint de ver schillende benadering van atoombewapening en veilig heidspolitiek ook een steeds belangrijker rol bij SPD en FDP te spelen. Er is een soort politieke en psychologische „metaalmoeheid" in de coalitie ontstaan, waarbij een plotselij- ke breuk niet meer wordt uit gesloten. Capi Crisis Antillen weer voorbij WILLEMSTAD De crisis in het kabinet Martina van de Nederlandse Antillen is voorbij, nu de Democrati sche Partij Bovenwinden (St.-Maarten) heeft besloten steun te geven aan de rege ring Martina. Deze was in moeilijkheden geraakt door het uittreden van drie minis ters van de MEP van Betico Croes. Zij gingen niet akkoord met het olieprotocol, waarbij onder meer de inkomsten uit olie tussen de centrale regering en de afzonderlijke eilanden was geregeld. Dank zij de steun van de DP-Bovenwinden kan de regering Martina nu weer rekenen op een meerderheid in het parlement. In een ver klaring heben de nieuwe coali tiegenoten onder meer meege deeld, dat op de kortste ter mijn stappen worden genomen om te komen tot een topge- sprek op koninkrijksniveau. VS weigeren ucci visum ROME De grieks-katho- lieke aartsbisschop Hilarion Cappucci mag de Verenigde Staten niet binnen. De Ameri kaanse ambassade in Rome heeft hem een visum gewei gerd, „wegens zijn contacten met terroristische en onder mijnende groeperingen". Ca- pucci werd in werd in 1974 in Israël gearresteerd omdat hij wapens smokkelde voor de Palestijnen. De 59-jarige gees telijke toonde zich zeer ver baasd over de weigering, om dat Amerika hem destijds had bedankt voor zijn bemiddeling bij de oplossing van het gijze lingsdrama in Iran. „Dreigement Reagan is onhoudbaar" MOSKOU Het dreige ment van de Amerikaanse president Reagan, de Sovjet- Unie uit te putten in een be wapeningswedloop, is vol strekt onhoudbaar. Dat staat te lezen in het Russi sche tijdschrift Novoye Vremya (Nieuwe Tijden). Het blad reageert daarmee op een redevoering van Reagan waarin hij zei dat de Russen een wapenwedloop niet kun nen winnen „tenzij de Russi sche leiders instemmen met een „echte, controleerbare wa penbeperkingen". De geschie denis heeft aangetoond, aldus het weekblad, dat het op zijn minst onrealistisch is te den ken dat men de Sovjet-Unie in een haar opgedrongen wapen wedloop kan verslaan. „Het machtige wetenschappelijk en technologische potentiëel, aan gevuld door voldoende natuur lijke hulpbronnen, stellen de Sovjet-Unie in staat de uitda ging te beantwoorden", aldus het blad. Nederland handhaaft peil ontwikkelings hulp PARIJS De officiële Ne derlandse ontwikkelings hulp zal, ondanks bezuini gingen op de totale begro ting, worden gehandhaafd op ongeveer één procent van het bruto nationaal produkt Het niveau zal de komende jaren zeker niet lager wor den. De demissionaire minister van Ontwikkelingssamenwerking, drs. De Koning, heeft dit giste ren gezegd in een toespraak op de conferentie van de Vere nigde Naties over de hulp aan de armste landen. Minister De Koning zei, dat Nederland het afgelopen jaar 0,19 procent van het BNP heeft besteed aan hulp aan de armste landen. Het totale bedrag was 22 pro cent hoger dan in 1979 en be stond uit 303 miljoen dollar aan bilaterale hulp, 76 miljoen dollar voor technische samen werking, 208 miljoen dollar aan andere schenkingen en 18 miljoen dollar aan leningen. Sadat in conflict met oppositie CAIRO De socialistische labourpartij (SLP), de grootste van de drie kleine Egyptische oppositiepar tijen, en de op Moskou geo riënteerde NUPR (nationale unionistische progressieve partij) zijn de belangrijkste doelwitten geweest van de arrestaties na de religieuze onlusten in Cairo in juni van dit jaar. Dit blijkt uit een namenlijst van arrestanten die de SLP gisteren heeft gepubliceerd. De partij beschuldigde de Egyptische regering van „vals spel". Veel van de arrestanten staan bekend als critici van het binnen- en buitenlandse beleid van president Sadat. De SLP ontkent heftig betrokken te zijn geweest bij de onlusten en beschuldigt de regering er van de politieke vrijheid te schenden en de oppositie te willen kwijtraken „om zo het eigen falen te bedekken".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 15