deTijd
Zwak compromis
over bezuinigingen
in West-Duitsland
HP
kt
Zuid-Afrika trekt zich
terug uit Angola
buitenland"
REAGAN TEGEN SOVJET-UNIE:
„Onderhandelen of
wapenwedloop verliezen
Warschau en
Moskou
vallen gezamenlijk
Solidariteit aan
EISIMERS
VS voelen weinig
voor meer hulp
aan armste landen
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1981 PAGINA 7
r>r>
JHICAGO Volgens presi-
lent Reagan van de Verenig-
|e Staten moet de Sovjet-
Jnie akkoord gaan met con-
roleerbare wapenbeperkin-
;en of een bewapeningswed-
bop met de Verenigde Sta-
en tegemoet zien die zij niet
[an winnen.
Iet vooraanstaande blad
fhe New York Times heeft
femeld dat de Amerikaanse
egering het Kremlin heeft
&ten weten dat in toekom-
Itige akkoorden over wa-
r ienbeheersing inspecties ter
ilaatse en andere middelen
'oor controle moeten wor-
len geregeld.
)e Amerikaanse president zei
n een bijeenkomst van partij-
jenoten in Chicago dat druk
nl moeten worden uitgeoe-
nd op de regering in Moskou
m deel te nemen aan bespre-
ingen over strategische wa-
enbeperkingen op een realis-
sche basis. „Wij zullen name
lijk een nieuwe kaart uitspelen
en echte en controleerbare wa
penbeperkingen eisen of Mos
kou krijgt te maken met een
bewapeningswedloop die zij
niet kan winnen". De presi
dent had felle kritiek op de
SALT-2 overeenkomst tussen
de VS en de Sovjet-Unie waar
voor zijn voorganger Carter
verantwoordelijk was. Volgens
Reagan leidt dat akkoord niet
tot echte wapenbeperkingen.
Hij verklaarde verder dat de
VS blijven bij een jaarlijkse
verhoging van de Amerikaan
se defensiebegroting van ze
ven procent.
Volgens een onderzoek van
het Amerikaanse ministerie
van defensie, het Pentagon,
heeft het Kremlin besloten
veel voor de defensie te blij
ven uitgevén, ook al heeft dit
gevolgen voor de levensstan
daard in de Sovjet-Unie en
brengt het de economische
groei praktisch tot stilstand.
Volgens het rapport wordt
veertien procent van het na
tionale inkjomen besteed aan
defensie.
Brezjnev
eind november
naar Bonn
BONN De datum voor het
bezoek dat de Russische par
tijleider Leonid Brezjnev
aan West-Duitsland zal bren
gen, is definitief vastgesteld
op 23 en 24 november. Daar
mee zijn de geruchten ontze
nuwd dat door de jongste
persoonlijke aanvallen van
het Russische persbureau
Tass op bondskanselier
Schmidt de plannen voor het
bezoek in gevaar waren ge
bracht
let Angolese persbureau gaf deze foto vrij waarbij vermeld werd dat het hier ging om
een Zuidafrtlkaans voertuig dat tijdens de gevechten van de afgelopen dagen was
vernietigd.
JOHANNESBURG/PARIJS/NEW YORK
Alles wijst er op dat de Zuidafrikaanse
sn zich terugtrekken uit Angola. De
frikaanse premier Botha verklaarde
orgen in een rede tot het parlement
dat de actie in Angola uitsluitend gericht
was geweest tegen bases van Namibische be-
mjdingsorgansiatie Swapo, maar dat er
niet te vermijden schermutselingen met het
Angolese leger hadden plaatsgehad. Daarbij
rijn ook vele burgers gedood of gewond en
luizenden mensen zijn dakloos geworden.
Bij de strijd in Angola hebben de Zuidafrikaan
se troepen overigens niet één, maar een aantal
Russische militairen gedood, onder wie twee
luitenant-kolonels, terwijl één sergeant-majoor
k gevangen genomen. De gevangengenomen
Rus zal niet als krijgsgevangene worden behan-
leld, maar zal een speciale status krijgen, zo
heeft het Zuidafrikaanse ministerie van defen
sie bekendgemaakt. „Wij zijn immers niet in
oorlog met de Sovjet-Unie", aldus een woord
voerder.
De Angolese ambassadeur in Parijs verklaarde
gisteren dat zijn land nooit heeft verheimelijkt
dat het steun krijgt van de Sovjet-Unie. „We
hebben een sterk leger nodig om de Zuidafri
kaanse agressie terug te slaan", aldus de ambas
sadeur.
Vasnmorgen zag het er naar uit, dat de Vere
nigde Staten vanmiddag een speciale spoedzit
ting van de Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties over Zuid-West-Afrika zou bij
wonen. Eerder hadden de VS laten weten de
vergadering te boycotten.
In Engeland heeft de oppositie felle kritiek
geuit op het feit dat Engeland zich in de Veilig
heidsraad heeft onthouden van stemming bij
een resolutie waarin de Zuidafrikaanse inval in
Angola werd veroordeeld.
Rembrandt
terecht
Het door Rem
brandt geschilder
de portret van Ja
cob de Gheyn, dat
twee weken gele
den uit de Dulwich
Gallery in Londen
werd gestolen, is
terecht. Conserva
tor John Sheeran
(foto) heeft inmid
dels geconstateerd
dat het paneel -
waarde vijf mil
joen gulden - on
beschadigd is; al-'
leen de lijst Is ver
dwenen. In verband
met de diefstal zijn
zeven mensen aan
gehouden, onder
wie een Nederlan
der, een 55-jarlge
handelaar uit IJs-
selstein.
Lichaamsdelen te
koop
RIO DE JANEIRO In
de kleine advertenties van
dagbladen op het Brazi
liaanse platteland heeft
zich een indrukwekkende
markt in menselijke orga
nen ontwikkeld. De Jour
nal do Brasil con ta teert
ironisch: Men verkoopt
geen huis, juwelen of meu
bels (die de meerderheid
van de Brazilianen overi
gens niet bezitten) maar
een deel van zichzelf.
Waarom twee nieren als
eentje voldoet Als men
uit naastenliefde een
hoornvlies wegschenkt,
waarom zou je het dan
niet verkopen als de
schuldeisers aan de deur
kloppen Het menselijk li
chaam blijkt te koop te
zijn, ook in onderdelen.
Hebt u geld nodig Neem
een stuk van uw lichaam
en maak het te gelde.
Recordomvang
graanoogst
verwacht
ROME Het ziet er
naar uit dat de wereld-
graanproduktie na twee
jaar van slechte oogsten
zich zal herstellen en dat
de wereldgraanhandel
dit jaar een recordom
vang zal bereiken. Dit
schrijft de Voedsel-en
Landbouworganisatie
van de Verenigde Naties
(FAO) te Rome in een
rapport.
De FAO verwacht dat de
graanproduktie zal toene
men van 1,44 miljard ton
in 1980 tot 1,535 miljard
ton dit jaar.
Alleen het weer zou hier
erï daar nog als spelbreker
kunnen optreden. Als de
produktie niet meer be
draagt dan het minimum
van 1,48 miljard ton, zal
verder op de huidige voor
raden moeten worden in
geteerd om aan het ver
bruik tegemoet te komen.
(Van onze correspondent Ami van Vree)
BONN De coalitiepartners SPD en FDP
in Bonn hebben gisteren uiteindelijk toch
een compromis weten te vinden voor een
programma van bezuinigingen in 1982. Het
vooral door de socialistische SPD gewenste
aanvullende werkgelegenheidsprogramma
is helemaal van de baan omdat men geen
overeenstemming kon bereiken over de fi
nanciering ervan en omdat de FDP er geen
heil in zag. Aan het akkoord in Bonn is een
wekenlang verbitterd debat tussen sociaal-
-democraten en liberalen vooraf gegaan dat
ongetwijfeld nog diepe sporen na zal laten.
De SPD heeft zich geërgerd aan de aanmati
gende houding van de kleine FDP.
Met het akkoord is het belangrijkste doel van
minister Matthofer van financiën bereikt, na
melijk om het niveau van de totale uitgaven te
beperken tot een bedrag van 240,5 miljard mar
ken. De staatsschuld blijft tot 26,5 miljard be
perkt. Tal. van andere bezuinigingsmaatregelen
gaan echter niet door. Met succes verzette de
FDP zich tegen de voorgestelde belastingverho
gingen, onder meer op olie en aardgas. De SPD
slaagde erin om het sociale stelsel te handhaven
in die zin dat de werkeloosheidsuitkeringen
niet worden aangetast maar dat alleen de nor
men en termijnen wat scherper worden gesteld.
WARSCHAU Aan de vooravond van het speciale congres
van de vrije vakbond Solidariteit zijn de Poolse communis
tische leiders gisteren fel van leer getrokken tegen de
„anarchistische tendenzen" in de hervormingsplannen van
de vrije vakbond. De kritiek werd geuit op een vergadering
van het centrale comité van de Poolse communistische par
tij. De door Solidariteit nagestreefde hervormingen werden
een instrument genoemd in de strijd voor economische en
uiteindelijk politieke macht, daarbij wordt onder meer ver
wezen naar het feit dat Solidariteit op het komende congres
de plannen wil bespreken voor zelfbestuur in ondernemin
gen, iets waarvan de partij niets wil weten.
Ook de Sovjet-Unie trok gisteren fel van leer tegen Solidariteit.
In een artikel in het Russische vakbondsblad Trud wordt gezegd
dat Solidariteit zijn „contra-revolutionaire en anti-socialistische
karakter" toont in het ontwerp-statuut dat aan het komende
congres zal worden voorgelegd. Als voornaamste middel om de
partij en de staatsorganen af te persen heeft Solidariteit geko
zen voor stakingen, die zoals uit de praktijk blijkt, tot chaos lei
den in de economie, zo schrijft het blad.
Zoals te verwachten was, heeft de tv-oproep van de leider van
SSolidariteit, Lech Walesa, om het „domme geruzie" te staken
niets uitgehaald. De strijd tussen vakbond en partij gaat onver
minderd door. De Sovjet-Unie keurde gisteren de beslissing van
de Poolse regering om Walesa toe te laten tot de televisie, scherp
af, „omdat de bond doorgaat maatregelen van de Poolse leiders
aan te vallen". Deze kritiek zal de Poolse leiders waarschijnlijk
nog onverzettelijker maken tegenover de eis van Solidariteit om
zendtijd tijdens het komende congres, iets waarover nog steeds
geen overeenstemming is bereikt.
Emigratie
joden uit
Sovjet-Unie
op
dieptepunt
TEL AVIV In juni en
juli hebben respectieve
lijk 400 en 600 joden de
Sovjet-Unie mogen ver
laten, een dieptepunt
sinds de autoriteiten te
gen het eind van de ja
ren zestig zijn begonnen
met het verstrekken van
uitreisvisa aan Russi
sche joden.
Dit heeft de joodse emigra-
tiedienst gisteren bekend
gemaakt. Volgens schat
tingen zullen dit jaar niet
meer dan 13.000 joden de
Sovjet-Unie mogen verla
ten. De laatste jaren waren
er dat 25.000 tot 40.000 per
jaar.
De Tijd schrijft het gedrag van
Van Agt toe aan het volgende:
„Naarmate hij fermer tegen de
socialisten uithaalt, zwelt het
applaus van de CDA-achter-
ban aan. De afkeer van Den
Uyl en de socialisten in het al
gemeen, is levensgroot vooral
bezuiden de grote rivieren".
Voorts een portret van And ré
van der Louw die via een mi
nisterschap wordt klaarge
stoomd voor de opvolging van
Den Uyl. „De politiek of hij
zelf moeten al bizarre bokken
sprongen maken, wil het lei
dersschap nog aan een ander
toevallen". Als nieuwe burge
meester van Rotterdam tipt
het blad Henk Vredeling of
Wim Kok. Aandacht ook voor
de nieuwe wet, die nachtar
beid voor vrouwen mogelijk
moet maken, en de eerste ex
perimenten op dat gebied. „Je
noort een enkele keer nog wel
eens klachten van jongere
vrouwen over het postig optre
den van de mannen. Maar dat
ligt meer aan die vrouwen
zelf. Sommigen hebben al het
gevoel dat ze worden aange
rand zodra iemand hen een
schouderklopje geeft. Het is
over en weer wennen". Een
uitvoerige reportage tenslotte'
over de in opspraak zijnde
Amsterdamse politie. „Dat de
burger bij een zo gebrekkig
funktionerend politieapparaat
vaak naar zijn recht kan flui
ten, lijkt buiten kijf. Maar wie
bij zijn komst op de politie
school nog niet gek was, wordt
het wel hier in Amsterdam".
Elsevier constateert: „De grote
coalitie gaat niet met erg veel
élan Van start. Ze lijkt nu al op
een fles champagne die te lang
heeft open gestaan. De smaak
is eraf". Toch een exclusief in
terview met de beoogde pre
mier Van Agt. „Het verhaal
van Den Uyl is een gevaarlijk
verhaal, omdat het een zinsbe
goocheling in stand houdt. De
keuze die politici nu moeten
maken, en niet langer mogen
ontlopen, is die tussen het da
delijke succes, het korte baan
werk, het klatergoud, of moei
lijke, ingrijpende, veel van het
geduld vergende maatregelen,
die op enige termijn werkelijk
structurele herziening van de
situatie met zich zullen bren
gen". Een ander artikel neemt
het op voor de politie die van
normvervaging wordt beticht.
„Welke fatsoenlijke politieman
kan nog overeind blijven,
wanneer hij dagelijks merkt
dat met allerlei voorschriften
en wetsregels de hand wordt
gelicht? Waar blijf je, als je ziet
dat strikt verboden zaken oog
luikend worden toegestaan?
Wanneer je geen begin van
begrip meer kunt opbrengen
voor een onduidelijk, warrig
heen- en weer-beleid van jus
titie, gemeentebestuur en
korpsleiding?" In een verhaal
over sportsponsoring de voor
spelling: „Het gaat uitlopen op
reclamevrije stadions en recla
mevrije shirts. Waar het naar
toe gaat, is de sponsoring van
evenementen, toernooien,
competities. En dat kan alleen
via een commercieel televi
siesysteem, zoals Amerika dat
kent".
De Haagse Post vraagt zich af
hoe het kan, dat Van Agt het
CDA via zijn achterban in gij
zeling houdt. „Hij spreekt de
taal van het volk. Hij is een
nette man, met een pak en een
das en zo. De mensen zien in
hem een barrière tegen al die
snelle maatschappelijke veran
deringen. Men heeft ook sterk
het gevoel dat hij op een im
morele manier aan de kant is
gezet: de man die zoveel voor
ons volksdeel heeft gedaan.
Dat soort dingen moet je als
een politiek feit ervaren". El-,
ders krasse taal over het rap
port Wagner. „Het is een po
ging tot een weliswaar niet-
militair juridische, maar dan
toch wel politiek-culturele
staatsgreep van grote onderne
mers en hun vazallen, een po
ging die in de Nederlandse
parlementaire geschiedenis
zijn weerga niet heeft ge:
kend". Werkgeversvoorzitter
Van Veen en FNV-voorzitter
Kok bekvechten over investe-
ringsloon. De eerste: „Het is
net als met die bewaker in de
dierentuin, die tegen de zee
leeuwen moet zeggen: jongens,
het spijt me, de emmer is leeg,
er zit geen haring meer in, ga
maar rustig zwemmen want
het is op. We moeten nu aan
de vakbeweging die emmer
ook laten zien". De tweede:
„Wat er moet gebeuren om de
werkgelegenheid en de econo
mie te versterken, dat is het op
peil brengen van de investe
ringen, en wat is dan logi
scher, dan dat de werknemers
daar eigen direkte bijdragen
aan leveren?"
Vrij Nederland waarschuwt:
„Van Agt speculeert erop, dat
het komende PvdA-congres
Den Uyl nog eens zal horen
herhalen, dat er door een ka
binet met de PvdA erin geen
kruisraketten worden ge
plaatst. Dat zal aanleiding,
worden om dat hoofdstuk
open te breken. Een mogelijk
heid voor een nog steeds on
willige politicus om onder een
kabinet met Den Uyl uit te ko
men. Van Agt heeft zich dat
soort kansen nog nooit laten
ontgaan". Een interview
voorts met de Argentijnse jood
Timerman die, na ontvoerd en
gemarteld te zijn, het land is
ontvlucht. „Ik ben in de ge
vangenis voortdurend als jood
behandeld. Ik heb ook niet be
weerd dat er een Holocaust
komt in Argentinië, maar wel
waarschuw ik ervoor dat de
condities voor een Holocaust
aanwezig zijn. Niemand kan
een Holocaust met zekerheid
voorspellen. Wie wist in 1939
dat het zo ver zou komen?" In
de sportrubriek voorspelt
voetbalkenner Nico Scheep
maker dat Ajax kampioen
wordt, en dat De Graafschap,
PEC Zwolle en Willem II de
graderen. Wielrenner Knete-
man bekent dat hij wel eens
voor een overwinning betaald
heeft. Als je met z'n tweeën
bent ontsnapt, en je allebei
doorrijdt, is het zo dat de ver
liezer dan ontvangt, en de
winnaar betaalt. Op zulke mo
menten hefc) je elkaar nodig.
Rijd je allebei niet, dan word
je allebei geen kampioen en
verdien je niets. Nu verdienen
we allebei".
hernymö
li oederionc
Hervormd Nederland waar
schuwt naar aanleiding van
het bereikte regeerakkoord:
„Het mag hier niet de kant op
gaan van Groot Brittannië met
zijn Thatcher-aanpak, waar de
eerste zelfmoorden onder
werkloze jongeren hebben
plaats gehad". Een interview
voorts met de pacifistische ge
neraal Von Meyenfeldt. „Voor
de tijd van de kruisraketten
vond ik het atoompacifisme
nog wel zinvol. Maar na het
passeren van dat station geloof
ik, dat je de kernbewapening
alleen nog maar kunt terug
dringen in het kader van een
totale vermindering van het
militaire geweld. Je moet radi
caler gaan denken". Het om
slagartikel noemt pleegkinde
ren de grote bezuinigingstruc
in Nederland. Met 200 kinde
ren wordt 8 miljoen bespaard.
„De pleegouders komen er
steeds meer aan tekort. Denk
aan vakanties die niet vergoed
worden, laat staan dat er reke
ning mee gehouden wordt
wanneer je een grotere auto of
een groter huis nodig hebt".
Joke Smit, die een vrouwen
partij wil gaan oprichten, zegt
in een vraaggesprek: „De laat
ste jaren zie je steeds meer li
berale en christen-democrati
sche vrouwen, die een femi
nistische houding aannemen.
Ik spreek daarom consequent
van VVD- en CDA-feminis-
ten. De linkse vrouwenbewe
ging reserveert de term femi
niste voor eigen gebruik. Daar
moet maar eens een einde aan
komen".
PIET SNOEREN
RAF: „Boni Ramstein is
van ons"
FRANKFORT In een brief
aan het Westduitse persbureau
DPA hebben aanhangers van de
„Rote Armee Fraktion" zich ver
antwoordelijk verklaard voor de
bomaanslag maandag op het Eu
ropese hoofdkwartier van de
Amerikaanse luchtmacht in
Ramstein.
Gezegd wordt, dat de aanslag, waar
bij twintig personen werden ge
wond, deel uitmaakt van de strate
gie van de RAF van „oorlog tegen
de imperialistische oorlog". Overi
gens is op de basis Ramstein een
tweede bom gevonden, die niet is
ontploft.
Aanhangers van de RAF hebben
zich ook verantwoordelijk gesteld
voor de brandstichting in de nacht
van maandag op dinsdag in het
kantoor van de SPD in Frankfort.
SPD-voorzitter Willy Brandt en
bondskanselier Helmuth Schmidt
worden ervan beschuldigd „het
Westduitse volk een bewapening op
te dringen, die door de Amerikanen
wordt gewenst".
Brandkast
Andrea Doria
boven water
Een kwarteeuw geleden zonk, na een aanvaring
met een Zweeds schip, het Italiaanse luxe passa
giersschip Andrea Doria voor de Amerikaanse
oostkust. Een expeditie, die een maand lang bezig
is geweest het wrak te onderzoeken, heeft nu onder
meer een brandkast de haven van New York bin
nengebracht. In een onafgesloten lade onder de
brandkast werd een samengeklonterde hoeveelheid
Amerikaanse geldstukken aangetroffen.
PARIJS De Verenigde Staten hebben gisteren op
de VN-conferentie over hulpverlening aan de eenen
dertig armste ontwikkelingslanden laten blijken,
dat een nieuw hulpprogramma hun veel te ver
gaat.
Het betreffende programma voorziet in een vergroting van de
buitenlandse hulpverlening van zes miljard dollar tot vijftien
miljard dollar per jaar. Volgens de Amerikaanse woordvoerder,
Peter McPherson, is dit laatste bedrag zo groot, dat de arme lan
den het misschien niet eens doelmatig kunnen besteden. Boven
dien gaat het de krachten van de donorlanden te boven.
De Britse staatssecretaris van buitenlandse zaken, Neil Martin,
zei, dat Groot-Brittannië zijn hulp pas kan uitbreiden als het
weer een gezonde economische groei doormaakt. De Franse pre
sident Mitterrand daarentegen heeft gepleit voor een aanzienlij
ke vergroting van de hulp.
Actie tomaat
English style
Terwijl de voorzitter van de Britse boerenbond in de Ne
derlandse ambassade sprak over de zijns inziens oneer
lijke bevoordeling van de Nederlandse tuinbouw via la
gere gasprijzen, kieperde tuinder Charles Smith een la
ding tomaten op de stoep van de ambassade in het keu
rige Londense Kensington. Het werd echter een actie
tomaat English style", want hij ruimde zijn eigen rom
mel ook weer op.
