Nederland favoriet
in draversinterland
Directies en specialisten laten ons in de kou staan
Zoutprinsen en kunstenaars
van het kuuroord Bad Ischl
Meer aandacht voor veiligheid
van kind in huis noodzakelijk
Eerste Leopard II overgedragen
Chileense
militairen
in opleiding
bij Holland
Signaal
Koningin opent
viering 200 jaar
relaties met YS
HOOFDVERPLEEGKUNDIGEN:
KB»
Bl/TRO
BIJ O'OUUJE-HERCK
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1981 PAGINA 6
UTRECHT Ongelukken met klnde-
ren in huis, op school en op straat moe
ten worden geregistreerd, net zoals dat
bij verkeersongevallen gebeurt. Een sa
menhangend beleid in ons land bevor
dert de veiligheid van het kind. Dit
schrijft drs. W. Rogge mans, medewer
ker van het Veiligheidsinstituut, in het
tijdschrift voor sociale geneeskunde.
meer dan de helft van het aantal gevallen
zijn de slachtoffers kinderen en jongeren
beneden de twintig jaar. De meest voorko
mende ongelukken zijn valpartijen, ver
brandingen, verdrinkingen en vergiftigin
gen. De meeste mensen houden zich in de
privé-sfeer niet zo bezig met het voorko
men van huiselijke ongelukjes, omdat
men niet weet wat de oorzaak ervan is.
De wettelijke maatregelen om de woon
omgeving veiliger te maken zijn erg on
overzichtelijk en veiligheidsvoorschriften
op producten en medicijnen ontbreken
vaak geheel, aldus Roggemans. Hij is van
mening dat de jeugdgezondheidszorg een
ftreventieve taak in deze heeft. De zuige-
ingen- en kleuterzorg kan meer aandacht
besteden aan kinderen in de gevaarlijke
leeftijd (één- en tweejarigen). Ook de
diensten voor schoolgezondheidszorg kun
nen gevaarlijke situaties signaleren en on
derwijzers stimuleren in hun lessen aan
dacht aan veiligheid te besteden.
D'66-er
burgemeester
in Bodegraven
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Minister Wie
gel (Binnenlandse Zaken)
neeft de heer J. Kok, thans
burgemeester met Reeuwijk,
met ingang van 16 november
benoemd tot burgemeester van
Bodegraven. De heer Kok, 56
jaar, Nederlands hervormd en
lid van D'66, volgt in Bodegra
ven burgemeester N. Kremer
op die op 1 november met
pensioen gaat.
Eerste Orion
voor marine
uit de fabriek
BURBANKS Bij de Lock-
heed-fabriek in Burbanks, Ca-
lifornië wordt 10 september
het eerste Orion-gevechts-
vliegtuig voor de Nederlandse
marine gepresenteerd. De zo
genoemde „roll out" wordt bij
gewoond door W. van Eeke-
ien, staatssecretaris van defen
sie. De marine heeft totaal
dertien Orions besteld. De
laatste Orion wordt eind 1984
afgeleverd.
AMERSFOORT Minister
De Geus van defensie heeft
vandaag in Amersfoort de
eerste Leopard I I-tank aan
de Koninklijke Landmacht
overgedragen. De komende
jaren zullen in totaal 445
van deze gevechtstanks uit
de Duitse fabrieken van
Krauss-Maffei het eerste Ne
derlandse legerkorps gaan
versterken. De nieuwe Leo
pards vervangen de verou-
In een korte rede zei de minis
ter dat de standaardisatie tus
sen Nederland en Duitsland op
militair gebied voordelen biedt
en kostenbesparend werkt. De
Geus zei verder niet te spre
ken te zijn over de invoering
van het neutronenwapen, om
dat dat een „bruikbaar" kern
wapen is dat een kernwapen-
conflict niet ondenkbaarder
maakt. Het regeringsbeleid is
er, volgens de bewindsman
dan ook op gericht de invoe
ring van het neutronenwapen
te voorkomen.
Met de order van de 445 Leo
pards is een bedrag gemoeid
van twee miljard gulden,
waarvan het Nederlands be
drijfsleven door de productie
van een aantal onderdelen 900
miljoen op zich neemt.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Volgens het
PSP-Kamerlid Van der Spek
geeft Hollandse Signaal Ap
paraten BV in Hengelo een
elektronica-opleiding aan
een groep Chileense militai
ren. De militairen leren er
om te gaan met apparatuur
die HSA Chili al geleverd
heeft of nog zal leveren.
Van der Spek vindt dat op
deze manier de Nederlandse
regering haar eigen exportbe
leid ondergraaft. In zijn vra
gen laakt hij ook de activitei
ten van de NV Optische Indu
strie „De Oude Delft", dat
voor bijna 300 miljoen gulden
nachtzichtapparatuur levert
aan Irak.
DEN HAAG Het al eerder aangekondigde bezoek van ko
ningin Beatrix aan de Verenigde Staten in april volgend
jaar vormt het startpunt van de viering van 200 jaar diplo
matieke betrekkingen tussen beide landen. De viering om
vat een groot aantal manifestaties op het gebied van cul
tuur, wetenschappenm, handel en economie, sport en folko-
Koningin Beatrix zal in de Verenigde Staten twee tentoonstel
lingen openen die in het kader van Nederland-Amrerika 200
worden georganiseerd. Verder ligt het in de bedoeling een ge
denkmunt te slaan en is er besloten een herdenkingspostzegel
uit te geven. Op het gebied van cultuur zal er onder meer een
uitwisseling plaatsvinden van kunstverzamelingen van Neder
landse en Amerikaanse musea. Zo zal een groot deel van de col
lectie van het Mauritshuis een rondreis maken langs Ameri
kaanse steden, evenals een collectie hedendaagse Nederlandse
kunst. Amerikaanse collecties komen naar Amsterdam en Rot
terdam. Daarnaast zullen ook het Concertgebouworkest, het Re
sidentieorkest en het Nederlands Kamerorkest een bezoek aan
de Verenigde Staten brengen, terwijl cineasten werken aan een
tv-film ovder de onderlinge betrekkingen.
Op wetenschappelijk gebied zullen in nauwe samenwerking met
Amerikaanse instellingen een aantal symposia met uiteenlopen
de onderwerpen worden georganiseerd. Tenslotte wordt er nog
gewerkt aan een aantal sportontmoetingen tussen beide landen.
Steeds meer
moeilijk
bestri jdbare
gonorroe
UTRECHT Volgens de i
Nederlandse stichting tot be- j
strijding van geslachtsziek-
ten zullen er dit jaar in Ne- j
derland dertig procent meer
gevallen van gonorroe voor-
komen dan in 1980.
Die groei komt vooral op reke
ning van de gonorroe-bacterie
die niet normaal met penicilli
ne is te bestrijden, omdat die
daar resistent voor is. De bac
terie werd voor het eerst in
1977 in Nederland ontdekt.
Sindsdien is in ons land het
aantal besmettingen door deze
soort sterk toegenomen; in de
eerste helft van dit jaar is er al
een stijging waargenomen van
700 procent ten opzichte van
de eerste helft van vorig jaar.
In de eerste helft van 1980
werden er 92 gevallen gecon
stateerd, dezelfde periode van
dit jaar al 622.
VELP Hoofdverpleegkun
digen (afdelingshoofden) in
de Nederlandse ziekenhui
zen klagen steen en been
over hun directies en specia
listen. Dit blijkt uit een on
derzoek van drs. A. van den
Bergh-Braam, sociologe in
Nijmegen en zelf ex-ver-
pleegkundige. Zij onder
vroeg zeshonderd afdelings
hoofden in dertig algemene
ziekenhuizen en drie acade
mische klinieken. De conclu
sie van haar onderzoek
luidt: De positie van de
hoofdverpleegkundigen
moet drastisch worden ver
beterd.
Tweederde van de afdelings
hoofden schetste een uiterst
negatief beeld van de zieken
huisdirecties. Hun wordt ge
brek aan visie en beleid ver
weten. De directie is naar me
ning van de ondervraagden
ook te vaak afwezig en steunt
de afdelingshoofden onvol
doende.
Het beeld van de specialisten
is zo mogelijk nog somberder.
De specialisten handelen met
volstrekte willekeur en treden
eigenmachtig op. Dat uit zich
in ongergelde visites (bijvoor
beeld het wisselen van ver
band onder etenstijd) en de a-
sociale benadering van de pa
tiënten. De specialisten zijn
volgens de hoofdverpleegkun
digen vaak ook slecht bereik
baar en laten veeal eigen- en
financieel belang prevaleren
boven dat van de patiënten en
verpleegkundig personeel.
Driekwart van de afdelings
hoofden beschuldigt de specia
listen van autoritair gedrag.
Verplegers en verpleegsters
worden vaak bekritiseerd
waar de patiënt bij is. Me
vrouw Van den Berg vertelde
over haar onderzoek tijdens de
ledenvergadering van de pro
vinciale contactgroep van de
nationale ziekenhuisraad in
Velp.
Zij omschreef de afdelings
hoofden als zeer idealistische
en hardwerkende mensen.
„Het bedrijfsleven zou zich
met een dergelijk middenka
der de handen wrijven".
De hoofdverpleegkundigen
vinden hun eigen taak ook erg
zwaar, maar stellen zich wat
betreft huin invloed in het zi-
kenhuis bescheiden op. Valse
bescheidenheid vindt drs. van
den Bergh. De patiëntenzorg
en de ziekenhuisverpleging of
valllen volgens haar met het
functioneren van de afdelings
hoofden. Alleen zij zijn bepa
lend voor de sfeer op een afde
ling. De onderzoekster raadt
de ziekenhuisdirecties drin
gend aan de contacten met aan
de afdelingshoofden te verebe-
teren. Dan zal ook het grote
verloop onder het verpleeg
kundig personeel verminderd
kunnen worden.
DEN HAAG Op de drafpiste van
de Belgische badplaats Oostende zal
vrijdag de 55e draversinterland tus
sen België en Nederland worden ge
houden. Tot enkele jaren geleden
waren er per jaar twee ontmoetin
gen tegen de Belgen. Een uitwed
strijd én een thuiswedstrijd op een
zondagmiddag in september op
Duindigt Door de invoering van het
supertrio in België is er voor onze
zuiderburen op een zondag in eigen
land meer te verdienen en is het niet
meer mogelijk om dan een equipe
naar Nederland te sturen. Elk jaar is
er nu maar één interland. Volgend
jaar is die op een dinsdagavond in
september op Hilversum.
Van de 54 interlands werden er maar
liefst 35 door Nederland gewonnen.
Eén keer kwam men tot de uitslag on
beslist. Cees Berg, ploegleider van de
Nederlanders en pers-chef van de
NDR: "Ik denk dat Nederland weer
gaat winnen, al zal het misschien moei
lijker worden dan het de laatste jaren
het geval was. In de ploeg van de drie
jarigen missen wij drie sterke paarden:
derby-winnaar Uranus ter Lune en de
in die koers als tweede en derde aanko
mende Urioca S en Udo Hazelaar. Maar
in deze jaargang hebben wij sterke
paarden genoeg. Bij de vierjarigen ko
men wij goed voor de dag. Trainer Jan
van Dooyeweerd heeft Torpedo Fortu-
na zelf teruggetrokken en de voorkeur
gegeven aan Tafna. Ook bij de vijfjari
gen hoeven wij niet bang te zijn. Wat
ons meer zorgen baart, zijn de oudere
paarden".
Bij de 6-jarigen en oudere paarden
komt Raymond met de eigenaar-rijder
Kees van Leeuwen in actie. Aan Cees
Berg de vraag waarom Raymond en
géén Monty Buitenzorg? "Natuurlijk is
Monty Buitenzorg geweldig in vorm.
Hij won op Schaesberg een grote
sprintkoers en werd vorige week op
Duindigt kampioen van Nederland.
Maar de pech, en het geluk voor Ray
mond, was dat wij de opstelling terwille
van de Belgen al twee weken geleden
hebben gemaakt".
De kracht van de Belgen zit bij de ou
dere paarden. Het gevaar komt daar
van Juno N die onlangs over 2300 me
ter een tijd op de klokken bracht van
1.17.2. Motus won op 24 juli op de baan
van Oostende in 1.17.2.
De Nederlandse ploeg bestaat uit: 3-ja-
rigen Udo Rotary (Jan Wagenaar), Un
predictable (Luut Dooper), Umberto k
(Gerard van Eykelenborg), Usurpateur
K Roelof Kromkamp). 4-jarigen: The
Import Laren Piet Smit), Tyvonne
Promise (Kees Wortel), Tydi Flower
(Jan Offenberg), Tafna (Bert van
Dooyeweerd). 5-jarigen: Savero (Wim
Velis), Sergio Fortuna( Jan Wagenaar),
Sonny Alkestis Wim van Buytene). 6-
jarigen en ouder: Robin Buitenzorg
(Jan Wagenaar), Ronny W (Manus
Bouwhuis), Raymond (Kees van Leeu
wen) en Ovatio Arnold Mollema.
ARTHUR VAN RIJSWIJK
Cees Berg: „Ik denk dat Nederland weer gaat winnen"
BREGENZ Bad Ischl.
waar de Operetteweken
deze zomer haar vierde lu
strum beleefden, is niet zo
maar een Oostenrijks
kuuroord. Het zoute bron
water en het milde klimaat
bezitten er grote genezende
kracht. De Weense dokter
Wirer zond in 1823 zijn eer
ste veertig patiënten naar
dit liefelijke dal en zij zou
den de eersten worden van
een onafzienbare rij ge
zondheidszoekers. Oosten
rijk kent uiteraard meer
badplaatsen, maar Ischl
appelleert bovendien nog
vandaag de dag aan een
groots verleden, dat zowel
medisch als muzikaal als
toch ook historisch nog ste
vig in het heden verankerd
ligt
Dokter Wirers beslissende
uur sloeg op 18 augustus 1830
toen dank zij de Ischeler
kuur van Aartshertogin Sop
hie van Beieren, wier huwe
lijk met Aartshertog Franz
Karl van Oostenrijk zes jaar
kinderloos was gebleven,
Franz Joseph werd geboren,
de eerste van de vier „zout
prinsen". Ferdinand Max, in
1867 als Keizer van Mexico
gefusilleerd, Karl Ludwig en
Ludwig Viktor zouden vol
gen. Keizer Franz Joseph
gaat in 1848 voor 't eerst al
monarch naar Bad Ischl, dat
tot 1914 zijn zomerresidentie
zou worden. Vier jaar later
koos hij in de toen gereedge
komen Keizervilla Elisabeth
van Beieren - - die als
„Sissy" wereld- en ziekte-ge
schiedenis zou maken tot
bruid. Zodoende kreeg dit
kuuroord niet alleen vorste
lijke, maar ook politieke be
tekenis, met als randver
schijnsel de toeloop van vele
tientallen groten uit de we
reld van de opera, de muziek,
het toneel en de schilder
kunst. In Wenen kreeg men
deze prominenten buiten het
podium nauwelijks te zien,
maar in Bad Ischl zaten zij in
het Casino aan de snel stro
mende Traun, in de Trink-
het park. Franz
Joseph verliet zijn zomerver
blijf voorgoed op 30 juli 1914,
twee dagen na de onderteke
ning in de keizervilla van het
manifest „Aan mijn volke
ren", waarmee de Eerste We
reldoorlog een feit werd.
Nog altijd bruist Bad Ischl
van levenslust en scheppende
vreugde en het is gelukkig
heel wat anders dan een door
dagjesmensen onder de voet
gelopen pretpark. De culture
le explosie van weleer golft
nog zichtbaar en merkl
na. Alexander Girardi, Jo-
hann Strauss en Oscar
Strauss hadden er evenals
later Franz Lehér en Richard
Tauber hun villa's, er was
een roemruchte operette-
beurs en met de dood van
keizer Franz Joseph en het
uiteenvallen van de Habs-
burgse staat ging dit artistie
ke imperium niet ten onder.
Een andere Franz Lehér
regeerde nog bijna een
halve eeuw verder. Als kei
zer Franz 's morgens om half
vier opstond, ging er op een
steenworp afstand componist
Franz naar bed. Wie verbleef
en werkte eigenlijk niet in
Bad Ischl? In bonte maar
lang niet volledige rij noe
men wij naast zangers als
Slezak, Piccaver en Tauber
de regisseur Max Reinhardt
en componisten als Abraham,
Brahms, Bruckner, Dostal,
Fall, Kélmén, Komgold,
Ktlnnecke, Stolz, Josef en Ri-
De villa van Richard Tauber In Bad lachl, Traunkai 17.
Rechts de hekken die toegang geven t0) h*t huisje, waar nu
nog zijn neef Max Tauber (91) woont
chard Strauss en Hugo Wolf.
Veel van hun melodieën, ook
die van Oscar Straus, vloei
den van de groene Traun
naar de blauwe Donau en
vandaar naar de gehele we
reld. Franz Lehar, zonder
wiens composities de Operet
teweken niet compleet zijn,
drukt thans wel het sterkst
zijn stempel op Bad Ischl.
Zijn villa aan de Traun is
door deze ereburger aan de
gemeente nagelaten en nooit
zonder bezoekers.
De ene prachtige kamer na
de andere met een onvoor
stelbare weelde aan kunst
schatten, bijeengebracht zon
der veel culturele adhesie en
niet belemmerd door meubi
laire of esthetishe wetmatig
heid. Wij achten het een re
giefout, dat de rondgang mu
zikaal wordt begeleid door
gedeelten uit zijn operette
„Land des Léchelns" gezon
gen door Rudolf Schock in
plaats van Richard Tauber,
aan wie Lehér toch na 1924
het overgrote deel van zijn
succes te danken had. En
waarom is niet één van de
kamers in de Lehérvilla aan
Tauber gewijd? Deze woonde
enkele honderden meters
verder aan de Traun. Zijn be
kende monocle is in Darm
stadt terechtgekomen, maar
zijn bed staat nog in het huis
je, dat zijn neef en voormali
ge impresario Max Tauber
(91) pal naast de Taubervilla
bewoont. Allesbehalve een
mummelende grijsaard, deze
Max, die ons vertelde nog
aan de overkant zijn kranties
te kopen. Daarvoor moet hij
dan wel de stijle Richard
Tauber brug over. Hij eet
van Tafeltje Dek je en een
huishoudster komt maar niet
opdagen. Naar de voorstellin
gen van Lehérs zogeheten
Tauber-operettes gaat hij
niet
De Ischeler Operetteweken
werden twintig jaar geleden
voor 't eerst gehouden. Tot
de initiatiefnemers behoorde
de toneelspeler Josef Mein-
rad. Men speelt in het Kur-
haus, een multifunctioneel,
fraai ogend bouwsel met een
wel breed maar zeer ondiep
podium. In het verleden zon
gen er o.a. Johannes Hees
ters, Effie Mayerhofer, Helge
Roswaenge en Leonie en
Lotte Rysanek. Wij hoorden
er „Wiener Blut" van Johann
Strauss en Lehérs „Zigeuner-
liebe". Prof. Eduard Macku
(80) een ouderwetse kapel
meester, haalt met zijn gewil
lige maar instrumentaal niet
altiid parate musici toch altijd
de laatste maatstreep. Het so
listencorps is even bont als
bazig en soms onverwachts
talentvol. In „Zigeunerliebe"
zong een Spaanse Kammer-
sénger, tevens professor voor
viool, compositie en muziek
geschiedenis. Hij vertolkte
een dubbelrol, waarbij ook
nog vioolsoli speelde. Vocaal
beschikte hij slechts over een
eenkleurig fortissimo, maar
in „Wiener Blut" stond naast
hem de zeer beeldend acte
rende Bruno Thost van het
Wiener Burgtheater. Operet
tes in Ischeler stijl organi
satorisch enigszins inteelt
maar ondefineerbaar muzi
kaal en ontroerend. In de
trant van Lehérs: „Schön ist
die Welt, wenn ein Schim-
mer von Gltlck sie erhellt".
FRANK DELBOY
Brabanders naar Rotterdam om te luisteren
DEN BOSCH Het Brabants Orkest verzorgt op zondagmiddag
27 september een bijzondere matinee in het Rotterdamse con
certgebouw De Doelen. Met dit concert, waarvoor tal van Bra
banders zijn uitgenodigd, wil het orkest laten horen hoe het
klinkt „in een van de beste concertzalen van de wereld". Het
Brabants Orkest wil hiermee tevens de behoefte onderstrepen
aan een goede concertzaal in Brabant zelf. Volgens het orkest
beschikt de provincie niet over een dergelijke accomodatie. De
genodigden kunnen als zij dit willen gebruik maken van een
speciale trein, de 'Brabants Orkest Express', die op 27 september
uit Den Bosch naar Rotterdam rijdt.
Rotterdam laat
vrouwen toe
bij brandweer
ROTTERDAM In Rotter-
dam kunnen voortaan ook
vrouwen in aanmerking ko-
men voor functies bij blu-
seenheden (uitrukkende
diensten) van de gemeente
lijke brandweer. Eerst moet
echter de Rotterdamse GGD 1
de vraag beantwoorden of I
vrouwen inderdaad de kans
hebben door de zware selec
tieprocedure te komen. 1
Dit besluit is zeer tegen de zin f
van de Rotterdamse brand- |2
weer genomen. De huidige I
personeelsleden vinden de d
komst van vrouwen een moei- u
lijk te verteren zaak en zij zijn p
bang dat de instroming ten q
koste van hun arbeidsplaatsen j!
kan gaan. De Rotterdamse c
brandweercommandant Vosse-
naar vindt dat hij het niet aan
zijn personeelsleden kan ver- j
kopen dat er enerzijds geld be- E
schikbaar wordt gesteld voor
een dergelijke proef, waarvan F
riiet vaststaat of die zal luk- li
ken, terwijl anderzijds dras- fc
tisch moet worden bezuinigd, P
hetgeen arbeidsplaatsen kan I
gaan kosten. Vrouwen zouden,
aldus Vossenaar, fysiek niet in
staat zijn dit zware werk tot 1
hun 55 jaar te blijven doen. Hij
vreest daarom dat het toelaten
van vrouwen in de uitruk-
dienst zal leiden tot een ver
mindering van de service aan
de burgerij.
De zomerkaart is uit
met o.a.
Avocado "bij d'Ouwe-Kerck"
gevuld met kip, appel, celerie en kwark.
Gazpacho
koude pittige Spaanse tomatensoep
Cuisses de grenouilles
kikkerbilletjes
spies met gamba's
Gerookte en gegrillde varkenscotelet met zuurkool
en rode wijnsaus
Wilt u iets bijzonders eten, laat hel ons dan tijdig weten.
Onze keuken is geopend van 18.00 uur tot 22.00 uur.
Voor de lunch:
van 12.00 tot 14.00 uur (behoudens zaterdag en zondag).
Voor diners, partijen en recepties zijn er de hele week moge
lijkheden, ook bij U thuis.
hoofdstraat 14 leiderdorp 071-411407
Maandag en Dinsdag gesloten,
voor partijen en recepties de gehele week
mogelijkheden
