Amerikaanse banken
verlagen rentepeil
Van Aardenne: wetgeving energieverbruik nodig
Baggeraars dreigen
met wereldwijde actie
Kerncentrale in rode cijfers
door contract Péchiney
PRIME RATE" NU OP TWINTIG PROCENT
Nederlandse banken
stimuleren spaarzin
Schokbeton
balanceert op rand
van de afgrond
Holec ziet toekomst
in windenergie
„Prop'
koop-
woningen
medio
1983
verkocht
KAMERLEDEN:
Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
LEIDSE COURANT
DINSDAG 1 SEPTEMBER 1981
DELFZIJL „Een nieuw kabi
net, van welke samenstelling dan
ook, zal ernst moeten maken met
een snelle en adequate wetgeving
voor het (groot) energieverbruik
in Nederland". Dit zei minister
drs. G. van Aardenne van Econo
mische Zaken tijdens het officieel
in gebruik zetten van een energie-
terugwinningsinstallatie bij net
bedrijf Elektroschmelzwerk in
Delfzijl.
Tijdens deze plechtigheid stelde di
recteur ir. J. Brouwer dat het teleur
stellend is dat de energieprijs in Ne
derland zo sterk is gestegen. Dit on
danks de bereikte besparingen in de
industrie. „Nog steeds is de elektrici
teitsprijs in Nederland aanmerkelijk
hoger dan bijvoorbeeld in Frankrijk
en West-Duitsland".
Volgens Van Aardenne liggen de
energieprijzen in Nederland zo hoog
omdat hier meer dan in het buiten
land van dure energiebronnen als gas
en aardolie gebruik wordt gemaakt
De minister verwacht dat als olie en
gas als dure energiebronnen in Ne
derland fors zijn teruggedrongen
door steenkool en kernenergie, ons
land wat betreft de concurrentieposi
tie van de energieprijs ten opzichte
van het buitenland duidelijk kan ver
beteren.
De energieterugwinningsinstallatie te
Delfzijl wint energie terug uit afval-
gassen. In totaal gaat het om 30 mil
joen kubieke meter aardgas per jaar
en daarmee kan een stad als Assen
(50.000 inwoners) verzorgd worden.
Elektroschmelzwerk is een zelfstan
dige dochter van het Duitse Elek
troschmelzwerk Kempter GmbH. Het
bedrijf in Delfzijl, waar 145 mensen
werken, fabriceert siliciumcarbide,
dat gebruik wordt voor slijpmiddelen
(slijpstenen en schuurpapier), voor de
bekleding van speciale verwarmings-
en industrie-ovens en voor de pro-
duktie van gietijzer en staal.
NEW TORK Na vele schone belof
ten van de „Fed", de centrale bank in
VS, dat de rente spoedig zou kunnen
dalen en geruchten uit de zakenwereld
die dit weer fel tegenspraken heb
ben verschillende Amerikaanse han
delsbanken gisteren het rentepeil ver
laagd. Voor het eerst sinds 8 juli kwam
daarmee verandering in de „prime
rate", de rente die de banken hun beste
klanten berekenen. Het tarief staat nu
op twintig procent, een half procent la
ger dan voorheen.
Chase Manhattan Bank, de op twee na
grootste bank in de VS, was de eerste die
een verlaging bekend maakte. Later volg
den First National Bank of Chicago en
Mitsui Manufacturers Bank of Los Ange
les. Volgens financiële deskundigen in
New York is de verlaging mogelijk ge
worden doordat de handelsbanken mak
kelijker en vooral goedkoper geld op de
kapitaalmarkt kunnen lenen.
De hoge rentestand in de VS heeft grote
gevolgen voor de Europese kapitaalmarkt.
Veel beleggers investeren hun geld in de
VS, waar het een beter rendement op
brengt. De Europese rentestand wordt
daardoor naar een hoger niveau gedwon
gen. In Europa is dan ook enthousiast ge
reageerd op de Amerikaanse rentedaling.
Gehoopt wordt dat nu een periode van
voortgaande renteverlagingen is ingeluid.
De voorzitter van de Fed, Paul Volcker,
heeft echter het afgelopen weekeinde nog
getuigd van zijn vastbeslotenheid om een
sterke toeneming van de kredietverlenin
gen te voorkomen. Daarom valt slechts
een zeer geleidelijke daling van de prime
rate te verwachten.
MEER EENTE OP LENINGEN
AMSTERDAM Om de spaarzin in Nederland aan te
moedigen, en zodoende over meer geld te beschikken
hebben verschillende banken gisteren hun rentevergoe
dingen fors verhoogd. Vanwege het hoge renteniveau
op de geldmarkt is een relatief grote afstand onstaan
tussen de rentevergoedingen op spaarrekeningen en de
op dit moment geldende rente op de particuliere depo
sito's, zo heeft de Banque de Paris et des Pays-Bas ver
duidelijkt. Deze bank introduceert een nieuwe drie
maands spaarrekening, met een variabel rentepercen
tage. Snelle beslissers krijgen 11,5 procent
De rente op deze rekening zal de fluctuaties op de geld
markt zoveel mogelijk volgen. Voor diegenen die grotere
bedragen willen reserveren en willen profiteren van de
mogelijkheden van de geldmarkt, ook indien zij niet vol
doen aan de voorwaarden voor deposito's, is deze rekening
met een opzegtermijn van drie maanden aantrekkelijk, zo
meent de Banque de Paris.
De Amro Bank heeft in verband met de gewijzigde om
standigheden op de kapitaalmarkt het rentepercentage van
haar obligatielening van nominaal 150 min verhoogd van
12,75 tot 13 pet. De uitgiftekoers van deze lening is vastge
steld op 100 pet.
De FGH-hypotheekbank is gisteren begonnen met de af
gifte van 13 pet pandbrieven 1981 per 1985-1988 tegen een
koers van 100 pet. De afgiftekoers van de 12,75 pandbrie
ven 1981 per 1985-1989 blijft 99 pet.
ENCI MOET REDDING BRENGEN
ZWIJNDRECHT De Ogem-dochter Schokbeton heeft vo
rig jaar een recordverlies geleden van 15,5 min. In 1979
maakte deze maatschappij nóg 5,8 min verlies. De omzet
Is bovendien sterk ingezakt: van 78,5 tot 57 min. Deze
resultaten hebben de be tonmaatschappij aan de rand van de
afgrond gebracht. Het eigen vermogen van de onderneming
is nog maar 7,5 miljoen.
een bod op de aandelen af van het cementbedrijf ENCI. Volgens
de raad van bestuur van Schokbeton kunnen verschillende be
drijven bij een redelijke orderontvangst nog winst maken. In
het eerste halfjaar van 1981 kwam Schokbeton voor circa acht
ton in de rode cijfers.
Het personeelsbestand is vorig jaar door verkoop van verschil-
lende bedrijfsonderdelen gedaald van 864 tot 555.
UTRECHT Het elektro
technisch concern Holec
gaat zich meer dan voorheen
richten op alternatieve ener
giebronnen. Onlangs is over
eenstemming bereikt over
de overneming van het gehe
le aandelenkapitaal van Po-
lenko BV in Rhenen, terwijl
een belang van 69 pet werd
genomen in Wind-Matic in
het Deense Herning. Beide
overigens nog kleine onder
nemingen zijn gespeciali
seerd in windenergie. Holec
is eveneens betrokken bij de
ontwikkeling van windmo
lens met een grotere capaci-*
teit en produceert voorts
zonnecellen.
De resultaten van Holec zijn
de afgelopen zes maanden
sterk verbeterd. De f 3,2 min
verlies in de eerste helft van
1980 werd grotendeels wegge
werkt tot f 1,5 min verlies in
de eerste zes maanden van dit
jaar. Over heel 1981 zal het
concern waarschijnlijk geen
verlies meer maken, zo ver
wacht de raad van bestuur.
NBM De Verenigde
NBM-bedrijven (handel, indu
strie, bouw, grond-, wegen en
waterbouw) heeft in de eerste
helft van 1981 een omzet be
haald van 404 min, 32 min
minder dan in dezelfde perio
de van 1980 {f 436 min). In Ne
derland staan de resultaten
onder druk door de problemen
in de bouw, als gevolg waar
van met name de sector bak
steenindustrie sterk verliesge
vend is. Ook de hoge rentelas
ten beïnvloeden het resultaat
in belangrijke mate negatief.
De concernresultaten zullen
naar verwachting ten opzichte
van 1980 achterblijven, zo
heeft het bedrijf bekendge
maakt. Over 1980 leed NBM
een netto-concernverlies van
ƒ6,1 min. De netto-investerin
gen zullen op een relatief laag
niveau uitkomen.
HAL De nettowinst van de
Holland America Line Trust
(HAL) is in de eerste helft van
dit jaar ten opzichte van de
zelfde periode gedaald van 5
min tot 4,2 min dollar. De om
zet zakte met 8 pet van 158,6
min tot 146,4 min dollar. Deze
daling is veroorzaakt door de
ongunstiger omrekening in
dollars van de Europese op
brengsten en door een lagere
omzet in de VS. Voor neel
1981 verwacht het concern dat
de nettowinst, mede door de
gestegen interestbaten, hoger
HENKES Henkes Verenig
de Distilleerderijen heeft met
de curator van de failliete
FT-Drankenservice overeen
stemming bereikt over de
overneming en voortzetting
van 18 vestigingen van FT,
terwijl over nog vier vestigin
gen voor eind september een
definitief besluit zal worden
genomen. De Dienstenbonden
FNV en CNV hebben geen be
zwaar tegen de overneming
door Henkes, de onderne
mingsraad van dit bedrijf
heeft een positief advies uitge
bracht. Door de overneming
blijft de werkgelegenheid voor
29 van de 45 werknemers van
FT behouden.
MARKTEN
aardappelen 15-44; andijvie 31-
41; kroten 27; boerenkool 12;'
rode kool 35-38; spitskool 16-
31; postelein 35-60; prei 72-94;
spinazie 40-73; spruiten a 118-
133; spruiten b 150-175; sprui
ten c 60; spruiten d 90; uien 25-
56; witlof 530-970; meloenen
115-325; bloemkool 16 145-200;
bloemkool 8 st. 125; bloemkool
10 st. 70; sla 16-25; bleekselde-
22-61.
PAARDENMARKT UTRECHT
UTRECHT - 31/08 Op do utrechtse paar
denmarkt zijn maandag 376 dieren aange
voerd. De noteringen waren als volgt (In gut-
dens per stuk): luxe paarden 2900-3925,
werkpaarden 2150-3400, oude paarde
2000-2725, 3-Jarlge paarden 1425-242..
2-Jarige paarden 1250-2350. veulens
r kg ges!
2000-2725, 3-Jarlge paarden 1425-2425,
2-Jarlge paarden 1250-2350, veulens
450-1225, hitten 850-1400, pony's 250-650
oude slachtpaarden 5.40-7,00 per kg g
gew, Jonge slachtpaarden 5,60-7,00 per
ges! gew. De handel In slachtpaarden v
vlug en In pony's rustig.
VEEMARKT LEIOEN
LEIDEN - 31/08 Aanvoer totaal 1509,
104. scha<
I P«r kg)
'.65-8,20,
koelen
•7.35, 6,65-6.
9,00-14,00. Prijzen: (In I per stuk) schapen
180-225, lammeren 200-245. Overzicht:
(reep. handel en prijzen) slachtrunderen vlot
- stabiel, schapen en lammeren vlot sta
biel.
I. 6,80-7,50, koelen 1
BARNEVELD - C
Baggeraars aan het werk. De Federatie Bouw- en Houtbonden dreigt met een wereld
wijde staking.
UTRECHT Als de werkgevers in het bag
gerbedrijf niet voor eind volgende maand
raars, zullen over de hele wereld acties vol
gen- Dat heeft de Federatie Bouw- en Hout
bonden gisteren na een vakbondsvergade
ring in Sliedrecht laten weten.
Bonden en werkgevers praten al lang over een
wereldwijd contract, omdat de arbeidsomstan
digheden voor de Nederlandse baggeraars in
verschillende delen van de wereld nogal uiteen
lopen. Dat geldt vooral voor de verlofregelin
gen. De bonden zijn voor wereldwijde toepas
sing van het contract dat gehanteerd wordt in
het Perzische golf-gebied. Dat komt neer op
zestig dagen werken, gevolgd door 24 dagen
verlof. De betrokken werkgevers, vijf grote Ne
derlandse baggerconcerns, hebben die eis vori
ge week naast zich neergelegd.
Zij hebben nu bedenktijd gekregen tot 29 sep
tember. Als nader beraad voor die datum niets
oplevert zullen de baggeraars hun eisen met
harde acties kracht bijzetten. In de loop van
september zullen op alle werken in het buiten
land bovendien petities rondgaan waarin de ei
sen voor een uniformele verlofregeling nog
eens worden onderstreept.
WEERT Medio 1983 is de
gehele voorraad van ruim
21 duizend koopwoningen
(de zogenoemde „prop" in de
markt met een totale waar
de van meer dan f 5 miljard)
verkocht. De ongeveer hon
derd premie A-woningen uit
die voorraad zullen al in ja
nuari 1982 zijn verkocht. De
vierduizend premie B-wo
ningen zijn juli „los" en de
16 duizend vrije sectorwo
ningen twaalf maanden la
ter, in juli 1983. Dit zijn de
conclusies van een onder
zoek van de Werkgroep
Koop woningen-Neprom
waarbij 23 grote landelijke
ondernemingen zijn aange
sloten
Opvallend is dat in het tweede
kwartaal dit jaar, waarin de
rente duidelijk aantrok, meer
vrije sector-woningen zijn ver
kocht De verkoop werd voor
al gestimuleerd door prijsda
lingen, door inruilacties en
door het verstrekken van le
ningen met aangepaste rente.
De werkgroep bestrijdt de wel
gehoorde opvatting dat de
markt voor relatief duurdere
woningen geheel zou stagne
ren. Dat het wegwerken van
de voorraad dikwijls gepaard
gaat met grote financiële of
fers van de aanbieders en in
een aantal gevallen ten koste
gaat van het voortbestaan van
ondernemingen is volgens de
werkgroep een vaststaand feit.
DEN HAAG De kamerle
den Zijlstra, Van der Hek en
De Waart (allen PvdA) wil
len nadere informatie heb
ben over de levering van
goedkope energie van de
kerncentrale Borssele aan
het bedrijf Péchiney. Vol
gens de kamerleden moet de
PZEM, als de kerncentrale
minder dan 86 procent van
de tijd werkt, dure energie
van elders tegen goedkope
prijzen leveren aan Péchi
ney. Zij willen weten hoe
veel deze transacties tot nu
toe hebben gekost
Het drietal wijst er op, dat de
kerncentrale Borssele vanaf
1973 tot 1980 op tachtig pro
cent van de capaciteit heeft
gewerkt Al die tijd heeft de
PZEM dus dure stroom tegen
afbraakprijzen moeten leve
ren. In 1980 heeft de centrale
zelfs maar 75 procent van de
tijd gewerkt. De Kamerleden
vrezen, dat de verliezen dooi4
het leveringscontract met Pé
chiney de komende jaren nog
verder ziillen oplopen.
hoofdfondsen
Nedlloyd Gr.
Ogem Holding
Rodamco
Rorento
Ver.Bez.VNU
237.80
248.50
155.50
ir Stev
overige aandelen
koers 28-08 beurs 3
NBM-ba
Nedep
Palembang
Porcel. Fles
VRG Gem. Bez.
Wye""0"
Wijk en Her
Alg. Fondaenb.
Asd Beiegg. O
Binn. Bell. VG
ES,»
beurs van New York
37 3/4 37 1
Can.^ac
Chrysler
Citicorp
Cone. Edleon
Du Pont
Eastm. Kodak
Exxon
Ford
Gen. Electric
Oen. Motore
22 1/8 NaD,SC° Brand*
Rep.Steel
Roi
5 1/8 8. I
68 3/8 681,
Royal Dulcft
a Fe
40 7/8 louth°Pac.
65 7/8 u.S. Steel
48 3/8 Unlroyal
16 3/4 Un. Branda
33 1/6 un. Techn.
17 3/8 Weatlnghouae
25 5/8 25 5/8
28 3/4 28 3.
38 1/2 38 3/8
20 1/8 19 7/8
buitenlands geld
(Prijs in guldens)
mark (100) 109.2:
Hypotheekbanken
onder druk
AMSTERDAM Op Mn wat verdeelde beurs hebben de hy
potheekbanken gisteren behoorlijk onder druk gestaan.
Rond het middaguur was Friesch-Groningsche Hypotheek
bank L20 goedkoper geworden, terwijl West land Utrecht
Hypotheekbank toen 2 had moeten prijsgeven op ƒ87.
De rentestijging van de afgelopen tijd kwam tot uiting in het
besluit van de Amro Bank, de coupon van haar 12,75 pet lening,
waarop woensdag kan worden ingeschreven, te verhogen tot 13
pet. De uitgiftekoers is gesteld op 100 pet In tegenstelling hier
mee leek te zijn, dat de koersen van veel bestaande obligaties
niet begonnen aan te trekken.
Slecht in de markt lagen weer de aandelen Nedlloyd, die snel 3
verloren op 151. Bos Kalis werd 1 goedkoper op f 74. Hoogo
vens trok een halve gulden aan tot 17,20. Verder bleven de
verschuivingen erg gering. Zo was KLM veertig cent hoger,
moest Philips tien cent terug, was Akzo tien cent hoger, Unile
ver dertig cent lager en Kon. Olie twintig cent beter. De banken
konden zich ruimschoots handhaven, evenals de verzekerings
waarden. De uitgevers waren wat verdeeld. Vrij goed in deze
markt deed Heineken het met een winst van tachtig cent op
ƒ45,80.
Op de lokale markt was er sprake van een dusdanige verkoop
druk bij KBB, dat het besloot de notering op te houden. Er werd
een advieskoers opgegeven van 33. Vrijdag werden de certifi
caten verhandelt op 37. Een vergelijkbaar lot was ook Beers
beschoren, waar men tevergeefs op 85 van de stukken probeer
de af te komen tegen een voorgaande koers van 89,50.
Niet gehandeld mocht er worden in aandelen Heybroek handel.
Deze wil tot volledige samenwerking komen met grootaandeel
houder Caldic in Rotterdam.
IHC Inter moest f 10 prijsgeven op 190 en Holec 2,30 op
80,20. Nogal zwak waren ook Sanders Behang, Ballast Ned am
en Internatio Muller, terwijl het onveranderde intermdividend
bij Amfas ook geen hoge ogen gooide op de beurs. Aan de ande
re kant konden fondsen als Ubbink en Nagron wat grotere win
sten boeken.
Op de actieve markt zag Heineken later de winst weer verloren
gaan. Nedlloyd daarentegen krabbelde langzaam naar een hoog
te. Verder bleef de verschuiving nogal beperkt.
Op de Europese optiebeurs werden maandagochtend 977 con
tracten verhandeld. Ondanks de stijging van de goudprijs bleef
het vrii rustig in de goudoptiehoek. Philips was het actiefst, ge
volgd door Akzo. In deze opties werden resp. 439 en 131 contrac
ten opgezet.
