Kiezers in ban haat en hongerdood
aanse kapers krijgen
Ijsiel in Frankrijk
Iet een container vol meubels naar Australië
EERSTE KRANTEN
STAKING IN OOSTBLOK
Sovjet-Unie wil verdrag
tegen neutronenwapen
WE WILLEN WEG ZIJN VOOR DE BOMMEN VALLEN
4
Sociale Zaken
staat emigranten
terzijde
SLAG OM LAGERHUISZETEL BOBBY SANDS
PLO:
wapen
stilstand
Libanon
in gevaar
I .r.l I COL/KAN 1
WOhNODAGiaAUGUbiUsiyoi PAGINA
IDINXVEEN „Wat ik hier
j istralië kan gaan doen, weet
g niet Maar ik zal elke baan
ikken die me geboden
t. Misschien stoppen ze me
fabriek - ik hoop van niet -
als het moet, dan moet
Dick van den Dool, een 45-
tuinder uit Waddinxveen,
ier dagen met vrouw en kin-
naar Australië vertrokken,
oed. Alle meubels zijn mee-
n in een grote container. Bo
en had het gezin een aantal
n ingeslagen die in Austra-
oeilijk te krijgen zijn, zoals
i behangpapier en een flinke
aad ondergoed. Van den
zijn vrouw (42) en hun vier
ren (17, 15, 12 en 10) zien de
mst vol vertrouwen tege-
„De kinderen zijn eigelijk
rerder dan wij. Onze oudste
zeventien, heeft steeds ge-
Luister eens, als jullie niet
ik ga wél hoor!".
:in Van den Dool is naar Armadale,
iats in West-Australië geëmigreerd,
ii? Van den Dool, kort voor hij
jn nieuwe vaderland vertrok: „In
and is geen toekomst in de agrari
sche sector. Veel tuinders zijn bezig hun
eigen bedrijf op te eten. Ik zag jaren gele
den al aankomen dat ook wij ons bedrijf
zouden moeten opdoeken. En wat dan?
Naar een flatje in de Randstad? Mij niet
gezien. Dat kan ik mijn vrouw en kinde
ren niet aandoen". Van den Dool en zijn
vrouw begrepen maar al te goed dat hen
nu geen gouden bergen zouden wachten.
„Maar we zijn bereid om hard te werken.
Dan zien we wel verder. Laat ons eerst
maar eens de kat uit de boom kijken".
Sociale systeem
Behalve de slechte vooruitzichten voor
tuinders had het gezin nog een belangrij
ke motief om ons land te willen verlaten.
„Het sociale systeem", verzuchtte Van den
Dool. „Het gaat er steeds meer op lijken
dat de werkenden steeds harder moeten
aanpakken om de niet-werkenden te on
derhouden. En hoe harder je werkt, des te
meer word je gepakt. In Australië kent
men ook het systeem van sociale uitkerin
gen, maar als je daar een aangeboden
baan weigert, wordt de uitkering gehal-
veerd".„En dan moet je de Russische drei
ging niet vergeten", mengde mevrouw
Van den Dool zich in het gesprek. „Want
dat de Russen komen, staat als een paal
boven water. Ik wil graag vóór die tijd, als
de bommen vallen, weg zijn".
Volgens Van den Dool is één van Austra-
lië's grote voordelen dat iemand die iets
wil ondernemen, niet gebonden wordt
door allerlei bepalingen en vergunningen.
„Iemand die een winkeltje wil beginnen
heeft daar geen vergunning voor nodig.
Fruit mag je in stalletjes langs de weg ver
kopen. Zoiets biedt toch perspectieven,
want in onze jongste zoon, twaalf jaar,
steekt een echte handelaar".
Eigen milieu
De tuindersfamilie is lid van de vrijge
maakte gereformeerde kerk, die in Arma
dale een grote gemeente heeft, zo'n elfdui
zend zielen. „Als dat niet zo was geweest,
waren we nooit naar Australië gegaan.
Heel veel kennissen wonen er al en veel
anderen waren van plan snel na ons te
vertrekken. Dat is wel fijn: ie komt dan in
je eigen milieu terecht", aldus mevrouw
Van den Dool. Net als haar man is zij
vastbesloten is er wat van te maken in het
nieuwe vaderland. „Voorlopig blijf ik ech
ter thuis. De kinderen hebben, zeker na
zo'n onderneming, een rustpunt nodig.
Bovendien vind ik dat de opvoeding van
de kinderen de eerste taak is voor een
vrouw. Misschien dat ik later werk kan
vinden in de bejaardenverzorging, maar
dat is van later zorg", aldus de tuinders-
vrouw.
„Toch weet ik nu al dat ik heimwee zal
krijgen, dat ik onze familie en vrienden
zal missen", gaf mevrouw Van den Dool
kort voor het vertrek onzeker toe. „Maar
mijn moeder heeft al tegen me gezegd:
Gerda, we maken er geen drama van!".
RENE BOGAARTS
De familie Van den Dool op de stoep van de ambassade van Australië,
het land dat wellicht op den duur hun nieuwe vaderland wordt.
DEN HAAG Mensen die van plan
zijn te emigreren komen vrijwel altijd
terecht bij de dienst emigratiezaken
van het ministerie van sociale zaken.
Daar bekijkt men of er in het land van
keuze wel werk te vinden is. Alleen
Canada beoordeelt zelf of er plaats is
voor de Nederlanders. „Als ons onder
zoek positief uitvalt, brengen wij de
betrokkene in contact met de desbetref
fende ambassade", aldus de heer West-
hoff, het hoofd van Emigratiezaken.
Wie definitief van plan is te emigreren
moet hij een bedrag bij Sociale Zaken op
tafel brengen; ongeveer een drievoud van
het bedrag dat in het voorafgaande jaar
aan belasting is betaald. Westhoff: „Dan
zorgen wij voor de rest: transport, boekin
gen, landingsgeld en meer van dergelijke
zaken. Om problemen te voorkomen". Het
kan gebeuren dat de kosten van de emi
gratie hoger zijn dan het aan de dienst
vooraf betaalde bedrag. In zo'n geval
springt het de Nederlandse overheid bij.
Volgens Westhoff is de rijksbijdrage bij
een verhuizing naar een „dichtbij land'
als Canada te verwaarlozen. Maar reist
men naar een van de andere landen bui
ten Europa daarbinnen verhuizen valt
niet onder Emigratiezaken dan kan de
overheidsbijdrage aardig oplopen.
Trein uit rails
De Silver Fern Express, de sneltrein van Wellington naar Auck
land In Nleuw-Zeeland, liep gistermorgen met hoge snelheid uit
de rails en viel enkele meters lager In het grasland naast de
spoorbaan. BIJ het ongeluk kamen vier mensen om het leven,
enige tientallen anderen liepen verwondingen op.
(Van onze correspondent
Bert van Velzen)
LONDEN Bobby Sands, die op 5 mei
stierf als eerste IRA-hongerstaker in de hui
dige afschuwwekkende cyclus, veroverde
vanaf zijn sterfbed de Lagerhuiszetel van
Fermanagh en zuid-Tyrone, een lieflijk land
van meren en heuvels aan de noordgrens
van de Ierse Republiek. De Britten hebben,
snel de wet veranderd om te voorkomen dat
opnieuw een stervende hongerstaker in het
Britse parlement wordt gekozen. Owen Car-
ron, de verkiezingsmanager van wijlen
Bobby Sands, hoopt nu bij de morgen te
houden nieuwe verkiezingen de zetel van
Fermanagh te veroveren.
Carron is lid van de Sinn Fein, de politieke
arm van de IRA. In zijn verkiezingscampagne
heeft hij echter uitsluitend gesproken over de
hongerstaker en hun vijf eisen, die gecombi
neerd het effect hebben van politieke status.
Het is voor de IRA en de Sinn Fein van groot
belang dat Owen Carron wint. Een stembus
overwinning is vooral een geweldige propagan-
da-overwinning op het Britse regime. Maar de
uitslag is nog lang niet zeker.
De voornaamste opponent van Owen Carron
die ageert tegen „het barbaarse regime van
Maggie Thatcher" is de protestant Ken Ma-
ginnis. De partij van Ian Paisley heeft zich uit
de slag teruggetrokken om vrij baan te maken
voor Maginnis. Voor hem en zijn aanhang is
het meer dan duidelijk: een stem voor Owen
Carron is een stem voor de IRA. Iedereen weet
trouwens dat de campagne van Carron wordt
geleid door de president van de Sinn Fein in
Dublin, Ruairi O Braidaigh, de politieke stra
teeg van de IRA.
Normale rekenkunst is niet van toepassing op
de Noordierse verkiezingspolitiek. Ongeveer
tien procent van de kiezers brengt de stem per
post uit Om dit te mogen doen heeft men een
doktersbriefje nodig, waaruit blijkt dat de pes-
roon in kwestie niet in het stemlokaal kan ver
schijnen. Het vermoeden bestaat dat velen van
hen al geruime tijd onder de groene zoden lig
gen. Het kerkhof stemt mee in Fermanagh,
waar door de IRA 104 mensen werden gedood.
Het district Fermanagh is een echt republikein}
bolwerk. Zijn afgevaardigden in Londen vóór
de verkiezing van wijlen Bobby Sands waren
straffe Ierse nationalisten. In de emotionele en
gespannen sfeer die is ontstaan door de honge
racties van wat velen „de martelaren van Long
Kesh" noemen, heeft Owen Carron een aan
zienlijke kans op winst. Een aantal minder be
langrijke mededingers kan evenwel stemmen
wegkapen en het verkiezingsfeest voor Carron
en de IRA bederven. Die andere kandidaten
praten liever over de gruwelijke werkloosheid
en het vergeten van de strijd die het volk ver
scheurt. Maar zij maken geen kans op de over
winning en hun programma's blijven onbespro
ken. De verkiezingen in Fermanagh en zuid-
-Tyrone staan in het teken van de hongerdood
en de haat.
,ze correspondent Jan
Drummen)
fS In de afgelopen
hebben de onderhan-
tussen Franse rege-
genwoordigersen
ipers van de Iraanse
rpedoboot Tabarzin
geleid dat deze laat-
van afgezien hebben
irtuig op te blazen in
•r politiek asieL Het
werd vannacht door
,nse marinesleepboot
Marseille naar het
iland St Mandrier
de oorlogshaven Tou-
sleept omdat er prak
een druppel brandstof
tan boord was.
ionalistische Iraanse ka
an het vrijdag voor de
"b kust gekaapte schip
na enige dagen spoor-
iweest te zijn gisteren
voor de Franse zuidkust ver
schenen waar zij eisten op
nieuw bevoorraad te worden.
Op hun schip hadden zij een
soort regering in ballingschap
uitgeroepen die het bewind
van Khomeiny in Teheran, zou
moeten verdrijven. De motor
torpedoboot was er een uit een
serie van drie die Frankrijk
als blijk van goede wil alsnog
deze maand had overgedragen
aan Iran.
Vóór de Franse marine-autori
teiten was het duidelijk dat de
kapers niet over voldoende
technische en navigatie-kennis
beschikten om de Tabarzin te
sturen. Tot dan toe hadden zij
op de oorspronkelijke Iraanse
bemanning van 31 koppen, die
gisteren in Marseille van
boord ging, kunnen rekenen.
De twintig leden van het com
mando zouden tegen half vier
in de morgen op Franse mari
nesloepen naar het vasteland
overgebracht zijn nadat zij het
asielrecht gekozen hadden.
Parijs had verklaard de kapers
niet aan te zullen zien als pira
ten maar als lieden die een po
litieke aktie voeren en hun
derhalve, als zij dat wensten,
het recht van asiel in Frank
rijk te verlenen, net zoals des
tijds aan ayatollah Khomeiny.
In het geval het commando
niet van het asielrecht gebruik
wilde maken moesten de leden
Frankrijk verlaten.
De Franse autoriteiten willen
de Tabarzin weer ter beschik
king van de regering van Te
heran stellen. De spanningen
in Frankrijk en Iran die als
gevolg van het asiel dat ex-
president Bani-Sadr verleend
werd, aanzienlijk waren, zijn
nu uiteraard nog vergroot Ay
atollah Khalkali eiste uitleve
ring van wat hij misdadige
elementen noemt maar
Frankrijk blijft net als in het
geval van Bani-Sadr het asiel
recht eerbiedigen. De affaire
heeft andermaal de tegenstel
lingen tussen de diverse Iraan
se oppositiegroepen die in
Frankrijk verblijven geaccen
tueerd. Mogelijk waren de le
den van de sjah welgezinde
oppositie met de Tabarzin naar
Marseille gekomen om de
Franse autoriteiten te dwingen
een keuze te maken tussen
hun groep en die van Bani-
Sadr. In totaal verblijven er
50.000 Iraniers, voor het over
grote aanhangers van de voor
malige sjah in Frankrijk, ter
wijl nu alle Fransen op enkele
leden van de Franse ambassa
de in Teheran na uit Iran ge
repatrieerd zijn.
WARSCHAU Het tech
nisch personeel van de Pool
se dagbladen die lid zijn van
de vakbond Solidariteit heb
ben door gisteren de druk
persen stil te zetten verhin
derd dat de edities van de
dagbladen vandaag konden
uitkomen. Het betekent de
eerste krantenstaking in een,
Oostblokland.
Ondanks de belofte van de
leiding van Solidariteit van
vorige week twee maanden
lang geen stakingen te hou
den, zette Solidariteit de star
king door.
De leiding van de vrije vak
bond deed een dringend be
roep op de regering in War
schau net land voor een crisis
te behoeden en het politieke
protest van de bond te tolere
ren. De bond wil met de actie
bereiken dat zij toegang krijgt
tot de dagbladen. De staking
van het technisch personeel is
verder een protest tegen de
lastercampagne tegen Solidari
teit in de officiële media, aldus
de vakbond. Schendingen van
het recht van vrije meningsui
ting en overtuiging van de
bond doen de spanning in het
land stijgen. „Wij zullen de
vakbond en zijn leden altijd
verdedigen op de manier die
we gepast achten", aldus de
vakbond.
Leden van Solidariteit gingen
in sommige plaatsen over tot
de bezetting van de kranten-
bedrijven nadat de editie van
gisteren al van de persen was
gelopen. Met die actie wilde de
vakbond voorkomen dat de
Poolse autoriteiten de drukke
rijen zouden overnemen om de
actie van vandaag en morgen
te omzeilen en zelf kranten te
gaan drukken. In Krakow gin
gen de actievoerders zelfs zo
ver dat er dinsdag al geen en
kele krant meer uitkwam. Een
woordvoerder van de vak-
bonds liet weten dat de druk
kers niet werkeloos zouden
toezien. Het papier zou ge
bruikt worden voor het druk
ken van schoolboeken, waar
aan nu juist zoveel behoefte is.
Voordat de staking gisteren
intrad werd Solidariteit door
de regeringsorgananen fel
aangevallen.
GENEVE De Sovjet-Unie
heeft op de ontwapenings
conferentie in Genève giste
ren voorgesteld dat de confe
rentie zich onmiddellijk
moet gaan buigen over een
verdrag dat neutronenwa
pens verbiedt De Russische
afgevaardigde Victor Is-
sraelyan zei dat de veertig
landen die in Genève zijn
vertegenwoordigd „zich niet
van deze kwestie afzijdig
kunnen houden" na het
Amerikaanse besluit om het
neutronenwapen in produk-
tie te nemen. Hij stelde voor
een werkgroep in het leven
te roepen die een interna-
tioanle conventie moet op
stellen waarbij de „produk-
tie, opslag, plaatsing en het
gebruik van wapens wordt
verboden.
In een vraaggesprek met het
Westduitse weekblad Der
Stern heeft de Amerikaanse
minister van buitenlandse za
ken, Haig, een uitlating van
minister Weinberger weer
sproken. De laatste had be
weerd dat tot plaatsing van
het neutronenwapen bij de
Amerikaanse troepen in West-
Duitsland kan worden overge
gaan zonder raadpleging van
de bondsregering. Hij wees
verder speculaties,- die met
name in Frankrijk en West-
Duitsland de ronde doen, als
zou de Sovjet-Unie al over het
wapen beschikken, van de
hand.
NA OPHEFFING
WAPENEMBARGO
BEIROET De Pales
tijnse bevrijdingsorgani
satie PLO heeft het be
sluit van de Verenigde
Staten tot opheffing van
het wapenembargo te
gen Israël gisteren een
bedreiging genoemd van
het nu vier weken oude
staakt-het-vuren in zui
delijk Libanon. Volgens
PLO-woordvoerder Mah-
moud Labadi was de be
vrijdingsorganisatie niet
verbaasd over het be
sluit van president Rea
gan om weer F-16-ge-
vechtsvliegtuigen aan
Israël te gaan leveren.
Een woordvoerder zei
dat de PLO het embargo
nooit serieus heeft geno
men.
Saoedi-Arabië heeft gisteren
bekend gemaakt dat het in
principe Libanon steunt voor
het houden van een topconfe
rentie van de Arabische lei
ders over de toegenomen span
ningen tussen de Palestijnen
in Libanon en de staat Israël.
Doel van de conferentie zou
moeten zijn de rol van het Li
banese leger te versterken.
-boss vergat bezit van half miljoen
HlNGTON CIA-directeur William Casey, voor wie
ilangs gehouden onderzoek in verband met mogelijke
clële malversaties zonder gevolgen bleef, blijkt bij de
van zijn bezittingen aan een speciale onderzoeks-
isie een en ander te zijn vergaten.
[heeft de commissie ervan op de hoogte gesteld ook in het
e zijn van aandelen in holdings en onroerend goed ter
e van bijna een miljoen gulden. In een briefje aan de com-
l heeft Casey verklaard, dat zijn accountants bij het naplui-
zijn bezittingen plotseling op de extra bezittingen waren
Ll blijft op zaterdag vliegen
VIV Ondanks bezwaren van religieuze aard blijft
lëlische luchtvaartmaatschappij El Al in het winter-
.vvii 1981-82 op zaterdag, de sabbat, vliegen. Dat heeft El
aEMkendgemaakt
'm leuwe regering wil gezien de coalitie-afspraken weliswaar
luchtvaartmaatschappij niet meer op zaterdag vliegt,
eerst dienen oplossingen te worden gevonden vor het pro-
I van de verliezen, die extra groot worden wanneer El Al
peer op de sabbat vliegt. Zo verklaarde een woordvoerder
istusfe maatschappij.
EG: Frankrijk
moet Italiaanse
wijn toelaten
BRUSSEL De Europese
Commissie heeft gelast dat de
Franse douane met onmiddel
lijke ingang een einde maakt
aan de boycot van Italiaanse
wijn in een poging een ver
scherping van de 'wijnoorlog'
tussen beide landen te voorko
men.
De Europese commissaris voor
landbouw, Claude Villain,
heeft hierop tijdens een spoed-
bijeenkomst met Franse en
Italiaanse regeringsvertegen
woordigers aangedrongen. De
Franse douane weigert op het
ogenblik een hoeveelheid van
ongeveer - 40.000 hectoliter
goedkope Italiaanse wijn in te
klaren.
Actie Portugese
verkeersleiders
beëindigd
LISSABON De Portugese
luchtverkeersagenten hebben
hun boycot van twee dagen
van transatlantische vluchten
naar en vanuit de Verenigde
Staten beëindigd met de ver
klaring, dat zij zullen ijveren
voor een internationale lucht-
blokkade tegen Amerika uit
solidariteit met de wegens sta
king ontslagen Amerikaanse
luchtverkeersleiders.
Europese rijksluchtvaartdien
sten hebben geschat dat de
boycot van 48 uur heeft geleid
tot lange omwegen en vertra
gingen van ongeveer 100
Amerikaanse vluchten door
alternatieve Noordatlantische
corridors.
riotortorpedoboot Tabarzin op het moment dat de kapers In Marseille wilden worden bevoorraad.
