Golf van mysterieuze inbraken in België Werkende Belg betaalt „solidariteitsbijdrage De gespleten persoonlijkheid vanMenachem Begin NL Kaper dreigt vliegtuig op Zürich te storten REGERING PROBEERT ORDE OP FINANCIËLE ZAKEN TE STELLEN Uitvind^ „Vespa"^ overledei 0 Parijs vreest gijzeling Fransen in Iran Westen zet ontwapenings programma op Reagan en Sadat willen hervatting vredesoverleg Laatste gijzelaars in Gambia bevrijd Economische crisl belangrijke factor^ bij onrust Bolivia iAl 'lEl VT Solidair met IRA BUITENLAND LEIDSE COURANT VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1981 PAGfc (Van onze correspondent Mare de Koninck) BRUSSEL - In België is sedert enkele dagen sprake van een Watergate-affai re. Onder die naam wordt een reeks van geheimzinnige inbraken samenge vat bij juristen en politici in Brussel, die allen iets te maken hebben met de Franstalige christen-democratische re geringspartij PSC van voorzitter Paul Vanden Boeynants en de neo-fascisti- sche organisatie Jeugdfront (Front de la Jeunesse, F.J.). waartussen nauwe banden blijken te bestaan. Niemand heeft nog een sluitende verklaring voor de serie insluipingen, waarbij tel kens vertrouwelijke documenten wer den ontvreemd of doorzocht (waar schijnlijk gefotografeerd) en waarvan de daders spoorloos zijn. De justitie-au- toriteiten in Brussel onthouden zich tot nog toe van elk commentaar. In drie gevallen stalen de onbekenden ge heime dossiers van rechtse advocaten in de Belgische hoofdstad. Een van hen heeft tijdens" het recente proces tegen het Jeugdfront waarbij de organisatie door de rechter als een verboden privé-leger werd bestempeld - een vooraanstaand Frontlid verdedigd. De twee andere juris ten, waarvan er een gemeenteraadslid van Brussel is, zijn aangesloten bij de CEPIC, dat is de georganiseerde rechtervleugel van de PSC. In juni is voorts een docu menten-inbraak gepleegd in het woonhuis van de Brusselse onderzoeksrechter Lam- beau, een vooraanstaand magistraat, die belast was met de rechtszaak tegen het Jeugdfront en met de latere onthullingen over de financiële bindingen tussen deze extreem-rechtse organisatie en de CEPIC. Die onthullingen hebben geleid tot de schorsing van CEPIC-voorzitter baron Be- noit de Bonvoisin, vertrouweling van PSC-leider en ex-minister Vanden Boey nants. Verder is er de afgelopen weken nachte lijk bezoek geweest bij drie leidende figu ren van het Jeugdfront Telkens toonden de indringers geen belangstelling voor geld of waardevolle dingen, alleen voor schriftelijke stukken. Tenslotte zijn er nog de hardnekkige maar nooit bevestigde ge ruchten over inbraken bij de socialistische oud-minister van buitenlandse zaken Henri Simonet, en in de amtswoning van PSC-staatssecretaris mevr. Goor. Ook daar werd in documenten over extreem- -rechts gesnuffeld. Overtuigende theoriën omtrent de duistere gebeurtenissen ont breken mede. omdat uiteenlopende oog merken voor de verschillende inbraken lijken te hebben gegolden. In PSC-krin- gen is gesuggereerd, dat de nationale ge heime inlichtingendienst op gezag van de socialistische minister van iustitie Mou- reaux (een fanatiek bestrijder van neo- -fascisten) zich aan enkele van de diefstal len heeft bezondigd. Maar anderen me nen, dat de inbraken juist bedoeld zijn om de Justitie-minister in discrediet te bren gen. Voorts is er de veronderstelling dat er een onderlinge striid gaande is in het extreem-rechts politieke milieu van Bel gië, maar duidelijkheid bestaat hierover evenmin. Een foto uit 1979, toen Porcari (midden) wegens de vliegtuigkaping tot 10 jaar cel werd veroordeeld. ZURICH De 41-jarige Italiaan Luciano Porcari, een onlangs uit een Zwitserse ge vangenis gevluchte vliegtuigkaper, heeft ge dreigd een nog te kapen toestel op Zü rich neer te laten storten, als niet aan zijn eisen wordt voldaan. Porcari werd in 1977 in Zürich aangehouden, nadat hij een Spaans vliegtuig had gekaapt en er mee boven Afrika heen en weer had gevlo gen. Hij wilde toen herenigd worden met zijn dochters, die na zijn scheiding aan zijn vrouw waren toegewezen. Porcari eist nu een bedrag van een half miljoen gulden. Luchthavens in Zwitserland en omliggende landen zijn gewaar schuwd voor de Italiaan, die een „gevaarlijke en onberekenbare misdadiger" wordt genoemd. (Van onze correspondent Mare de Koninck) BRUSSEL De Belgen die (nog) een baan hebben, zullen volgend jaar gemiddeld twee procent van hun loon moeten afstaan om de overheid in staat te stellen de 400.000 werklozen te blijven uitbetalen. Deze „solidariteitsbijdrage" maakt deel uit van het akkoord dat de rooms-rode regering Eyskens gister avond na wekenlange politieke spanning bereikte over de noodzakelijke besnoeiëngen in de rijksbe groting voor volgend jaar. De solidariteitsbijdrage geldt al een jaar voor de 860.000 Belgische overheidsambtenaren op een totale beroeps bevolking van 4 miljoen. De werkloosheid bij onze zui derburen bedraagt 10 procent, het hoogste van alle EG-landen, en iedere werkzoekende moet elke dag bij een arbeidsbureau gaan stempelen om een uitkering te krijgen. Andere bezuinigingsmaatregelen die het feitelijke staatsfailliet in België moeten beperken tot een „aan vaardbaar" begrotingstekort van nog altijd negen pro cent van het nationale inkomen zijn: - Vermindering van de kinderbijslag. - Beperking van de belastingaftrek. - Bestrijding van de reusachtige belastingfraude. Voorts zal een aantal al eerder aangekondigde maatre gelen de inkomsten van de overheid in 1982 moeten verhogen: - Btw- en accijnsverhogingen plus invoering van een luxe belasting op bijvoorbeeld radio- en televisietoestel len, die de totale btw op 33 procent bregen. - Invoering van radio- en televisie-reclame. Het politiek heetste hangijzer, de vraag of de volledige automatische prijscompensatie gehandhaafd kan blij ven, is het kabinet-Eyskens angstvalllig uit de weg ge gaan. Afgesproken is slechts dat in september aanstaan de in overleg met werkgevers en vakbonden het index- -probleem zal worden besproken. België kent van heel Europa het meest vergaande mechanisme van vergoe ding van prijsstijgingen in de lonen. Telkens als het le vensonderhoud twee procent duurder is geworden, volgt een algehele loonronde, voor zowel het particulie re bedrijfsleven als voor de overheid. De socialistische regeringspartners uit Vlaanderen en Wallonië weigeren enige afzwakking van de prijscompensatie te aanvaar den. Algemeen wordt verwacht dat de kwestie het ein de zal betekenen voor het kabinet Eyskens en dat na nieuwe verkiezingen in het najaar een centrum-rechtse regering zal aantreden om ingrijpender soberheids- maatregelen te treffen. PISA De Italia nieur Corradino 1 uitvinder van schroefvliegtuig kend geworden Vei er, is in Pisa op leeftijd overleden. [Van c D'Ascanio heeft veell] pen en prototypes veibouu en was de eerste diefstijgi stel verwezenlijkte <|oppe caal kon opstijgen. Hqjaar voorloper van het ha ruii vliegtuig en steeg opfc ber 1930 van het Rome-Ciampino op. Hij ging daarna werk) maatschappij „Piaggij, hij de Vespa ontwierp 1946 op de markt ver| Er werden miljoenei plaren van gemaakt (plan: de hele wereld uitgevi scooter wordt nog sip het met de nodige vej gen, volgens het oorsnT ke ontwerp van II gebouwd. p Versterking f Sovjet-vloot in Oostzee gaat voort KOPENHAGEN komst van een ki twee fregatten is sche vloot in de groeid tot een tota; schepen, de grootste vloot in de Oostze vele jaren. Verwachl dat de schepen een li oefening gaan uitvo de Russische kust (V n DEI Onder de schepen in zee bevindt zich ook I jet-vliegdekschip verleden week langs derlandse kust voer. terse marinekringen verbazing, niet over ning op zich, dat gebe mers wel vaker, m over het grote aantal de dat er aan deelneemt) alle mei de niei ver var D'6 koe V<x Pvc rol cia BANJUL Senegalese en Gambiaanse militairen *°r gisteren de laatste gijzelaars uit de handen van 0( ^3 lingen in Gambia bevrijd. Daarmee is een einde dien aan de opstand in het Afrikaanse staatje. I wo: Vai Volgens Engelse kranten zijn bij de bevrijding leden* 0£ Britse speciale anti-terreurgroep SAS betrokken gewl zouden de twee mannen die de vrouw van de Gambiaan»®*" dent hebben bevrijd SAS-commando's zijn geweest. H(te ministerie van defensie heeft geen commentaar op de g! has gegeven. Het SAS-commando heeft vorig jaar een ei) maakt aan de bezetting van de Iraanse ambassade in J Met Daarbij werden vijf bezetters gedood en negentien gmar bevrijd wer listf PARIJS De regering in Parijs is bang dat de ruim 120 Fransen die tot maandag in Iran moeten blijven nog grote moeilijkheden te wachten staan. De regering vreest dat zij gegijzeld zul len worden zoals ook het personeel van de Ameri kaanse ambassade bijna twee jaar geleden is overko men. De Fransen hebben van presi dent Mitterrand het advies ge kregen Iran te verlaten in ver band met de anti-Franse beto gingen in dat land. De Iraniërs nemen het Frankrijk kwalijk dat het de gevluchte ex-presi- dent Bani-Sadr politiek asiel heeft verleend. Volgens de procureur van een revolutio naire rechtbank mogen de Fransen pas maandag het land verlaten. Eerst moet worden nagegaan of ze al hun schul den hebben betaald. De Franse ambassadeur in Teheran, Guy Georgy, die opdracht heeft ge kregen Iran te verlaten, zal blijven tot de laatste Fransen zijn gerepatrieerd. De Iraanse parlementsvoorzit ter Rafsanjani heeft de natio- nale politie gisteren gedreigd De Franse ambassadeur in Iran, Guy Georgy: „Ik blijf in Teheran tot de laatste Fransen naar huis zijn te ruggekeerd". met intrekking van het bud get, als de parlementsleden niet beter beschermd worden. Aanleiding daarvoor is de moord op de gisteren begraven Hassan Ayat, parlementariër en ideoloog van de Islamiti sche Republikeinse Partij. GENEVE Westerse landen hebben gisteren in Geneve een „veelomvattend ontwapeningsprogramma" gepresenteerd. Het plan is door West-Duitsland uitgewerkt en moet dienen als discussiestuk voor de algemene vergadering van de Ver enigde Naties op een speciale bijeenkomst volgend jaar. Het plan voorziet in een langzame ontmanteling van de be wapening van oost en west. De eerste fase zou moeten be staan uit het verder uitwerken van bestaande onderhande lingen. Uiteindelijk zou dat moeten leiden tot een groter vertrouwen tussen de beide machtsblokken. De Sovjet-Unie en de Verenigde Staten beschikken op het ogen blik over een vrijwel gelijkwaardige voorraad strategische kern wapens. De Sovjet-Unie heeft echtef een behoorlijke voorsprong inzake kernwapens op de middellange afstand, terwijl de Vere nigde Staten aanzienlijk meer raketten op onderzeeërs hebben Dit staat in een gisteren verschenen rapport van de Westduitse regering waarin de stand van de kernwpens per 1 juli is weerge geven. Het rapport stelt dat de Verenigde Staten niet alleen meer kern- raketten voor de middellange afstand telt, maar ook op de VS voorligt wat betreft op land gestationeerde intercontinentale ra ketten, zogenaamde ICBM-raketten. Conflict over ring van paus geslecht RIO DE JANEIRO Het conflict rond de bestemming voor de ring die paus Johannes Paulus II verleden jaar, tijdens zijn be zoek aan Brazilië, aan de bewoners van de sloppenwijken van de stad Vidigal schonk, is opgelost.' De burgemeester van de slop penwijk wilde de ring langs tal van steden laten reizen en de opbrengst van de expositie aan zijn gemeenschap ten goede laten komen. De pastoor van de favella (sloppenwijk) vond dat de ring aan zijn parochie was geschonken. Kardinaal Sales van Rio de Janeiro heeft nu bepaald, dat de ring zal worden tentoonge- steld in het Braziliaanse museum voor de religieuze kunst. WASHINGTON De Ame rikaanse president Reagan en zijn Egyptische collega Sadat willen dat de onder handelingen over een vorm van zelfbestuur voor de Pa- lestijnen zo snel mogelijk weer beginnen. Bij zijn af scheid uit Washington rep ten noch Reagan noch Sadat over het voorstel van de Egyptische president de Pa lestijnse bevrijdingsorgani- sa tie PLO bij het overleg te gan beperkte zich bij het af- betrekken, een suggestie die scheid er toe te zeggen „dat inmiddels door Begin al fel hij veel van de ontmoeting van de hand is gewezen. Rea- met Sadat had geleerd", een man die hij „al bewonderde voordat ik hem had leren kennen. Ondertussen is premier Be gin nadat zijn kabinet in de Knesseth de goedkeuring van het parlement heeft ge kregen aan een tweede ambt stermijn begonnen. Guar dian-correspondent Eric Sil ver schetst in onderstaand artikel zijn portret. JERUZALEM Menachem Begin, de Israëlische premier die aan een tweede ambtstermijn van vier jaar begint, is on getwijfeld een gespleten persoonlijkheid. Enerzijds is hij de volksmenner, ver vaarlijk zwaaiend met een gepantserde vuist, anderzijds is hij de naar respect hunkerende staatsman. Tijdens de verkiezingscampagne in juni kreeg de eerste Begin de overhand. Zon der aarzelen bediende hij zich van inti midatie en volksmennerij, zette zich af tegen minderheden en koesterde hij zich in persoonsverheerlijking. In zijn optre den toonde hij zich niet zozeer de terro ristische Begin van de Arabische propa ganda alswel de leerling van Vladimir Ze'ev Jabotinsky, de profeet van het ge spierde joodse nationalisme waaruit rechtse splinterlegertjes als Irgun Zvai Leumi en de ultra-orthodoxe Heroetbe- weging zijn voortgekomen. De roes van de overwinning, hoe klein die ook was, heeft die verandering be stendigd. De luchtaanval op Beiroet was daarvan een eerste uiting. Twee ex-ge neraals in het vorige kabinet, te weten Yigael Yadin en de nieuwe minister van defensie Ariel Sharon, hadden zich te gen die aanval verzet. Het leger kon geen strategische rechtvaardiging geven. Maar Begin wilde het zo en Begin kon niets worden geweigerd. Deze revolutie heeft de tegenstellingen in de Israëlische samenleving doen toe nemen. Het is niet zozeer dat westerse en oosterse joden het grondig met elkaar oneens zijn alswel dat er fundamentele meningsverschillen bestaan binnen het joodse volk als geheel over hoe een jood se staat eruit moet zien. Bezoekers be speuren een mate van wederzijdse haat tussen de twee kampen die ze nooit eer der hebben waargenomen. De helft van het land vindt niet alleen dat ze de ver kiezingen verloren hebben, maar ook hun hele manier van leven in gevaar is. Ondanks alle compromissen en bevoog ding was de Arbeiderspartij die Israël de eerste dertig jaar heeft geregeerd en de pioniersjaren van de staat Israël heeft beheerst, geworteld in de liberaal-socia listische traditie. Met grote tegenzin leg de de partij zich neer bij de aanspraak op Eretz Israel, het oude thuisland inclusief de westelijke Jordaanoever. David Ben- Goerion, stichter van de staat Israël, om armde daarentegen de verdeling van het Beloofde Land. Menachem Begin heeft dat nooit gedaan. Het embleem van Betar, de jeugdafde ling van de Heroet-beweging, pronkt tot op de dag van vandaag met „beide oe vers van de Jordaan" als het joodse erf goed. Voor Begin is het Palestijnse natio nalisme bedrog. De Palestijnen kun je op den duur misschien een vorm van zelf bestuur geven, maar nooit onafhanke lijkheid. Er is geen ruimte voor bijscha ving van deze starre opvatting. De jood moet trots en machtig zijn. Concessies doen is een teken van zwakte, kritiek is hetzij anti-semitisch hetzij joodse zelf haat. En als de wereld daarmee in het harnas wordt gejaagd, dan zij dat zo. Oppositie wordt gezien als verraad. Is- Twee gezichten van Begin: rechts de man die naar respect streeft, links Begin als volksmenner. raël blijft een democratie. Begin de staatsman verheugt zich daarover. Het parlement gedijt, de pers is vrij. Maar de aangeboren autoritaire houding van de Heroet-beweging is er niet minder om. Binnen de publieke sector worden onaf hankelijke geluiden gesmoord. De twee Êlaatsvervangende gouverneurs van de ank van Israël, die een tegenwicht vormt voor het ministerie van financiën, zijn ontslagen. De gouverneur zal waar schijnlijk snel volgen en vervangen wor den door een trouw partijman. Ministers voeren een niet aflatende guerrilla-oorlog tegen de Israëlische Om roeporganisatie. Yoram Aridoer, wiens met verve verkondigde economische denkbeelden tijdens de verkiezingen een bijna even grote rol hebben gespeeld bij de overwinning van de Likoedpartij als Begins charisma, weigert een interview te geven aan de financiële correspondent van de Israëlische Televisie die hij ervan beschuldigt tegen de regering te zijn. Jabotinsky Begins optreden herinnert constant aan zijn leerstellige afkomst. Hij is de zoon van Betar, die commandant was van wat de veteranen van Irgun de „vechtersfa milie" noemen, en oprichter van de Her oet-beweging, die in toenemende mate de toon aangeeft binnen het Likoedblok. „Heroet", zo schreef Ezer Weizman in zijn onlangs gepubliceerde memoires, „was een klein reservaat voor een be dreigde soort". De voormalige minister van defensie, die lid was van de Heroet, maar er nooit echt toe behoorde, schil derde de Heroet af als het „beeldenpark van Menachem Begin" met een groot standbeeld van Jabotinsky als zijn groot ste en indrukwekkendste monument. Jabotinsky stierf 41 jaar geleden, maar hoe meer je van Begin ziet, hoe meer je luistert naar wat hij zegt, des te meer raak je ervan overtuigd dat hij zijn inspi ratie nog steeds put uit de denkbeelden van Jabotinsky. Vorige week bracht Begin een bezoek aan het graf van Jabotsinsky op de berg Herzl in Jeruzalem. „Het westelijke Eretz Israel, de westelijke Jordaanoever, hebben we volledig onder controle", ver kondigde de premier. „Het zal niet nog eens verdeeld worden. Geen enkel deel van het gebied zal overhandigd worden aan een buitenlands regime. We geloven dat de dag komt dat de twee delen van Eretz Yisrael vreedzaam, in overeen stemming en met begrip een verbond van naties zullen vormen, een vrije con federatie waarin nauw wordt samenge- lYéeirwas geen verxiaring over het bui tenlands beleid noch een teken aan ko ning Hoessein die de scepter zwaait in het „oostelijke Eretz Israel". Met deze woorden wilde Begin opnieuw zijn trouw uitspreken aan de idealen van zijn leermeester, een daad van verzoening met de gezegende herinnering. De ande re oever van de Jordaan was nog niet vergeten. Jabotinsky was niet zomaar een rechtse nationalist. Zijn zionisme, net als dat van de Arbeiderspartij, is ontstaan op Euro pese bodem. Een Israëlische professor schreef over Jabotinsky dat hij een be schaafde Europese heer was die in de pe riode tussen beide wereldoorlogen hoog boven de andere zionistische leiders uit torende door zijn kennis van culturen, zijn gevoeligheden en zijn intellectuele horizon... Geen zionistisch leider kon zijn rivaal evenaren als dichter en verta ler, essayschrijver en novelist. Begin is zijn leraar trouw gebleven met één grote uitzondering. Jabotinsky was een wereldlijke nationalist. Hij zou stille tjes hebben gelachen om Begins keppel tje, om zijn herhaaldelijke beroep op de goddelijke wil en vooral om zijn religieu ze coalitie met de godsdienstige spinter partijtjes waaronder zelfs de zeer ortho doxe Agudat die niet eens de wettigheid van de ioodse staat erkent. ERIC SILVER THE GUARDIAN BRITSE COMMANDO'S BETROKKEN BIJ OPERATIE LA PAZ De economische crisis in Bolivia is één belangrijke drijfveren geweest voor de opstand van L ren die dinsdag leidde tot het aftreden van genera Garcia Meza als president. De leider van de op het o aan de macht zijnde militaire junta, luchtmachtco dant Waldo Bernal Pedreyra, erkende in een toespn gelegenheid van Garcia Meza's aftreden de ernst van nomische situatie en verklaarde dat de nieuwe r prioriteit zal geven aan het bewerkstelligen vai misch herstel. Bernal zei dat de verdreven president niet zal worden 1 gen en dat de junta het land zal regeren. De generaalF opstand vanuit de oostelijke stad Santa Cruz zijn begonn ben al laten weten niet met de junta te willen onderhi Zij staan op het standpunt dat alle hoge officieren eeni president moeten kiezen. De politieke toekomst van Bl zodoende nog zeer onzeker. De opstandige generaals verf dat het regeringsleger naar hun stad zal optrekken in^ ging de rebellie te onderdrukken. De belangrijkste oorzaken van de economische achteruii Bolivia zijn de politieke onrust en de sterke daling var komsten uit de produktie van tin, verreweg het belaf exportprodukt. De tinproduktie is de afgelopen jaren st* nomen en bovendien zijn de prijzen op de wereldmarkt! anL titco spa i van e n denl raalP" Zo'n 500 demonstranten hebben gisteren in West-B( hun sympathie betuigd met de IRA-gevangenen i Maze-gevangenis bij Belfast In de stoet werden spa meegedragen, waarop het beleid van de Britse i werd gehekeld en de vrijlating van de IRA-leden gel was een grote politiemacht op de been om de beto( de gaten te houden en er deden zich geen ongeregeld®

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 8