deTijd
Eerste lustrum van
Oosterse Markt Delft
SintJan deels
gerestaureerd
Uit de plunjezak
I-lSi&tRS
difPENE
h
Zigeuners
gedoemd in
Niemandslan<
te blijven
Bloementuin in Lisse weer open
KORTWEG
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1981 PAGINAr
In Delft wordt zaterdag de traditionele Oos-
terse Markt gehouden op het Sint Agatha-
plein. Deze openluchtmanifestatie trekt jaar
lijks duizenden bezoekers.
Sinds 1977, het jaar waarin het volkenkundig
museum Nusantara in Delft heropend werd,
wordt deze Oosterse Markt gehouden. Hij is in
middels toe aan zijn eerste lustrum en is uitge
groeid tot een gebeurtenis die bezoekers trekt
uit heel Nederland.
Men kan er dit jaar kraampjes vinden met kris
sen. wayangpoppen, exotische bloemen, kle
ding uit India, Pakistan en Indonesië, batikstof-
fen en zijde, kunst en gebruiksvoorwerpen uit
Indonesië, maar ook uit Mexico, Peru en Afrika,
literatuur over oosterse landen en nog veel
meer. Ook is er een grote verscheidenheid aan
exotische lekkernijen en drankjes.
Op een podium worden dit jaar Indiase dansen
gedemonstreerd. Daarnaast wordt er krontjong
ten gehore gebracht en zijn er modeshows van
moderne batikkleding. De markt begint om
9.30 uur en om 17.00 is het afgelopen.
De helft van de Sint Janskathedraal in Den Bosch is nu ge
restaureerd. Het hele middenschip met de zijbeuken en bij
behorende zijkapellen is grondig schoongemaakt en in lichte
tinten opgeschilderd. Allerlei onvermoede details en versie
ringen zijn weer mooier tevoorschijn gekomen. De vroeg-re-
naissance-preekstoel en de zeventiende-eeuwse orgelkas
hebben een opknapbeurt gekregen en vormen nu, samen
met de koperen doopvont uit 1492 de kostbaarste kunst
schatten in het gerestaureerde gedeelte van de kathedraal.
Belangstellenden kunnen df» komende week op dinsdag of
donderdag om 14.00 uur door een hostess van de VVV wor
den rondgeleid. Het verzamelpunt in de ingang aan de zijde
van de Torenstraat.
Deze maand is iedereen die van bloemen houdt
welkom op De Bloementuin aan de Achterweg
33 in Lisse. Daar kan men kennismaken met
zevenhonderd verschillende soorten en varië
teiten van eenjarige zaaibloemen.
Er zijn vertrouwde soorten als petunia's, bego
nia's, en vlijtige-liesjes, maar er zijn ook gewas
sen die weinig of niet bekend zijn: de gilia, col-
linsia, eucharidium. cacalia, brachycome en
nog meer van dat onbekende.
Liefhebbers van droogbloemen kunnen er ook
hun hart ophalen want er staan 45 soorten in
bloei en ook vijftien soorten siergrassen. De
tuin is open tijdens werkdagen van 8.30 tot
17.00 uur. De toegang is gratis.
Flora Breda
Ook in Breda kan men van veel schoons genie
ten, als van 12 tot en met 16 augustus de Gro
te Kerk is omgetoverd in een schitterende
bloemenzee. Meer dan 150.000 bloemen sieren
de kerk: dahlia's, tulpen, narcissen, galdiolen,
lelies en nog vele andere soorten. De openings
tijden van de bloemenexpositie zijn op woens
dag 12 augustus van 12.00 tot 21.00 uur, don
derdag 13 tot en met zondag 16 augustus van
9.00 tot 21.00 uur. De entree bedraagt zes gul
den voor iederen boven de 14 jaar en jonger
dan 65. Kinderen betalen een rijksdaalder en
65-plussers vijf gulden. Voor mensen die slecht
ter been zijn gratis rolstoelen beschikbaar.
Op het museumschip De
Buffel in de Rotterdamse
Leuvehaven is tot 14 sep
tember een kleine tentoon
stelling te zien die de naam
„Uit de plunjezak" kreeg.
Toen twee jaar geleden De
Buffel geopend werd was de
presentatie over opleiding en
11
99
d® manne verre van net resultaat van die oproep ke herinneringen en vele an-
Haa Bezoekers werden is op deze tentoonstelling te dere zaken. De bezoeker kan
h mü» zien: foto's- documenten, kle- een zakboekje uit het eind
tThelpen Sn H din9' han9matten- persoonlij- van de vorige eeuw doorlade-
ren waarin hij precies kan
zien wat de verdiensten bij de
marine waren en wat daarvan
maandelijks werd overgehou
den. In klein bestek kan men
een duidelijk beeld krijgen
van de loopbaan van zowel
de beroeps als de dienst
plichtigen bij de marine.
CORSO Katwijk staat za
terdag in het teken van zijn
jaarlijkse bloemencorso. De
praalwagens vertrekken om
14.00 uur uit Rijsburg en rij
den omstreeks 16.00 uur de
boulevard op. De bloemenwa
gens trekken 's avonds, ver
licht, nog een keer door het
dorp. Het vertrek is om 20.00
uur op de Parklaan.
RINGRIJDERIJ De badgas
ten In Noordwijk kunnen za
terdag vanaf 19.00 uur op de
Koningin Willhelmina Boule
vard een ringrijderij bijwonen.
De gemeentebeker en de
VW-beker zijn inzet van de
wedstrijden ringrijden die za
terdag van 10.00 tot 18.00 uur
te zien zijn op het Oranjeplein
in Veere.
MODELVLIEGEN Op de
speelweide van het Zuiderpark
in Den Haag wordt zondag
van 12.00 tot 17.00 uur een
modelvliegtuigshow gehou
den.
ZILVER De tentoonstelling
„Drie eeuwen Schoonhovens
zilver" In het Nederlands
goud-, zilver en klokkenmu
seum in Schoonhoven is ver
lengd tot en met 27 septem
ber. Het museum is geopend
van dinsdag tot en met zater
dag tussen 10.00 en 17.00 uur
en op zondag van 13.00 tot
17.00 uur.
FOTOSALON Vandaag en
zaterdag wordt van 19.30 tot
23.00 uur een internationale
ruilbeurs van scheeps- en
aanverwante artikelen gehou
den in de botenloods van Ot-
tenhome in Oud-Loosdrecht.
SCHUTTERSCONCOURS
Brunssum beleeft dit weekein
de een internationaal schut-
tersconcours. De wedstrijden
worden gehouden op zaterdag
(15.30 uur: schietconcours
met zware buksen; 16.30 uur:
vogelschieten door keizers en
koningen). Op zaterdag èn
zondag wordt er vanaf 15.00
uur een optocht gehouden.
Op de omslag van ELSEVIER
de vraag wat Van Agt drijft.
„Hij is een overtuigd aanhan
ger van de leer van Thomas
van Aquino. De theorie van
deze middeleeuwse filosoof
kreeg nieuwe impulsen met de
publicatie van de encycliek
van paus Leo XIII uit 1879,
waarin de gedachte centraal
staat: het oude met het nieuwe
vermeerderen. Deze stelregel
past Van Agt toe in de prakti
sche politiek". Elders de uit-*
slag van een enquête waaruit
blijkt, dat we met zijn allen
wel rijk zijn geworden, maar
niet gelukkiger. „Het is niet zo
verwonderlijk, dat vele Neder
landers de nul-lijn slikken. Of
in elk geval niet massaal de
straat opgaan om tegen de da
lende koopkracht in het ge
weer te komen. De behoefte
aan aardse goederen blijkt te
zijn bevredigd". Een gesprek
voorts met oud-president
Senghor van Senegal over de
nabije toekomst van Afrika.
„Een economische gemeen
schap van West Afrika bestaat
al enkele jaren en is goed op
gang gekomen. Nu zijn meer
van zulke gemeenschappen in
de maak. Persoonlijk ben ik er
van overtuigd, dat de Afri
kaanse eenheid op economisch
gebied over twintig jaar een
feit zal zijn". Ook een inter
view met radiopastor Klamer.
„Uitspraken als: God zegt
of God wilbrrrr, daar ben
ik als de dood voor. Ik wil wel
een stichtend woord spreken,
als het maar niet stichtelijk is
in de zin van een kalmerings
tabletje, in de zin van: Onze
Lieve Heer zal wel voor je zor
gen. Dat soort woorden vind
ik meer een vloek. Erger dan
een echte vloek".
Nederland Prade: „Veel Suri-
namers hier zijn niet gelukkig.
En toch zal de trek naar Ne
derland niet in omgekeerde
richting teruggaan. Nederland
is nu eenmaal onze grote stad.
Zoals de Hollandse platte
landsjongen naar de provin
ciestad en later naar Amnster-
dam trekt, zo gaat een Bosland
Creool eerst naar Paramaribo
en later naar Holland". Een
ander verhaal gaat over de
machtige rijksdienst voor de
IJsselmeerpolders. Landdrost
Lammers: „Het was echt on
voorstelbaar, toen ik hier
kwam, de moeite die ik moest
doen om de jongens aan hun
verstand te brengen, dat het
hier tijd werd voor gewone de
mocratische zeden. Maar hun
lot is bezegeld. Ze stribbelen
nog wel tegen, maar ze zullen
er echt aan moeten geloven.
Hun spel is uitgespeeld". Aan
dacht ook voor de Kerk van
Satan in Amsterdam die nu
zelfs via een piraat in de ether
is, en voor het nieuwe gezicht
van de CPN. „Oké, men heeft
misschien een tijdje de volgza
me types naar voren gehaald,
maar nu sneven echt de Stali
nisten bij bosjes". Een artikel
tenslotte over de Papoea-top in
Nederland. „Wij zijn Papoea's
die zich verantwoordelijk voe
len voor de toekomst van hun
land. Daar willen we voor
vechten. Maar eerst geldver-
dienen. Zonder geld geen
strijd".
VRIJ NEDERLAND onthult
een geheim rapport waarin,
staat, dat Rijkswaterstaat de
belastingdienst jaarlijks miljoe
nen door de neus boort omdat
men niet meewerkt aan on
derzoeken naar fraude in de
aannemerswereld. „Ambtena
ren als wetsovertreders. Dat
moesten particulieren eens
proberen". Een interview
voorts met de Poolse dissident
en vakbondsleider Lipski.
„Het is in het belang van de
oppositie in Polen, dat de com
munistische partij intact en
aan de macht blijft. Wij heb
ben de democratiseringsbewe
ging in de partij altijd met
angst en beven gade geslagen.
Wij hebben altijd op matiging
aangedrongen en zijn blij, dat
de zogenaamde horizontale be
weging in de partij het onder
spit heeft gedolven. Hoe con
servatiever de partij, hoe beter
voor Polen". Een verhaal ook
over voetbaltrainers, die les
krijgen in het geven van inter
views. „Laat je niet verleiden
tot een tweede antwoord, als je
geen antwoord wilt geven. Je
eerste antwoord is altijd het
besté. Oh ja, wat me vanoch
tend is opgevallen, jullie ge
bruiken zo weinig gehaktbal-
taal. Waar hebben jullie toch
die moeilijke woorden als col
lectief en creëren geleerd? Ik
heb liever dat je even je bek
houdt dan maar bla bla bla".
DE TIJD over het besluit van
voetbalclubs om hun reclame
te handhaven en dan maar
niet op de TV te komen: „Wie
nooit meer (mooi) voetbal op
de buis ziet, zal nog minder
dan nu gemotiveerd zijn om
nog eens naar een wedstrijd te
gaan kijken. Kortom, de voet
balbestuurders zijn niet alleen
dom, maar ook kortzichtig".
Elders een artikel over zelf
moord en de machteloosheid
van de hulpverlening. Psy
chiater van Ree: „Ik kan woe
dend worden wanneer ik ie
mand hier krijg met een brief
je van zijn arts waarop zo on
geveer staat: deze man of
vrouw wil euthanasie. Ze den
ken: dat doet Van Ree wel
even. Daar kan ik me ver
schrikkelijk kwaad over ma
ken. Het is hier toch geen
abattoir". Een groot interview
ook met de actrice Jenny
Arean. „Ik heb me nooit on
derdrukt gevoeld. Ik heb altijd
mijn eigen brood verdiend. Ik
ben nooit afhankelijk geweest
en ik heb nooit kerels gehad
die mij onderdrukten. Wat mij
tegenstaat in veel feministes, is
toch die indruk van mannen-
nijd. Ik vind dat akelig".
Vraaggesprekken tenslotte
met gehuwde priesters en hun
vrouwen. Een echtgenote: „Als
ik er niet zou zijn, functioneert
hij ook niet als priester. Dat is
onlosmakelijk aan elkaar ver
bonden. Dat zijn twee aspecten
in zijn leven die niet van el
kaar zijn te scheiden. Dit is
Willem. Nee, ik zou hem nooit
vragen dat priesterschap op te
geven. Dan zou ik hem in
tweeën splitsen".
In de GROENE AMSTER
DAMMER een gesprek met de
rechtssocioloog Cees Schuyt:
„Het doet de democratie geen
goed om met de kleinst moge
lijke meerderheid besluiten te
nemen en die aan iedereen op
te leggen. Zo'n klein verschil
zou de meerderheid tot voor
zichtigheid moeten manen. In
controversiële zaken is het be
ter niet te snel een wet te ma
ken". Het dubbelartikel gaat
over de heersende speurtocht
naar Utopia. „Hoeveel koren
er zit onder het kaf van de al
ternatieven die aangedragen
worden, moeten we nog zien.
En wat zo'n verschuiving in
waarden-orientatie voor con
sequenties heeft, is ook nog
lang niet duidelijk. Maar er is
zo langzamerhand reden ge
noeg om er niet alleen maar
schouderophalend aan voorbij
te gaan, vol vertrouwen op de
superioriteit van de waarden
en denkmethoden waarin we
zelf gevangen zitten". Het blad
noemt de proef met flexibel
uittreden met de PTT duide
lijk superieur aan de geldende
VUT-regelingen. Een groot in
terview tenslotte met de Britse
feministe Elizabeth Wilson.
„Ik keer me tegen het slacht
offer-denken dat in de vrou
wenbeweging veel voorkomt.
Er zijn de laatste jaren veel ac
ties tegen pornografie en sexu-
eel geweld. Vrouwen zien
zichzelf als slachtoffer van het
sexisme van mannen. Maar
hoe staat het met hun eigen
sexualiteit, masochisme, fanta-
siën, behoefte aan overgave?".
HERVORMD NEDERLAND
over reclame bij sportevene
menten: „Voor zover de waar
de van topsport voor de sa
menleving al niet discutabel is,
wordt ze dat beslist zodra deze
topsport verwordt tot een com
merciële kermis. Dat de minis
ter voet bij stuk houdt, is daar
om niet in het minst in het be
lang van de sport zelf". Vak
bondbestuurder Henk Vos (be
kend van de strijd rond Ford
Amsterdam) zegt in een inter
view: „Het machtscentrum
van de multinationals komt
steeds meer binnen de ge
zichtskring van werknemers.
Die krijgen er een grotere
greep op. Ford was het eerste
voorbeeld waarin dat in de
praktijk sterk heeft gewerkt.
Op het moment dat de multi
nationals niet meer in staat
zijn de ene werknemer tegen
de andere uit te spelen, heb je
er greep op". Over de formatie
wordt gepraat met CDA-ka-
merlid en ex-loyalist Dijkman.
„Het grootste gevaar is wan
trouwen. Dat is uiterst moei
lijk te overwinnen. De kamer
leden zien elkaar weliswaar
drie of vier dagen per week
alle uren van de dag, maar het
blijkt dat dit niet terzake doet.
Op het persoonlijke vlak gaat
iedereen vriendelijk met el
kaar om, maar op het politieke
vlak worden hartstochtelijk de
degens gekruist". Het omsla
gartikel betoogt dat „het tijd
perk van vlug en voordelig
vervoer teneinde loopt".
-
eun~
uk$<
DEN HAAG De rijksoverheid weet zich met de zigeuql
die momenteel in Woensdrecht bivakkeren volstrekt gi
raad. Liever vandaag dan morgen zou zij hen het land i
zetten, maar het buitenland houdt de grens dicht. De gr\j
hier houden gaat ook niet omdat geen enkele gemeente
gale zigeuners wil opnemen. Legaliseren lost evenmin 1
op, omdat zigeuners niet in een samenleving willen intep
ren. Waarschijnlijk kunnen passantenplaatsen soelaas I
den, maar de gemeenten weigeren iedere medewerking.!
Omdat zigeuners zich niet aan landsgrenzen gebonden
len, lijken alleen internationale regelingen een einde
kunnen maken aan hun opgejaagde bestaan. Maar de Et
pese regeringen hebben het tot nog toe laten afweten bij
maken van dergelijke afspraken. Het lijkt er op dat de
derlandse regering weinig anders rest dan de zigeuq™
maar wat te laten rondtrekken. Alsom dat te bewijzen is
helft van de zigeunergroep inmiddels spoorloos van
door Justitie gereserveerde terrein in Woensdrecht ven*
nen.
Justitie heeft herhaaldelijk benadrukt dat de illegale zigeuil
die de laatste weken bijna alle snelwegen van ons land heb)
gezien, óf thuishoren in een Huis van Bewaring, óf in het 1
tenland. Volgens het ministerie kunnen de zigeuners alleen jj;
land uit zoals ze erin zijn gekomen: in kleine groepjes. De zij ers
ners zelf blijven liever in ons land. Ze hebben zich in grote g re(
pen geformeerd omdat die aan de grens geen doorgang krijj wa
Of de zigeuners de voorkeur aan ons land geven vanwegen p
sociale aantrekkingskracht, of omdat ze hier over het algem lwj
met rust gelaten worden, blijft vooralsnog de vraag. In ieder
val zullen zij niet vergeten zijn dat het kabinet Den Uyl in et
aan alle 450 zigeuners die toen illegaal in ons land verble%n
een tijdelijke verblijfsvergunning verstrekte. en
jan
De „Woensdrecht-zigeuners" hebben waarschijnlijk ook ged%arr
aan de vrijwel identieke zigeunergroep, die een half jaar gele^m
door ons land zwierf. Geen enkele gemeente heeft deze grtur
destijds opgenomen en ook toen sprak Justitie bij monde vidi
staatssecretaris Haars: „Deze zigeuners gaan hoe dan ook Lr(
land uit". De grenzen van Duitsland en België waren destjoeg
niet minder op slot en in afwachting van hun uitwijzing, werLg,
de zigeuners gevangen gezet in Huizen van Bewaring in Zwj)0e<
en Middelburg. Niet lang nadat de verontwaardiging in het jjêur
hoog was opgelopen over deze handelwijze en over het vagiqe ei
en anale onderzoek dat de zigeuners eerder aan de Belgisjen<
grens moesten ondergaan, bepaalde de rechter dat zij in vrijtyng
gesteld moesten worden. Ze mochten in Almere blijven, waa^K
nu nog zitten, zonder verblijfspapieren. aar
lis e
Adempauze
Waar de Woensdrecht-zigeuners precies vandaan zijn gekoi
is nogal onduidelijk. Misschien is een deel van de groep uit P
mere afkomstig, maar dat doet ér minder toe. Feit is dat Justi
de groep na zijn wekenlange zwerftocht op een terrein '"kl
Woensdrecht plaatste, voor een periode van twee maanden,
voor enkele dagen is de groep daar compleet geweest en koes iEI
de de politie de ijdele hoop zoveel persoonlijke gegevens te k we
nen vinden, dat een aantal zigeuners naar hun vaderland te rooi
gestuurd kon worden. Dat intussen de helft van de groep orgch;
merkt en ongestoord met de noorderzon is vertrokken, ii lag
streert het feit dat Justitie weinig vat heeft op de problematjpio<
Het heeft er toch al steeds op geleken dat Justitie niet vee\mris>
opschieten met het plaatsen van de groep in Woensdrechtierc
grenzen van België en Duitsland zijn andermaal gesloten en fcwa
der is er het advies van de Vereniging van Nederlandse ran
meenten (VNG) aan zijn leden, om geen zigeuners binnen dellaa
meentegrenzen op te nemen. Bovendien krijgen de zigeunerspet
derdaad geen verblijfsvergunning zoals gisteren bekend is^rii
worden. De overheid stelt de voorwaarde dat gelegaliseerdeojd
geuners ook naar gedrag brave Nederlanders moeten word|es
De ervaring heeft geleerd dat zigeuners hieraan niet willen 4oit
doen. Tenslotte is er geen reden waarom Duitsland en Beln 1
hun grenzen aan het eind van de twee maanden plotseling vend
de zigeuners zouden openstellen. Kortom, de rijksoverheid lens
na het verstrijken van de acht-weken-Woensdrecht even weirier
met de zigeuners kunnen aanvangen als twee weken geledjerc
toen de zigeuners nog verloren op het Haagse Malieveld stOro:
den.432,
kan;
Jan Rogier, voorzitter van het Lau Mazirelfonds, dat zich heiel,
van de zigeuners aantrekt, ziet niets in het verlenen van #00
internationale status aan zigeuners. litei
„Dan worden ze internationaal als zigeuner geregistreerdbe
wordt de zaak in de rassensfeer getrokken". Volgens Rogier kam
het inrichten van 1000 tot 1500 Nederlandse passantenplaatnelf
voor de zigeuners op korte termijn verlichting geven, „uaai
heeft daar al jaren geleden bij de VNG op aangedrongen, m(ele
de gemeenten vertikken het om wat aan dit tekort te doen. ij. 10,
wijl het toch hun plicht is", zegt hij. lijn
|ett<
Vruchteloos
De ongeveer zes miljoen zigeuners die al zo'n zes eeuwen orei
de wereld zwerven, hebben een afwijkend leefpatroon, eenje
gen taal, een eigen cultuur, maar geen land. Waar ze verblijf331
passen ze zich niet aan. Ze stellen zich integendeel achterdoek-
op tegenover de plaatselijke wetten en geboden. Liever behL^,
den ze hun eigen leefstijl, dan in een samenleving te integreJ 1
Meestal is dit gedrag als a-sociaal beschouwd, als niet aanvaar
baar voor de samenleving. Het zigeunervolk wordt dan ooK
eeuwen opgejaagd van grens naar grens. In de Tweede WerdJ
oorlog belandden zelfs honderdduizenden zigeuners in de gas(
mers van de Nazi's. »A
Omdat zigeuners zich niet aan een vaderland gebonden voelen
kunnen Sleen internationale regelingen een eind maken j
hun ellende. Maar zolang de Europese regeringen het in
laten afweten, lijkt het zigeunervolk gedoemd tot een opgejal
en verstoten bestaan. De aanwezigheid van negenentwintig
geunerfamilies op een kaalgeslagen terrein in Woensdrel i
heeft dit eens te meer onderstreept
Zigeuners nemen er hun gemak en maken een maalt
klaar. Ze zitten midden op een snelweg voor een grer
overgang in het zuiden van Nederland. Het lijkt wel ofj
ermee vertrouwd zijn geraakt voortdurend in niemam
land te moeten leven.
■H
