L'i:
uueekpuzzel door dr. Pluizer
SCHAKEN!
postzegels
WK
BRIDGEN
F-
y oplossing vorige puzzel
NR. 30
KRUISWOORDRAADSEL
Eb q sj
■■nr
WETENSCHAPPEN
DENKSPORTEN/HOBBY
LEIDSE COURANT
De prijswinnaars van puzzel 29 zijn:
Mevr. Th. Hulbers, Veurseweg 88, 2252 AD Voorschoten.
N.A. van Wijk, Jan van Houtkade 17, 2311 PC Lelden.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Horizontaal: 1 oud krijgsman; 8
tovergodin; 9 korte tijdsduur; 10
Europeaan; 12 klopje; 13 zuil, pi
laar; 15 gewrichtsholte; 17 bewijs
van betaling; 18 kippenziekte; 19
spinachtig diertje; 21 In het ijs
gehakte opening; 23 afgelegen;
24 danspartij; 26 stuk stof; 28 ge
sloten; 30 vreemde munt; 32
klimplant; 34 ogenblik; 36 boven
hoek v.e. zeil; 37 uitspansel; 39
door, met (Latijn); 41 gedwee; 42
Insekt; 45 lichtzinnig; 46 ploeglei
der; 47 boom; 49 elasticiteit; 51
deel v.h. ambtsgewaad v.e. rech
ter; 53 waterkant; 55 kleine ka
beljauw; 58 kipkarretje; 61 kloos
terlinge; 62 sneeuwstorting; 64
wijfjesschaap; 65 metaal; 67
plukje; 68 hoogste punt; 69 be
lemmering (fig.); 71 toiletartikel;
73 zonder moed; 74 klap; 75 kor
te kous; 77 geestelijke; 79 oude
lap; 80 schaakterm; 82 metalen
staaf; 83 verplaatsing v.e.
schaakstuk; 84 fijn weefsel.
Verticaal: 1 dwaas; 2 muziek
noot; 3 dichting v.e. breiwerk; 4
waterblaasje; 5 overal; 6 regi
ment infanterie (afk.); 7 scheeps-
vloer; 8 Europeaan; 11 zeehond;
12 hoog bouwwerk; 13 water
koud; 14 afstandsmaat; 16 litur
gisch hoofddeksel; 17 vogel; 18
onwrikbaar; 20 niet wild; 22 be
paald geldsbedrag; 23 niet bezet;
24 vogelsnavel; 25 familielid; 27
wijfje v.e. kanarie; 29 kunstpro-
dukt; 31 soort hond: 32 soort af
sluiting; 33 hoofddeksel; 35 aan
spreektitel; 37 groet; 38 gebla
derte; 40 zwaardwalvis; 41 afge
mat; 43 kledingstuk; 44 arm v.e.
boom; 48 Japanse munt; 49 snel
le loop; 50 insekt; 51 zachte, fris
se wind; 52 zich fris en gezond
voelend; 54 sluw dier; 55 ope
ning; 56 inhoudsmaat; 57 boom;
59 ringvormig handvat; 60 boom;
62 R.-K. godsdienstoefening; 63
wolvlokje; 66 houten drinkkom;
67 insekt; 70 anekdote; 72 tijding;
73 verdriet; 74 insekt; 76 vaat
werk; 78 doortochtgeld; 79 water
doorlatende; 81 voorzetsel; 83
persoonlijk vnw.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 30 dienen u!terll|k
woensdagmiddag In bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
He
ent
nie
F'
i 'ine
!i'
i Ier
i {de j
J 'fie
pizj
f
lts
door
L. Hofland
Las Palmas
Timman speelt dit jaar sterker
dan ooit, dat is de verheugen
de conclusie die we kunnen
trekken, na het toernooi in Las
Palmas. Begin dit jaar won hij,
samen met Sosonko, het
Hoogoventoernooi, vervolgens
werd hij Nederlands kampioen.
In het toernooi te Moskou
speelde ziekte hem in negatie
ve zin parten, maar dat werd
direct daarop goedgemaakt,
door voor wereldkampioen
Karpov het IBM-toernooi te
winnen. Of deze erelijst nog
niet genoeg is, heeft Timman
nu ook nog het sterk bezette
toernooi te Las Palmas, met de
fabelachtige score 8V4 uit 10,
gewonnen (een ELO-prestatie
van over de 2700!). Na deze
prestatie staat Timman, offi
cieus, derde op de wereldrang
lijst! Zou Timman op dit niveau
blijven spelen, of misschien
nog wel beter, dan moet Kar
pov over drie jaar ernstig reke
ning houden, met de mogelijk
heid onttroond te worden door
onze landgenoot.
In Las Palmas speelde ook de
wereldkampioensuitdager Vik
tor Kortsnoj mee; geen enkel
moment kon hij maar de in
druk wekken, eind van dit jaar,
een serieuze tegenstander van
Karpov te zijn. Hij boekte vier
zeges op de twee te zwakke
Spanjaarden en een overwin
ning tegen Seirawan, zodoen
de kon hij nog net een plus
twee score bewerkstelligen.
Tegen de twee topgrootmees-
ters Timman en Larsen werd
beide keren met 1 Viverlo
ren, een indicatie, dat de
kracht van „Viktor de Geweldi
ge" aan het afnemen is. De
eindstand was als volgt: 1.
i X
it
A
k k
X
k
k
w
k A
A
m
A
a
W
A A
i
k k cb
i m m mm
m m a m
Diagram 1.
Timman 8% uit 10, 2. Larsen.
6V4, 3. Seirawan 6, 4. Kortsnoj
6, 5. Bellon VA, 6. Padron 1 V4.
Timman's beste partij was die
tegen Kortsnoj, aangezien
deze al in diverse kranten en
tijdschriften is gepubliceerd,
zal ik een minder bekende par
tij nemen, met enige achter
grond. Voor de laatste ronde
was Timman al zeker van de
eindoverwinning en velen zou
den in zijn plaats rustig remise
nemen, maar Timman had nog
een appeltje te schillen met
Bellon. In het zonetoernooi te
Amsterdam 1978 had immers
deze Spanjaard de grote
meester „bescwindeld".
J. Timman J. Bellon. Dub
bel fianchetto
1. Pg1-f3 e7-e6, 2. g2-g3 Pg8-
f6, 3. Lf1-g2 Lf8-e7, 4. c2-c4
d7-d5, 5. b2-b3 c7-c8, 6.04)0-
0. 7. Lc1-b2 Pb8-d7, 8. Dd1-c2
a7-a5?l Verzwakt de zwarte
damevleugel teveel, de tekst
zet is alleen goed als wit niet
reageert, want dan krijgt zwart
middels a4, Db6 en evt. Pc5
Diagram 2.
een levensgroot aanknopings
punt op b3. Aangewezen was
d.m.v. 8. a5 aan de ontwik
keling van Lc8 te werken. 9.
a2-a3 Dd8-b6, 10. d2-d3 Tf8-
•8, 11. Pb1-d2 Le7-f8, 12. d3-
d4l De tegenkans e6-e5-e4
wordt verhinderd en 12. a4
13. b4 dxc4 14. Pxc4 Dc7 15.
Pfe5 geeft wit groot voordeel.
12. g7-g6. Nog meer gaten,
dit alles is te wijten aan de on
gelukkige stand van Db6 en
Lc8. 13. Tf1-e1 LI8-g7 14. e2-
©4 Pf6xe4 15. Pd2xe4 d5x©4
16. Te1xe4 c6-c5. Bellon is niet
het type speler, dat rustig af
gaat wachten, tegen zwakkere
spelers heeft hij hier dikwijls
succes mee, maar tegen échte
schakers leidt dit, met een der
gelijke ontwikkelingsachter
stand, tot een snelle katastro-
fe. 17. Ta1-d1 Na 17. d5? Pf6!
zou zwart zijn zin krijgen.
17. »3-o4 18. Te4-e3. Deze
simpele verdediging doet de
zwarte stelling ineen storten.
18. Db6-c7 19. d4-d5 a4xb3
2a Dc2xb3 Ta8-e6 21. Lb2xg7
Kg8xg7 22. Db3-c3f Kg7-g8
23. Td1-e1 Pd7-f8 24. Pf3-d2
Dc7-a5. De dreiging Pd2-e4-
f6f moet kosten wat het kost
tegengegaan worden. 25. Dc3-
b2 Ta6-b6 2a Db2-c1 Pf8-d7
27. Lg2-h3.
Zie diagram 1
In een partij TimmanKarpov
of andersom, zou de zwartspe-
ler hier vermoedelijk opgeven,
Bellon, die waarschijnlijk zelf
ook wel gezien heeft waar het
nu allemaal misgaat, laat het
zich toch nog maar bewijzen.
27. f7-f5 28. d5xe6 Pd7-f6
29. Pd2-b3 Da5-a7 30. Pb3xc5
Tb6-d6 31. Dc1-c3 Te8-f8 32.
©6-e7 Tf8-©8 33. Pc5-e€
Td6xe6 34. Te3xe6 Lc8xe8. De
eerste keer, dat deze loper In
actie komt en eigenlijk hoeft
het niet meer.
35. Te1xe6 Pf6-h5 36. Lh3-g2
Ph5-g7 37. Lg2-d5 Kg8-h8 38.
Te6-f6. Zwart geeft het op.
Zie diagram.
Oplossing juli-probleem.
Deze studie van Botwlnnlk ziet
er simpel uit, maar schijn be
driegt! Wit kan makkelijk de d-
pion winnen, maar dat is nu
juist remise: 1. Kf5 Kb6 2. Ke5
Kc6 3. Ke6 Kc7l 4. Kxd5 Kd7
5. Kc5 Kc7 en door de zwarte
a6-pion kan wit niet winnen.
De oplossing ligt in een subtiel
oppositiespel.
1. Kf5l Kb6 2. Kf6l Wit neemt
de verre oppositie 2. Kb7 3.
Kf7 Kb8 4. Kea Nu kan zwart
geen oppositie nemen. 4.
Kc7 5. Ke7l Kc6 a Kd8 Kd6
Hal eindelijk weer de oppositie
maar a6 verhindert deze te be
houden, in deze stelling heeft
zwart een pion te veel 7. Kc8
Kc6 8. Kb8 Kb6 9. Ka8! wit
verovert nu a6 en wint daar
mee simpel.
Prins Charles en lady Diana op zegels
Op 29 juli a.s. zal het huwelijk
worden voltrokken tussen
prins Charles van Engeland en
lady Diana Spencer. Zoals was
te voorzien zal deze gebeurte
nis ook aan de filatelisten niet,
onopgemerkt voorbij gaan. Het
is niet alleen Engeland dat bij
deze gelegenheid bijzondere
zegels zal uitgeven, maar daar
naast ook tal van landen uit
het Britse gemenebest.
Natuurlijk is daar op de eerste
plaats Engeland zelf, waar op
22 juli een bijzondere serie be
staande uit twee zegels in om
loop is gekomen. Deze zegels
hebben een waarde van 14 p.
en 25 p. en tonen het portret
van het bruidspaar, naar een
foto gemaakt door Lord Snow-
don, de vroegere echtgenoot
van prinses Margaret. Nog niet
zo lang geleden werd een
nieuw postkantoor, het Royal
Mail House", door prins Char
les geopend. In dit gebouw,
waarvan de bouwkosten 4,5
pond sterling bedroegen, be
vindt zich een afdeling mecha
nische postsortering.
Bij deze gelegenheid werd de
prins, als aandenken aan zijn
bezoek, een ingelijst vel van
100 van deze speciale postze
gels aangeboden. Dit ge-,
schenk droeg tevens de hand
tekening van de fotograaf, lord
Snowdon, en de ontwerper van
de zegels Jeffery Matthews. De
zegel van 14 p. werd uitge
voerd in de kleuren groen-geel,
rozerood, blauwpaars, zwart,
lichtblauw en zilver. De zegel
van 25 p. heeft als kleuren:
groengeel, rozerood, blauw-
'/{ot/a/H Wtfwjf
paars, blauw, bruingrijs, zilver
en steenrood. Het drukken
werd verzorgd door Harrison
and Sons (High Wycombe).
Van Engeland nu naar de 22
gemenebestlanden, die deel
nemen aan de „Huwelijks-om
nibus" van de Crown Agents,
het Engelse bureau dat de to
tale verzorging van deze zegels
In handen heeft. Het gaat hier
bij om Ascension Eland, Bar
bados, Bermuda, de Britse
Maagdeneilanden, Brunei, de
Kaaiman Elanden, de Falkland
Eilanden en onderhorige ge
bieden hiervan, Fiji, Gambia,
Hong Kong, Mauritius, Eiland
Norfolk, de Pitcairn Eilanden,
St. Helena, Samoa, Sierra Leo
ne, de Solomon Eilanden,
Swaziland, Tristan da Cunha
en tot slot Vanuatu.
Voor wat betreft de uitvoering
zijn deze zegels vrijwel iden
tiek. In alle gevallen gaat het
om drie zegels, met als hoofd
motief een bloemenkrans. Bin
nen deze bloemenkrans zijn
verschillende portretten van
het paar, samen of alleen, af
gebeeld. Deze zegels werden
gedrukt In vellen van 50 stuks,
voorzien van een heraldische
middenmarge, zodat een vel
van 2 x 25 zegels Is ontstaan.
Dit alles naar ontwèrp van
John Waddington's Studio.
De stand is nu al 68 zegels,
maar wij gaan nog even door
want er zijn nog meer landen
die „Huwelijks-zegels" gaan
uitgeven. Australië brengt op
29 Juli twee zegels, waarde 22
c. en 60 c..
Op de door Brian Cunton ont
worpen zegels ziet men prins
Charles In het uniform van het
„Royal Regiment of Wales",
tezamen met lady Diana Spen
cer.
Vervolgens nu naar het Ka
naaleiland Jersey, waar op 28
juli twee „Huwelijks-zegels"
worden uitgebracht. Deze ze
gels heben een waarde van 10
p. en 25 p.. Op de door Helio
Courvoisier S.A. In Zwitserland
gedrukte zegels ziet men weer
het portret van de prins en
lady Diana.
Kenya heeft aangekondigd dat
daar vier zegels en een souve
nirblokje zal worden uitgege
ven. Het gaat hierbij om zegls
in de waarde van 50 c., Shs 3.-
Shs 5.-, Shs 10.- en Shs 25.-.
Nieuw Zeeland heeft voor 29
juli twee zegels op de agenda
staan. Deze zegels hebben ie
der een waarde van 20 ets. en
werden samenhangend ge
drukt. Ook hier weer als motief
voor een der zegels het portret
van het jonge paar. Op de an
dere zegel ziet men St. Paul's
kathedraal in Londen, waar het
paar In de echt verbonden zal
worden.
Tot slot van deze huwelijks-ze-
gel-rubrlok nu naar het Ka
naaleiland Guernsey. Daar ver
schijnt op 29 juli een serie van
drie zegels en een souvenir
blokje.
Het eiland Guernsey heeft twee
keer de eer genoten, door
prins Charles bezocht te wor
den. De eerste keer was uiterst
formeel, toen de prins de ha
ven van St. Peter Port blnnen-
stoomde als commandant van
de mijnenveger HMS „Bro-
nington". Dit was op 14 mei
1976. Gedurende de drie da
gen dat het schip in de haven
lag bracht de prins een bezoek
aan de baljuw van Guernsey
en woonde een te zijner eer
gehouden receptie bij.
In november van het zelfde
jaar arriveerde hij onaange
kondigd en weer op de brug
van de "Bronlngton". Gedu
rende zijn tweede verblijf op
het eiland maakte de prins
voor de eeste maal kennis met
het windsurfen, een sport die
toen Juist opgang begon te
maken.
De zegels hebben een waarde
van 8 p., 12 p. en 25 p.. Hierbij
bestaat het blokje uit drie ze
gels van 8 p., drie van 12 p. en
een zegel van 25 p.. Op deze
zegels ziet men het portret van
de prins, lady Diana en het
paar samen.
Hiermee Is dit wel een record
rubriek geworden, daar er nog
zelden In een keer zoveel ze
gels aan de orde zijn geweest.
Interland (1)
Nederland Is in de tiende inter
land met de Sovjet-Unie dich
ter bij de overwinning geweest
dan ooit. Tot nu toe gingen ze
ven landenontmoetingen verlo
ren en eindigden twee (Jalta
1973 en Bedum 1980) in een
2828 gelijkspel. Nu, in
Minsk, ging Nederland in de
vierde ontmoeting in de inter
land met 128 ten onder,
waardoor de Russen een 29
31 achterstand omzetten in
een 4139 voorsprong.
Nederland heeft zeker pech
gehad in deze interland, die
pas voor de tweede keer (na
Riga 1969) met tientallen werd
gespeeld. Telkens zochten en
vonden de Russen uitvluchten
bij de aanvang van de strijd. In
Minsk had de thuisclub geluk
dat aan bord 9 David 7—1
scoorde tegen invaller De
Jong, die op het laatste mo
ment de zieke Swami Nikhiii-
nanda (Jan de Ruiter dus)
moest vervangen. De aanvoer
der van de ploeg bracht èr be
grijpelijk weinig van terecht.
Nederland won de eerste van
de vier wedstrijden. Bies en
Bastiaannet wonnen, De Jong
verloor, de resterende partijen
werden remise. In het eerste
diagram, na 44-40 van Tsipes,
speelt Bies 36. 3-8, verhin
dert 39-34. Tsipes zag niets in
28-22 en speelde 37. 40-35,
waarna het logische 24-30 38.
35x24 19x30 39. 28x19 13x24
volgde.
Kennelijk heeft Tsipes de mo
gelijkheden van zijn stand
overschat: 40. 33-28 8-13 41.
38-33 13-19 42. 39-34 30x39 43.
33x44 12-17 44. 48-43 (of zwart
na 44. 28-22 17x28 45. 32x14
21x41 kan winnen is mij nog
niet duidelijk) 25-30 45. 43-38
24-29! brengt er bovendien een
meerslag in 46. 44-39. Nu lijkt
mij 18-22 27x18 30-35 16x27
29-33 38x29 17-21 27x16 7-11
16x7 1x43 gewonnen, immers
28-23 19x28 32x23 43-48 37-
H H JP
o .w y
Tsipes
31 48x26 23-19 26-31, maar
Bies speelde 46. 29-34 47.
37-31 34x43 48. 38x49 30-34 49.
49-43 19-24 50. 43-38 34-39 51.
45-40 21-26 52. 27-21 26x37 53.
21x23 37-41 54. 40-34 39x30 55.
28-22 41-47 56. 22-18 47x33 57.
18-13 33-28 58. 23-18 28x37 59.
16-11 7x16 60. 13-9 30-35 61.
18-12 37-31 62. 9-3 21-26 63.
12-8 1-7 en won alsnog.
in
ic
)E
hi
In de cijferstand BasFnc
(zwart): 11, 13/15, 17i°r
27; Mogiljanski: 24, 26®*
34/36. 38. 39 is het f»
dat wit na Bastiaannetf1.
in moeilijkheden verke#ie
dat hij terecht weinig j
wacht van 30-25 19x30*
door 18-23! volgde er:l*e
29 19-23 47. 26-21
21x23 dreigt 23-19
ook 23-18. 48.
23x12 11-17 50. 12x2fê
51. 30-25 32-28 52. 31-21Vi
53. 36x27 38-42 54. 27-2°e
55. 22-18 47-20 56. 18-f n
57. 12-8 29-23 58. 35-3P®1
59. 8-2 19x35 60. 2-7 8,n
zwart geeft het op.
De Jong tastte mis naf
van Davidov. Cijferstann
6/13, 18. 22. 45; Wit: L
31/33. 36. 38, 43.
48/50. 25. 22-27 26T
11-1» 27. 33-29! icnf1*
31x22 18x27 29. 36-31 e
30. 46-41 36x47 31. 29-2irs
32. 25x3 en verloor lat^"n
mmmm■"■■■■"■■Ine
«1 23tnt
19 24-£'
13**
Voorbereiding
Naarmate het algemene brid-
gepell van een nog niet al te
ervaren bridger stijgt, gaat zijn
belangstelling meer en meer
uit naar de theoretische aspec
ten van het spel. Tot de theorie
behoren de vele honderden sa-
fety-plays, speelwijzen die de
leider moeten wapenen tegen
minder gunstige distributies,
zonder het gevaar te lopen
down te gaan. Niet altijd is het
mogelijk zonder meer de aan
bevolen speeltechnlek toe te
passen. Soms moet de leider
eerst de situatie in een andere
kleur onderzoeken om, afhan
kelijk van de verkregen Inlich
tingen, te kunnen bepalen of
hij zich een safety-play kan
permitteren. Het onderstaande
spel laat de bedoeling van een
en ander duidelijk zien:
Zie diagram.
Onder voortdurend passen van
oost-west ging het bieden: zuid
1 ruiten - noord 3 ruiten - zuid
3 schoppen - noord 3 SA -
zuid 5 ruiten - noord 6 ruiten.
West kwam uit met klaverheer
en zulds moeilijkheden zijn dui
delijk: er dreigen verllesslagen
In schoppen en ruiten. In de
praktijk nam zuid de eerste
slag met noords aas en speel
de een kleine ruiten naar zijn
aas. Toen west niet bekende
betekende dat een down en te
recht. weinig waardering van
noords zijde. De troefsltuatie is
zodanig, dat zuid nooit meer
dan één troefslag behoeft te
verliezen. Het veilige spel daar
toe Is een kleine ruiten uit
noord te spelen en elke kaart
die oost speelt zo laag moge
lijk te dekken. Kan west deze
slag nemen, dan haalt zuids
aas de laatste troef weg. Als
oost in de eerste slag niet be
kent neemt zuid met het aas
en speelt naar noords vrouw
toe. West kan dan niet meer
dan een slag in ruiten maken.
42
AV8
o V 10 3 2
A B 9 4
9763 m HB85
542 10976
o geen 7 o H B 4
H V 1063 85
A V 10
HB3
o A 9 8 7 6 5
7
gaan toepassen. Weliswaar
verliest hij niet meer dan een
troefslag, maar die verliest hij
dan ook vrijwel altijd (alleen als
oost de heer sec heeft niet),
terwijl nog niet vaststaat dat
zuid een troefslag mag verlie
zen. Daartoe moet eerst wor
den nagegaan of schoppen
heer goed zit en daarom had
zuid in slag 2 een kleine
schoppen uit noord moeten
spelen en snijden.. Dit blijkt
noord aan slag gebra<
harten teneinde de tfj
noeuvre uit te voeN
schoppenheer verkee«
mag zuid dit echter nie
Hij moet in dat geval dF
tie in de troefkleur rj
Zoals de kaart nu lia^
geen mogelijkheid zonCj
liesslag af te komen, mL'
moet in dat geval hou,
een 21 verdeling rn 0
honneur sec. Speelt hiel
boer sec, dan moet ui'al
de vrouw worden gespop
worden gesneden. Sps
op heer sec, dan moet k
worden geslagen. Zondd
dere aanwijzingen vercfc
laatste methode de vow;
daar deze wint, ongeaoa
de heer heeft, terwijl dest
manier, slechts slaagt
de boer sec heeft. Het1"1
van het aas bied dus twfn
zoveel kans op succes.
Doorbraak in vaatonderzoek
„Een doorbraak". Zo karakte
riseert dr. Ludwig, radioloog
van het St. Antoniusziekenhuis
In Utrecht de door Philips Me
dical Systems en de Universi
teit van Wisconsin ontwikkelde
methode voor röntgenonder
zoek van bloedvaten. „Deze
methode, waarbij het contrast
middel eenvoudig in de arm
kan worden ingespoten, bete
kent veel minder belasting
voor de patiënt. De methode,
Digital Vascular Imaging (DVI),
kan zelfs poiykllnlsch worden
toegepast", aldus dr. Ludwig.
Tot nu toe was vaatonderzoek,
arteriografie, een zeer verve
lende zaak voor de patiënten,
bmdat de contrastvloeistof,
noodzakelijk voor röntgenfo
to's, rechtstreek in het betref
fende bloedvat moest worden
gebracht. BIJ die zogenaamde
catheterlsatle wordt een slan
getje via de lies of de onder
arm naar de betrokken slag
ader gebracht. Dit Is een ge
compliceerde procedure, waar
voor een patiënt zeker twee
dagen In het ziekenhuis moet
worden opgenomen. Bij pa
tiënten met een vqrhoogd risi
co moest zelfs in verband met
allerlei complicaties vaak van
dit waardevolle onderzoek
worden afgezien. Wanneer
men de contrastvloeistof ge
woon in de bloedbaan zou
spulten, zou het te sterk ver
dund worden om op een rönt
genfoto zichtbaar te zijn.
Met de nieuw ontwikkelde DVI-
methode kan het contrastmid
del, dat de loop en de gesteld
heid van de aderen aangeeft,
gewoon in het bloed worden
gespoten. Voordat dit gebeurt
wordt echter een rontgen-tele-
vislebeeld gemaakt van de te
onderzoeken ader. Dat wordt
als referentiebeeld, als „mas
ker" In het geheugen opgesla
gen. Wanneer het ingespoten
contrastmiddel de betrokken
ader heeft bereikt, Intussen te
veel verdund om op een gewo
ne rentgenfoto nog relevante
gegevens op te leveren, wordt
opnieuw een rontgen-televisle-
beeid gemaakt. Maar bij het
DVI-systeem wordt het masker
onmiddellijk van de nieuwe
beelden afgetrokken. Alles wat
op belde beelden voorkomt,
zoals ruggewervels, worden
onderdrukt, zodat alleen de af
beelding van de bloedvaten,
met daarin het sterk verdunde
contrastmiddel, goed zichtbaar
blijft.
Het DVI-systeem levert niet al
leen stilstaande, maar ook be
wegende beelden, zodat ook
het hart kan worden onder
zocht. Alle resultaten worden
vastgelegd in een geheugen,
zodat de beelden later op
nieuw kunnen worden opge
roepen en interessante details
op film kunnen worden vastge
legd.
Dr. Ludwig vertelt dat er mo
menteel vier van die apparaten
bestaan; drie daarvan in de
Verenigde Staten en één in
Utrecht. Ludwig, die sinds ok
tober zo'n zeshonderd patlën-
de heeft onderzocht, is
zonder over te spreke
DVI-methode levert we
minder goede reslutaWj
dan de normale pror
maar de gegevens zijru
meeste gevallen ruim vf
de. Het onderzoek durv
middeld maar drie kgc
Wanneer het nodig is, L„
tijd nog op de converr
ten volgens de nieuwe metho- manier worden onderzo^
bi
Op röntgenfoto's kan men zien of er slagader)
dichtgesllbt en of de operatie Is geslaagd.
