Engelse topjockey Starkey
in Gold Cup op Duindigt
Worden de beestjes ons de baas?
Boris was een eenzame huismus
hond
zoekt;
huis
Kortsjn oj-Karpo v
begint 1 oktober
Medisch jargon
steeds chaotischer
SPORT
LODSE COURANT
ZATERDAG 25 JULI 1981 PAGINA 4>
WASSENAAR In de Gold
Cup, een ren voor de inter
nationale klasse, komen
morgenmiddag op Duindigt
elf volbloeds aan de start.
Zij zullen strijden om een
prijzengeld van ruim 28 mil
le. Uit Engeland komt Rio-
nore over en hij krijgt de
steun van één van de beste
jockeys van Engeland, Ger-
ville Starkey. Enige tijd ge
leden won Rionore de Grote
Prijs van Den Haag. Het
paard ging toen als tweede
over de finish, maar had
hinder gehad in de eind
strijd van Blakey Ridge en
kreeg alsnog de overwin
ning toegewezen. Dat bete
kende de enige nederlaag
voor Blakey Ridge dit sei
zoen, die maar liefst vier
keer heeft gewonnen.
Blakey Ridge en Rionore ver
trekken in de Gold Cup als fa
voriet. King's Eagle en Le
Normand, beiden eigendom
van de Voorburger Hans
Moerman, kunnen zich ook
met de uitslag gaan bemoeien
evenals de winnares van de
Trailstakes in Schaesberg Steel
Maiden.
De beste tweejarige volbloeds
komen uit in het Van Brie-
nens Memoriaal. Drie van de
negen paarden zijn in Enge
land in training. Boxberger
Speed krijgt de steun van
Starkey. Pharos Raaphorst
met Brain Rouse kwam bij zijn
eerste start in Engeland in de
prijzen. Hoge verwachtingen
heeft men van Romney's Aid
met de Nederlandse kam
pioensjockey Kevin Davies.
Deze combinatie won onlangs
in een zeer snelle tijd. Het pro
gramma bestaat morgen op
Duindigt uit twee rennen en
acht draverijen. De eerste start
is om 13.00 uur.
Onze tips vóbr deze meeting luiden:
VAN BRIENENS MEMORIAAL:
Romney's Aid, Pharos Raaphorst,
Boxberger Speed en outsiders: Box-
berger River en Season Raaphorst.
GOLD CUP: Rionore, Blakey Ridge,
King's Eagle en outsiders: Le Nor-
mand en Steel Maiden.
OOSTENDEPRIJS: Urlow Pluto,
Uriea Marijke en Upperten Laren.
CAGNESPRIJS: Upper Tefka, Uncle
Westlandia en Theresa Kennedy.
DEAUVILLEPRIJS: Ursin Gallant,
Sonny Prise en Usta Oldeson
MARSEILLEPRIJS: Thor ter Lune,
Shirley Mac en Rob Alkestis.
BORDEAUXPRIJS: Parioca S, Peter
Post en Ros Performer.
LA BAULEPRIJS: Rainier Gallant,
Ossian en Pijlsnel.
OSTENDEPRIJSttweede afdeling):
Opnieuw overleg
sluikreclame
DEN HAAG De Neder-
landse Sport Federatie
(NSF) heeft zich tot de mi
nister van CRM gewend en
haar verzocht het besluit
voor wat betreft de reclame
bij sportaccommodaties nog
eens in overweging te ne
men.
De minister had, zoals bekend,
meer dan één rij reclamebor
den in sportaccommodaties
verboden, conform artikel 11
van de omroepwet. De NSF
meent dat twee rijen reclame
borden niet te beschouwen zijn
als overheersende beeldrecla-
De minister heeft dit verzoek
voor advies voorgelegd aan
een door haar ingestelde com
missie en tevens het bestuur
van de KNVB gelegenheid ge
geven haar zienswijze kenbaar
te maken.
Er zal in ieder geval overleg
worden gevoerd tussen de Ko
ninklijke Nederlandse Wieier
Unie en de NOS over het uit
zenden van de Ronde van Ne
derland voor profwielrenners,
waarvoor in eerder stadium
door de minister toestemming
was geweigerd.
ATLANTA De datum van de tweekamp om het wereld
kampioenschap schaken tussen de kampioen van de Sovjet-
Unie Anatoly Karpov en de naar het westen overgelopen
Rus Viktor Kortsjnoj is gisteren opnieuw verschoven.
De partij wordt niet op de oorspronkelijk vastgestelde datum
van 19 september gespeeld, maar zal in verband met techni
sche problemen 1 oktober beginnen.
In Atlanta vindt momenteel het jaarlijkse congres van de
wereldschaakbond plaats. Hier werd opgemerkt dat het opnieuw
verschuiven van de datum betekent dat een overeenkomst met
de Sovjet-Unie moet zijn bereikt, met betrekking tot eventuele
emigratie van gezinsleden van Kortsjnoj naar Zwitserland.
Sportwereld
BIRMINGHAM Op de
voorlaatste dag van het Eu
ropees kampioenschap brid
ge in Birmingham hebben
de Nederlandse dames en he
ren gewonnen. De heren ze
gevierden over IJsland (16—
4) en de dames over Oosten
rijk: 17—3.
Polen, bij de heren reeds kam
pioen, leed een smadelijke ne
derlaag tegen Engeland (20
1). Engeland kreeg daardoor
weer uitzichten op de tweede
plaats.
AMSTERDAM De honk-
balbond heeft, na het beha
len van het Europees kam
pioenschap, zijn coaches Jim
Stoeckel en Cees Herkemij
gevraagd het Nederlands
team ook in 1982 te begelei
den.
Beiden hebben positief gerea
geerd. Herkemij zal de lopen
de zaken behartigen, terwijl
Stoeckel, net als dit jaar, in
mei weer naar Nederland zal
komen.
METZ Kampioen Saint
Etienne is de nieuwe Franse
voetbalcompetitie begonnen
met een gelijkspel (0—0) in
de uitwedstrijd tegen Metz.
De overige uitslagen zijn:
MetzSaint-Etienne 0—0;
StrasbourgMonaco 01;
NiceValenciennes 12; Bor
deauxNantes 32; Lyon
Nancy 20; Laval—-Sochaux
11; LilleBrest 11;
ToursParis St. Germain 1
2; BastiaLens 10; Montpel-
lierAuxerre 0—0.
STEEDS MEER TROPISCHE INSECTEN IN NEDERLAND
WAGENINGEN Als we niet heel erg oppassen zit
ten we vandaag of morgen opgescheept met allerlei
miertjes, kevertjes, torretjes, motjes, mugjes, schim
mels uit tropische en subtropische gebieden, waarop
we het principe „eerbied voor al wat leeft en groeit"
maar beter niet kunnen toepassen. Diertjes die soms
naar heel fraaie namen luisteren als farao-mier en Flo-
rida-mot, soms naar vieze zoals kakkerlak en malaria
mug. Er zijn al tientallen tropische insecten in Neder
land gesignaleerd die zich in ons vochtige, centraal
verwarmde huis- of kasklimaat bijzonder op hun ge
mak voelen, weelderig gedijen en tengevolge daarvan
welig tieren.
De kakkerlak is er een van en hij dreigt meteen een regel
rechte plaag te worden. Via geïmporteerde tropische voe
dingsmiddelen en ook via de bagage van reizigers uit war
me landen waar de kakkerlak nog een herenleven leidt, is
hij in Nederland doorgedrongen en heeft zich op bepaalde
plaatsen zo snel vermenigvuldigd, dat bestrijdingsdiensten
handen te kort komen. Zoals in Amsterdam, waar de onts-
mettingdienst de wanhoopskreet laat horen: „Geef ons
meer mensen of meer geld om het werk te kunnen uitbe
steden. Wij kunnen het niet meer aan".
Nu voelt een kakkerlak zich niet overal even happy. In
een kraakhelder zindelijk huis zul je hem niet tegenko
men, zeker niet in woningen, waar hij geen verstoppertje
kan spelen in reten en kieren. In oude huizen en in nieuw-
bouw-woningen waar het met de zindelijkheid en hygiëne
maar zo-zo gesteld is, waant hij zich in het paradijs. Met
alle gevolgen van dien voor de volksgezondheid. Hoewel
de geleerden het er nog niet helemaal over eens zijn of de
kakkerlak nu alleen maar een „vies beest" is, of dat hij ook
ziektekiemen overbrengt. In elk geval moesten al enkele
eethuisjes gesloten worden voor een grondige ontsmet
tingsbeurt.
Wel gevaarlijk is een lid van de anopheles-familie, de ma
lariamug, de naam zegt het al, die de gevreesde moeras
koorts, malaria, overbrengt. In Nederland kwam deze on
aangename steekmug dankzij grondige bestrijding al jaren
lang niet meer voor. Toch kregen mensen in de buurt van
Schiphol een tijdje geleden malaria. De muggen waren er
in geslaagd per vliegtuig als illegale immigranten ons land
binnen te komen.
Dan is er nog een aantal insecten dat onze planten ernstig
kan bedreigen, zowel sier- als groenteteeltgewassen. Die
kunnen voor een bloemen en planten exporterend land als
het onze fataal worden. De mineervlieg of florida-mot uit
Amerika is zo'n beestje. Vooral chrysanten hebben ervan
te lijden. In onze kassen voelt 'ie zich lekker. Het is dubbel
vervelend dat hij al bestand is tegen normale bestrijdings
middelen, althans in Amerika.
Bij de planteziektekundigedienst in Wageningen weet men
daar alles van. Ingenieur W. J. Groenestein van die dienst
praat over oorzaken en gevolgen van de insecteninvasie:
„Het wereldhandelsverkeer is de laatste tientallen jaren
enorm toegenomen net als het reizen van de mensen. Niet
alleen van toeristen, maar ook van gastarbeiders, die vaak
met hun hele hebben en houen uit bijvoorbeeld het nabije
oosten hierheen komen verhuizen. Die kunnen allerlei in
secten meebrengen in hun bagage, die hier niet thuis ho
ren: farao-mieren, kakkerlakken, noem maar op. Door het
toenemend handelsverkeer in plantaardige produkten en
vooral door de snelheid van dat handelsverkeer, is de kans
op ongewenste import van insecten veel groter dan vroe
ger".
„Wij zijn bijzonder gespitst op de import van kweekmate-
riaal door handelaren. Die planten komen in kassen te
recht. De insecten die in die planten zitten, komen dus te
recht in een ideaal klimaat. Wij hebben bij de Planteziek-
tekundige Dienst kortgeleden een speciale quarantaine-af
deling opgericht om planten een tijdje af te kunnen zonde-
remMen zou kunnen zeggen dat we wat „veiligheidsklep
pen" hebben ingebouwd. Wij zijn erg voorzichtig. Voordat
je het weet heb je, als je maar vrijelijk importeert, ziekten
in huis gehaald waar je geen weg mee weet. Laat men niet
te gauw zeggen: de deskundigen weten daar wel raad mee,
want men realiseert zich niet, dat er weliswaar een miljoen
soorten insecten beschreven zijn, maar dat dat naar schat
ting slechts ongeveer 40 procent is van het totale aantal in
secten dat er bestaat", aldus ir. Groenestein.
We moeten dus wel voorzichtig zijn, want Nederland is
voor een gedeelte afhankelijk van de export van bloemen.
Komt er een bepaald insect in bloemen of planten voor,
dan kan het land waarheen geëxporteerd wordt, de import
weieens gaan verbieden. En dat zou een grote strop beteke
nen. Neem bijvoorbeeld de mineervlieg. Wij exporteren
chrysanten naar Engeland. Daar komt dat beestje nog niet
voor en ze zitten daar beslist niet op te wachten ook. Met
Engeland hebben we gelukkig een overeenkomst kunnen
sluiten, waarin we toezeggen er bijzondere aandacht aan te
zullen besteden dat onze chrysanten mineervlieg vrij zijn.
We moeten voorzichtig zijn dus. Paniek hoeft gelukkig nog
niet. Het is nog niet zo dat de beesten ons de baas aan het
worden zijn. Kijk vanavond voor alle zekerheid nog even
of dat gekriebel achter het behang niet een kakkerlak of
een illegale vogelspin is.
GERARD CRONÉ
UTRECHT Als het gaat
om ziekte, gezondheid, le
ven, dood, geboorte en het
menselijk lichaam is er
sprake van een chaotisch in
ternationaal taalgebruik.
Medische specialisten be
heersen die taal misschien
nog min of meer, maar een
leek begrijpt er absoluut
niets meer van. Dit consta
teert de arts Ivan Wolffers
in een beschouwing over het
medisch jargon in het art
senblad „Medisch Contact".
Een internationale medische
taal heeft natuurlijk vele voor
delen, aldus Wolfiers, maar er
zijn ook legio bezwaren tegen
aan te voeren. Het aantal me
dische termen ligt rond de
200.000 en dat is een veelvoud
van het aantal woorden dat
een normaal mens in zijn moe
dertaal ter beschikking heeft.
De medische woordenschat
breidt zich voortdurend uit.
Voor elke term die in onbruik
raakt komen er verschillende
terug. De medische woorden
boeken worden dan ook steeds
dikker. Vaak verstaan specia
listen van verschillende vak
gebieden elkaar ook niet meer,
aldus Wolffers. Zelfs binnen
één specialisme zijn er taalver
schillen. Als voorbeeld noemt
hij een ziekte waarvoor in het
Engels twaalf, in het Duits
dertien en in het Frans eenen
dertig synoniemen bestaan.
De grote medische woorden
boeken krijgen er niet alleen
bij elke volgende druk duizen
den nieuwe woorden en ter
men bij, maar een groot deel
van de al opgenomen begrip
pen moet ook steeds worden
herzien omdat ze van inhoud
veranderen. Een ander ver
schijnsel is, dat termen meer
woorden omvatten naarmate
een fenomeen onduidelijker is.
Bovendien wordt de medische
terminologie nog ondoorzichti
ger door duizenden en duizen
den afkortingen.
Wolffers: „Wanneer blijkt dat
medici elkaar onderling niet
begrijpen en dat sommige spe
cialistische termen al aan huis
artsen moeten worden uitge
legd, hoe groot is dan de kloof
tussen de taal van de arts en
van zijn patiënt?".
Onenigheid
Duitse
bisschoppen
FRANKFURT De West-
duitse bisschoppen hebben
moeilijkheden met de curie
over de catechismus. Dat
schrijft het Westduitse blad
„Tijdschrift van kritische
christenen" dat zich beroept
op een „betrouwbare bron".
Volgens het blad vindt de con
gregatie voor de clerus de ca
techismus van de bisschoppen
Stimpfle (Augsburg) en Hengs-
bach (Essen) niet orthodox ge
noeg. De Westduitse bisschop
penconferentie heeft deze ca-
thechismus („Botschaft des
Glaubens") goedgekeurd. De
bisschoppen zouden van plan
zijn over deze aangelegenheid
te gaan praten op hun volgen
de najaarsvergadering. Be
paald zou dan moeten worden
hoe men zich moet opstellen
tegenover „Romeinse inmen
ging"-
Grieken jagen f
bisschop van
hun eiland
ATHENE Bewoners van t
het Griekse eiland Kephalo*.,
nië weigeren hun (ortho-^
doxe) bisschop Prokopios op
het eiland toe te laten. Sinds n
1979 hebben zij al onenig
heid met hun bisschop diep
zij ervan beschuldigen de re-
likwieën van hun patroon-®
heilige Gherassimos voor
veel geld te hebben ver
kocht. I]
In 1979 werd Prokopios van l
het eiland afgejaagd. De lei-f
ding van de Grieks-orthodoxe I
kerk sprak de bisschop on- 5j
langs vrij wegens gebrek aan f
bewijs. Ondanks deze beslis- L
sing slaagt de bisschop er niet r.
in weer aan het werk te ko-
men. Hij nam echter wel zijn l
intrek in een hotel op het ei- f
land. De eilandbewoners, ge
steund door alle priesters, wa- j
ren woedend en dreigden het L
hotel waarin de bisschop ver- r
bleef op te blazen als deze niet f.
tot inkeer kwam. Mgr. Proko- P
pios is daarop teruggekeerd jj
naar Athene.
Relatie tussen
kerk en staat
Cuba beter
AVANNA De betrekkin-
gen tussen de staat en de
kerk in Cuba zijn danig ver-
beterd, zo meent de voorzit
ter van de Cubaanse bis- j|
schoppenconferentie, aarts
bisschop Pedro Meurice.
Volgens hem worden ze ge-
kenmerkt door wederzijds
respect en de wil om proble
men op te lossen.
In een vraaggesprek met het
Cubaanse persbureau Prensa
Latina benadrukt mgr. Meuri
ce dat het marxisme en het
christendom verschillende
voorstellingen hebben van de
wereld en de mens. Ze hebben
echter, zo zegt hij, de zorg om
de wereld en de mens gemeen
schappelijk. In Cuba is de ge
loofsvrijheid bij de wet gega
randeerd en volgens mgr.
Meurice zijn meer gelovigen
actief geworden in de kerk.
De aartsbisschop betreurt het
evenwel dat er te weinig pries
ters zijn.
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel ver
blijft om daar een zekere dood tegemoet te gaan... tenzij
het dier een goed tehuis vindt. De in de rubriek beschre
ven honden zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters
naar het asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopende re
denen afgestaan, vaak begrijpelijk, maar soms ook vol
slagen onzinnig. De in „hond zoekt huis" beschreven die
ren zijn alle goed gezond, hebben een wormkuur onder
gaan en zijn volledig ingeënt. Tegen betaling van circa 60
gulden ten bate van zwerfdieren zijn ze af te halen.
Adres: Nieuw Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden.
Tel.: 411670. Geopend di. t/m vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10
tot 12 en 14-16 uur. Zondag en maandag gesloten.
r
Goedige Boris bruist van
energie.
LEIDEN Als er iets is, waaraan de reusachti
ge Boris ten gronde zou kunnen gaan, dan is het
wel om dagelijks alleen thuis te moeten zitten.
Desondanks hebben de bazen van deze bastaard
Labrador hij heeft er drie versleten, of liever
omgekeerd hem telkenmale aan zijn lot over
gelaten. Hem kon het weinig vleiende predicaat
'huismus' in de schoenen worden geschoven. In
de kinderschoenen, om precies te rijn, want nog
maar tien maanden geleden begon het aardse
bestaan van Boris.
De Leidse dame, die Boris tezamen met een Setter
uit Ierland in huis had gehaald, was niet in staat
om de dieren een gedegen opvoeding te geven.
Weliswaar zagen de honden er uiterlijk verzorgd
uit, maar innerlijk was er van alles mis. De jonge
honden kwamen nooit buiten en leefden bovendien
in een niet al te ruim bemeten flatwoning. De ont
lasting deponeerden de dieren omdat de vrouw
het allemaal wel best vond ergens in de kamer.
Na verloop van tijd belandde Boris echter in het
asiel en maakte aldus kennis met de wereld, die
zich op de begane grond van het flatgebouw voor
hem uitstrekte. Al snel werd duidelijk, dat Boris
buiten niet wist wat hij zag. Er ging zogezegd een
wereld voor hem open. Aan de riem had hij nog
nooit gelopen en ook dat gaf praktische problemen.
Hij had de neiging om zichzelf aan de halsband op
te hangen en omstrengelde zijn begeleider in een
poging zich van de riem te verlossen. Ook in het
hok maakte Boris een verwarde indruk. Met zijn
grote platvoeten (door zijn huismussenbestaan was
hij er niet van op de hoogte, dat een hond op de
kussentjes onder de voeten dient te lopen; hij deed
het meer op de hielen) stapte hij zenuwachtig door
zijn te kleine kooi en schroomde daarbij niet om
door zijn uitwerpselen te waden.
De persoonlijke zorg van de asielbeherende Wil
Tiele deed Boris echter zichtbaar goed. Boris werd
weer een beetje hond en na zes weken stond hij ge
reed voor vertrek.
Een Leids echtpaar nam hem mee. De man zei het
allemaal wel te begrijpen (al eerder een hond ge
had, begreep de dieren, en meer van die praat)
maar kwam op den duur bedrogen uit. Hoewel het
echtpaar op het hart gedrukt was, dat Boris niet al
leen gelaten kon worden, gebeurde dat toch. En als
Boris alleen is, gaat hij uit pure zenuwachtigheid
sloopwerk verrichten. Zo werd het hem bijvoor
beeld niet in dank afgenomen, dat de gordijnen
werden gevierendeeld en dat de bekleding van de
autobanken werd gestroopt. In gezelschap zal Boris
nimmer de slopershamer hanteren. De zelfverze
kerde baas, die in het begin dermate met de hond
was ingenomen, dat hij er een kapitaal om wilde
verwedden, dat hij de hond altijd zou houden,
kwam met hangende poten terug. Inderdaad kon
Boris niet tegen eenzaamheid (zindelijk was hij
wel).
Vervolgens was het de beurt aan twee jongens uit
Alphen aan den Rijn. Bij hen ging Boris niet slopen,
maar ook zij kwamen er achter, dat hij niet alleen
gelaten wenst te worden. De jongens hadden ver
klaard, dat er altijd wel iemand thuis zou zijn, maar
dat voornemen werd toch geen bewaarheid.
En zo komt het, dat Boris het voor de derde maal in
het asiel niet meer ziet zitten. Ondertussen is het
vriendelijke hondebeest wel veranderd. De huis
mus in hem is grotendeels ter ziele en zijn platvoe
ten heeft hij eveneens van de hand gedaan. Verde
re uiterlijkheden zijn gelukkig niet veranderd. Bo
ris is kolossaal doch elegant. Dè pels is letterlijk
schitterend en de kop oogt uiterst sympathiek. De
ogen werken altijd op de gemoederen van de asiel
bezoekers, die dikwijls constateren, dat het dier
oren ter grootte van zemenlappen heeft. Eveneens
opvallend is de dikke ronde staart, die over de volle
lengte van wel een halve meter in het luchtruim
bungelt. Met de hoge poten kan Boris rennen als
een bezetene.
Daarbij kan Boris als waaks bestempeld worden.
Als vreemde bezoekers hun intrede doen zal de
Zwarte gigant met veel misbaar gaan blaffen, maar
zodra hij aangesproken wordt en dat weten de
heren inbrekers toevallig niet sterven de blafge-
luiden weg om plaats te maken voor enthousiast ge-
kwispel. Boris is een goedige allemansvriend, die er
duidelijk behoefte aan heeft om iemand te flanke
ren en af en toe een stevige aai te innen.
Zijn contactuele eigenschappen laten niets te wen
sen over, want ook met de categorieën kinderen,
poezen en honden is het gelijk 'dik aan'. Angst en
zenuwachtigheid spelen hem momenteel nog par
ten en dat ontaardt in een bibberend corpus. Maar
het jonge dier is zowel lichamelijk als geestelijk nog
in de groei. Hij heeft een opvoeder nodig, die hem
wil begrijpen, die hem niet alleen zal laten (het
doet er niet toe wie, maar er moet iemand bij hem
zijn) en die regelmatig met hem uit wandelen gaat.
In dat geval is de hond nog ruimschoots binnen de
dag waarop de groei eruit zal zijn, een exemplaar
uit duizenden.
Kees
De Keeshond Kees, het dier van vorige week, ge
noot ruime belangstelling. Een man uit Langeraar,
die een boerderij bewoont, heeft Kees meegeno
men. De nieuwe baas van Kees weet wat voor vlees
hij in de kuip heeft, want al eerder had hij een
Keeshond als compagnon. Belangrijk voor Kees is
bovendien, dat hij de ruimte krijgt
