Levenslang geëist tegen
dader van aanslag paus
Slotverklaring
topconferentie
uiterst gematigd
Paus hoopt op beter
begrip voor functie
priester in Eucharisti*
BUITENLAND
Londense hotels
in h u weli jks week
nog niet half vol
Dreigende
stakingen
in Polen
afgelast
Aanslag in
Teheran
LE1DSE COURANT/
WOENSDAG 22 JULI 1981 PAGINA]
(Van onze correspondent
Cees Manders)
ROME Als het van de procureur
van de Italiaanse republiek afhangt
ral Mehmet Ali Agca, die op 13 mei
een aanslag pleegde op paus Johan
nes Paulus II, de rest van rijn leven
in een Romeinse gevangenis door
brengen. Gistermorgen, op de tweede
dag van het proces tegen de 23-jarige
Turk, heeft de aanklager levenslang
geëist voor de aanslag op de paus en
twaalf jaar voor de andere delicten.
Die variëren van het dragen van een
vuurwapen tot poging tot doodslag
op twee vrouwen. Bovendien eist de
procureur dat Agca het eerste jaar in
de isoleercel doorbrengt.
Vandaag komt de door het hof be
noemde, maar door Agca zelf afgewe
zen advocaat aan het woord. Daarna
moeten de tien juryleden de knoop
doorhakken. Van het Vaticaan kwam
gisteren via een artikel in de Osserva-
tore Romano een allesbehalve duidelijk
stemadvies: enerzijds moet Agca verge
ving krijgen, maar anderzijds heeft de
maatschappij de plicht zichzelf tegen
terroristische aanslagen als deze te be
schermen.
Men verwacht is dat de jury vandaag
het schuldig zal uitspreken en dat de
rechter daarna de eis van de procureur
zal volgen. De enige verrassing die het
proces nog kan inhouden moet van Ali
Agca zelf komen. Gisteren heeft zich
ziek gemeld, maar de ijlings ontboden
arts kon niets bijzonders ontdekken.
Kennelijk was Agca ziek van het pro
ces. Maandag al, de eerste dag van het
proces, heeft hij aangekondigd zijn ver
dere medewerking te zullen weigeren
uit protest tegen het feit dat hij door
een Italiaanse rechtbank wordt be
recht, en niet door het Vaticaan.
Agca was afwezig toen de openbare
aanklager, de in de Romeinse rechtzaal
vermaarde spreker Nicolo Amato al
zijn retorische talenten aanwendde om
van de Turk een zo zwart mogelijk
beeld te schetsen. „Agca heeft niemand
minder dan de paus naar het leven ge
staan, de goedheid in eigen persoon, de
man aan wie elke kwade gedachte
vreemd is en die elke dag nog aan mil
joenen hoop geeft op een beter leven
nu en na de dood. Een aanslag op de
paus is een daad van heiligschennis",
aldus Amato. Volgens hem zijn het to
taal verziekte figuren, die aanslagen
plegen op de Kennedy's, Reagan, Mar
tin Luther King, Lennon of Ghandi.
„Maar een aanslag op de paus, die niet
eens wereldlijke macht en invloed na
streeft, die geen divisies heeft, die al
leen maar een voorbeeld van naasten
liefde wil zijn, is een omkering van alle
waarden". Amato bleef gissen naar de
beweegredenen van Agca, bij wie hij
geen spoortje berouw had kunnen ont
dekken. „Zo'n mens behoort niet tot
deze wereld", aldus de procureur.
Amato's oratisch geweld was slecht be
steed aan de afwezige Ali Agca. Maar
zelfs als hij erbij was geweest, had hij
er nog voor spek en bonen bijgezeten,
want het Romeinse hof beschikt niet
over een vertaalinstallatie, zodat een
buitenlandse verdachte niet in staat is
te begrijpen wat men hem in de schoe
nen schuift. Maandag werden alleen
enkele directe vragen van de rechter
voor Agca door een tolk vertaald en
kreeg Agca de kans zijn terroristisch
credo te belijden. Maar de grote getui
genissen en de opmerkingen van de
rechters bleven onvertaald. „Deze
rechtzaal is niet de vergaderzaal van de
Verenigde Naties", aldus Agca's advo
caat. „Onbegrijpelijk", zo werd door en
kele niet-Italianen opgemerkt. „In an
dere beschaafde landen zou onmiddel
lijk worden gewezen p de nietigheid
van het proces". „Maar niet in Italië",
antwoordde de advocaat glimlachend.
WARSCHAU De voor
morgen en vrijdag op het
programma staande stakin
gen van havenarbeiders in
steden aan de Poolse Oost
zeekust en van de werkne
mers van de luchtvaart
maatschappij LOT, zijn na
langdurige onderhandelin
gen met vertegenwoordigers
van de Poolse regering afge
last
In de gesprekken met de ha
venarbeiders zou een compro
mis zijn gesloten over de rege
ling van het ziekteverlof. De
werknemers van LOT, die
zich verzetten tegen de komst
van een door de regering aan
gewezen nieuwe directeur en
deze functionaris zelf wilden
kiezen, is een zekere mate van
arbeiderszelfbestuur toege
zegd.
Van de kant van de Poolse re
gering is de afgelopen dagen
herhaaldelijk tegen de komen
de stakingen gewaarschuwd.
Zelfs de als zeer hervormings
gezind bekend staande vice-
premier Rakowski had de
werknemers van met name
LOT gewezen op de mogelijke
gevolgen van hun actie.
Britse
ambtenaren
zonder succes
in Maze-
gevangenis
BELFAST Twee ambtena
ren van het Britse ministerie
voor Noord-Ierland hebben
gisteren onverwachts een be
zoek gebracht aan de Maze-ge-
vangenis in Belfast waar IRA-
leden in hongerstaking zijn.
Hun poging om met de IRA-
gevangenen te praten faalde
echter, omdat de Britse rege
ring niet wilde ingaan op de
eis van de gevangenen hun
leider, Brendan McFarlane,
toestemming te verlenen bij
het onderhoud aanwezig te
zijn.
Het Britse ministerie voor
Noord-Ierland stuurde de twee
ambtenaren naar de gevange
nis; omdat verwanten van een
-van de hongerstakers te ken
nen hadden gegeven dat een
dergelijk bezoek nuttig zou
kunnen zijn om de bestaande
impasse te doorbreken.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Alexander Halg.
OTTAWA De toon van de
slotverklaring aan het einde
van de economische topcon
ferentie in Ottawa is opval
lend gematigd. Werd maan
dag het monetaire beleid
van Amerika tijdens de con
ferentie nog heftig bekriti
seerd, in de verklaring van
gisteren staat alleen dat „de
hoge rentestanden in het ene
land de economische maatre
gelen in een ander land ern
stig kunnen bemoeilijken".
Een topman de Amerikaan
se centrale bank heeft giste
ren tegenover het Ameri
kaanse congres verklaard
dat het gevecht tegen de in
flatie zo belangrijk is dat de
YJS. hun krappe moetaire
politiek zullen handhaven.
Tijdens de tweedaagse confe
rentie van de regeringsleiders
van de Verenigde Staten, Ca
nada, Groot-Brittannië, Italië,
Frankrijk, West-Duitsland en
Japan is behalve over de dol
larkoers gesproken over de be
trekkingen met de Derde We
reld en het Warschaupact. Wat
dat eerste betreft hebben de
conferentiedeelnemers ver
klaard dat de ontwikkelin
glanden op steun kunnen re
kenen, mits zij de veiligheid
van buitenlands privé-kapitaal
garanderen.
Volgens de regeringsleiders
moet ook hard gewerkt wor
den aan een positievere hou
ding van de bevolking ten
aanzien van kernenergie. Voor
het herstel van de westerse
economie moeten de mogelijk
heden van het bedrijfsleven
vergroot worden en moet de
overheid verder bezuinigen.
De deelnemers voorzien grote
veranderingen in economische
groei, loonpolitiek en de ar
beidsverhoudingen.
De ministers van buitenlandse
zaken van vijf westerse heb
ben ook gesproken over de on
afhankelijkeheid van Namibië.
Negen landen in Zuidelijk-A-
frika hebben een boodschap
naar Ottawa gestuurd waarin
ze vragen niet betrokken te
worden in de strijd tussen Oost
en West.
Aanslagen op
Britse
immigranten
beraamd
LONDEN Britse extreem
rechtse, terroristische orga
nisaties hebben plannen be
raamd om aanslagen te ple
gen op de niet-blanke bevol
king van Groot-Brittannië.
Volgens persberichten heeft
Scotland Yard ontdekt dat
rechtse extremisten van plan
zijn een zware bom tot ont
ploffing te brengen op een
volksfeest van Westindische
immigranten, dat eind augus
tus in Londen wordt gehou
den. Ze hebben daarbij de
bomaanslag op het Oktober
feest in München in 1980 als
voorbeeld genomen.
CIA hoeft Agee
geen
documenten te
verstrekken
WASHINGTON Een fe-
derale rechter in Washing-
,ton heeft bepaald dat de
Amerikaanse inlichtingen
dienst CIA geen documenten
hoeft te verstrekken aan
haar voormalige werknemer
Philip Agee.
Agee, een voormalige agent
van de inlichtingendienst en
nu een van de scherpste critici
van de CIA, had de CIA in
1979 gevraagd kopieën van
alle documenten over te leg
gen, die betrekking hadden op
hemzelf. De CIA besteedde
402.000 dollar om de 8.699 do
cumenten te vinden, maar
weigerde om 8.175 daarvan
over te leggen. Van het restant
wil men slechts een gedeelte
aan Agee verstrekken.
Een aantal van de documenten
had betrekking op activiteiten
gericht tegen Agee, die sinds
hij de CIA verliet twee boeken
schreef over het functioneren
van de dienst. Volgens rechter
Gesell heeft de CIA terecht
actie ondernomen tegen de in
Hamburg wonende Agee, om
dat hij duidelijk van plan was
de dienst in discrediet te bren
gen door geheime informatie
te publiceren en de namen van
nog actieve agenten in het bui
tenland bekend te maken.
TEHERAN De lijfwacht
van de Hodjatoleslam Ali
Akhbar Nategh Nouri, de
plaatsvervanger van Ayatollah
Khomeiny, is ernstig gewond
geraakt bij een aanslag. Toen
de lijfwacht in een auto weg
reed bij het huis van Nategh
Nouri opende een aantal per
sonen het vuur op de wagen,
waarschijnlijk in de veronder
stelling dat de geestelijke lei
der er in zat.
Spanje en Portugal
bouwen samen
kerncentrale
LISSABON Spanje en Por
tugal zijn in principe overeen
gekomen samen een kerncen
trale te bouwen op Spaans
grondgebied. De locatie komt
dicht bij de grens met Portugal
te liggen. Portugal zelf heeft
nog niet besloten of het op ei
gen grondgebied kerncentrales
zal bouwen. Spanje heeft daar
entegen een vrij omvangrijk
kernenergie-programma.
Geen verbod»
r.
op
commerciëld'
walvisvaart J
BRIGHTON De lal
die deelnemen aan de bij
komst in Brighton vaf
Internationale Walvisvl
commissie hebben besl,
niet alle commerciële JJ
visvaart te verbieden
daarmee een dringend
zoek van president Rei
afgewezen.
Zestien landen stemden
dit verbod, acht tegen ei#
onthielden zich. Om Pjj
kracht te kunnen wordeiR
het verbod de steun vanH
kwart van de afgevaard#
nodig. P
Diverse landen, waar#
Engeland en de VS, hd
aangedrongen op stopzdl
van alle walvisvaart. r
Voor de stemming haddef
pan en de Sovjet-Unie,
landen die nog steeds opp
merciële basis aan de wf"
vangst doen, laten wetei
er niet genoeg bewijsmaw
bestaat om de walvisvjl
volledig stop te zetten.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Hoteliers
en reisbureaus van de
Britse hoofdstad die re
kenden op een grote
toeloop van volk voor
het huwelijk van
kroonprins Charles en
Lady Diana, vandaag
over een week, zien
hun hoop de grond in
geboord. De gemiddelde
bezettingsgraad van de
Londense hotels op 29
juli bedraagt momen
teel nog geen 50 pro
cent. Twee van de drie
grote hotels langs de
route van de bruids
stoet hebben nog ka
mers vrij.
Deze voor de Britse toeriste
nindustrie kwalijke omstan
digheid beeft niets te maken
met de recente rellen in een
dozijn Britse steden. De door
snee toerist komt niet in de
Londense volksbuurten. Het
rijke centrum van Londen
dat meestal „Het West End"
genoemd wordt, heeft geen
last gehad van plunderaars
en brandstichters. Straatge
weld doet zich daar alleen
voor tijdens zeldzame beto
gingen. De politiemaatrege
len in de huwelijksweek zijn
zo sterk, dat eventuele her
rieschoppers onmiddellijk op
gepakt zullen worden. Bijna
600 detectives in burger zul
len zich onder de toeschou
wers mengen.
Er zijn andere redenen waar
om het huwelijk betrekkelijk
weinig toeristen zal trekken.
In de eerste plaats is 29 juli
De officiële foto van prins Charles en Lady Diana
Spencer die, zoals alle officiële foto's van het Komen
de bruidspaar, Is gemaakt door Charles' ex-zwager
Lord Snowdon.
een ongunstige datum. De
meeste Britten zijn dan net
hun zomervakantie begon
nen en toen de huwelijksda
tum in februari werd be
kendgemaakt, had het groot
ste deel van de Britten zijn
vakantie al geboekt. Boven
dien trekt het buitensporig
dure Londen geen toeristen
aan, die zich dit jaar minder
dan anders kunnen veroorlo
ven. De beste plaats om het
„huwelijk van de eeuw" rus
tig te bekijken is thuis, op de
televisie.
De boodschap van de paus, die gisteren in Lourdes werd uitgezonden, is maai
dag opgenomen in het Vaticaan. De H. Vader is erg vermagerd en zag er ve
moeid uit.
Paus richt zich speciaal tot de zieken
LOURDES „God heeft gewild dat ik nu
zelf in mijn eigen lichaam pijn en zwakheid
ervaar", aldus paus Johannes Paulus II giste
ren op video in Lourdes in een speciale bood
schap tot de zieken. Des te dichter voel ik
me nu bij u staan. Des te beter begrijp ik uw
beproeving. Ik roep u op om met mij uw be
proeving op te dragen aan de Heer".
De eerste uitzending van de pauselijke bood
schap werd in de onderaardse basiliek Pius X
bijgewoond door circa 25.000 mensen, die h\
emoties na afloop verwerkten in een krach
ge samenzang. Een geruststelling voor vel\
was, dat de paus, zijn onmiskenbare zwa
heid ten spijt, toch ook even staande in bee
kwam.
Overigens deed de Heilige Vader in zijn to
spraak tot het congres ook een onverwac
emotioneel appèl om te bidden, veel te bi
den, opdat het de kerk nimmer zal ontbreki
aan priesters.
GEESTELIJK EN OP VIDEO AANWEZIG TIJDENS
EUCHARISTISCH CONGRES
Het gekaapte Poolse vliegtuig op de Berlljnse luchthaven Tempelhof.
Pool kaapt vliegtuig voor vlucht naar Westen
(Van onze correspondent
Ami van Vree)
BONN Een vliegtuig van de Poolse lucht
vaartmaatschappij LOT met 50 passagiers
aan boord is gistermiddag op een binnen
landse vlucht gekaapt en naar West-Berlijn
gevlogen. Op het vliegveld Tempelhof, een
militaire basis van de Amerikanen, gaf de
kaper zich over.
Hij heeft politiek asiel gevraagd, maar of zijn
verzoek wordt ingewilligd is niet bekend. Het
toestel keerde na enige tijd naar Polen terug.
Alle passagiers bleven ongedeerd. Het was de
vierde keer dat een Pools vliegtuig werd ge
kaapt en naar Tempelhof werd gebracht. De
daders moesten met gevangenisstraffen van ne
gen maanden tot vier jaar rekening houden.
(Van onze speciale verslaggever Willem wezige, zo heeft ook de pauselijke afgeza
Scheer) kardinaal Gantin benadrukt. Veel gelovig*
LOURDES Paus Johannes Paulus II waren diep ontroerd toen ze de Heilige V
hoopt dat tijdens het 42e Eucharistisch der, vermagerd en kennelijk vermoeid, ma;
Congres in Lourdes een beter begrip is geestelijk ongebroken, hoorden en_ zage
ontstaan voor de functie van de priester in spreken. t
de Heilige Eucharistie. „Gewijde priesters De aan de priesterlijke functie gewijde pas^
nemen de plaats van Christus onder u in. ge in de boodschap van de paus sloot aan k
Hun priesterlijke wijding is het onont- de opmerkingen die kardinaal Willebranj
heerlijke teken dat het brood dat ze bre- hieraan eerder op het Congres wijdde. Zo;
ken een geschenk van Christus is, dat de gemeld benadrukte de kardinaal dat de Ej
mogelijkheden van de gelovige gemeen- charistieviering in haar totaliteit door he
schap radicaal overstijgt", aldus de paus het volk geschiedt, maar dat de verkondigit
gisteravond op een videoband in de onder- van het Woord van God en het consacrerf
aardse Basiliek Pius X. van de gaven voor de communie, de takf
van de priester zijn. De paus ging in zf
De band, opgenomen in het Vaticaan, werd boodschap ook diep in op het offerkaraktf
van zes uur 's avonds tot kwart over acht van de Heilige Eucharistie en op de „vernief
non stop vertoond op dertig verschillende te- wing" van de gelovigen die de Eucharisf
levisietoestellen. De congresgangers toonden bewerkstelligen.
zich onder de indruk van deze elektronische Intussen neemt de „religieuze vibratie" j|
toevoeging aan de vaak benadrukte mystieke het congres nog elke dag toe. De schattif
aanwezigheid van de paus in Lourdes. In van het totaal aantal deelnemers is nu opg»
Christo is Johannes Paulus hier in Lourdes lopen tot 40.000 en de zwarte pauselijke afg
zant, kardinaal Gantin, wekt de indruk ha
allemaal persoonlijk te willen ontmoeten, g
zijn officiële limousine, door president Mitt$
rand tijdelijk afgestaan, raast hij de hele d;
door van het ene naar het andere deel v;j
het Congres. Zijn populariteit lijkt, altha^
hier in Lourdes, die van de paus te gaan h
naderen. De Nederlandse congres-deelneme
mochten hem vandaag de hand drukken. Cf
dachtig aan het congresthema „Brood gebr
ken voor een nieuwe wereld" hebben de N
derlandse volwassen deelnemers gisteren r
sloten om voortaan samen te dineren met 1
jongeren, die in een tentenkamp zijn ondë
gebracht. Op kosten van de volwassenen nf
gen de .jongeren voor de verdere duur v?
het congres mee aanzitten aan de hoteltafe
Onder de Vlaamse deelnemers is gister
grote beroering ontstaan toen, vier dageng
laat, alsnog twee landgenoten uit Hammeii
Oost-Vlaanderen arriveerden. „Ge moet o
Mgr. Gantin, de persoonlijke afgevaar- excuseren", aldus deze twee heren van mf
digde van paus Johannes Paulus II lijkt delbare leeftijd „maar ge moet ook weten f
we zijn komen lopen uit Hamme Het tw<
iedere congresganger persoonlijk te tal had het Eucharistisch Congres aangegi'
willen kennen. Zijn populariteit neemt pen om er een 2000 kilometer lange beo*
met de dag toe. vaart te voet aan vast te knopen.
