Padre Lamberto (Prins) uit
Woorhout houdt Brazilië na
43 jaar nog niet voor gezien
ehoefte aan afbouwwoningen in Leidschendam
Jeu de boules baan in
Roelofarendsveen
reslaagde
lportdag
^MISSIONARISSEN DUIKEN IN DEZE TUD WEER
fVEN ONDER OP HUN VADERLANDSE NEST
^verwijl de komkommers bij
on4osjes de voorraadschuren
:,nkan het vullen zijn en zelfs,
"ranwege het grote aanbod,
•er4p de redactionele „veiling"
^ioms doorgedraaid worden,
M>ij het jaarlijks terugkerende
verschijnsel van een
tomerse leemte in het
nieuws, is het opwekkend te
Deseffen dat de
icAnissionarissen weer in het
fel land zijn. Als ooievaars
lobereiden ze zich hier voor op
8 ede trek terug. Zendelingen
k/rjran de warme grond op
anverlof, aangevlogen vanuit
en derde wereldlanden voor
een dik verdiende vakantie
in het vaderland en voor het
verstrekken van
gironummers ten dienste
.van hun projecten. Want
•(sinds enkele tientallen jaren
Jvatijn de kraaltjes, de
^spiegeltjes en het
zilverpapier, en ook de
Zieltjes, vervangen door
ontwikkelingshulp annex
projecten die met westerse
inbreng op de been
'a (gehouden moeten worden.
'it Missionarissen op verlof
endenen zich graag voor lokale
napubliciteit, en ook aan het
>pjthuisfront weten ze over het
algemeen wel enkele
premies in de wacht te
—slepen, vooral in de
■parochies vanwaar ze eens
juitzwermden naar alle
i I windrichtingen; op het
ij kompas van de Heer van de
■wijngaard.
Vandaag ontmoeten wij
Bernard Prins, missionaris
van het H. Hart, in zijn 68ste
levensjaar. In Voorhout is
hij geboren, maar zijn bloed
heeft zich in 43 jaar
C aangepast aan Braziliaanse
waarden: pater Bernard
Prins is Braziliaan
best als een tijd terug. Een
krachtige, lenige figuur, die
veel moeilijkheden de baas
is gebleven. In 1970 wist hij
het al. Pater Prins was weer
even in de bollenstreek en
hij zei, na aankomst, meteen
al: „Ik ga er weer naar toe
en ik zal daar ook begraven
worden". Het is elf jaar later
en Bernard Prins gaat 't
eind van deze maand
nogmaals terug. Dat is dus
zeker. Alleen dat begraven,
daar is de Voorzienigheid
.nog niet aan toe.
Bernard Prins is een
vastbijter. Toen hij 25 jaar
was vertrok de Voorhouter
naar Brazilië, en bleef daar.
Het zijn „mijn mensen"
geworden. Zoals je een
missionaris onveranderlijk
altijd zult horen praten over
„mijn mensen". Brazilianen
zijn, zeker in zijn ogen, „een
hartelijk en aardig volk,
maar bovenal zo menselijk!"
En dan spreekt de pater nog
niet eens over het carnaval
van Rio, dat zö menselijk is
dat er elk jaar tientallen
doden bij vallen. Maar we
hebben het nu, tussen
Leidsevaart en Zeereep, niet
over Rio of de Copacabana.
We komen in het verhaal
terecht in het aantrekkelijke
stadje Alfenas met ongeveer
50.000 inwoners, van wie
pater Bernard circa 30.000
tot zijn zielen mocht
rekenen: „wat inhield, dat je
iedere zondag een dopeling
had". Hij was er ruim zes
jaar pastoor. Laat een foto
zien van een
sprookjesachtige witte kerk,
die met haar twee
groenblauwe torentjes
midden in de stad de
blikken staat te vangen van
ieder die het bouwsel maar
bewonderen wil.
Pater Bernard Prins begint
zijn antwoorden en de
spellingen van namen in het
Portugees, waarna hij zich
verontschuldigt en verder
gaat in een niet accentvrij
Nederlands. „De eerste keer
LANGS
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen. Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; kunt dan naar
toestel 18 vragen.
ben ik twaalf jaar
weggebleven uit Nederland.
Dat was niet zo gemakkelijk
voor me, vooral omdat toen
mijn ouders nog leefden.
Later mochten we iets
regelmatiger op verlof".
Missionaris Prins vertelt in
het voorbijgaan over de
tegenstelling tussen het aan
de boulevards bruisende Rio,
Rio de Janeiro, en de intens
arme binnenlanden, waar hij
verzeild raakte op een klein
seminarie. De parochie werd
bezocht per paard, want van
een weg was geen sprake.
Die parochie had overigens
een doorsnee van 70
kilometer, en de kapel lag
op 44 km. afstand.
„Doodarm waren de mensen
daar. Stinkend arm. In de
huizen stonden alleen maar
kisten als stoelen. Als je zo
arm bent, trek je vaak naar
de stad, voor werk;
ondervoed en ziek, en dan
moet je maar verder zien
rond te komen. Vaak
moesten ze worden
opgenomen, die
werkzoekenden, in een
klein ziekenhuisje met
alleen maar een verpleegster
als hulp. Ieder gehuchtje had
z'n eigen kerkje, voor een
paar honderd mensen die
hoofdzakelijk daar gingen
samenscholen omdat er
altijd een winkeltje bij zo'n
kerkje was".
De jaren in een buitenwijk
van de gigantische stad Sao
Paolo. Nog erger dan de
binnenlanden: geen wegen,
allemaal modder en veel
tropische regens. „We
gingen dan s morgens de
Mis lezen in de
verafliggende
parochiekerkjes. Toen
hadden wij, de paters, een
heel klein Fordje 36, dat we
regelmatig uit ae modder
moesten scheppen. Dan zat
dat ding tot aan de assen in
de brei en de wielen
draaiden rustig maar
tevergeefs door. De mensen
kwamen je dan
„uitscheppen". Na tien jaar
intensieve arbeid werd
Bernard Prins overgeplaatst
naar de staat Minas Gerais,
een gebied dat 15 keer
Nederland is. „Daar werd ik
nonnenvader, althans
geestelijk leidsman van
meer dan honderd
religieuzen. Dat waren mijn
zustertjes. Op dit
zustercollege gaf ik
godsdienstles en ik moest er
biecht horen en de Mis
lezen. Daarbij kwamen een
gymnasium en een weeshuis,
verbonden met een
ziekenhuis en een
kraamkliniek. Daar had ik
ook nog zorg voor. Voor het
hospitaal heb ik vele litertjes
bloed afgestaan!"
Pater Prins, ofwel Padre
Lamberto, zoals hij genoemd
wordt, was rector van een
groot college en vervulde er
Pater Prins even terug in Nederland.
ook de functie van overste.
En gaf er Engels. „Als
overste had ik, onder
anderen, de huidige vice-
president van Brazilië als
„leerkracht". Hij gaf les in
physica en technisch
tekenen. Tja, dr. Antonio
Aureliano Chaves de
Mendonca is nu wel vice-
president, maar eens was ik
zijn baas!" Missionaris of
niet, Bernard Prins werd
ook nog econoom van zijn
congregatie, en beheerde vijf
jaar lang de financiën: „ik
zat zogezegd aan de
centenla, en we moesten het
hoofdzakelijk hebben van de
giften en de AOW. Daar was
behoorlijk veel werk aan".
Toen kreeg je Alfenas, in
Minas Gerais. Die kerk heeft
een eeuwige herinnering
aan mij, want ik heb hem
laten schilderen. Nee, niet
van buiten, maar van
binnen; met kunstwerk. Ik
had zelf een „potje" gemaakt
en verder heb ik allerlei
activiteiten op touw gezet
om aan geld te kunnen
komen. Het grappige was,
dat de mensen, gezien mijn
achternaam, dachten dat ik
inderdaad een soort prins
was. We hadden eens een
pater die de Graaf heette, en
die vonden ze al interessant
Maar een prins, die moest
dan toch wel heel behoorlijk
rijk zijn!" Het schilderwerk
is machtig mooi geworden,
want de kunstschilder (die
zelf geen eigen ideeën had)
kon op een magnifieke
manier een prentje of een
schilderij naschilderen. Het
priesterkoor moet een
wonder van schoonheid zijn.
De man deed er anderhalf
jaar over, en als hij af en toe
even weg ging kwamen zijn
broers om verder te
schilderen.
Na Alfenas was pater Prins
nog twee jaar pastoor in
Bauru, in Sao Paolo. Nu is
hij overste daar. „Vind ik
niet zo'n lekker baantje,
maar ja wat wil je, op mijn
leeftijd zit je niet meer zo
gauw in de rimboe. We
zitten daar met ien man van
wie er vier boven de 65 zijn.
Nee, helaas, uit Nederland
komen er geen priesters
meer. Wel Brazilianen.
Vorig jaar zijn er nog twee
door de paus gewijd. Eén
vent leek precies op John
Kennedy; die was ongeveer
45 jaar. Zo komen er ook bij
ons in Bauru toch wel een
paar priesters per jaar bij.
En nu zit mijn vakantie er
weer zowat op". Als padre
Lamberto in Bauru terug is,
is het er „winter". Maar wat
heet.. Zijn priesterlijke
bloed herkrijgt dan weer de
normale Braziliaanse
temperatuur. Voor Bernard
Prins gaat er niets boven
zijn geliefde Brasil, dat hem
in 43 jaar enorm lief
geworden is.
^REMADE De sport-
;e f in het kader van de Va-
dqitiespelen is een gran
tees succes geworden. Een
elford aantal jeugdigen, na-
o]ijk driehonderd, in de
mftijd variërend van vier
scl zes jaar, nam deel aan
Idq tienkamp in de
'a&an een stuk of
le» in het zwembad. De
Sukamp in de sporthal be
nd uit: kegelen, bloklo-
t, een hindernisbaan,
ilschieten, tou whangen,
jelen, op skippyballen een
'lin afleggen, basket wer-
a, een hoepelrace en een
rrassingsspel.
het zwembad konden de
|deren zich uitleven in: bal
lpen, boot varen, koek hap-
met een bal op een racket
l baan afleggen, sprietlopen,
fpels lopen, ban duiken, he
rtjes vullen, tijdzwemmen,
ikkers rapen en kegelen.
I ieder onderdeel konden de
ilnemers punten scoren en
B over de gehele dag de
leste punten verdiend had,
is winnaar. De kinderen
igen uit volle borst liedjes
leken totaal geen hinder te
bben van de wind of de niet
hoge temperatuur. Al met
was het gisteren één groot
1st in „De Tweesprong". Ge-
irfkig hadden zich dit jaar
ufdoende vrijwilligers aange-
stJld om het grote aantal kin-
ofen te begeleiden. Aan het
u»d van de dag kreeg ieder
nfld als herinnering nog een
verslintje, een consumptie
at een lot voor de grote loterij,
n irgemeester Bolten reikte
teMailles uit aan de winnaars,
ia) „gouden" medailles in de
nijrschillende leeftijdsklassen
ïlpgen naar:
De deelnemertjes aan de sportdag vermaakten zich opperbest in het zwembad.
Jtlrgen de Jong (vier jaar),
Benjamin Borgers (vijf jaar),
Marcel Loos (zes jaar), Edward
Schouten (zeven jaar), José
Weninck (acht jaar), Renate
Hoogenboom (negen jaar), Ma-
rike Brouwer (tien jaar), Rob
ter Meulen (elf jaar), Annema-
rie van Gerwen (twaalf jaar),
Marco Hoogenboom (dertien
jaar), Angelique Oomen (veer
tien jaar) en last but not least
in de leeftijdsklasse van vijf
tien- en zestienjarigen: Michel
Bakker.
ROELOFARENDSVEEN Een groep jon
geren, in de leeftijd van 10 tot 15 jaar heeft
met elkaar en dank zij een gemeentelijke
bijdrage van 800,— voor aanschaf van ma
terialen, een echte openbare jeu-de-boules-
baan aangelegd aan de Breitnerlaan/Piet
Mondriaanlaan achter het bejaardencen
trum Googerweide.
Gisteravond walsten ze een partij schelpen en
deponeerde deze op de baan; hiermede werd
een periode van hard werken afgesloten. Twee
weken lang zijn de kinderen namelijk in de
weer geweest om bestaande beplanting te
rooien, 25 centimeter 10 kubieke meter)
grond te verwijderen en daarna dit gat te vul
len met (Hoogoven)slakken en gewalste schel
pen. De baan is 13 bij 3 meter groot geworden
en is omgeven door houten bielzen. Eromheen
is de straat betegeld en zijn er wat banken ge
plaatst. Een drainage zorgt voor een goede af
voer van het regenwater. Initiatiefnemers Jac-
3ues Bouwmeester en Patrick Deen hopen nu
at iedereen, jong en oud, het jeu-de-boules-
spel komt beoefenen, zodat ze een echte vereni
ging kunnen gaan oprichten. Aan een dergelij
ke vereniging in Hazerswoude willen ze vragen
om in de Veen eens een demonstratie te komen
geven.
Het jeu-de-boules-spel is erg in opkomst in Ne
derland, waarschijnlijk zijn Nederlandse va
kantiegangers naar Frankrijk daar debet aan.
In Frankrijk is namelijk op ieder dorpspleintje
wel zo'n openbare baan, waar jong en oud een
balletje gooit, te vinden. Vreemd genoeg heet
het spel daar „Pétanque" en niet jeu-de-bou
les".
Jeu de boules kan het best gespeeld worden
met ijzeren of stalen ballen, maar ballen van
ander materiaal voldoen ook uitstekend. Twee
teams van meestal twee personen elk spelen te
gen elkaar. Iedere speler heeft twee ballen van
dezelfde kleur tot zijn of haar beschikking.
Men begint het spel door een klein houten bal
letje het „but", in het midden op de baan te
werpen. Dan mogen de spelers hun „boules"
van achter de houten balk op de baan werpen.
De spelers(sters) van het team waarvan de bou-
le het verst van het but af blijft liggen, mogen
hun boules blijven werpen totdat een van de
boules dichterbij het but ligt dan die van de te
genpartij. Dan zijn de spelers(sters) van het an
dere team aan de beurt. Bewoners van de
„Googerweide" kunnen een jeu-de-boules"
spel halen bij de beheerder
centrum, de heer Straver.
LEIDEN Geboren: Bianca Hele
na Maria, dv. L. Korpershoek en A.
G. M. Baak; Esther Antonia, dv. L.
A. F. M. Remmerswaal en C. J. M.
van de Wiel; Erwin, zv. A. A. van
Schagen en M. M. E. M. van der
Meer, Jeroen Willem Tine, zv. V. W.
M. van Hinsbergh en E. J. M. J. van
Seggelen; Tamara Geertrudi, d.v. M.
P. van Eeden en G. J. Freeke; Linda,
dv. H. Brinkman en M. A. A. Hovin-
ga; Jacob Pieter, zv. J. de Best en J_
van Polanen; Ciska, dv. N. van der
Bent en W. E M. de Mol; Dion Quiri-
nus Johannes, zv. G. B. van Kesteren
en J. S. van der Zwaan; Johannes
Petrus Jacobus, zv. J. P. M. de Rid
der en W. A. H. Wagemans; Petra
Helena, dv. M. M. Schaap en L. H. de
Best; Either, d.v. A. EUsgeest en W. J.
Schut; Jeroen, zv. C. C. C. J. Verdie-
sen en O. M. J. van Horsen; Moha-
med, zv. T. Labidi en S. Abidi; Pie-
BURGERLIJKE
STAND
der Meij en J. G. Spiering; Ozgür. zv.
A. Ko^ak en S. Yesiöz; Pieter Dirk
Leonardo, zv. D. de Roode en L. M.
P. de Windt; Rutger Immanuel, zv.
T. J. de Looij en Y. M. Klooster, Jo-
han Hendrik, zv. H. W. Zandbergen
en E. de Leeuw; Jan-Hermen, zv. G.
A. Ploeg en J. B. Faberij de Jonge;
Ouafae, dv. A. Bahi en F. EU Bekka-
oui; Diane Elster, dv. W. F. D. van
der Stel en G. van der Veen; Ruben,
zv. R. Eikerbout en J. C. Hes; Maria
Johanna, dv. A. C. van Veldhuizen
en J. B. M. Heemskerk. Nicolaas Jo
hannes Jeroen, zv. J. M. Taillie en J.
J. Boot; Loraine Tina, dv. S. G. Hil-
lier en A. Mivehchi; Maria Johanna,
dv. P. H. M. Grimbergen en H. G. M.
van Wissen; EUizabeth Buck, dv. J.
W. Stoeckel en S. B. Buck; Gölhan,
zv. M. Bozkurt en S. Cekici.
Overleden: A. G. van 't Hag, geb. 23-
12-1933 man; S. M Ouwerkerk, geb.
16-3-1909, vrouw, echtg. van D. J.
van den Berg; J. Verver, geb. 4-12-
1880 vrouw, geh. gew. met A. Baart;
M. J. Steggerda, geb. 28-7-1909, geh.
gew. met B. L. B. Kretzschmar; S.
Pape, geb. 3-11-1948 man; J. H. Oost
veen, geb. 15-10-1899 vrouw, echtg.
van H. Janssen.
Gehuwd: A. Kroesemeijer en M. van
Soest; J. W. A. van Mierlo en E. H.
Smelik; H. van der Laan en M. Gijze-
nij.
dEIDSCHENDAM Uit een door de
itfiV in Leidschendam uitgevoerde pei-
nfig blijkt dat ongeveer 15 personen al
len dan een woning in 't Lien kunnen
lopen als deze als afbouwwoning
e'ordt gerealiseerd. Aan het door een
üpeciale werkgroep van de FNV uitge
leerde onderzoek hebben 42 personen
ipelgenomen. Vierendertig zullen in
aanmerking komen voor een premie-A-
woning, vijf voor premie-B en van de
overige drie is het niet duidelijk of ze
binnen de verdeelsleutel passen. De
meeste kandidaat-kopers (28) willen
een woning die door de woningbouwve
renigingen wordt gebouwd.
De uitslag van het onderzoek is naar bur
gemeester en wethouders gestuurd waar
bij werd aangetekend dat het zeker zin zal
heben afbouwwoningen te gaan bouwen
omdat voor een aantal Leidschendammers
dan het kopen van een eengezinswoning
haalbaar wordt. Een voor andere woning
zoekenden bijkomend voordeel is de te
verwachten doorstroming. Acht aanstaan
de kopers zouden namelijk een woning
achterlaten met een huur tussen de twee
drie- en vierhonderd en elf laten een wo
ning achter met een maandhuur tussen de
vier- en vijfhonderd gulden.
Als de koopdrempel door het bouwen van
afbouwwoningen omlaag gaat, aldus de
FNV, zal dit bovendien betekenen dat het
aantal Leidschendammers dat een eigen
woning aanschaft omhoog gaat en dus ook
het aantal mensen dat zich op de huizen
markt begeeft Voor de bouwwereld kan
dit alleen maar een goede zaak zijn, ook al
wordt een (klein) aantal dan ook voor 10%
zelf door de kopers afgebouwd. De werk
groep is van plan contact op te nemen met
de daarvoor in aanmerking komende in
stanties en projectontwikkelaars waarna
zal worden onderzocht in hoeverre dit
soort woningen in de eerste fase van 't
Lien kan worden gerealiseerd. Direct na
de vakanties zullen de belangstellenden
voor afbouwwoningen bij elkaar worden
geroepen en verder worden geïnfor
meerd. Leidschendammers die de infor
matiedag op 15 juni heben gemist en die
nog interesse hebben kunnen zich nog
melden aan Smidslaan 32 en 54 en aan de
Prins Johan Willem Frisolaan 179.
n
i
^*QJQ jFlTKEmHBANT WOENSDAG 15 JULI 1981 PAGINA 5
